TITUS
Kaixosro, Omainiani
Part No. 18
Previous part

Chapter: XVII 
Strophe/Paragraph: T 
Verse/Line: 49/1    აქა დიაცისაგან ომაინისათვის ქალის ამბის მორთმევა






Strophe/Paragraph: 290 
Verse/Line: a       მოქალაქენი სრულობით   ყოველთ დღეთ მას ნახევდიან,
Verse/Line: b       მისსა ამბავსა სამბობლად   კრძალვითა ინახევდიან,
Verse/Line: c       პირსა მზისაებრ იტყოდენ   და ტანსა ალვის ხევდიან,
Verse/Line: d    და   ნახლსა და სტავრას უძღვნიდეს   , ბითუნსა არ გახევდიან.






Strophe/Paragraph: 291 
Verse/Line: a       მართ გაემზადა დიაცი   ქალის ამბვისა თქმევისად:
Verse/Line: b       "პირველ გამაგრდა, მეტყოდა:   "ვინ გიპოვნივარ მე ვისად?
Verse/Line: c       მაგას ვერა ვიქ, დავრჩები   მე ჩემთა სწორთა წყევისად".*
Verse/Line: d    და   უთხარ: "თუ იგი არ გინდა,   იყოს ალვისა ხე ვისად?"*






Strophe/Paragraph: 292 
Verse/Line: a       აღარ მოვეშვი, ჩამამყვა,   იქნა ნებისა შენისა,
Verse/Line: b       აწ ნუღარა გჭირს ნიადაგ   პატიჟი ცრემლთა დენისა,
Verse/Line: c       ვისწრაფოთ, ადრე წავიდეთ   ნახვად პირისა მშვენისა,*
Verse/Line: d    და   მსწრაფლ მიგიყვანო, არ გვინდა   ზედა შეჯდომა ცხენისა."*






Strophe/Paragraph: 293 
Verse/Line: a       ომაინ იჯდა შეწყენით,   არ ვითა ცეცხლ ნაშრეტია,
Verse/Line: b       დიაცმან ვერა შეატყო   სიამე ვერა მეტია,
Verse/Line: c       მართ იყო გაკვირვებული   მოყმისა შენამჭვრეტია,
Verse/Line: d    და   უთხრა, თუ: "გეტყვი ამისთვის   -- ჯავრი გულს აღარ მეტია."






Strophe/Paragraph: 294 
Verse/Line: a       მოახსენა: "მე ამ რიგი   საქმე ბევრი გარდამხდია,
Verse/Line: b       ვისთვის საქმე გამეკეთოს,   ჩემთან მადლი გარდუხდია,
Verse/Line: c       მიკვირს, რად არ მოეკიდე,   მზეს ღრუბელი გარდუხდია!
Verse/Line: d    და   ეს არ გინდა, ვიცი რომე   ჭირნი სხვისთვის გარდგიხდია!






Strophe/Paragraph: 295 
Verse/Line: a       არცა სული მირჩევნიან   მე მიჯნურთა სამსახურსა,
Verse/Line: b       დღე და ღამე გაუწყვეტლად   ვხედავ ცრემლთა მონაწურსა,
Verse/Line: c       გულსა რა გიც? რად არ მეტყვი   სამსახურის მონასურსა?
Verse/Line: d    და   შენთვის დავდებ თავსა ჩემსა,   გონებისა გულისყირსა."**






Strophe/Paragraph: 296 
Verse/Line: a       ყმამან უთხრა: "გხედავ, დაო,   ჩემთვის შენ ხარ გულ-მტკივანი,
Verse/Line: b       ყველა წვრილად გაგაგონო,   მე ვით მჭირან ცეცხლთა წვანი,
Verse/Line: c       მაგრა მას კაცს რა ერგების,   ვის სენი სჭირს შეუგვანი?
Verse/Line: d    და   უმისომან უნდა ვიკრა   თავსა კეტი, გულსა ქვანი."*






Strophe/Paragraph: 297 
Verse/Line: a       უბრძანა ყველა: პირველად   ნახვა ზღვათ მეფის შვილისა,
Verse/Line: b       -- "იმა ჟამითგან გულსა მიც   ლახვარი სიტკივილისა,*
Verse/Line: c       ფარულად მითქვამს ვაგლახი,   არ ცხადად სიყივილისა,
Verse/Line: d    და   გაუდნობელად ვის ძალუც   ცეცხლთან შენახვა ცვილისა?"






Strophe/Paragraph: 298 
Verse/Line: a       ჰკადრა: "ლომო, შენს წინაშე   საქმე არ ჩანს განაჭირად,
Verse/Line: b       მე ვიქნები მოიმედე   და მაგისად დანაპირად,
Verse/Line: c       თუ, რაც გითხრა, დამიჯერო,   გამოგადგე მართ ვაზირად,
Verse/Line: d    და   ვიცი ღმერთი მის მოსავთა   არ ექნების განაწირად."






Strophe/Paragraph: 299 
Verse/Line: a       მას პირ-მზესა ბურნე-მელიქ   ჰქვიან -- პირველ ესე გკადრო,*
Verse/Line: b       ეხლა მას აქვს ხელმწიფობა,   მისი არის ჟამი და დრო,
Verse/Line: c       ღმერთსა უნდეს, ესე საქმე   არ გვიან ვქნა, გაგიადრო,
Verse/Line: d    და   ვერა გარგო, -- მეცა შენთან   გული ცეცხლით გავიღადრო!






Strophe/Paragraph: 300 
Verse/Line: a       ესე მეტად კარგად იქნა,   რომ ვიშოვნეთ ქალი ჩვენად,
Verse/Line: b       იგი ნახე სიყვარულით   -- სჯობს საქმისა მოსაჩვენად!
Verse/Line: c       ნუ თუ მისგან ეს შევიტყოთ,   რად არს მიწყივ კაცთ უჩვენად
Verse/Line: d    და   ღმერთსა უნდეს, თავი ჩემი   მე ვჰყო თქვენთან გასაჩვენად.*






Strophe/Paragraph: 301 
Verse/Line: a       ოდეს გული გაუერთო, გაუცხადე   დაფარული.
Verse/Line: b       შემიტყვია, რომ უზომოდ   მას შენი აქვს სიყვარული,
Verse/Line: c       უღონოვოდ მოგეხმარვის,   ჭკვიანია, მცნება სრული,*
Verse/Line: d    და   საქმე ყოვლი წარგემართვის,   მოწყალედ გყავს დაუსრული."






Strophe/Paragraph: 302 
Verse/Line: a       ომაინ მიჰყავს დიაცსა,   მზეებრ მიშუქობს დარია.
Verse/Line: b       ქალი მარტო ჯდა მამლოდნე,   მუნამდინ ცრემლ-ნაღვარია,
Verse/Line: c       იგი რა ნახა, ზე ადგა,   მზე მისგან შენაზარია,
Verse/Line: d    და   თავმდაბლად ჰკადრა მოკითხვა,   სიტყვები რამე წყნარია.






Strophe/Paragraph: 303 
Verse/Line: a       მას ვაჟი ყელს მოეხვია   მთვარესა, ზე ადგომილსა,*
Verse/Line: b       ბროლთაგან ელვა ჰკრთებოდა,   ვარდნი გაეპნეს ღიმილსა,
Verse/Line: c       ქალი დიაცსა მადლს ეტყვის:   "შენ დამხსენ ცრემლთა წვიმილსა!"
Verse/Line: d    და   ერთმანეთს ტკბილად ჰკოცნიდეს,   არ ჰგვანდეს განაწყრომილსა!






Strophe/Paragraph: 304 
Verse/Line: a       მათ გაიხარნეს ორთავე   ერთმანერთისა ხლებითა,
Verse/Line: b       ტკბილად ყიოდეს ბულბულნი   ვარდისა სიახლებითა,
Verse/Line: c       სახლი ფარდითა მოცული,   სტავრითა, სულ ნახლებითა,
Verse/Line: d    და   სრა და სამყოფი სავსე დგეს   ტურფითა მოახლებითა.*






Strophe/Paragraph: 305 
Verse/Line: a       ორთავე სჭირდა სურვილი,   უფროვე ქალსა, მგონია,
Verse/Line: b       ომაინს ყელსა ეხვევის,   მას საიმისოდ ჰგონია,*
Verse/Line: c       მაგრამ ყმას სხვაგან წასვლოდა   ჭკუა, ცნობა და გონია,
Verse/Line: d    და   მისებრივ ჭირთა მოთმენა   სხვას არვის გაუგონია.






Strophe/Paragraph: 306 
Verse/Line: a       ყმამან მუნ დაყო სამი დღე,   ცეცხლი სწვავს არა ნელია,
Verse/Line: b       მაგრა ღონისა მძებნელსა   მოტეხით ჰქონდა ყელია,
Verse/Line: c       რა მოეგონოს მისი მზე,   მოეცის თვალთა ბნელია,
Verse/Line: d    და   კვლავ იფერებდა, თუც ოდენ   მას საქმე სჭირდა ძნელია.






Strophe/Paragraph: 307 
Verse/Line: a       კაცი მოვიდა -- "ხელმწიფე   ქალსა იხმობსო სწრაფულად."
Verse/Line: b       იგი ზე ადგა მოწყენით,   წყნარად, არ რამე ცქაფულად,*
Verse/Line: c       გაყრისა ცეცხლმან შეაქნა   დუღილი გულსა ქაფულად,
Verse/Line: d    და   იტყვის: "ცუდია, თუ დარჩეს   ხელი ვარდ მოუკრეფელად."






Strophe/Paragraph: 308 
Verse/Line: a       ხელმწიფის კარსა მივიდა   ფიცხლად და დაუდგომელად,
Verse/Line: b       მას დახვდა ჯარი ხადუმთა,   ყოველნი ფერხზედ მდგომელად.
Verse/Line: c       რა იგი ნახეს მსხდომელთა,   იქნეს ზე ასადგომელად,
Verse/Line: d    და   შეხედნა მზესა, მოექცა   შუქი პირს მოსადგომელად.*






Strophe/Paragraph: 309 
Verse/Line: a       უბრძანა, თუ: "სამი დღეა,   არ მოსულხარ ჩვენსა კარსა,
Verse/Line: b       მოსვლა გინდეს, წინამდეგი   კარს ვინ გიზამს დანაკარსა?"
Verse/Line: c       მოახსენა: "ბაზარს ვიყავ,   ლართა ხსნიდეს შენაკარსა,
Verse/Line: d    და   შორად ვიყო, სიკვდილი სჯობს   ჟამსა თქვენთან მოუკარსა."*






Strophe/Paragraph: 310 
Verse/Line: a       კვლავ უბრძანა: "რად არ იცი,   უშენობა ვით მამთმინდეს?
Verse/Line: b       რაზომ იყო ჩემსა თანა,   ახლოს ყოფა არ მამწყინდეს."
Verse/Line: c       მოახსენა: "მე ვით ვღირსვარ,   ჩემი ხლება თქვენთან გინდეს,
Verse/Line: d    და   წინაშე ვარ". განაღამცა   ილაღობეს გაცაცინდეს.*






Strophe/Paragraph: 311 
Verse/Line: a       პატრონისა სიამოვნე   მას უნდოდა მეტის მეტად,
Verse/Line: b       მაგრა ერთ კერძ უცნობოსა   გული ჰქონდა შმაგად, რეტად,
Verse/Line: c       ომაინის გონებითა   ცეცხლთა სჭირდა არა შრეტად,
Verse/Line: d    და   იტყვის: "რა ვქნა? ორთა მზეთა   მე რომლისა ვიყო მჭვრეტლად?






Strophe/Paragraph: 312 
Verse/Line: a       თვით მიბრძანა: "ნურსად წახვალ,   კარზედ იყავ გაუყრელად!"
Verse/Line: b       არ მოუსმენ, გამიწყრების,   შემიქს სწორთა საკიცხელად,
Verse/Line: c       თუ არ ვნახო იგი მოყმე,   იყოს ჩემად მამლოდნელად."
Verse/Line: d    და   გონებამან ფერი აკლო,   ეტყობოდა, საკვირველად.*






Strophe/Paragraph: 313 
Verse/Line: a       მას ბურნე-მელიქ უბრძანა:   "რა გჭირს? რად ფერი გკრთომია!"
Verse/Line: b       ჰკადრა: "ვიშიშვი, მეფეო,   არ მექნა განაწყრომია,
Verse/Line: c       ვერ გაგეყრები, თვით ბრძანე:   "კარზედა იყავ მდგომია,
Verse/Line: d    და   საქმე საჩემო ქალაქად   ვინ იცის, აწ რა ზომია?






Strophe/Paragraph: 314 
Verse/Line: a       მეშინიან, სასარგებლო   საქმე რამე წახდეს მუნა,
Verse/Line: b       ანგარიშსა მე მამთხოვენ,   ამა ჭირმან დამაჭმუნა!
Verse/Line: c       რა ვაჭართა ისაკლისონ,   წამსაც ვინღა დამაყმუნა?*
Verse/Line: d    და   თუ გაცივდეს გული თქვენი   ჩემთვის, ვინღა მომითმუნა?"*






Strophe/Paragraph: 315 
Verse/Line: a       უბრძანა: "მაგას არ გიშლი,   რაც წესად საქმე შენია,
Verse/Line: b       ძნელად მოიცლი, მეც ვიცი,   ქალაქი მეტად შენია,
Verse/Line: c       აწ მადრიელ ვარ, გული გაქვს   შენ ჩემგან შენაშენია,
Verse/Line: d    და   წადი მიხედე ობოლთა,   არ იყვნენ მონამშენია.






Strophe/Paragraph: 316 
Verse/Line: a       ბაზარს ჩადი, სავაჭროსა   ყოვლის ფასი გაიეფდეს,
Verse/Line: b       უქონოთა კაცთა ზედა   ბრძანე -- ხარკსა ნუ მოჰკრეფდეს,*
Verse/Line: c       რაცა გინდეს, მას იქმოდე,   ოღონ გული არ გამეფდეს,
Verse/Line: d    და   ცოცხალ ვიყო, ლხინი გქონდეს,   მოვკვდე -- ცრემლი გაგიმჩქეფდეს."






Strophe/Paragraph: 317 
Verse/Line: a       ქალი წავიდა მოცინრად,   აღარა სულთქმით ახევდა,
Verse/Line: b       პირველ მეფემან დალოცა,   მერმე ომაინს ნახევდა,
Verse/Line: c       პირი მზისაებრ მნათობნი   და ტანი ალვისა ხევ-და,
Verse/Line: d    და   ვაჟსა მიელის, ვეჭვ, რომე   სწრაფლ მისვლას არ უზრახევდა.






Strophe/Paragraph: 318 
Verse/Line: a       ამა ქცევითა უქროდათ   სიამოვნისა ქარია,
Verse/Line: b       ბროლსა და ლალსა გარევით   შერთოდა მინა-ქარია,
Verse/Line: c       ტკბილად უბნობდეს, არა ჩნდა   მუნ საქმე სამუქარია,
Verse/Line: d    და   ვაჟის ჭირთ ნაცვლად გაუშვის   ჯურღმულსა დასანთქარია.






Strophe/Paragraph: 319 
Verse/Line: a       დღესა ერთსა ომაინ ჯდა,   თვალთა ცრემლი მოედინა,
Verse/Line: b       ქალმან პირსა ხელი იკრა:   "ვაგლახ მეო! რა გეწყინა?
Verse/Line: c       შენ რა გიმძიმს? ვხედავ, რომე   მზემან ბნელი დაიჩინა,
Verse/Line: d    და   თუ არ მითხრა, აწვე თავი   მე მოვიკლა შენსა წინა!"






Strophe/Paragraph: 320 
Verse/Line: a       მან უთხრა: "ამას ნუ მკითხავ,   ღმერთი გაფიცო ცხოველი,
Verse/Line: b       აქიმსა უთხრას სნეულმან   მან მისნი ჭირნი ყოველი,
Verse/Line: c       ცუდად რას ვიტყვი, რომლისა   ლხენასა არსით მოველი?
Verse/Line: d    და   აწ ამა ძნელსა საქმესა   ვის ვიყო მისანდოველი?






Strophe/Paragraph: 321 
Verse/Line: a       ქალი ატირდა საბრალოდ,   ქვე ზის მწარითა გულითა.
Verse/Line: b       ყმასა ეტყოდა: "ვერ გხედავ   სიტყვითა სავარგულითა,
Verse/Line: c       ვერ მხედავ შენთვის შევქნილვარ   ცნობანი დაკარგულითა?*
Verse/Line: d    და   ღმერთმან მიწა მქნას, თუ ვიყო   შენზედა სიორგულითა!*






Strophe/Paragraph: 322 
Verse/Line: a       ესე მიკვირს, თუ რად ბრძანებთ:   "რგებასა არსით ველია."
Verse/Line: b       ეგ ბრძენთა სიტყვა არ არის,   არც შენ ხარ უსწავლელია,
Verse/Line: c       დასჯერდი ამას, ღმერთს წინა   ადვილ ჩანს საკვირველია,
Verse/Line: d    და   უჯერობითა ადამ ქნა   თავის მამრევად გველია.






Strophe/Paragraph: 323 
Verse/Line: a       რადგან ღვთისაგან შექმნილან   ყოველნი დაბადებულნი,
Verse/Line: b       ცა და ქვეყანა, მნათობნი,   მეფენი გადიდებულნი,
Verse/Line: c       აროდეს დარჩენ უღონოდ   მართლ მისგან იმედებულნი,
Verse/Line: d    და   მსწრაფლ აღადგინოს სიტყვითა   სიკვდილად გარდადებულნი.






Strophe/Paragraph: 324 
Verse/Line: a       მანვე დამწყევლოს, თუ ვიყო   გულითა ნამუხთალავი,*
Verse/Line: b       ნეტარ, თუ რად ხარ ჩემთანა   საქმისა მონაკრძალავი?
Verse/Line: c       რად გედვას გულსა შენახვად   რაცა-რამ დასამალავი?
Verse/Line: d    და   მითხარ! ეშმაკი გაჰხადე   შენგან შორს გამომლალავი."**






Strophe/Paragraph: 325 
Verse/Line: a       ყმამან უთხრა: "საყვარელო,   ტკბილი ხარ და ამო, მშვიდი,
Verse/Line: b       შენ გწადს ჩემი სიმოვნე, მეცა   მმართებს შენი რიდი,
Verse/Line: c       შემიტყვია გული შენი   -- ადვილ ფასად არ გამყიდი,
Verse/Line: d    და   გკადრო ყველა, მე ოდითგან   ბედსა შავსა მოვითქმიდი!"






Strophe/Paragraph: 326 
Verse/Line: a       კვლავცა უთხრა მან ამბავი,   საქმე თავსა გარდასული:
Verse/Line: b       "ნუ ეჭვ, რომე მოგიშორო,   დავსთმო შენი სიყვარული,
Verse/Line: c       მაგრა ხედავ, თვალთა ჩემთა   არ მომივა ღამით რული,**
Verse/Line: d    და   ნეტარ ცოცხალს არ მსმენოდა   მართ ამბავი მე მისრული!






Strophe/Paragraph: 327 
Verse/Line: a       ღმერთი მყავს მოწმად, მრცხვენიან   თხრობად ცუდ ჭირნახულისად,
Verse/Line: b       ვერ დავსთმე, სჯობდა შენახვად,   ქონად გულს დამარხულისად,**
Verse/Line: c       აწ, რადგან იქმენ შემტყობად   ჩემისა გაზრახულისად,
Verse/Line: d    და   ღმერთი შემოგზღავს, მიაჯე   მის ჩემგან მზედ სახულისად.






Strophe/Paragraph: 328 
Verse/Line: a       გასმია, რომე მიჯნური   საწყალოდ თქმულა მტერისა,
Verse/Line: b       შენ ხარ საყვარლად წინაშე   მის მზისა ქვეყნიერისა,
Verse/Line: c       შენ გაქვს შეკვრად და გამოხსნად   ყელთა საბელთა წვერისა,*
Verse/Line: d    და   შენ გეღირსების პასუხი   მართ ბრძნულებ მეცნიერისა".






Strophe/Paragraph: 329 
Verse/Line: a       ქალმან უთხრა, "ვერვინ შეშლის   განგებითა მამავალსა,
Verse/Line: b       ფიცით გითხრობ -- მოვიჭირვო   დასადებლად შენზედ ვალსა,
Verse/Line: c       მებრალები, ამად, რომე   გხედავ მეტად ცეცხლმხურვალსა,*
Verse/Line: d    და   მკურნალთაგან რამცღა ერგოს   სულსა ხორცით გამავალსა?






Strophe/Paragraph: 330 
Verse/Line: a       ვიცი, რომე ამას იტყვი:   "თვისად უნდი, არა სხვისად."
Verse/Line: b       მაგრამ წყაროს რას გაჰკვირდეს,   მნახავია ვინცა ზღვისად?
Verse/Line: c       მე მასთანა რას გამოვსჩნდე,   ვარ ამისად შესატყვისად,
Verse/Line: d    და   ღმერთმან ქნას, და მონა ვიყო   თქვენთა ფერხთა მტვერთა გვისად.






Strophe/Paragraph: 331 
Verse/Line: a       კვლავცა გკადრო: დამიჯერე   ესე სიტყვა დანამტკიცად,
Verse/Line: b       ვერა გარგო -- თავი ჩემი   არ ვქნა სიკვდილს დასავიცად,
Verse/Line: c       მოგახსენო, რასაცა ვარ   შემტყობად და ანუ ვიცად:
Verse/Line: d    და   იგი არის კაცთ სახელსა   უსმენლობის დანაფიცად.






Strophe/Paragraph: 332 
Verse/Line: a       ესე მკლავს, რომე მასთანა   არ ითქმის კაცთა სახელი,
Verse/Line: b       ანუ ვინ იყოს კაცთაგან   ამა პირ-მზისა მნახველი?*
Verse/Line: c       "რა გჭირსო?" -- კითხვად ვინ ღირსა,   ან ვინ არს გამომნახველი?
Verse/Line: d    და   საგონებელმან წამიღო   გული ლახვრითა სახელი.






Strophe/Paragraph: 333 
Verse/Line: a       ამის მეტი არა მოჩანს   საქმე ჩემგან მოსაძევი,
Verse/Line: b       ნუ თუ ღონით რით შევიტყოთ,   რად არს იგი კაცთა-მწყევი?
Verse/Line: c       არ იხსენოს მას წინაშე   ადამის ტომთ მონაძევი,
Verse/Line: d    და   ვით იკრძალვის პირი მზისა,   ტანი ედემს მონახევი?"






Strophe/Paragraph: 334 
Verse/Line: a       ყმამან უთხრა: "ესე მწადდა   მეცა თქვენთვის მოსახსენად,
Verse/Line: b       მაგრა პირველ თქვენ მოიღეთ   გონებისა სიბრძნის ენად,
Verse/Line: c       ეს შეიტყევ: რა მომხდარა?   კაცთ ხილვისა რად ზის წყენად?
Verse/Line: d    და   მერმე მაშინ ჩვენცა დავსხდეთ   რჩევად, საქმის გამოჩენად."






Strophe/Paragraph: 335 
Verse/Line: a       ქალმან უთხრა: "წავალ, დავსდებ   თავსა შენთვის სასიკვდილოდ,
Verse/Line: b       მას წინაშე არვინა ჩანს   ჩემსა უკეთ გასაზრდილოდ,
Verse/Line: c       მოვახსენებ: "ნუ გამიხდი,   შუქსა, მზეო, დასაჩრდილოდ,
Verse/Line: d    და   გეხვეწები, შემიბრალე,   ვარ აჯისა მომთხოვილოდ."






Strophe/Paragraph: 336 
Verse/Line: a       "ამად გკადრებ, ვიცი, რომე,   თუ არ მეტყვი, არ დავრჩები,
Verse/Line: b       უბედური ორსა ჭირსა   ბოლოდ ვერა მოურჩები,*
Verse/Line: c       აქანამდის გული თქვენი   არ მქონია ნაურჩები,
Verse/Line: d    და   თუ გაწყინო, ყელსა ჩემსა   თვით გარდვიცვა დასარჩები."






Strophe/Paragraph: 337 
Verse/Line: a       ნუ გაგვიწყრებით, გვაღირსეთ,   ვიყოთ ამ საქმის მცნებელი,
Verse/Line: b       განჰკურნე გაცხადებითა   გული შიშთაგან ვნებული,
Verse/Line: c       კაცთა რად რისხავ? რა ქნილა   აქ თქვენი მოუნებური?
Verse/Line: d    და   ჰკვირვობენ სრულნი ლაშქარნი,   ვინც არის გაგონებული.






Strophe/Paragraph: 338 
Verse/Line: a       მობრძანე, რად გაქვს მიზეზი   კაცთათვის მოძულვებისა?
Verse/Line: b       შენ ხელმწიფე ხარ მაღალი,   მნახავთა გაკვირვებისა,
Verse/Line: c       ლაშქართა შესჭირს, შეჰქნია   ტირილი ვაგლახებისა
Verse/Line: d    და   ვერას მიმხვდარან, დამბრმალა   გონება შეჭირვებისა."**






Strophe/Paragraph: 339 
Verse/Line: a       ხელმწიფე გაწყრა უკადრი,   პირად მზე, საროს ტანისად,
Verse/Line: b       უბრძანა: "კვლავცა მიწვრთია   არა თქმად მაგისთანისად,
Verse/Line: c       შენ ვით შეგფერობს ჩემს წინა   თქმად რამე შეუგვანისად?
Verse/Line: d    და   შლეგი ყოფილხარ, გამშორდი   დაუყოვნებლად ხანისად!"






Strophe/Paragraph: 340 
Verse/Line: a       იგი ფიცხლად გარდაიქცა,   დაბნდა, იქნა, ვითა მკვდარი,
Verse/Line: b       გაუცუდდა ელვარება   და მზისაებრ შუქთა დარი,
Verse/Line: c       გულსა სენი შემოჰყროდა,   დამწველობით ცეცხლთა დარი,
Verse/Line: d    და   ხელის-ხელ წამოიღეს, მართ   თვით ვერას ვერ მიმხვდარი.






Strophe/Paragraph: 341 
Verse/Line: a       მესამეს დღესა იკითხა:   "სად არის იგი ფლიდია!"
Verse/Line: b       ჰკადრეს, თუ: "მისი დარჩომა,   მეფეო, ღმერთზედ ჰკიდია,
Verse/Line: c       თქვენი გაწყრომა მეტადრე   ისაკვირველა, იდია."
Verse/Line: d    და   ორთა მხეველთა უბრძანა:   "წა, ნახეთ, ფიცხლავ მიდია!"






Strophe/Paragraph: 342 
Verse/Line: a       მოვიდეს, ჰკადრეს მნახველთა:   "ცოტაღა აქვსო სულობა,
Verse/Line: b       სოფლის წესითა შეჰქნილა   ლხინისა გარდასულობა,
Verse/Line: c       დაუწერია ანდერძი,   მას ყოვლი მეუსულობა,
Verse/Line: d    და   "მოვკვდეო, ღმერთმან თქვენ მოგცეს   მრავალთ წელთ გამოსულობა!"*






Strophe/Paragraph: 343 
Verse/Line: a       მეფე შეწუხდა, მელნის ტბა   ცრემლითა აევსებოდა,
Verse/Line: b       აქიმთ თქვეს: "მთვარე ბნელდების,   ვაჲ, აღარ გაივსებოდა!
Verse/Line: c       ნდომა შეჰყრია რაღაცა,   ღაწვი მით ეხავსებოდა,
Verse/Line: d    და   აღსრულებოდა, ვეჭვთ, რომე   კვლავ ცეცხლი დაევსებოდა."*






Strophe/Paragraph: 344 
Verse/Line: a       ბრძანა, თუ: "წავალ მე, ღმერთმან   მაჩვენოს კვლავ ცოცხალია,
Verse/Line: b       თუ მოკვდეს, დიდად დაგვაკლდეს,   არ ჟამი საკვეხალია,
Verse/Line: c       ნუ თუ რა ვარგოთ, ვეწივნეთ,   სენი სჭირს ჯერ ახალია,
Verse/Line: d    და   ნდომა არს კაცთა სიცოცხლე   და გულის შემნახალია."






Strophe/Paragraph: 345 
Verse/Line: a       მეფე მივიდა; იგი წვა   უსულო, ვითა მკვდარულად,
Verse/Line: b       შუქნი მიჰფინა მზისაებრ,   უკუნი გახდა დარულად,
Verse/Line: c       უთხრა: "მობრუნდი, გიამბობ,   რაც სიტყვა მქონდა ფარულად."
Verse/Line: d    და   თვალნი აახვნა, წამოჯდა,   თუმც იყო მიუმხვდარულად.






Strophe/Paragraph: 346 
Verse/Line: a       უბრძანა: "ვნახე სიზმარად   ჭაბუკი ახალ ზრდილობით,
Verse/Line: b       ჩვენ ერთმანერთსა საერთოდ   შევჰფიცეთ დაუცილობით;
Verse/Line: c       იგი დაება მახესა,   მე დავხსენ ქალის შილობით,*
Verse/Line: d    და   მერმე მე ვიქენ მას უკან   სხვათაგან შეპყრობილობით!






Strophe/Paragraph: 347 
Verse/Line: a       აღარ მიყურა, წავიდა,   მე მარტო დავრჩი თავითა,
Verse/Line: b       მეშინოდა და ვსტიროდი   ცრემლით, ზღვათ შესართავითა,
Verse/Line: c       ვთქვი: "რად გამწირა?" -- შევიქენ   ჭირსა ჭირ დანართავითა,
Verse/Line: d    და   მუნ ფიცი დავსდევ, თუ -- ნუ მყოს   ღმერთმან ქმარ-შენართავითა!






Strophe/Paragraph: 348 
Verse/Line: a       გამეღვიძნეს, დამდენოდეს   შისით ოფლისა ღვარია,
Verse/Line: b       მაშინ დავსწყევლე საუბრად   და ნახვად კაცთა გვარია,
Verse/Line: c       თვარ ლაშქარნი არა მძულან,   რად აქვსთ გულს სატკივარია?
Verse/Line: d    და   ვისცა რამ აკლდეს, შორიდამ   თქვან მათი საჩივარია."






Strophe/Paragraph: 349 
Verse/Line: a       რა ესე ესმა მზისაგან,   მთვარეს დააჩნდა შუქობა,*
Verse/Line: b       ქება შეასხა, რომელსა   აროდეს სთქმოდა უქობა:
Verse/Line: c       "თქვენებრ სიუხვით, მეფეო,   მთით ქარს არ ძალუც ბუქობა,
Verse/Line: d    და   თქვენის ნახვითა მამეცა   მე ჭირთა მოსუბუქობა."






Strophe/Paragraph: 350 
Verse/Line: a       მოახსენა, თუ: "შეგცოდე,   ღმერთმან მით მიყო ავია,
Verse/Line: b       დიდთა მეფეთა თქვენს წინა   სწადს ხარაჯობით ზავია,
Verse/Line: c       ბრძენთა თქმულია: "არ წახდეს,   ვინც სიტყვის შემნახავია."*
Verse/Line: d    და   თუ დავრჩე, კვლავღა გაწყინო   -- მე ვიყო მოსაკლავია!"






Strophe/Paragraph: 351 
Verse/Line: a       მზე გუმბადს გარდაეფაროს,   მთვარეს ფერი ეახლების.
Verse/Line: b       ქალი ადგა, მოეკაზმა,   მეფეს თანა ეახლების,*
Verse/Line: c       სინათლისა მამლოდინე   ბნელსა არსად ეახლების,
Verse/Line: d    და   სხვა მნათობი დაიმალვის,   თუ მას მეტად ეახლების.






Strophe/Paragraph: 352 
Verse/Line: a       ქალსა უბრძანა მეფემან   სიტყვა ტკბილი და წყნარები:
Verse/Line: b       "დარჩეს უშენოდ ქალაქნი   და ყოვლნი მისრთა არები,
Verse/Line: c       წადი, შეიტყევ ყოველი,   მოჰფინე მზეებრ დარები,
Verse/Line: d    და   მე არავინ მყავს, იცოდე,   შენთანა დასადარები."






Strophe/Paragraph: 353 
Verse/Line: a       ომაინთანა მისწერა   ამბავი არ საგინები:*
Verse/Line: b       "ნუღარა მოსწვიმს, გააშრევ   ცრემლისა დასადგინები,
Verse/Line: c       მოდი, რომელი სინათლით   ეთერსა დაედარები,*
Verse/Line: d    და   ჩვენსა ბოროტსა შეექნა   კეთილი წინ აღმდგინები.






Strophe/Paragraph: 354 
Verse/Line: a       მობრძანდი, გკადრო ამბავი   გულისა მოსალხენია,*
Verse/Line: b       გამამიშვა და მიბრძანა:   "ქალაქნი წა, ნახენია!"
Verse/Line: c       ანუ რად არის კაცთ მწყრომად   ტანად ალვისა ხენია,
Verse/Line: d    და   ყველა შევიტყევ, გაცუდდეს   ეშმაკთა სიმარცხენია."






Strophe/Paragraph: 355 
Verse/Line: a       მოვიდა, დასხდეს ლაღობით,   ორნივე ტურფად შვენოდეს,*
Verse/Line: b       უთხრა: "გიამბო, მუნითგან   მე გაგეყარე შენ ოდეს,
Verse/Line: c       ძლივ გაუბედე სათქმელად,   ვეჭვ, ეტლსაც მისგან შვენოდეს."
Verse/Line: d    და   წვრილად უამბო ყველაი, რაცა   მას სიზმრად სწყენოდეს.






Strophe/Paragraph: 356 
Verse/Line: a       ერთი დღე დაყვეს, იამეს,   რაცა მათ იამებოდა,
Verse/Line: b       მერმე წავიდა სასწრაფოდ,   არ გზა-გზა ედგომებოდა.
Verse/Line: c       დიაცი იხმო, უამბო, იგიცა   ემოწმებოდა,
Verse/Line: d    და   ჰკადრა, თუ: "თქვენთვის სიკვდილი   არვისგან დამეგმებოდა.






Strophe/Paragraph: 357 
Verse/Line: a       პატრონი ჩემი, ხალიფა,   კაცია მეტად ჭკვიანი,
Verse/Line: b       მისი განდობა საქმისა   არ არის ჩვენი ზიანი."
Verse/Line: c       იხმეს, არჩევენ ფარულად,   არ კარნი ჰქონდეს ღიანი.
Verse/Line: d    და   ხალიფა იტყვის: "ხელმწიფე   მამა მისია სვიანი.






Strophe/Paragraph: 358 
Verse/Line: a       "მისგან კიდე პირ-მზესთანა   ვერვინ იტყვის საუბარსა,
Verse/Line: b       მე ვაცნობო თავი თქვენი   საქებარი საქებარსა,
Verse/Line: c       ვიცი, რომე შეგიყვარებს,   გულს გიჩვენებს ნამტკბობარსა.
Verse/Line: d    და   რა გაღიმდე, მოგიწონებს   მარგალიტსა ნამწყობარსა."






Strophe/Paragraph: 359 
Verse/Line: a       ადგეს, წავიდეს, მათ მიაქვს   მეფისა მისართმეველნი,
Verse/Line: b       ლალ-იაგუნდი უცხონი,   მზისაებრ შუქთა მზეველნი,
Verse/Line: c       თანა ჰყვებოდეს მლოცველნი,   მისისა მტერთა მწყეველნი,
Verse/Line: d    და   რა ნახეს, ერთობ გაჰკვირდეს   მეფე და მისნი მრჩეველნი.






Strophe/Paragraph: 360 
Verse/Line: a       მეფე ადგა და აკოცა,   გვერცა დაისვა სკამითა,
Verse/Line: b       -- "აჰა, ვნახეო, რომელი   მე გავიხარე ამითა!"
Verse/Line: c       ხალიფას ჰკითხავს: "ვინ არის,   მოსულა რა ერთ ჟამითა?
Verse/Line: d    და   მიკვირს, ვით დასცევ სინათლე   მზისა ერთისა წამითა?"






Strophe/Paragraph: 361 
Verse/Line: a       ხალიფამ ჰკადრა მეფესა   სიტყვანი მოსალბილონი:
Verse/Line: b       "ცოტა ხანია, მსმენია   ხმა შაქრად მოსატკბილონი,
Verse/Line: c       არცა მე ვიცი, ტანსა აქვს   ვაჭრულად ჩასაცმილონი.*
Verse/Line: d    და   ვითამც ექნების დაფარვად   ჯინჭველის ჩრდილსა სპილონი?"*






Strophe/Paragraph: 362 
Verse/Line: a       მეფემან აქო ომაინ,   მას ფიცხლავ უხმო შვილობა,*
Verse/Line: b       ჰკითხა, თუ: "ვინ ხარ, მამაცო?   მწადს შენი გამომწვლილობა."
Verse/Line: c       "ვაჭარი ვარო, ხელთა მაქვს   სყიდვა-გასყიდვა, ცვლილობა."*
Verse/Line: d    და   არ დაუჯერა, სპათ უთხრა:   "ვეჭვ, ტინმა უყოს ცვილობა."






Strophe/Paragraph: 363 
Verse/Line: a       ლხინი შეიქნა, გაჰკვირდა   მეფე მის ყოფა-ქცევასა,
Verse/Line: b       მას შვენიერსა ღიმილსა,   ტურფად ტანისა რხევასა.
Verse/Line: c       ლაშქარნი ერთობ იტყოდეს   თავის ბედისა წყევასა:
Verse/Line: d    და   "ვაჟი არა ჰყავს, ქალი ზის   მხევალთა თანა რჩევასა."






Strophe/Paragraph: 364 
Verse/Line: a       ერთობ სრულად შეუყვარდა   მეფეს, სპათა, დიდებულთა,*
Verse/Line: b       ყოვლსა მას წინ მოიღებდეს,   ძღვენს, საჭურჭლეთ დადებულთა,
Verse/Line: c       მისსა რამცა გაუკვირდა   გულსა სიბრძნით დადებულთა.
Verse/Line: d    და   სმა გათავდა, აიყარნეს,   ჰგვანდეს სუფრა აღებულთა.*






Strophe/Paragraph: 365 
Verse/Line: a    სრულად აქებდეს ლაშქარნი,   სხვა არვინ იხსენებოდა:
Verse/Line: b       "ნეტარ ვინ არსო უებრო?" -- შეტყობა   ენატრებოდა,
Verse/Line: c       მეფე აწვევდის ნიადაგ,   მჭვრეტთ ნახვა იამებოდა,*
Verse/Line: d       და   მისსა შემყრელსა სახმილი   ანაზდად დაუშრტებოდა.*






Strophe/Paragraph: 366 
Verse/Line: a       კაცი მოვიდა: -- "ომაინს   მეფე აწვევსო სწრაფითა."
Verse/Line: b       ხალიფამ უთხრა: "შენ, ტურფავ,   გაგხადო არ სიაფითა,
Verse/Line: c       ახლა შენ იყავ, მე წავალ,   ვეუბნა არ ლაყაფითა,
Verse/Line: d    და   ჩემთა დამოწმდი ნათქვამთა   წყნარად, არ სიტყვა ცქაფითა."






Strophe/Paragraph: 367 
Verse/Line: a       ხალიფა დაყრით მეფემან   ნახა წინ მარტოდ მდგომია,
Verse/Line: b       უბრძანა: "რად არ მოვიდა   პირი ელვათა მკრთომია?"
Verse/Line: c       მან თქვა, თუ: "გკადრო ყველაი   მისი თავს გარდამხდომია,
Verse/Line: d    და   მას მისი ლხინი ყოველი   ჭირთანა შეუზომია.






Strophe/Paragraph: 368 
Verse/Line: a       მეფეო, მისნი ამბავნი   რა მოგახსენო, რა ვითა?
Verse/Line: b       ტირის უბრალო ცრემლითა   ზღვათაცა შესართავითა,*
Verse/Line: c       რა შეღამდების, დაჯდების   ძაძითა მეტად შავითა,
Verse/Line: d    და   თავსა გარდიყრის ნაცარსა   ხელითა ლომთა მკლავითა.






Strophe/Paragraph: 369 
Verse/Line: a       არვინ იცის, თუ რა უმძიმს,   ან რისთვის არის ხელია.
Verse/Line: b       თუ ვჰკითხავთ: "რად იქ, რა გჭირსო?"   -- გვექნების უმზრახელია,
Verse/Line: c       ნარგიზსთათ წვიმა ბროლისა   სდის, თოვლი გაუთხრელია,*
Verse/Line: d    და   შევწუხებულვართ ყოველნი   ამ საქმის მამნახველია.






Strophe/Paragraph: 370 
Verse/Line: a       ყოველთ ღამეთა ვაება   აქვს და თავს ცემა კეტისა,*
Verse/Line: b       იტყვის: "არა ჩანს წამალი   ჩემთა სახმილთა შრეტისა!"
Verse/Line: c       ვირემ გათენდეს, ყოველ ღამ   ცნობა აქვს, ვითა რეტისა,
Verse/Line: d    და   ჩვენ გვიკვირს მისგან გაძლება   ჭირისა მეტის მეტისა!"






Strophe/Paragraph: 371 
Verse/Line: a       მეფემან ბრძანა: "შევიტყევ   მის მეტი გმირთა გმირობად,
Verse/Line: b       არს ვინმე დიდი ხელმწიფე,   გულსა სჭირს ლახვართ გმირობად,
Verse/Line: c       მას თავი თვისი სიკვდილად   გაუცს ვისთვისმე პირობად,
Verse/Line: d    და   მინდორს წავიდეთ, მიზეზი   დავიდვათ ჩვენ ნადირობად."






Strophe/Paragraph: 372 
Verse/Line: a       კვლაცა უბრძანა ხალიფას   სიტყვითა ლმობიერითა:
Verse/Line: b       "წა, მოახსენე, წამოგვყვეს   პირითა შვენიერითა,
Verse/Line: c       ჩვენც გავიხაროთ მასთანა   საქმითა მის მიერითა,
Verse/Line: d    და   ცხენს შეუკაზმავ, ვაახლებ   კაცითა მეცნიერითა."






Strophe/Paragraph: 373 
Verse/Line: a       ხალიფამ ჰკადრა ომაინს   მეფისა ნაუბარია,
Verse/Line: b       თქვა: "ვაჭრის მინდორს წაყვანა,   ნეტარმე რა საქნარია?
Verse/Line: c       მაგრამ წავიდეთ, ხელმწიფემ   კარგად გვყოს შენაწყნარია,
Verse/Line: d    და   მეფეთ უნდომსა ვინცა იქმს,   ის სრულად უმეცარია!"*






Strophe/Paragraph: 374 
Verse/Line: a       იგი მივიდა, ლაშქართა   სრულ მაზედ ჰქონდათ თვალია,
Verse/Line: b       ძალად შეარტყეს კაპარჭი,   ტიროდა გულ-მხურვალია,
Verse/Line: c       ანაზდად ნახეს ქურციკი   პირდაპირ მამავალია.
Verse/Line: d    და   ხელფიცხად მოკლა, მიუხდა,   არც ცხენი დაიხვალია.






Strophe/Paragraph: 375 
Verse/Line: a       მეფემან ბრძანა: "მაშინვე   ვსცან მე ამისი ესობა,
Verse/Line: b       ვაჭრის ისარი ნადირსა   აწ ასრე ვით დაესობა?"
Verse/Line: c       სადგომს მივიდეს, შვენოდეს   ოთახთა ტახტთა მდგესობა,
Verse/Line: d    და   ჭამა შეიქნა, გამართეს   ყოველთა ლხინთა წესობა.






Strophe/Paragraph: 376 
Verse/Line: a       მეფემ ახლოს დაიყენა,   მსწრაფლ უნდოდის სანახავად,
Verse/Line: b       ვით სმენოდა, მას ტირილი   ღამით სწადდა სასინჯავად.
Verse/Line: c       სმა გათვდა, გაიყარნენ, ყველა   წავა თავისთავად,
Verse/Line: d    და   იგი სადგომს შემობრუნდა,   გაიხადა თავი ავად.






Strophe/Paragraph: 377 
Verse/Line: a       რაც ხალიფას მოეხსენა,   მეფემ იგი თვითცა ნახნა,
Verse/Line: b       შეებრალა მისსა მჭვრეტსა,   იტირა და ივაგლახნა,
Verse/Line: c       გაუკვირდა მეტის-მეტად,   მაგრამ რამცა გამოსახნა!
Verse/Line: d    და   ყმამ ტირილი არ დააგდო,   მზის წვერამდინ სულთქნა, ახნა.






Strophe/Paragraph: 378 
Verse/Line: a       კვლავცა აწვია მეფემან,   მარტო მიისვა წინარე,
Verse/Line: b       უბრძანა: "გკითხავ საქმესა,   ვაი, თუ შეგაწყინარე?
Verse/Line: c       დღისით ჩვენებრივ ჩვენთანა   შენცა ხარ მართ მოცინარე,
Verse/Line: d    და   ღამით რად სტირი? რად ჰკვდები?   - შენ ვერვინ გნახოს მძინარე."






Strophe/Paragraph: 379 
Verse/Line: a       ჰკადრა: "მეფე ხარ მაღალი,   ხელმწიფეთ დიდთა გვარისა,
Verse/Line: b       მე ერთი ვინმე ღარიბი,   მარტო უცხოსა არისა,
Verse/Line: c       ჩემნი ამბავნი თქვენს წინა,   გლახ, რა საკადრო არისა?
Verse/Line: d    და   რად ვარგა თქვენგან ჩემისა   სიტყვისა სმენა მწარისა?"*






Strophe/Paragraph: 380 
Verse/Line: a       კვლავცა უბრძანა: "მიამბე,   მე მწადსო შენი მამობა,*
Verse/Line: b       ნუ თუ რა გერგოს, გელხინოს,   ჩვენცა ვქნათ შენთა ამობა,
Verse/Line: c       ნუ გეშის, ღმერთი უხვია,   აქვს კეთილისა წამობა,
Verse/Line: d    და   ტახტოსანი ხარ, კვლავ მოგცეს   მანვე ტახტისა დგამობა."*






Strophe/Paragraph: 381 
Verse/Line: a       თქვა, თუ: "ვიკადრო, მეფეო,   აწ სიტყვა მოხსენებისად,
Verse/Line: b       სიზმარი ვნახე მართ, ვითა   დღივ ცხადად მოჩვენებისად,
Verse/Line: c       პირ-მზემან ვინმე მნათობმან   პირობა მამცა ნებისად,
Verse/Line: d    და   ვთქვით: "ვიყოთ ერთმანერთისა,   ვსხდეთ ჭირთა                                       განკურნებისად."*






Strophe/Paragraph: 382 
Verse/Line: a       კვლავ შევჰფიცეთ ერთმანერთსა,   ერთხელად და მერმე კიდე,*
Verse/Line: b       სახე მომცა: "გაგეღვიძნენ   ამ ნიშნითა მამნახვიდე,*
Verse/Line: c       ვირემ მპოვო, იტირებდე,   როდეს ამას გაიცდიდე."
Verse/Line: d    და   მიკვირს, ჩემად სასიცოცხლოდ   გული ვითა დავიმშვიდე!






Strophe/Paragraph: 383 
Verse/Line: a       ანაზდად მახეს გავები,   ვეღარას ვიყავ მქნელია,
Verse/Line: b       პირ-მზე მოვიდა, ეცადა,   შეიქნა ჩემი მხსნელია,
Verse/Line: c       მერმე ჩავარდა ბადესა,   -- ჩემგან ხსენებად ძნელია!
Verse/Line: d    და   მე ვერა ვარგე, გავშორდი,   მით არ ცეცხლი მწვავს ნელია?






Strophe/Paragraph: 384 
Verse/Line: a       გამეღვიძა, ავიხედე,   სახე მქონდა მისეულად,
Verse/Line: b       ვიცი, რომე მემართლების,   ჩემგან დარჩა გულ-მოკლულად,
Verse/Line: c       სამყოფთაგან წამოსრული,   მისთვის ვქნილვარ დაკარგულად,
Verse/Line: d    და   აწ, მეფეო, რად არ გიკვირს,   მე უმისოდ სულთა დგმულად!?






Strophe/Paragraph: 385 
Verse/Line: a       ამად ვსტირი, ვერა ვარგე,   მან დამიხსნა ჭირისაგან,*
Verse/Line: b       დიაცობით მომეხმარა   ყოვლის მისის ღონისაგან,
Verse/Line: c       მამაცობა გამიცუდდა   ჩემის შავის ბედისაგან,
Verse/Line: d    და   ძილმან შემკრა, არა ვიცი,   ღაფლად დავრჩი თავისაგან."**






Strophe/Paragraph: 386 
Verse/Line: a       მეფე მიბრუნდა თავისად   სახლად-სრად ტურფად გებულად,
Verse/Line: b       ოქროს სარტყლითა მონანი   დგას ყოვლგან გარიგებულად,
Verse/Line: c       ბრძანა: "ქალს ვნახავ, აცნობეთ,   არ მივალ შეუგებელად."*
Verse/Line: d    და   იგი მივიდა, პირად მზე   ზე ადგა მოსაგებულად.



Strophe/Paragraph: N 
Verse/Line: n.291/c    
სწორთა] მტერთა _ C. ^
Verse/Line: n.291/d    
თუ ხარ და იგი არ გინდა _ A. ^
Verse/Line: n.292/c    
ნახვად პირისა] ნახვად მის თემთა _ L. ^
Verse/Line: n.292/d    
მსრაფლ] მალ _ A, C. აწევ მივიდეთ ქვეითნი, არ წაისვლების ცხენისად _ L. ^
Verse/Line: n.295/d    
გონებისა] მონებისა _A, მონობისა _ C. ^
Verse/Line: n.295/x    
ამის შემდეგ L-ში ეს ზედმეტი სტროფია:^






      იცით, თუ ჩემსა პატრონსა   თქვენი ვით უნდა მონობა?
      სრულად მისრელთა ამბად აქვს   შენთ შუქთა მოსაწონობა;
      რაცა გინდოდეს, გვიბრძანე,   ჰქენ თქმათა შესაწონობა,
   და   ეგეთსა გმირსა შენც გმართებს   საქმისა დაუღონობა.



Verse/Line: n.296/d    
ნუ თუ შენ რა მოიგვარო კეთილისა მისაგვანი _ L. ^
Verse/Line: n.297/b    
მიც ლახვარი სიტკივილისა] მჭირს უებრო სატკივილისა _ A, B, C. ^
Verse/Line: n.299/a    
ბურნე-მელიქ] ბურნა-მელიქ _ A, C. ^
Verse/Line: n.300/d    
მე ვჰყო] მე ვქნა _ C, F, K. ^
Verse/Line: n.301/c    
უღონიოდ _ A, C. ^
Verse/Line: n.303/a    
მთვარესა, ზე ადგომილსა] პირმთვარესა მას ადგომილსა _ B, მთვარეს ადგომილსა მილსა _ D. ^
Verse/Line: n.304/d    
მოახლებითა] მოსახლებითა _ B, D. ^
Verse/Line: n.305/b    
საიმისოდ] საიმედოდ _ D. ^
Verse/Line: n.307/b    
იგი მზე _ B. ^
Verse/Line: n.308/d    
მთვარე გაივსო, მზის შუნი პირს ექმნეს შემოდგომილად _ L. ^
Verse/Line: n.309/d    
უშენოსა ნუმც გაუღებს პირსა ჩემსა დანა კარსა _ L. ^
Verse/Line: n.310/d    
განაცინდეს] გაიცადნეს _ C. ^
Verse/Line: n.312/d    
აკლო] აკრთო _ C. ^
Verse/Line: n.314/c    
ვაჭართა] ვაზირთა _ B, D, L. ^
Verse/Line: n.314/d    
თუ შემაჩნდეს გამტყუვნება, ჩემგან ვინღა რამ ირწმუნა? _ L. ^
Verse/Line: n.316/b    
უქონელთა _ A, C. ^
Verse/Line: n.321/c    
მხედავღა _ B, მხედავა _ D, ხედავო _ L. ^
Verse/Line: n.321/d    
ღმერთმან დამწყიოს, შენზედა თუ ვიყო საორგულითა _ L. ^
Verse/Line: n.324/a    
მასვე _ A, C. ^
Verse/Line: n.324/d    
გამომლალავი] გამამღალავი _ A, C, D, გასამღალავი _ F, გამოლალავი _ D. ^
Verse/Line: n.324/x    
ამის შემდეგ L-ში ორი ზედმეტი სტროფია:^






      კვლავცა ატირდა ომაინ   ცხელისა ცრემლთა დენითა,
      უთხრა, თუ: "თავი სიკვდილად   თქვენ ჩემთვი გარდგიდენითა,
      თუცა შმაგი ვარ, არ ვიჲო   სიტყვათა ნაცადენითა,
   და   შენი არ ვიყო, გიტყუო,   ღმერთი ვყო მგმობრად ენითა."





      ქალი ეტყვის, თუ: "მამაცი   ხამს იყოს სიტყვა სრულობით,
      არ დიაცურად ზოგთამე   ფიც-პირთა გაუსრულობით,
      თქვი, რაცა გინდეს, ნუ მიქმენ   გული ლახვართა სრულობით!
   და   განა ვერ გხედავ _ მიყრილხარ   ოდენ სულ წაცასულობით."



Verse/Line: n.326/c    
ღამით] თვალთა _ A. ^
Verse/Line: n.327/b    
ქონად გულს დამარხულისად] ქნად გულსა დამარხულისად _ B, შენახვად ჩემისა გაზრახულისად _ C, შენახვად ჰქონდა გულს შენახულისად _ F. ^
Verse/Line: n.326/c    
ღამით] თვალთა _ A. ^
Verse/Line: n.327/b    
ქონად გულს დამარხულისად] ქნად გულსა დამარხულისად _ B, შენახვად ჩემისა გაზრახულისად _ C, შენახვად ჰქონდა გულს შენახულისად _ F. ^
Verse/Line: n.328/c    
ყელთა საბელთა] ყოვლთა საბელთა _ A, C, ყელის საბელი _ B, ხელის საბელთა _ D. ^
Verse/Line: n.329/c    
გხედავ მეტად ცეცხლ მხურვალსა] სენი შეიქს შენზედ ვალსა _ A, C, გხედავ მეტად მომხურვალსა _ D. ^
Verse/Line: n.332/b    
კაცთაგან] ქვეყანად _ A, B, C. ^
Verse/Line: n.336/b    
ორსა] რიდეს _ A. ^
Verse/Line: n.338/d    
ვერას მიმხვდარან, ყოველთა გული აქვს დაჭმუნვებისა _ L. ^
Verse/Line: n.338/d    
დამბრმალა] დაბმულან _ C. ^
Verse/Line: n.342/x    
ეს სტროფი არ არის A, C, F, K-ში.^
Verse/Line: n.343/x    
ეს სტროფი ასე იკითხება L-ში:^






      კვლავ მოახსენეს აქიმთა:   "ხსოვნა გვაქვს დიდთა ჟამისა,
      გვიკვირს, თუ რა სჭირს, არ ვიცით,   არცა ვართ მნახი ამისა,
      სიცხე არა აქვს, არცა სჭრის   მას სენი წონა დრამისა,
   და   გულსა შეჰქნია მონდომა   შეტყობად რაღაც რამისა."



Verse/Line: n.346/c    
შილობით] შლილობით _ A, C, F, K, ქალიშვილობით _ L. ^
Verse/Line: n.349/a    
დააჩნდა] დააკლდა _ A. ^
Verse/Line: n.350/c    
მებრძოლთ _ A. ^
Verse/Line: n.351/b    
თანა ეახლების] გვერცა იახლების _ A, C, F, K. ^
Verse/Line: n.353/a    
ომაინს თანა _ D, L. ^
Verse/Line: n.353/c    
დაედარები] დაედგინები _ B, D, L. ^
Verse/Line: n.354/a    
მობრუნდი _ A. ^
Verse/Line: n.355/a    
ლაღობით] ლაღობად _ L. ^
Verse/Line: n.361/c    
არცა ვიცი, თუ რასთვის აქვს ვაჭრულად ჩასაცმილონი _ L. ^
Verse/Line: n.361/d    
ჩრდილსა სპილონი] გრილსა სპილონი _ A, გრილოსა პილონი _ D. ^
Verse/Line: n.362/a    
უხმო, უთხრა _ D. ^
Verse/Line: n.362/c    
თქვა, თუ: "მე ვაჭრად მოსულვარ, არ მაქვს ჭაბუკთა ცილობა." _ L. ^
Verse/Line: n.364/a    
მეფეს, სპათა, დიდებულთა] მეფესა და დიდებულთა _ A, L. ^
Verse/Line: n.364/d    
ჰგვანდეს] ერთგან _ L. ^
Verse/Line: n.365/c    
იამებოდა] ენატრებოდა _ B. ^
Verse/Line: n.365/d    
მისსა შემყრელსა ცეცხლისა წვა ადრე დაევსებოდა _ L. ^
Verse/Line: n.368/b    
უბრალოდ ცრემლითა] უებროდ ენითა _ A, C, უებროდ ცრემლითა _ L. ^
Verse/Line: n.369/c    
სდის] წვიმს _ L. ^
Verse/Line: n.370/a    
ყოველთა ღამეთა ვაება აქვს და თავს ცემა] ყოველთ დღეთა ვაება აქვთ თავსა საცემი _ A, ყოველთა დღეთა ვაება აქვს თავს საცემი _ C, ყოველთ ღამეთა აქვს ვაება და თავსა ცემა _ D. ^
Verse/Line: n.373/x    
ორი უკანასკნელი ტაეპი ასე იკითხება L-ში:^




      დია დასტურად ვიახლნეთ,   ვისმინოთ ნაუბარია;
   და   რა ცხენსა შეჯდა, აევსო   ცრემლითა საგუბარია.



Verse/Line: n.379/d    
რად ვარგა თქვენთან ჩემისა სიტყვისა მბობა მწარისა _ L. ^
Verse/Line: n.380/a    
ნურად გრცხვენია _ L. ^
Verse/Line: n.380/d    
დგამობა] ამობა _ A, C. ^
Verse/Line: n.381/x    
L-ში ამის შემდეგ ორი ჩანამატი სტროფია:^






      რქვა, თუ: "არ ვაწყენ, ვერ ვიტყვი,   არ თქმისა დამრთე ნებანი,
      ვიცი, რომ არსით არ მოსჩანს   ჩემთ ჭირთა განკურნებანი,
      ცუდად რას ვყბედობ? კვლაცა სჯობს   სასჯელთა მოთინებანი.
   და   მიჯნურთა წესი ფარვა არს,   არ ვარგა განჩინებანი."





      მეფეს რა ესმა ყმისაგან   მიჯნურობისა ხსენება,
      ამა საქმისა შეტყობა   უფროვე ერთობ ენება,
      ომაინ ვერ ყოლ ვერა ქნა   ცრემლლისა წამსა ყენება,
   და   კვლა-და-კვლა ჰკითხა, არა-თქმად   მას თავი არ დაანება.



Verse/Line: n.382/a    
ერთხელად] პირველად _ A, C, D. ^
Verse/Line: n.382/b    
სახე ვნახე, გამეღვიძა _ A, C. ^
Verse/Line: n.385/a    
ვერა ვარგე] ვერა ვნახე _ A, C. ^
Verse/Line: n.385/d    
ღაფლად დავრჩი] ლაყბად დავრჩი _ F. ^
Verse/Line: n.385/x    
L-ში ამის შემდეგ ეს სტროფია:^






      სასიკვდილოდ ადვილ მიჩანს   თავი მისთვის დასადებლად,
      მცირედ ჟამღა მოვიცადო,   ვირე ვიყო მისად მძებრად,
      ვერა ვპოვო, სისხლი ჩემი   მე ვყო ველთა და დამღებრად,
   და   ცოცხალ ვიყო _ სიყვარული   მისი მქონდეს გარდუმღებრად.



Verse/Line: n.386/c    
ბრძანა: "ქალს ვნახავ, იცოდეთ, არ მივალ შეუგზავნელად." _ F. ^



Next part



This text is part of the TITUS edition of Kaixosro, Omainiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.