TITUS
Shahname 1 and 2: Metrical parts
Part No. 156
Previous part

Chapter: 73 
აქა ფირანისაგან ლაშქართ გაგზავნა ქაიხოსროვისა და გივის სადევრად







Strophe: 3230_[3126] 
Verse: a       თავჩამოგდებით შეიქნა,   ტიროდა ცრემლდათხეული,
Verse: b       ათრთოლდა, ვითა ფურცელი   ნიავისაგან რხეული;
Verse: c       გაჰპირა მათი დაჭირვა,   სიკვდილი ანაზდეული,
Verse: d    და   გულბაად გამოუძახა,   ნოსტევან, ფოლად რჩეული.






Strophe: 3231_[3127] 
Verse: a       უბრძანა თუ: "თქვენ სამასნი   კაცნი თანა წაიტანეთ,
Verse: b       მიეწივნეთ, გივის თავი   შუბის წვერით მომიტანეთ;
Verse: c       რა ფარანგოზ დაინახოთ,   ფიცხლავ მიწას მიაბარეთ,
Verse: d    და   იგ ბედმლაშე ქაიხოსრო    მჴარშეკრული მოიყვანეთ".






Strophe: 3232_[3128] 
Verse: a       ცხენთა შესხდეს დაკაზმულნი,   მათ უკანით წამოუდგეს,
Verse: b       მოეწივნეს წყლისა პირსა,   ჰგავს რისხვისა ქარი ბუქდეს;
Verse: c       ფარანგოზს და ხოსროვს სძინავს,   ყარაულად გივი უდგეს,
Verse: d    და   ბარგისტანი ცხენსა ება,   საომარად -- თუ სთქვა -- დუღდეს.






Strophe: 3233_[3129] 
Verse: a       ჴმალმოწვდილმან შეუტივა,   გივმან მტერი დაინახა,
Verse: b       საომარად გაემართა,   მათთვის ჭანგი გაიმახა,
Verse: c       უზაბარსა დაადნობდა,   მან ასეთი შეუზახა,
Verse: d    და   შეერივა ლაშქარშიგან,   სისხლი ველთა გარდაასხა.






Strophe: 3234_[3130] 
Verse: a       მიწა შეიქნა ლაჟვარდად,   სისხლითა გაწითლდებოდა,
Verse: b       ჴმლისა და ლახტის ნაკრავსა   მისსა ვინ დაუდგებოდა?!
Verse: c       ვის მოუქნივის -- მო-ცა-კლის,   ცოცხალი ვერ მორჩებოდა,
Verse: d    და   რა გაგულისდის, გივთანა    ზღვა წყაროდ გამოჩნდებოდა.






Strophe: 3235_[3131] 
Verse: a       თურანელთ ზედა მოვიდა   აქ რისხვა ზე-განგებისა,
Verse: b       გივი ჩაუჴდა ლაშქართა,   მათ შუა იარებისა,
Verse: c       შუბით ისროდა კაცებსა,   ყოლ არას ემძიმებისა;
Verse: d    და   გულბააღ უთხრა ნოსტევანს:    "ეს მეტად მეკვირვებისა".






Strophe: 3236_[3132] 
Verse: a       თქვეს თუ: "ეს კაცი არ არის   დაბადებული ღვთისაგან,
Verse: b       ქვა არის გამოკვეთილი   ანდამატისა კლდისაგან."
Verse: c       გარე შეიქცნეს, დაბრუნდეს   წყლულნი გივისა ჴმლისაგან,
Verse: d    და   მათ ერთმან კაცმან აჯობა,   რცხვენოდათ ფირანისაგან.






Strophe: 3237_[3133] 
Verse: a       --"მოგვეწივნეს თურანელნი"    -- გივმან ხოსროვს მოაჴსენა,
Verse: b       მკერდ-მკლავი აქვს სისხლიანი,   ნაომარი მათ უჩვენა, --
Verse: c       "თქვენ გეძინა, მე შევიბი,   ვერ შევიტყევ, რაცა ვჰქენა,
Verse: d    და   გამიმარჯვა ბედმან თქვენმან,   გავაქცივენ, დავჴოცენა.






Strophe: 3238_[3134] 
Verse: a       გულბად, ნოსტევან ყოფილან,   გვერც თურანელნი ხლებოდეს,
Verse: b       უნდოდა ჩვენი დაჴოცა,   იცი, არ გვემართლებოდეს,
Verse: c       უჩვენე ჩემი ძალ-გული,   წინ ვერა დამიდგებოდეს,
Verse: d    და   ვინცა მომირჩა ცოცხალი,   მათთვის ცა ატირდებოდეს".






Strophe: 3239_[3135] 
Verse: a       გივი იტყვის: "მე და როსტომს    ჴმლითა ვერვინ გამოგვცდიდეს!"
Verse: b       უხაროდა ქაიხოსროს,    მას ქებასა შეასხმიდეს;
Verse: c       ჭამეს რამე მხიარულთა,   შესხდეს, ფიცხლავ წამოვიდეს,
Verse: d    და   ვითა ჴამდა უცხოსაგან,   უგზაურსა გზასა ვლიდეს.






Strophe: 3240_[3136] 
Verse: a       მოვიდეს, ფირანს ეწყინა,   იტყვის თუ: "გაკვირვებულვარ!"
Verse: b       გულბაად ჰკადრა: "არ ჯერხარ,   ამისთვის შეჭირვებულვარ,
Verse: c       ათასი ლახტი მცემია,   ვით რკინა გავგრდემლებულვარ,
Verse: d    და   ბევრჯერ გხლებივარ ომშიგა,   ნიადაგ მოწონებულვარ.






Strophe: 3241_[3137] 
Verse: a       როსტომს შევბმივარ მრავალჯერ,   ყოლ არას მეძნელებოდა,
Verse: b       ვნახე გივისა ნაკრავი,   არვისგან დაითმობოდა,
Verse: c       ქვა ყოფილიყო, ან დევი,   -- იგიცა უკუდრკებოდა,
Verse: d    და   რაზომ იბრძოდა, გაფიცხდის,   პილოსა ემსგავსებოდა".






Strophe: 3242A_[3138] 
Verse: a       გაგულისდა ფირან, იტყვის:   "ნუღარ უბნობ, აუგია,
Verse: b       ერთი მარტო ცხენოსანი   მთვრალად პილოდ გაგიჴდია,
Verse: c       მოგეც სამთა სფაადართა   სპათა ჯარი, გაახლია,
Verse: d    და   თუ შეიტყობს აფრასიობ,    ჩვენთვის დიდი სირცხვილია.






Strophe: 3242B_[3139] 
Verse: a       უბრძანა კაცსა ათასსა:   "ცხენნი ნუ დაგიშვრებიან,
Verse: b       მშვიდობით წავლენ, თურანის    მიწანი გასწორდებიან;
Verse: c       თქვენ დღე-და-ღამე იარეთ,   მკლავნი ნუ დაგილბებიან,
Verse: d    და   თუ ერანს მივლენ ცოცხალნი,   დედანი დალომდებიან".






Strophe: 3242C_[3140] 
Verse: a       ფირან უკანა წაუდგა,   მოსურნე რაზმთა ფრეწისა,
Verse: b       გივის და ხოსროვს ეძინა   გარჯილი მონარეწისა;
Verse: c       ფარანგოზ ნახა ლაშქარი   წყლისაგან დანაწყვეტისა,
Verse: d    და   გივსა უბრძანა: "ნუ გძინავს,   ჟამია გარდახვეწისა.






Strophe: 3242D2_[3141] 
Verse: a       უღონოდ მოგკლვენ, გპოებენ,   ხედავ მათ აბჯარ-ჴმლიანთა,
Verse: b       მე, ქაიხოსროვს წაგვასხმენ   მტირალთა, თვალცრემლიანთა";
Verse: c       გივმან თქვა: "ღმერთს თუ სწადიან,   მიწად იქს გვირგვინიანთა,
Verse: d    და   შენ და ჴელმწიფე იყვენით   ადგილთა ამა კლდიანთა.






Strophe: 3242E_[3142] 
Verse: a       აქ იყვენით სიმაგრესა,   ლაშქართაგან არ გევნების,
Verse: b       საწუთროსა შემოქმედი   და მეშვლად და მწედ მეყოფის".
Verse: c       ხოსრო იტყვის: "ჩემი საქმე,   გიო, შენზედ გარდაწყდების,
Verse: d    და   შენ ნუ შეხვალ ვეშპის პირსა,   არა ვიცი რა მოჴდების".






Strophe: 3243_[3143] 
Verse: a       ხოსრომ თქვა: "ომი მე მმართებს,   ეს ჩემგან გაიპირების,
Verse: b       ლომთ სისხლი ჴმლითა დავღვარო,   ეს ყოლე არ მეჭირების."
Verse: c       გივმან თქვა: "ჴელმწიფის შვილო,   ჭკვა თქვენგან არ მეღირების,
Verse: d    და   თქვენი თავი და გვირგვინი   ერანსა დაეჭირების.






Strophe: 3244_[3144] 
Verse: a       ფალავანი ვარ, მამა მყავს   ვერვინ სჯობს მეომრობითა,
Verse: b       ძმა მითქს სამოცდა თვრამეტი   ჩემებრივ ასაკობითა;
Verse: c       თუ რა გევნების, წაჴდების   ერანი უშენობითა,
Verse: d    და   ტახტი წაჴდების უმეფოდ,   გვირგვინი უთავობითა.






Strophe: 3245_[3145] 
Verse: a       ტახტ-გვირგვინისა საფერი   შენებრ ვინ გამოჩნდებისა?
Verse: b       შვიდისა წლისა სარჯელი   მე ცუდად წამიჴდებისა,
Verse: c       ჩემი გვარი და სახელი   აუგით აივსებისა!
Verse: d    და   აქათ მიჭვრიტე, მათ ზედა   ღვთით ჩემგან რა მოჰჴდებისა!"






Strophe: 3246_[3146] 
Verse: a       გივმან ჩაიცვა აბჯარი,   წყლის პირსა იარებოდა,
Verse: b       ფირან მოუჴდა გაღმართით,   სწყრებოდა, იგინებოდა:
Verse: c       "მარტო აქ ომად მოსრულხარ,   შენგან ვის ეკადრებოდა?
Verse: d    და   რა ერთსა გცემდეს ათასნი,   იცია, რა მოჰჴდებოდა?!






Strophe: 3247_[3147] 
Verse: a       რა ლაშქარნი მოგეხვივნენ,   ჯაჭვი ზედა ჩამოგდნების,
Verse: b       უზებარს უთქვამს არაკი,   იგი შენზედა მოჰჴდების, --
Verse: c       "კანჯრისა რა დღე გათავდეს,   მოვა, ჩემს წინა მოკვდების, --
Verse: d    და   გიტიროს შენმან მშობელმან,   დღეს სული აქ ამოგჴდების".






Strophe: 3248_[3148] 
Verse: a       გივმან თქვა: ფირან," ნუ იკვეხ,   მე არსად გაგექცევია,
Verse: b       წყალსა გამოდი, შევიბნეთ,   ხარ ჩემგან არ საწვევია,
Verse: c       გვერცა გახლავან ლაშქარნი,   ადვილად მომერევია,
Verse: d    და   ათასთა თავი მარტოსა   ფერჴთ ქვეშე მომიქცევია".






Strophe: 3249_[3149] 
Verse: a       ფირანს გული აუდუღდა,   თვალთა ცრემლი გარდმოვარდა,
Verse: b       მძიმე ლახტი გამოიღო,   წყალსა შიგან შემოვარდა;
Verse: c       გივი გაღმა გაელოდა,   წყნარად იდგა, არ აჩქარდა,
Verse: d    და   საგდებელი შემოსტყორცნა,   ფირან ცხენით ჩამოვარდა.






Strophe: 3250_[3150] 
Verse: a       შეკრა მაგრა და დააგდო   ლომმან გულითა ლაღითა,
Verse: b       თურანელთაკენ მობრუნდა   ფირანის იარაღითა,
Verse: c       ფირან ეგონა ლაშქართა   გულითა მით ამაყითა,
Verse: d    და   მათ თქვეს თუ: გივი" მოუკლავს,   მით მოვა პილო სახითა".






Strophe: 3251_[3151] 
Verse: a       ჰკრეს ქოსთა და ნაღარათა,   თურქნი წინა მოეგებნეს,
Verse: b       ჴმალმოწვღილმან შეუტივა,   მათი სისხლი მჴეცთა თქვეფნეს;
Verse: c       ფირანობით ვეღარ იცნეს,   გასაქცევლად გზანი ტკებნეს,
Verse: d    და   ზოგთა სულნი დაელივნეს,   დაკოდილნი გარდიხვეწნეს.






Strophe: 3252_[3152] 
Verse: a       მობრუნდა და გივმან ფირან    თრევით თანა წაიტანა,
Verse: b       თავს ლამოდა მოკვეთასა,   ხოსროსთანა მოიყვანა;
Verse: c       თქვა: სიაოშ" ამა თურქმან    ჩვენ გრძნებითა მო-ცა-გვპარნა,
Verse: d    და   მჴარშეკრულმან ხოსროს წინა   ფირან ლოცვა მოიხმარნა:






Strophe: 3253_[3153] 
Verse: a       "ჴელმწიფეო, მზისა მსგავსად   შენ ანათობ ქვეყანასა,
Verse: b       კარგად იცი -- აფრასიობს    მე ვეუბენ შენთვის რასა,
Verse: c       მიჴსენ ვეშპის პირისაგან,   ნუ ჩამაგღებს სისხლის ზღვასა!"
Verse: d    და   გივი უჭვრეტს ქაიხოსროს,    თქვა: "მიბრძანებს ნეტარ რასა?"






Strophe: 3254_[3154] 
Verse: a       ფარანგოზ უთხრა: "სფაადო,   ჩვენთვის ხარ დიდჭირნახული,
Verse: b       ჩვენად საძებრად მოსრულხარ   ერანით ჭანგგამახული,
Verse: c       აპატივე და ნუ მოჰკლავ,   იყოს პირველად სახული,
Verse: d    და   სული ამისგან გვიდგანა,   გვყვა ჭკუად გამოზრახული".






Strophe: 3255_[3155] 
Verse: a       ღმერთმან-" ყოს თქვენსა შვილზედან   გვირგვინი დამტკიცებული,
Verse: b       მრცხვენიან ქექაოზისგან,    ვარ დიდად დაფიცებული:
Verse: c       თუ ფირანს ჴელი მოჰკიდო,   ჟამი ჰქნა შევიწრებული,
Verse: d    და   მიწა შევღებო სისხლითა,   ვით ვარდი გაწითლებული".






Strophe: 3256_[3156] 
Verse: a       "ნუ მოჰკლავ, ყური მოჰკვეთე"   ხოსროვ გივს ეუბნებოდა.
Verse: b       ყურში გაავლო ხანჯარი,   მუნ მიწა გაწითლდებოდა,
Verse: c       გაუშვა, ფირანს ქვეითად   შინ წასვლა ესირცხვებოდა,
Verse: d    და   სისხლიანი და მტირალი   ხოსროვს ცხენს ეხვეწებოდა.






Strophe: 3257_[3157] 
Verse: a       გივმან უთხრა: "შვიდ წელ ვძებნე   მე პატრონი დაკარგული,
Verse: b       სიაოშის ნაცვლად ვჰპოვე   ანდამატი ჯავარსრული,
Verse: c       სასიკვდილოღ მომწევიხარ   შენ ლაშქრითა შეჭურვილი,
Verse: d    და   ღმერთმან გიყო სამართალი   ავ ნაქმართა შენთა ქნილი".






Strophe: 3258_[3158] 
Verse: a       ფირანს იამა სიცოცხლე,   ფიცი ცათამდის აუშო;
Verse: b       შეუკრნა ჴელნი უკუღმა,   მკლავთ საგდებელი შეუშო,
Verse: c       სისხლი ყურისა მისისა   თავსა და პირსა შეუსო,
Verse: d    და   "ცოლთანა მიდი აგეთი"   -- ცხენსა შესვა და გაუშო.






Next part



This text is part of the TITUS edition of Shahname 1 and 2: Metrical parts.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 26.4.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.