TITUS
Kartlis Cxovreba II
Part No. 42
Previous part

Text: Ax.K.Cx.2  
Part: I  
King: 92 
Page of ed.: 443  
ახალი ქართლის ცხოვრება

მეორე ტექსტი



Line of ed.: 1        \ დაჯდა მეფე ადარნასე, და განაგებდა სამეფოსა ქართლისასა მას ჟამსა უკუე
Line of ed.: 2     
მოკუდა ქსანთა ერისთავი ვირშელი, და დაშთა ძე მისი შალვა სამისა წლისა, და
Line of ed.: 3     
აღზარდა იგი მეფემან პატივითა მამათათა.

Line of ed.: 4        
და ამისა შემდგომად მოკუდა მეფე ადარნასე, დაშთა ძე მისი ვახტანგ ექუსისა
Line of ed.: 5     
წლისა, და დაჯდა მეფედ დავით ძმა ადარნასესი, და განაგებდა სამეფოსა ქართლისასა.
Line of ed.: 6     
მაშინ მამის ძმამან მისმან დავით მეფემან არა რაჲ მისცა ძმისწულსა თჳსსა ვახტანგს.
Line of ed.: 7     
მაშინ შალვა, გაზრდილი მამისა მისის, არა განეშორა, არამედ ზრდიდა ყრმასა მას.
Line of ed.: 8     
მაშინ დავით მრავლითა სიტკბოებითა და მრავლისა დიდებისა მინიჭებითა ევედრებოდა
Line of ed.: 9     
შალვას. ხოლო მან არა ისმინა, არამედ განამაგრნა ციხენი, და შევედრნა ერთგულთა
Line of ed.: 10     
მონათა. და თჳთ წარყვა ძესა მეფისასა ურდოს.

Line of ed.: 11        
მაშინ მეფემან დავით შეკრიბა ყოველი ლაშქარი თჳსი, და თათარნი შირვანელნი,
Line of ed.: 12     
და ყოველნი მყოფნი კახეთს და მუხრანს, და მოადგა ცხრასავე ჴევსა შალვას საერისთვოსა,
Line of ed.: 13     
და ჩამოასხნა დვალანი და ჴადელ-ცხვატელნი, და ყოველნი მთიულნი ქუემონი.
Line of ed.: 14     
და დაწვეს და მოაოჴრეს ყოველი ცხრაძმის ჴევი, გარეშე ციხეთა, და ციხეთა ჰბრძოდეს
Line of ed.: 15     
ქუენიფნევს, ქარჩოხს, ქოლოთს და ისროლის. არამედ ასე ვერ აიხუნეს, და შვიდ წელ
Line of ed.: 16     
გაგრძელდა ომი მათი. ხოლო ციხანთა ესოდენ შესჭირდა და იწყეს ჭამა ღუედისა.
Line of ed.: 17     
და ესევითართა ზედა მოვიდა ვახტანგ და შალვა სპარსთა ლაშქართა ურიცხჳთა სპითა.

Line of ed.: 18        
მაშინ დავით დგა ბაზალეთს და, ვითარცა სცნა მოსვლა მათი, მიმართა ციხესა
Line of ed.: 19     
\ დარიელისასა. და მიუდგა უკანა სპა ყოველი და შეიარეს არაგჳ, და გარდავლეს
Line of ed.: 20     
ჯუართა ყელი, და ჩავიდეს დარიელს, და მოადგეს დავითს ციხესა გუელეთისასა.

Line of ed.: 21        
ხოლო შალვა დადგა ჴადას, და ესოდენ ძლიერად ჰბრძოდა, რომელ ერთსა დღესა
Line of ed.: 22     
აიღო ცხრა ციხე, და დაარღვივა. და მას ერთსა კარასა დაარღვივა ციხე ოცდახუთი,
Line of ed.: 23     
თხუთმეტი იქით არაგჳსა. მაშინ მისცა ვახტანგ დავითს ჯავახეთი და ალასტანი, და
Line of ed.: 24     
გამოიყვანა გუელეთით. ხოლო შალვა \ მიმართა ჴევთა დვალეთისათა, და მოაოჴრნა
Line of ed.: 25     
ყუელანი. და მოუჴდეს ბოვდაელნი ღამესა ბნელსა, დაუხუდეს მომლოდენი, რამეთუ
Line of ed.: 26     
ესმა შალვას მოსლვა მათი.

Page of ed.: 444  
Line of ed.: 1        
მაშინ მიაწყუდივნეს იგინი მთხრებლსა კლდისასა და ერთიცა მათგანი ვერღარა
Line of ed.: 2     
წარვიდა და მოსრეს სიმრავლე არა მცირედი დვალთა. მაშინ მოწვნეს და მოაოჴრნეს
Line of ed.: 3     
ყოველნი ჴევნი დვალეთისანი და შემუსრნეს და დაარღვივნეს ყოველნი ციხენი, თრუსოით
Line of ed.: 4     
აჩაბეთამდის. მაშინ წარვიდა ყოველი სპა სპარსთა და მეფემან მიუბოძა შალვას
Line of ed.: 5     
თრუსოი, ღუდა, გაგასძენი, მლეთე, არაჴუეთი, ქანდო, ყანჩაეთი, აბაზას ძეთა მამული,
Line of ed.: 6     
ძაგნაკორანი, დიღუამი, გავაზი, აწერის ჴევი, ბექუშე, და ყოველთა დიდებულთა
Line of ed.: 7     
მისთა უმჯობეს ხედვიდა. მაშინ მოკუდა დავით მეფე, და მასვე წელსა მოკუდა ვახტანგ
Line of ed.: 8     
მეფე.

Line of ed.: 9        
დაჯდა მეფედ ძე დავითისი გიორგი და განაგებდა სამეფოსა ქართლისასა. ხოლო
Line of ed.: 10     
აბაზას ძე ნავროზ \ წარვიდა სპარსეთად. მაშინ მეფემან უბრძანა შალვას მოდგომად
Line of ed.: 11     
ციხესა ლოწობნისასა. მაშინ შალვა მოადგა ლოწობანს \ და ჰბრძოდა სასტიკად ოთხ
Line of ed.: 12     
დღე. და მეხუთესა დღესა აღიღო იგი. მაშინ მოიყვანნა ორნი იგი ხატნი ფრიად
Line of ed.: 13     
შუენიერნი.

Line of ed.: 14        
მაშინ მეფემან გიორგი განილაშქრა მაღაროს და დიდად ევნო მათგან ვიწროთა
Line of ed.: 15     
მათ ჴევთა სიმრავლითა საგორავისათა და დიდად მწუხარე მოვიდა. და კუალად მეორედ
Line of ed.: 16     
წარვიდა დღეთა ყუელიერისათა და იყო სიცივე დიდი. და შიშისაგან საგორავისა
Line of ed.: 17     
წარმოვიდეს გზასა მთისასა, რომელი იყო განყინევულ. მაშინ უმეტეს ევნო, რამეთუ
Line of ed.: 18     
ინქრეოდა ცხენები, და კაცნი იგი მსგავსად მჴეცთა შესვარულნი სისხლისა მოსდევდეს.
Line of ed.: 19     
ხოლო შალვა მისა ამას ლაშქრობასა არა იყო მუნ, არამედ ძენი ხოლო მისნი იყვნეს.
Line of ed.: 20     
რამეთუ ესხნეს ძენი ცამეტნი, ქველნი და გონიერნი.

Line of ed.: 21        
მაშინ შალვა წარვიდა ლაშქრითა თჳსითა, მივიდა და დასხა უმჯობესი ლაშქარი
Line of ed.: 22     
მზირად ღამე, და განთიად მივიდა მცირედითა ლაშქრითა. და მოწვა და მოაოჴრა
Line of ed.: 23     
ქუეყანა მათი, და არა-რა აიღო ლაშქარმან ალაფი თჳნიერ აბაჯრისა და წარმოვიდეს.
Line of ed.: 24     
მაშინ მოუდგეს უკანა ლაშქარნი იგი მის ქუეყანისა და წარჴდეს მზირთა. და აღდგა
Line of ed.: 25     
ყოველი ლაშქარი დამალული, და მოუბრუნდა შალვა და შეიწყუდინეს ადგილსა იწროსა.
Line of ed.: 26     
და მოკლეს ორმეოცდათხუთმეტი კაცი და მრავალი შეიპყრეს. მაშინ კუალად შთავიდეს
Line of ed.: 27     
და დადგეს, და მოაოჴრეს და დაწყეს ყოველი ქვეყანა მათი, და წარმოვიდეს გამარჯუებულნი
Line of ed.: 28     
ალაფითა დიდითა, ქორონიკონსა ი̂ზ, ქრისტეს აქეთ ჩ̂სპდ.

Line of ed.: 29        
ამას ჟამსა მოვიდა ამბავი: კლიტენი იერუსალიმისანი სპარსთა დაიპ\ყრესო და
Line of ed.: 30     
დიდად შეწუხნა მეფე გიორგი. მაშინ წარგზავნა ძე შალვა ერისთავისა, რომელსა ერქუა
Page of ed.: 445   Line of ed.: 1     
პიპა, გზასა ჴმელთასა მრავლითა ძღუნითა წინაშე ნისრელისა. და მივიდა პიპა წინაშე
Line of ed.: 2     
ნისრელისა. ხოლო მან სიხარულით შეიწყნარა ძღუენი იგი და მისცნა კლიტენი
Line of ed.: 3     
იერუსალიმისანი. მივიდა პიპა ზედა საფლავსა ქრისტესსა და შეემთხვივა, ჟამი აწირვინა
Line of ed.: 4     
და ეზიარა, და მოილოცნა წმიდანი ადგილნი, და შეკრიბნა ნაწილნი წმიდათანი
Line of ed.: 5     
და ხატნი შუენიერნი, და წარმოვიდა მასვე გზასა ჴმელით და მოვიდა წინაშე მეფისა,
Line of ed.: 6     
და მოიღო იერლაყი შეწყალებისა და აღსრულება ყოვლისა სათხოველისა მისისა.
Line of ed.: 7     
ფრიად განიხარა მეფემან გიორგი, რამეთუ მოეცნეს კლიტენი ქართველთა.

Line of ed.: 8        
მაშინ მოადგა ოვსთა გორს მყოფთა და ბრძოდა სამ წელ. ხოლო ვირშელი და
Line of ed.: 9     
ლაშქარი მისი უმჯობეს ბრძოდა სპისა ყოვლისაგან, და აქებდეს ქებითა დიდითა,
Line of ed.: 10     
რომელი ესე შეიშურეს მთიულთა არაგჳსათა და თქუეს: "უკეთუ ომსა გარეგანსა უმჯობეს
Line of ed.: 11     
არიან, არამედ მივიდეთ მთასა ლომისისასა და მუნ შემებნენ ჩუენ, და იხილოთ
Line of ed.: 12     
რომელნი უმჯობეს ვართ". მაშინ შექმნეს პაემანი და დაიმუქარნეს. და შემდგომად
Line of ed.: 13     
გორისა აღებისა აუწყეს ერთი-ერთსა, და შევიდეს ვირშელი და ყოველი ლაშქარი
Line of ed.: 14     
მისი მთასა ლომისისასა, ხოლო არაგჳსა მთისნი დადგეს ღოჯის-თავს, და აწუევდეს
Line of ed.: 15     
ლომისასა, ხოლო იგინი ტყესა ციხესა ღოჯის-თავისასა და ქარაფსა კლდეთასა არა
Line of ed.: 16     
განეშორნეს.

Line of ed.: 17        
მაშინ მივიდა დავით ძე გიორგისი და არა. ჩაუშვნა ომად, არამედ განყარნა ყოველნი \
Line of ed.: 18     
თავის-თავ, და წარვიდეს ყოველნი აზნაურნი ქართველნი თჳნიერ სამთა მათ
Line of ed.: 19     
ჴევთა. მაშინ წარმოვიდა ვირშელი და შთამოვიდა ვაჩედ. ხოლო ლაშქარი \ წყაროთა,
Line of ed.: 20     
მუხათა და წისქვილთა თანა გუერდსა მას შთამოვიდოდა. და ვითარცა ესმა ესე მთიულთა
Line of ed.: 21     
არაგჳსათა, წარმოუდგეს უკანა მათსა და გამოვიდეს ლომისას. ხოლო დავით
Line of ed.: 22     
ძე მეფისა მუჴლთა დაუყრიდა, და ლომისას მყოფნი ხატთა დაუსუენებდეს და ევედრებოდეს,
Line of ed.: 23     
რათა არა სდევდენ. ხოლო მათ არა ისმინეს, არამედ მრავლითა გინებითა
Line of ed.: 24     
მოსძახდეს და საგორავისა სიმრავლესა ჩამოჰყრიდეს. მაშინ ვირშელმან შეკრიბნა მცირედნი
Line of ed.: 25     
იგი ლაშქარნი სამისა ამის ქვეყნისანი და რქუა: "მათ აწ არღარა იქმნების ომი,
Line of ed.: 26     
რამეთუ გაიყარა ლაშქარი ჩუენი, არამედ კულა შევყაროთ ლაშქარი ჩუენი და მაშინ
Line of ed.: 27     
ვებრძოლნეთ მათ". ხოლო არა ინებეს ესე მცირეთა მათ ლაშქართა, არამედ თქუეს:
Line of ed.: 28     
"მამანი ჩუენნი მცირედნი მძლავრობდიან მამათა მათთა დიდთა და მრავალთა, და
Line of ed.: 29     
უკეთუ არა ვართ შვილნი მამათა ჩუენთანი, რასათჳს გუაქუს მამული მათი?".

Line of ed.: 30        
მაშინ განიშიშულეს ფერჴები მათი და წარიძღუანეს დროშა და აღმართეს ორსა
Line of ed.: 31     
მას ქედსა მთასა ლომისისასა. და ჩამოეგებნეს ერთსა მას ქედსა ცხავატელ-გარეთნი
Page of ed.: 446   Line of ed.: 1     
და ყოველნი მიმდგომნი მათნი. მაშინ ჩამოყარეს ეს საგორავი ურიცხჳ, და აღვიდეს
Line of ed.: 2     
კუალადცა, რამეთუ დაბურვილ იყვნეს ფარითა, ვითარცა სიპითა, და დაასხეს ქვა და
Line of ed.: 3     
შუბი მსგავსი წჳმისა. მაშინ შეიქმნა სიმრავლე ისრისა, ვითარცა სეტყუა ჴშირი. და
Line of ed.: 4     
ფუცვიდეს ღმერთსა, \ რომელ ქუემოთ ნასროლმან ისარმან ფარი და ჯაჭვიანი კაცი
Line of ed.: 5     
გაიარის და მიწასა ნახევრად დაესვის. აღმოიწუადეს ჴრმლები, და შეუჴდე, და აიხუნეს,
Line of ed.: 6     
და აემართნეს აღმა მთასა, და გორვიდეს ჩამოღმა. და იგი იყო უმჯობესი მათ
Line of ed.: 7     
შორის, რომელმან დაყარის აბჯარი და ტანისამოსი და შიშუელი მირბოდის.

Line of ed.: 8        
მაშინ ვირშელმან ერისთავმან, იხილნა რა ესრეთ უღონო ქმნილნი მებრძოლნი
Line of ed.: 9     
მისნი, უბრძანა არა ჴოცად მათდა, არამედ პყრობად და დევნად. და მიუდგეს უკანა,
Line of ed.: 10     
და გაჰყვეს იქით არაგჳსა. და მოვიდა ერისთავი ლომისას და გაუშვნა ყოველნი,
Line of ed.: 11     
რომელნი ჴლთა დარჩომოდეს, და შეწირა ლომისას არა მცირედი. და ისტუმრა შინა
Line of ed.: 12     
დავით ძე მეფისა.

Line of ed.: 13        
ამისა შემდგომად გარდაჴდა წელნი რაოდენნიმე. \ ვითარცა წესი არს ჩუეულება
Line of ed.: 14     
ეშმაკისა, აღძრა ეშმაკმან, მოძულემან კეთილისამან, თურქნი ქრისტიანეთა ზედა.
Line of ed.: 15     
შეკრბა ერი ურიცხჳ და მოვიდა ქართლს წინაძღომითა ბაედარის მის ხოსიასითა.
Line of ed.: 16     
ეწყუნენ ქართველნი და თურქნი, მოკლეს მეფე გიორგი და მის თანა ქუენიფნეველი
Line of ed.: 17     
იოანე და ყოველნი მთავარნი დიდებულნი ქართლისანი, და ლაშქარნი სრულიად დაჴოცნეს,
Line of ed.: 18     
საქართველო მოარბიეს და წარტყუენეს თთუესა. აგვისტოსა რვასა, ქ̃კსა ჲ̂ა.

Line of ed.: 19        
და დაჯდა მის წილ ძე მისი დავით და განაგებდა ყოველსა სამეფოსა ქართლისასა.

Line of ed.: 20        
აღესრულა დავით და დაჯდა მის წილ ძე მისი გიორგი.

Line of ed.: 21        
\\ დაჯდა მეფედ ბაგრატ, და განაგებდა სამეფოსა ქართლისასა. ხოლო მჯდომარე
Line of ed.: 22     
იყო წმიდასა კათოლიკე ეკლესიისა ხარისხსა ზედა ჟამსა მას და მწყსიდა კეთილად
Line of ed.: 23     
მწყემსი იგი კეთილი სანატრელი და ყოვლად წმიდა კათალიკოზ-პატრიარქი ელიოზ.

Line of ed.: 24        
და ამას ჟამსა შინა გამოჩნდა მძლავრი ლანგ-თემურ, პირველად ქუეყანასა თურქეთისასა.
Line of ed.: 25     
რამეთუ ეწოდა სახელად თემური და მკელობელ იყო, და სპარსთა ენათა
Line of ed.: 26     
მიერ მკელობელსა ლანგ ეწოდების. ხოლო ესე ლანგ-თემურ გუარტომობით იყო
Line of ed.: 27     
ჩინყის სამარყანელი. ამისთჳს უწოდდენ ჩინყიზად.

Page of ed.: 447  
Line of ed.: 1        
რამეთუ პირველთა ჟამთა შინა იყო ვინმე ქუეყანასა თურქთასა ასული ერთი
Line of ed.: 2     
მდიდრისა რომლისამე, მუნ მკჳდრთაგანისა კაცისა. და იყო ქალი ესე მდიდარ ფრიად.
Line of ed.: 3     
საჭურჭლეთა და მონათა სიმრავლითა გარდარეულ. და უფლებდა რომელსამე ელსა და
Line of ed.: 4     
სპათა ზედა. ესრეთ განაგებდა ელსა და სპათა თჳსთა ქალი ესე, და არა ესუა ქმარი.
Line of ed.: 5     
ხოლო იქმნა მის ზედა ჴელოვნება რამე ბელიარისა, და მიდგომილება ანტესებრივი,
Line of ed.: 6     
და ეგრეთვე ქალი იგი მიდგომილ იქმნა თჳნიერ ქმრისადა დაწინდებისა. ხოლო
Line of ed.: 7     
საცნაურ იქმნა მიდგომილება იგი მისი ყოველთა მიერ. და მცნობელთა საქმისა ამის
Line of ed.: 8     
სპათა მისთა მიერ, ფრიად შემძნობელ. განსაქიქებელ და საკიცხელ უჩნდათ რამეთუ
Line of ed.: 9     
დიდად წარჩინებულ იყო მკჳდრთა მის ადგილისათა. ხოლო ვერღარა თავს იდვეს
Line of ed.: 10     
სირცხვილი იგი მისი სპათა და მონათა მისთა. დღესა ერთსა შეკრბეს ვანად მისსა,
Line of ed.: 11     
მიუვლინეს და ეტყოდეს: "ვინათგან მთავარ და უფალ ქმნილ \ ხარ ჩუენ ზედა, რასათჳს
Line of ed.: 12     
ჰყავ საქმე ესე, და შეამთხვიე თავსა შენსა ესევითარი სირცხვილი". ხოლო მან
Line of ed.: 13     
უარ-ყო ფრიად და ეტყოდა მათ: "უკეთუ სარწმუნო ხარო სიტყუათა ჩემთა, ესე უწყოდეთ,
Line of ed.: 14     
რამეთუ მე კაცთაგან არა მიდგომილ ვარ. და უკეთუ არა სარწმუნო გიჩნსთ,
Line of ed.: 15     
დაადგინეთ სრასა ამას ჩემსა მსტოვარნი, და მათ ცნან, თუ ვინა მოვალს ჩემდა, და
Line of ed.: 16     
მით გულ-სავსე იქმნეთ". და მათ ჰყვეს ეგრეთ, განაწესნეს მცველნი და განმსტრობელთა
Line of ed.: 17     
საქმისა მის იხილეს მსგავსი ნათლისა მზაკუარება მთავრისა მის ბნელისა,
Line of ed.: 18     
რომელი ჴელოვნებათა თჳსთა მიერ რეცა ნათლად შეიცვალების, და უფროსღა ნებისმყოფელთა
Line of ed.: 19     
თჳსთა ზედა ესრეთ მოქმედებს. ხოლო მცველთა მათ იხილეს ნათლისა
Line of ed.: 20     
სახე იგი, რომელი მივიდა ქალისა მის თანა, და მსგავსმან განისუენა მსგავსისა თანა.
Line of ed.: 21     
და ეგრეთვე ღამე ყოველ მოქმედებდა. და აუწყეს მცველთა ცხადად ხილული იგი მათ
Line of ed.: 22     
მიერ. მაშინღა სარწმუნო იქმნნეს საქმესა მას.

Page of ed.: 448  
Line of ed.: 1        
ხოლო მიუდგა ქალი იგი და შვა ყრმა-წული, და აღიზარდა იგი, და უწოდეს
Line of ed.: 2     
მას ძედ ნათლისად, და მიერითგან უწოდეს ჩინყიზი. და ვითარცა აღიზარდა იგი,
Line of ed.: 3     
იქმნა მეფედ თურქთა ზედა, და მიერითგან მეფობდენ მუნ ტომნი მისნი.

Line of ed.: 4        
და ესეცა ლანგ-თემურ იყო ტომობით თესლი ჩინყიზისა მის, და იყო თურქთა
Line of ed.: 5     
მეფისა ყმა საყუარელი და მჴედართ-მთავარი, და მიანიჭა ქალიცა თჳსი. ამისთჳსცა
Line of ed.: 6     
განძლიერდა ფრიად, და უძლებდა სპათა თჳსთა ზედა, და სხუანიცა მრავალნი მიიმძლავრნა,
Line of ed.: 7     
და დიდად სახელოვან და განთქმულ იქმნა მკჳდროანთა მის ადგილისათა.
Line of ed.: 8     
ხოლო ჴელოვნებითა თჳსითა მოიპოვა ჟამი რაჲმე ნებისა თჳსისა, და მოკლა მეფე
Line of ed.: 9     
თურქთა, და ძენიცა მისნი ყოველნივე მოსრნა პირითა მახჳლისათა, და თჳთ და. იპყრა
Line of ed.: 10     
სრულიად ქუეყანა თურქეთისა, და მერმე ინდოეთი და ერანი. და კუალად უმეტესად
Line of ed.: 11     
განძლიერდა, და ვერღარა-ვინ აღუჩნდეს წინააღმდგომად მისსა, რამეთუ ვრცელად
Line of ed.: 12     
ცხოვრება მისი წიგნთა შინა სპარსთასა განმარტებით წერილ არს, და სომეხთაცა
Line of ed.: 13     
სხუებრ რადმე აღუწერიათ.

Line of ed.: 14        
ხოლო ამიერითგან უფროსად განძლიერდა ლანგ-თემურ, \ რამეთუ კნინღა სრულიად
Line of ed.: 15     
დაიპყრა პირი ყოვლისა ქუეყანისა, და ესრეთ წარემართებოდა საქმე მისი,
Line of ed.: 16     
ვითარცა ალექსანდრე მაკედონელისა. და ესე არა თუ კეთილ-მოქმედებისა მისისათჳს,
Line of ed.: 17     
არამედ ესრეთ არს სოფლისა მის ჩუეულება. და იგი მპყრობელი ყოვლისა ქუეყანისა
Line of ed.: 18     
აწ ესე-რა იგიცა ნაცარ და მტუერ ქმნილ არს, და სულითა ქუესკნელად შთასრულ არს.

Line of ed.: 19        
ხოლო აწ პირველსავე სიტყუასა მოვიდეთ.

Line of ed.: 20        
მაშინ დაიპყრა ლანგ-თემურ ყოველივე ქუეყანა აღმოსავლეთისა, და წარმოვიდა
Line of ed.: 21     
ძლიერებითა მრავლითა და სპითა ურიცხჳთა, რომელი ჰფარვიდა ყოველთა ველთა
Line of ed.: 22     
ქუეყანისათა, და ესრეთ მოიწია სომხითად, და მოიცვა სრულიად სომხითი. რამეთუ
Line of ed.: 23     
მოაწია მათ ზედა ჭირი, სრვა, ტყუენვა და სრულიად იავარ ჰყო სომხითი, ესრეთ
Line of ed.: 24     
ვითა ცხოვრებასა სომეხთასა განმარტებით წერილ არს.

Line of ed.: 25        
ხოლო დაიპყრა სრულიად სომსხითი და მრავალი ტყუე ჰყო, და უმრავლესნი
Line of ed.: 26     
მათნი მოსრნა პირითა მახჳლისათა, და სხუანი ყოველნივე თჳსად მიიმძლავრნა, და
Line of ed.: 27     
\ ჰყო საბრძანებელსა ქუეშე თჳსსა. და წარვიდა მუნითგან, და დაიპყრა კარი, და
Line of ed.: 28     
აღიღო ყოველნივე ციხენი და სიმაგრენი მათნი, ხოლო წინააღმდგომნი და ურჩნი
Page of ed.: 449   Line of ed.: 1     
ყოველნივე მოსრნა პირითა მახჳლისათა. და დაიბანაკა მუნ ზამთარსა ერთსა. რამეთუ
Line of ed.: 2     
იყო ზამთარი ძლიერი და ფიცხელი.

Line of ed.: 3        
ხოლო წარვიდა ათაბაგიცა და მორჩილ ექმნა მას, რამეთუ ვერ ძალ-ედვა წინააღდგომა
Line of ed.: 4     
მისი, და დიდად პატივ-სცა ათაბაგსა.

Line of ed.: 5        
მაშინ წარვიდა შერდიას-შვილი ვირშელი, და წარმოუძღუა წინა ყოვლითა სპითა
Line of ed.: 6     
ჩაღნელ -- ქვეშნელ -- სიყალშელ -- ნალროელ -- ინდუსტანელითა, და ყოვლისა სპარსეთისა და
Line of ed.: 7     
აღმოსავალისა ლაშქრითა, დიდითა რისხვითა და გულისწყრომითა.

Line of ed.: 8        
ხოლო შემდგომად ზამთრისა წარმოემართა ქართლსაცა ზდია. ვითარცა ღელვანი
Line of ed.: 9     
ზღჳსანი. განძჳნებულნი, რამეთუ წადიერ იყო დაპყრობა საქართველოსა, და ესრეთ
Line of ed.: 10     
იყო ნება სვინიდისისა მისისა. გარდამოვლო აბოცი, წარმომტყუენველმან და სრულიად
Line of ed.: 11     
იავარ-მყოფელმან ყოვლისა სანახებისამან. არა ჰყოვნა მუნ, არამედ წარმოვიდა, გარდმოვლო
Line of ed.: 12     
თრიალეთი და საბარათიანო, საშინელებითა და ზარითა დიდითა, ქრონიკონსკ ქრისტეს
Line of ed.: 13     
აქეთ ჩ̂ტჟგ.

Line of ed.: 14        
რამეთუ ვის ძალ-ედვა წინააღდგომად მისა? რამეთუ ჰყვა ბანაკი და სიმრავლე
Line of ed.: 15     
სპათა ურიცხჳ, რომელსა ვერ იტევდენ მთანი და ველნი და ყოველნივე არენი და
Line of ed.: 16     
სანახებ[ნ]ი საქართველოსანი, და მოსრნა ყოველივე თრიალეთი, საბარათიანო, და გარემონი,
Line of ed.: 17     
მკჳდრნი მათ ადგილთანი წარმოსტყუენნა, და შემუსრნა ყოველნივე სიმაგრენი,
Line of ed.: 18     
ციხენი და გოდოლნი. და არა დაშთა დაბანი, რომელნი სრულიად არა აღაოჴრნა.

Line of ed.: 19        
რამეთუ არაოდეს მოწევნულ არს ჭირი ესევითარი საქართველოსა ზედა, რომელი
Line of ed.: 20     
მან მოაწია.

Line of ed.: 21        
მაშინ სცნა რა საქმე ესე მეფემან ბაგრატ, მწუხარე იქმნა ფრიად, და ეძიებდა
Line of ed.: 22     
ღონესა რასამე საქმისასა, რამეთუ ვერ ძალ-ედვა წინააღდგომა მისი. ხოლო შევიდა
Line of ed.: 23     
ციხესა ტფილისისასა.

Line of ed.: 24        
მაშინ გიორგი მეფე წარვიდა და მივიდა სამწევრისს და ოდეს ესმა მოსლვა
Line of ed.: 25     
ტფილისს თემურისა, მაშინ აღიყარა მეფე გიორგი ლიხთიმერეთით.

Line of ed.: 26        
მაშინ ერისთავი ვირშელი უკუდგა ციხესა ბეხუშისასა დედაწულითა და ჯოგითა,
Line of ed.: 27     
და თანა ჰყვა კათალიკოზი ელიოზ ყოვლითა საყდრის შვილითურთ, და ხიზნითა და
Line of ed.: 28     
ჯოგითა და ცხვრითა, და გამაგრდა მას შინა.

Line of ed.: 29        
და ვითარცა ესმა საქმე ესე ლანგ-თემურს, წინააღდგომა და სიმაგრე, ეგრეთ
Line of ed.: 30     
ჰმონებდა თჳთ მისლვასა და მორჩილებასა მეფისა ბაგრატისასა, ვითარცა მორჩილ
Line of ed.: 31     
ექმნა ათაბაგი და სხუანიცა მრავალნი. მაშინ ფრიად განრისხნა მძლავრი იგი ზუავი
Line of ed.: 32     
და ამპარტავანი. მივიდა და გარე მოადგა ციხესა ტფილისისასა, და უბრძანა სპასპეტთა
Line of ed.: 33     
და სპასალართა თჳსთა ყოველთავე ბრძოლა ძლიერი, და განწირვა თავთა მათთა.

Page of ed.: 450  
Line of ed.: 1        
ხოლო რომელნიმე დიდებულნი თავადნი ქართლისანი არა იყვნენ ციხესა მას.
Line of ed.: 2     
შინა მეფისა ბაგრატის თანა, არამედ წარსულ იყვნეს თჳს-თჳად სახიზარსა და სიმაგრესა
Line of ed.: 3     
შინა, და რომელნიმე თანა ჰყვეს რჩეულნი ჭაბუკნი, რომელნი სამარადისოდ
Line of ed.: 4     
თანა ჰყვებოდეს მეფესა.

Line of ed.: 5        
ხოლო მოისვა მძლავრმან ლანგ-თემურ სრულიად გარემონი ტფილისისანი, და
Line of ed.: 6     
უბრძანა სიმრავლესა ბანაკთა თჳსთასა აღება ციხისა და შემუსრვა ზღუდეთა ციხისათა.

Line of ed.: 7        
მაშინ მეფემან ბაგრატ, დიდად მინ[დო]ბილმან და მსასოებელმან მოწყალებათა
Line of ed.: 8     
ღმრთისათამან, განიგულა წინაგანწყობა მათი, მეტყველმან ესრეთ: "ფრიად უმჯობეს
Line of ed.: 9     
არს და სანატრელ სიკუდილი სარწმუნოებასა ზედა ქრისტესსა, ვიდრეღა-რა მორჩილებასა
Line of ed.: 10     
და იძულებით შეპყრობასა მძლავრისა მის მიერ" და ესრეთ შეიჭურა ჯაჭუ-ჭური
Line of ed.: 11     
ქრისტეს სარწმუნოებისა, და გამოვიდა შემთხუევად და ბრძოლად ლანგ-თემურისა.

Line of ed.: 12        
და მიმტევნეს ბანაკსა მათსა მეფე ბაგრატ და სპანი ქართველთანი ესრეთ ვითარცა
Line of ed.: 13     
გავაზი გუნდსა წეროთასა და ვითარცა ლომი მროწეულსა ზროხათასა. და იქმნა
Line of ed.: 14     
ბრძოლა ძლიერი იმიერ და ამიერ, და მოისრა ორ-კერძოვე სიმრავლენი სპათანი,
Line of ed.: 15     
და უფროსღა უმრავლესნი მოსწყდეს სპანი ლანგ-თემურისანი. და ვერა უძლეს ოტებად
Line of ed.: 16     
მათდა სიმრავლისაგან ბანაკთასა; და დაშურეს ფრიად ქართველნი ფიცხელთა ბრძოლათა
Line of ed.: 17     
მიერ და სრვათა, და მოისრნეს ქართველნიცა მრავალნი. და ესრეთ უკუნ იქცეს.
Line of ed.: 18     
მუნვე ციხესა ტფილისისასა.

Line of ed.: 19        
ამისა შემდგომად ფრიად განძჳნებულმან ლანგ-თემურ და ვერ მიმთხუეულმან
Line of ed.: 20     
ნებასა გულისთქმისასა მოიპოვა ღონე ესევითარი, და ქმნეს ჩელტები რკინითა შემზადებული.
Line of ed.: 21     
ესე აღიფარეს და მიეტევნეს ციხესა მას ტფილისისასა. და ესრეთ მძლავრობით
Line of ed.: 22     
შემუსრეს და აღიღესს ციხე იგი, და იავარ ჰყვეს სრულიად შინაგან მყოფნი
Line of ed.: 23     
ციხესა მას შინა: და რომელნიმე მოსრნეს, და რომელნიმე ტყუე ყვეს.

Line of ed.: 24        
\ მაშინ შეიპყრეს თჳთ მეფე ბაგრატ და დედოფალი ანნა, და მის თანა მყოფნი
Line of ed.: 25     
ქართველნი ყოველნივე. და განიხარა ლანგ-თემურ შეპყრობისა მისისათჳს, და პყრობილ
Line of ed.: 26     
ჰყო მეფე ბაგრატ, და სრულიად მის თანა მყოფნი ქართველნიცა. და თჳთ
Line of ed.: 27     
დაიპყრა ციხე, და შეაყენნა მას შინა სპანი თჳსნი. ხოლო აიძულა მეფესა ბაგრატს
Line of ed.: 28     
სჯული მაჰმადისა ლანგ-თემურ, და აღუთქმიდა ნიჭთა დიდთა, და პატივსა ძმებრივსა,
Line of ed.: 29     
და კუალადვე მინიჭებასა სამეფოსა თჳსისასა. ლიქნითა სიტყუათათა მოქენე იყო
Line of ed.: 30     
პყრობა სჯულისა მისისა, და არა მორჩილ ექმნა ყოვლადვე, რამეთუ მტკიცედ ეგო
Line of ed.: 31     
სარწმუნოებასა თჳსსა ზედა მეფე ბაგრატ.

Line of ed.: 32        
და დაყო მცირედ-რამე მუნ ლანგ-თემურ. და მერმე აუწყეს ნადირთა \ სიმრავლე
Line of ed.: 33     
და შექცევა ყარაიასა, და წარვიდა ყარაიასა შინა. მოინადირეს და შემოსეს კეთილად,
Line of ed.: 34     
მოსრეს სიმრავლე ნადირთა, და იშუებდეს უზრუნველად და განსცხრებოდეს. მაშინ
Page of ed.: 451   Line of ed.: 1     
განიზრახა წარსლვად ყარაბაღს, და აღიყარა და წარვიდა, და თანა წარიყვანა მეფე
Line of ed.: 2     
ბაგრატ პყრობილი. და შთასრულმან ყარაბაღს დაიბანაკა მუნ რაოდენთამე ჟამთა, და
Line of ed.: 3     
იგონებდა ბოროტსა, რამეთუ სავსე იყო შორითა და ჴდომითა, რომლისა თხლე არა
Line of ed.: 4     
წარმოიცალიერა, და გარდამოეცემოდა გესლი ასპიტისა ბაგეთაგან მისთა, რამეთუ
Line of ed.: 5     
სრულიად ეგულვა და მოქენე იყო იავარ-ყოფისათჳს საქართველოსა, ვინათგან მეფე
Line of ed.: 6     
ბაგრატ პატიმრად ჰყვა, და სხუა არავინ საეჭულ უჩნდა წინააღმდგომი მისი. ხოლო
Line of ed.: 7     
განაწესა სპასალარი ერთი ვინმე წარჩინებულთა თჳსთაგანი და მისცნა სიმრავლენი
Line of ed.: 8     
სპათანი ურიცხუ[ნ]ი, წარმოგზავნა საქართველოსა ზედა, და ამცნო \ სრულიად მოოჴრება
Line of ed.: 9     
და დასრულება ქართლისა; და უმეტესად წმიდათა ეკლესიათათჳს, ციხეთა და შენობათათჳს
Line of ed.: 10     
ეტყოდა: "დაარღვიეთ, დაარღვიეთ მისაფუძვლადმდე მისა. ხოლო მჴცოვანთა
Line of ed.: 11     
მამათა და დედათა, და უფროსღა სამღდელოთაგან რომელნიცა შეიპყრან, მოსრან
Line of ed.: 12     
ყოველნივე პირითა მახჳლისათა, და სხუანი წარტყუენონ და ტყუე ჰყონ, და მოწვან
Line of ed.: 13     
ცეცხლითა წმიდანი ეკლესიანი, და ყოველნივე დაბანი და შენობანი ქართლისანი".
Line of ed.: 14     
და ესრეთ ამცნო და განამტკიცნა სარდალნი და ყოველნივე სპანი თჳსნი მძლავრმან
Line of ed.: 15     
უწყალომან ლანგ-თემურ. მაშინ წარმოვიდენ და მოიწივნეს მსწრაფლ მყისსა შინა
Line of ed.: 16     
არეთა ქართლისათა, ქრონიკონს ქრისტეს აქეთ ჩ̂ტჟგ.

Line of ed.: 17        
და ვითარცა მოიწივნნეს, მაშინ მოიცვეს ტფილისი და სრულიად ყოველნივე სანახებნი
Line of ed.: 18     
ქართლისანი, და სრვიდეს უწყალოდ, ვითარცა პირველ მეგჳპტელთა ღმრთისა
Line of ed.: 19     
მიერ რისხვით მივლინებული იგი მომსრველი სენი. რამეთუ ესრეთ თქმულ არს:
Line of ed.: 20     
ორგზის ჟამიც აღარ მოექცევისო. ნანდვილვე ფრიად უბოროტეს ჟამისა გამოჩნდეს.
Line of ed.: 21     
იგინი, რამეთუ მომსრველი იგი ჟამი ზეგარდამოითა ბრძანებითა ყოვლად მოწყალისა
Line of ed.: 22     
ღმრთისათა მიივლინების კაცთა ზედა განმრავლებისათჳს ცოდვათა ჩუენთასა,
Line of ed.: 23     
და სწურთნის ვითარცა საყუარელსა ძესა მამა იგი მოწყალე. რათა შეინანონ და
Line of ed.: 24     
მოიქცენ სინანულად, და განგებითა ღმრთისათა მის მიერ აღსრულებელნი გუამნი
Line of ed.: 25     
მკუდართანი ყოველნივე მღდელთა მიერ შეიმუსრვის და იმსახურების, და წმიდათა
Line of ed.: 26     
ეკლესიათა შინა განწესებულ არს სამარხო მათი პატივად და ლხინებელად \ აღსრულებულთა
Line of ed.: 27     
სულთათჳს. და მომსრველი იგივენი ვერ მიეხების ღდელთა რათურთით.
Line of ed.: 28     
და ესრეთ განთავისუფლებულ არიან მღდელნი მომსრველთა სენთა მიერსა, და წმიდათა
Line of ed.: 29     
ეკლესიათა მიერ ფრიად შიშნეულ არს, და მძრწოლარე ჭირი იგი მომსრველი, არამედ
Line of ed.: 30     
მაშინ ფრიად უბოროტეს გამოჩნდეს მომსრველისა მისგან ჟამისა სპანი იგი
Line of ed.: 31     
ლანგ-თემურისანი საქართველოსა შინა.

Line of ed.: 32        
ხოლო არა თუ ყოველთა კაცთა სრვა კმა ვყოთ, არამედ წმიდანი ეკლესიანიცა და
Line of ed.: 33     
მას შინა მყოფნი სამღდელონი კრებულნი ცეცხლითა დამწვარ იქმნნეს მათ მიერ.

Page of ed.: 452  
Line of ed.: 1        
მაშინ დაუტევეს ქუემო-კერძონი იგი სანახებნი ქართლისანი, და წარვიდეს ზემოთ
Line of ed.: 2     
კერძო შიდა ქართლად, რომელსა აწ ზემო ქართლად უწოდენ. რამეთუ პირველ მოსლვასა
Line of ed.: 3     
მათსა დაშთა შიდა ქართლი წარუტყუენველად. მაშინ მივიდეს უსჯულონი იგი
Line of ed.: 4     
წმიდასა კათოლიკე ეკლესიასა მცხეთას, უფროსღა და უმჯობეს სავსენი შურითა მისითა.
Line of ed.: 5     
ეჰა, ვაჲმე დღისა მისთჳს და ჟამისა, რომელი მოიწია ჩუენდა სიმრავლისათჳს ცოდვათა
Line of ed.: 6     
ჩუენთასა. აჰა წარმოდეგინ ჩუენდა გოდებისა მთხზველად ჴმა ჰრამათ მტირალი
Line of ed.: 7     
საღმრთო იერემია, მეტყუელი ესრეთ: "განიშორა უფალმან საკურთხეველი თჳსი,
Line of ed.: 8     
განაბნია სიწმიდე თჳსი, შემუსრა ჴელითა მტერისათა ზღუდე ტაძართა მისთა, ჴმა
Line of ed.: 9     
ბრძოლისა მოსცა სახლსა შინა უფლისასა, ვითარცა დღესა შინა დღესასწაულისასა,
Line of ed.: 10     
და ეკუეთნეს ქუეყანასა ბჭენი მისნი, წარწყმიდნა და შემუსრნა მოქლონნი მისნი,
Line of ed.: 11     
მეფე მისი, \ და მთავარნი მისნი წარმართთა შორის. და არა არს სჯული, და წინასწარმეტყუელთაცა
Line of ed.: 12     
მისთა არა ჰპოვეს ხილვა უფლისა მიერ".

Line of ed.: 13        
რამეთუ ესრედ სახედ ყოველივე ჰყო მძლავრმან უწყალომან ლანგ-თემურ \ საქართველოსა
Line of ed.: 14     
შინა, ვითარცა მეფემან ბაბილოვნისამან ნაბუქოდონოსორ მოაწია იერუსალიმსა
Line of ed.: 15     
ზედა, ამან უფროსღა გარდამატა მას, რამეთუ მან არა იკადრა დარღუევა ტაძრისა
Line of ed.: 16     
მის სოლომონისა, თჳნიერ წარღებისა მრავალთასსა მას პატიოსანთა ჭურჭელთა
Line of ed.: 17     
ტაძრისათა, არამედ ამან ლანგ-თემურ ესეოდენი ბოროტი ქმნა რომელ წარიღო,
Line of ed.: 18     
სრულიად პატიოსანი სამკაული და შემკობილნი რომელნი წმიდისა კათოლიკე ეკლესიისანი,
Line of ed.: 19     
და იგი არა ჯერ უჩნდა. კმაყოფად, არამედ თჳთცა შეჰკადრა და ბილწითა
Line of ed.: 20     
ჴელითა წარმდებად ჴელ-ჰყო დარღვევად და მოოჴრებად სუეტისა ცხოველისა შინაგან,
Line of ed.: 21     
და გარეთ ზღუდენი და პალატნი. და ყოველნივე შენობანი სრულიად იავარ ჰყვეს
Line of ed.: 22     
სპათა ლანგ-თემურისთა.

Line of ed.: 23        
ამისა შემდგომად აღიყარნეს და წარვიდეს და, სადაცა განვლეს, დაწვეს და მოაოჴრეს
Line of ed.: 24     
დაბანი და შენობანი ზემო-კერძოთა სანახებთანა. და ესევითარითა სიბოროტითა
Line of ed.: 25     
მიიწივნეს ქუაბთა ჴევს, და იგიცა მოიცვეს და წარმოსტყუენეს. და უყვეს მრავალი
Line of ed.: 26     
ბოროტი გარეშე წმიდისა ეკლესიისა, და ინებეს წმიდისა მის ეკლესიისა ცეცხლითა
Line of ed.: 27     
დაწვა და დარღუევა, რამეთუ შინაგან ტაძრისა მის შევტოლვილ იყვნეს ყოველნივე
Line of ed.: 28     
მუნ მყოფნი, წმიდანი მღდელნი, დიაკონნი და ფირჩოსანნი, მღდელ-მონაზონნი, გლახაკნი
Line of ed.: 29     
და უღთონი დავრდომილნი, და დედანი მონაზონნი, რომ\ელნი მდგომ იყვნეს.
Line of ed.: 30     
აზნაურთა და თავადთა ასულნი და დედანი.

Line of ed.: 31        
ხოლო ესე ყოველნივე მონაზონნი გამოიყვანნა და შეასხნა სამეჩანგო შესასხმელნი,
Line of ed.: 32     
და დაჰკიდნა ეჟუანნი და ზარნი და ფერჴისა დააბმევინა, ათამაშა და ამღერა.
Page of ed.: 453   Line of ed.: 1     
და ერთმან ვინმე მონაზონმან აღმოთქუა: "ვაჲ ჩუენს დედაბრობასა, ეს რა გუეძღარუნებიან".
Line of ed.: 2     
ამისა შემდგომად რომელნიცა ინებეს, წარიყვანეს, და რომელთა არა დაუტევეს
Line of ed.: 3     
სჯული ქრისტესი და ურჩ ექმნენ მათ და \ გლახაკნი და დავრდომილნი რომელნიცა
Line of ed.: 4     
იყვნეს, მათ ყოველთა შეუკრნეს ჴელნი და ფერჴი, და დააწყვეს საშუალ ეკლესიისა,
Line of ed.: 5     
რამეთუ იყო ჴმა მათი ვაებისა და ოჴრებისა, ვითარცა ქუხილი ცისა. ხოლო მათ
Line of ed.: 6     
ყოველთა, უკეთურებითა აღსავსეთა, აღაგზნეს შიგან და გარეშე ტაძრისა მის აღატყინეს
Line of ed.: 7     
ცეცხლი მძლაფრი, და დაწვეს ტაძარი \ იგი ქუაბთაჴევისა ღმრთისმშობელისა,
Line of ed.: 8     
და მას შინა მყოფნიცა იგი წმიდანი და სამგზის სანატრელნი სამღდელოთა დასნი,
Line of ed.: 9     
რომელნი მას შინა ცეცხლითა აღესრულნეს და წამებისა ღუაწლითა და გჳრგჳნითა
Line of ed.: 10     
შემკულნი აწ იხარებენ წანაშე ღმრთისა და ჩუენთჳს ჰყოფენ ვედრებასა. ხოლო დამწვარნი
Line of ed.: 11     
იგი წმიდათა გუამთა მათთა აჩრდილნი ვიდრე დღეინდელად დღედმდე მსგავსად
Line of ed.: 12     
კაცთა სახედ იხილვების იატაკსა მას შინაგან წმიდისა ტაძრისასა. და ესენი
Line of ed.: 13     
სურვილითა წამებისათა და ტრფიალებითა ზესთა სასურველისათა შეთქმულ იქმნეს,
Line of ed.: 14     
რათა ღირს იქმნენ იგინი ქრისტესთჳს სიკუდილსა და ტანჯვასა, და აქა მცირედ
Line of ed.: 15     
მოითმინნეს და მუნ საუკუნოდ იშუებენ, და იმოთხვენ ზეცათა შინა ყუავილთა მათ
Line of ed.: 16     
დაუჭნობელთა.

Line of ed.: 17        
ხოლო უსჯულოთა მათ მოვლეს გარემონი მათ ადგილთანი, და წარტყუენნს
Line of ed.: 18     
ყოველნივე. და ამისა შემდგომად წარვიდეს და მიიწივნნეს რუისს და დაიბანაკეს მუნ.
Line of ed.: 19     
მოიცვეს სრულიად შიდა ქართლი, დაწვეს და აღაოჴრეს, და მოვლნეს ყოველნი არენი
Line of ed.: 20     
და სანახებნი შიდა ქართლისანი, და აღიღეს ციხენი, გოდოლნი და სიმაგრენი ყოველნივე
Line of ed.: 21     
თჳნიერ მთისა კავკასიისა. მაშინ ძირითურთ აღმოფხურეს დიდი ეკლესია იგი
Line of ed.: 22     
რუისისა, რომელ არს საყდარი ღვთაებისა, ვიდრე საფუძველითურთ დაარღვივეს, და
Line of ed.: 23     
არა-სადა დაშთა დაბანი და შენობანი მათ მიერ წარუტყუენველად.

Line of ed.: 24        
და ესრეთ სრულ ჰყვეს ბრძანებული იგი ლანგ-თემურისა სპათა მისთა, ვითარცა
Line of ed.: 25     
პირველ ნაბუზარდან მთავარ-ქონდაქარმან მეფესა ნაბუქოდონორისმან ჰყო იერუსალიმს
Line of ed.: 26     
შინა იუდიანთა ზედა, მოქმედმან ესევითარისა უკეთურებისამან, რომელმან განასახლნა
Line of ed.: 27     
იერუსალიმით ბაბილოვნად იუდიანნი, ძენი სიონისანი, სიტყჳსაებრ წინასწარმეტყუელისა
Line of ed.: 28     
იერემიასსა: "მოვიდაო ნაბუზარდან მთავარ-ქონდაქარი და წინაშემდგომი მეფისა
Line of ed.: 29     
ბაბილოვნისა იერუსალიმად, და დაწვა სახლი უფლისა, და სახლი მეფისა, და ყოველნი
Page of ed.: 454   Line of ed.: 1     
სახლნი ქალაქისანი, და ყოველი სახლი დიადი მოცეცხლა ცეცხლითა". ესე
Line of ed.: 2     
ყოველივე ჩუენდა მომართ აღასრულა უწყალომან ლანგ-თემურ და სპათა მისთა, რამეთუ
Line of ed.: 3     
სრულ ჰყვეს ყოველივე ბრძანებული მისი.

Line of ed.: 4        
\ ამისა შემდგომად აღიძრნეს და წარვიდეს მუნითგან და ჩავლეს კახეთი. იგიცა
Line of ed.: 5     
წარმოსტყუენეს და იავარ ყვეს, და მრავალნი ტყუ ყვეს. და რო\მელნიმე მოსრნეს პირითა
Line of ed.: 6     
მახჳლისათა, და შენობანი ყოველნივე მოცეცხლეს და წარვიდეს ლანგ-თემურისა თანა,
Line of ed.: 7     
მიულოცეს გამარჯუება.

Line of ed.: 8        
ხოლო ჟამსა მას მივიდა ლანგ-თემურ შაქის, და მიერთნეს ყოველნივე მკჳდრნი
Line of ed.: 9     
მის ადგილისანი, მიიმძლავრნა და ვერვის ძალ-ედვა. წინააღდგომად მისა, და ყვნა
Line of ed.: 10     
ყოველნივე საბრძანებელსა ქუეშე თჳსსა. მაშინ შემოიკრიბა და მიერთნეს ყოველნივე
Line of ed.: 11     
კავკასიანნი და ლეკნი, შირვანელნი და გილან-მაზანდარელნი, და თანა ჰყვა პყრობილად
Line of ed.: 12     
მეფე ბაგრატ, და ყოველნივე მის თანა მყოფნი \ ქართველნი, რამეთუ დიდად მოქენე
Line of ed.: 13     
იყო და ღონე-ჰყოფდა ლანგ-თემურ მიქცევად სჯულსა მისსა ზედა მეფისა ბაგრატისსა,
Line of ed.: 14     
და აღუთქმიდა მრავალსა ნიჭსა და პატივსა დიდძალსა და კუალად მინიჭებასა საქართველოსასა,
Line of ed.: 15     
და უკეთუ არა სარწმუნო მექმნა და არა ისმინო ჩემი, ვბრძანო სიკუდილითა
Line of ed.: 16     
ბოროტითა სიკუდილი შენი და ყოველთავე ქართველთა, რომელნიცა პყრობილ
Line of ed.: 17     
არიან ჩემ მიერ".

Line of ed.: 18        
ხოლო მეფემან ბაგრატ, არარას მზრუნველმან თავისა თჳსისამან და ვითარცა
Line of ed.: 19     
სურვიელმან მწარისა სატანჯველისა და სიკუდილისამან ქრისტეს სარწმუნოებისათჳს,
Line of ed.: 20     
არა ინება და არცა სათნო უჩნდა მორჩილება მათი და დატევება სჯულისა თჳსისა,
Line of ed.: 21     
არამედ გამოჴსნისათჳს ქართველთასა, რათა არა მიზეზითა მისითა იქმნას აღსასრული
Line of ed.: 22     
მათი მის უწყალოსა მძლავრისა მიერ. ამისთჳსცა მოიპოვა ღონე რაჲმე ჴელოვნებით
Line of ed.: 23     
ძჳნად მათდა აღმრჩეველმან, რეცა-თუ პირ-მორჩილ ქმნილმან ნებასა მათსამან,
Line of ed.: 24     
ხლო გულითა შორად \ განშორებულმან მცირედსა ჟამსა შინა უმჯობესისა საქმისა
Line of ed.: 25     
წარმართებისათჳს, რათამცა ჴსნილ და განტევებულ იქმნენ მათ მიერ, და ამისთჳსცა
Line of ed.: 26     
მიჰყვა ნებასა. ლანგ-თემურისსა. ხოლო ლანგ-თემურს რა ესმა მორჩილება მეფისა
Line of ed.: 27     
ბაგრატისა, განიხარა სიხულითა დიდითა და მსწრაფლ წარავლინა კაცი, და თავისუფალ
Line of ed.: 28     
ჰყო პყრობილებისაგან, და მიიყვანა სახიდ თჳსად. და შეიტკბო \ და დიდად
Line of ed.: 29     
პატივ-სცა, და ეგრეთვე ქართველნიცა განათავისუფლნა კრულებათაგან. მაშინ მიანიჭა
Line of ed.: 30     
მეფესა ბაგრატს წყალობა, და უბოძა საბოძვარი მრავალი, და მოფენილობა
Line of ed.: 31     
სახლთა, და სარეცელნი და სხუანი მრავალნი საჴმარნი და სამკაულნი, ყოველივე
Line of ed.: 32     
შემსგავსებული სიმდიდრისებრ ჴელმწიფობისა მისისა, და მრავლითა ნიჭითა და საბოძვართა
Line of ed.: 33     
სიმრავლითა აღუსრულა გული, და უყოფდა ძმებრივსა პატივსა და სიყუარულსა
Line of ed.: 34     
ყზომოსა მიქცევისათჳს მისისა სჯულსა მაჰმადისსა. ხოლო მეფე ბაგრატ. დაღაცათუ
Page of ed.: 455   Line of ed.: 1     
პირითა აღიარებდა სჯულსა მათსა, არამედ მტკიცედ ეგო გულითა მჴურვალითა სარწმუნოებასა
Line of ed.: 2     
ზედა ქრისტესსა, და საიდუმლოდ თჳსგან ევედრებოდა ღმერთსა ცრემლითა
Line of ed.: 3     
მდუღარითა, რათა განტევებულ იქმნეს მათ მიერ.

Line of ed.: 4        
მაშინ ქართველთა ყოველთავე დაატყვებინეს იძულებით სჯული მათი და მიიქცეს
Line of ed.: 5     
სჯულსა მათსა, და უფროსღა მას ზედა მწუხარე იყო მეფე ბაგრატ მიდრეკისათჳს და
Line of ed.: 6     
დატევებისა ქართველთა სჯულსა ქრისტეანობისასა. და ჟამსა მას დიდად სათნო უჩნდა
Line of ed.: 7     
ლანგ-თემურს მეფე ბაგრატ, და უსმენდა და მორჩილებდა სიტყუასა მისსა, და არღარა
Line of ed.: 8     
უფარვიდა საიდუმლოსა სვინიდისისა თჳსისასა, და იყო თანა-განმზრახი ლანგ-
Line of ed.: 9     
თემურისა.

Line of ed.: 10        
ხოლო ჟამსა მას დაეპყრა ყოველივე აღმოსავლეთი ლანგ-თემურს, და არღარავინ
Line of ed.: 11     
საეჭუელ უჩნდა წინააღმდგომი, ვინათგან მეფე ბაგრატ თანა-ჰყვა და სრულიად საქართველო
Line of ed.: 12     
საბრძანებელსა მისსა ქუეშე იყვნეს, და ესრეთ მოქადულ იყო დაპყრობისათჳს
Line of ed.: 13     
საქართველოსა და მეფისა ბაგრატისა, რათამცა ჴელეწიფა პყრობად პირი ყოვლისა
Line of ed.: 14     
ქუეყანისა, და ამისთჳს დიდად პატივ\ცემულ იყო მის მიერ.

Line of ed.: 15        
ხოლო დღესა ერთსა, ოდეს იყვნეს მხოლოდ თჳსაგან თჳთმპყრობელი მძლავრი
Line of ed.: 16     
ლანგ-თემურ და მეფე ბაგრატ და ზრახვიდენ ურთიერთას, მაშინ რქუა მეფემან ბაგრატ
Line of ed.: 17     
ლანგ-თემურს სიტყჳთა ლიქნითა: "ვინათგან ესრეთ ვსცან სიმტკიცე სჯულისა თქუენისა,
Line of ed.: 18     
და აწ მეცა სარწმუნო მიჩნს \ და ესრეთ მნებავს, რათამცა სრულიად მორჩილ
Line of ed.: 19     
იყვნე სჯულისა თქუენ სამკჳდრნი საქართველოსანი. და უკეთუ გნებავს მოქცევა მათი
Line of ed.: 20     
სჯულსა თქუენსა ზედა, აწ მომეც სიმრავლენი სპათა თქუენთანი და მე წარვალ სამეფოსა
Line of ed.: 21     
ჩემსა საქართველოსა, და მე მოვხადო ყოველთავე მკჳდრთა ქართლისათა: დიდებულთა
Line of ed.: 22     
და მცირეთა, მთიულთა, ოვსთა, დვალთა, სუანთა და აფხაზთა -- ამათ ყოველთავე
Line of ed.: 23     
მე დავარწმუნო სჯული თქუენი, და იგინი ვყვნე მოხარკე და მორჩილ ბრძანებისა
Line of ed.: 24     
თქუენისა.

Line of ed.: 25        
მაშინ ვითარცა ესმა საქმე ესე ლანგ-თემურს, დიდად მხიარულ იქმნა, და სარწმუნო
Line of ed.: 26     
იქმნა განზრახვასა მისსა ზედა კუალად უმეტესად პატივ-სცა და მიანიჭა საბოძვარი
Line of ed.: 27     
დიდძალი, განძი და საჴელმწიფო საჭურჭლე. და აღამზადა სპანი, რჩეული კაცი
Line of ed.: 28     
თორმეტი ათასი და უჩი\ნა მათ სარდალი და ათასისთავნი. და ამცნო მათ ლანგ-თემურ,
Line of ed.: 29     
რათა მორჩილებდენ მეფესა ბაგრატსა და არა ურჩ ექმნენ სიტყუასა მისსა.
Line of ed.: 30     
ხოლო წარმოვიდა მეფე ბაგრატ, და მის თანა მყოფნი ქართველნიცა, და სპანი
Page of ed.: 456   Line of ed.: 1     
ლანგ-თემურისნი თორმეტი ათასი. და ესრეთ იქმნა წინაუკმო აღრჩევა ესე მეფისა
Line of ed.: 2     
ბაგრატის, ვითარცა. პირველ აქიტოფელი აბესლომისათჳს და ესე არათუ
Line of ed.: 3     
თანა-განმზრახ იქმნა საქმედ სიბილწისა, არამედ შურის ძიებისათჳს პირველთა
Line of ed.: 4     
მათ სიბოროტეთა და უკეთურებათა ლანგ-თემურისათა, რომელი ჰყო საქართველოსა
Line of ed.: 5     
შინა.

Line of ed.: 6        
მაშინ წარმოემართა და მიიწია არეთა და მზღვართა საქართველოსათა და იმარჯუებდა
Line of ed.: 7     
ჟამსა, თუ ვითარძი საბრჴე უდგას სპათა ლანგ-თემურისთა. ხოლო ჟამსა მას
Line of ed.: 8     
დაეპყრა სრულიად საქართველო გიორგის, ძესა პირმშოსა ბაგრატისასა. მაშინ წინააღრჩევით
Line of ed.: 9     
იდუმალ წარავლინა მეფემან ბაგრატ კაცი ერთი მჴედართაგანი, სარწუნო
Line of ed.: 10     
გულისა თჳსისა, მალემსრბოლად წინაშე ძისა თჳსისა გიორგისა, და მიუწერა ესრეთ:
Line of ed.: 11     
"განვერი საბრჴისა მისგან ლანგ-თემურისა ძალითა ყოვლად ძლიერისა ღმრთისათა;
Line of ed.: 12     
და აწ მოვალ შურისგებად და ძიებად პირველთა სიბოროტეთა, რომელი ჰყო მან
Line of ed.: 13     
ჩუენ \ ზედა და საქართველოსა ზედა. აწ ესერა მომყავს სპანი ლანგ-თემურისნი, კაცი
Line of ed.: 14     
ვითარ თორმეტი ათასი, დიდად რჩეულნი და წარჩინებულნი მისნი, სავსენი განძითა
Line of ed.: 15     
და საჭურჭლითა მრავლითა. და ესე იყო წადილი და სურვილი სვინიდისისა ჩემისა
Line of ed.: 16     
ესრეთ".

Line of ed.: 17        
და ვითარცა მიუმცნო ძესა თჳსსა გიორგის, მაშინ მოვიდა მეფე გიორგი ლიხთიმერეთით,
Line of ed.: 18     
და ესმა დვალთაგან ღალატი ქსანთ ერისთვისა. \ განრისხნა და განილაშქრა
Line of ed.: 19     
მათ ზედა, და შემოვიდა გზასა აჩაბეთისასა, და იწყო ტყუენვა და აოჴრება მათი, და
Line of ed.: 20     
მოაოჴრა სრულიად დვალეთი.

Line of ed.: 21        
მაშინ მოუწოდა სპათა საქართველოსათა და შემოკრიბნა ყოველნივე, და წარმოემართა
Line of ed.: 22     
და მოვიდა და დაიბნაკა ერთსა ვიწროთაგანსა გზასა სიმაგრისასა, სადაცა
Line of ed.: 23     
\ წინასწარ ბირებულ იყო მეფისა ბაგრატის მიერ. ხოლო ოდეს მოიწია მეფე ბაგრატ
Line of ed.: 24     
ადგილსა მასა სადა-იგი მზირად განწყობილ იყვნენ უქმნეს წინაუკანა სპათა ლანგ-თემურისთა.
Line of ed.: 25     
მაშინ მიეტევვეს ქართველნი ვითარცა ხანძარი აღტყინებული ქართა
Line of ed.: 26     
მიერ განძჳნებული მდელოთა ველისათა ანუ მაღნართა შინა. და ვითარცა ხე ცულითა,
Line of ed.: 27     
დაკოდნეს ბეჭნი მათნი და პირითა მახჳლისათა მოსრნეს იგინი.

Line of ed.: 28        
და მოიწია მათ ზედა რისხვა ღმრთისა საშინელი, ვითარცა-იგი ილოცა ეზეკია
Line of ed.: 29     
მეფემან ღმრთისა მიმართ სენექერემისთჳს, და გამოვიდა ანგელოზი უფლისა და
Line of ed.: 30     
მოსრა ბანაკისა მისგან ასურასტანელთასა ასოთხმეოცდახუთი ათასი კაცთაგან მთავართა.
Line of ed.: 31     
ესევითარი რისხვა ღმრთისა მოიწია სპათა ზედა ლანგ-თემურისთა, და მიუწყუეს მათცა
Page of ed.: 457   Line of ed.: 1     
საწყაული იგი, რომელიცა მოუწყეეს საქართველთსა, ვითარცა იტყჳს დავით: "ასულო
Line of ed.: 2     
ბაბილოვნისაო უბადრუკო, ნეტარ არს, რომელმან მიგაგის შენ მისაგებელი იგი,
Line of ed.: 3     
რომელ შენ მომაგე ჩუენ" და შემდგომი.

Line of ed.: 4        
ხოლო მოსრეს ყოველნი სპანი ლან-თემურისნი ვითარ
Line of ed.: 5     
თორმეტი ათასი, და ერთიცა მათგანი არა განერა. და წარიღეს ქართველთა ნატყუენავი
Line of ed.: 6     
და იავარი მათი. და იყვნენ სიხარულით და შვებით განმარ\ჯუებულნი და
Line of ed.: 7     
უფროსღა მოხარულ იყვნენ ხილვისათჳს მეფისა ბაგრატისა და მის თანა მყოფთა
Line of ed.: 8     
ქართველთასა, რამეთუ ესრეთ გამარჯუება მისცა ღმერთმან ქართველთა, რომელ თორმეტის
Line of ed.: 9     
ათასის რჩეულის ლანგ-თემურისა სპისა მომსრველთა თორმეტი კაცი არა
Line of ed.: 10     
დააკლდა მათ მიერ საქართველოსა ამა წყობათა შინა.

Line of ed.: 11        
მაშინ ვითარცა მიესმა ლანგ-თემურს ამბავი ესრეთი, შეუძნდა ვითარმცა სრულიად
Line of ed.: 12     
მიღებულ ქმნილიყო მისთჳს ყოველივე სახელმწიფო და განსაგებელი თჳსი,
Line of ed.: 13     
იშთვებოდა სულითა და განიხერხებოდა შურითა, და იმძლავრებოდა ბოროტთა გულისსიტყუათაგან.
Line of ed.: 14     
მაშინ დაღაიდუმა საქმე იგი. და დაიზამთრა მუნვე შაქის ბანაკითურთ
Line of ed.: 15     
თჳსით, და იყო მუნ ჟამსა რაოდენსამე. და ვითარცა მოიწია თუე მარტისა, შემოკრიბნა
Line of ed.: 16     
სიმრავლენი სპათანი, უმრავლესნი ზღჳსა ქვიშისა და უმეტესნი პირველთასა.

Line of ed.: 17        
მაშინ მოუწოდა შარვან-შაჰს ბანაკითურთ თჳსით, და მოვიდა იგიცა სპითა ურიცხჳთა,
Line of ed.: 18     
და წარმოვიდა ლანგ-თემურ ძალითა მრავლითა და საშინელებითა ზარის-საჴდელითა,
Line of ed.: 19     
საყვირითა და დაბ-დაბთა ცემითა და ბუკთა ტკრციალითა. და ესრეთ მოიწია
Line of ed.: 20     
ბარდავს, და მუნ დაუტევნა საჭურჭლენი და ბარგნი, სამძიმარი, რომელი არა ეჴმარებოდა,
Line of ed.: 21     
და დაარჩინნა სპანი მეომარნი. და ესრეთ წარმოემართა და მოიწია მდინარესა
Line of ed.: 22     
მას ზედა მტკუარსა, და გასდვა ჴიდი ნავებითა, და განვლეს მას ზედა, რამეთუ მას
Line of ed.: 23     
ჟამსა იყო \ გაზაფხულის პირი, და წჳმდა, და მოსთოვდა მთათა ჰაეროვნებისაგან, და
Line of ed.: 24     
არღარა ჰყოვნეს მუნ, არამედ მოისწრაფეს შენობათა შინა.

Line of ed.: 25        
ხოლო მეფემან ბაგრატ და ძემან მისმან გიორგი შემოიკრიბ[ნ]ა სპანი საქართველოსანი,
Line of ed.: 26     
რომელთა მინდობითა და სარწმუნოებისა ღმრთისათა არა ჰრიდეს სიკუდიდ
Line of ed.: 27     
განწირვად თავთა მათთა, დაღაცათუ უმრავლეს იყვნეს იგინი უმეტეს ასითა ათასითა
Line of ed.: 28     
ზომითა, არამედ არა შეშინდეს, არცა მომედგრდეს. ხოლო მეფემან ბაგრატ და ძემან
Line of ed.: 29     
მისმან გიორგი და ერთგულთა სპათა მისთა ქართველთა მყის მიისწრაფეს მათდა
Line of ed.: 30     
მიმართ.

Page of ed.: 458  
Line of ed.: 1        
აწ მიხედეთ მაშინდელსა მას სიქველესა და მჴეცქმნილობასა და სჯულისა \ სიმტკიცესა,
Line of ed.: 2     
მკჳდრნო საქართველისანო, ჩინებულნო და რჩეულნო, და თუ ვითარი ახოვნება
Line of ed.: 3     
და გულსმოდგინება აჩუენეს უსჯულოთა ზედა არა დაკნინებისათჳს საქართველოსა,
Line of ed.: 4     
რამეთუ ესრეთ ჯერ უჩნდათ მაშინ ბრძოლა მათი, ვითარმცა მჴეცთა სრვა და შექცევა
Line of ed.: 5     
ჯარაიასა შინა.

Line of ed.: 6        
მაშინ მივიდეს ქართველნი სადა-იგი დაბანაკებულ იყვნეს პირველ შემოსლვადმდე
Line of ed.: 7     
მათსა შენობათა შინა ქართლისათა. ესენი მიეგებნეს წინა, და მიეტევნეს სპანი
Line of ed.: 8     
ქართველთანი, ვითარცა ლომი ჯოგთა მიმართ კანჯართასა, და ვითარცა მგელი
Line of ed.: 9     
ჯარათა მიმართ თხათასა; და ეკვეთნეს ურთიერთას, და იქმნა ბრძოლა ძლიერი იმიერ
Line of ed.: 10     
და ამიერ.

Line of ed.: 11        
აჰა, მიხედეს რჩეულებსა და ქებულსა ჭაბუკთა ქართველთასა დღე და ღამე სიხარულისა
Line of ed.: 12     
და განცხრომისა, და პირველსავე კუეთებასა ზედა მიდრიკნეს იგინი და
Line of ed.: 13     
შეან\არცხეს ურთიერთას, ვითარცა შავარდენთა მიერ განქრეული გუნდი ჭილყუავთა,
Line of ed.: 14     
ეგრეთ საგონებელ იყვნეს ბანაკნი ლანგ-თემურისნი. არამედ სიმრავლისაგან მათისა
Line of ed.: 15     
ვერა აგრძნეს ბოლოდ კერძოთა მყოფთა ბანაკთა მისთა ესევითარი ძლიერი ბრძოლა
Line of ed.: 16     
თხემსა რაზმთა წყობისა მათისასა. რამეთუ მაშინ ფრიად სანატრელ საგონებელ იყო
Line of ed.: 17     
შორით მჭურეტელთა. კაცთა მიერ ახალმოასაკეთა მათ მოყმეთა ქართველთა ჭაბუკთა
Line of ed.: 18     
სიქველე და მკჳრცხლ-მორბედობა, რომელი კმა იყო ძუელთაგანცა გოლიათთა და
Line of ed.: 19     
ჭაბუკთა ომად, რომელთა ზედა მათ მიერ მივიდოდეს სიმწვავენი, და მკუეთებელნი
Line of ed.: 20     
ისართანი, მფეთებელნი ჴრმალთანი, და მხეთქებელნი ოროლთანი, და უშრომელობანი,
Line of ed.: 21     
და სიმაგრენი მკლავთანი. და ამას შინა განგრძელდა ომი.

Line of ed.: 22        
ხოლო ლანგ-თემურისა მიერ პირველვე განწესებულ იყვნეს მცველნი რათა არავის
Line of ed.: 23     
უტევებდენ მლტოლვარეთაგანსა. და მაშინღა შეკრბეს ზოგად ერთ გუნდად, რამეთუ
Line of ed.: 24     
სიფიცხისაგან ომისა ფრიად შეძრწუნებულთა ეგულვებოდათ სივლტოლა და უკუნ
Line of ed.: 25     
ქცევა. ხოლო ლანგ-თემურ აღირჩია განწირვა თავისა თჳსისა და სიკუდილი და არა
Line of ed.: 26     
უკუნ ქცევა.

Line of ed.: 27        
\ მაშინ იქადა მახჳლი და თჳთ განვიდა წინაგანწყობად, აღიზახა ჴმითა დიდითა
Line of ed.: 28     
სპათა მიმართ თჳსთა. და განმჴნდეს სპანიცა მისნი, და მიეტევნეს მიმყოვრებასა თანა
Line of ed.: 29     
ომისასა. რამეთუ სპანი ქართველთანი ფრიად დამაშურალ იყვნეს და დაელეწნეს აჯარნი
Line of ed.: 30     
საომარენი, არამედ კუ\ალადცა ფიცხლად იბრძოდეს და სრვიდეს სიმრავლესა მათსა,
Line of ed.: 31     
და დასთხევდეს სისხლსა მათსა, რომელ ყოველნივე მეწამულად იხილვებოდეს სპანი
Line of ed.: 32     
ქართველთა, \ ცხენით კაცითურთ. და მოისრა ორკერძოვე ბანაკი ურიცხჳ, და უფროსღა
Line of ed.: 33     
ხუთი ზომა სპანი ლანგ-თემურისნი მოისრნეს, რამეთუ განგრძობასა თანა ომისასა
Page of ed.: 459   Line of ed.: 1     
ვერღარა ძალ-ედვათ ქართველთა წინაგანწყობა მათი დიდსა სიმაშურალისაგან, და
Line of ed.: 2     
არცაღა იარაღი შერჩომოდათ, არცაღა ცხენთა მათთა ძალედვა სრბა. რამეთუ მე ეგრეთ
Line of ed.: 3     
ვერ ძალ-მიძს აღწერად, და შესხმა ქებისა სიმჴნე-აჴოვნებათა მათ ჭაბუკთა ქართველთასა,
Line of ed.: 4     
ვითარ-იგი სპარსთა წიგნთა შინა წერილ არ; ქება სპათა ქართველთასა. მაშინ
Line of ed.: 5     
უკუნ იქცა მეფე ბაგრატ და ქართველნი და მიჰმართეს სიმაგრესა მთათასა, და დევნა
Line of ed.: 6     
უყო უკანა მათსა ლანგ-თემურ და სრულიად სპათა მისთა.

Line of ed.: 7        
ხოლო წინათვე წარსულ იყვნეს ხიზანნი საქართველოსანი სიმაგრეთა შინა,
Line of ed.: 8     
რომელნიმე მთათა შინა კავკასიისათა, რომელნიმე სხუათა სიმაგრეთა მიმართ იმერთასა,
Line of ed.: 9     
და არღარავინ დაშთა საქართველოსა, არცა იპოვებოდა ხიზანი შენობათა შინა,
Line of ed.: 10     
ყოველნივე შელტოლვილ იყვნეს მთათა მიმართ.

Line of ed.: 11        
ხოლო მეფემან ბაგრატ და ძემან მისმან გიორგი მიისწრაფეს სიმაგრეთა შინა,
Line of ed.: 12     
და წარვიდეს ქართველნიცა თჳს-თჳსად. მაშინ შემოვიდა საქართველოსა შინა რისხვითა
Line of ed.: 13     
დაუპყრობელითა და, ვითარ იგი ჰგონებდა, ვერ მიემთხვივა ნებასა გულისთქმისა
Line of ed.: 14     
თჳსისასა, ვერ პოვნა ხიზანნი. და მოვლეს ს\რულიად ქართლი, მოაოჴრეს და დაწვეს.
Line of ed.: 15     
ყოველნივე შენობანი, და უფროსღა წმიდანი ეკლესიანი და მონასტერნი დააქცინნეს
Line of ed.: 16     
და დაწვეს ცეცხლითა. ესე მეორე ბოროტი მოაწია წმიდათა ეკლესიათა ზედა, და
Line of ed.: 17     
შემდგომად მცირედისა ჟამისა წარვიდა ლანგ-თემურ და მიიქცა მუნვე ყარაბაღს, და
Line of ed.: 18     
დაჰყო მუნ ჟამ რაოდენმე.

Line of ed.: 19        
\ ხოლო მეფემან ბაგრატ კუალად იპყრა სამეფო თჳსი და განაგებდა კეთილად.
Line of ed.: 20     
და მცირედსა ხანსა შინა მიიცვალა სარწმუნოებასა და სინანულსა შინა მეფე ბაგრატ,
Line of ed.: 21     
და დაჯდა მის წილად მეფედ გიორგი ძე მისი ქრისტეს აქეთ [...]

Line of ed.: 22        
და ამასვე ჟამსა მიიცვალა ყოვლად სანატრელი კათალიკოზი ელიოზ და დაჯდა
Line of ed.: 23     
მის წილად კათალიკოზად გიორგი.

Line of ed.: 24        
და ყო გლოვა დიდი მეფემან გიორგი, და აღასრულეს წესი დაფლვისა. და შემდგომად
Line of ed.: 25     
ამისა დაიპყრა მეფემან გიორგი ყოველივე საქართველოს იმერნი და ამერნი,
Line of ed.: 26     
და მეფობდა ერთობით სრულიად საქართველოსა ზედა.

Page of ed.: 460  
Line of ed.: 1        
და ვითარცა ესეა საქმე ესე მძლავრსა მას ლანგ-თემურს სიკუდილი მეფისა ბაგრატისა
Line of ed.: 2     
და გამეფება ძისა მისისა გიორგისა, კუალად აღივსო შურითა და რისხვითა
Line of ed.: 3     
დაუპყრობელითა, რამეთუ ესეოდენი ბოროტი და უკეთურება არა მოეწყინა, და არცა
Line of ed.: 4     
დააცხრო გულისწყრომა თჳსი; მაშინ გამოაყენა მეწინავეთ სარდალი თჳსი სახელით
Line of ed.: 5     
ყარალათი, და შემდგომად თჳთცა წარმოვიდა სპითა ურიცხჳთა.

Line of ed.: 6        
\ ხოლო განსცა საბოძვარი მრავალი სპათა თჳსთა ზედა და დასცალნა სალარონი
Line of ed.: 7     
და საჭურჭლენი თჳსნი ყოველნივე, და ესრეთ დაიერთგულნა სპანი თჳსნი. და აღაზრზინნა
Line of ed.: 8     
იგინი, ვითარცა მჴეცნი, განრყუნად ქრისტეს სამწყოსთა, და იღრჭენდეს შეგინებულთა
Line of ed.: 9     
კბილთა მათთა ქრისტეს შემოსილსა მეფესა ზედა. მაშინღა წარმოემართა
Line of ed.: 10     
და მოიწია ყარაბაღს საშინელებითა და დიდძალითა ბანაკთა სიმრავლითა, რამეთუ
Line of ed.: 11     
ვერ \ იტევდა ვერცა ქალაქნი და ვერცა დაბანი სპათა მისთა, არამედ სიმრავლისაგან
Line of ed.: 12     
სპათასა არა იყო რიცხვი. და ესრეთ წარმოვიდა გულისწყრომით აღძრული, და მოიწია
Line of ed.: 13     
მზღვართა საქართველოსათა, და დაიბანაკა მუნ. ხოლო წარავლინა კაცი ერთი
Line of ed.: 14     
და მიუწერა მეფესა გიორგის ესრეთ, ვითარმედ:

Line of ed.: 15        
"მამამან ძენმან მეფემან ბაგრატ, არა სარწმუნო ქმნილმან მორჩილებისა ჩემისამან,
Line of ed.: 16     
ქმნა ბოროტი და ზაკჳთ განხეთქა ზოგი მეფობისა ჩემისა, და ვითარცა ქურციკი
Line of ed.: 17     
საბრჴით განერა მახეთაგან ჩემთა, და მოსრა პირითა მახჳლისათა სპანი ჩემნი
Line of ed.: 18     
რჩეულნი, რიცხვით თორმეტი ათასი, რომელ \ არცაღათუ ერთი განერა. და უკეთუ
Line of ed.: 19     
შემდგომად ამისა სარწმუნო თუმცა ქმნილიყო მორჩილებად ჩემდა, არამცა მეძიებელ
Line of ed.: 20     
ვიყავ შურისა მის პირველისა, არამედ, ვინათგან აწ შენ დაგიპყრიან საქართველო
Line of ed.: 21     
თჳნიერ ბრძანებისა ჩერსა, რამეთუ ქუეყანა ესე ჴრმლითა ჩემითა დამიპყრიეს და
Line of ed.: 22     
ბრძანებელსა ქუეშე ჩემსა არს, აწვე მოვედ ჩემდა და იყავ მორჩილ ბრძანებისა,
Line of ed.: 23     
ეგრეთ, ვითარცა არს წესი მონათა თჳსთა უფალთა ზედა. \ და მეცა კეთილის-მოქმედ
Line of ed.: 24     
ვიყო შენდა მომართ, და იყოს მშჳდობა ურთიერთას შორის ჩუენსა. ხოლო უკეთუ არა
Line of ed.: 25     
ინებო მორჩილება ჩემი ვყო მრავლი ბოროტი შენ ზედა და თემთა შენთა ზედა
Line of ed.: 26     
უძჳრეს პირველისა, და ესრეთ სრულიად იავარ ვყო სამეფო შენი".

Line of ed.: 27        
მაშინ, ვითარცა ესმა ესე მეფესა გიორგის, განბასრა ამპარტავანება და ქედმაღლობა
Line of ed.: 28     
მისი, და შეითუალა მეტყუელმან ესრეთ:

Line of ed.: 29        
"დაღაცათუ სარკინოზ ხარ და ბარბაროს სჯულითა, და არა უწყი წინასწარმეტყუელთა
Line of ed.: 30     
მიერ თქმული, თუ ვითარ იტყჳს: უფალი ამპარტავანთა შემუსრავს, ხოლო
Line of ed.: 31     
მდაბალთა მოსცის მადლი ესე უწყოდე, რამეთუ მე მეფობისა შენისა არა უმცირეს
Line of ed.: 32     
ვარ, არცა უდარეს. არა უწყია, რამეთუ ძირთაგან დავით წინასწარმეტყუელისათა
Page of ed.: 461   Line of ed.: 1     
აღმოცენებულ ვართ, და მის გამო ღმრთისა მიერ ცხებით განმგების მეფობა ჩუენ
Line of ed.: 2     
ბაგრატოანთა და ტომნი ვართ დავით მეფისა და წინასწარმეტყუელისა? რომლისათჳს
Line of ed.: 3     
ბრძანა ღმერთმან, ვითარმედ: "ერთგზის ვეფუცე წმიდასა ჩემსა დავითს, და მე არა
Line of ed.: 4     
ვეცრუო მას, ნაყოფისაგან მუცლისა შენისა დავსუა საყდართა შენთაო". და ესე დავით
Line of ed.: 5     
იგი არს, რომელმან ერთითა შურდულითა მოკლა გოლიათი და შემუსრა ქედმაღლობა
Line of ed.: 6     
მისი. ამისთჳსცა განგებითა მრავალმოწყალისა ღმრთისათა მეფე დამკჳდრებულ ვართ
Line of ed.: 7     
სრულიად საქართველოსა ზედა, და ესრეთ განთავისუფლებულ ვართ, და სხუა მეფე
Line of ed.: 8     
არა უფლებულ არს ჩუენ ზედა. გარნა მეუფე იგი ზეცათა უფალი ჩუენი იესო ქრისტე.

Line of ed.: 9        
ხოლო მეფობა შენი აქაცა მწრაფლ წარმავალ არს და \ უმკჳდრო, და მუნ
Line of ed.: 10     
საუკუნოდ გეგულების ცეცხლი უშრეტი, რომელი განმზადებულ არს ეშმაკთათჳს და
Line of ed.: 11     
შენებრ მსახურთა ყოველთათჳსვე. და მზაკუარებითა მაგით და ჴელოვნებითა ბელზებელთათა
Line of ed.: 12     
დაგიპყრიეს სრულიად აღმოსავლეთი და გვყავს სიმრავლე ბანაკთა და სპანი
Line of ed.: 13     
ურიცხუნი. და ესე სამგზის მოსრულ ხარ და იავარ გიყოფიეს სამკჳდრებელი ესე
Line of ed.: 14     
სამეფო ჩემი, და წილხდომილი ესე სამყსო წმიდასა დედო\ფლისა ჩუენისა ღმერთისმშობელისა,
Line of ed.: 15     
და ესე არათუ ძალისა შენისა მოქმედება არს, არამედ ცოდვათა ჩუენთა
Line of ed.: 16     
განმრავლებისათჳს სამართლად გუწუართნა ჩუენ ღმერთმან. რამეთუ ესეოდენი ბოროტი
Line of ed.: 17     
გიყოფიეს და არა განსძეღ სისხლთა ჩუენთაგან, და კუალად გნებავს შეჭმად ჴორცთა
Line of ed.: 18     
ჩუენთა ძუალთა თანა, და აწ, ვინათგან ეგევითარითა სილაღითა მოქადულ ხარ ჩუენდა
Line of ed.: 19     
მომართ მომავალი. მოვედ, თუმცა არა ხარ სეფექალი და დიაც, და თუ შენ არა მოხვალ,
Line of ed.: 20     
მე მოვალ ძალითა ღმრთისათა რჩეუილითა სპითა-ჩემითა.

Line of ed.: 21        
რამეთუ სამგზის შენცა გიხილავს, და სიმრავლეთა სპათა შენთათა უწყიან მჴეცქმნილობა
Line of ed.: 22     
და გამოცდილება ომსა შინა ჭაბუკთა ქართველთასა. დაღაცათუ სიმრავლითა
Line of ed.: 23     
ძალისა შენისათა მრავალი ბოროტი გიყოფიეს ჩუენდა მომართ, არამედ უვნებელად
Line of ed.: 24     
არცა ჩუენ მიერ წარსრულ ხარ. და ესრეთი წარგზავნა მოციქული ლანგ-თემურისა.

Line of ed.: 25        
ხოლო მეფემან გიორგი მსწრაფლ შემოკრიბა სრულიად სამეფო თჳსი, სპანი
Line of ed.: 26     
\ რჩეულნი იმერნი და ამერნი, და მესხნი და კახნი, და ყოველივე საქართველო, და
Line of ed.: 27     
წარმოვიდა.

Line of ed.: 28        
მაშინ მივიდა მოციქული იგი წინაშე ლანგ-თემურისა, და წარმოუთხრა ყოველივე
Line of ed.: 29     
თქმული მეფისა გიორგისა, და დიდად აქო სიმჴნე და სიქველე მეფისა გიორგისა და
Line of ed.: 30     
სპათა მისთა, და სიტყუათა მათ ზედა უფროსღა განძჳნდა, ვითარცა მჴეცი ბოროტი,
Line of ed.: 31     
და აღიყარა სიმრავლითა ძალისა თჳსისათა, და წარმოვიდა იგიცა.

Page of ed.: 462  
Line of ed.: 1        
და შეემთხვივნეს რა ურთიერთას, მაშინ ფიცხად მიეტევნეს ქართველნი, ვითარცა.
Line of ed.: 2     
ცეცხლი თივათა. და აჰა, შეიქმნა ომი ძლიერი იმიერ და ამიერ. და დიდად სახელოვნად
Line of ed.: 3     
გამოჩნდეს სპანი ქართველთანი, სრვიდეს და იპყრობდეს. და განგრძელდა
Line of ed.: 4     
ომი, და შეაძრწუნნეს სპანი ლანგ-თემურისნი, გარნა \ სიმრავლისაგან ბანაკთა მათთასა
Line of ed.: 5     
ძრვა ვერ ძალ-ედვათ. რამეთუ ესეოდენი სიმჴნე აჩუენეს სპათა საქართველოსათა, ვითარმედ,
Line of ed.: 6     
შეჰჴდიან კისკასად შუასა შინა რაზმთა მათთასა, და ეგრეთ მახჳლ-წვდილნი სრვიდეს,
Line of ed.: 7     
და განვიდიან თავითგან ვიდრე ბოლომდე, და კუალად მათგან უვნებელად უკმოქცეოდიან
Line of ed.: 8     
შორის ბანაკისა მის ისმაიტელთასა. და ესრეთ სახელოვნად გამარჯუებულნი
Line of ed.: 9     
მოვიდიან ღვთივ-გჳრგჳნოსნისა მეფისა გიორგის წინაშე და მოულოცევდიან
Line of ed.: 10     
განმარჯუებასა.

Line of ed.: 11        
მაშინ ფრიად შეწუხნა მძლავრი ლანგ-თემურ, ესრეთ რომე ამისთანა მარცხი და
Line of ed.: 12     
ზიანი მას არაოდეს შემთხუევია. და ესევითარითა სიმჴნითა ლომებრივითა გულითა
Line of ed.: 13     
შებმა უყვეს, და ურიცხუნი სპანი მოისრნეს \ პირითა მახჳლისათა ქართველთა მიერ,
Line of ed.: 14     
არამედ სიმრავლისაგან მათისა არა აკლდებოდათ. ხოლო ლანგ-თემურ გამოცდილ
Line of ed.: 15     
იყო, და უწყოდა ქართველთა ომისა სიფიცხლე და ადრე სიმაშურალე. ამისთჳსცა
Line of ed.: 16     
დაღაითმინა, ვიდრემდის დიდად დაშურეს ომისაგან ქართველნი.

Line of ed.: 17        
ხოლო ოდეს მიმყოვრდა ომი და მზეცა მიდრკა შთასასვლელად, სცნა ლანგ-თემურ
Line of ed.: 18     
ფრიადი სიმაშურალე, და დაღალვა მკლავთა, და დალეწა აბჯართა საომართა
Line of ed.: 19     
სპათა ქართველთასა. მაშინღა განიწირა თავი თჳსი მოსიკუდიდ და აღუზახა ჴმითა
Line of ed.: 20     
დიდითა სპათა თჳსთა. და განმჴნდა იგინიცა, და ესრეთ მიე\ტევნეს სპათა ქართველთასა
Line of ed.: 21     
და, რაც ოდენ ძალ-ედვაო, კუალად შებმა უყვეს, არამედ ვერღარა ძალ-ედვაო
Line of ed.: 22     
წინადადგრომად ფრიადისა სიმაშურალისა და მოჭირვებისაგან. და მაშინღა სძლეს
Line of ed.: 23     
ბანაკმან ისმაიტელთამან, ლანგ-თემურ და აგარიანთა, და მიდრკეს ქართველნი, და
Line of ed.: 24     
ივლტოდეს მთათა მიმართ და სიმაგრეთა.

Line of ed.: 25        
მაშინ ლანგ-თემურ წარმოვიდა პირველად და მოადგა ციხესა ტფილისისასა. მაშინ
Line of ed.: 26     
დიდად განმაგრებულ იყო ციხე იგი ტფილისისა, რამეთუ მდგომარე იყვნეს შინაგან
Line of ed.: 27     
ციხისა სპანი ქართველთანი; და ბრძოლა უყო ძლიერად, და აგრეთვე ძლიერად
Line of ed.: 28     
ებრძოდეს მეციხოვნენი. და მოიცვა ლანგ-თემურ სრულიად გარემონი ტფილისისანი,
Line of ed.: 29     
და მაშინღა მძლავრებით ინებეს შემუსრვა ციხისა. და ეგრეთცა შემუსრნეს ზღუდენი,
Line of ed.: 30     
და ხანთა რაოდენთამე შინა აღიღეს ციხე იგი ტფილისისა და ეგრეთვე ყოველნივე
Line of ed.: 31     
სიმაგრენი \ ქართლისანი აღიღეს და დაიპყრა ქართლი, და შეაყენა ციხესა შინა
Line of ed.: 32     
ტფილისისანა სპანი ხორასნელნი, და თჳთ აღიყარა და წარმოვიდა და დადგა მუხრანს.
Page of ed.: 463   Line of ed.: 1     
და შემუსრნეს კუალად წმიდანი ეკლესიანი და მონასტრები, და შენობანი ყოველნი
Line of ed.: 2     
აღაოჴრეს და დაწვეს ვეცხლითა. და მაშინღა მოუვიდეს ზოგი რომელიმე ქართველთაგანიცა,
Line of ed.: 3     
რომელთა არა აქუნდათ ძალი სიმაგრესა.

Line of ed.: 4        
ხოლო იყო ვინმე მთავარი და დიდად წარჩინებული ქართლსა შინა სახელით
Line of ed.: 5     
ჯანიბეგ. ამა ჯანიბეგისა მამულსა ჩაუდგა ლანგ-თემურ და აღაოჴრა, დაწვა და დააქცია.
Line of ed.: 6     
მაშინ მოუვიდა იგიცა და შეურიგდა, და იყო ხანსა რაოდენსამე შინა მუნ. და
Line of ed.: 7     
მოვლეს სრულიად ქართლი და მოაოჴრეს და დაწუეს, და დიდად ღონე ჰყოფდა და
Line of ed.: 8     
წადიერ იყო შეპყრობად მეფისა გიორგისა, და ვერ შეუძლო.

Line of ed.: 9        
ხოლო რაჟამს მოუვიდა ჯანიბეგ, აღიყარა და წარვიდა, და მივიდა სადაცა ჰქონდა
Line of ed.: 10     
ბარგი და სამძიმარი თჳსი. ხოლო არცაღა მაშინ დასცხრა ბოროტისა მისგან შურისა
Line of ed.: 11     
და გულისწყრომისაგან მეფისა გიორგისთჳს, რამეთუ ჰგონებდა კუალად შთამოსვასა
Line of ed.: 12     
ქართლად და დაპყრობასა. ამისთჳსცა გამოაყენა ამირსპასალარად ხოჯა შიხალი და
Line of ed.: 13     
ამირჯანშა, ესენი წარმოავლინა საქართველოსა ზედა, და წარმოატანნა თანა სპანი
Line of ed.: 14     
რიცხუნი, და უბრძანა თჳთოეულსა თჳთოსა არესა მტკიცედ დგომა და სრულიად
Line of ed.: 15     
მოოჴრება, დაწვა და დაქცევა ყოველთავე, რათა არღარა დაემკჳდრნენ მკჳდრნი საქართველოსანი
Line of ed.: 16     
მუნ.

Line of ed.: 17        
და წარმოვიდეს იგინი და მოვიდეს ქართლსა შინა, კუალად იწყეს უკეთურებად
Line of ed.: 18     
და ბოროტის-ყოფად, წვად და ქცევად ტყუენვად და სრვად, და უფროსღა წმიდათა
Line of ed.: 19     
ეკლესიათა ზედა ყვეს მრავალი ბოროტი. მაშინ დიდად წადიერ იყვნეს ჴელგდებად
Line of ed.: 20     
და შეპყრობად მეფისა გიორგისა, არამედ ვერ შეუძლს და ესრეთ ყოველს დიდითა
Line of ed.: 21     
ოჴრებითა ქართლი. მაშინ შეიპყრეს რომელნიმე მეფისა \ გიორგისანი,
Line of ed.: 22     
და ეკითხვიდეს სადა ყოფასა მისსა, და მათ არა-რა, უწყოდეს, და ვერცაღა შემძლებელ
Line of ed.: 23     
იქმნნეს მათგან ცნობისა საქმისა.

Line of ed.: 24        
ხოლო მაშინღა წარმოვიდენ, და მოვიდენ წინაშე ლანგ-თემურისა, და აუწყეს
Line of ed.: 25     
ვერ-შეპყრობა მეფისა გიორგისა. და მაშინ დაჭმუნდა და დიდად მწუხარე იქმნა. და
Line of ed.: 26     
შემდგომად მცირედისა აღიყარა და მივიდა ყარაბაღს, და \ დაიბანაკა მუნ.

Line of ed.: 27        
ხოლო იყო ვინმე მუნ კერძოთა არეთასა სახელით სახელით თირ-სულთან, ქუეყანისა
Line of ed.: 28     
ჯალალისა, და ასე იყო სჯულითა მაჰმადიანი. მაშინ ოდეს მოვიდა ლანგ-თემურ ყარაბაღს,
Line of ed.: 29     
ესე თირ-სულთან ფრიად წინააღუდგა ლანგ-თემურს, და მრავალი ბოროტი
Line of ed.: 30     
შეამთხვივა თჳთ ლანგ-თემურს და სპათა მისთა, და იყო განდგომილ მათგან, და არა
Line of ed.: 31     
ჰმორჩილებდა ლანგ-თემურს და, რაოდენ ძალ-ედვა, ჰბრძოდა მათ. ხოლო ვერღარა
Line of ed.: 32     
შეუძლო წინააღდგომად მისსა, და ესრეთ ლტოლვილი წარმოვიდა და მოვიდა
Line of ed.: 33     
მეფისა გიორგისა თანა.

Page of ed.: 464  
Line of ed.: 1        
ხოლო მეფემან დიდად პატივ-სცა და კეთილად ისტუმრა იგი, და იყო თანაგანმზრახ
Line of ed.: 2     
მისსა, და ისმენდა მისსა. და იყო მის თანა ჟამ რაოდენმე. და ამას შინა კუალად
Line of ed.: 3     
უფროსად განმძლავრდა ლანგ-თემურ. სცნა ესე მეფემან გიორგი, და დიდად
Line of ed.: 4     
მოურნეობდა საქმის წა\რმართებასა საქართვეოლოსასა, და მაშინღა უმჯობესისა წარმართებისათჳს
Line of ed.: 5     
ინება მორჩილებად ლანგ-თემურისა, და ჰკითხვიდა დიდებულთა თანაგანმზრახთა
Line of ed.: 6     
თჳსთა. და განიგულეს წარგზავნად კაცისა მშჳდობის ყოფისათჳს. მაშინ
Line of ed.: 7     
სცანა რა ესე სულთან-თირ, რაც ოდენ ძალ-ედვა, დიდად წადიერ იყო არა ქმნად და
Line of ed.: 8     
დაშლად საქმისა მის, რამეთუ არა ენება მორჩილებად ლანგ-თემურისა, არამედ არა
Line of ed.: 9     
უსმინა მეფემან და წარავლინა კაცი, და იჴმო პირველ მოსრული იგი მოციქული,
Line of ed.: 10     
რომელი წარმოევლინა ლანგ-თემურს მეფისა გიორგის თანა. ხოლო ესე იყო შემეცნებულ
Line of ed.: 11     
და ცნობილ მეფისა მიერ, ესე იყო სრულითა მაჰმადიანი, სახელით ისმაილ,
Line of ed.: 12     
და თანაგანმზრახი ლანგ-თემურისა; ამას მოუწიდა და წარავლინა შერიგებისათჳს და
Line of ed.: 13     
მშჳდობის ყოფისა წინაშე ლანგ-თემურისა, და შეუთუალნა \ სიტყუანი მორჩილებისანი.

Line of ed.: 14        
ხოლო ვითარცა ესმა ლანგ-თემურს, განიხარა სიხარულითა დიდითა, და მართლ-უკუნ
Line of ed.: 15     
აქცია იგივე მოციქული, და ესრეთ მიუმცნო მეფესა გიორგის, ვითარმედ:
Line of ed.: 16     
"ფრიად კეთილი საქმე აღგირჩევიეს თავისა შენისათჳს და სამეფოსა შენთათჳსცა, და
Line of ed.: 17     
კმა არს დაცადება ესოდენისა სიბოროტისა. ამიერითგან ვყო მშჳდობა და, უკეთუ
Line of ed.: 18     
მოხვალ ჩემდა, არცაღა მე მოვიჴსენებ გარდასრულთა მათ ჭირთა, რომელნი გიქმნიან
Line of ed.: 19     
ჩუენ ზედა, არამედ ნაცვლად სიმდაბლისა და მორჩილებისა შენისა მეცა მრავალი
Line of ed.: 20     
კეთილი ვყო შენ ზედა, და მიიღო ჩემ მიერ მრავალი საბოძვარი და ძმებრივი
Line of ed.: 21     
პატივი".

Line of ed.: 22        
და ვითარცა წარავლინა კაცი იგი. მაშინ განიზრახა თჳსაგან და თქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 23     
"ესე უწყი, რომელ \ საქმე ესე ჴელოვნებითრე განუზრახავს, და ჰნებავს ცნობა
Line of ed.: 24     
ჩემი, ვითარცა ჰყო პირველ მამამან მისმან მეფემან ბაგრატ, და მოსრნა პირითა
Line of ed.: 25     
მახჳლისათა რჩეულნი სპანი თორმეტი ათასი; ესე ვერ ეგების და არცა სარწმუნო
Line of ed.: 26     
მიჩნს საქმე ესე, არამედ ზაკჳთ ჰნებავს ცთუნება ჩემი".

Line of ed.: 27        
მაშინ აემზადა, და წარმოვიდა სპითა ურიცხჳთა საათაბაგოსა ზედა, ამისთჳს რომელ
Line of ed.: 28     
პირველსა ომსა შინა ახლდა სპითა რჩეულითა ათაბაგი ივანე მეფესა გიორგის და
Line of ed.: 29     
იყო მორჩილ მისა. ამა პირველსავე შურსა იგონებდა მძლავრი იგი, და წარმოემართა
Line of ed.: 30     
ძჳრის-ყოფად ივანე ათაბაგსა ზედა, \ და მიიწია და ჩაუდგა შიგან ზემო
Line of ed.: 31     
ქართლსა, რომელ არს საათაბაგო, და ვერღარა წინააღუდგა ათაბაგი და ივლტოდა
Line of ed.: 32     
სიმაგრეთა შინა.

Line of ed.: 33        
მაშინ მრავალი ბოროტი მოაწია, და მოსრა პირითა მახჳლისათა სულნი მრავალნი,
Page of ed.: 465   Line of ed.: 1     
მრავალი ტყუე ჰყო, და დააქცინა წმიდანი ეკლესიანი, და დაწვნა ცეცხლითა
Line of ed.: 2     
ყოველნივე შენობანი, თემნი და დაბანი. და სრულიად იავარ ჰყვეს ზემო ქართლი. და
Line of ed.: 3     
წარმოტყუენა და წარიღო მრავალნი საჴმარნი წმიდათა ეკლესიათანი, ხატნი და
Line of ed.: 4     
ნაწილნი ყოველნივე შერიეს და უჴმარ ჰყვეს. და რაოდენნიცა შეიპყრნეს კაცნი ქრისტიანენი,
Line of ed.: 5     
რომელნიმე მოკლეს და, რომელთაცა დაუტევეს სჯული \ თჳსი, იგინი
Line of ed.: 6     
თანაწარმოიყვანნეს.

Line of ed.: 7        
მაშინ წარმოვიდა მუნითგან, გარდმოვლო მთა კლარჯეთისა და მოიწია მანგლისს.
Line of ed.: 8     
და დაიბანაკა მუნ თუესა ორსა, ხოლო მოვიდეს კაცნი, რომელნიცა მსხემ იყვნეს.
Line of ed.: 9     
საზღვართა საქართველოსათა ისმაიტელნი, სჯულითა მაჰმადიანნი. ესენი მოვიდეს
Line of ed.: 10     
ლანგ-თემურისა თანა ძჳნად მეფისა გიორგისა და სპათა საქართველოსათა მეტყუელთა
Line of ed.: 11     
ესრეთ, ვითარმედ: "ამიერითგან ვერღარა ძალ-გჳძს მკჳდრ-ყოფად საზღვართა საქართველოსათა,
Line of ed.: 12     
არამედ განგუასახლეთ სხუათა ქუეყანისა კერძოთა და მუნითგან ვიქმნებით
Line of ed.: 13     
მოხარკე თქუენდა. რაოდენიცა ბოროტი თქუენ მიერ ქმნილ არს მათ ზედა, იგინი.
Line of ed.: 14     
უმრავლესისა ბოროტისა მყოფელ არიან ჩუენდა მომართ. და აწცა, რაჟამს წარხვალთ
Line of ed.: 15     
ამიერ, უეჭუელად იგინი ჩუენდა მომართ მჴდომ არიან და იღრჭენენ ჩუენ ზედა
Line of ed.: 16     
კბილთა თჳსთა".

Line of ed.: 17        
ხოლო ვითარცა ესმა ესე, შეეწყალნა იგინი ლანგ-თემურს დიდად. მაშინ უბრძანა
Line of ed.: 18     
ამირსპასალარსა თჳსსა ამირშიხს ნურადინს და წარატანა თანა სპანი მრავალნი, და
Line of ed.: 19     
უბრძანა სრულიად მოოჴრება კერძოთა მათ საქართველოსათა, რომელნიცა იყვნეს
Line of ed.: 20     
მოსაზღვრენი ისმაიტელთანი, და წარავლინა ესენი მათ ზედა ბოროტის ყოფა. და ვითარცა
Line of ed.: 21     
მივიდა მუნ, ბრძოლა უყვეს ურთიერთას, და დიდად კარგად შემოებნეს ქართველნი,
Line of ed.: 22     
და მრავალი მოკლეს და ამოსწყჳდეს. კუალად წარავლინა სხუა ამირსპასალარი
Line of ed.: 23     
თჳსი ლანგ-თემურ, და გაატანა მრავალნი სპანი. და მივიდეს იგინიცა, და
Line of ed.: 24     
შეიბნეს და სძლეს სპათა ლანგ-თემურისთა სიმრავლითა, რამეთუ ძლიერად წინაგანეწყუნეს
Line of ed.: 25     
ქართველნი, და იბრძოლეს დღესა ხუთსა, და ვერღარა დაუდგეს, და აართუეს
Line of ed.: 26     
სიმაგრენი და ციხენი, რამეთუ არა იყვნეს მუნ სხუანი ქართველნი, არცა მეფე
Line of ed.: 27     
გიორგი, არამედ იგინი ბრძოდეს, რომელნი იყვნეს მოსაზღვრენი თათართანი, და
Line of ed.: 28     
იგინი უჴდებოდეს მათ.

Line of ed.: 29        
\ ხოლო რაჟამს წარვიდეს იგინი სიმაგრეთა შინა, ვერცაღა ჰპოვეს ხიზანი, და
Line of ed.: 30     
დაწვეს შენობანი ყოველნივე და მოვიდეს წინაშე ლანგ-თემურისა. და ამას შინა მოვიდა
Line of ed.: 31     
ლანგ-თემურისათანა ელჩი ფრანგისა, და მოართუეს \ ძრუენი საჴელმწიფო. და კუალად
Line of ed.: 32     
ამათვე ხანთა შინა სპათა მისთა ძლევა მოეღო ბერძენთა ზედა. და მაშინ შეეპყრათ
Line of ed.: 33     
ძე პირმშო კეისრისა, და მოართუეს ძე იგი კეისრის ლანგ-თემურს, და განიხარა
Page of ed.: 466   Line of ed.: 1     
დიდად, და უბოძა საბოძვარი მრავალი სპათა მისთა. და რაჟამს იხილა ძე იგი კეისრისა,
Line of ed.: 2     
იგიცა დიდად შეიყუარა და ითჳსა, და შეიწყალა \ სიჭაბუკე და შუენიერება მისი,
Line of ed.: 3     
და მასცა მიანიჭა საბოძვარი მრავალი და სამოსელი საჴელმწიფო. და ეგრეთვე წარგზავნა
Line of ed.: 4     
იგი სამყოფსა თჳსსა და მშჳდობით განუტევა.

Line of ed.: 5        
ხოლო შემდგომად ორისა თჳსა აღიყარა იგიცა მანგლისით, წარვიდა და მივიდა
Line of ed.: 6     
იგი ჴევსა არაგჳსასა, და დაიპყრა იგი, და დაამტურია და აღიღო ციხენი და სიმაგრენი,
Line of ed.: 7     
და ყოველნივე ადგილნი იავარ-ჰყო, და მოაოჴრა, და ხიზანი ვერა იპყრა,
Line of ed.: 8     
რამეთუ ყოველნივე შელტოლვილ იყვნეს სიმაგრეთა შინა მთათასა. და ამისა შემდგომად
Line of ed.: 9     
წარმოვიდა მუნითგან. და ხანსა რაოდენსამე უკან განილაშქრა და დაიპყრა ქუეყანა
Line of ed.: 10     
სიასი, და სხუანიცა მრავალნი ქუეყანანი თჳსად მიიმძლავრნა, და ყოველნივე მოხარკე
Line of ed.: 11     
ყვნა.

Line of ed.: 12        
ამისა შემდგომად კუალად იპყრა მეფემან გიორგი საქართველო. და ვითარცა
Line of ed.: 13     
ესმა ლანგ-თემურს, არავე დასცხრა შურისა და ბოროტისა გულისწყრომისაგან. კუალად
Line of ed.: 14     
აღამზადა სპანი ურიცხუნი და წარმოგზავნნა ძენი თჳსნი სულთან უსეინ, ფირ-მაჰმად
Line of ed.: 15     
ამირშის, აბუბექირ და სხუანი თავადთა მისთაგანნი, ჯანშა და თემურ-ხოჯა, აღბუღა,
Line of ed.: 16     
სეიდ-ხოჯა, შიხალის შვილი, და სხუანი მრავალნი თავადთაგანნი, და სპანი ურიცხუნი.
Line of ed.: 17     
წარმოვიდენ და მოვიდენ ერინჯანგს, და შემოადგნენ ციხესა მას ერინჯანგისასა,
Line of ed.: 18     
რამეთუ მას ჟამსა ეპყრა იგი მეფესა ქართლისასა, და ბრძოლა უყვეს ძლიერად მეციხოვანთა
Line of ed.: 19     
მათ და პირველად ვერა აართუეს ციხე, და იყვნენ მუნ ხანსა რაოდენსამე,
Line of ed.: 20     
და შემდგომად ხანსა რაოდენსამე აღიღეს, ამით რომე არავინ ჰყვა თანამწე, და დიდად
Line of ed.: 21     
შეწუხდენ, და თჳთვე დაანებეს, გამოვიდეს მეციხოვანნი და ციხისთავი, და მოაჯე
Line of ed.: 22     
ექმნეს. და მაშინ წარმოიყვანეს ციხისთავი და უფროსნი მეციხოვანნი და მიგუარეს.
Line of ed.: 23     
ლანგ-თემურს. ხოლო ძენი ლანგ-თემურისნი წარმოემართნეს საქართველოსა ზედა,
Line of ed.: 24     
მივიდეს მანგლისს და დაიბანაკეს მუნ.

Line of ed.: 25        
ხოლო სცნა საქმე ესე მეფემან გიორგი, წარგზავნა მოციქული და შეუთუალა
Line of ed.: 26     
სიტყუა სააჯო სიმშჳდისა, ითხოვა მათგან მშჳდობა, და აღუთქუა მორჩილება და
Line of ed.: 27     
ურთიერთას დაგება. მაშინ უსმინეს ძეთა ლანგ-თემურისათა, და მათ მიუმცნეს და
Line of ed.: 28     
აუწყეს ლანგ-თემურს.

Line of ed.: 29        
ხოლო ვითარცა ესმა ლანგ-თემურს მორჩილება მეფისა. გიორგისა, მანცა ინება
Line of ed.: 30     
მშჳდობისა ყოფა ურთიერთას, და მიუმცნო ძეთა თჳსთა და იჴმო იგინი თჳს თანა,
Page of ed.: 467   Line of ed.: 1     
და წარვიდენ. მაშინ წარგზავნა ლანგ-თემურ ძენი თჳსნი ძალითა მრავლითა. ბაღდადსა
Line of ed.: 2     
ზედა და მივიდეს და აღიღეს ბაღდადი, და დაიპყრეს არაბისტანი, და მრავალნი
Line of ed.: 3     
თემნი ჰყვნა საბრძანებელსა ქუეშე თჳსსა. და წარმოიღეს მრავალი ნატყუენავი.

Line of ed.: 4        
მაშინ იდგა ლანგ-თემურ თავრიზს და წარმოვიდა, რათამცა იხილოს ციხე იგი,
Line of ed.: 5     
რომელი პირველ აღიღეს ძეთა მისთა, ციხე იგი რომელსა ეწოდა ალინჯა. წარმოვიდა
Line of ed.: 6     
სპითა ურიცხჳთა, და სიმრავლითა ბარგისათა, და კარვებითა მრავალფერითა.
Line of ed.: 7     
და მივიდა და ნახა ციხე იგი ალინჯა. და კუალად განამაგრა იგი, და წარვიდა და
Line of ed.: 8     
დადგა ტბასა მას გელაქუნსა.

Line of ed.: 9        
სცნა რა ესე მეფემან გიორგი, მაშინ წარმოუგზავნა ძმა თჳსი და ძღუენი მრავალი,
Line of ed.: 10     
და მიუმცნო ესრეთ, ვითარმედ: "პირველცა მოგჳჴსენებია და აწცა მასვე პირობასა
Line of ed.: 11     
მოგაჴსენებთ, ვითარცა გნებავსთ, ეგრეთ ვართ მორჩილნი ბრძა\ნებისა თქუენისა,
Line of ed.: 12     
და სადაცა გნებავსთ, გილაშქრებთ, და ამიერითგან ვყოთ მშჳდობა და ურთიერთას.
Line of ed.: 13     
ერთობა, და ამიერითგან კმა არს დაცხრომა გულისწყრომისა და არღარა მოჴსენებად
Line of ed.: 14     
გარდასრულთა მათ საქმეთა". ხოლო ლანგ-თემურცა მორჩილ ექმნა, უსმინა და ესრეთ
Line of ed.: 15     
მიუმცნო: "ვინათგან სარწმუნო ქმნილ ხარ მორჩილებასა ჩუენსა, არცაღა მე მოვიჴსენებ
Line of ed.: 16     
შურსა პირველისა მის საქმისასა. და ამიერითგან ნუღარამცა კადრებულ არს.
Line of ed.: 17     
თქუენ მიერ, და სპათა შენთა წყინობად, და ჴდომად, და რბევად მათდა, რომელნიცა
Line of ed.: 18     
არიან საზღვართა \ საქართველოსათა სჯულითა მაჰმადიანნი, და ვიყვნეთ მშჳდობისმყოფელ
Line of ed.: 19     
ურთიერთას".

Line of ed.: 20        
მაშინ აღიყარა და წარვიდა ბარდავს და იყო მუნ წელიწადსა ერთსა მაშინ
Line of ed.: 21     
გაანაგო ყველივე საქმე თჳსი ლაგნ-თემურ. და კუალად ინება წარსლვა ქართლსა
Line of ed.: 22     
ზედა \ და წარმოვიდა და მოვიდა მუნვე მანგლისს.

Line of ed.: 23        
მაშინ იყო ადგილსა მას კერძოთა სომხითისათა თავადი ერთი, რომელსა ეწოდა
Line of ed.: 24     
სახელად ადგილსა მას მარტინი, ხოლო თავადსა მას ესაია. ამას მიეცა პირობა ლანგ-თემურისთჳს
Line of ed.: 25     
მისლვად მის თანა, და ვერღარა მისრულიყო, და იგონებდა ბოროტსა
Line of ed.: 26     
მისთჳს. ხოლო ესმა რა თავადსა მას ესაიას, შეწუხდა ფრიად. მაშინ წარვიდა შიშითა
Line of ed.: 27     
შეპყრობილი, და მივიდა ძისა თანა ლანგ-თემურისსა, და ევედრებოდა. რათამცა თანაშემწე
Line of ed.: 28     
ექმნას მამისა მისისა თანა, და აღუთქუა ნიჭად ლარნი დიდფასისანი. მაშინ
Line of ed.: 29     
შეეწყალა ძესა მას ლანგ-თემურისასა შარუხს, და მივიდა რა მამასა თჳსსა თანა, დიდად
Line of ed.: 30     
შემწე ექმნა, და მიმადლა იგი მას. მაშინ უძღუნა შღუენი მრავალი და ლარნი საჴელმწიფონი
Line of ed.: 31     
ლანგ-თემურს, და მიიყვანა იგი შარუხ, ძემან ლანგ-თემურისმან, დაგებად
Line of ed.: 32     
მამისა თჳსისა.

Page of ed.: 468  
Line of ed.: 1        
იხილა რა იგი ლანგ-თემურ, მიუგო მრისხანებით: "ვითარ იკადრე წინააღდგომად
Line of ed.: 2     
და ურჩებად ჩემდა?" მაშინ ფრიად მოაჯე იგი წარდგა წინაშე მისსა, და სათნოებისათჳს
Line of ed.: 3     
ძისა მისისა მიუტევა და შეიწყალა, და უბოძა ხალათი. ხოლო ჰყვა თავადსა
Line of ed.: 4     
მას ესაიას ასული შუენიერი, და რა სცნა ძემან ლანგ-თემურისმან აბუბექირ, ეტრფიალა
Line of ed.: 5     
იგი და სთხოვა ცოლად. და მისცა და იყვნენ მიერითგან წყალობის მიმნიჭებელ.

Line of ed.: 6        
კუალად წარვიდა აღბუღას ძე ათაბაგი ივანე, და მივიდა იგიცა ძღუნითა მრავლითა
Line of ed.: 7     
ლანგ-თემურისა თანა, და შეიწყალა იგიცა, და სცა პატივი, და უბოძა საბოძვარი
Line of ed.: 8     
მრავალი. და მიუვიდნენ ყოველ\ნივე თავადნი სომხითისა, სამცხისა და კარისა.

Line of ed.: 9        
მაშინ სცნა ესე მეფემან გიორგი, წარავლინა ძე თჳსი კოსტანტინე ძღუნითა
Line of ed.: 10     
მრავლითა. და იყო ფრიად მოაჯე მის წინაშე, და ისმინა მისი, შეიწყალა იგიცა. და
Line of ed.: 11     
აღიყარა მუნითგან, და წარვიდა ქუეყანასა მას ქურთისტანისასა. და დაიპყრა ქუ\რთისტანი.
Line of ed.: 12     
და კუალად აჴსენებდა ძჳრსა და ბოროტსა საქართველოსათჳს, და წადიერ იყო
Line of ed.: 13     
გათათრებისათჳს მეფისა და სრულიად ქართლისა.

Line of ed.: 14        
მაშინ წარმოგზავნა პატრონი შირვანისა, სახელით შიხ ბარაიმ საქართველოსა
Line of ed.: 15     
შინა, რათა მივიდეს და შეიტყოს ყოველივე ბეგარა და გამოსაღები ქართლისა. და
Line of ed.: 16     
შემდგომად მცირედისა თჳთცა წარმოემართა და მოვიდა კარსა.

Line of ed.: 17        
და ცნა რა ესე მეფემან გიორგი, \ წარმოავლინა ესაია, თავადი იგი სომხითისა.
Line of ed.: 18     
ესე წარავლინა წინაშე ლანგ-თემურისა, რათამცა არა შემოვიდეს იგი ქართლსა შინა;
Line of ed.: 19     
და რამეთუ იყო ჟამი მკისა და მოსავლის აღებისა, შეუთუალნა სიტყუანი სააჯონი
Line of ed.: 20     
ესრეთ: "ვინათგან გჳყოფიეს მშჳდობა და ერთობა, მიერითგან არა რაჲ ურჩება გჳქმნიან,
Line of ed.: 21     
და არცა ჯერ არს თჳთმპყრობელთა შარავანდედთაგან განტეხა პირობისა. აწ
Line of ed.: 22     
შეიწყალე ქუეყანა ესე, და ნუღარა განრყუნი. რომელსაცა გჳბრძანებთ, მზა ვართ
Line of ed.: 23     
აღსრულებად სამსახურისა და მორჩილებისა თქუენ[სა] წარავლინა და წარატანა თანა
Line of ed.: 24     
ძღუენი მრავალი და ფეშქაში საჴელმწიფო.

Line of ed.: 25        
და რა მივიდა ესაია, თავადი იგი მეფისა გიორგისა, და მიართუა ძღუენი და
Line of ed.: 26     
ფეშქაში, მოაჴსენნა სიტყუანი მდაბალნი და სააჯონი. ხო\ლო ლანგ-თემურ არა უსმინა
Line of ed.: 27     
და არცა მიირთუა ძღუენი და ფეშქაში, რამეთუ ფრიად განრისხებულ იყო და კუალად
Line of ed.: 28     
სწყუროდა მოოჴრება საქართველოსა. მაშინ შეუთუალა მეფესა გიორგის: "უკეთუ გნებავს
Line of ed.: 29     
მშჳდობის ყოფა და არა იავარ-ყოფა საქართველოსი და სიცოცხლე თავისა შენისა,
Page of ed.: 469   Line of ed.: 1     
აწვე მოვედ ჩუენდა და იპყარ სჯული ჩუენი, და იყო ჩუენ მიერ დიდად პატივცემულ
Line of ed.: 2     
და საყუარელ, და არცა წავაჴდენ სამეფოსა შენსა, და არცაღა აღვიღებ ხარკსა და
Line of ed.: 3     
მიიღო ჩემ მიერ სხუაცა მრავალი ნიჭი, და საბოძვარი, და იყოს უკუნისამდე მშჳდობა
Line of ed.: 4     
შორის ჩემსა და შორის შენსა. და უკეთუ არა მორჩილ მექმნა, მოვაოჴრო და ვყო
Line of ed.: 5     
სრულიად უმკჳდრო ქუეყანა ეგე შენი.

Line of ed.: 6        
"ხოლო უკეთუ რჯულისა ჩემისა რწმუნება არა გნებავს, მოვედ ჩემდა და დაიდევ
Line of ed.: 7     
ხარკი, რაც ოდენ ძალ-გედვას, და შემეცნებულ ვიქმნნეთ მშჳდობით და კეთილად და,
Line of ed.: 8     
ვითარცა გნებავს, ეგრეთ წარვედ სამეფოდვე შენდა ჩუენ მიერ მი\ნიჭებითა სიმრავლითა
Line of ed.: 9     
ნიჭთა საბოძვართათა, და ვითარცა განუტევე ძე იგი კეისრისა, ეგრეთვე შენ
Line of ed.: 10     
წარვედ მშჳდობით". და ესრეთ წარავლინა მოციქული.

Line of ed.: 11        
და ვითარცა წარვიდა იგი, მაშინცა არავე დაცხრა ზაკჳსა და შურისა მისგან
Line of ed.: 12     
ბოროტისა, არამედ იტყოდა: "უკეთუ აღიღონ და შეიკრიბონ მოსავალი და საზრდო
Line of ed.: 13     
თჳსი მკჳდრთა საქართველოსათა. მიერითგან ვერღარა შემძლებელ ვარ ვნებად მათდა,
Line of ed.: 14     
რამეთუ წარვლენ სიმაგრეთა შინა" და აღიყარა და წარვიდა, და დადგა მახლობელად
Line of ed.: 15     
საზღ\ვართა.

Line of ed.: 16        
მაშინ ყოველთავე ისწრაფეს, და აღიღეს მოსავალი თჳსი, და ივლტოდეს სიმაგრეთა
Line of ed.: 17     
შინა მთათა მაგართა. და მივიდა. მძლავრიცა ლანგ-თემურ სპითა მრავლითა
Line of ed.: 18     
და ურიცხჳთა, და შევლო ქუემო-ქართლი დიდითა ოჴრებითა, წვითა და ქცევითა.
Line of ed.: 19     
და წარვიდა მეფე გიორგი სიმაგრეთა შინა; და მივიდა ლანგ-თემურ შიდა ქართლს, და
Line of ed.: 20     
ჩადგა და მოაოჴრა ყოველნივე შენობანი, და შემუსრნეს წმიდანი ეკლესიანი. არამედ
Line of ed.: 21     
ვერ ეწიფა ბოროტსა მას გულისთქმასა თჳსსა, რამეთუ ენება შეპყრობა მეფისა გიორგისა
Line of ed.: 22     
და დატყუევება ტყუეთა, და ვერცა ერთსა შემძლებელ იქმნა პოვნად.

Line of ed.: 23        
და იყო ხანსა რაოდენსამე მუნ. და აღიყარნენ და წარვიდენ და მიადგნენ ციხესა
Line of ed.: 24     
ბირთჳსისასა. და იყო იგი დიდად განმაგრებულ, და იყვნენ შიგან ციხესა მას შინა
Line of ed.: 25     
ბირთჳსისასა თავადნი წარჩინებულნი. საქართველოსათა რიცხვით ოცდაათნი. და იყო
Line of ed.: 26     
ციხისთავად სახელით ნაზალ და სხუანი მრავალნი აზნაურნი და მსასურნი საქართ-
Line of ed.: 27     
ველოსანი.

Line of ed.: 28        
ხოლო სპანი ლანგ-თემურისნი შიშით მძრწოლარენი ფრიად მჭმუნვარე იყვნეს
Line of ed.: 29     
და უარ-ჰყოფდეს ციხისა მის აღებასა, რამეთუ მრავალგზის ვნებულ იყვნეს მათ მიერ
Line of ed.: 30     
და უწყოდენ ციხისა მის სიმტკიცე, და საზრდელთა სიმრავლე, და უფროსღა ციხისათა
Line of ed.: 31     
მათ, მჴეცქმნილობა და ომსა შინა სიფიცხლე, რამეთუ მრავალნი სპანი მოესრათ და
Line of ed.: 32     
მათ მიერ მრავალნი ჭირნი შემთხუეოდათ ციხისა მისგან. ცნა რა ლანგ-თემურ ესევითარი
Line of ed.: 33     
სიმტკიცე, შეძრწუნდა ფრიად და ჰკითხვიდა თანაგანმზრახთა თჳსთა.

Page of ed.: 470  
Line of ed.: 1        
\ ხოლო დაასკუნეს მიდგომა მეტყუელთა ესრეთ: "არა სადა დაშთომილ არს სიმაგრენი
Line of ed.: 2     
და ციხენი, რომელი არა აგუეღოს, და იგიცა ადვილ არს თქუენ მიერ. \ მაშინ
Line of ed.: 3     
მიადგეს ციხესა მას სიმრავლენი სპათანი, და გამოვიდეს ციხოსანნიცა იგი ჭაბუკნი
Line of ed.: 4     
რჩეულნი, მიეტევნეს და განეცვნეს შიგან, ვითარცა მახჳლი ლესული, ორპირად
Line of ed.: 5     
მკუეთელი მძოვრისა რასამე, და მრავალნი სულნი მოსრნეს პირითა მახჳლისათა,
Line of ed.: 6     
და დასჩქაფნეს ხარბად სისხლნი, ვითარცა ღუარნი პერად აღძრულნი ფიცხელთა
Line of ed.: 7     
წჳმათა მიერ.

Line of ed.: 8        
ცნეს რა ესევითარი მჴეცქმნილობა სპათა ლანგ-თემურისთა, და მყის იჴმიეს.
Line of ed.: 9     
სივლტოლა, და უკუნ იქცეს მუნით. რამეთუ ჰყვა ერთკერძო ბანაკი ფარულად ადგილსა
Line of ed.: 10     
ერთსა, და დევნა უყვეს უკანა მათსა ქართველთა, და შთანარცხეს იგინიცა ურთიერთას,
Line of ed.: 11     
და ივლტოდეს ორკერძოვე განწყობილნი სპანი ისმაიტელთანი, და ამოსწყჳდეს და
Line of ed.: 12     
ყვეს მრავალი ზიანი, და ესრეთ შემოიქცეს გამარჯუებულნი, და აღვსილნი საშოვრითა
Line of ed.: 13     
მრავლითა შევიდეს ციხესა შინა.

Line of ed.: 14        
ხოლო ცნა რა ესე ლანგ-თემურ, წარმოვიდა თჳთცა ძალითა მრავლითა, განძჳნებული
Line of ed.: 15     
გულითა მრისხანითა, მივიდა და მოიცვა სრულიად გარემონი ციხისანი. და
Line of ed.: 16     
აღუშენა გარემოს ციხეები საფრად, და შეაყენნა სპანი მრავალნი. და თჳთ მიადგა
Line of ed.: 17     
წინა-კერძო. ბჭესა მის ციხისასა. და მუნცა აღაშენა ციხე, და განავლინა ბრძანება,
Line of ed.: 18     
რათა მტკიცედ ბრძოლა უყონ. და მოიცვნეს კუთხნი ორკერძოვე ციხისანი, და მტკიცედ
Line of ed.: 19     
ეგნეს შიგან მეციხოანნი უზრუნველად, და იბრძოდეს მსგავსად შეძლებისა მათისა,
Line of ed.: 20     
და გა\მოჴდა მსგეფსი ერთი, და ვერ შეუძლეს აღებად.

Line of ed.: 21        
ხოლო იყო კლდე ერთი, და მუნითგან ჰპოვეს მცირე რაჲმე აღსავალი, და იყო
Line of ed.: 22     
ვინმე სპათა შორის ლანგ-თემურისთა კაცი, სახელით ბეგიჯანლ. ესე იყო მეგჳპტელი.
Line of ed.: 23     
ამან მოიჴელოვნა და შეიპარა ღამე შიგან ციხისა მის, და აღიყვანა თანა თხა ერთი
Line of ed.: 24     
და დაკლა შინაგან ციხისა, და დაუტევა იგი და თჳთ წარმოვიდა. ამისთჳს ჰყო საქმე
Line of ed.: 25     
იგი, რათა საცნაურ იქმნას ციხისა მყოფთა მიერ კადნიერება მათი. სცნეს რა ესე
Line of ed.: 26     
შინაგან მყოფთა ციხისათა, კუალად უფროსად განმტკიცდეს, და იყვნენ უშიშრად.

Line of ed.: 27        
\ ხოლო აუწყეს ლანგ-თემურს აღსავალი იგი კლდისა მის. მაშინ განიხარა ფრიად
Line of ed.: 28     
და უბრძანა ყოველთავე შეწუნა კიბეთა ბანბისათა, და კუალად წარგზავნეს კაცი იგი
Page of ed.: 471   Line of ed.: 1     
მეგჳპტელთა აღსაძრომელსა მას კლდისასა, და მოაბა წუერი იგი დაწნულისა კიბისა
Line of ed.: 2     
თავსა კლდისა მის \ მტკიცედ, და მასვე ღამესა შეუვიდეს თჳთოეულად სპანი ლაგნ-თემურისანი
Line of ed.: 3     
მრავალნი, რომელი ვერა აგრძნეს მეციხოვნეთა. კუალად მიიწივნეს შინათგამო
Line of ed.: 4     
ციხისა კარსა და უგრძნობელად აღახუნეს კარნი ციხისა მის, და ესრეთ მიეტევნნეს
Line of ed.: 5     
შინაგანნიცა და გარე-მყოფნი თათარნი. და მაშინღა სცნეს ქართველთა და
Line of ed.: 6     
შეიბნეს ფიცხლად. და დაერივნეს ქართველნი გულითა სისხლთა მღურელითა, და
Line of ed.: 7     
განაპეს მრავალკეცი იგი რაზმი მათი. და მგავსად ქუხილთა იხილვებოდა მსმენელთაგან
Line of ed.: 8     
ცემანი და კუეთებანი აბჯართანი. და ძლიერად ბრძოლა უყვეს ქართველთა, და
Line of ed.: 9     
უმრავლესნი მოსრნეს და დააკუეთნეს. და \ ბოლოს ეგრეთვე დარჩა გამარჯუება და
Line of ed.: 10     
ძლევა ლანგ-თემურს სიმრავლისაგან სპათასა.

Line of ed.: 11        
მაშინ აღიღო ციხე იგი ბირთჳსისა, და მოართუეს შეპყრობილნი მრავალნი
Line of ed.: 12     
დიდებულნი და აზნაურნი ჴელპყრობილნი, და თჳთ ციხისთავი იგი, სახელით ნაზალ,
Line of ed.: 13     
პყრობილად მიჰგუარეს, და ყოველთავე წარკუეთეს თავნი მათნი, და მისცა ცოლი
Line of ed.: 14     
ციხისთავისა ნაზალისა სულთანსა შარვანისასა. და სხუათაცა სხუა მიანიჭა წყალობა
Line of ed.: 15     
მრავალი სპათა მისთა, და უფროსღა მას, რომელმან იჴელოვნა აღება ციხისა მის.

Line of ed.: 16        
და რომელნიცა იყვნეს ციხესა მას შინა, მრავალნი ამოსწყჳდნა და უმრავლესნი
Line of ed.: 17     
ტყუედ წარიყვანნა. მაშინ განაწესა ციხისთავად ერთი წარჩინებულთა თჳსთაგანი,
Line of ed.: 18     
რომელსა ეწოდა მაჰმად. და მისცა მას სპანი მრავალნი, და შეაყენნა იგინი ციხესა მას
Line of ed.: 19     
შინა ბირთჳსისასა. და უბრძანა მათ დაწვა და მოოჴრება მუნ მკჳდრთა, და უფროსღა
Line of ed.: 20     
წმიდათა ეკლესიათა დარღუევა, და თჳთ წარვიდა შამს, ხოლო ტყუე და ალაფი ყოველი
Line of ed.: 21     
გაგზავნა სამარყანს, ქორონიკონსა ჟ̂.

Line of ed.: 22        
და მიერითგან ვერღარა შემძლებელ იქმნა კუალად მოსლვად საქართველოსა
Line of ed.: 23     
შინა, რომელი ნუმცაღა ქმნილ არს მოქცევა მისი ძალითა ღმრთისათა, ვითარ კეთილის-მოქმედ
Line of ed.: 24     
და მოწყალე და ჴელის-ამპყრობელ იყო წმიდათა ეკლესიათა და ქურივთა
Line of ed.: 25     
და ობოლთათჳს მკჳდრთა საქართველოსათა. რამეთუ შჳდგზის იავარ ჰყო საქართველო
Line of ed.: 26     
ბოროტმან და ღმრთისა მიერ რისხვეულმან, და ამიერითგან დააცადა.

Line of ed.: 27        
\ ხოლო წარვიდა რა ლანგ-თემურ, მაშინ მეფემან გიორგი კუალად იპყრა საქართველო
Line of ed.: 28     
მოოჴრებული და იწყეს შენობად. და მას ჟამსა წარვიდა მძლავრი ლანგ-თემურ
Page of ed.: 472   Line of ed.: 1     
და დაიპყრა თურქისტანი, ინდოეთი, სპარსეთი, შირაზი, ადარბადაგანი, და შეიპყრა
Line of ed.: 2     
ბურსას მჯდომი ხვანთქარი, რომელსა სახელად ეწოდებოდა ბაიაზით. ესე იყო თესლი
Line of ed.: 3     
ოსმანისა. და შემდგომად ექუსასისა წლისა მაჰმადის გამოჩინებისა, ამას ჟამსა შინა
Line of ed.: 4     
გამოჩნდა კაცი ერთი სახელით ოსმალ და ესე იყო სჯულითა სუნი. ამან იწყო მეკობრობად,
Line of ed.: 5     
და შემოიკრიბნა მრავალნი სხუანი მეკობრენი და თანაშემწენი, და განმდიდრებულ
Line of ed.: 6     
იქმნა ფრიად სიმრათლით -- ნატაცებთათა, და დაიპყრა სრულიად არაბისტანი
Line of ed.: 7     
და ანატოლი, და ტახტად ეპყრა ბურსა, და მის ზედა განილაშქრა ლანგ-თემურ.

Line of ed.: 8        
რამეთუ ამა ოსმანის ძეთა ეპყრა ბურსა, და ესე ბაიაზითცა თესლი იყო ოსმანისა.
Line of ed.: 9     
ხოლო ლანგ-თემურ ბრძოლა უყო და სძლო: რამეთუ შეიპყრა ბაიაზით ხვანთქარი \
Line of ed.: 10     
და ჩასუა რკინის ყაფაზაში, და ეგრეთვე პატიმრად თანა-ჰყვა, და დაიპყრა ბურსა
Line of ed.: 11     
და სანახები მისი. ხოლო კეისარმანცა ჰყო მორჩილება მისი, მიართო ძღუენი მრავალი
Line of ed.: 12     
და მისცა ხარაჯა ლანგ-თემურს.

Line of ed.: 13        
კუალად რუსეთიცა დაიპყრა. და ამისა შემდგომად წარმოვიდა და მოვიდა თურქისტანს
Line of ed.: 14     
და მუნ სალმობიერ იქმნა, და ბოროტი იგი ბოროტად წარწყმდა. რამეთუ მაშინ
Line of ed.: 15     
განუყო ძეთა თჳსთა ქუეყანანი: რომელსამე მისცა ინდოეთი, რომელსამე ხვარასანი
Line of ed.: 16     
და რომელსამე ადარბადაგანი. \ და მიერითგან ვერღარა შესმინეს ძეთა მისთა მისლვად
Line of ed.: 17     
საქართველოსა შინა, რამეთუ იქმნა მათ შორის შური და ჴდომა. და მას ჟამსა განისუენა \
Line of ed.: 18     
საქართველომან, და იწყეს შენობად.

Line of ed.: 19        
და მეფობდა მეფე გიორგი და მიიცვალა.

Line of ed.: 20        
და მოკლეს მეგრელთა მეფე გიორგი იმერეთისა. ამასვე წელსა გარდაჰჴდა დიდი
Line of ed.: 21     
მეფე ბაგრატ იმერეთისა, და დაჯდა მეფედ ძე ბაგრატისა კოსტანტინე, და იმეფა შჳდ
Line of ed.: 22     
წელ, და მოკლეს ჩალაღას. ხოლო ოდეს ლანგ-თემურ მოვიდა, მაშინ შეინახეს დიდოეთს
Line of ed.: 23     
ძე ბაგრატისა და ძმა გიორგისა დავით და, ოდეს აღესრულა მეფე გიორგი, მაშინ
Line of ed.: 24     
მოიყვანეს ქართველთა და კახთა დიდოეთიდამ და გააბატონეს ქართლსა და კახეთს.

Line of ed.: 25        
და მას ჟამსა მწყსიდა კეთილად საქართველოს კათალიკოზი ბასილი.

Line of ed.: 26        
და იმეფა დავით კეთილად და მშჳდობით. და, შემდგომად, ჟამსა რაოდენსამე შინა
Line of ed.: 27     
მიიცვალა და დაჯდა მის წილ მეფედ ძე მისი გიორგი. და ესუა ცოლად ამირეჯიბის.
Line of ed.: 28     
ქუცნას ასული ნათია. და შვა ძე სამი: ალექსანდრე, ბაგრატ და გიორგი.

Line of ed.: 29        
და ამას ჟამსა შინა მჯდომარე იყო კათალიკოზი გიორგი. და გარდაიცვალა
Line of ed.: 30     
კათალიკოზი გიორგი, და დაჯდა კათალიკოზად ელიოზ.

Page of ed.: 473  
Line of ed.: 1        
და გარდაიცვალა კათალიკოზი ელიოზ, და დაჯდა მიქაელ.

Line of ed.: 2        
და მოკუდა კათალიკოზი მიქაელ და დაჯდა დავით.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Kartlis Cxovreba II.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.9.2017. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.