TITUS
Kaixosro, Omainiani
Part No. 39
Previous part

Chapter: XXXVIII 
Strophe/Paragraph: T 
Verse/Line: 94/4    აქა ომაინ ჭაბუკისაგან თეთრის დევის ამბვის მოსვლა


Verse/Line: 94/5    ოდეს ცხენსა საბელი მოაბა და ხელისაგან წაუვიდა, აღარ გაეყარა
Verse/Line: 94/6    
და შორიდამ თვალით მისწურა. ათს დღეს იარა და შიმშილით
Verse/Line: 94/7    
მოჭირვებული თავის თავს ჩიოდა: ვეღარც აღმოსავლეთი იცნა და
Verse/Line: 94/8    
ვეღარც დასავლეთი და ღმერთსა ადიდებდა. და ამ დიდსა მთასა
Verse/Line: 94/9    
მიმართა. ერთი ჭანდრის ხე ნახა, და მის ქვეშ ცივი წყალი და
Verse/Line: 94/10    
ტურფა სასხდომი იყო. წყალი დალივა და ხეს ქვეშ დაჯდა და შეჭირვებული
Verse/Line: 94/11    
საგონებელსა ჩავარდა. ამაზედ შეხედა და სამი ცხენოსანი
Verse/Line: 94/12    
ნახა, რომე იმ ხის ძირს მოდიოდეს. იამა და ესრედ ბრძანა:
Verse/Line: 94/13    
"მტერთაგან სიკვდილი დია სჯობს შიმშილით სიკვდილსა, და ანუ
Verse/Line: 94/14    
ამ კაცთაგან ამბავსა რასმესა შევეყარო". რა ახლოს მივიდნენ,
Verse/Line: 94/15    
ორნი დევკაცნი, ერთსა შუბი ჰქონდა და მეორეს ლახტი ერჭო, და მესამე
Verse/Line: 94/16    
შავი მონა იყო, მათის ბარგის მზიდავი. შუბოსანმა შემოყივლა:
Verse/Line: 94/17    
"შენ ბედ--მლაშეო! ვინ ხარ, რომე დევის ქვეყანას მოსულხარო? აწე
Verse/Line: 94/18    
მოდი და ჩემის ცხენის ფერხთა მოეხვიე!" ომაინ ისარს ხელი მიჰყო
Verse/Line: 94/19    
და შუბოსანს კაცს მკერდსა ჰკრა და მოკლა. ლახტოსანს კაცს საგდებელი
Verse/Line: 94/20    
შესტყორცა, დაიჭირა და ხელფეხი შეუკრა და წინ დაიდგა.
Verse/Line: 94/21    
მერმე ზანგს კაცს შეუძახა: "შენ მონას გევხარ, შენი სიკვდილი არა
Verse/Line: 94/22    
ხამს"-ო. მოვიდა და ომაინს ფერხთა მოეხვია და ესრეთ მოახსენა:
Verse/Line: 94/23    
"ხელმწიფეო, მონა შენი ვარ." მერმე უბრძანა: "შენს ცხენს რა გიკიდიაო?"
Verse/Line: 94/24    
მან მოახსენა: "მაგათი ნუზლი არისო". მოაღებინა და
Verse/Line: 94/25    
შიმშილით შეჭირვებულმან ღმერთს მადლი შესწირა, საჭმელი ჭამა,
Verse/Line: 94/26    
ღვინო დალივა და ხვადის ლომივით გაამაყდა. მკვდრის კაცის იარაღი
Verse/Line: 94/27    
მას ზანგს უბოძა. მერმე მას შეკრულსა უბრძანა: "თუ მართალს
Verse/Line: 94/28    
მეტყვი, შენს სულს შენსავე გვამსა შეინახავ, და ტყვილი
Verse/Line: 94/29    
შენი მტერი არის". მან მოახსენა: "ხელმწიფეთა მსგავსო! თქვენ ტყვილი
Verse/Line: 94/30    
არ გეკადრების. მე დევი არა ვარ; დედა ჩემი კაცთა ნათესავი არის
Verse/Line: 94/31    
და მამა დევი მყავს, მაგრამე დევის რჯულზედ არა ვარ. თქვენს
Verse/Line: 94/32    
სამსახურსა და სიამოვნეს ვინ ღირსა? ამ ღვთის უშიშის დევისაგან
Verse/Line: 94/33    
მრავალი ქვეყანა წამხდარა. ამას ვნატრობდით, რომე ერთი მძლავრი
Verse/Line: 94/34    
მტერი აუჩნდეს და მისის ხელისაგან დაგვიხსნას". ომაინ უბრძანა:
Verse/Line: 94/35    
"რა გვარი არის, ანუ რა ჰქვიან? მან მოახსენა, თუ: "მოგეხსენებოდეს:
Verse/Line: 94/36    
სისტანელის ფალავანთა, დიდის ნარიმანის შვილის, საამისა
Verse/Line: 95/1    
და მისის შვილის ზაალისა და მისის შვილის როსტომისა. ოდეს
Verse/Line: 95/2    
მაზანდარის ქვეყანას თეთრი დევი მოუკლავს როსტომს, იმისი ნათესავი
Verse/Line: 95/3    
წამოსულა82* და ამ მთაში დამკიდრებულა. და ერთი თეთრი
Verse/Line: 95/4    
დევი არის, ყოვლის პატრონი, და არას კაცს არა აქვს ამისთანა
Verse/Line: 95/5    
ხელმწიფური წესი, რომე ამას აქვს, და ამას გარდა, რაც სახედ
Verse/Line: 95/6    
უნდა, იმ სახით შეიქნების, და ერთის მთის ოდენი კაცი არის."
Verse/Line: 95/7    
მერმე იგი ზანგი მოიხმო და მასცა ჰკითხა, და, რაც იმას ეთქვა,
Verse/Line: 95/8    
მანცა იგი მოახსენა. ომაინ მიუბრუნდა და იგი კაცი გახსნა. მერმე
Verse/Line: 95/9    
მან დევკაცმან მოახსენა: "ხელმწიფეო, ვინ ხარ, რა საქმისა მძებნელი,
Verse/Line: 95/10    
რომე ჩვენცა მის მიხედულობით გმსახუროთ". მან უბრძანა: "ჯერეთ
Verse/Line: 95/11    
მას საომრად შემყარე, ვისცა მოვდევ და მას უკან ჩემს ამბავს შეიტყობ.
Verse/Line: 95/12    
მართალს კაცსა გევხარ და სიმართლე არ წაგახდენს." იგი
Verse/Line: 95/13    
ფერხთა მოეხვია. -- "... და ჩემს ერთგულობასაც ადრე სცნობთ."
Verse/Line: 95/14    
ომაინ იმ კაცის იარაღით შეეკაზმა და ესრეთ მოახსენა: "ნუ თუ
Verse/Line: 95/15    
ღმერთს მისი სიბილწე მოსძაგებოდეს და სიტყვით რითმე მოვატყუვო
Verse/Line: 95/16    
და შენს წინ მოვიყვანო!" ფიცხლავ შესხდეს და იარეს. ასეთს გზას
Verse/Line: 95/17    
წაიყვანა, რომე ყარაულთ ვერა იგრძნეს რა. რა სიახლოვეს მივიდნენ,
Verse/Line: 95/18    
ომაინ და ზანგი მონა იდუმალს ადგილს დააყენა, და იგი დევ-კაცი
Verse/Line: 95/19    
სარი-დევ ამბვის საკითხავად წავიდა. ერთსა თავის ამხანაგს შეეყარა
Verse/Line: 95/20    
და თავისის პატრონის, თეთრის დევის, ამბავი ჰკითხა. მან უამბო --
Verse/Line: 95/21    
"ლხინსა და მოსვენებაში არის და ცოტა ხანია შორის გზით მოსულა
Verse/Line: 95/22    
და იმავე ინდოეთის ხელმწიფის ტარიელის შავის ცხენის თესლის
Verse/Line: 95/23    
ჯოგის ცხენები მოუსხამს." სარი-დევი მობრუნდა და ომაინს
Verse/Line: 95/24    
ამბავი მოუტანა და ესრეთ მოახსენა: "მე სმის დროს მივალ და
Verse/Line: 95/25    
შენს ამბავს მიუტან და, რაც განგებასა ღვთისასა ეწადოს, იგი იქნას."
Verse/Line: 95/26    
ომაინ დაუმადლა და დამბადებლის ღვთის წინაშე მრავალი
Verse/Line: 95/27    
ილოცა. წავიდნენ და თეთრის დევის კარის სიახლოვეს მივიდნენ.
Verse/Line: 95/28    
და სარი-დევ მივიდა ამად, რომე იგიცა თავადთაგანი იყო და კარს
Verse/Line: 95/29    
ვერავინ დაუჭერდა. თეთრმა დევმა შემოხედა და ესრეთ უბრძანა:
Verse/Line: 95/30    
"სარი, ამბავი იცი რამეო?" მან მოახსენა: "ყოველთა ხელმწიფეთა
Verse/Line: 95/31    
უზეშთესო! თქვენის სიდიდის მეტი ამბავი არა არის რა. ამისთვის
Verse/Line: 95/32    
მოვსულვარ: ერთი ვინმე ღარიბი მარტო კაცი ყარაულთ ზედან მოგვადგა
Verse/Line: 95/33    
და თქვენს ქებას იტყოდა. ყარაულთ უფროსმან გამამატანა,
Verse/Line: 95/34    
და ამას მოგახსენებს, რომ მახარობელია: როსტომ და სულ მისნი
Verse/Line: 95/35    
ნათესავნი თქვენთა ნათესავთ ამოუწყვეტიათ ახლა ამ ცოტას ხანში."
Verse/Line: 95/36    
ეს ამბავი თეთრს დევს იამა: პირველად -- როსტომთან მტერობა
Verse/Line: 95/37    
და სიკვდილი და მეორე -- უცხოს ამბვის მოსმენა. სარი წინ დააჩოქა
Verse/Line: 95/38    
და თავისის ხელით სავსე ღვინო ასვა და დიადი წყალობა
Verse/Line: 96/1    
უიმედა. მერმე უბრძანა: "წადი და მოიყვანეო". სარი გამოვიდა, ცოტა
Verse/Line: 96/2    
ხანს კარს დადგა და მერმე ისევ შევიდა და ესრეთ მოახსენა:
Verse/Line: 96/3    
"ასრე მოგახსენა: თვითან მარტო მნახოსო და მერმე ვიახლებიო.
Verse/Line: 96/4    
დევი წამოდგა, ოქროს ქუდი თავს დაიხურა, ლახტი ხელთ აიღო და
Verse/Line: 96/5    
მარტო წავიდა. სარი წინ მიუძღვებოდა. რა შორით დევმა ომაინ
Verse/Line: 96/6    
დაინახა, მეტად ეჯაბანა და ომაინის ხელად შეგდებას ეცდებოდა,
Verse/Line: 96/7    
მაგრამე ომაინ ვეფხივით შორად უხლტებოდა. ისარი შემოსტყორცნა,
Verse/Line: 96/8    
ოქროს ქუდი გაუკვეთა და თავსა დაასო. დევი ესრეთ გაცოფდა,
Verse/Line: 96/9    
რომე თავის ხორცს კბილით იჭამდა. ომაინ შეატყო, რომე დევს
Verse/Line: 96/10    
თვალთ სინათლე წასვლოდა. მოუხდა და გვერდსა ხმალი შერთო და
Verse/Line: 96/11    
ვადამდი დაამაგრა. დევმა ომაინს ანაზდად ზურგს ხელი მოჰკრა,
Verse/Line: 96/12    
ჯაჭვი ააგლიჯა და მიწაზედ ძლიერ დასცა, და ერთს ჟამამდის დაბნედილი
Verse/Line: 96/13    
იდვა. დევმა იღრიალა და გარდაიქცა და სულისაგან დაიცალა.
Verse/Line: 96/14    
რა ომაინ აიხედა და დევი ნახა, დიდს თოვლიანს მთასავით
Verse/Line: 96/15    
იდვა, საწუთროს დამბადებელი ადიდა და ესრეთ თქვა: "ღმერთო,
Verse/Line: 96/16    
მადლი შენთვის, რომე დიდი და ცოტა შენთან სწორი არის. შენგან
Verse/Line: 96/17    
უშიში დევი შენის წყალობით მოკვდა, თვარემ მე ერთი მონა ვარ!"

Strophe/Paragraph: A 
Verse/Line: 96/18       
ზე ადგა და სარის უბრძანა: "ქუდი მოჰხადე და მკლავისა საბმური
Verse/Line: 96/19    
83* შეხსენიო". ეს ამბავი დევთ მიუვიდა, დევის სიკვდილი დაიჯერეს.
Verse/Line: 96/20    
როსტომის ნაქმარი მოიგონეს და მეტად შეშინდეს. -- "არამც
Verse/Line: 96/21    
აქაც ის მოვიდა ჩვენს ამოსაწყვეტლად? მას ვინ შეებმის?" ადგნენ,
Verse/Line: 96/22    
და მთის წვერზედ ერთი ციხე იყო, და მაშიგან შევიდნენ. სუფრა
Verse/Line: 96/23    
ისევ გარიგებით იდვა და იგი ოქროს ტაბაკი, რომე იამანის ხელმწიფისათვის
Verse/Line: 96/24    
მოეპარა, მუნ იდვა; რაც უნდოდა საჭმელი, ყველა ზედ
Verse/Line: 96/25    
იდვის და არც დაილეოდა. ომაინ მივიდა და დევის ტახტზედ დაჯდა
Verse/Line: 96/26    
და იგი ტაბაკი წინ დაიდვა და ერთობ იამა. სარი-დევი გამოვიდა
Verse/Line: 96/27    
და მაღლის ხმით იძახდა: "ეს ხელმწიფის ნათესავი ჭაბუკი დევთ
Verse/Line: 96/28    
ამოსაწყვეტლად ღმერთს გამოუგზავნია და, რაც ადამიანთ ნათესავი
Verse/Line: 96/29    
იყოთ, გამოდით!" რა ეს ესმათ, უთვალავი კაცი მოვიდა. მერმე
Verse/Line: 96/30    
სარის უბრძანა: "წადი და ყოვლიგვარი კაცი ცალკე-ცალკე გარდააყენე".
Verse/Line: 96/31    
სარი გამოვიდა და თავ-თავისად გაარიგა. მას დღეს ომაინ
Verse/Line: 96/32    
ლხინით გამოისვენა. მეორეს დღეს კაცი მოვიდა, რომ ციხის ძირს
Verse/Line: 96/33    
ერთი ხვრელი ყოფილა და დევნი იქიდამ გაპარულან, და დიაცნი
Verse/Line: 96/34    
იქავ დარჩომილან. სარის უბრძანა: "რაც დარჩომილიყვეს, სულ გაყვიტეთ
Verse/Line: 96/35    
და საქონელი ლაშქართ გაუყავ!" სარი-დევ წავიდა და
Verse/Line: 96/36    
ომაინის ბრძანება გაათავა. მერმე ხადუმნი მოასხეს და უბრძანა:
Verse/Line: 96/37    
"ბანოვანთ ვნახავ. რაც დევის სახლისა იყოს, იგი ერთად დააყენეთ
Verse/Line: 96/38    
და რაც სხვა ქალი იყოს, იგი ცალკე". იგი ბრძანებაცა გაათავეს.
Verse/Line: 97/1    
ომაინ მივიდა და დევის დიაცნი ერთობილად ნახა, და იგინი ფერხთა
Verse/Line: 97/2    
მოეხვივნეს. ომაინ გული დაუდვა და წყალობა უბრძანა. ესრეთ
Verse/Line: 97/3    
უბრძანა: "ვისაც გინდა, გააზატებ და, ვისცა გინდა, ქმარს შეგრთავთ."
Verse/Line: 97/4    
მერმე ქალთა სანახავად მობრუნდა. რა ომაინ იმ ქალთ შეხედა,
Verse/Line: 97/5    
და მათ ქალთა შიგან ერთი ქალი მზესავით ნათობდა. ქალი
Verse/Line: 97/6    
მოვიდა და ომაინს ხელთ აკოცა, და თვალი იმ ქალზედ ეჭირა და
Verse/Line: 97/7    
ქალის საგონებელი გულში ჩაუვარდა. მერმე სარის უბრძანა: "წადი
Verse/Line: 97/8    
და, ვინცა ხადუმთ უფროსი იყოს, აქ მომგვარეო." მოვიდა, და ესრეთ
Verse/Line: 97/9    
უბრძანა: "ეს ქალი ვინ არის?" ხადუმთ უფროსმა მოახსენა:
Verse/Line: 97/10    
"ხელმწიფეო, იგი ქალი ბალხი-ბუხარის ხელმწიფის ასული არის.
Verse/Line: 97/11    
სიტურფე თქვენც გინახავს, და ქცევა უკეთესი აქვს. თუ ჩემს ამბავს
Verse/Line: 97/12    
მოიხსენებთ, იამანის ხელმწიფის ხადუმთ უფროსი ვიყავი და ყველა
Verse/Line: 97/13    
მე მებარა. ხელმწიფემ ერთს დღეს ნადიმი მოინდომა და ღვთის დალოცვილი
Verse/Line: 97/14    
ოქროს ტაბაკი მოითხოვა. და ათმა ხადუმმან წავიღეთ.
Verse/Line: 97/15    
თეთრი დევი იქ თურმე დამალულ იყო. მე იღლიას ქვეშ შემამიგდო,
Verse/Line: 97/16    
ტაბაკი ზურგთ წამოიკიდა და წამოგვიღო. აწე ამ ქალის უტურფესი
Verse/Line: 97/17    
არავინ მინახავს და, თქვენ რომ გამობრუნდით, თქვენი დიდი
Verse/Line: 97/18    
ქება ბრძანა." ომაინ ხადუმს უბრძანა: "შენ იმ ქალთ ხადუმთ უფროსად
Verse/Line: 97/19    
დამიყენებიხარ და კარგად შეინახე. მას ქალს ოქროს ტახტი
Verse/Line: 97/20    
დაუდგი, და იმ ქალთა პატრონად84* იგი იყოს და, რაც უნდოდეს,
Verse/Line: 97/21    
მიართვი. და ეს თეთრის დევის სამკლავე85* ჩემად ნიშნად შეიბას."
Verse/Line: 97/22    
ხადუმმა ფერხთ აკოცა და, რაც უბრძანა, ყველა ქნა. იგი სამკლავე
Verse/Line: 97/23    
გამოუღო და ხელმწიფის სათნოსათვის ხელსა შეაბა. მრავალი ლარი
Verse/Line: 97/24    
და საქონელი მოაღებინა და სხვათა ქალთა მიართვა და იმ დღითგან
Verse/Line: 97/25    
პატრონად წაიარეს86*


Strophe/Paragraph: N 
Verse/Line: n.p.95/3    
წამოსულა] გარდმოხვეწილა _ C.^
Verse/Line: n.p.96/19    
მკლავისა საბმური] მკლავსაბამი _ C.^
Verse/Line: n.p.97/20    
პატრონად] უფროსად _ C.^
Verse/Line: n.p.97/21    
სამკლავე] სამკაული _ A.^
Verse/Line: n.p.97/25    
წაიარეს] აღიარეს _ D, გაჩნდა _ L.^



Next part



This text is part of the TITUS edition of Kaixosro, Omainiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.