TITUS
Shahname 3: Prose parts: Utrutian-Saamiani
Part No. 58
Previous part

Chapter: 58  
Page of edition: 260  
Line of edition: 34  აქა პირველი ომი მანუჩარისა, მისის ფალავანის საამისა და სალიმ-თურისა
Line of edition: 35  და მისის ფალავნისა ვაისისი


Line of edition: 36       რა გათენდა, ლაჟვარდის ფერსა ცასა სინათლე მიეცა და საწუთროსა
Line of edition: 37    მაშუენებელმან მზემან თავი ამოყო, კირჩხიბისა ჭანგსა დაეხსნა და გუმბადსა ზედა
Line of edition: 38    ამაღლდა, და შავსა მიწასა ყირმიზი ფარდაგი მოჰფინა, აგრე ჰკრეს ორგნითვე ჴმა
Line of edition: 39    საომარი ქოსისა, კუნესა სტვირთა სარაზმოთა, გამოაბეს თეთრი მძივი პილოსა,
Line of edition: 40    შებერეს ზროხაკუდთა, ნაღარა, ზაბულური, სპილენ-ჭური და სინჯთა. აგრე აწყვეს
Line of edition: 41    ორგნივე რაზმსა; და პირველად რაზმისა შუაგულობასა მოიყუანეს თეთრი პილო და
Line of edition: 42    მოიღეს მძიმე ტახტი მანუჩარისა და მაზედა დადგეს.
Page of edition: 261   Line of edition: 1    მერმე მოვიდა მანუჩარ ჴელმწიფე ცხენითა და ჩამოხდა. აგრე ტახტზედა გავიდა
Line of edition: 2    კიბითა და მაზედა დაჯდა ქუდოსან-გვირგვინოსან, საყუროსან-ტავაყოსან-ბეჭდოსანი.
Line of edition: 3    მარჯუენესა მჴარსა ქიშვად და ყუბად დადგეს. მარცხენესა მჴარსა ყარან და
Line of edition: 4    მილად დადგეს. პილოსა წინათ ქაიანური დროშა ამართეს. და კიდევე მარჯუენას
Line of edition: 5    მჴრისაკენ, ვითა დროშას წინათ ზედა თავით ფალავანი და ფალავანთა ზურგი,
Line of edition: 6    მბრჯღვინავისა ეტლისა მსგავსი, დიდისა ფალავანისა სახელდებულისა ნარიმანის
Line of edition: 7    შვილი, გულოვანი სფაბადი, სახელგანთქმული, დევთა და მრავალთა პილოთა და
Line of edition: 8    ნიანგთა შემკვრელი, ახოვანი, პილოტანი, მკერდბრტყელი საამ ფალავანი დადგა.
Line of edition: 9    სამანდსა იჯდა, ჯაჭვითა, ჯავშანითა შეკაზმული. მისისა პაპისეული მძიმე ლახტი
Line of edition: 10    ჴელთა ჰქონდა, და ლომისა ტყავისა საგდებელი მჴარსა შეიდვა და უკუეცუვა, და
Line of edition: 11    როგორაცა ლომი კანჯრისა ჯოგსა, სანადიროდ გამეხებული იყო, მკლავნი
Line of edition: 12    უკუეკეცნეს, ჯანგნი გაემახუნეს და მკერდნი გამოესუა, წინათ მისი დროშა აემართა,
Line of edition: 13    უკანით დარჩეული ფალავნები, გულოვანნი ზაულისტანელნი ლაშქარნი უდგეს.
Line of edition: 14    ყუალასა სისხლისა დაღურისათვის სწყუროდა და ტევრად სისხლიანისა შუბისა
Line of edition: 15    ჯარი იდგა, მრავალთა სისხლთა დაქცევისაგან ყუალასა შეღებული ება. აგრევე
Line of edition: 16    მილად და ყარან მათითა ლაშქრითა და დროშითა მარცხენესა მჴარსა იდგეს.

Line of edition: 17       მერმე სალიმის და თურის რაზმი აწყუეს. ერთკენ სალიმ დადგა სამასი
Line of edition: 18    ათასითა კაცითა, მანუჩარის რაზმს პირდაპირ. სალიმის რაზმშიგან მარჯუენესა
Line of edition: 19    მჴარსა ვაის დადგა, მისითა ლაშქრითა, მარცხენასა მჴარსა შანშე დადგა, მისითა
Line of edition: 20    ლაშქრითა და დროშითა. აგრევე რაზმის შუაგულობასა მოიყუანეს თეთრი პილო, და
Line of edition: 21    მოიღეს მძიმე გუარითა და ფეროზითა შეკაზმული ტახტი, პილოზედა დადგეს. აგრე
Line of edition: 22    გავიდა სალიმ, მაზედა დაჯდა ქუდოსან-გვირგვინოსან, საყუროსან-ტავაყოსანი. და
Line of edition: 23    წინათ მგლის სახე დროშა აემართა.

Line of edition: 24       აგრევე სამასი ათასითა კაცითა თური დადგა, საამის რაზმსა პირდაპირ,
Line of edition: 25    მარჯუენესა მჴარსა თურის რაზმშიგან ფირან დადგა მისისა ლაშქრითა და
Line of edition: 26    ნიანგისა სახითა დროშითა. მარცხენესა მჴარსა შაიდუშ დადგა, მისითა ლაშქრითა
Line of edition: 27    და პილოს სახითა დროშითა. აგრევე მოიყუანეს თეთრი პილო და მოიღეს მძიმე
Line of edition: 28    ტახტი, პილოზედა დადგეს გუარითა შეკაზმული. მერმე მოვიდა თური ჴელმწიფე
Line of edition: 29    ცხენითა. ლაშქართა შუაგულობასა ჩამოხდა ცხენისაგან და პილოზედა გავიდა და
Line of edition: 30    ტახტზედა დაჯდა ქუდოსან-გვირგვინოსან-საყუროსან-ტავაყოსანი-ბეჭდოსანი და
Line of edition: 31    პილოსა წინათ ვეფხის ტყავისა სახე დროშა აემართა.

Line of edition: 32       მერმე ორგნითვე გახშირდა და ჰკრეს ხმა საომარი ქოსისა და ნაღარისა, კუნესა
Line of edition: 33    სტვირთა სარაზმოთა, გახშირდა ნაფირთა და ტაბლაკთა ცემა და ბუკმან ჴმა
Line of edition: 34    გააზიარა. შეიქნა ყუალგნით შემოკივილი და ზახილი, აბჯართა ჩხრიალისაგან,
Line of edition: 35    ზარისა და ზახილისაგან, ახთათა და პილოთა ხრტიალისაგან, ცხენთა ხუვილისაგან
Line of edition: 36    ცა და კლდე, მინდორი და ტყე, ყუალაი იძროდა და აღარა შეიგებოდა რა.

Line of edition: 37       მერმე პირველად მოედანშიგან საომარსა ალაგსა ყარან მოვიდა, ქევქევი ქნა და
Line of edition: 38    თავსა შუბნი შემოივლინა და მუქარასა ითხოვდა. აგრე თურის რაზმშიგან ერთი
Line of edition: 39    სახელდებული მეომარი წამოვიდა, სახელად შაიდუშ ერქვა. რა მოედნისა საშუალსა
Line of edition: 40    მოვიდა, მანცა შუბნი შემოივლინა თავსა და შეუტევა ყარანს. აქეთ ყარან
Line of edition: 41    გაფიცხდა, ვეფხივითა მიუხდეს ერთმანერთსა. შუბები შესცეს, ყარან ფარი აუკრა
Line of edition: 42    და შაიდუშის შუბი აიცდუნვა, აგრე ყარან შესცა ღლიასა
Page of edition: 262   Line of edition: 1    და ჩამოაგდო შაიდუშ, და სოფელსა გამოასალმა. და ფალავანი ყარან იქვე
Line of edition: 2    მოედანშიგან იდგა. თურქითუზან წამოვიდა თურის ლაშქრისდაღმან და, როგორაცა
Line of edition: 3    მოედანშიგან მოვიდა საომარესა ალაგსა, აგრე მშვილდი ამოიღო, თურქითუზან
Line of edition: 4    ყარანს ისარი შემოსტყორცა, ცხენსა უკრა და ცხენი მოუკლა, აგრე ერთი სხუა
Line of edition: 5    შემოსტყორცა და ყარანს ჴელსა ჰკრა, დაკოდა. აგრე დაკოდილი წყნარად ქვევითი
Line of edition: 6    ლაშქრისაკენ წამოვიდა. აგრე ფიცხლა მისი ძმა ყუბად მიეშუელა. წაუფარა წინა.

Line of edition: 7       როგორაცა თურქითუზან ყუბად მისკენ მომავალი ნახა, აგრე ერთი ისარი
Line of edition: 8    ყუბადს შემოსტყორცა და ცხენი მოუკლა მასცა. და ერთი სხუა შემოსტყორცა,
Line of edition: 9    ჰკრა და დაკოდა. და აგრე ყუბად ლაშქართაკენ მიბრუნდა.

Line of edition: 10       რა პილატონმან ფალავანმან საჰმ თურქითუზანისაგან ესე მოინახა, აგრე
Line of edition: 11    სახელი ღმრთისა ახსენა და სამანდი მოიბრუნვა მოედნისაკენ. რა მოედანშიგან
Line of edition: 12    მოვიდა საამ ფალავანი, აგრე თურქითუზან ისარი შემოსტყორცა და საამს ფარსა
Line of edition: 13    უკრა და შიგან გაავლო. მერმე მიუხდა ფალავანი საამ ვეფხივითა, დაჰკრა ლახტი
Line of edition: 14    თავსა, ფარი და კაცი, უნაგერი და ცხენი ყუალაი დაამსხურივა, ერთმანერთსა თანა
Line of edition: 15    აურივა და სოფელსა გამოასალმა. ფალავანთა თავი საამისურ იგივე მოედანშიგან
Line of edition: 16    ბრდღვინვიდა. აგრე ერთი სახელდებული ფალავანი სხუა წამოვიდა თურანის
Line of edition: 17    ლაშქარიდაღმან.

Line of edition: 18       რა მოედანშიგან მივიდა, ფიცხლა საამს შემოუტევა. აქედაღმან საამ მიუხდა
Line of edition: 19    და დაჰკრა ჴრმალი თავსა და შუა გაკუეთა, და ამა წესითა ორმოცი კაცი მოკლა.
Line of edition: 20    მერმე ვაის მოვიდა მოედანის შუაგულობასა, საომარსა ადგილსა; აგრე აქედაღმან
Line of edition: 21    მიუხდა ფალავანი საამ და ვაის შუბი შემოსცა. საამ მიჰყო ჴელი, შუბი მოსტეხა,
Line of edition: 22    შორს გააგდო. აგრე ერთი ჴელი ჯაჭვის სარტყელსა ჩაუგდო, და ერთი ჴელი
Line of edition: 23    ცხენისა მკერდსა ამოსდვა, აიწივნა და ცხენი და კაცი ორნივე თავის სწორად
Line of edition: 24    აიყუანა და, როგორაცა დახეთქებასა ლამოდა, აგრე გაუწყდა ჯაჭვის სარტყელი და
Line of edition: 25    ჩამოვარდა. და ვირემდის ჴრმალსა გამოიწუდიდა, მანამდის ვაის გარდიხვეწა.

Line of edition: 26       მერმე თური სამასი ათასითა კაცითა დაიძრა შავი ტევრივითა. შუბისა ჯარი
Line of edition: 27    წამოვიდა და გაიყო ორად. მგურგულივ გარე შემოეხვივნეს და საამ შუაზედა
Line of edition: 28    შეიგდეს. საამ ფალავანმან მისი ორმოცდაათი ათასი დარჩეული ზაულისტანელი
Line of edition: 29    ლაშქარი უკანა ამოიყენა, ასრე უთხრა, ვითა: თქვენ ზურგი შემინახეთ და უყურეთ,
Line of edition: 30    თუ მაღალი ეტლი ამათ ზედა როგორ ვატირო. აგრე საამ საომრად გაფიცხდა და
Line of edition: 31    ყირმიზი კოკობი ვარდივითა გაიშალა, და მყვირალმან და გაშმაგებულმან ლომმან
Line of edition: 32    ვითა შეყვირნა და თავს გესლი გარდაასხა. რომე ზოგნი შიშითა იქვე ცხენზედა
Line of edition: 33    დაბნდეს. ლახტი წელთა ჩაეყარა და გასაჩუენოდ დაჰყო ჴელი დიდსა ლოდსა და
Line of edition: 34    მოგლიჯა და ლაშქართაკენ გააგდო. აგრე შემოკივლეს და მოეხვივნეს გარეშემო და
Line of edition: 35    მოვიდეს შუბოსანნი ყუალაი დარჩეულნი ფალავნები საამს ზედა. აგრე ამოიწუადა
Line of edition: 36    საამ ფალავანმან ფათრათისსეული მძიმე ლახტი. და წინა პირველი მოვიდა,
Line of edition: 37    ფარუხი იყო და საამს შუბი შემოსცნა; აგრე საამ ჴელი გარდასდვა და შუბთა
Line of edition: 38    სტაცა, გამოსწივნა და წაართუა, მერმე თავსა გარდაჰკრა და გარდაალეწა. აგრე
Line of edition: 39    მოიქნივა ლახტი, დაჰკრა თავსა და ტვინი და ჴორცი, და ძუალი და სისხლი
Line of edition: 40    აურივა, აგრე შეიქნა ცემა შუბითა, ჴრმლითა, ლახტითა, ისრითა, ხანჯრითა, რომე
Line of edition: 41    მაღალი ეტლი მათ ზედა ატირდა. შეიყარა მკუდრისა გორი და აგრე ერთობილნი
Line of edition: 42    ლაშქარნი საამს მოეხვივნეს. და საამ ფალავანმან საწუთროსა დამბადებელი ახსენა
Line of edition: 43    და შეუზახნა, დაუშინნა და
Page of edition: 263   Line of edition: 1    მრავალთა თავადთა თავი უპატიოდ მიწათა ზედა დაჰყარა, და სამანდის ფერჴითა
Line of edition: 2    გაზარგნა. მკუდრისა ჯარისაგან აღარა ივლებოდა რა, კაცისა და ცხენისაგან. და
Line of edition: 3    იყო ყუალგნით ცემა და ზახილი.

Line of edition: 4       აგრე ქუეშეს მჴარსა მანუჩარის რაზმსა მოუხდა სალიმ, სამასი ათასი კაცითა.
Line of edition: 5    და შეიქნა ცემა და მოსაწევარი, და დაჴოცეს აზომი ერთი, რომე აღარა შეიგნებოდა
Line of edition: 6    რა, და მოეჯარნეს მანუჩარის ტახტსა, და ქაიანურსა დროშასა შემოეხვივნეს
Line of edition: 7    გარეშემო, აგრე ფიცხლა ტახტიდაღმან ჩამოსვეს მანუჩარ და ცხენსა შესვეს, და
Line of edition: 8    გამოაქცივეს და საამს უკანით ჯარშიგან მოიყუანეს. და დაჭრეს მედროშე და
Line of edition: 9    მოკუეთეს ქაიანური დროშა, დააქცივეს მანუჩარის ტახტი. დალეწეს, მოკლეს.
Line of edition: 10    პილო და ორმოცდაათი ათასი კაცი მოკლეს. და ასეთმან ქარმან მობერა
Line of edition: 11    იმათიდაღმან მანუჩარის ლაშქართაკენ, რომე კაცსა მიწასა და მტუერსა ყუალასა
Line of edition: 12    თუალშიგან აყრიდის. ამაზედა მოეჯარნეს მანუჩარს, სცემენ. და არის კიჟინა და
Line of edition: 13    ზახილი და ზრიალი, ჰუი და ჰაი, რომე ზარისაგან აღმა-დაღმა ხლტოდის კაცი. და
Line of edition: 14    მიწა შავსა ზანგივითა მიღმა და მოღმა ექანებოდა, საწუთრო შავსკუპრსა დაემსგავსა
Line of edition: 15    მკუდრისა სიმრავლისაგან. და სისხლისა ღუარსა კაცი და ცხენი მოჰქონდის. აგრე
Line of edition: 16    მოეხვივნეს მანუჩარ ჴელმწიფესა

Line of edition: 17       მერმე ყუბად საამისაკენ გაიქცა, ძლივ ჯარში შევიდა. აგრე საამს მიეწურა,
Line of edition: 18    შეხედნა, თავსა და პირსა სისხლი გარდასდიოდა, სრულად ზედათ ქუედამდის
Line of edition: 19    გათხაპულიყო, ოთხმოცსა ალაგსა დაკოდილიყო, აღარა იცნობოდა, მარა ყუბად
Line of edition: 20    სიმაღლითა ზედა იცნა. შესძახნა, ვითა: დევთა შემკურველო, რა მოღალაფეებისა
Line of edition: 21    ჟამი არის, მანუჩარ ლომისა ჯანგთა აბიან, ქაიანური დროშა, ტახტი წაიღეს.

Line of edition: 22       რა საამ ყუბადისაგან ესე საუბარი გაიგონა, აგრე თავის ჭკუა აღმა წაუვიდა,
Line of edition: 23    დაიზახნა და, რაცა გარეშემო ლაშქარი მოხუეოდა, ყუალაი პირდაღმა დაეცა,
Line of edition: 24    შეჯლიხა სამანდი და დაბრუნდა, ჰკრა უკან, წამოღმა და თაკარა-თაკარა მკუდრის
Line of edition: 25    ჯარი გორად წინა დახუდის საამს. აგრე პირი თურის ტახტსა და პილოსა
Line of edition: 26    მიაყარა, და მკუდრის ჯარისაგან ვეღარ მიუდგა ახლოს. მერმე ლახტი წელთა
Line of edition: 27    ჩაიყარა, და საგდებელი მოიმარჯუა და თურის თავსა გარდააცუა, გარდმოზიდნა და
Line of edition: 28    ჩამოითრივა, ტახტიდაღმან ჩამოაგდო.

Line of edition: 29       და რა ლაშქართა თურის ჩამოგდება ნახეს, აგრე გაიქცეს, დაუწყეს დევნა და
Line of edition: 30    ჴოცა, რომე რისხვა ღმრთისა დასცეს; აივსნეს ჴევნი და ღელენი დაჴოცილისა და
Line of edition: 31    დაკოდილისა კაცისაგან; არე და მარე მძორითა გატენილ იყო. აგრე თური
Line of edition: 32    შეკრული მანუჩარს წინაშე მოიყუანა საამ ფალავანმან. და საამ ოთხმოცსა
Line of edition: 33    ალაგსა დაკოდილ იყო. და თავისა ოთაღშიგან წავიდა, მოსასვენოდ წვა. აგრე
Line of edition: 34    მოიღეს სალიმის ტახტი და თურის, სალიმის ტახტზედა მანუჩარი დაჯდა და
Line of edition: 35    თურისი საამს გაუგზავნა. მერმე მოიღეს მათი კარვები, საივანები, სარაფარდანი,
Line of edition: 36    ნოხნი, საგებელნი, პილოები, აქლემები, ჯორი, ცხენი, ყუალაი კიდებული და
Line of edition: 37    დაყარეს მინდორზედა. აგრე გამყოფელნი თავადნი და ხელოსანნი უჩინნა, და გაყუეს
Line of edition: 38    სამ წილად. ერთი წილი საამს გაუგზავნა, ერთი წილი ლაშქართა მისცა და გაუყო
Line of edition: 39    და ერთი სალაროსა შეაღებინა. აგრე მოასხეს, რაცა ხელთ დარჩომილნი თავადნი
Line of edition: 40    ჰყვა, ჯალადსა უბრძანა, ვითა: წაასხი, ყუალასა თავები დასჭერ! აგრე ჯალადმან
Line of edition: 41    მანუჩარს ჴელსა აკოცა და წავიდა. ჩასხნა ჩოქსა და ყუალასა თავები დასჭრა.

Line of edition: 42       მერმე ვაზირმან მანუჩარს ასრე მოახსენა, ვითა: ვირემდის საამ ფალავანი
Line of edition: 43    მოვიდოდეს თქვენდა სადარბაზობლად, მანამდის თური მოიყუანე და თქვენითა
Page of edition: 264   Line of edition: 1    ჴელითა მოკალით და, თუ საამ შეიგნებს, აღარ მოგაკულევინებსთ. აგრე მანუჩარ
Line of edition: 2    ვაზირის საუბარი დაიჯერა, და მარტო ოთაღშიგან შევიდა და ოქროს ტაშტი
Line of edition: 3    მოაღებინა. მერმე გაგზავნა კაცი და ჴელშეკრული თური მოიყუანა. და რა
Line of edition: 4    ოთაღშიგან შეიყუანეს, შეიგნა, რომე მისი კერძი საწუთრო მაზედა შემოკლებულიყო
Line of edition: 5    და მბრუნავი ეტლი უკუღმა გარდმოქცეოდა.

Line of edition: 6       რა შეიყუანეს მანუჩარს წინაშე, აგრე გაშმაგებული ვეფხივითა ზედა
Line of edition: 7    წამოვარდა, ერაჯის სისხლისათვის ფიცხლა თავი მოკუეთა, ჩადვა ოქროსა
Line of edition: 8    ტაშტშიგან და აგრე ფიცხლა თურის თავი ტაშტითა ფრიდონს წინაშე გაგზავნა.

Line of edition: 9       მერმე წასავალად აეკაზმნეს. და აკიდეს ბარგი პილოსა, აქლემსა, ჯორსა და
Line of edition: 10    ცხენსა. და აგრე მანუჩარ საამის სანახავად წავიდა. და რა საამ ჴელმწიფე
Line of edition: 11    მისკენ მიმავალი ნახა, აგრე ადგა და წინა მოეგება და მშვიდობა მიულოცა. მერმე
Line of edition: 12    მობრუნდა და წამოვიდა. აგრე საამ თური მოიკითხა. და სიკუდილი უამბეს
Line of edition: 13    მანუჩარის ჴელითა. და საამს დია ეწყინა თურის სიკუდილი, თუცა ვეღარას
Line of edition: 14    იქმოდა. მერმე შეჯდა საამ და წავიდა ზაულისტანსა მისითა ლაშქრითა. და აქეთ
Line of edition: 15    მანუჩარ წამოვიდა მისითა თავადებითა და ლაშქრითა და სარის ქალაქსა მოვიდა.
Line of edition: 16    და ამის მოსულამდის ფრიდონ ჴელმწიფესა თურის თავი მოართვეს.

Line of edition: 17       რა ფრიდონ შვილის თავი ნახა, ცამან ვითა დაიზახნა, და ტახტიდაღმან
Line of edition: 18    ჩამოვარდა და დაბნდა. რა სულობასა მოვიდა, აგრე დაიზახნა, თუ: ვაი შვილნო,
Line of edition: 19    ჩემითა ჴელითა დაგჴოცენ და ამოგყარენ. საყელონი გარდიხივნა, თავსა მიწანი
Line of edition: 20    გარდიყარნა, თეთრსა წვერსა ქაფურსავითა გაყრიდა. და რა ტირილისაგან მოისუენა,
Line of edition: 21    აგრე თური ერაჯის გუერდსა წაიყუანეს და მას გვერდის დამარხეს, და სულის
Line of edition: 22    საქმე უყვეს, გლახაკთა გაუყო და ზევითა შესწირა მრავალი საქონელი და ორს
Line of edition: 23    წელიწადს იგლოვა.

Line of edition: 24       მერმე ესე გაქცეული ლაშქარი თურანს მისულიყო. აგრე თურის შვილი
Line of edition: 25    ზადაჩამ თხუთმეტისა წლისა იყო. და აგრევე მან დაიდვა გლოვა მამისათვის ორს
Line of edition: 26    წელიწადსა. და რა ორი წელიწადი გამოვიდა, აგრე გლოვისაგან გამოვიდა,
Line of edition: 27    ნაღარათა აკურევინა. მერმე ვაზირობა შექნა და თავადნი იჴმნა. აგრე ლაშქრისა
Line of edition: 28    საჴმობარი წიგნები გასწერა, და ბარგი და კარვები ყუალაი მინდურად გააღებინა.
Line of edition: 29    აგრე გამოიღეს ტახტი და პილოზედა დადგეს, მოვიდა ზადაჩამ და ტახტზედა
Line of edition: 30    დაჯდა, აგრე მოვიდა ყუალგნით ლაშქარი, დათუალეს და სამასი ათასი კაცი იყო.


Next part


This text is part of the TITUS edition of Shahname 3: Prose parts: Utrutian-Saamiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 26.4.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.