TITUS
Megrelian Texts ed. Danelia-Canava
Part No. 38
Previous part

Text: 38  
Page of edition: 312  
Line of edition: 8 
XXXVIII. ეშმაკი დო მუშა ყაზახი


Paragraph: 1  
Line of edition: 9    ორდჷ დო ცხოვრენდჷ მუშა ყაზახი. მუშენდჷ პატიოსანო: ვაჭარი ვარდჷ,
Line of edition: 10    
პაპა ვარდჷ თი დროს, ცხოვრენდჷ თეშინე ბედნიერო. მუშ ნაშრომუშ
Line of edition: 11    
მიდმაღალარი ვაჸუნდჷ მითინი, მუშ დუს კოროცხჷნდჷ ბედნიერო. ქჷმორთჷ
Line of edition: 12    
ეშმაკიქ.

Paragraph: 2  
Line of edition: 13    
-- გამარჯობა, -- უწუ̄. კითხჷ: -- თენა სქანი რენიავო თე ქობალი თეზმა
Line of edition: 14    
ქჷმოგიწუ̄, თესხი ქოიღჷ, თენა სქანი რენიავო? -- კითხჷ ეშმაკიქ.
Line of edition: 15    
-- ქოვა, ჩქიმი რენია.

Paragraph: 3  
Line of edition: 16    
-- მა მუზმას ქომუჩანქია? -- უწუ̄.

Paragraph: 4  
Line of edition: 17    
-- სი მუშე მერჩანქია, სი მოხვარუდიავო მუშებასია? მა ჩქიმით იმუფშე
Line of edition: 18    
ენა დო ჩქიმო მოკონია, -- უწუ̄.

Paragraph: 5  
Line of edition: 19    
მუ ქიმინას ეშმაკიქ, მიკირთუ დო მიდართჷ. თქუ̄ გურს, მუშ გურს: -- ამსერი
Line of edition: 20    
არძას ქიმგოხირანქ დო ჩაირცხინუანქია. მარა თე ყაზახით გამოცდილი
Line of edition: 21    
კოჩიე, ექჷთ იხვარჷ მუშ ეშმაკობა: ქობალი უღუდჷ კჷრილი, თენა
Line of edition: 22    
ამსერი გადაჯვარო ქჷდა̄ნწკარჷ, ჯვარსახეშ წესიშა. ქჷმორთჷ ამსერი ეშმაკიქ,
Line of edition: 23    
ვემიოთინჷ ხოლოშა, რახან ჯვარი ქოძირჷ თექნეშისჷნი. გურმულირო
Line of edition: 24    
მი კირთჷ ეშმაკიქ დო მიდართჷ. მაჟია სერს თქუ:

Paragraph: 6  
Line of edition: 25    
-- რახან ენა ქობღოლი, ეშმაკურინ, ასე მახონალს ვარა მიდაგიღა, დოგიჸვილუ
Line of edition: 26    
ისია.

Paragraph: 7  
Line of edition: 27    
თე ყაზახიქ ქიმერთუ დო დიდი ოჩი ქიმკაკირუ თე ხოჯეფიწკჷმა (ეშმაკის,
Line of edition: 28    
ქოიჩქ, თხაშა ოშქურუნ), შურო ხოლოშა ვემიართჷ.

Paragraph: 8  
Line of edition: 29    
ასე უმოსო ქჷმურთჷ გურქ ეშმაკის დო მუ ქიმინას? მოლართჷ: იფიქრჷ,
Line of edition: 30    
იფიქრჷ, ბოლოს ქჷმიგონჷ თენა: გაარჩქინჷ ვაჭარი, ვაჭარს ქიმეჩჷ ხეს
Line of edition: 31    
ქესათ ფარა, გუ̄ტუ̄ თე ყაზახიშა. იფიქრჷ: -- ეშმაკიქ: -- ვაჭარი ფარას ქიმეჩანს,
Line of edition: 32    
მუთ უღუნ ირფელს გაიწოჸიდენს დო ქჷდოსქიდჷ საწყალო ყაძახია.
Line of edition: 33    
ქა̄წურუ̄ თე ყაძახიშ ჸუდე. დო გუ̄ტუ̄ ვაჭარი.

Paragraph: 9  
Line of edition: 34    
-- გამარჯობა, ყაზახი, -- უწუ̄. -- გაგიმარჯოს.

Paragraph: 10  
Line of edition: 35    
-- სქანი რენო თე ქობალი, მუთ ქორენ ირფელი?

Paragraph: 11  
Line of edition: 36    
ყაზახიქ უწუ̄: -- ჩქიმი რე.

Paragraph: 12  
Line of edition: 37    
-- ქომოპიდი აბა მა!

Paragraph: 13  
Line of edition: 38    
-- მუშე მერჸიდა, -- უწუ̄, -- ამარიე დო სი მუშე მერჸიდა?
Line of edition: 39    
-- სი ორქოს მერჩანქ დო მა ქობალი ქომუჩი, -- უწუ̄.
Page of edition: 314   Line of edition: 1    
ვარი, ორქოში უჯგუში ვარენო, -- უწუ̄, -- ჩქიმი დედიბის ქალებსუნუანქ,
Line of edition: 2    
ლიტრა ღვინს ქელებდგჷნქ დო უჯგუში ვარენო? მუშე მერჸიდა,
Line of edition: 3    
მუშოთ მოკო სქანი ორქო, -- უწუ.
Line of edition: 4    
-- აბა შქირენს ბღურავო? -- უწუ̄ ვაჭარქ.

Paragraph: 14  
Line of edition: 5    
მორთი, იმუშე, სი ხოლო გაღვენუ̄ უკული!

Paragraph: 15  
Line of edition: 6    
-- მა დღას ვამიხაჩქუნ დო ვართ მახაჩქენ დო მუ ფქიმინა? -- უწუ̄
Line of edition: 7    
ვაჭარქ.

Paragraph: 16  
Line of edition: 8    
-- ვაგამუშენენ-და, ვართ გაჭკომენია, მეუ სქან შარას გიაჸუნია!

Paragraph: 17  
Line of edition: 9    
დო ვიშ გუ̄ტუ̄ ვაჭარი.

Paragraph: 18  
Line of edition: 10    
მუკი̄რთჷ ვაჭარქ, ქჷმორთჷ ეშმაკიშა. ჩხუბი დუ̄ჭყჷ: -- მუშე გჷმორჩქინი
Line of edition: 11    
სია? ყაზასიქ ვამოპიდჷ მუთუნი დო შქირენს ქობღურუქია.

Paragraph: 19  
Line of edition: 12    
ეშმაკიქ თქუ̄: -- მეიცა, აბა ხოლო ქჷმიბგონენქ მუდგასიენიე!

Paragraph: 20  
Line of edition: 13    
იფიქრჷ ეშმაკიქ, ბოლოს გაგმიგონჷ პაპა: ქეკნირცხონუ ვიშააშო თომა,
Line of edition: 14    
გირცხონუ ფრიმული, კითსჷ ეშმაკის: -- მუშა რე საქმევა?

Paragraph: 21  
Line of edition: 15    
ეშმაკიქ უწუ̄: -- აი, ათაქ ცხოვრენს ართ ყაზახი, ვადჷმამორჩილჷნ მუთუნ
Line of edition: 16    
ფერო. უღუ ღვინი, ქობალი ბლომათ დო მა ვამუჩჷ. გუვორჩქინი ვაჭარი,
Line of edition: 17    
-- თენა გაიწოჸიდენს ოქროშავე, -- ფთქვი, მარა ვემეჩჷ ოქროშა. ასე სი
Line of edition: 18    
მუჭოთ პაპანი, შიაგონი, დემოფრჩილათ, დო თიშ ნაშრომ მობაღუნა არძას
Line of edition: 19    
დო ბედნიერი ცსოვრება მაღვენუნა უკული.

Paragraph: 22  
Line of edition: 20    
-- აბა, -- უწუ პაპაქ, -- სოურე რე თი ყაზახი?

Paragraph: 23  
Line of edition: 21    
ქა̄წურუ ეშმაკიქ. ოხიოლჷ ეშმაკი დო ვაჭარს: პაპა შიაგონენს, ირფელს
Line of edition: 22    
ჩქი გაიწუღანთ დო ჩქი ვიცხოვრენთ ბედნიეროვა!

Paragraph: 24  
Line of edition: 23    
ქიმერთჷ ჰაპაქ. -- გამარჯობა, ბაბა-სქუა!

Paragraph: 25  
Line of edition: 24    
-- გაგიმარჯოს, -- უწუ̄ ყაზახიქ.

Paragraph: 26  
Line of edition: 25    
-- სქანი რენო, ბაბა, თე ქობალი, ღვინი, ირფელი თე ქონება?
Line of edition: 26    
ყაზახიქ უწუ̄: -- ქო, ჩქიმი რე.
Line of edition: 27    
-- მა მუზმას ქომუჩა ბაბა-სქუა, -- უწუე
Line of edition: 28    
-- სი მუშენ მერჩა, უწუ̄ ყაზახიქ.

Paragraph: 27  
Line of edition: 29    
-- აი მუშენი-და, -- მა გიწირქ, გიხვამანქ, ბარაქას მეფჩა სქან ნამუშერს
Line of edition: 30    
დო გვალო ართ სახენწჷფოს უბაღუქჷნ, თიზმა ბედნიერი კოჩი იჸი̄ქ
Line of edition: 31    
უკული.

Paragraph: 28  
Line of edition: 32    
ყაზახიქ უწუ̄. -- მუშო მოკო სქანი წირუა დო ხვამა? ქობალი ჩქიმი მიღუ,
Line of edition: 33    
ღვინი ჩქიმი მიღუ, მითინს ვემდუღანქ, ფშრომენქ, დო ბედნიერო
Line of edition: 34    
ფცხოვრენქ.

Paragraph: 29  
Line of edition: 35    
-პაპაქ უწუ̄: -- ენა ვაბაღჷ, სქუა, სი გოკო წირუა, ხვამა, თენა მუგეხვარებუ
Line of edition: 36    
ხოლო.

Paragraph: 30  
Line of edition: 37    
-- აი პაპა, სი მუს რე მირაგადუქი? მოხვარა გოკონ-და, მორთი, იმუშე,
Line of edition: 38    
სი ხოლო ჭკომი უკული ქობალი.

Paragraph: 31  
Line of edition: 39    
-- ეხ, -- პაპაქ უწუ̄, -- ჩქიმ მუშობა რე ხვამა, წირუა დო გლეხიშ მოხვარა
Line of edition: 40    
რე თინა.
Page of edition: 316   Line of edition: 1    
ყაძახიქ უწუ̄: -- მით ვაშრომენსჷნ, იშ ოჭკომალი ვამიღჷ მა მუთუნი დო
Line of edition: 2    
სოლე მოგირთუმუნ, თეურე მეუა!

Paragraph: 32  
Line of edition: 3    
მოლართჷ პაპაქ. ქჷმორთჷ ეშმაკიშა. უწუ̄: -- ვარა სი ოკო დორჸვილათ
Line of edition: 4    
თე ვაჭარქ დო მა დო ვარა მუთუნ ქობღოლათ! ვედმემორჩილეს ყაზახიქია.

Paragraph: 33  
Line of edition: 5    
მუ ქიმინას ეშმაკიქ? უწუ̄ თენენს: -- მიფშათ, როკაპი რე ართ დიხას,
Line of edition: 6    
თინა ქჷდმოგურუანა, მუჭო მუთ დემოფრჩილათ თე ყაზახი.

Paragraph: 34  
Line of edition: 7    
მიდართეს თე ეშმაკიქ, ვაჭარქ დო პაპაქ თე როკაპიშა. ქიმერთეს როკაპიშა
Line of edition: 8    
დო ქუწი̄ს მუნეფიშ ამბე.

Paragraph: 35  
Line of edition: 9    
როკაპიქ უწუ̄: -- ენა ადვილიე, მა გიწი̄ნთ, თინა ქოქიმინითია-და.

Paragraph: 36  
Line of edition: 10    
ქა̄წურუ̄ ართი უდამურ ტების დიდი გინოკვათილი ჯა, ჸორადილი. --
Line of edition: 11    
ეთექია სუმი კვერცხი გეძუნია, -- უწუ̄. თინა რენია გვერშაპიშ ნასქუავა.
Line of edition: 12    
ქიგედოხოდითია თის, მუჭო ქოთომ მონიჸონანს წიწილასჷნ თეშ თითოთითოთია.
Line of edition: 13    
ართ დოშურდუნ, მაჟიაქ ქეთირია, მაჟია დოშურდუნ, მასჷმაქ
Line of edition: 14    
ქეთირია, კვერცხი ვაგარგილუათ თეშია. ათეშ მონოჸონაფას ოკონია სუმი
Line of edition: 15    
წანა. მასმა წანას გიშელენსია თექ თიშ დამამორჩილებელია.

Paragraph: 37  
Line of edition: 16    
ქიგედოხოდჷ დიო მშმაიქ, უკულ ვაჭარქ, იქ დოშურდუნ-პაპაქ. ათაშ
Line of edition: 17    
ათჷრეს ართიანს. მართალო გა̄თეს სუმი წანა. მასჷმა წანა გა̄თესჷნი, ბოლოს
Line of edition: 18    
გეხე პაპა. მარა თეშ გინირთეს თენენქ, ედგინა უჭირან, თეში რენა
Line of edition: 19    
გათებული. პაპა გეხენი, მიოძახჷ პაპაქ: -- გჷშელჷ მუდგაქიენ, დიხვარხვალუა,
Line of edition: 20    
-- თქუ̄ქჷმირულჷ
Line of edition: 21    
ეშმაკიქ დო მაჭარქ. გა̄ჯინეს კვერცხისჷნი, გეშაჭოფუ̄
Line of edition: 22    
დუდი: ოქროშ გვირგვინით შემოსილი მეფე. ჟირს გაიშასოფჷ აუარებელი
Line of edition: 23    
ჯარქ, არძა შეარაღებულქ თე მეფეშ დამცველო.

Paragraph: 38  
Line of edition: 24    
-- აბა, კითხჷ მეფექ -- მუშა რე საქმევა? მუშა მომიწვი̄თია?

Paragraph: 39  
Line of edition: 25    
უწუ̄ ეშმაკიქ, მუნეფიშ გაჭირება მუშა მდგომარენდჷნი,
Line of edition: 26    
-- მიდუღით ირფელია დო ქჷმომღით აშოვა, -- უწუ.

Paragraph: 40  
Line of edition: 27    
მიდართჷ უკნუჯინუო ჯარქ. იწკმა ბრელი ვა̄რდჷ ყაძახი, მარა თინენქ
Line of edition: 28    
იჸუნ ისხანს, თეს ხოლო მა̄რდჷ სქუალენქ. ქიმერთეს დო უწი̄ს: -- მურ ქონება
Line of edition: 29    
ქოიღუნ, მეფექ ზოჯჷ, -- ირფელი ოკო მიდებღათ ჩქია, -- ქობალი,
Line of edition: 30    
ქვირი, ირფელია!
Line of edition: 31    
ყაძახიქ უწუ̄:

Paragraph: 41  
Line of edition: 32    
-- მიშ მეფე რენია? მოხვარუდუავო მა ხაჩქუას დო ღვინიშ კეთებასია?!
Line of edition: 33    
უწი̄ს: მეფეშ ზოჯუა რენ დო ოკო ავასრულათიე, ვარდა ძალო
Line of edition: 34    
იბღანთია.

Paragraph: 42  
Line of edition: 35    
-- მეფეშ ზოჯუა რენიავო? -- ქიხვამილეს ხეშ-კეტეფი, მოუნჭეს -- (იწკჷმაიახი
Line of edition: 36    
იარადი თინადჷ) -- მოუნჭეს არძას დო უჩა დღა გიორინეს.
Line of edition: 37    
ქჷმორთეს მეფეშა მუშ ჯარქ, უწი̄ს:
Page of edition: 318   Line of edition: 1    
-- დახე დოპილეს არძა, მუთუნქ ვამადელეს ძალითია.

Paragraph: 43  
Line of edition: 2    
ქაიწაჸუნჷ მეფექ, ქეკიჸუნუ̄ მუში ჯარი, თვითონ ქიშქიდუ̄ ულა მუქ.
Line of edition: 3    
ქჷმორთჷ თე ყაზახიშ ჸუდეშა.

Paragraph: 44  
Line of edition: 4    
-- სი კოჩი მოგიჩქვიე, მუშენ ვამომჯღონია ქობალი, ღვინი, მუთ ქოიღუდუნ
Line of edition: 5    
ირფელია?

Paragraph: 45  
Line of edition: 6    
უწუ̄ ყაზახიქ: -- სი მუშენ მეგიჯღონანდი? ხაჩქუას ხოლო
Line of edition: 7    
ვამოხვარუდია!

Paragraph: 46  
Line of edition: 8    
მეფექ უწუ̄: -- ჩქიძიე ქევანავა, მა ვორექ ქივანაშ უჩაშია.

Paragraph: 47  
Line of edition: 9    
ყაზახიქ უწუ̄: -- ენა ვა რე სქანი ნაკეთები, სი სქანო გეკეთი ქივანა დო
Line of edition: 10    
თექ იუჩაში, ვარა ჩქიმწკჷმა ვაიღუ უფლებავა, -- უწუ̄.

Paragraph: 48  
Line of edition: 11    
უზოჯჷ თიწკმა მეფექ მუშ ჯარს: ოჭოფით ყაძახი, დოკირით, ირფელი
Line of edition: 12    
მიდუღით დო ქჷმომჸონით აშოვა.

Paragraph: 49  
Line of edition: 13    
იხვარეს ჯარქ, მუ საკითხიე, მუნეფიშ ძალა. მარა თი დღაქ გიოდირთჷ
Line of edition: 14    
მუნენს, მუთ წოხოლენ, ხოლო უფრაშიქ. ყაზახი დო მუშ სქუალენქ მინს
Line of edition: 15    
დუდი გუსოფჷ, მინს ხე მეტახჷ დო გეგნორაჸეს თეშ არძა.

Paragraph: 50  
Line of edition: 16    
მოლართჷ ჰატონქ მუშ ჯარამო. თაქ მურს ვაჭარი დო თაქ მურს პაპა.
Line of edition: 17    
ქუცი̄ს ეშმაკის: -- ვარა მუშენ გუმორჩქინით, ვარა დამამორჩილებაფეთ თი
Line of edition: 18    
ყაზახი, ვარა დჷგოშქკიდუანთია.

Paragraph: 51  
Line of edition: 19    
მიდართეს როკაპიშა. -- ვარა გამიხერხი მუთუნი, თი ყაზახი დემოფრჩილე,
Line of edition: 20    
დო ვარა სი ოკო დჷგოშქვიდუათიე.

Paragraph: 52  
Line of edition: 21    
უწუ როკაპიქ: -- აბა ქჷმაცალითია, მეტი ვარე საშველია, გურიში ამამოძრავებელი
Line of edition: 22    
უჯგუში ჯერღვი ოკო გეიშუღე თისია დო უკული დემოფრჩილესთია
Line of edition: 23    
დო ვარდა ვეშილებე თიშ დამორჩილებავა.

Paragraph: 53  
Line of edition: 24    
-- მუ ჟამიშა გაქიმინე თენა -- უწუ̄ ეშმაკიქ როკაპის.

Paragraph: 54  
Line of edition: 25    
როკაპიქ უწუ: -- მარა ამუსერი დო ვარა ჭუმე სერია, შულადირი იჸი̄, გემუანო
Line of edition: 26    
ქიდირულუანსიე, ეთიწკჷმა გეიშუღა უმთავრეს გურიშ ჯერღვისია.

Paragraph: 55  
Line of edition: 27    
მართალო, თელი დღაშ ნამუშებ ყაზახიქ ქიდირუ̄ლ {?} ცოდაქ. მუჟანს
Line of edition: 28    
ტკბილას ქჷდირულუნ, ქიმერთჷ როკაპიქ, -- ართი ჯერღვი დუ̄თხინუ, გვერდი
Line of edition: 29    
გური ართო გეიშუღუ საწყალს! გოთანდჷ დო გა̄კურცხინჷ ყაძახისჷნ,
Line of edition: 30    
ათე გონებას ქორე: -- მუ ფქიმინი მა, მუშე ვეწინაამდეგი მეფეს! თის ვეჩხუპი,
Line of edition: 31    
დუდი გუსოფი, აწ მებდინი მევოჸოთი ჩქიმი ცხოვრებავა.

Paragraph: 56  
Line of edition: 32    
ათეშ ფიქრის რე ყაზახი. ქიმერთჷ როკაპიქ მეურთია. -- მეურთია, გოკონ-და,
Line of edition: 33    
ხუთი კოჩი გუ̄ტეთია: თით შეგილებუნა ასე დემორჩილათიე.

Paragraph: 57  
Line of edition: 34    
ეშმაკიქ ქიმერთჷ მეფეშა. აბა, გუტეთ ჯარია! საქმე ჯგირო რე, დემორჩილენთ
Line of edition: 35    
ყაზახისია.

Paragraph: 58  
Line of edition: 36    
მართალო, გუ̄ტუ̄ მეფექ ჯარი. ქიმერთეს. ქოძირეს თე ჯარი თე ყაზახიშ
Line of edition: 37    
სქუალენქჷნი, ქიხვამილეს კეტეფი დო კინი ოკოდეს ჩვეულმბრივო ეჩხუბესკონი,
Line of edition: 38    
მუმაქ ქა̄ფორჷ თაურე დო უწუ̄:

Paragraph: 59  
Line of edition: 39    
-- არიქა, ენეფი მეფეშ კათა რე, ჩილათირი ვორეთ თინა დაბაღან დო,
Line of edition: 40    
არიქა, ვეჩხუბათ, მებდინუთ არძავა, -- უწუ̄.
Page of edition: 320   Line of edition: 1    
დუ̄ჯერჷ სქუალენქ მუმას. მუ უჩქჷდჷ როკაპიშე გური ეშაღალირი
Line of edition: 2    
აფუდუ დო თიშენ რაგადანდუნ. სქუალენს მუ უჩქჷდჷ ინა?

Paragraph: 60  
Line of edition: 3    
გიანთხეს, მიდუდეს, მუთ უღუდუნ, ვადუტებუნა მუთუნი, გავაკ
Line of edition: 4    
ოჭოფეს სქუალამო, ჩილამო, ქჷმუჸონეს მეფეს. მულარენჯი ჸუდე უღუდუნ,
Line of edition: 5    
თინა ხოლო დუჭმეს. მუ ქიმინას? მუკი̄ჯინჷ თაურენ, თხუ̄ მეფეს:

Paragraph: 61  
Line of edition: 6    
-- ვადოიტებუნა ჩქინდა მუთუნი, ოჭკომალი ვარა ქომუჩით მუთუნი,
Line of edition: 7    
ჩქიმი ნამუშერიშე, შქირენს ვარა ვადობღურევე!

Paragraph: 62  
Line of edition: 8    
უწუ̄ მეფექ: -- მეუ დო იმუშე სია, -- უწუ.

Paragraph: 63  
Line of edition: 9    
-- მუ იმუფშუა, პატონი, ოჭკომალი ვამიღუნ თეშ ქეშილებენო, ქჷმამუშებენიავო,
Line of edition: 10    
-- უწუ̄.

Paragraph: 64  
Line of edition: 11    
ამარი ხე თაურეშე ვაჭარინი, ვაჭარქ უწუ̄: -- ეჰევა, ქა̄რწყექიავო უჩა ფაფრიკა
Line of edition: 12    
მოჩქჷნია თაურევე, ქარწყექიავო? ეთინა რენია ფაფრიკავა, ზავოდი
Line of edition: 13    
მაფჷ მონწყილია, მერჩანქ ჟი-ჟირ აბაზის დღაშევა დო იმუშეთ თექია!

Paragraph: 65  
Line of edition: 14    
მუზმა ხანს შური უდგჷდჷნჷ, იწვალებუდჷ თეშ დო ვაჭარიშ ქარხახაშ
Line of edition: 15    
მუშათ გა̄თუ̄ მუშ ცხოვრება თი გლეხიქ, ყაზახიქ.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Megrelian Texts ed. Danelia-Canava.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.