TITUS
Shahname 1 and 2: Metrical parts
Part No. 279
Previous part

Chapter: 196 
აქა გოსტასაბ ხელმწიფისგან მისი შვილის სპანდიატის დაჭირვა და ტყვეთ ჩაგდება







Strophe: 5293_[5210] 
Verse: a       ხანი გამოჴდა, სპანდიატ    მამასთან კაცი გაგზავნა,
Verse: b       ჰკადრა: "შენის ბრძანებითა   სრულ მოვაქცივე ქვეყანა,
Verse: c       სიკეთითა დაემსგავსა   სამოთხესა ეს ქვეყანა,
Verse: d    და   ავი საქმე სრულ დავკარგე,   -- რა არს ბრძანება შენგანა?!






Strophe: 5294_[5211] 
Verse: a       ჴელმწიფეთა-ჴელმწიფეო,   მაღალს კარს წინა მოვიდე,
Verse: b       თუ ჴელმწიფესა სხვა საქმე   ჰქონდეს, -- მიბრძანებდეს კიდე".
Verse: c       სპანდიატის გაგზავნილი   შარიარს წინ მოვა კიდე,
Verse: d    და   რაც იცოდა, ყველა წვრილად   მოაჴსენა მუნით კიდე.






Strophe: 5295_[5212] 
Verse: a       ასრე იტყვის საწუთროსა   იგ მონახული კაციცა:
Verse: b       "ჴელმწიფემ რომ სპანდიატსა    თემი და გვირგვინი მისცა,
Verse: c       სახელოვანსა მებრძოლსა   სახელად გურზამ ერქვისცა,
Verse: d    და   სპანდიატისა მტერობა   იმას გულშიგა ედვისცა.






Strophe: 5296_[5213] 
Verse: a       მათის მტერობისა თავი   არა ვიცი რა, -- რა იყო,
Verse: b       სადაც წავიდის, მოვიდის,   -- მისთვის ავის მთქმელი იყო;
Verse: c       ერთს დღეს ჴელმწიფე გოსტასაბ    ტახტსა ზედა მჯდომი იყო,
Verse: d    და   ჴელმწიფენი და თავადნი   კარს უთქს, საქმის რჩევა იყო.






Strophe: 5297_[5214] 
Verse: a       სახელოვანი გურზაამ    ჴელმწიფესა წინა დაჯდა,
Verse: b       სპანდიატის საქმისათვის   საბეზღარს მიზეზს ეძებდა;
Verse: c       "რა ხესა შტო გაეზარდოს",   ჴელმწიფეს მოაჴსენებდა,
Verse: d    და   "ჴმელს ხესა მოსტეხს, -- უცილოდ   მიწასა დაანარცხებდა".






Strophe: 5298_[5215] 
Verse: a       ჴელმწიფემან ჴელი ჴელსა   შემოჰკრა და ეგრე ბრძანა:
Verse: b       "მაგ საქმესა მეც მიმხვდარვარ,   რაცა შენ სთქვი", -- მას უბრძანა.
Verse: c       რა შვილი სპათა პატრონად    ან საქონლისა შეიქნა,
Verse: d    და   ან რაც ყმა პატრონისაგან   უფრო დიდად ამაღლდენა,






Strophe: 5299_[5216] 
Verse: a       "მას თავსა უნდა მოკვეთა!"--   ჴელმწიფემან მოაჴსენა, --
Verse: b       "ეგ ხვაშიადი არ არის,   -- ყველა წვრილად მიამბენა!"
Verse: c       "ჩემგან თუ იკადრებოდეს",   -- გურზამ ეგრე მოაჴსენა, --
Verse: d    და   "ერთს საუბარს მოგაჴსენებ,   -- გამიგონე ესე შენა!






Strophe: 5300_[5217] 
Verse: a       სპანდიატ შენზედ უზომო   ლაშქარი შეიყაროსა,
Verse: b       ერთი ქიშვარი სრულობით   ამაზედ დაიჭიროსა;
Verse: c       შენ ჴელმწიფობა წაგართვას,   შეგკრას და დაგიჭიროსა,
Verse: d    და   ჴმელეთი შემოიმწყვდიოს,   -- სრულა მან დაიჭიროსა.






Strophe: 5301_[5218] 
Verse: a       შენცა იცი, რომ სპანდიატს    ომში კაცი ვერ გაუძლებს,
Verse: b       იგ მისითა საგდებლითა   მაღლა ღრუბელს ჩამოიდებს.
Verse: c       მე რაც მესმა, ჴელმწიფესა   მოვაჴსენე, -- აწ რას ბრძანებს?!"
Verse: d    და   ესე სიტყვა გურზამისგან    ჴელმწიფესა გააკვირვებს.






Strophe: 5302_[5219] 
Verse: a       ჯავრისაგან არა ჭამა,   არცა ძილი მოუვიდა,
Verse: b       ვარსკვლავნი გაუჩინარდეს,   დილასა მზე ამოვიდა;
Verse: c       საწუთროს ნახული ჯამასპ    იჴმო, მას წინა მოვიდა,
Verse: d    და   რა მისი საქმე გაძნელდის,   ჯამასპ ვაზირსა ჰკითხვიდა.






Strophe: 5303_[5220] 
Verse: a       ჯამასპ ვაზირსა უბრძანა,   -- სპანდიატ მოიყვანების,
Verse: b       "ერთი საქმე გამიძნელდა,   ეს უშენოდ არ იქნების";
Verse: c       მან მწერალი მოიყვანა,   გმირის წიგნი იწერების.
Verse: d    და   "სახელოვანო სპანდიატ,    ჯამასპ შენს წინ იარების!






Strophe: 5304_[5221] 
Verse: a       შენცა იცი, -- ეს ჯამასპ არს   ლუარსაბისა თვალნია!
Verse: b       რა ნახო, წელთა შეირტყი,   თანა წამოჰყევ მზანია".
Verse: c       ჴელმწიფის წიგნი აიღო,   იარა მრავლად დღენია,
Verse: d    და   მინდორნი გამოიარა,   გავლო მრავალი კლდენია.






Strophe: 5305_[5222] 
Verse: a       იმ ხანშიგა მინდორს იყო,   ჯანჯარს ნადირობდა ახა,
Verse: b       შორიდამან მიმავალი   დიდებულმან დაინახა;
Verse: c       ჯამასპ" მოვა შენს წინაშე",   მან სპანდიატს დაუზახა,
Verse: d    და   დაღონდა და გაიცინა,   -- მას შვილებმან უპასუხა.






Strophe: 5306_[5223] 
Verse: a       ოთხნი კარგნი შვილნი ედგნეს,   ერთის ბაამან სახელი,
Verse: b       მერინუშ, დანუშ და დარუშ    სპანდიატის შვილთ სახელი;
Verse: c       რა მამა ნახეს, -- იწყინეს,   -- ჴმა-მაღლა გაცინებული,
Verse: d    და   უბრძანა: "გაიხედენით,   -- რომლით გზით მოვა მსწრობელი?!"






Strophe: 5307_[5224] 
Verse: a       შვილთ უთხრეს: "რად არ გრცხვენია,   ჴელმწიფევ, სიკვდილისაგან?!
Verse: b       კაცი მოვიდა, -- გვიამბო   ამ ხანში, -- თურანისაგან;
Verse: c       თქვა: შარიარი გიწყრების   და შეგიბეზღა მტრისაგან";
Verse: d    და   ჰკადრეს თუ: "რა გიწყენია,   გვიბრძანე ჴელმწიფისაგან?!"






Strophe: 5308_[5225] 
Verse: a       უბრძანა თუ: "არა ვიცი   მე ნაწყენი მამაზედა,
Verse: b       ესე რჯული დამიჭირავს,   ცეცხლი ვანთე ჴმელეთზედა,
Verse: c       მისი რჯული გავაცოცხლე,   ჴმელეთი მაქვს ამაზედა,
Verse: d    და   რატომ გულ-ავად იქნების,   მიკვირს, ჴელმწიფე ჩემზედა!






Strophe: 5309_[5226] 
Verse: a       ეგების დევმან აცდუნა,   -- გული მან გამოართვა და!"
Verse: b       ამ ლაპარაკშიგ რომ იყვნეს,   მტვერთაგან კაცი გამოჩნდა,
Verse: c       სპანდიატ წინ მიეგება,   იგ ორნივე დაქვეითდა;
Verse: d    და   ჯამასპის ყელს მოეხვივა   და ტკბილად მოიკითხვიდა.






Strophe: 5310_[5227] 
Verse: a       "ეს საქმე როგორ იქნების?"   სპანდიატ ჰკითხა მას წამსა;
Verse: b       "შენ თან წამოგყვე, -- ჴელმწიფე   მე კარგსა არას მიზამსა;
Verse: c       თუ არ წამოგყვე, ვიქნები   გარდასლვით მის ბრძანებასა,
Verse: d    და   მამისა ურჩსა, მეც ვიცი,   მე ღმერთი კარგს არ მიზამსა.






Strophe: 5ṗ11_[5228] 
Verse: a       აწე მართალზედ მიამბე,   ბერო, საწუთოს მნახველო,
Verse: b       ამ საქმესა როგორ მირჩევ,   -- დღეს წავიდე ანუ ხვალო?!"
Verse: c       ჯამასპ ასრე მოაჴსენა:   "ჴელმწიფეო დიდ სახელო!
Verse: d    და   შენც იცი, მამის წყრომა სჯობს,   სხვას წყალობასა შეხვალო!






Strophe: 5312_[5229] 
Verse: a       იმა ღამეს ნადიმად სხდეს,   სპანდიატ იჴმო სპანი და,
Verse: b       ლაშქარი ბამანსა მისცა,   ცოტას კაცითა წავიდა;
Verse: c       ოქროსა ქუდი დაირქვა,   ჴელმწიფის წინა მივიდა,
Verse: d    და   წადგა და მიწას აკოცა,   და ჴელმწიფესა ლოცვიდა.






Strophe: 5313_[5230] 
Verse: a       ჴელმწიფემ თავადნი იჴმო,   ოქროს სკამზედა დასხესა,
Verse: b       სპანდიატის საქმე ჰკითხა,   მათ ეგრე მოაჴსენესა:
Verse: c       "ხე ამაღლდების, დაბერდეს,   სხვა ნორჩი ამოვიდესა,
Verse: d    და   მამამ საწუთრო დაცალოს,   შვილი მის ალაგს დაჯდესა.






Strophe: 5314_[5231] 
Verse: a       ტახტ-გვირგვინი მამას ჰქონდეს,   შვილსა თემი მართებია".
Verse: b       ჴელმწიფემ ბრძანა: "მას ჩემი   ალაგი მონდომებია,
Verse: c       ასეთითა რკინით დავსჭედ,   სხვას არავის ჰქონებია!"
Verse: d    და   ვაჟმან თქვა: "შენი, ჴელმწიფევ,   სიკვდილი არ მდომებია!






Strophe: 5315_[5232] 
Verse: a       ჩემს გულშიგ შენი ზიანი   არ გავლილა, შენმან მზემან!
Verse: b       შემცოდე ვარ, -- მასვე წამსა   გამაშორვე თავიდაღმან".
Verse: c       ჴელმწიფემ ბრძანა: "მჭედელნი   მოასხით სამჭედლოდაღმან,
Verse: d    და   ყელს მძიმე ღული შემოსდვეს,   ვერ იჴსნა სიკვდილიდაღმან.






Strophe: 5316_[5233] 
Verse: a       მაგრა შეკრეს ვინცა ნახეს,   გულ-მდუღარედ აეტირნეს,
Verse: b       რა ჴელ-ფერჴი დაუჭედეს,   ხვადი პილო მოიყვანეს.
Verse: c       დააკრეს და წაიყვანეს,   -- ფალავანთა არ ილხინეს,
Verse: d    და   გუნბედანის ციხეშიგან   გაგზავნეს, სპა წაატანეს.






Strophe: 5317_[5234] 
Verse: a       მიიყვანეს, ოთხის რკინის   მათ საგვემო (!) მოიტანეს,
Verse: b       ჴელსა და ფეჴსა დააკრეს,   მცველნი ზედა დააყენეს;
Verse: c       ტახტ-გვირგვინისა პატრონსა   გულ-მდუღარედ აეტირნეს,
Verse: d    და   ამ შეჭირვებაში იყო,   ვერავინა მოეჰმარნეს.






Strophe: 5318_[5235] 
Verse: a       ხანი გამოფდა, ჰელმწიფე   გოსტასაბ სისტანს მივაო,
Verse: b       ზარდაშტის რჯული ემტკიცა,   მის რჯულზედ მოექციაო;
Verse: c       სპანი წინა მოეგებნეს,   მეფე რა ნიმროზს მივაო,
Verse: d    და   როსტომ და ზაალ მკვრელითა   ბარბითებითა მოვაო.






Strophe: 5319_[5236] 
Verse: a       ჴელმწიფე შინ მოიყვანეს,   წინ სამსახურად დადგესა,
Verse: b       ორს წელიწადსა გოსტასაბ    ზაალის სახლში დადგესა;
Verse: c       რა თავადთა დიდებულთა   მისი საქმე შეიტყვესა, --
Verse: d    და   შვილი რკინით დაეჭედა,   -- თვითან ზაულს წავიდესა,






Strophe: 5320_[5237] 
Verse: a       წინასწარმეტყველად თავსა   სდებს, მოიქცენ ცეცხლის მლოცავად (?),ხხხ
Verse: b       იმისი რჯული დააგდეს,   ძველის რჯულისა მლოცავად;
Verse: c       ბაამან სცნა, -- ხვადი ლომი   ტყვედ ჩაუგდია მას ავად,
Verse: d    და   ძმანი თანა წაიტანა,   მივა მამის სანახავად.






Strophe: 5321_[5238] 
Verse: a       თურანს ჩინეთის პატრონმან   შეიტყო საქმე მათია,
Verse: b       მეფე სპანდიატს უწყრების,   მას ტყვედ ჰყავს შვილი მათია;
Verse: c       სისტანისაკენ ბალხეთით    შეიტყო წასვლა მათია,
Verse: d    და   შვიდასის კაცით ცეცხლს მოსავს   ლორასბ, მამა იმათია.






Strophe: 5322_[5239] 
Verse: a       ჴელმწიფემ არჯასპ ვაზირსა   უბრძანა საუბარია:
Verse: b       გოსტასაბ" ნიმროზს წასულა,   ლაშქრითა ზაულს არია;
Verse: c       მის ქიშვარში მეომარი   კაცი არავინ არია,
Verse: d    და   აწ მტერობისა ჟამია,   სპანდიატ ტყვედ ჰყავს რამია.






Strophe: 5323_[5240] 
Verse: a       ერანის საქმე შეიტყოს,   -- გავგზავნოთ ერთი კაცია". --
Verse: b       ერთს გრძნეულს, მრავლის მცოდნესა,   სახელად სუთო რქმევია.
Verse: c       ჰკადრა თუ: "მაგას ვისაქმებ,   რაცა გწადს, მე მიბძანია";
Verse: d    და   უბრძანა თუ: ერანს" წადი,   სცან იმათი საქმენია."






Strophe: 5324_[5241] 
Verse: a       ბალხეთს მოვიდა მას წამსა   გრძნეული, დადგა გზაზედა,
Verse: b       გოსტასაბის ტახტს მომართა,   ვერ ნახა სასახლეზედა;
Verse: c       მივიდა, ნახა ლუარსაბ,    მლოცავი საცეცხლეზედა,
Verse: d    და   გამობრუნდა და, ვით ქარმან,   მინდორი მოვლო მას ზედა.






Strophe: 5325_[5242] 
Verse: a       ჴელმწიფესა არჯასპს ჰკადრა,   -- რაც ენახა, რა მოვიდა;
Verse: b       არჯასპს ესმა, გულიდაღმან   ძველი სევდა ამოვიდა;
Verse: c       თავადნი და სპანი იჴმნა,   ყველა მას წინ წამოვიდა,
Verse: d    და   არჯასპისა" საქმეს ყველას   გავაახლებ", -- წამოვიდა.






Next part



This text is part of the TITUS edition of Shahname 1 and 2: Metrical parts.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 26.4.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.