TITUS
Rusudaniani
Part No. 70
Previous part

Paragraph: 13  
Line of edition: 13    აქა ქორწილი ხოსროსი და ქეთევანისა.
Line of edition: 14    დიდი ლხინი და მეჯლიში


Line of edition: 15       მოახსენეს მათ მოხუცებულთა ბერთა: ჯერ სახლსა ღმთისასა
Line of edition: 16    მივიყვანოთო. და აკურთხეს ერთად და დაადგეს მრთელისა
Line of edition: 17    ალმასისა გვირგვინი. წამოასხეს მათვე და, მოედანში
Line of edition: 18    რომ ტახტი იდგა, იმაში დასხეს. გარიგდა ჯარი ქალთა და
Line of edition: 19    კაცთა, რომელ იდგა, იმაში დასხეს. გარიგდა ჯარი ქალთა და
Line of edition: 20    კაცთა, რომელ არცა რიცხვი იყო და არცა შეგება. შეიქნა ასეთი
Line of edition: 21    ლხინი, რომე ამბადაც არავის სმენოდა.

Line of edition: 22       მას დღესა იქ გარდიხადეს ნადიმი. მეორესა დღესა დასხდენ
Line of edition: 23    დარბაზთა ტურფათა * უკეთესსა ტახტზედა და უშვენიერესი
Line of edition: 24    გვირგვინი დაადგეს ერთობილის ყვითელის * იაგუნდისა,
Line of edition: 25    უამესი ლხინი ნახეს და თხუთმეტ დღეს ამ წესით იქორწილეს,
Line of edition: 26    რომ სახლში უკეთესში დასხდიან, ტახტი უკეთესი დაუდგიან,
Line of edition: 27    გვირგვინი უშვენიერესი დახურიან, ლხინი უკეთესი ნახიან, გასაცენი
Line of edition: 28    უმრავლესი გასციან.

Line of edition: 29       რა თხუთმეტი დღე ამისთანას ლხინითა გარდიხადეს, მეთექვსმეტესა
Line of edition: 30    დღესა ხოსრო ანაწერი მოართო მამასა, რაც თავისის
Line of edition: 31    ხლმით დაეჭირა ანუ ყვითელს კლდეში, ანუ ზღვათ მეფის
Line of edition: 32    საბატონოში. მერმე უბძანა ვეზირთა და მოხელეთა და,
Line of edition: 33    რაც ვის რა ებარა, ყველასი ბეჭედი და კლეტეები მოართვეს,
Line of edition: 34    ზოგისა ნუსხა. შვილმა ასე მოახსენა: მე არა ჩემითა ხლმითა
Line of edition: 35    დამიჭერია ესეები. თვით ღმერთსა არა სთნდა ამ ციხე-ქალაქთა
Page of edition: 316   Line of edition: 1    გაყოფა * და მერმე თქვენმა ბედნიერობამ და ღმთის წინ
Line of edition: 2    მოაჯობამ დაგვამონა ყოველი მტერი და მებრძოლი თქვენიო.
Line of edition: 3    უჩინე კაცნი, ვინც გინდათ, რომელ ბძანებისა თქვენისა მორჩილნი *
Line of edition: 4    იყვნენ და არა უწესოდ გმსახურებდენ: ჯერათ უჩვევარნი
Line of edition: 5    არიანო და არა თქვენის გუნების სამსახური ეცოდინებათო.
Line of edition: 6    სხვადასხვა გუნება აქვს ყოელსა კაცსა და ესენიც სხვის ბატონის
Line of edition: 7    დასდილნი არიან, მათი ზნეობა თქვენსა თვალსა წინა ბედითი
Line of edition: 8    უნდა იყოსო.

Line of edition: 9       ხელმწიფემან შვილი დალოცა, ვითა: დამბადებელმან და
Line of edition: 10    ქვეყანისა დამაარსებელმან ღმერთმან ნურაოდეს მოშალოს
Line of edition: 11    მკლავის ძლიერება შენი! მტერნი და ყოელნი მებრძოლნი თქვენი
Line of edition: 12    ასე თქვენსა ფეხსა ქვეშე ამყოფოს ნიადაგ, ვითარცა ახლა
Line of edition: 13    მოგეცა ძლევა ღმთისაგან და ჰქმენ საქმენი ასეთნი, რომე არავის
Line of edition: 14    კაცთაგანსა უქნია. შენ გმართებს აწ მეფობა და მე დავბერებულვარ
Line of edition: 15    და სულისა ჩემისათვის უნდა ვზრუნვიდე და მემეფობისა *
Line of edition: 16    შენისათვის ვევედრებოდე ღმერთსა. მამისა სიცოცხლეო
Line of edition: 17    და თვალთა ჩენაო! ღმერთიმც შენის ნებისად მოგცემს
Line of edition: 18    მეფობასა უცვალებელსა! როგორაცა ღმერთმან ხლმითა დაგამონა
Line of edition: 19    ამდენი ქვეყანა, ისე მისის ნებისად იქცეოდე! ნურაოდეს
Line of edition: 20    მოეშლები ღმთის სიყვარულსა * და გლახათ მოწყალებასა! მე
Line of edition: 21    რას ვღირსვიყავ ხელმწიფობასა და ამდესნა დიდებასა, მაგრამ
Line of edition: 22    ღმერთმან ამად შემიბრალა, რომ კარი ჩემი იყო გაღებული
Line of edition: 23    გლახაკთათვის, სუფრა _ მზა და სალარო ჩემი _ განბნეული. * აწ
Line of edition: 24    შვილო, ვითარცა შენ მჯობხარ ყოვლითა საქმითა და სამამაცოსა
Line of edition: 25    ზნითა, ეგრეთვე აჭარბე საქმესა ჩემსა ყოვლითა მოწყალებითა
Line of edition: 26    და სიმდაბლითა. არა ამას გეტყვი, რომელ არა ხელმწიფური
Line of edition: 27    ზავთი * ჰქნა. უკეთუ მეფენი ლბილნი ეჩვენნენ, უცებთა
Line of edition: 28    კაცთა გარდაქარება * შეექნიან * და მრავალი ავი საქმე დაითესება
Line of edition: 29    ქვეყანასა ზედა, ღმერთიცა იწყენს და კაცნიცა აღშფოთდებიან.
Line of edition: 30    პირითა ესეთი მრისხანი იყავ, რომელ საგონე
Line of edition: 31    იყავ კაცისა დანთქმისა და გულითა მოწყალე! ერიდე * კაცთა
Line of edition: 32    კვლასა და * სისხლისა ღვრასა! მაღალი იყავ საქმითა და მდაბალი
Line of edition: 33    გულითა! ნუ ზოგავ ქონებასა და ნუცა გული გითქვამს
Line of edition: 34    მრავლისა დაუნჯებასა! შენი ქონება წარაგე კეთილის მოქმედებითა
Line of edition: 35    და უფალი განამრავლებს საუნჯეთა შენთა. ნუ სწყალობ
Line of edition: 36    მოყვასთა * და მეგობართა შენთა სხვისა მამულისა და საქონლითა,
Line of edition: 37    ნუცა მძლავრობითა და უსამართლოებითა მოიხვეჭ
Line of edition: 38    უღონოთა კაცთაგან, არამედ მამულითა და დიდებითა შენითა
Line of edition: 39    განამდიდრე ერთგული და ნათესავი შენი და სწყალობდე უმეტესად
Page of edition: 317   Line of edition: 1    გლახაკთა და დავრდომილთა! პატივსცემდე მოხუცებულთა,
Line of edition: 2    ეკრძალე ქრთამსა, * სიმართლესა ეძიებდე * და ესე არის
Line of edition: 3    კეთილის მოქმედობა.

Line of edition: 4       რასაცა სწვრთიდა მამა ხოსროს, თავდაბლა ისმენდა და
Line of edition: 5    იხარებდა. მერმე ზე ადგა და ეგრე მოახსენა: ჰე ხელმწიფეო,
Line of edition: 6    ღმთისაგან შეყვარებულო, ყოველთა მეფეთაგან უდიდებულესო! *
Line of edition: 7    რად მიბძანებ სიტყვასა მაგას, თუ შენ იყავ მეფეო! არა ამო
Line of edition: 8    სასმენელია ჩემთვინ, არამედ ნაღვლისაგან უმწარესი და კვლავცა
Line of edition: 9    ნუ მსმენია მაგისთანა ანბავი, ნურცა ვცოცხალვარ დღეთა
Line of edition: 10    მათ უკან, რომელ თქვენ ჩვეულებისაებრ ტახტსა თქვენსა არა
Line of edition: 11    განისვენებდე და მე მონურად წინ არ გიდგე და ბძანებასა
Line of edition: 12    თქვენსა არა ვმორჩილობდე. თუ შენ ცოცხალი * მყევხარ და _
Line of edition: 13    ბძანებისა თქვენისა შეცილება ჩემგან ვით იქნება, * და, უკეთუ
Line of edition: 14    სირეგვნითა და სიხარბით ვერა ვქნა, რაც მიბძანე, კაცად ნუ
Line of edition: 15    მახსენებ და ნურცა შენსა ქვეყანასა გამაროინებ.

Line of edition: 16       ხელმწფემან დალოცა და თვალსა და პირსა აკოცა. კვლავ
Line of edition: 17    მრავალჯერ დაპატიჟა მეფედ დაჯდომა, განა ხოსრომ არ ინდომა
Line of edition: 18    და არცა მამასა მისსა ტახტი დააგდებინა.

Line of edition: 19       კვლავ ოცი დღე სხვა გამოვიდა, * გამითავდა თხუთმეტი წელი,
Line of edition: 20    დავეთხოვე, მიბძანა ხელმწიფემან: გაღანამც მშობელთათვის *
Line of edition: 21    მოგსურდებოდა და ჩვენგან ბევრი ძალიც დაგემართაო,
Line of edition: 22    მრავალს გაგსარჯეთ და დიდი ჭირი * გამოგაროინეთ; უცხოს
Line of edition: 23    კაცს უკეთ დახდომა უნდოდა, მაგრამ შენის მოსვლით ჩვენ
Line of edition: 24    ბევრი * შეგვეძინა * და შენ არა დაგაკლდება რაო. ღმთის ძალითა
Line of edition: 25    ნეტამცა * იქნებოდეს, რომ დასდგე აქა და ჩვენი ცხოვრება
Line of edition: 26    შენ მოგათვალოთ. თუ შენიცა ნება არი, არ ავი იქნება, აქათ
Line of edition: 27    უფრო ბევრს არგებ შენთა მშობელთაო.

Line of edition: 28       მე გამეცინა და ეგრე მოვახსენე: შეწევნითა ღმთისათა და
Line of edition: 29    ბედნიერობით თქვენითა აგრე საწყალი მშობელნი არა მყვანან,
Line of edition: 30    რომ საქონლისათვის აქ დავდგე-მეთქი, მაგრამ თქვენის
Line of edition: 31    სამსახურის ნდომამ და თქვენის გაუყრელობის სიხარულმან
Line of edition: 32    სახლიც დამაგდებინა და მშობელნიც დამათმობინა. * მე არა
Line of edition: 33    მაკლია რა თქვენისა წყალობითა, დღეყოველ ლხინსა * და განსვენებასა
Line of edition: 34    შიგან ვარ, მაგრამ მშობელნი ჩემნი ტირილსა და
Line of edition: 35    შეჭირვებასა შიგან არიან, მათ ქვეყანისა პყრობათა ერთი ჩემი
Line of edition: 36    დანახვა ურჩევნიათ-მეთქი. მიბძანა: ცოტა კიდევ მოიცადეო,
Line of edition: 37    ჩემისა * შვილისა შემომატებული ქალაქი და ქვეყანა ვნახოთო
Line of edition: 38    და, როგორცა სჯობდეს, ისე გავარიგოთო. მას უკან ვეცდები,
Line of edition: 39    არც ჩვენ მოგიმდუროთო. რა ღონე მქონდა, დავდექ, განა
Page of edition: 318   Line of edition: 1    ავაჩქარე სიტყვითა: ადრე მოვლა უჯობს, თვარა უბატონონი *
Line of edition: 2    კაცნი არიან, ვიცი, ადრე დასუბუქდებიან-მეთქი. * *

Line of edition: 3       აღარა დაიყოვნეს რა, მეორესავე დღესა აიყარნეს, დედოფლები
Line of edition: 4    თანა წაასხეს, წავიდენ ლხინითა და ქოს-ნაღარისა
Line of edition: 5    ცემითა, რომე უამესი კაცის თვალით არა ნახულა რა.

Line of edition: 6       უწინ ზღვათა სამეფოსა მივიდა. ვნახეთ ქალაქი ტურფა და
Line of edition: 7    მდიდარი, ყოვლითურთ შემკობილი. იამა მუშრევან ხელმწიფესა,
Line of edition: 8    დაიმონა, გაარიგა, უჩინა კაცნი თავადნი გამგენი * და მიაბარა
Line of edition: 9    მათ, რომელ არა ძალი და უსამართლობა * დაემართოსო
Line of edition: 10    გლახაკთა და უღონოთა, არცა რასა ზვაობდენ * მდიდარნიო. არა
Line of edition: 11    მოშალა რა იქაური, ოღონც * ერთი სალარო მე მიბოძა და გასცა
Line of edition: 12    მრავალი მდიდართა და გლახაკთა ზედა. სამივ * ლაშქარნი
Line of edition: 13    ასე აივსნეს, * რომ ზიდვა ეზარებოდათ. წამოვიდენ იქითა და,
Line of edition: 14    ოდეს ზღვის პირს მოვიდენ და შემოხედეს ყვითელს კლდესა,
Line of edition: 15    რაცა იმ ქალაქში * იყო, ყველა უკლებელად ჩნდა. ჯერ შიგ ქალაქში
Line of edition: 16    მყოფსა ასეთი ეჩვენებოდა, იქიდამ * თვითქმის სამოთხის
Line of edition: 17    ბაზმა ვით ენთებოდა.

Line of edition: 18       მე მოვახსენე: ამისთვის გეცილებოდა ბარზინ-მეთქი, რომ
Line of edition: 19    ის * ხედევდა და თქვენ არა იცოდით ამისი საქმე-მეთქი, მაგრამ
Line of edition: 20    ბრძანებამან ღმთისამან გაარიგა თქვენის ნებისად საქმე თქვენი.
Line of edition: 21    ხელმწიფემ მიბძანა: მაშინ ჩემი ბრალი არ იყო და მიყურე
Line of edition: 22    _ რა უყო ამასაო, ანუ კვლავ ეს * საცილობლად * გავხადოო.

Line of edition: 23       გავედით ზღვასა და შევიდა ხელმწიფე ქალაქად. იამა ზომისაგან
Line of edition: 24    მეტად და გაუკვირდაცა იქიური რიგი, წესი და მორთულობა.
Line of edition: 25    მოვლო ყოველი მთანი და კლდენი და ხევნი, *
Line of edition: 26    მოიძია წმინდანი კაცნი, ამბორს უყო და მათგან კურთხევა
Line of edition: 27    მიიღო. გასცა მუნცა უანგარიშო ყოველთა ზედა და მე ხომ
Line of edition: 28    გაღანამცა აზომი მიბოძა, დღეთა ჩემთა შიგან მუჭითა ვყარო,
Line of edition: 29    მაშინც მეყოფა.

Line of edition: 30       ნახა ცხრას დღეს იქ ლხინი და უბოძა კაცთა დიდებულთა და
Line of edition: 31    ქალაქის უხუცესთა: ზავარ დამიყენებია; მისსა სიტყვასა * ნურავინ
Line of edition: 32    ეურჩებით, ამან იცის ჩვენის * გუნების სამსახურიო. მე მოვახსენე: *
Line of edition: 33    ზავარს ხელი * არ უნდა ჰქონდეს ამ ქალაქის, თვარა
Line of edition: 34    ზიანში * ჩავარდება. ასერ ხელმწიფის შვილს თავისი შესაფერნი
Line of edition: 35    შვილნი მოესწრებიან, უფროსს _ ესე და უმცროს _ ზღვათა სამეფო
Line of edition: 36    მეთქი. მიბძანა ხელმწიფემან: ოღონ ბედნიერი ქალაქი
Line of edition: 37    იქნებაო, რომ ხოსროს შვილი გაებატონებინოსო. დაერქვა მას
Line of edition: 38    დღეთაგან ბედნიერი ქალაქი * და აღარავინ უხმობდა ყვითელს
Line of edition: 39    კლდესა.

Page of edition: 319  
Line of edition: 1       წამოვიდა იქითაც ხელმწიფე და დააგდო ზავარ იქ იმ პირსა
Line of edition: 2    ზედა, რომე: ზღვისაკენ ასეთი გალავანი შემოავლეო, აღარა
Line of edition: 3    ფერი აღარა დაეგვრებოდეს რაო, აღარც გზა სითმე ეტყობოდესო,
Line of edition: 4    და ყვითლის ქალაქისაკენ გასჭერ კლდეო და გზა იქით
Line of edition: 5    გამოიღოსო, რომ ყვითლის ქალაქი და ბედნიერი ქალაქი გაერთდესო.
Line of edition: 6    ხელმწიფე თავისთვის წამოვიდა ლხინითა და თამაშობითა,
Line of edition: 7    ჩუქებისა და გაცემისა, * რომელ გასცა, * ანგარიში არ
Line of edition: 8    იქნებოდა.

Line of edition: 9       დადგა ზავარ სამუშაოდ, დაუწყო კეთება და მრავალი ჭირი
Line of edition: 10    ნახა და ძალიანად იმუშავა. * ხელმწიფის შვილი მის უნახაობას
Line of edition: 11    ვერა სძლებდა და მალ-მალ მივიდოდა და ნახევდა.

Line of edition: 12       გამოვიდა კვლავ სამი თვე, მივედით, ვნახეთ. გაეკეთებინა,
Line of edition: 13    რომ ზღვისაკენ აღარც არა ჩნდა, * არც არა გზა ეტყობოდა,
Line of edition: 14    ვერც მაში მყოფი და ვერცა მეცნიერი კაცი * ამას ვერ შეატყობდა,
Line of edition: 15    სით ყოფილიყო ის კლდე და მაში აშენებული ქალაქი,
Line of edition: 16    თვარა გზის პოვნა და გინა ალაგის მეცნიერობა ვის შეეძლო, *
Line of edition: 17    ასე გამოეცვალა. და აქეთ უცხოდ გასაკვირვებლად გაეჭრა
Line of edition: 18    და ვინ იცის, მის გზის პირში რამდენი უცხო ქარვასლები
Line of edition: 19    გაეკეთებინა, რომ თვითონ მუშრევან მეფე და სამისავე სახელმწიფოს
Line of edition: 20    მეცნიერნი და ჟამნახულნი დიდებულნი კაცნი ჰკვირობდენ:
Line of edition: 21    რით იცის ამან ამისთანა საქმის ქნაო ანუ ვისგან
Line of edition: 22    უსწავლიაო! ამას გარდაისად რამდენი უცხო * სასახელო * და იდუმლივ
Line of edition: 23    სავლელი გზები და სახლები გაეკეთებინა, * რომ ანგარიში
Line of edition: 24    არ იქნებოდა.

Line of edition: 25       რა ყველა * დაიარა ხელმწიფემ და ნახა, რომ ცოტა რამე
Line of edition: 26    აკლდა გათავებასა; იამა და მოეწონა და დიდად ქება შეასხა
Line of edition: 27    და მრავალი წყალობა უბოძა. * მერმე წამოვიდა და თავისსავე
Line of edition: 28    ქალაქსა შინა ნადიმობა * და ლხინობა დაიწყო. ყოველთა დღეთა
Line of edition: 29    იმღერდიან და შეექცეოდიან. *

Line of edition: n.315/23    ტურფათა ] ტურფად ნაგებთა BC. ^
Line of edition: n.315/24    ყვითელის ] ყირმიზის BC. ^
Line of edition: n.316/1    გაყოფა ] მყოფითა B. ^
Line of edition: n.316/3    მორჩილობითა C. ^
Line of edition: n.316/15    მე ] _ B. ^
Line of edition: n.316/20    სიყვარულსა ] სათნოებასა B, სათნოსა C. ^
Line of edition: n.316/23    განბნეული ] განღებული B. ^
Line of edition: n.316/27    ზაფთი C. ^
Line of edition: n.316/28    გარდარქელება C, შეჭირვება B. ^
Line of edition: n.316/28    შეექნიან ] _ B. ^
Line of edition: n.316/31    ერიდე ] + ცოდვათა B. ^
Line of edition: n.316/32    და ] + უბრალოთა C. ^
Line of edition: n.316/36    მეყვისთა ც B. ^
Line of edition: n.317/2    ქრთამსა ] + ერიდე BC. ^
Line of edition: n.317/2    ეძიებდე ] + მსჯავრთა სიმართლისათა BC. ^
Line of edition: n.317/6    უდიდებულესო ] უდიდესო B. ^
Line of edition: n.317/12    ცოცხლებით C. ^
Line of edition: n.317/13    ვით იქნება ] _ BC. ^
Line of edition: n.317/19    კვლავ ... გამოვიდა ] დავყავ კვლავ ოცი დღე BC. ^
Line of edition: n.317/20    მშობელთათვის ] _ A. ^
Line of edition: n.317/22    ჭირი ] _ B. ^
Line of edition: n.317/24    ბევრი ] + კაი BC. ^
Line of edition: n.317/24    შეგვეძინა ] შემოგვემატა B. ^
Line of edition: n.317/25    ნეტამცა ] ნებამცა C. ^
Line of edition: n.317/32    დამათმობინა ] დამავიწყა B. ^
Line of edition: n.317/33    ლხინსა ] + და საშოვარსა BC. ^
Line of edition: n.317/37    ამ ჩემის C. ^
Line of edition: n.318/1    უბატონონი ] უპატრონონი B. ^
Line of edition: n.318/2    დასუბუქთებიან B. ^
Line of edition: n.318/2    დაქუსუვდებიან C. ^
Line of edition: n.318/8    დამგენი B. ^
Line of edition: n.318/9    უსამართლო AC. ^
Line of edition: n.318/10    ზაობდენ A, ზავობდენ B. ^
Line of edition: n.318/11    ოღონც ] ლხინიც B. ^
Line of edition: n.318/12    სამივ ] რომე A. ^
Line of edition: n.318/13    ავსნა ასე B. ^
Line of edition: n.318/15    შიდ ქალაქშიდ B. ^
Line of edition: n.318/16    იქიდამ ] _ AC. ^
Line of edition: n.318/19    ის ] ისე A. ^
Line of edition: n.318/22    ეს ] ამას C. ^
Line of edition: n.318/22    საცილებლად AB, + საქმე BC. ^
Line of edition: n.318/25    ხევნი ] ყოველი AB. ^
Line of edition: n.318/31    მისსა სიტყვასა ] მისის კითხულობითა იყვენით BC. ^
Line of edition: n.318/32    ჩვენის ] ჩემის BC. ^
Line of edition: n.318/32    მე მოვახსენე ] _ A. ^
Line of edition: n.318/33    ხელი ] ხალისი A. ^
Line of edition: n.318/34    ზიანში ] + ისე B. ^
Line of edition: n.318/38    დაერქვა ... ქალაქი ] _ B. ^
Line of edition: n.319/7    ჩუქებითა და გაცემითა A. ^
Line of edition: n.319/7    რომელ გასცა ] _ B. ^
Line of edition: n.319/10    და ძალიანად იმუშავა ] დაუწყო ძალიანად მუშაობა C. ^
Line of edition: n.319/13    ზღვის კიდე აღარცა ჩნდა B. ^
Line of edition: n.319/14    კაცი ] _ B. ^
Line of edition: n.319/16    შეუძლიაო A. ^
Line of edition: n.319/22    უცხო ] _ B. ^
Line of edition: n.319/22    სასახელო ] სასახლე C. ^
Line of edition: n.319/23    გაეკეთებინა ] _ C. ^
Line of edition: n.319/25    ყველა ] ყოელი C. ^
Line of edition: n.319/27    უბოძა ] უბძანა (!?) B. ^
Line of edition: n.319/28    ნადიმობა ] ნადიმობა AB. ^
Line of edition: n.319/29    ყოველთა ... შეექცეოდიან ] _ A. ^



Next part


This text is part of the TITUS edition of Rusudaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 13.5.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.