ARMAZI
Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum
Part No. 9
Previous part

Chapter: 8  
Line: 23 
თავი 8
Line: 24 
პირველისა კეთილობისათჳს


Line: 25       სრულ ყო რაჲ სიტყუაჲ მეშჳდე, მერვესა ზედა მოჰმართა.
Line: 26    და იტყჳს: "ყოველთა რაჲთავე კეთილის მზიარებელთა ეწინაების
Line: 27    პირველი კეთილობაჲ". რაჲ არს ესე თუ ეწინაებისო? ვითარმედ
Line: 28    ეთჳთმყოფების ზესთა მყოფობასაცა, რამეთუ ყოველი ზიარებითა
Line: 29    მისითა აკეთილდების.

Line: 30       "რომელი არა არს სხუაჲ თჳნიერ კეთილობა",. რაჲ არს ესე?
Line: 31    გესმა, მეტყუელისაჲ, ვითარმედ არა არს სხუაჲ თჳნიერ კეთილობაჲ.
Line: 32    რამეთუ რაჲც მისცე გასაგონსა, ბუნებასა და ძალსა შესაბამსა
Page: 33   Line: 1    ბუნებისასა თანწარმოდგომილ არს, და არს რაჲვე არსი დ ოდენ ზიარებითა
Line: 2    კეთილისაჲთა კეთილ არს. და არა არს იგი თჳთკეთილობა,
Line: 3    რამეთუ თჳთკეთილობაჲ არღა რაჲ არს სხუა თჳნიერ თჳთკეთილობაჲ.
Line: 4    ხოლო სხუანი, და ოდენ ზიარებითა კეთილისაჲთა გაკეთებულნი,
Line: 5    პირველ სხუა არიან რასაც თანა იყვნენ ბუნებასა შეკრულ,
Line: 6    და შემდგომად გაკეთებულ. ხოლო იგი ბუნებათა ზესთაჲ კეთილობაჲ
Line: 7    ყოველთა თანშეუკრველად დაუზევდების. და ამით საცნაურ,
Line: 8    რომელ ყოველნი არსნი, რანიცა სთქუნე, იწადებენ მას და
Line: 9    იგულმეთქუებენ. ხოლო ყოველი საწადოჲ და საგულისთქუმოჲ სხუა
Line: 10    არს მწადისგან, რამეთუ ემდევრების ყოველი მწადი საწადსა და მეტრფე
Line: 11    სატრფოსა თჳსსა, ვითარცა იმრსა და მეზესთაესა თჳსსა.

Line: 12       ხოლო "უკუეთუ ანუ ვითარ ნაწილი იყოს მყოფთაჲ ანუ ერთ
Line: 13    და იგივე მყოფი და კეთილობაჲ, არღა ვიდრემე იყოს მყოფი
Line: 14    ტრფიალ და მოწადე კეთილობისა, ამისთჳს რომელ თჳთ იყოს კეთილობა".
Line: 15    ისმინე თუ ვითარ იტყჳს. ესე ვითარ ზენათა შორის სიტყუამან
Line: 16    აჩინა, ვითარმედ სხუა არს მეწადე საწადოჲსგან და მეტრფე
Line: 17    სატრფოჲსგან საცნაურ, ამით რომელ სდევს მეტრფე სატრფოსა და
Line: 18    მეწადე საწადოსა, და სხუაჲ ყოველი დევნილი მდევრისგან. ხოლო
Line: 19    სდევს მას არა თუ ვითარ სავლტოსა, არამედ რაჲთა თან მიიღოს
Line: 20    და ეზიაროს და იკეთილოს სიკეთისგან მისისა, რამეთუ ყოველი მეტრფე
Line: 21    სდევს თჳსსა სატრფოსა, რაჲთა იკეთილოს და გაკეთდეს მისგან,
Line: 22    დაღათუ იყოს კერპი და აჩრდილი არსისაჲ, არამედ საქმით
Line: 23    ცთომილი ბუნებით კეთილობასა სდევს ანუ თჳთ მას და თჳსსა კეთილობასა,
Line: 24    ანუ ხატსა კეთილობისასა, ანუ კერპსა და აჩრდილსა კეთილობისასა.
Line: 25    და არაჲ არს მყოფთაჲ,თუმცა არ ემდევრებოდა რეც
Line: 26    თუ განყენებული და დამგდე თჳსისა არსებისაჲ და ყოვლითურთ მისდად
Line: 27    ქმნილი, და რეც თუ უარ მქნე თჳსისა აობისაჲ. ხოლო თუ
Line: 28    სადაჲთ აქუს სულთა, გონებათ და თჳთ ამას გაგუარებულსა ცასა
Line: 29    ძალი ესე, აწ სიტყუამან თანწარვლის სახედ აღმოაჩინოს. პირველად
Line: 30    ვიხილოთ, თუ რაჲ არს სიკეთე ანუ რაჲ კეთილობაჲ. სიკეთე უკუე
Line: 31    არს წინაბჭე და ეზოჲ კეთილობისაჲ, ვითარცა სოკრატი "ფედროსა"
Line: 32    შორის აღმოაჩინა. რამეთუ კეთილობად იტყჳს პირველსა
Line: 33    წყაროსა, და ერთთა წარმომაყენებელსა, ზესთასა გონებათა მზესა, და
Page: 34   Line: 1    ზესთ მარტივად დასდებს მას და სატრფოდ და საწყურად ნამდჳლ მყოფისად.
Line: 2    ხოლო სიკეთესა გაჰყოფს მისგან და ახარისხებულსა საზომსა მისცემს.
Line: 3    ხოლო თავს ზედა სიკეთისა ხარისხთაჲსა თჳთ მას ერთსა და კეთილობასა
Line: 4    დააფუძნებს. ვინაჲ იტყჳს, ვითარმედ "ყოველი ბუნებაჲ და კეთილობაჲ
Line: 5    შედგმასა და მორთულებასა შორის". ხოლო პირველი შენადგი
Line: 6    და პირველი მორთულებაჲ ანაქუსი და არსებაჲ ნამდჳლ მყოფისაჲ. რამეთუ
Line: 7    ესე ზესთაჲ ნამკი მის ერთისა მიერ მოირთო და იმკო, შეზავნა
Line: 8    რაჲ ზესთ არსმან ზესთ არსნი და პირველნი მხოლონი. ხოლო სადა პირველი
Line: 9    შენადგი და პირველი შეწყობაჲ, მუნცა პირველი შუენიერებაჲ
Line: 10    და სიკეთე, ვითარ ოდეს მასვე "ფედროსა" შორის იტყოდის, მოედ
Line: 11    და თჳთ ატტიკურად დავლექსო: "ტი ტონ ონტონ არისტონ
Line: 12    ი ტონ ნოუმენონ კალლისტონ?" ესთ ხედვაჲ ამისი, რეც
Line: 13    თუ კითხვის სახედ შემოიღებს: "რაჲო მყოფთა ურჩეულეს, გასაგონთა
Line: 14    უნანარესი?" ესთა ეცჳბრების, რეც თუ განკრთომით მათ ზესა ნადაშთა
Line: 15    შუენიერებათა პირველისა მორთულისათა, სადა იწყო პირველმან ყვავილმან
Line: 16    შეწყობისამან და პირველმან ნართმან სამუსთამან მის რჩეულ
Line: 17    მეჴელოვნისა მიერ წარმოდღეებად გუართა გონიერთა, რომელსა უკუნ
Line: 18    საქცოდ აქუს და სატრფოდ თჳსდა ზესთაჲ ზესთათაჲ ერთი და პირველი
Line: 19    კეთილობაჲ. ხოლო სათჳთთაცა ჰკადრებს სოკრატი მას ზესთასა
Line: 20    მიუწუდომელსა, იტყჳს: იტრფობს და მისცემსო თჳთებათა თჳსთა ყოველთა
Line: 21    მეტრფე მეწადთა თჳსთა, დაუჰაზრავსო რეც თუ შეპყრობად
Line: 22    და თანმიღებად თჳსდა, დაათრობსო მყოფთა ნეკტართა მიერ,
Line: 23    დაამტკიცებს აკმეთა მათთა ამვრო ამვროსიაჲთა. და არც ყოვლითურთ
Line: 24    თანმიუდებელ, რაჲთა არა უსასოებამან თანმეწადისამან განკუეთოს
Line: 25    თჳსი საწადოჲ. და არცა კუალად მისცემს საცნოსა უწყებისასა
Line: 26    უთქუსა ყოველთაგან ზესთაარსებასა და ზესთაობასა თჳსსა,
Line: 27    რაჲთა არა მისაწუთო ყოს თჳთებაჲ თჳსი უთჳთოჲ, რამეთუ აქუსო,
Line: 28    იტყჳს, სულსა და გონებასა, ცნან რაჲ სადევნოჲ საწადთა თჳსთაჲ
Line: 29    და შეიპყრან იგი გასაგონოჲსა მიერ, რეც თუ თან წარჴდებიან მას
Line: 30    და სხჳსად იმეცადინეობენ ცნობად. ხოლო ამის ზესთაჲსა უწყება
Line: 31    საოცთა ორივე ესე თან შეურწყუამს; რამეთუ მისცემს თჳთებასა
Line: 32    თჳსსა და აღადგენს მეტრფესა წყურილთა მიერ საწადოჲსათა. და
Line: 33    კუალად დაუუცნაურდების მიყოფასა შორის გასაგონოჲსასა, ვითარცა
Line: 34    იტყოდა ვინმე ღმრთისმეტყუელთაჲ, ვითარმედ "მე ევესთე
Line: 35    მე ო თეოს ანანკასი ტეკეან დე აპეკოლჳსენ". ვინაჲ
Page: 35   Line: 1    აწ ხედვაჲ ამისი ესთა იტყჳს, ვითარმედ "იძულებაჲ ღმრთისა სატრფოთაჲ
Line: 2    ამქუმელ მყოფს მე, ხოლო შობად დამიცილებს". ესე იგი არს,
Line: 3    რამეთუ ყოველი ამქუმელი საშვოთა შობადმი აჩუევს და ამეცადინებს.
Line: 4    და კუალად ზედა დაურთავს, ვითარმედ "შობად დავიცილეო". ისმინე,
Line: 5    რამეთუ ყოველი შობაჲ ნიშნავს წარმოყენებასა ნაშვისასა, ვითარცა
Line: 6    გონებაჲ გასაგონსა და სული ნასულსა. ხოლო ხედვაჲ მის ერთისა
Line: 7    მზისაჲ არ ესთა, რამეთუ სწადის შობად გაგონებულსა და წარმოყენებად
Line: 8    გაარსებულსა, არამედ ვერ ეკმაების მას. ვინაჲ საკჳრვო ესე,
Line: 9    რომელ არცა უტევებს მეტრფესა დაცხრომად იძულებათაგან შობისათა,
Line: 10    რამეთუ ეამქუმელების მას ასქეტოჲ წადილი. და კუალად
Line: 11    ვერცა შობს რასავე გასაგონთასა, და ესრეთ ზედადართვით გამხედველდების,
Line: 12    და სწყურის წყურილსა ზედა, და ელმის გემოსა ზედა,
Line: 13    და სურის სურვილსა ზედა. და ესე სატრფოჲსათჳს საღმრთოჲსა
Line: 14    თანწარვლის სახედ იმღდელმოქმედა აწ ჩუენ მიერ.

Line: 15       ხოლო აწ კუალად იტყჳს, ვითარმედ "ხხუაჲ არს კეთილობაჲ
Line: 16    ზიარებული მყოფისგან". ესე ესე არს ნაწილებითი და არ მარტივი
Line: 17    კეთილობაჲ, რამეთუ სხუაჲ არს მყოფთა-შორისი კეთილობაჲ და
Line: 18    სხუაჲ თჳთკეთილობაჲ; რამეთუ თჳთკეთილობისა და პირველისგან
Line: 19    მიიღებენ მყოფნი და გაკეთილდებიან; რამეთუ მიიღონ რაჲ ერთ
Line: 20    ქმნაჲ თჳსთა თჳთებათაჲ, კეთილ მათდა არს ერთ და იგივე
Line: 21    ერთი და კეთილობაჲ. და სადაცა მიჰყარნა ერთმან თჳსნი ერთებრნი
Line: 22    ნაკადნი, მუნცა აერთნა და აკეთნა თჳსნი შემწყნარებელნი. რომლისათჳსცა
Line: 23    პირველი კეთილობაჲ არა არს სხუა თჳნიერ კეთილობისა.
Line: 24    ესე არს ესე, ვითარმედ ყოველივე რაჲც რაჲვე მისცე გასაგონსა,
Line: 25    იყოს ანუ გონებაჲ, ანუ სული, ანუ ბუნებაჲ, ანუ ესე განზიდული, რომელ
Line: 26    არს ცაჲ. ესე ყოველნი ერთქმნილ და ნაწილთა მიერ შედგმულ
Line: 27    და თჳთ ურთიერთას განნაწილებულ; და ვითარცა მიიღებენ ნაწილებით
Line: 28    ერთსა და კეთილ იქმნებიან, ესრეთვე მიიღებენ და კეთილობასა.
Line: 29    რამეთუ ესე აღმოიჩინა, ვითარმედ ერთ ერთი და კეთილობაჲ;
Line: 30    და რაოდენ გაერთდებიან, გაკეთილდებიან; და რაოდენ გაკეთილდებიან,
Line: 31    გაერთდებიან.

Line: 32       ხოლო "რაჲცა სხუაჲ დაჰრთო კეთილობასა, დაგიკნინებია
Line: 33    კეთილობაჲ". ვითარ თუ რაჲცაღა დაჰრთო ერთსა, არღარა გაქუს
Line: 34    უზადოჲ ერთი. ეგ სასედვე რაჲცა დაჰრთო კეთილობასა, ანუ ძალი,
Line: 35    ანუ ნათელი, ანუ სხუაჲ რაჲვე ეს ვითათაჲ დაგიკნინებია; რამეთუ
Page: 36   Line: 1    ზესთა ძეს ამათ ყოველთა; და არს ეს ვითაჲ ყოველი შემდგომთაჲ.
Line: 2    და არსთაჲ და არა ზესთ არსისაჲ.



Next part


This text is part of the ARMAZI edition of Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum.

Copyright ARMAZI Project, Frankfurt a/M, 22.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.