TITUS
Shahname 3: Metrical parts
Part No. 9
Previous part

Chapter: 9  
აქა ქაჯვაჯან დეუმან ათი ათ[ა]სი ცხენი მოასხა თავის სახსრად, ჯერ ცხენი ადამიანს არვის ენახა ამის მეტად, მას უკან შეიქნა ცხენობა






Strophe: 122  
Verse: a        რა მიართვეს თა[ი]მურაზს    ცხენი ყუელა ბედაური,
Verse: b        მოეხვივნეს სანახავად   ქ[უ]ემო ანუ ზედაური;
Verse: c        ყუელა უთრუთს გაუგზავნა:   ირჩიეო, შენაური.
Verse: d     და   იგ მიგვარეს ყუელაკანი   ფალავანსა ქუედაური.






Strophe: 123  
Verse: a        შეჯდის, ჩაუდრკის მუცელი   ცხენს, მიწად მიეთრეოდა,
Verse: b        ვერც ერთმან ვერათ ვერ დაძრა,   იგი ალვისა ჴეო და,
Verse: c        არ იქნა, ცხენმა ვერ ზიდა,   უთრუთი იყო მჴნეო და,
Verse: d     და   ისევ ჴელმწიფეს მიართვა,   ვით იყო ზეშთა ზეო და.






Strophe: 124  
Verse: a        მეფემა ჯართა დაუყო   ცხენები სრულა ყუელანი,
Verse: b        მადლი შეჰკადრეს ყოველთა,   მაშინ აუპყრეს ჴელანი,
Verse: c        მაშინ შეიქნა ცხენობა,   იყუიან მადლთა მჴდელანი,
Verse: d     და   წითელი, სისვი, ზერდაგი,   ამლაკი, შავი, მელანი.






Strophe: 125  
Verse: a        გაცხენიანდა ყუელანი,   არ ყოფილიყო ცხენობა,
Verse: b        მერმე გაუშვეს ქაჯვაჯან,    სად იყო მისი შენობა;
Verse: c        უთრუთისათვის პილო თქუა   დეუმან, იგია თქუენობა,
Verse: d     და   ის თუ ზიდავსო, სამისოდ   კარგათ ეტყობის მხნეობა.






Strophe: 126  
Verse: a        ქაჯვან მივიდა ფოლადს წინ,   ბარყიჯან მოეგებოდა,
Verse: b        ყელს მოეხვია ფოლადან,    არა თუ გარე დგებოდა.
Verse: c        დასხნეს, ამბავსა ჰკითხევდენ,   სად ნოხი, ნატა გებოდა,
Verse: d     და   უთრუთის საქმეს ჩიოდა,   გულს შიში დია სდებოდა.






Strophe: 127  
Verse: a        ქაჯვაჯან თქუა: რასა მკითხავთ,   მისი ომი რით იქნების,
Verse: b        ისა ჩვენი ახსასრული,   კაცი მისგან არ იხსნების,
Verse: c        მისი ძალი რას ვამგზავსო,   პირისაგან არ ითქმების,
Verse: d     და   იმან მიყო, მოგახსენო,   გაკვირება შეიქმნების.


Page of edition: 81 




Strophe: 128  
Verse: a        ერთი ჴელი რქასა მტაცა,   პირი მტვერსა გამირია,
Verse: b        შემკეცა და მჴარშეკრული   თაიმურაზს მიმითრია;
Verse: c        მისი ტოლი ჴმელთა ზედა   კაცი არვინ მიმიდრია,
Verse: d     და   მე იმასა აღარ ვებრძვი,   ყური დია დამიყრია!






Strophe: 129  
Verse: a        არა ვარ მისი არიფი,   არც მისი მეომარია,
Verse: b        თქუენ ბატონი ხართ, რასაც იქთ,   ვინცა ხართ დასადარია.
Verse: c        ბარყიჯან გამოენახა,   უთხრა რა საუბარია, _
Verse: d     და   სიბერით ჭკუა წაგსვლია,   ძალი გეპარვის გარია;






Strophe: 130  
Verse: a        მით ამბობ წაღმა-უკუღმა,   რა შენი საკადრონია,
Verse: b        ვინ იყო შენი მებრძოლი,   ვისგან რა სააზრონია;
Verse: c        როს იყავ ვაჟად და გქონდა   სივაჟკაცისა დრონია,
Verse: d     და   ერთს შენს კურას ვერ დაუდგემდა,   თუმცა აქუს დიდი ზრონია!






Strophe: 131  
Verse: a        სიბერით ჭკუა აღარ გაქუს   და არცა ზავთიანობა.
Verse: b        ქაჯვაჯან უთხრა: გავსინჯე   იმისი ძალიანობა;
Verse: c        მე ვერა ვებრძვი, იცოდე,   შევიტყუე მათიანობა,
Verse: d     და   თქუენც ადრე გამოგიჩინოს   ძალი და ხლართიანობა!






Strophe: 132  
Verse: a        აღარ ვარ მისი არიფი,   არც მისი მეომარია,
Verse: b        აპას თქუენც შეგატყობინოს,   როგორი საომარია;
Verse: c        მე აქ აღარა დავდგები,   არც არა საუბარია,
Verse: d     და   მივალ ფალაგის წინაშე,   ანუ სად მისი მზღვარია.






Strophe: 133  
Verse: a        ვეღარ მოვიცდი, იმისგან   ძლივას დავიხსენ თავია,
Verse: b        ავდგები, წავალ, თქუენც ნახეთ   მისი ძალი [და] ზავია!
Verse: c        მან და[ა]თავა ამბავი,   წავიდა არა ავია,
Verse: d     და   მას ახლდა ორმოცდა[ა]თი   ათასი დეუი ზვავია.






Strophe: 134  
Verse: a        თან გაჰყუნეს, ფალაგს წინაშე   მივიდენ დეუნი ჴრონია,
Verse: b        ფოლად დადგა და ბარყიჯან,    რადი მაღალი ზრონია!
Verse: c        მას ღამე ემზადებოდენ,   ძილი რა სააზრონია,
Verse: d     და   ომს აპირებენ ხვალისათ,   თქუეს, თუ: ბრძოლისა დრონია!






Strophe: 135  
Verse: a        გათენდა, მზემან სამყარო   ყირმიზად და[ა]შვენა მან,
Verse: b        ვარდის წყლით პირსა იბანდა,   შეგვამკო მისმან ფენამან,
Verse: c        იკრეს ბუკსა და ტაბლაკსა,   ქუემო და ანუ ზენამან,
Verse: d     და   ორთავე რაზმი გასწორდა,   ვითა თქუას კაცთა ენამან!






Strophe: 136  
Verse: a        შაიქნა ათი ათასი   კაცები ცხენოსანია;
Verse: b        უთრუთი იყუის ქუეითათ,   ომისა ჴელოსანია,
Verse: c        გაფიცხებული საომრად,   კურდღელზედ მწევროსანია,
Verse: d     და   გასწყვიდა მისი მებრძოლი   ვაჟი და წვეროსანია.






Strophe: 137  
Verse: a        მძიმე ლახტი მჴარს შეიდვა,   შემოქმედსა თაყვანი სცა,
Verse: b        საგდებელი მჴარსა ეცვა,   ლომის ტყავის იყო ისცა;
Verse: c        მოიდანსა საომარად   მთვრალი პილო იქივ დგისცა,
Verse: d     და   ომი ასრე უხაროდა,   ქორწილობა ქონდეს ვისცა.


Page of edition: 82 




Strophe: 138  
Verse: a        ვით ლომი გაცოფებული,   იქით და აქათ დგებოდა,
Verse: b        გრგვინვიდა, ვითა ღრუბელი,   გულს შიში არა სდებოდა,
Verse: c        პერულსა ყრიდა პირიდგან,   წაღმა-უკუღმა ხლტებოდა,
Verse: d     და   ვინ ჩამოხვალო საომრად,   იძახდა, დაგიხვდეო და.






Strophe: 139  
Verse: a        დეუთა რა ესმა ამბავი   და მისი საუბარია,
Verse: b        მოჰკაზმეს პილო ტახტითა,   დიაღ მურასად მყარია,
Verse: c        კიბე მიადგეს ძირიდგან,   თუეს მეტი ბიჯი არია!
Verse: d     და   ზედა გავიდა ბარყიჯან,    მებრძოლთა უზამბარია.






Strophe: 140  
Verse: a        ას ორმოცი წყრთა სიმაღლე   იმას ქონდა მისსა ტანსა;
Verse: b        ერთსა ისე ფოლად დაჯდა,   პილოზედა ამისთანსა;
Verse: c        მიდგენ ყოვლნი საომარად,   ზედა მისდგენ თანის-თანსა,
Verse: d     და   რა შეხედეს ფალავანსა,   დეუნი მიდგენ განის-განსა.






Strophe: 141  
Verse: a        ბარყიჯან ნახა, გაჰკვირდა,   სფაადი, უთრუთ გმირია,
Verse: b        ეუცხოვა და ასე თქვა:   ამას ვინც ებრძვის, ვირია,
Verse: c        ზუჩი გუმბადსა უგუანდა,   იმისი ომი ჭირია!
Verse: d     და   ჭკუა წაუ[ვ]იდა ბარყიჯანს,    რა ნახა მისი პირია.






Strophe: 142  
Verse: a        ცნობა წასვლოდა, აღარ აქვს,   უკვირდა მისი მხნეობა,
Verse: b        ფოლადს უამბო: ქაჯვაჯან    მართლად მეუბნა მეო და,
Verse: c        თურმე ეს დევი ყოფილა,   იგი ალვისა ჴეო და,
Verse: d     და   რაცა თქუა, ორი ზომა[ა],   იგი ყოველთა ზეო და.






Strophe: 143  
Verse: a        ვინც მის პირში ჩავარდების,   მას ცოცხალი ვინ მორჩების,
Verse: b        თუ ცოცხალი მას წაუვალ,   მის დღეშიგა რა მევნების;
Verse: c        ვეცადოთ, _ რას, ნუთუ ვითა   მისგან მოვრჩე, ეს მერგების,
Verse: d     და   ნეტამც თვალით არ მენახა,   ჩემი ღონე რით იქნების?!






Strophe: 144  
Verse: a        ფოლად თქუა: მეც ამას ვტირი,   უკუღმა მექცა ბედია,
Verse: b        მან გამიწყუიდა ლაშკარი,   დეუები ზედა-ზედია,
Verse: c        დამაგდებინა ქუეყანა,   მთა, ბარი, რაცა ქედია,
Verse: d     და   ვჩივი და ბედდაკარგული   სიცოცხლე არ მაქუს მე დია!






Strophe: 145  
Verse: a        ბარყიჯან თქუა: რა მოვედით,   ომი გვმართებს მეტად დიდი,
Verse: b        წამოვიდენ ამაზედა,   რა გათენდა ღამე, დილი;
Verse: c        ფარვენ მიწას სიმრავლითა,   მოვიდოდენ, ვითა ჯინი,
Verse: d     და   მტვერი ცამდის ავიდოდა,   იყვის მეტად გასადიდი.






Strophe: 146  
Verse: a        მტვერი ამაღლდა ცათამდი,   ფრინველი დაღმა ცვიოდა,
Verse: b        ცა და ქუეყანა იძროდა,   ეშმაკთა დასი ყიოდა;
Verse: c        ჰგავს ჩაძრვა ცა და ქუეყანა,   ყველანი თავსა ჩიოდა,
Verse: d     და   მეტისა სიმრავლისაგან   სისხლი და ოფლი დიოდა.


Page of edition: 83 




Strophe: 147  
Verse: a        ორგნით გახშირდა ნაღარა,   ხმა ისმის ზანგა-ზუნგისა;
Verse: b        უთრუთ მოვიდა მოიდანს,   უმალე ცისა ზურგისა,
Verse: c        ისმოდის კუნესა სპილენძთა,   დავლისა ანუ გურგისა,
Verse: d     და   ვინც ნახის უთრუთ მებრძოლთა,   იმისგან ძვალი უთრთისა.






Strophe: 148  
Verse: a        უთრუთ რა ნახა ბარყიჯან,    პილოსა ზედა მჯდომია,
Verse: b        ერთი ასეთი შესჭეხა,   გავს, გასკდა ცისა ხომია;
Verse: c        უთხრა, თუ: პილწო ავგვარო,   თუ გინდა ჩემი ომია,
Verse: d     და   ვინ მოგცა თემი, ქუეყანა   ჴელმწიფის შესაზომია?






Strophe: 149  
Verse: a        არ არის შენი საფერი,   ჴელმწიფის საკადრონია,
Verse: b        იგ თაიმურაზს მიართვი,   შენ აღარა გაქუს დრონია,
Verse: c        მოდი და ჴელსა მაკოცე,   ეს შენგან სა[ა]ზრონია,
Verse: d     და   მიგიყუან ჴელმწიფეს წინა,   ახლავს ლაშკართა ხრონია.






Strophe: 150  
Verse: a        ტახტი და პილო მიართვი,   იმის წინაშე მიდია;
Verse: b        მან მოგცეს ყაფის მეფობა,   გიყოს წყალობა დიდია!
Verse: c        მოვაცემინებ, რაც გინდა,   იყავი, ჩვენთან ზმიდია,
Verse: d     და   თუ არ იქ, დაგნაყ ლახტითა,   შენი მომინდა ჯინდია!



Next part



This text is part of the TITUS edition of Shahname 3: Metrical parts.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.