ARMAZI
Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum
Part No. 31
Previous part

Chapter: 30  
Line: 25 
თავი 30
Line: 26 
მიზეზისა და მიზეზოანისათჳს


Line: 27       "ყოველი წარმოარსებული ვისგანვე უსაშუვლოდ ჰგიეს ვიდრემე
Line: 28    
შორის წარმომაარსებელსა, და წარმოიარსების მისგან". ამათ
Line: 29    
თავთა შორის ყოველსა მიზეზისა და მიზეზოანისათჳს დაჰლექსავს,
Line: 30    
რამეთუ სხუაჲ არაჲ არს წარმომაყენებელი თჳნიერ მიზეზისა, და
Line: 31    
არცა რაჲ წარმოყენებული თჳნიერ მიზეზოანისა.

Line: 32       
ხოლო მიზეზოანი და წარმოჲ, შეისწავე. რომელ სამ სახედ
Line: 33    
გაიცდების. პირველად თჳსსა მიზეზსა შორის, რამეთუ პირველ
Page: 80   Line: 1    
წარმოყენებისა მიზეზსა შორის ეგომი ზეზოანი; კატეტიან, რომელ არს
Line: 2    
მებრ მიზეზებით; და კუალად კათჳპარქსინ, რომელ არს მებრ
Line: 3    
მყოფობით; და კუალად კატამეთექსინ, რომელ არს მებრ
Line: 4    
თანმექონეობით. ხოლო სამნივე ესე გაიგონებიან ესთა:

Line: 5       
კატეტიან, რომელ არს მიზეზებით; რამეთუ ყოველსა მიზეზოანსა
Line: 6    
მიზეზსა შორის დაუმსჭუალავნ თჳსნი დასაბამნი, და სამარადისოობს
Line: 7    
თჳსსა მიზეზსა შორის არა ვითარ სხუაჲ სხუას შორის,
Line: 8    
არამედ ვითარ იგივეობაჲ თჳთებასა შორის თჳსს და არცა შეკეცილ
Line: 9    
ერთი მიზეზისაჲ და განმრავლებულ, ვითარ აწ სახესაცა ზედა
Line: 10    
გაცხადდეს: რამეთუ ერთსა შორის ყოველი სირაჲ მხოლოთაჲ, ხოლო
Line: 11    
ერთი ჰგიეს თჳსსა თჳთებასა ზედა ერთობისასა და ზესთ აქუს განუმრავლებელად
Line: 12    
ზემეპყრეობაჲ თჳსი ერთ სახედ ყოველთა უსხეულოთა
Line: 13    
მიზეზთა ზედა, რამეთუ ჰგიან მას შორის და მოაქუს თჳს
Line: 14    
შორის სიმრავლე მიზეზოანთაჲ შეუვიწრებელად უსხეულოობისათჳს
Line: 15    
გვართაჲსა.

Line: 16       
ხოლო კათჳპარქსინ, რომელ არს მებრ მყოფობით; წარმოიყენების
Line: 17    
მიზეზოანი, და გათჳთდების თჳს შორის, და გაეყოფვის
Line: 18    
თჳსსა მიზეზსა, და ექმნების შემდგომად წარმონაარს, და დაკლებულ
Line: 19    
ზესთ მექონეობასა თჳსისა მიზეზისასა. და მიიდებს მისგან ვითარ
Line: 20    
კეთილთა თუალისაგან გაკეთებასა, და ყოვლითურთ ჰგიეს მიზეზსა
Line: 21    
შორის თჳსსა, და ვითარ იგი იგი არს. ხოლ ვითარ მიზეზოანი
Line: 22    
სხუაჲ. ხედავა აწ აქა, განმგონეო, ორთა მათ მიზეზთა? ვიტყჳ მსგავსებასა
Line: 23    
და უმსგავსოობასა, რამეთუ მსგავსებაჲ იპყრობს მიზეზოანსა
Line: 24    
მიზეზსა შორის და ათჳთებს თჳსსა წყაროსა შორის, ხოლო უმსგავსოობაჲ
Line: 25    
ასხუაებს მიზეზოანსა და განუყოფს თჳთებათა მიზეზისა
Line: 26    
და მიზეზოანისათა. შეისწავე, რამეთუ ყოველი მიზეზოანი უფრო
Line: 27    
შეკეცილა თჳსისა მიზეზისასა, რამეთუ მიითუალავს ორთავე, მსგავსებასაცა
Line: 28    
და უმსგავსოობასა. მსგავსებასა, რომლითა ჰგიეს თჳთებასა
Line: 29    
შორის თჳსისა მიზეზისასა, ხოლო უმსგავსოობასა, ამით რომელ
Line: 30    
განსხუაებულა თჳსისა მიზეზისგან, ვითარცა ითქუა, ვითარმედ
Line: 31    
მიზეზოანი ჰგიაცა თჳსს მიზეზსა შორის და იწარმოებსცა თჳსისა
Line: 32    
მიზეზისგან. ვინაჲ ამასცა გაემეცნე, ვითარმედ ყოველი მიზეზი
Line: 33    
ზესთა ძეს ყოვლისა მიზეზოანისგან, რამეთუ უმარტივე არს მიზეზი
Line: 34    
მიზეზოანსა; ხოლო ყოველი უმარტივესი უზესთაეს შედგომილთაჲსა.
Page: 81   Line: 1    
და კუალად რამეთუ მიუწუდომელცა მიზეზი მიზეზოანისგან, და,
Line: 2    
რაჲზომ ჰგავს, მისწუთების მიზეზსა თჳსსა; ხოლო, რაჲზომ უმსგავსო
Line: 3    
არს მიზეზოანი, ვერ კმა ეყოფის მიწუდომად. და ესრეთ
Line: 4    
ყოველი ნახთზი არსთა სირაჲსაჲ.

Line: 5       
ხოლო მესამე ხედვაჲ, რომელ არს კატამეთექსინ, ესრეთ
Line: 6    
იჭურიტების; გესმაა, განმგონეო, რამეთუ სამ სახეობს აწ აქა გუარი
Line: 7    
ხედვისაჲ? პირველი კატეტიან, რომელ არს მიზეზობით; მეორე
Line: 8    
კათჳპარქსინ, რომელ არს მყოფობით; მესამე კატამეთექსინ,
Line: 9    
რომელ არს თანმიქონებით. ვინაჲ აწ ესე თანმიქონებითი ესთა
Line: 10    
იგულისხმების. მოიღე და სახეცა უპოოთ სიცხადისათჳს ნალექსისა;
Line: 11    
აჰა და იგივე მრავალსაღაღადოჲ ერთი: რამეთუ ერთსა შორის ყოველნი
Line: 12    
დასაწყნი რიცხუთანი, მაგრა მიზეზებით და ზესთა; და კუალად
Line: 13    
ერთის გამო ორი და სამი. აწ ესე სამი სამ სახედ გაიცდების: ვითარ
Line: 14    
ერთსა შორის მიზეზებით, ვითარ თჳთ თჳს შორის მყოფობით,
Line: 15    
ვითარ სხუასა შემდგომსა შორის თანმიქონებით.

Line: 16       
შეისწავე, რამეთუ ოდეს მიზეზსა შორის იყოს სამი, არ ითქუმის
Line: 17    
სამად, მით რომელ ერთებრივ არს და მიზეზობით; და კუალად ოდეს
Line: 18    
შემდგომსა შორის იყოს სამი, არცა მაშინ ითქუმის სამად, ამით რომელ
Line: 19    
თანმიქონებით არს და თანმიცემით; ხოლო ოდეს იყოს მყოფობით,
Line: 20    
მაშინღა არს სამ, და ითქუმისცა და არსცა. ვინაჲ, თუ განწმედილად
Line: 21    
გახედნე ერთსა, ჰპოო ყოველთა არსთა შორის, თუ რიცხჳთი სთქუა თუ
Line: 22    
ბუნებითი; რამეთუ რიცხუნი ბუნებათა არიან რიცხუ, და არა ბუნებაჲ
Line: 23    
რიცხუთა, და თჳთბუნებანი თჳს შორის განრიცხულ პირველისა რიცხჳსა
Line: 24    
მიერ და გუართ-მთავრისა, ვითარ აღმოაცისკრებს სოკრატი;
Line: 25    
რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ "პირველმან საზომმან ყოველი განზომაო,
Line: 26    
და პირველმან საზღუარმან ყოველი აღსაზღვრაო", რომელსა აწ ჩუენ
Line: 27    
ძე უწოდეთ.



Next part



This text is part of the ARMAZI edition of Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum.

Copyright ARMAZI Project, Frankfurt a/M, 22.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.