ARMAZI
Ammonius, In Aristotelem commentaria
Part No. 10
Chapter: 2
Line: 29
რაოდენისათჳს
Subchapter: 1
Line: 30
ხოლო
რაოდენისაჲ
რომელიმე
არს
განსაზღვრებული
,
Line: 31
ხოლო
რომელიმე
შერწყუმული
Paragraph: 1
Line: 32
სრულმქმნელი
არსებისძლითისა
სიტყჳსა
,
რაოდენისათჳს
წარმოიტყჳს
აწ
.
Line: 33
და
ვეძიებთ
6
წესსა*
4
,
რამეთუ
არქიტას
"კატიღორიათა
"
შინა
თჳსთა
ვითარებასა
Page: 142
Line: 1
წინდააწესებს
რაო/დენისაგან
.
ხოლო
თჳთ
არისტოტელმან
მეტყუელმან
:
Line: 2
"თჳსი
არსებისაჲ
ამას
რასმე
დაჰნიშნავსო
",
თქუა
მეორეთა
არსებათათჳს
,
ვითარმედ
:
Line: 3
არსებისა
ძლით
ვითარსა
განასაზღვრებენ
და
კუალად
განუკუეთელისა
Line: 4
არსებისაჲ
შესმენაჲ*
1
ვითარისაჲ
,
რამეთუ
ცეცხლისა
მჴურვალებასა
იტყჳს
და
Line: 5
თაფლისა
სიტკბოსა
.
სამართლად
უკუე
ვითარი
არს
შემდგომად
არსებისა
.
Line: 6
ვიტყჳთ
სადმე
მისა
მიმართ
,
ვითარმედ
:
რომელსა
იტყჳ
ვითარსა
,
არსებითსა
Line: 7
ანუ
შემთხუევისებრსა
?
უკეთუ
არსებითსა
ვიდრემე
,
არა
ყოვლითურთ
ამისთჳს
Line: 8
წარმოიტყჳს
არისტოტელი
(რამეთუ
ეგერა
თქუა
მისთჳს
არსიბისასა
შინა
1
),
Line: 9
ხოლო
უკუეთუ
შემთხუევითისებრსა
,
თჳთ
მან
არისტოტელმან
თქუა
,
ვითარმედ
:
Line: 10
"მეორენი
არსებანი
უფროჲსღა
ვითარსა
დაჰნიშვენ
,
ხოლო
არა
ვითარ-იგი
Line: 11
შემთხუევითი
დაჰნიშნავს
ვითარსა
".
Paragraph: 2
Line: 12
აწ
უკუე
რაჲთა
არა
დავარღჳოთ
ხოლო
,
არამედ
აღმოვაჩინოთცა/
,
ვითარმედ
Line: 13
მეორე
წესი
უღირს
ქონებად
რაოდენსა
,
ვთქუათ
,
ვითარმედ
:
პირველი
Line: 14
ნივთი
,
უ[სა]ხოდ
მყოფი
და
უსხეულოდ
,
პირველად
სამთა
განხანებათა*
2
შეიწყნარებს
Line: 15
და
იქმნების
სამკერძო
განხანებულ
,
წოდებული
მეორედ
2
ქუემდებარედ
,
Line: 16
და
მერმე
ეგრეთღა
ვითარებათა
და
იქმნების
შეზავებულ
,
რამეთუ
რაოდენისაჲ
Line: 17
არს
სამკერძო
განხანებაჲ
.
რამეთუ
შემწყნარებელი
ვიდრემე
სიმჴურვალისა
Line: 18
და
სიჴმელისაჲ
იქმნების
ცეცხლ
,
ხოლო
სიცივისა
და
სინოტიისაჲ
იქმნების
Line: 19
წყალ
,
და
სხუანი
ეგრეთვე
.
სამართლად
უკუე
მეორე
წესი
აქუს
შესმენათა
Line: 20
შორის
რაოდენსა
,
ხოლო
მესამე
--
ვითარსა
,
რამეთუ
რაჲსმემიმართნი
სქესნი
Line: 21
რაჲმე
არიან
სხუათა
შესმენათანი
.
კუალად
განვჰყოფთ
არსებასა
პირველისა
Line: 22
მიმართ
და
მეორისა
მიმართ
,
ხოლო
მას
პირველად
და
მეორედ
რიცხჳსა
,
Line: 23
ხოლო
რიცხუსა
--
რაოდენისა
3
.
აწ
სად/მე
სამართლად
მეორისა
რაოდენისათჳს
Line: 24
წარმოიტყჳს
არისტოტელი
.
Paragraph: 3
Line: 25
ხოლო
განსწვალებს
რაოდენსა
შერწყუმულისა
მიმართ
და
Line: 26
განსაზღვრებულისა
.
Paragraph: 4
Line: 27
ხოლო
რამეთუ
თითოეულმან
სამართლად
დააწესა
:
რაოდვნი
უკუე
მეორედ
Line: 28
--
არისტოტელმან
,
ხოლო
ვითარი
,
გინა
რომელი
--
არქიტას
4
*
3
,
ვიტყჳთ
,
ვითარმედ
Line: 29
არქიტას
5
ვიდრემე
მეორენი
არსებანი
პირველად
დააწესნა
,
შედგომილმან
Line: 30
ბუნებისამან
მით
,
რამეთუ
საყოველთაო
არიან
.
ხოლო
საყოველთაონი
ხატისაგან
Line: 31
და
მსგავსებისა
მოიხუმიან
,
ვითარცა
კერძოობითისა
კაცისაგან
და
Line: 32
მსგავსებისა
მისისა
საყოველთაოჲსა
მიმართ
აღვისწრაფით
6
,
ვინაჲ
ხატი
თუ
Line: 33
და
მსგავსებაჲ
ვითარისაჲ
არს
,
სამართლად
ვითარი
7
დააწესა
მეორედ
არქიტას
,
Line: 34
ხოლო
არისტოტელი
პიველისაგან
არაოდენებს
არსებასა
განხანებებით
და
Line: 35
და
მერმე
ავითარებს
,
გინა
/არომელებს
.
Paragraph: 5
Line: 36
ხოლო
განსწვალებს
8
მას
განსაზღვრებულისა
მიმართ
და
შერწყუმულისა
,
Line: 37
და
განწვალებულისასა
უკუე
--
ორად
:
რიცხუად
და
სიტყუად
,
ხოლო
შერწყუმულსა
Line: 38
--
ხუთად
:
ღრამმად
9
,
ეპიფანიად
,
სხეულად
,
ხრონოდ*
4
და
ადგილად
.
Line: 39
კუალად
ზედგანიწვალების
რაოდენი
მქონებელთა
მიმართ
დადებისათა
კერძოთა
Page: 143
Line: 1
შემტკიცებულებითა
და
არმქონებელთაგან
დებისათა
.
და
მქონებელთაგან
უკუე
Line: 2
დებისათა
კერძოთა
:
ღრამმად
,
ეპიფანიად
,
სხეულად
,
ადგილად
;
ხოლო
არმქონებელთაგან
Line: 3
დებისათა
:
ჟამად
და
სიტყუად
და
რიცხუად
.
Paragraph: 6
Line: 4
ხოლო
ვიეთნიმე
საკუთართა
სახეთა
რაოდენისათა
სამ-ყოფად
იტყჳან
:
Line: 5
რიცხჳ
,
სიბუშქუე
1
,
ძალი
,
რომელ
არს
როპი*
1
.
რამეთუ
იტყჳან
,
ვითარმედ
:
სიტყუაჲ
Line: 6
და
ჟამი
იგივე
არიან
რიცხჳთა
,
ხოლო
ღრამმი
და
ეპიფანიაჲ
/და
სხეული
Line: 7
საზოგადოჲსა
სიდიდისა
მიმართ
აღიყვანებიან
,
ხოლო
ადგილი
იგივე
ეპიფანიაჲ
Line: 8
არს
.
ვინაჲცა
რაოდენისაჲ
რომელიმე
--
რიცხუ
,
ხოლო
რომელიმე
--
სიბუშქუე
,
Line: 9
ხოლო*
2
..
.ძალი
,
რომელ
არს
როპი
,
რამეთუ
მის
ქუეშე
აღიყვანების
მძიმე
და
Line: 10
სუბუქი
,
რომელნიცა
არიან
ძალნი
რაოდენისანი
.
Line: 11
ხოლო
ვითარ
არ
მოიჴსენა
მოძრავობისაჲ
?
ვიტყოდით
,
რამეთუ
ძრვაჲ
მოქმედებაჲ
Line: 12
რაჲმე
არა
2
არს
,
არამედ
განუსაზღვრებელი
საქმე
,
რომლისათჳს
არ
Line: 13
მოიჴსენა
იგი
,
ვითარცა
ისაღომენოსთა*
3
მიმართ
მყოფელმან
სიტყჳსამან
,
რამეთუ
Line: 14
ესე
მოძრავობაჲ
არაჲ
სხუაჲ
არს
3
,
ანუ
თუ
გზაჲ*
4
ძალისაგან
მოქმედებისა
Line: 15
მიმართ
.
Paragraph: 7
Line: 16
მერმეცა
იტყჳან*
5
ვიეთნიმე
განწვალებისათჳს
,
ვითარმედ
:
ჰავად
განყო
,
Line: 17
ვითარცა
ნათესავი
სახეთა
მიმართ
,
რაოდენი
,
რამეთუ
ვითარცა
ნათესავისა
Line: 18
სახედ
განწვალებულთა
შორის
უღონო
არს
პოვნად
სახე
სახისა
შორის
გარე/შეცვული
4
,
Line: 19
ანუ
სახე
სხჳსა
სახისა
მიერ
შედგენილი
,
ხოლო
რაოდენისა
შორის
Line: 20
შერწყუმულ
იქმნების
განსაზღვრებულისაგან
და
განსაზღვრებული
--
შერწყუმულისაგან
.
Line: 21
რამეთუ
აჰა
,
სიდიდე
შერწყუმულად
მყოფი
,
განიწვალების
,
კუალად
Line: 22
სხეული
შერწყუმულად
მყოფი
,
იქმნების
ღრამმისაგან
და
ეპიფანიაჲსა
,
რომელნი
Line: 23
მრჩობლ
მოხუმულნი
განწვალებულნი
არიან
.
ვიტყჳთ
უკუე
ამისდა
მიმართ
,
Line: 24
ვითარმედ
არცა
განსაზღვრებული
შერწყუმულისაგან
იქმნების
.
რამეთუ
აჰა
,
Line: 25
სიტყუაჲ
განსაზღვრებულად
მყოფი
არა
რომლისა
შერწყუმულისაგან
იქმნა
,
Line: 26
არამედ
5
არცა
რიცხჳ
,
არამედ
კუალად
არცა
სხეული
შერწყუმულად
მყოფი
დაღათუ
Line: 27
იქმნა
ღრამმისაგან
და
ეპიფანიაჲსა
,
არსადა
ღრამმიცა
და
ეპიფანიაჲ
შერწყუმულისაგან
Line: 28
იქმნეს
,
ვითარ
ნიშნისაგან
,
რამეთუ
უკერძოო
6
არს
და
არშესაძლებელ
Line: 29
არს
ანუ
შერწყუ/მულ-ყოფაჲ
,
ანუ
განწვალებულ
.
კარგად
უკუე
განყო
,
Line: 30
ვითარცა
ნათესავი
სახეთა
მიმართ
,
რაოდენი
7
სხუანი
იტყჳან
,
რად
არა
როპისაჲცა
Line: 31
მოიჴსენა
8
განწვალებასა
9
შინა
,
რაჲთა
სამად
მიმართ
იყოს
განწვალებაჲ
?
Line: 32
და
ვიტყჳთ
,
ვითარმედ
:
შერწყუმულისა
მომჴსენებელმან
როპისაჲცა
მოიჴსენა
,
Line: 33
რამეთუ
შერწყუმულისა
შორის
რაოდენნი
,
ვითარ
სხეულისა
შორის
Line: 34
როპი*
6
.
Paragraph: 8
Line: 35
სხუანი
იტყჳან
ამისდა
მიმართ
,
ვითარმედ
:
არ
უეჭუელად
შერწყუმულისა
Line: 36
შორის
როპი
,
რამეთუ
აჰა
,
ზეციერნი
სუულნი
შერწყუმულებ
და
უნივთოობანი
Line: 37
ასოთანი
შერწყუმულებ
და
როპი
მათ
შორის
არცერთი
.
აღვჰჴსნით
უკუე
მეტყუელნი
Line: 38
უმკაცრესობით
პირველად
,
როპი
სხეულისა
შორის
არს
,
ხოლო
სხეულთაჲ
Line: 39
სისწორე
და
უსწოროებაჲ
შეასმინო
,
რომელი
რაოდენისაჲ
არს
;
ხოლო
Line: 40
ძალისაჲ
არღა
მერმე
,
არამედ
უფროჲსღა
მსგავსი
და
უმსგავს/ოჲ
,
რომელ
არს
Page: 144
Line: 1
ვითარისაჲ
,
რომლისათჳს
რაოდენისძლითსა
სიტყუასა
შინა
არ
მოიჴსენა
მისი
.
Line: 2
მერმე
იტყჳან*
1
ვიეთნიმე
,
რაჲსათჳს
მოძრავობისაჲცა
არ
მოიჴსენა
?
Line: 3
ვიტყჳთ
უკუე
:
კატიღორიანი
სრულთა
საქმეთანი
არიან
1
,
მოძრავობაჲ
უსრული
Line: 4
არს
,
რამეთუ
გზაჲ
არს
ძალისაგან
შორის-ქმნილისა
2
მიმართ
.
მერმე
ზედ
განჰყოფს
Line: 5
სწავლასა
შერწყუმულსა
ღრამმისა
3
მიმართ
და
სხუათა
ოთხთა
,
რომელნი
Line: 6
ვთქუენით
მსწრობელთა
.
Paragraph: 9
Line: 7
იტყჳან
უკუე
ვიეთნიმე
,
ვითარმედ
:
დამეტებულებაჲ
იჴუმია
,
რამეთუ
მომჴსენებელი
Line: 8
ეპიფანიაჲსაჲ
ადგილისაცა
მომჴსენე
იქმნა
,
რამეთუ
ეპიფანიაჲ
ადგილი
Line: 9
არს
.
ვიტყჳთ
ამისდა
მიმართ
,
ვითარმედ
:
ადგილი
დაღათუ
სიგრძე
არს
და
Line: 10
სიბრტყე
,
რომელი
სხეულთაჲ
არს
,
არამედ
დასასრულიცა*
2
არს
.
ადგილი
სადმე
Line: 11
არს
ეპიფანიაჲ
დასრულებული*
3
.
მოიჴსენა
რაჲ
უკუე
/ეპიფანიაჲსაჲ
,
საჭირო
Line: 12
იყო
მიერითგან
მოჴსენებაჲ
წიაღობისაჲცა
,
რომელ
არს
ადგილი
.
ხოლო
Line: 13
შესწავებულ
იყავნ
,
ვითარმედ
ყოველსა
წიაღსა
განწიაღებულისასა
ერთგანხანებაჲ
4
Line: 14
დააკლდების
,
ვითარ
ადგილი
სხეულისაჲ
,
რამეთუ
5
სხეული
სამკერძო
Line: 15
განხანებულ
არს
,
ხოლო
ადგილი
--
ორკერძო
.
კუალად
ღრამმსა
6
,
წიაღად
Line: 16
ეპიფანიაჲსა
მყოფსა
,
დააკლდების
მას
ერთი
განხანებაჲ
.
Line: 17
ხოლო
7
სხუანი
იტყჳან
,
ვითარმედ
:
სხეულისაჲ
აქა
არ
უჴმდა
ჴსენებაჲ
,
რამეთუ
Line: 18
არსებისა
შორის
მოიჴსენა
იგი
,
განმყოფელმან
მისმან
სხეულეანად
და
უსხეულოდ
.
Line: 19
ვიტყჳთ
უკუე
,
ვითარმედ
მუნ
ვიდრემე
ბუნებითისათჳს
და
შეზავებულისა
Line: 20
სხეულისა
,
ხოლო
აქა
მათიმატიკისათჳს
და
ესენი
სადმე
შერწყუმულისათჳს
.
Line: 21
ხოლო
განსაზღვრებული
--
სიტყუად
და
რიცხუად
.
ხოლო
განსაზღვრებუ/ლი
Line: 22
არს
,
რომლისა
ნაწილთა
არ[ც]ერთი
ზოგადი
საზღვარი
შეაყოფდეს
8
.
Line: 23
[რომელი]
9
უკუე
იყო
ზოგადი
საზღვარი
10
,
რომელი
შეაყოფდეს
ხუთთა
და
ხუთთა
,
Line: 24
რაჲთა
იქმნენ
ათ
?
ნუ
ერთი
ათეულისა
რიცხჳსა
ერთეულთაჲ
?
არასადა!
Line: 25
ვითარ
იპოების
ათობაჲ
ცხრობად
11
განჴუებითა
მის
ერთეულისაჲთა
?...
მოიჴსენნა
Line: 26
უკუე
12
სხჳსა
დასაბამისაჲთ
"მერმე
ადგილიცა
და
ჟამი
",
ვითარ
ადგილი
და
Line: 27
ჟამი
ვარსკულავთმრიცხუველობისა
ქუეშე
აღიყვანებიან
და
მათიმატიკისა
ქუეშე
,
Line: 28
ხოლო
სხჳსაებრ
ბუნებისმეტყუელებისაცა
ქუეშე
,
რამეთუ
.
ამათ
ყოველთა
Line: 29
შორის
საჴმარებაჲ
ადგილისა
და
ჟამისაჲ
.
Subchapter: 2
Line: 30
და
რომელთამე
უკუე
დადებისა
მქონებელთანი
Line: 31
ურთიერთას
მიმართ
,
მათ
შორის
შედგეს
ნაწილნი
Paragraph: 1
Line: 32
რამეთუ
ვითარმცა
იტყოდა
:
რომელთა
კერძოებსა
13
,
მგებთა
და
თანშედგ/ომილთა
,
Line: 33
წესნი
რაჲმე
ჰქონანო
და
თანშექონებანი
ურთიერთას
მიმართ
მგებობასა
14
Line: 34
შორის
დაწესებულთა
,
ხოლო
რომელთამე
არ
მქონებელთანი
დებასა*
4
,
Line: 35
ესე
იგი
არს
,
რომელთა
ქმნისა
შორის
აქუს
ყოფაჲ
.
ხოლო
დებასა
იტყჳს
არა
Line: 36
ადგილისა
შორის
საკუთრად
თქუმულსა
,
არამედ
სქესისა
.
Page: 145
Paragraph: 2
Line: 1
და
დებისა
მქონებელთაგანნი*
1
:
ღრამმი
,
ეპიფანიაჲ
,
ადგილი
და
სხეული
,
Line: 2
ხოლო
დებისა
არ
მქონებელთანი
:
ჟამი
,
რიცხჳ
და
სიტყუაჲ
.
ვინაჲ
დებისა
მქონებელთა
Line: 3
სამი
უჴმს
ქონებად
:
ადგილისა
შორის
ყოფაჲ
,
ესე
იგი
არს
,
დებაჲ
სადმე
Line: 4
და
საჩუენებლობისა
ქონებაჲ
,
ვითარ
გრძნობისაჲ
,
და
შერწყუმულ-ყოფაჲ
.
Line: 5
ხოლო
ვითარმედ
ჟამი
ძეს
სადმე
და
შერწყუმული
არს
,
ხოლო
საჩუენებლობაჲ
Line: 6
არა
აქუს
(რამეთუ
მყის
წარჴდა
და
განიხრწნა
,
რამეთუ
1
ქმნისა
შორის
აქუს
Line: 7
ყოფაჲ)
,
ამისთჳს
არმქონთა
/თანა
დებისათა
აღირაცხვის
2
იგი
.
კუალად
შერწყუმულობაჲ
Line: 8
და
წესი
აქუს
,
რომლისათჳს
ჟამსაცა
წესი
აქუს
,
ხოლო
წესისა
მქონებელთა
Line: 9
არ
უეჭუელად
დებაჲცა
აქუს
.
რამეთუ
აჰა
,
ჟამსა
დებაჲ
ვიდრემე
არა
Line: 10
აქუს
,
ხოლო
წესი
აქუს
.
Paragraph: 3
Line: 11
მერმე
მესამესა
განწვალებასა
იტყჳს
რაოდენისასა
,
ვითარმედ
:
რაოდენი
Line: 12
ანუ
თჳთ
თჳსაგანობით
არს
3
,
ანუ
შემთხუევითისაებრ
.
რამეთუ
მყოფობასა
დიდისა
Line: 13
და
მცირისა
,
და
ფრიადისა
და
კნინოდენისასა
,
დიდი
უკუე
და
მცირე
Line: 14
შერწყუმულთაგანად
შეისმინებიან
,
ხოლო
ფრიადი
და
კნინოდენი
--
განსაზღვრებულთად
.
Line: 15
რაოდენნიცა
უკუე
ამათგანნი
:
ანუ
დიდი
,
ანუ
მცირე
,
ანუ
ფრიადი
,
Line: 16
ანუ
კნინოდენი
,
უსაშოვლოდ
სარაოდენოდ
ითქუმიან
,
იგინი
საკუთრად
არიან
Line: 17
რავდენ
,
ხოლო
რავდენნი
შუამდგომელობითა
ვისითამე
--
შემთხუევითისაებრ
.
Line: 18
ვითარ
საკუთრად
რაოდენ
ოდეს
ვთქუა
...*
2
/დიდი
თეთრი
,
რამეთუ
ზედსაჩინოჲსა
Line: 19
მიერ
4
ვიტყჳ
5
,
რომლისა
შორის
არს
თეთრი
.
კუალად
ფრიადი
ჟამი
--
Line: 20
საკუთრად
,
ხოლო
ფრიადი
საქმე
--
არა
საკუთრად
,
რამეთუ
ჟამისა
შორის
Line: 21
ფრიადობისა
ყოფაჲ
,
რომლისაებრ
იქმნა
საქმე
.
Subchapter: 3
Line: 22
ხოლო
უწყებულ
იყავნ
,
ვითარმედ
6
რავდენი
Line: 23
ნაცვალგანიწვალების
დიდისაცა
და
ფრიადისა*
3
Paragraph: 1
Line: 24
შემდგომად
ამისსა
სხუაჲ
განწვალებაჲ
გარდმოსცა
,
ვითარმედ
რავდენი
Line: 25
ანუ
განსაზღვრებული
არს
ანუ
განუსაზღვრებელი
.
ხოლო
არს
განსაზღვრებული
Line: 26
უკუე
,
ვითარ
რიცხჳ
და
სიტყუაჲ
განსაზღვრებული
არს
,
ვითარცა
თჳთ
Line: 27
ესე
იტყჳს
,
რომლისა
ნაწილნი
არარაჲს
საზოგადოჲსა
საზღვრისა
მიმართ
Line: 28
შეიყოფვოდინ
ურთიერთას
.
ხოლო
შერწყუმული
7
,
რომლისა
ნაწილნი
ერთისა
Line: 29
მიერ
საზოგადოჲსა
საზღვრისა
შეიყოფვოდინ
.
Paragraph: 2
Line: 30
რამეთუ
რიცხჳსა
ვიდრემე
ნაწილთა
შორის
არცერთი
რაჲ
აქუს
ზოგადი
საზღვარი
,
Line: 31
რომელი
შეაყოფს
ნაწილთა
მისთა*
4
.
რამეთუ
ვიდრემე
რაოდენი
არს
Line: 32
რიცხჳ
,
არა
/დაჰმზადებს
ვითარცა
ცხადსა
,
ხოლო
ვითარცა
განსაზღვრებული
Line: 33
აღმოაჩენს
არქონებისაგან
მისისა
ზოგადსა
საზღვარსა
,
რომელმან
ურთიერთას
Line: 34
შეაყვნეს
ნაწილნი
მისნი
.
Paragraph: 3
Line: 35
რამეთუ
სამნი
და
შჳდნი
არარაჲს
ზოგადისა
საზღვრისა
მიმართ
შეეყოფვიან*
5
,
Line: 36
ესე
იგი
არს
,
ბუნებით
განსაზღვრებული
არს
რიცხჳ
,
ხოლო
ხუთნი
და
Line: 37
ხუთნი
მარადის
განისაზღვრებიან
და
არარაჲს
ზოგადისა
საზღვრისა
მიმართ
Line: 38
შეიყოფვიან
.
Page: 146
Subchapter: 4
Line: 1
რამეთუ
რაოდენი
უკუე
არს
სიტყუაჲ
,
ცხად-არს
Paragraph: 1
Line: 2
პირველად
აჩუენებს
,
ვითარმედ
რაოდენი
არს
სიტყუაჲ
და
მერმე
,
ვითარმედ
Line: 3
განსაზღვრებული
რაოდენი
არს
სიტყუაჲ
,
აჩუენებს
.
არამედ
პირველ
არა
Line: 4
მარტივად
რაოდენად
აღიარებს
რაოდენ-ყოფასა
სიტყჳსასა
,
არათუ
გამოჩინებისა
Line: 5
რაჲსმე
თანა
მოვიდვს
ამისსა
.
ხოლო
იტყჳს
ჴმისა
მიერ
თქუმულისა
ამის
Line: 6
სიტყჳსა
რაოდენ-ყოფასა
,
ვითარმედ
:
აღ/ირიცხუვის
მარცუალთა
მიერ
არა
ვითარცა
Line: 7
ნიშანი
რაჲმე
,
არცა
ვითარცა
1
შეზავებული
,
რამეთუ
უკუეთუ
აღირიცხოს
Line: 8
ვისგანმე
,
აღმრიცხუავისა
აღრიცხული
ანუ
ორწილ
არს
,
ანუ
ძრავალწილ
.
Line: 9
ხოლო
ესენი
თჳსებ
რაოდენისა
.
Paragraph: 2
Line: 10
აწ
უკუე
ჩანს
თუ
სიტყუაჲ
შედგომილად
თჳსად
რაოდენისად
,
რაოდენ
Line: 11
სადმე
იყოს
სიტყუაჲცა
.
Paragraph: 3
Line: 12
ხოლო
ღირს
ძიებისა
არს
,
ვითარ
თანშეთხზვისა
შორის
სახილველთაგანი
Line: 13
სიტყუაჲ
უკუეთუ
სახელისაგან
და
რიმაჲსა
თანამდებარე
არს
,
ერთისა
კატიღორიათაგანისა
2
Line: 14
ქუეშე
შევარდების
.
უკუეთუ
კატიღორიანი
3
თჳნიერ
თანშეთხზვისა
Line: 15
არიან
,
ვიტყჳთ
4
ამისდა
მიმართ
,
ვითარმედ
:
ჯერ-არს
უსაზოგადოესად
Line: 16
სმენაჲ
სიტყჳსაჲ
,
ვითარცა
ლექსის
დამნიშნველისაჲ
.
ხოლო
ვითარ
სიტყუაჲ
Line: 17
მრავალსახედ
ითქუმის
(რამეთუ
ითქუმის
წარმოჩენითი
სიტუაჲ
,
ხოლო
Line: 18
ითქუმის
შორისდადებითაცა
5
სიტყუაჲ
/და
სულისმიერიცა)
,
აწ
წარმ[ო]ჩენისა
Line: 19
სიტყჳსათჳს
იტყჳს
.
Paragraph: 4
Line: 20
ხოლო
ღრამმი
შერწყუმული
ა[რს]
,
და
სამართლად!
რამეთუ
თითოეულსა
Line: 21
ნაწილსა
მისსა
შეაყოფს
სხჳს[ა]
მიმართ
ზოგადი
საზღვარი
--
წერტილი
.
და
ჯერ-არს
Line: 22
მიღებაჲ
განწვალებისაჲ
გონებითა
და
არა
მოქმედებითა
,
ვითარ
განწვალებაჲ
Line: 23
მისი
არა
უტევებს
მას
შერწყუმულ-ყოფად*ი
.
Subchapter: 5
Line: 24
რამეთუ
კერძონი
ველისზედაჲსანი
ზიარისა
რაჲსმე
Line: 25
საზღვრისა
მიერ
შეიყოფვიან
Paragraph: 1
Line: 26
გეომეტრი*
2
უკუე
ველისზედად
უწესს
აღმოვრცომილსა
ეპიფანიასა
,
ხოლო
Line: 27
ძუელნი
ველისზედაობასა
ყოვლისა
ეპიფანიაჲსა
ზედა
იტყოდეს
.
ხოლო
Line: 28
ზოგადი
საზღვარი
ეპიფანიისაჲ
,
რომლისა
მიერ
ნაწილნი
მისნი
შეიყოფვიან
Line: 29
ურთიერთას
მიმართ
,
არს
ღრამმი
.
ხოლო
სხეული
ითქუმის
რაოდენად
სამკერძო
Line: 30
განხანებისა
მხოლოდ
,
ვითარმედ
,
ვითარ-იგი
ქუემდებარე
/არს
შემთხუევითთა
Line: 31
და
ერთად
და
იგივედ
მყოფი
რიცხუთა
შემწყნარებელობითი
წინააღმდგომთაჲ
Line: 32
არს
,
არსებასა
შეუდგების
.
ხოლო
რაოდენი
სხეულეანსა
არსებასა
Line: 33
შეეყოფვის
,
რომლისათჳს
სამართლად
მისთჳს
იტყჳს
შემდგომად
არსებისა
.
Subchapter: 6
Line: 34
რამეთუ
აწი
ჟამსა
შეაყოფს
გარდასრულისა
Line: 35
მიმართ
და
ყოფადისა
Paragraph: 1
Line: 36
ამის
მიერ
აჩუენებს
შერწყუმულთაგანად
6
ჟამსა
,
რამეთუ
გარდასრული
Line: 37
ჟამი
და
ყოფადი
შეირწყუმის
ზოგადისა
რაჲსმე
საზღვრისა
მიმართ
--
აწისა
.
Page: 147
Paragraph: 2
Line: 1
კუალად
შერწყუმულთაგანი
არს
ადგილი*
1
,
ხოლო
ადგილი
არს
,
ვითარცა
Line: 2
"ბუნებითისა
"
შორის
ითქუმის
,
დასასრული
გარმქონებელისაჲ
,
ვითარ-იგი
Line: 3
გარეაქუს
გარექონებული
.
ვითარ-იგი
ადგილ
ღჳნისა
ჭურისობისა
.
ზედსაჩინოჲ
Line: 4
და
არა
სრული
ჭური
,
რამეთუ
ამას
მქონებელსა
ღურკნობისა
და
უბიანობისასა
Line: 5
უბისა
შორის
გარეაქუს
სხეულ/ი
ღჳნისაჲ
,
რამეთუ
დაღათუ
მოვხუეწოთ
Line: 6
რაჲმე
ზედსაჩინოჲს
კერძისაგან
,
რაჲთა
იცვებოდის
შინაგანი
,
არა
უდარეს
იქონების
Line: 7
ღჳნოჲ
გარე
.
რომელსა
უკუე
იტყჳს
,
ესევითარი
არს
:
უკუეთუ
ყოველი
Line: 8
სხეული
ადგილსა
შორის
1
,
ხოლო
სხეული
შერწყუმულ
არს
და
ზოგადისა
რაჲსმე
Line: 9
საზღვრისა
მიმართ
ნაწილთა
მისთა
შეაყოფს
და
ადგილიცა
სადმე
შერწყუმულვე
Line: 10
სხეულისაჲ
და
ზოგადისა
რაჲსმე
საზღვრისა
მიმართ
ნაწილთა
მისთა
Line: 11
შეაყოფს
.
რამეთუ
უკუეთუ
არ
შეაყოფს
ნაწილთა
ადგილისათა
საზოგადოჲსა
Line: 12
რაჲსმე
საზღვრისა
მიმართ
,
არამედ
განიწვალებიან
ერთმანერთისაგან
,
იყოს
Line: 13
რაჲმე
2
სხეულისათაგანი
არა
მყოფ
3
ადგილისა
შორის
,
რომელი
უადგილო
არს
.
Subchapter: 7
Line: 14
მერმეცა
დადებისა
უკუე
მქონებელთაგანნი
ურთიერთას
Line: 15
მიმართ
მათ
შორისებითა
ნაწილებითა
Paragraph: 1
Line: 16
შედგომილ
არიან
Line: 17
განმყოფელი
რაოდენისაჲ
გა/ნსაზღვრებულისა
მიმართ
და
შერწყუმულისა
Line: 18
და
ზედგანმყოფველი
დადების
მქონებელთა
მიმართ
ნაწილებთაჲსა
და
არა
4
,
Line: 19
სიტყჳსმყოფელი
პირველად
შერწყუმულისათჳს
და
განსაზღვრებულისა
,
აწ
ზედგანწვალებასა
Line: 20
დაუჭურეტს
.
ხოლო
უჴმს
მქონებელთა
დებისათა
სამთა
ამათ
Line: 21
მიერ
დახატულობაჲ
მიმდგომობისა
და
დებისა
სადმე
ნაწილთა
მისთაჲსა
და
Line: 22
არა
უჩინო-ქმნისა
,
რომელ
არს
შორის
რასმე
ყოფაჲ
,
და
წესისა
ქონებისა
ურთიერთას
Line: 23
მიმართ
.
Paragraph: 2
Line: 24
ხოლო
რიცხუსა
ზედა*
2
არა
აქუს
ვისმე
ზედმოხილვაჲ
,
რამეთუ
ნაწილნი
Line: 25
ადგილისანი
სხენან
სხეულისა
რაჲსმე
შორის
,
რომელ
არს
ადგილი
.
ხოლო
Line: 26
რიცხჳსა
და
ჟამისანი
არ
ესრეთ
,
რამეთუ
არცა
ყოვლად
დგას
თანად
ჟამი
,
Line: 27
არამედ
მხოლოდ
აწისაებრ
ოდენ
და
მხოლოდ
ქმნისა
და
განხრწნისა
შორის
Line: 28
აქუს
ყოფაჲ
.
Subchapter: 8
Line: 29
რომელი
უკუე
არა
მიმდგომობს
,
ვითარ
აქუს
დებისა
Line: 30
რაჲსმე
მიღებაჲ
არამედ
მხოლოჲსა
წესისა
Paragraph: 1
Line: 31
რაჲსმე
/სთქუა
სადმე
მქონებელად
Line: 32
წესსა
იტყჳს
ბუნებითსა
,
რამეთუ
უპირველეს
არს
აწი
ყოფადისასა
5
,
ხოლო
Line: 33
არღა
ყოფადი
აწისასა
უპირველეს
.
და
ესე
არს
წესი
ბუნებითი
,
ოდეს
Line: 34
არა
აღიქცეოდის
.
ხოლო
ჩუენდამომართი
6
წესი
არს
,
ოდეს
განურჩეველად
Line: 35
აღქცეს
,
ვითარ-იგი
პირველად
აქა
მარჯუენეთაგან
დამწყებელნი
ამის
რაჲსმე
Line: 36
პირველისანი
და
კუალად
ვინებოთ
თუ
,
მარცხენეთაგან
დამწყნი
თქუმად
.
და
Line: 37
რიცხჳსა
ზეღა
ეგრეთვე
ერთი
უპირველეს
აღირიცხუვის
ორთასა
,
ვითარ
Line: 38
რიცხჳ
მრჩობლი
არს
:
რომელიმე
სულისა
შორის
მრიცხუავი
,
ხოლო
რომელიმე
Line: 39
--
აღსარიცხუავთა
შორის
,
ვითარ
იგი
ქსესტიცა
მრჩობლი
:
რომელიმე
ვითარცა
Page: 148
Line: 1
მწყველი
,
ვითარცა
რაჲ
რვალისა
ქსესტი
,
ხოლო
რომელიმე
,
ვითარცა
Line: 2
აღწყული
,
ვითარ-იგი
ღჳნისა
და
თაფლისაჲ
.
ვითარ
უკუე
მრჩობლი
არს
რიცხჳ
,
Line: 3
ვითარცა
ითქუა
,
რომელიმე
სულისა
შორის
მრიცხუავი
,
ცხად
არს
,
ვითარმედ
Line: 4
არამცა
იყო
დადებისა
მქონებელთა
ნაწილთა
(რამეთუ
არა
აქუს
დებაი
რაჲმე
1
Line: 5
ნაწილთა
მისთა
,
არამედ
არს
მხოლოდ
სულისა
შორის
გონიერად)
,
ხოლო
Line: 6
აღსარიცხუავთა
შორის
,
ვითარ
ათთა
კაცთა
გინა
ცხენთა
,
მქონებელთა
დებისათა
,
Line: 7
არს
,
რამეთუ
ნაწილნი
მისნი
სხენან
სადმე
და
დებაჲ
რაჲმე
აქუს
ურთიერთას
Line: 8
მიმართ
.
ამისთჳს
ესრეთ
თქუა
:
"ხოლო
დებაჲ
არა
ყოვლად
მიიღო
Line: 9
სადმე
"
და
არა
თქუა
:
"არ
ვითარ
მიიღო
სადმე
".
Line: 10
ხოლო
სიტყუაჲცა
ეგრეთვე*
1
,
რამეთუ
არარაჲ
შეუდგების
ნაწილთა
მისთა
.
Line: 11
არამედ
თქუმულ
არს
:
"და
არა
არსო
მერმე
მოღებაჲ
მისი
",
ესე
იგი
არს
,
Line: 12
და
სიტყუაჲცა
დებისა
არმქონებელთაგანი
არს
,
ვითარ
თქუმისა
შორის
აქუს
Line: 13
ყოფაჲ
და
არცერთი
ნაწილთა
მისთაგანი
ჰგია
,
რაჲთა
დებაჲცა
რაჲმე
მიიღოს
,
Line: 14
ვითარ-იგი
ფრიადი
2
თეთრი*
2
ითქუმის
,
ფრიადი
3
რაჲ
იყოს
ეპიფანიაჲ
.
Line: 15
საქმე
ზედმიწ/ე[ვნ]ულობისა
--
არ
ხოლო
მისთა
ქუეშე
შემრდომთაჲ
Line: 16
განხილვაჲ
საქმეთაჲ
,
არამედ
საგონებელთაჲ
ვიდრემე
ყოფად
4
,
ხოლო
ჭეშმარიტებით
Line: 17
არ[მ]ყოფთა
5
წარმოვლაჲ
და
მხილველ-ყოფაჲ
.
ვითარ
უკუე
თეთრი
Line: 18
მოსაგონელ
არს
რაოდენ-ყოფად
(რამეთუ
ვიტყჳთ
მრავალი
თეთრი
და
Line: 19
კნინი
,
რომელნი
რაოდენისანი
არიან
,
არამედ
საქმესაცა
ვიტყჳთო
გრძელსა)*
3
...
Line: 20
ვითარმედ
საკუთრად
არა
არიან
ესენი
რაოდენ
,
არამედ
შემთხუევითისაებრ
.
Line: 21
რამეთუ
ვითარცა
თეთრი
ზედსაჩინოჲსა
შორის
,
იგი
რაჲ
მრავალ
,
ანუ
Line: 22
მცირედ
იყოს
,
ვიტყჳთ
თეთრისა
ანუ
მცირე
,
ანუ
მრავალ-ყოფასა
.
და
ეგრეთვე
Line: 23
საქმისაცა
ზედა
.
ვითარ-იგი
ბრძოლაჲ
გრძლად
ითქუმის
შემთხუევითისაებრ
,
Line: 24
რამეთუ
ვითარ
ჟამისა
რაჲსმე
შორის
იქმნა
ბრძოლაჲ
,
ვითარ
ათთა
წელთა
Line: 25
შინა
,
ხოლო
ვიტჳთ
გრძელ-ყოფად
ჟამსა
,
ამისთჳს
საქმესაცა
გრძელად
Line: 26
ვიტყჳთ
შემთხუევითისაებრ
.
ვინა/ჲცა
საკუთრად*
4
რაოდენად
სათქუმელნი
Line: 27
მხოლონი
პირველთქუმულნი
არიან
,
ხოლო
სხუანი
შემთხუევითისაებრ
ითქუმიან
.
Line: 28
ხოლო
ჟამისა
მრავალ-ყოფასა
და
ძრვაჲცა
მრავალი
ითქუმის
,
რამეთუ
ჟამი
Line: 29
საზომი
არს
ძრვისაჲ
.
რამეთუ
თუედ
6
ვიტყჳთ
მთუარისა
კუალად-გებასა
,
ხოლო
Line: 30
წელიწდად
7
--
მზისასა
.
რამეთუ
კითხულ-იქმნეს
თუ
ვინმე
:
რაოდენი
არსო
Line: 31
საქმე
?
ჟამსა
მიუგებს
,
ესე
იგი
არს
:
ათისა
წლისაო
.
და
ეგრეთვე
ეპიფანიასა
Line: 32
ზედა
,
რომელ
არს
ზედსაჩინოჲ
,
რამეთუ
რავზომიცა
იყოს
ეპიფანიაჲ
,
ეგოდენადვე
Line: 33
თეთრიცა
ითქუმის
ყოფად
.
რამეთუ
კითხულ-ვიქმნეთ
თუ
:
"რაოდენი
Line: 34
არს
თეთრი
?"
ვიტყჳთ
:
"ორწყრთაჲ
",
რაოდენი
იყოს
ეპიფანიაჲ
,
მქონებელი
Line: 35
თეთრისაჲ
.
ვინაჲ
აროთჳთ
თეთრსა
ვიტყჳთ
ფრიად
ანუ
კნინოდენ
ყოფად
,
არამედ
Line: 36
ეპიფანიასა
,
რამეთუ
შემძლებელ
არს
წყრთეულსა
ეპიფანიასა
შორის
Line: 37
მყოფი
თეთ/რი
უფროჲს
თეთრ-ყოფა
ორწყრთეულისშორსისაცა
და
8
მაშინ
Line: 38
არ
9
ვიტყჳთ
თეთრსა
თ
0
ეთრისა
უმრავლეს
,
არამედ
თეთრსა
თეთრისა
უფროჲს
.
Page: 149
Subchapter: 9
Line: 1
ხოლო
მერმეცა
რაოდენისა
არარაჲ
არს
Line: 2
წინააღმდგომ
Paragraph: 1
Line: 3
აქა
ორთა
რათმე*
1
ვეძიებთ
1
,
თუ
ვითარ
"ხოლო
მერმეცაობაჲ
"
იჴუმია
,
Line: 4
ვითარცა
ცხად-არს
ვითარმედ
სხჳსაცა
თჳსისა
წინაგარდამცემელობითა
და
Line: 5
კუალად
,
არსებისძლითისა
სიტყუასა
შინა
წინაჲსწარსწრობით
2
თქუა
ვითამე
,
Line: 6
ვითარმედ
:
"არცა
რაოდენისაჲ
რაჲ
არს
წინაღმდგომი
",
და
აქა
კუალად
იგივე
Line: 7
მოიჴსენა
და
ესენი
შემოკლებით
მყოფად
მარადის
.
და
პირველისა
მიმართ
Line: 8
ვიდრემე
ვიტყჳთ
,
ვითარმედ
3
:
სხუაჲცა
თჳსი
მიფარულად
გარდმოსცა
,
ხოლო
Line: 9
ესე
არს
აღრიცხულობაჲ
,
რამეთუ
იტყოდა
ვითარმედ
:
სიტყუაჲ
მაკრაჲთა
Line: 10
და
ვრაქიაჲთა
მარცულითა
განიზომების
,
ხოლო
რიცხჳცა
4
არტიოჲთა
და
პერისსოჲთა
,
Line: 11
რომელ
არს
ჭუღელი
და
ფარდი
,
და
ჟამი
და-თუ-ხუდეს
, /--
თჳთა
Line: 12
და
წელიწდითა
.
ამისთჳს
უკუე
"ხოლო
მერმეცაობაჲ
"
იჴუმია
.
ხოლო
მეორისა
Line: 13
მიმართ
ვიტყჳთ
,
ვითარმედ
:
არსებისძლითსა
5
სიტყუასა
შინა
,
ვითარმედ
არა
Line: 14
რაოდენისა
მხოლოჲსა
არს
,
არქონებაჲ
წინააღმდგომისაჲ
აჩუენა
,
ხოლო
აქა
Line: 15
ეძიებს
,
თუ
ვინაჲ
ყოვლისა
არს
,
ანუ
არყოვლისა
.
ეინაჲცა
6
ვაჩუენოთ
,
ვითარმედ
Line: 16
არა
არს
წინააღმდგომ
მრავლისა
კნინოდენი
წინააღმდგომთა
ურთიერთას
Line: 17
განმხრწნელ-ყოფისაგან
,
ხოლო
მრავალი
კნინისა
მიერ
შესრულდების
.
არა
სადმე
Line: 18
წინააღმდგომი
არს
.
Paragraph: 2
Line: 19
ამათსა
შემდგომად
ვეძიებთ
7
,
თუ
ვითარ
უკუე
განსაზღვრებულნი
რაოდენნი
Line: 20
მრავლად
და
კნინოდენად
ითქუმიან
,
საკუთრად
ვჰპოებთ
შერწყუმულსაცა
Line: 21
ზედა
მრავალსა
და
კნინოდენსა
თქუმულად
,
ვითარ
მრავალი
სხეული
,
Line: 22
მრავალი
წყალი
,
რომელნი
შერწყუმულნი
არიან
?
და
ვიტყჳთ
ამისდა
მიმართ/
,
Line: 23
ვითარმედ
:
შერწყუმული
შესაძლებელ
არს
შორისქმნითა
და
წულილმოგონებითა
Line: 24
განწვალებად
,
ხოლო
განწვალებული
არღა
მერმე
შერწყუმულ-ყოფადცა
.
Line: 25
ამისათჳს
მრავალსა
ვიდრემე
და
კნინოდენსა
ვიტყჳთ
შერწყუმულსა
ზედა
,
ვითარმედ
Line: 26
განწვალებად
შესაძლებელ
არს
,
ხოლო
არღა
შერწყუმულთად
Line: 27
თქუმულნი
,
ვითარ
დიდი
და
ცოტაჲ
განსაზღვ
.რებულთა
ზედა
.
Subchapter: 10
Line: 28
არცა
ვიტყჳთ
წინააღმდგომობისა
Line: 29
შემწყნარებელად
რაოდენსა*
2
Paragraph: 1
Line: 30
ვითარ-იგი
ღრამმისა
ზედა
ვიტყჳთ
,
ვითარმედ
:
ვნება
მისსა
არს
მართლგანმავალობაჲ
Line: 31
და
ღულარჭნილობაჲ
და
რიცხჳსა
--
ჭუღელი
და
ფარდი
,
ეგრეთვე
Line: 32
ვნება-ყოფად
რაოდენისა
ვიტყჳთ
დიდსა
და
მცირესა
,
და
მრავალსა
Line: 33
და
კნინოდენსა
,
რამეთუ
8
რაოდენისათჳს
შეემთხუევიან
სხუასა
შინა/
და
სხუასა
Line: 34
ჟამსა
,
ვითარცა
თჳთ
იგი
არისტოტელი
ჰგონებს
შემდგომთა
შინა
"ბუნებითთასა
"
Line: 35
და
პლატონი
და
პლონტინოს
შორის
"ცხრათაჲსა
".
მერმეცა
ვიტყჳთ
,
ვითარმედ
Line: 36
აღსარიცხუავნი
ანუ
სწორნი
სწორითა
აღირიცხუვიან
,
ვითარ
ათნი
Line: 37
ძელნი
წყრთეულნი
ათითა
წყრთითა
[სწორითა]
9
,
ანუ
არ
სწორებითა
წყრთებითა
,
Page: 150
Line: 1
ანუ
უსწორონი
--
უსწოროებითა
,
ვითარ
ოდეს
აღსარიცხუავნიცა
და
Line: 2
აღმრიცხუველნი
უსწორო
იყვნენ
.
ამის
შემდგომად
იტყჳს
არისტოტელი
,
ვითარმედ
:
Line: 3
უფროჲსღა
საგონებელ
არს
წინააღმდგომობაჲ
ზენაჲსათჳს
და
ქუენაჲსა
,
Line: 4
უკუეთუ
ჰნებავს
სადმე
ეიეთმე
წინააღმდგომობასა
რაოდენისასა
თქუმაჲ
,
Line: 5
რომელთა
მიმართ
ვიტზჳთ
,
ვითარმედ
:
ზენაჲ
და
ქუენაჲ
ორსახე
არს
:
რამეთუ
Line: 6
ანუ
ჩუენდა
მომართ
,
ანუ
ბუნებ/ისა
მიმართ
და
უკუეთუ
ჩუენდა
მომართ
Line: 7
ეიდრემე
იტყჳან
,
ვიტყჳთ
ვითარმედ
:
ზენა
ქუენაჲსა
მიმართ
ითქუმის
და
ქუენაჲ
Line: 8
ვითარცა
ზენაჲსა
მიმართ
,
ვინაჲცა
რაჲსამიმართთაგანნი
არიან
და
არა
--
Line: 9
რაოდენისანი
.
[ხოლო]
უკუეთუ
ვითარცა
ბუნებისა
მიმართ
,
ვითარ
1
აროდეს
Line: 10
შეიცვალების
ზენაჲ
და
იქმნების
ქუენა
,
ანუ
წინაუკმო
.
ხოლო
თჳს
წინააღმდგომთა
Line: 11
შეცვალებაჲ
ურთიერთას
მიმართ
,
არა
სადმე
არიან
წინააღმდგომებ
.
Line: 12
ამის
შემდგომად
იტყჳს*
1
საკუთარსა
თჳსსა
რაოდენისასა
,
რომელ
არს
Line: 13
სწორი
და
უსწოროჲ
.
ვიტყჳთ
უკუე
,
ვითარმედ
2
სამ
არიან
3
:
იგივე
,
სხუაჲ
;
Line: 14
სწორი
,
უსწოროჲ
;
მსგავსი
და
უმსგავსი
.
და
იგივეჲ
უკუე
და
სხუაჲ
არსებისა
Line: 15
ზედა
მოიღო
,
რამეთუ
იგივე
არს
კაცი
კაცისა
,
ხოლო
სხუა
--
კაცი
ცხენისა
;
Line: 16
ხოლო
სწორი
და
უსწოროჲ
--
რაოდენისა
,
ხოლო
მსგავსი
და
უმსგავსოჲ
--
ვითარისა
,
Line: 17
რომელთაგანცა
სხუანი
კატიღორიანი
იქმნებიან
.
Subchapter: 11
Line: 18
/მერმეცა
რაოდენისა
არარაჲ
არს
წინააღმდგომ*
2
Paragraph: 1
Line: 19
ვითარ
კმად
წინ
განვიხილეთ
,
მოვიდეთ
ამის
სიტყჳსა
მომართ
:
გარდამომცემელსა
Line: 20
ჩუენდა
განწვალებასა
რაოდენისასა
და
მეტყუელსა
,
რომელნი
4
არიან
Line: 21
საკუთრად
რაოდენნი
და
რომელნი
შემთხუევითისაებრ
თქუმულნი
,
ჰნებავს
Line: 22
აწ
,
ვითარ-იგი
არსებისა
ზედა
ქმნასა
,
თჳსსა
გარდაცემაჲ
რაოდენისასა
.
Subchapter: 12
Line: 23
არათუ
ვინმე
ფრიადსა
კნინისა
იტყოდის
Line: 24
წინაამდგომად
Paragraph: 1
Line: 25
აქა
საკუთრებით
გამოიკულევს
ამისთჳს
სიტყუასა
,
უკუეთუ
დიდი
მცირისა
Line: 26
წინააღმდგომ
არს
,
რამეთუ
არსებისძლითსა
სიტყუასა
შინა
მხოლოდ
მომჴსენებელი
Line: 27
თანწარჴდა
,
შემნდობელი
მათი
წინააღმდგომ-ყოფად
ანტიპარასტასითა
.
Line: 28
ხოლო
არიან
რაოდენისანი
რომელნიმე
განსაზღვრებულნი
,
ხოლო
Line: 29
რომელნიმე
--
განუსაზღვრებელნი
.
და
განსაზღვრებულნი
5
ვიდრემე
,
ვითარცა
Line: 30
თქუმულნი
რომელებ
და
სა/კუთრად
რაოდენ
არიან
,
ვითარ
ორწყრთაჲ
და
Line: 31
სამწყრთაჲ
,
ხოლო
განუსაზღვრებელ
,
ვითარ
დიდი
და
მცირე
და
ფრიადი
და
Line: 32
კნინოდენი
.
ხოლო
არს
დიდი
უკუე
და
მცირე
შერწყუმულისაგან
რაოდენისა
Line: 33
(რამეთუ
დიდსა
ვიტყჳთ
სხეულსა
და
მცირასა
,
ეგრეთვე
სხუათა
შერწყუმულთა
Line: 34
და
დებისა
მქონებელთა
ზედა)
,
ხოლო
ფრიადი
და
კნინოდენი
--
განსაზღვრებულისაგან
Line: 35
და
დებისა
არმქონებელთა
,
რამეთუ
ფრიადი
ჟამი
ითქუმის
და
Line: 36
კნინი
.
ეგრეთეე
რიცხჳცა
,
რომლისათჳს
მაგალითთა
მიერ
განმაშიშულებელმან
Line: 37
დიდსა
ზედა
და
მცირასა
,
მთისა
ზედა
მოიღო
და
ფეტჳსა
,
რომელნი
შერწყუმულისანი
Line: 38
იყვნეს
,
რამეთუ
სხეულ
თითოეული
.
Paragraph: 2
Line: 39
და
გარდვა
ფრიადისა*
3
მიმართ
და
კნინისა
,
რომელნი
განსაზღვრებულისა
Page: 151
Line: 1
და
დადებისა
არმქონებელთანი
არიან
და
განაშიშულებს
ფრიადთა
ზედა
და
Line: 2
კნინთა
,
რომელნი
არა
არიან
რიცხჳსანი
,
ესე
იგი
არს
,
განსაზღვრებულისანი
,
Line: 3
არამედ
/უფროჲსღა
რაჲსამიმართთა[ნი]
.
Subchapter: 13
Line: 4
რამეთუ
1
არარაჲ
ითქუმის
თავით
თჳსით
დიდად
,
ანუ
Line: 5
თუ
მცირედ
Paragraph: 1
Line: 6
კუალად
აქა
შენდობისაებრ
,
რამეთუ
დაღათუ
წინააღმდგომებ
არიან
დიდი
Line: 7
და
მცირე
,
არა
არიან
რაოდენებად
,
არამედ
რაჲსამიმართებ
,
რამეთუ
დიდი
Line: 8
მცირისაჲ
ითქუმის
დიდი
და
მცირე
დიდისაჲ
ითქუმის
მცირე
.
ხოლო
უკუანაჲსკნელ
Line: 9
აჩუენებს
,
ვითარმედ
არცა
წინააღმდგომებ
არიან
.
Subchapter: 14
Line: 10
არამედ
სხჳსა
მიმართ
აღიყვანების*
,
ვითარ
მთაჲ
Line: 11
ვიდრემე
მცირე
ითქუმის
,
ხოლო
ფეტჳ
დიდი
Paragraph: 1
Line: 12
რამეთუ
უკუეთუმცა
იგივე
თავით
თჳსით
ითქუმოდა
დიდი
და
მცირე
,
არამცა
Line: 13
ოდეს
მთასა
ვიდრემე
მცირესა
და
ფეტუსა
დიდსა
ვიტყოდეთ
.
ვინაჲ
მთასა
Line: 14
თუ
მცირესა
ვიტყჳთ
სხუასა
სხჳსა
მთისა
მიმართ
თანაშემატყუებელნი
2
,
Line: 15
ხოლო
ფეტუსა
--
დიდსა
,
ცხად-არს
,
ვითარმედ
უფროჲსსა
სხჳსასა
.
არა
სადმე
Line: 16
თჳთ
თავით
თჳსით
დიდად
ითქუმის
იგი
ანუ
მცირედ
,
არამედ
სხჳსა
და
Line: 17
სხჳსა
მიმართ
.
Subchapter: 15
Line: 18
მერმეცა
ორწყრთე/ული
უკუე
და
სამწყრთეული
Line: 19
და
თითოეული
ესევითართაგანი
[რა]ოდენსა
3
Paragraph: 1
Line: 20
დაჰნიშნავს
Line: 21
სხუასა
ჴელ-ყოფასა
დაუმზადებს
4
დიდსა
და
მცირესა
არა
რაოდენ
5
ყოფისათჳს
Line: 22
მისისა
6
,
არამედ
უფროჲსღა
რაჲსამემიმართებ
.
რამეთუ
იტყჳს
,
ვითარმედ
:
Line: 23
საკუთრად
რაოდენი
განწიაღებული
არს
,
ვითარ
თჳთ
იგი
ღრამმი
რაოდენცა
Line: 24
არს
და
თჳსითა
ბუნებითა
განწიაღნების
ორწყრთეულად
მყოფი
,
მოვედ
,
Line: 25
ითქჳნ
,
ანუ
ათწყრთეულად
.
ეგრეთ
სხუანიცა
რაოდენნი
განსაზღვრებულნი
Line: 26
არიან
.
ხოლო
დიდი
და
მცირე
,
და
ფრიადი
და
კნინოდენი
არა
არიან
განსაზღვრებულნი
Line: 27
არცა
ჩუენდა
მომართ
,
არცა
თავით
თჳსით
,
არამედ
--
განუსაზღვრებელ
,
Line: 28
ვინაჲცა
დიდი
და
მცირე
,
და
ფრიადი
და
კნინოდენი
არა
არიან
Line: 29
რაოდენისანი
.
Subchapter: 16
Line: 30
მერმე
7
გინათუ
და-ვინ-სხნენ
8
იგინი
რაოდენ-ყოფად
,
Line: 31
გინათუ
არა
Paragraph: 1
Line: 32
მჩუენებელი
,
ვითარმედ
რაჲსმემიმართთანი
არიან
არა
რაო/დენისანი
,
აწ
Line: 33
ანტიპარასტასისა
,
ესე
იგი
არს
,
შენდობისაებრ
იტყჳს
,
ვითარმედ
,
დაღათუ
რაოდენისანი
Line: 34
არიან
,
ეგრეთცა
არა
არიან
წინააღმდგომებ
დიდი
მცირისა
და
ფრიადი
Line: 35
--
კნინოდენისა
.
Page: 152
Paragraph: 2
Line: 1
არა
არს
მათ
შორის
წინააღმდგომი*
1
არცერთი
,
რომელსა
იტყჳს
,
ესევითარი
Line: 2
არს*
2
:
უღირს
წინააღმდგომთა
პირველად
ყოფაჲ
თავით
თჳსით
განტევებულისა
Line: 3
გუამისა
ქონებითა
და
ეგრეთღა
თანშემოსლვაჲ
,
ესე
იგი
არს
,
წინააღმდგომად
Line: 4
დადებაჲ
და
ბრძოლის-მითუალვაჲ
,
რომელი
რაჲსმემიმართთა
ზედა
Line: 5
შეუძლებელ
არს
,
რომლისათჳს
არცა
მბრძოლ
არიან
ურთიერთას
,
არამედ
Line: 6
უფროჲსღა
თანშემოიყვანებენცა
.
რამეთუ
ამით
განეყოფვიან
რაჲსმემიმართნი
Line: 7
წინააღმდგომთა
,
რამეთუ
წინააღმდგომნი
ვიდრემე
პირველად
თავით
თჳსით
Line: 8
არიან
,
ეგრეთღა
თანშემოვლენ
და
იბრძოლებიან
,
ხოლო
რაჲსმემიმართნი
ურთიერთას
Line: 9
შობენ
.
ესრეთ
უკუე
,
დაღათუ
არსადა
იყოს
თეთრი/
,
ჰგიავე
შავი
.
ხოლო
Line: 10
მამაჲ
თუ
მოსპო
,
დარჩების
ძე
.
ვითარ
უკუე
დიდი
და
მცირე
არა
თავით
Line: 11
თჳსით
,
არამედ
სხჳსა
მიმართ
,
ეგრეთვე
ფრიადი
და
კნინოდენი
.
და
არ
სადმე
Line: 12
თჳთ
თავით
თჳსით
არ
დიდი
,
არცა
მცირე
შეგუამებულან
,
ცხად
არს
,
ვითარმედ
Line: 13
არა
არიან
წინაადმდგომებ
.
Subchapter: 17
Line: 14
მერმეცა
უკუეთუ
იყვნენ
დიდი
და
მცირე
წინააღმდგომებ
,
Line: 15
შეემთხჳოსყე
ეგრეთვეობით
მყის
თანად
Paragraph: 1
Line: 16
მითუალვაჲ
წინააღმდგომთაჲ
Line: 17
სხუაჲ
ჴელ-ყოფაჲ
შეუძლებელისა
მიმართ
ზედგანყვანებისა
ძლით
რამეთუ
Line: 18
იტყჳს
:
დიდი
თუ
მცირე
ვთქუნეთო
წინააღმდგომ-ყოფად
,
შეემთხჳოს
იგივე-ყოფაჲ
Line: 19
დიდსა
და
მცირესა
სხჳსა
და
სხჳსა
მიმართ
,
ცხად-არს
,
ვითარმედ
Line: 20
თანშეტყუებულთა
,
ვინაჲცა
შემწყნარებელობითი
წინააღმდგომთაჲ
მასვე
შინა
Line: 21
ჟამსა
და
იყვნენ
ესენი
თავთა
თჳსთა
წინა/აღმდგომ
,
რომელი
უადგილო
არს
.
Line: 22
ვინაჲცა
დიდი
და
მცირე
არა
არიან
წინააღმდგომებ
.
Subchapter: 18
Line: 23
ხოლო
1
შემწყნარებელობითად
ვიდრემე
წინააღმდგომთა
Line: 24
საგონებელ
არს
ყოფად
Paragraph: 1
Line: 25
ხოლო
შემწყნარებელობითი
ვიდრემე
წინააღმდგომთაჲ
არს
არსებაჲ
.
არა
Line: 26
სადმე
მასვე
ჟამსა
შინა
მისვე
ნაწილისა
შორის
ერთბამად
მიითუალვიან
წინააღმდგომნი
,
Line: 27
რამეთუ
არსადა
იყვნენ
მისვე
შორის
მასვე
ჟამსა
ცივი
და
ცხელი
,
Line: 28
თეთრი
და
შავი
,
ვითარ
მათვე
შეემთხუევის*
3
თავთა
მათთა
წინააღმდგომ-ყოფაჲ
,
Line: 29
რომელი
გარდაჰმატებსო
2
,
უადგილობასა
იტყჳს
,
ვითარ
უკუე
იყოს
დიდი
Line: 30
მცირისა
წინააღმდგომ
.
შეემთხჳოს
არა
ხოლო
მასვე
მყის
მასვე
ჟამსა
შინა
Line: 31
წინააღმდგომთა
შემწყნარებელ-ყოფათაჲ
,
არამედ
მისგანვე
მბრძოლობაჲ
Line: 32
თავისა
თჳსისაჲ
,
რომელი
უადგილო
არს
.
ხოლო
არარაჲ
მყოფთაგანი
იგივე
Line: 33
მბრძოლ
არს
თავისა
თჳსისა
.
Subchapter: 19
Line: 34
/[ა]რ
სადმე
წინააღმდგომ
არს
დიდი
მცირისა
,
Line: 35
არცა
ფრიადი
--
კნინოდენისა
Paragraph: 1
Line: 36
უპირატეს
წინდამდებელმან
წინააღმდგომ-ყოფისა
მათისამან
აჩუენა
,
ვითარმედ
Line: 37
რაოდენ
არა
არიან
.
მერმე
ვითარმედ
რაოდენებ
განაჩინა
და
აჩუენა
,
Page: 153
Line: 1
ვითარმედ
არა
არიან
წინააღმდგომებ
.
ხოლო
ჭეშმარიტებით
არცა
რაოდენ
Line: 2
არიან
,
არცა
წინააღმდგომებ
,
არამედ
რაჲსმემიმართაგანებ
.
არამედ
ვითარ
რაჲსმემიმართთაგანებ*
1
Line: 3
არიან
,
უჴმს
მათ
სხჳსა
კატიღორიაჲსა
შორის
ყოფაჲ
,
Line: 4
რაჲთა
მიითუალვიდენ
სქესსა
რაჲსმემიმართთასა
.
სადა
ვიდრემე
იყოს
,
თჳნიერ
Line: 5
რაოდენისა
შინა
,
უკუეთუ
წინააღმდგომ
არა
არიან
?
Subchapter: 20
Line: 6
ხოლო
უფროჲსღა
წინააღმდგომობაჲ
რაოდენისაჲ
Line: 7
ადგილისათჳს
საგონებელ
არს
ყოფად
Paragraph: 1
Line: 8
ვითარცა
აღმოაჩინა
დიდი
და
მცირე
,
და
ფრიადი
და
კნინოდენი
წინასწრობილთა
Line: 9
შორის
არცა
/რაოდენ
ყოფად
,
არცა
წინააღმდგომებად
,
აწ
იტყჳს
,
Line: 10
ვითარმედ
:
[ჰნე]ბავს
1
თუ
ვისმე*
2
რაოდენისა
წინააღმდგომობისა
სახილველობაჲ
,
Line: 11
რაჲთა
მიიღოს
ზენაჲ
და
ქუენაჲ
,
რამეთუ
ესენი
მრავლად
2
განკიდეებულ
Line: 12
არიან
ურთიერთას
და
განსაზღვრებასა
წინააღმდგომთასა
შეიწყნარებენ
,
რამეთუ
Line: 13
ესრეთ
განისაზღერებიან
წინააღმდგომნი
:
"მრავლად
განკიდეებულნი
მისვე
Line: 14
ნათესავისა
შორის
",
ხოლო
ესე
არა
სათნო
არს
,
არა
არს
ყოვლად
ზენაჲ
და
Line: 15
ქუენაჲ
,
არამედ
გარემოჲსი
და
საშუალი
,
რომელნი
არა
არიან
წინააღმდგომ
,
Line: 16
არამედ
რაჲსმემიმართებ
,
რამეთუ
გარემოჲსი
საშუალისა
ვისიმე
გარემოჲსად
Line: 17
ითქუმის
.
Subchapter: 21
Line: 19
რამეთუ
მრავლად
განკიდევდებიან
ურთიერთას
Paragraph: 1
Line: 20
იხილე
,
ვითარ
ერთ-ქმნასა
წინააღმდგომთასა
მნებებელმან
ბუნებამან
მისვე
Line: 21
ნათესავისა
ქუეშე
ყვნა
იგინი
,
რამეთუ
თეთრისა
და
მმელნობისა
წინა/აღმდგომად
Line: 22
მყოფთა
ნა[თესავ]
3
--
ფერი
,
და
ცხელისა
და
[ცივისა]
4
--
ვითარი
,
Line: 23
ხოლო
ერთისა
ქუემდ[ებარისა]
5
შორის
ბრძოლასა
ჰყოფ[ენ]
6
.
Subchapter: 22
Line: 24
ხოლო
არა
სთნავს
რაოდენსა
მითვალვაჲ
Line: 25
უფროჲსობა-უდარესობისაჲ
Paragraph: 1
Line: 27
მეტყუელმან
,
ვითარცა
თჳსსა
რაოდენისასა
არარაჲ
აქუს
წინააღმდგომი
Line: 28
და
მჩუენებელმან
,
ვითარმედ
ყოვლისა
არს
ესე
,
არა
თქუა
,
ვითარმედ
:
არა
მხოლოჲსა
Line: 29
(რამეთუ
ცხად-იყო
არსებისათჳს
თქუმულთაგან
ესე)
,
არამედ
სხჳსა
მიმართ
Line: 30
გარდავიდა
თჳსისა
რაოდენისაჲსა
არმითუალვისა
უმეტეს-უდარესობისაჲსასა
,
Line: 31
ხოლო
სადა
არა
არს
წინააღმდგომობაჲ
,
არცა
უმეტეს-უდარესობაჲ
Line: 32
იპოების
,
რამეთუ
უფროჲსი
და
უდარესი
შერევნისაგან
წინააღმდგომთასა
იქმნების
.
Line: 33
ხოლო
საჴმარ-არს
ცნობად
,
ვითარმედ
და
ამასცა
ზედა
იუგამოუცდელებს
,
Line: 34
ვითარ
არსებისაცა
შესატყჳსსა
და
სხჳსა
ზედა
გარდავალს
თჳსისა
,
რომელსაცა
Line: 35
საკუთრად
თჳსად
უწოდა
.
Page: 154
Subchapter: 23
Line: 1
ხოლო
1
[აწ]
2
რაოდენისა
უფროჲსღა
სწორისა
3
და
Line: 2
უსწოროჲსა
თქუმაჲ*
1
Paragraph: 1
Line: 3
ა[რა]
4
თქუა
გარდაცემულისა
თჳსისათჳს
,
ვითარმედ
არა
არს
ესე
თჳს
Line: 4
რაოდენისა
,
რამეთუ
ცხად-იყო
თქუმულთაგან
არსებისძლითსა
5
სიტყუასა
შინა
.
Line: 5
ხოლო
ესე
საკუთრად
თჳს
ყოფად
[რაოდენისად]
6
გარდასცა
"სწორად
და
Line: 6
უსწოროდ
სათქუმელობაჲ
".
ხოლო
უკუეთუ
სხჳსა
რაჲსმე
ზედა
ვიტყჳთ
სწორსა
Line: 7
და
უსწოროსა
,
არა
თჳთ
მებრ
,
არამედ
შემთხუევითისაებრ
.
ვითარ
ვიტყჳთ
,
Line: 8
ვითარმედ
:
ესე
თეთრი
სხეული
სწორი
არს
მის
თეთრისა
სხეულისა
,
და
უსწოროჲ
7
Line: 9
ეგრეთვე
არა
ვითარ
თეთრსა
,
არამედ
ვითარ
სხეულსა
.
თქუას
უკუე
ვინმე
Line: 10
სიმკაცრით
მსმენელთაგანმან
თუ
:
"ვითარ
არისტოტელმან
არსებისა
ქუეშე
Line: 11
დააწესა
სხეული
და
კუალად
რაოდენისა
ქუეშე
და
რამეთუ
ვთქუთ
წინშესავალთა
8
Line: 12
შინა
,
ვითარმედ
არაჲ
მყოფთაგანი
ორთა
კატიღორიათა
ქუე/შე
აღიყვანების
",
Line: 13
ვიტყჳთ
უკუე
,
ვითარმედ
:
"სხჳსა
და
სხჳსაებრ
მიიღებს
9
სხეულსა
".
Line: 14
რამეთუ
არს
ნივთიერი
10
სხეული
,
ვითარ
ქვაჲ
ა[ნუ]
ძელი
,
ხოლო
არს
სიტყჳთ
Line: 15
სახილველიცა
სხეული
--
მათიმა[ტ]იკოსი
,
ვინაჲცა
არსების
შორის
11
ნივთიერი
Line: 16
სხეული
მოიღო
სხეულად
რაოდენად*
2
და
რაოდენად
შემთხუევითად
--
სხეული
Line: 17
სადმე
შემთხუევითი
12
.
მარტივად
სამკერძო
განხანებულობაჲ
არსებითად
Line: 18
არს
სხეულისა
შორის
,
ხოლო
ესოდენობაჲ
რაოდენი
არს
შემთხუევითისაებრ
.
This text is part of the
ARMAZI
edition of
Ammonius, In Aristotelem commentaria
.
Copyright
ARMAZI Project
, Frankfurt a/M, 22.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.