ARMAZI
Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum
Part No. 42
Previous part

Chapter: 41  
Line: 11 
თავი 41
Line: 12 
სხჳსა შორის მდგომისა და თჳთმდგომისათჳს


Line: 13       "ყოველი სხუასა შორის მყოფი მხოლოდ სჳსა მიერ
Line: 14    წარმოიჩინების. ხოლო ყოველი თჳს შორის მყოფი თჳთმდგომარე არს,
Line: 15    ხოლო სხუასა შორის მყოფი წინამდებარისა მოქენე არ ვინაჲ იყოს
Line: 16    თჳსსა წარმომქმნელ".

Line: 17       გესმაა აქა, გამგონეო, ხედულო გონებისგან, რამეთუ,
Line: 18    რაოდენცა წარჰვლიდეთ, ეგეზომცა დაგჳპშირდების სიწლოჲ
Line: 19    გონებისაჲ? რამეთუ დასაწყთა შორის სიმარტივე მარტივთა და ზესთა
Line: 20    ყოვლისა შედგომილებისათა გჳმარტივებდა და გასაგონთაცა რამეთუ
Line: 21    ყოველსა სულსა ბუნებით მოაქუან თესლნი მის ერთისანი, და
Line: 22    თჳს-შორისისა ერთისა მიერ ემხედვარების მას ზესთათაცა ზესა ერთსა,
Line: 23    და მარტივი ხედვაჲ მარტივსა და შეუდგმელსა ნათელსა აღიცისკრებს.
Line: 24    ხოლო ოდეს წარმოვლონ ხედვათა და არსთა სიჴშოსა
Line: 25    მიხედოს ხედვამან, სიწლოჲ და სიწმიდე დაუმრავალძალდების და
Line: 26    პოლჳმორფად ასჩნდების; დაღათუ იყოს ერთი, ვითარ
Line: 27    სამღდელონიცა შესამოსნი აღკაზმულ იყვნეს ბრძენთა მიერ, რომელი
Line: 28    სხუასა შთასატევსა ხოროსა შორის სიწლოსა აღწერისასა მიეცეს
Line: 29    საღმრთოჲ ისტორიაჲ. ხოლო ჩუენ წინამდებარისათჳს ვსთქუამთ
Line: 30    განმარტებასა.

Page: 98  
Line: 1       "ყოველი სხუასა შორის მყოფი მხოლოდ სხჳსა მიერ
Line: 2    წარმოიჩინების. ხოლო ყოველი თჳს შორის მყოფი თჳთმდგომარე არს,
Line: 3    არამედ სხუასა შორის მყოფი და წინამდებარისა მოქენე არ სადა
Line: 4    იყოს თჳსსა წარმომქმნელ". ესე ხედვაჲ არს ესე, რამეთუ გაჰყოფს
Line: 5    გუართა სხეულთ-შორისთა და უსხეულოთა; ხოლო თჳთმდგომარედ და
Line: 6    წყაროდ უხრწნელად თჳსთა მყოფობათათჳს დასდებს გუართა უსხეულოთა;
Line: 7    და ბუნებით უკუდავებისათჳს და დაუვსებელისა ცხორებისათჳს
Line: 8    იტყჳს მათ მიზეზ თჳთ თჳსთა თჳთებათად, და ზესთ დააშთენს
Line: 9    მათ ყოვლისა ქცევისა და გასხუაებისაგან და ჟამითისა მიდრეკისა
Line: 10    და ადგილისა შორის შეცვისგან, და იტყჳს წარმოუყენებელად
Line: 11    სხჳსგან, რამეთუ ამით უმეტეს გაჰყოფს სხეულეანისა გუარისაგან.
Line: 12    რამეთუ ყოველსა სხეულოანსა გუარსა სხჳსა მიერ მოუგიეს წარმოჩენაჲ,
Line: 13    და თჳთ თჳსითა ძალითა უმდგო არს, დაღათუ იყოს და
Line: 14    ციერი, ამისთჳს რომელ ეზრახა იგი ნივთსა დ იქმნა მოქენე, ვითარ
Line: 15    ქუემდებარესა ზედშემოსრული. ვინაჲ თქჳს მართალმან სიტყუამან,
Line: 16    ვითარ არ არსი, არამედ ვითარ მზუელავი ოდენ არსისაჲ,
Line: 17    მაგრა არა ვითარ შემთხუევითი ნივთთა შორის, ანუ ვითარ ენტელექიაჲ;
Line: 18    ნუ ჰრქჳ ამას აფროდისიელისა აღმოჩენასა, არამედ
Line: 19    ვითარ შარავანდი მის გუართ მთავრისაჲ, რომელი იშვა ერთისგან,
Line: 20    რითარ ერთი დასაბამად ერთთად. რამეთუ შარავანდმან მისთა მზეთამან
Line: 21    ვიდრე და ნივთისაღმოცა იწარმოა, ხოლო მისგან წარმონი,
Line: 22    დაღათუ ნივთსა და ქუემდებარესა ეზრახნეს, ანუ მოქენე იქმნნეს,
Line: 23    არამედ გუარ და არსება არიან, რომელთა აღმოსაჩენი თჳს შორის
Line: 24    მოაქუს თჳთ მის სოკრატის მიერ დამრავალსახებული "ფედონსაცა"
Line: 25    შორის და "ალკივიადსა", რომელთა შორის ეძიებს
Line: 26    სულისა და ბუნებისათჳს კაცობრივისა, და ვითარ კუალად იტყჳს
Line: 27    ტიმეო ბუნებისათჳს ყოვლისა. ხოლო აქა ეცეს საცნოსა განმგონისასა,
Line: 28    რომელ გუარნი არსება და მდგომარეობა არიან, ამით რომელ
Line: 29    თჳსთა წარმოდგომათაჲთ და უგუარობასაცა ნივთისასა აგუარებენ და
Line: 30    ადღეებენ. ხოლო მოკლებითა მათითა, გინათუ აკრებითა, ვითარცა
Line: 31    შარავანდედთაჲთა, ბნელ და უმდგო სხეულთა ანაგი და მერღუ თჳსთა
Line: 32    ნახიბლთა სხუად ნახიბლად, ხოლო ცის-შორისი ნივთი ხუდაო
Line: 33    და შეპყრობილ იქმნა მთავრობითთა გუართაგან, რამეთუ მბადმან
Line: 34    ყოვლისამან მიხედნაო ნამდჳლ მყოფისა იგავთა, ვინაჲ მოჰრთო და
Line: 35    აღამკო ანაქუსი ცისაჲ ხატად პირველის მორთულისა და არსისა.

Page: 99  
Line: 1       "რამეთუ რომელსა ჰჴონდის სიმარჯუე თჳსისა მოქმედებისაჲ,
Line: 2    სხჳსა-მიერსა საფუძველსა არა არს მოქენე, შემცველი თჳთებასა
Line: 3    თჳსსა". გესმაა, გამგონეო? რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ, რომელსა
Line: 4    ჰქონდის სიმარჯუე თჳსისა მოქმედებისაჲ, შემძლე თჳსთა მიერ მოქმედებათა
Line: 5    პყრობად თჳსისა არსებისა, და შემოიკრებდეს განუბნეველად
Line: 6    მოქმედებისა მიერ თჳსთა ნაწილთა, და ჰქონდის არსებაჲ
Line: 7    და მოქმედებაჲ ურთიერთას განუყოფელად. ესე ესე ვითარი გუარი
Line: 8    არა არს მოქენე საძირკუთა, ესე იგი არს ქუეშე მდებარეთა. ხოლო
Line: 9    გონებასა არა აქუს სხუად განყოფილ მოქმედებაჲ და სხუად არსებაჲ,
Line: 10    არამედ ერთბამ ორივე: ვინაჲ შესცავს თჳსსა არსებასა თჳსისა მიერ
Line: 11    მოქმედებისა, და კუალად მოქმედებასა თჳსისა მიერ არსებისა;
Line: 12    რომლისათჳსცა უმოქენო არს ესე ვითარი საძირკუთა მამყოფებელთა.
Line: 13    ხოლო ვინაჲთგან არსებასა სულისასა აქუს ესვითაჲ არსებაჲ, რამეთუ
Line: 14    განჰყოფს თჳსთა მოქმედებათა თჳსისა არსებისაგან, იქმნების
Line: 15    მოქენე სიძირკუთა და შთამოიჭრების სხეულთად, ოდეს რაჲ ანუ
Line: 16    სცილდეს მოქმედებაჲ, ანუ სხუად იქცეს მოქმედებად.
Line: 17       "და ესრეთ არს თჳს შორის, ვითარ მიზეზსა შორის მიზეზოანი".
Line: 18    ისმინე, თუ ვითარ იტყჳს. ესე უკუე იცნობა შორის პირველთა,
Line: 19    თუ ვითარ მიზეზსა შორის მიზეზოანი, ჵ გამგონეო; განაღა
Line: 20    სამად განიყო ხედვაჲ მიზეზოანისაჲ: კატეტიად, რომელ არს
Line: 21    მებრ მიზეზობით, კათჳპარქსად, რომელ არს მყოფობით, კატამეთექსად,
Line: 22    რომელ არს თანმიქონებით, რომელნი მუნ ჰპოვნე.
Line: 23    რამეთუ სიწლოსა მივსცეთ აღმოსაჩენისასა. ხოლო აწ აქა არცა
Line: 24    კათჳპარქსად იტყჳს, და არცა კატამეთექსად, არამედ
Line: 25    ქატეტიად, რომელ არს მებრ მიზეზობით. რამეთუ ითთუა, ვითარმედ
Line: 26    მიზეზოანი მიზეზსა შორის მებრ მიზეზოვნებით, და ერთად და
Line: 27    იგივეობად, და არა ვითარ სხუაჲ სხუასა შორის. ვინაჲ აწ აქა უსხეულოსა
Line: 28    გუარისათჳს იტყჳს, ვითარმედ თჳს შორისო, ვითარცა მიზეზოანი
Line: 29    მიზეზსა შორის, მაგრა ესვითასა მიზეზოანსა იტყჳს,
Line: 30    ვითარ არს კატეტია.
Line: 31       "ხოლო არა ვითარ ადგილსა შორის, და არცა ვითარ წინამდებარესა
Line: 32    შორის". იხილე აქაცა სიწლოჲ ხედვისაჲ: "არა ვითარ
Line: 33    ადგილსა შორის". კუალად სხუათა უძლიერესთა აღმოსაჩენთა
Line: 34    დაჰრთავს, რამეთუ არა რომელსა უსხეულოთა გუართასა შესახავს
Line: 35    განსაზიდი ადგილისაჲ, ანუ სადაობაჲ, რამეთუ ყოველგან სწორად
Page: 100   Line: 1    წარმომდგომი არს, და ერთსა ადგილსა შორის, ხოლო სხეულთაშორისი
Line: 2    გუარი ადგილსა-შორისად იოცნების და იხილებისცა. რამეთუ
Line: 3    ამას ზედა განსკდა წვალებაჲ არისტოტელის-გამოთაჲ
Line: 4    და ძუელთა ღმრთისმეტყუელთაჲ, რამეთუ პლატონ და აღლაოფიმოს
Line: 5    და ორფევს და ყოველნი ელეაჲთ-გამონი,
Line: 6    ვითარ ბრძენი ელეატი ქსენ[ოფან]ი და სხუანი ყოველნი
Line: 7    პითაღოროჲს-გამონი, ვითარ პარმენიდი და ზინონ არა
Line: 8    აღრევენ უსხეულოთა გუართა სხეულთა შორის, დაღათუ იყვნენ
Line: 9    ციერთა ნაწილისანი. არამედ აპორრჳად და ესვითა ნაშარავანდედად
Line: 10    ნათლად იტყჳან სხეულთ-შორისსა ბრწყინვასა გუართასა,
Line: 11    და ვითარცა მზესა გონიერთა და გონებითთა უფსკრულთაგან
Line: 12    წარმოაყენებენ, ესთავე ყოველსა გუარსა დაღათუ სხეულთ-შორისად
Line: 13    ჩენილსა. მაგრა გაცდისა მიერ სხეული მის-შორისად ჩენილი, და
Line: 14    არა მპყრობი პყრობილსა შორის შეცვულად. და არცა მამკი მკობილსა
Line: 15    შორის არამედ მკობილი მამკსა შორის. ვინაჲ იტყოდა
Line: 16    ღმრთივი პლატონ, ვითარმედ თუ ვის უწადოს ხედვამან და გუარნი
Line: 17    ადგილსა შორის თქუნესო, თქუნესო რეცა თუ შემთხუევით, რამეთუ
Line: 18    სხეულთა თანმისქესებითა იოცნაო. ესე ესრეთ.

Line: 19       "და არცა წინამდებარესა შორის". წინამდებარედ
Line: 20    იტყჳს ანუ ვითარ ნივთსა, ანუ ვითარ სხეულსა შემთხუევითთათჳს,
Line: 21    ხოლო შენ ნუ ჰგონო გუარი უსხეულოთაჲ ესვითა ქუეყნისმზომელთა
Line: 22    ნაკუეთნი წინამდებარესა შორის, ანუ ვითარ ნართი და შეწყობაჲ
Line: 23    სამუსიკელოთა შორის ორღანოთა, რამეთუ ესენი სივლტოლასა
Line: 24    შორის ნივთისასა (ოხონტე) წარივლტიან. ხოლო გუარი უსხეულოჲ
Line: 25    სამარადისოობასა შორის დგას, ვითარცა არსებაჲ არსებათ-გამოჲ.



Next part


This text is part of the ARMAZI edition of Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum.

Copyright ARMAZI Project, Frankfurt a/M, 22.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.