TITUS
Kaixosro, Omainiani
Part No. 35
Previous part

Chapter: XXXIV 
Strophe/Paragraph: T 
Verse/Line: 85/23    აქა ომაინ ჭაბუკისაგან მისრეთის ხელმწიფის ქალის
Verse/Line: 85/24    მარტოსაგან წაყვანა


Strophe/Paragraph: A 
Verse/Line: 85/25       რა გათენების ჟამი მოახლოვდა, ორნივე ადგნენ და ტანთა
Verse/Line: 85/26    ჩაიცვეს. ცხენზედ შესხდნენ. სოლომონის ნათქვამი ლოცვა თქვა და
Verse/Line: 85/27    ცხენს უთხრა: "ვირემ ინდოეთს არ მიხვიდე, ნუ დასდგები."

Strophe/Paragraph: B 
Verse/Line: 85/28       ლაგამი აჰკრა. ფიცხლავ აფრინდა. იგი დღე ჰაერთა შიგან
Verse/Line: 85/29    იარა და სიბნელის ჟამს თავის საწოლის კართა ჩამოხდა. რა გათენდა,
Verse/Line: 85/30    ომაინის საწოლით გამოსვლის ჟამი დაგვიანდა. პირმთვარენი
Verse/Line: 85/31    მხევალნი წადგნენ შეტყობად და ნახეს, აღარც ერთნი იყვნენ. შეიქნა
Verse/Line: 85/32    საკვირველების ხმა, ტირილი და მეფეს აცნობეს. მეფე და დიდებულნი
Verse/Line: 85/33    უჭკვოდ გამორბოდეს, ომაინის საწოლის კარსა მივიდნენ და
Verse/Line: 85/34    მათი ირაღი უპატრონოდ ნახეს. მეფემ საყელო გარდიხივა და თავსა
Verse/Line: 85/35    ნაცარი გარდაიყარა. დიდებულთა ტირილისაგან** და საშინელისა
Verse/Line: 86/1    ხმისაგან იგი ადგილი იძროდა მოქალაქეთა შინა. და იმა ქვეყანასა
Verse/Line: 86/2    გაისმა ესე ამბავი. ყოველი კაცი და დედა-წული მეფისა კარსა შეიყარა.
Verse/Line: 86/3    ერთი მეორესა შესტიროდა და თავსა ცემისა ხმა და ლაშქართა
Verse/Line: 86/4    ყვირილი ორს ფარსანგსა ისმოდა. და სამსა დღესა და ღამესა
Verse/Line: 86/5    ესრე ტირილი იყო. ერთი მეომრისა სიტყვასა არა მოისმენდა.
Verse/Line: 86/6    ნახეს -- არცა ცხენისა კვალი იყო და არცა ციხისა კარი განეხვნეს,
Verse/Line: 86/7    ეგრეთვე დაბეჭდულნი იყვნეს. ვერა შეიგნეს -- ვერცა წანავალი და
Verse/Line: 86/8    ვერცა კვალი. მეფემან ლაშქარნი იხმნა, ვითა: ხუთისა წლისაგან
Verse/Line: 86/9    უფროსი შინა ნუ დადგების; ყოველნი ყოვლგნით ძებნად წავიდეთ;
Verse/Line: 86/10    მეცა ერთსა მხარსა წავალო; და, თუ მათსა ამბავსა ვერა გავიგებ,
Verse/Line: 86/11    თავსა ცოცხალსა არა დავირჩენ." ამისი გაგება იყო იყო და ამას იტყოდეს:
Verse/Line: 86/12    "ესეთსა მაღალსა და თვალუწვდომელსა ციხისა გალავანთა
Verse/Line: 86/13    კართა გაუხსნელად ვითა გარდავიდა, ანუ უცხენოდ მარტომან ესეთი
Verse/Line: 86/14    პირ-მთვარე ქალი ვითა მიინდო? ესე კაცთაგან ძნელია და გვეშინიან,
Verse/Line: 86/15    თუ არ დევი იყო, ანუ მაცდური." ზოგნი ამას იტყოდეს:
Verse/Line: 86/16    "თუ არ დევი იყო, ზავარ-ფალავანსა ესრე მედგრად ვერა მოერევოდა."
Verse/Line: 86/17    ლაშქართა შიგან ტირილითა ამას სჩიოდეს ყოველნი.






Strophe/Paragraph: 423 
Verse/Line: a       მეფე შეიქნა საგლოვად,   თმა-წვერთა მომპარსველია,
Verse/Line: b       ცხენთა სადგენი მინდორი   ცრემლითა უქნა სველია,
Verse/Line: c       თქვა: "უამათოდ ცოცხალი სიკვდილსა   რაღას ველია?
Verse/Line: d    და   სასიკვდილოსა წამალსა   ვერ მოვრჩი შეუსმელია."





Strophe/Paragraph: 424 
Verse/Line: a       კვლავ ბრძანა: "შვილი წამგვარა   დევმა მისითა დეობით,
Verse/Line: b       მას კაცად ჩვენ რად ვექმენით   საქმისა მისანდეობით?"
Verse/Line: c       შესხდეს ყოველნი, ხელთ ჰქონდა   ჩვენ ცხენთა მოსადეობით,
Verse/Line: d    და   ლაშქარნი ოთხგან გაიყვნენ   ძებნისა მოცადეობით.

Strophe/Paragraph: C 
Verse/Line: 86/18       რა ქალაქთ უფროსმა ეს შეიტყო, რომე სათქმელად დრო შეიქნა,
Verse/Line: 86/19    ხელმწიფეს წინ კაცი გაგზავნა, რომე "ორი წიგნი დაუწერიათ --
Verse/Line: 86/20    ერთი ჭაბუკსა და ერთი -- პირმთვარესა; აწე აქა მაქვს; ჩვენცა
Verse/Line: 86/21    ახლად ვიპოვნეთ და ხელმწიფის ბრძანებას ველით." რა მეფემ ეს
Verse/Line: 86/22    მოისმინა, ხელივით წამოიჭრა. თავადნი თანა გამოჰყვეს. ქალის
Verse/Line: 86/23    საწოლს მიიჭრა და წიგნი თვალთა ზედან დაიდვა და მწიგნობარს წააკითხვა.





Strophe/Paragraph: 425 **
Verse/Line: a       ეწერა: "ვიცი, მეფეო,   აწ თქვენ სთქვით ჩემი ქაჯობა,
Verse/Line: b       მაგრამ შემინდევ, თქვეს წინა   მაქვს მე ამისა აჯობა,
Verse/Line: c       ქვეყნად მავალმან ჩემს ცხენსა,   არცა ვეჭვ, ეტლმან აჯობა,
Verse/Line: d    და   გამოვისწრაფე, მით მკლავდა   მამისა დანასაჯობა.





Strophe/Paragraph: 426 **
Verse/Line: a       ინდოთ მეფისა შვილი ვარ,   არ დევთა ნათესავია,
Verse/Line: b       თუ ღმერთსა უნდეს, მოყვარე   გესვა არ რამე ავია.
Verse/Line: c       თქვენი ასული დედოფლად   ჯდეს ტურფად სანახავია,
Verse/Line: d    და   ჩვენის შიშითა მოგართვან   ყოველგნით მტერთა ზავია."

Strophe/Paragraph: D 
Verse/Line: 87/5       ესრეთ მოეწერა, თუ: "მეფეო, წესია და ბრძანება ღვთისა: ვილი
Verse/Line: 87/6    დედ-მამათა მაამებელი უნდა იყოს, არა თუ მაწყინარი. ხუთი
Verse/Line: 87/7    წელიწადი გათავდა, რომე ხელმწიფე, მამაჩემი და იგი ბანოვანთა
Verse/Line: 87/8    თავი, დედოფალი, დედაჩემი, ჩემის ცეცხლითა იწოდეს, და ამისთვის
Verse/Line: 87/9    შენდობას ვითხოვ, რომე იმათ საქმეს მივაშურეთ. თუ ხელმწიფის
Verse/Line: 87/10    შეეტყო, აღარ გამოგვიშებდა და თუ ცხადლივ წამოსულიყავი, ორის
Verse/Line: 87/11    წლის სავალი იყო. და ახლა თქვენის ბედით მეორეს დღეს ინდოეთს
Verse/Line: 87/12    მოვედი. მეფეო! აქამდი თავი დავმალე დიდის მეფის შვილობისა და
Verse/Line: 87/13    ახლა წვრილად მოგვიხსენებია: მე დიდის ინდოეთის შვიდის სახელმწიფოს
Verse/Line: 87/14    სარიდან ხელმწიფის შვილი ვარ, დიდის ტარიელის შვილის
Verse/Line: 87/15    შვილი, ომაინ ჭაბუკი, არა თუ ვაჭარი.76*"

Strophe/Paragraph: E 
Verse/Line: 87/16       მერე ქალის წიგნი წაიკითხეს, ვითა: "ხელმწიფეო, ღმერთს ვიმოწმებ,
Verse/Line: 87/17    რომე დიდად ვიშიშვი, მაგრამე ზეგარდმო განგებამან ამ
Verse/Line: 87/18    ჭაბუკს მიმცა, და დიაცისაგან წესი არის, რომე, რა ქმარს მიეცემის, მისი
Verse/Line: 87/19    ნება უნდა იყოს. ამას ასრე სასწრაფოდ უნდოდა ჩემი წამოყვანა,
Verse/Line: 87/20    და ჩემგან უარი აღარ გაეწყობოდა. და ხელმწიფემ ჩვენზედ გულის
Verse/Line: 87/21    წყრომა მოიშალოს და, ჩვენ რაც იარაღი, საჭურჭლე, ჯოგი და
Verse/Line: 87/22    ხვასტანგი დაგვეწეროს და ნუსხა გვექნას, ქალაქთ უფროსის ქალის
Verse/Line: 87/23    ხელით გვიბოძეთ და თქვენის მოწყალის გულით შენდობა გვიბოძეთ."

Strophe/Paragraph: F 
Verse/Line: 87/24       რა მეფემან და ლაშქართა ეს მოისმინეს, დიდად გაიხარნეს
Verse/Line: 87/25    და ღმერთსა მადლი მისცეს, მათი ეგზომი ჭირი ლხინად და სიხარულად
Verse/Line: 87/26    შესცვალეს და ხუთს დღეს, რაც ქალის ბრძანება იყო, ყოველივე
Verse/Line: 87/27    გაარიგეს და მეექვსეს დღეს გაისტუმრეს.


Strophe/Paragraph: N 
Verse/Line: n.p.85/35    "დიდებულთა ტირილისაგან..."-ით დაწყებული, ვიდრე ორი სტროფით (423, 424) დამთავრებული, არის მხოლოდ D-ში; L-ში ასეთი სურათია: D-ში მოტანილი ამ ორი სტროფის წინ ჩართულია:^
   ფიცხლად მესტროლაბე და მერამლენი იხმეს მისთა გზათა გაგებად. რა გამოიკითხეს, მოახსენეს: "მეფეო, იგი ხმელთა გზათა არა წასულა; მისი გზა აერთა შიგან არის, ამისთვი[ს] ვერა გამოვსცანით, რომელსა მხარსა წასულა. ესე ვცანით მართლად, რომე მშვიდობასა შიგან არიან და დიდსა სახელმწიფოსა პატრონად სჩანან და მათსა ამბავსა ადრე სცნობ და იმა სიტყვითა თქვენი გული გაიხარებს". ცოტადაცა ამა ნათქვამითა იმედი მოეცათ, მაგრამ ტირილსა და ვაებასა შინა იყვნეს. და მეფე უებროდ შესაბრალებითა სიტყვითა მოსთქვემდა ტირილითა: თქვეს თუ:




Verse/Line: a       "შევიქმნეთ ყოველნი თმა-წვერნი   მამპარსველია".
Verse/Line: b       ცხენთა სადგენნი მინდორნი   ცრემლითა ექმნათ სველია.
Verse/Line: c       მეფე იტყოდა: "ცოცხალი   კეთილს აღარსით ველია,
Verse/Line: d    და   სასიკვდილოსა წამლისა   ვერ მოვრჩი შეუსმელია."




Verse/Line: a       რად აუჩქარდით, საქმენი   კარგად არ გავიცადენით?
Verse/Line: b       ნეტარ სით იყო მოსული   მართ ჩვენთვი მოსაცდენით?
Verse/Line: c       ნება ვით დავრთეთ მიცემად,   რისთვი არ მოვიცადენით?
Verse/Line: d    და   თვით დავიმართეთ პატიჯნი,   აწ ვსხდეთ ცრემლისა დადენით."




Verse/Line: a       კვლავ ბრძანა: "შვილი წამგვარა   დევმა მისითა დევობით,
Verse/Line: b       რასთვი ვექმენით უცხოსა   ჩვენ ასრე მისანდევობით?
Verse/Line: c       ყოვლის ღონითა შევიქმნათ   ძებნისა მოცადევობით,
Verse/Line: d    და   ვერ ვპოვოთ-თავი სიკვდილად   ვყოთ მისთვი გარდამდეობით".
   როგორც ვხედავთ, ლექსის შინაარსი თითქმის ერთი და იგივეა (D-სთან შედარებით), ხოლო პროზა უფრო განვრცობილი.
Verse/Line: n.425/x    ეს ორი სტროფიც (425, 426) მხოლოდ D და L-შია.^
Verse/Line: n.426/x    ეს ორი სტროფიც (425, 426) მხოლოდ D და L-შია.^
Verse/Line: n.p.87/15    "მე დიდის... არა თუ ვაჭარი" _ მხოლოდ C-შია.^



Next part


This text is part of the TITUS edition of Kaixosro, Omainiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.