TITUS
Shahname 3: Prose parts: Utrutian-Saamiani
Part No. 62
Previous part

Chapter: 62  
Page of edition: 269  
Line of edition: 25  აქა ომი სალიმისა და ზადაჩამისა და მათის ფალავნისა


Line of edition: 26       რა გათენდა და ლაჟვარდისფერსა ცასა სინათლე მიეცა და საწუთროსა
Line of edition: 27    მაშუენებელმან მზემან თავი ამოყო, კირჩხიბისა ჭანგსა დაეხსნა და გუმბადსა ზედა
Line of edition: 28    ამაღლდა, შავსა მიწასა ყირმიზი ფარდაგი მოჰფინა, აგრე ჰკრეს ჴმა საომარი
Line of edition: 29    ქოსისა, კუნესა სტვირთა სარაზმოთა, გამოაბეს მძივი თეთრი პილოსა, შებერეს
Line of edition: 30    ნაფირსა, ზროხაკუდსა, ნაღარა, ზაბულური, სპილენ-ჭურთა და სინჯთა. აგრე
Line of edition: 31    აწყუეს რაზმი.

Line of edition: 32       მანუჩარ თხრილს შიგნით დადგა ათი ათასითა კაცითა. ტახტზედა აღარა
Line of edition: 33    დაჯდა, ცხენზედა შეჯდა, დადგა. მერმე მას წინათ კიდევ, თხრილსა შიგნით,
Line of edition: 34    ქაიანური დროშა დააყენეს. აგრე მარჯუენესა მჴარსა რაზმისასა ყარან და ჰშაქ
Line of edition: 35    დადგეს მათითა დროშითა, და მარცხენესა მჴარსა მილად და ყუბად დადგეს
Line of edition: 36    მათითა დროშითა.

Line of edition: 37       აგრევე თურანელთა რაზმშიგან შუაზედა თეთრი პილო მოიყუანეს. და მოიღეს
Line of edition: 38    მძიმე ტახტი გუარითა, ფეროზითა, ლალითა და მარგალიტითა შეკაზმული, გაიღეს,
Line of edition: 39    პილოზედა დადგეს. მერმე მოვიდა სალიმ ჴელმწიფე, გავიდა, ტახტზედა დაჯდა
Line of edition: 40    ქუდოსან-გვირგვინოსან, საყუროსან-ტავაყოსან-ბეჭდოსანი. აგრე მას წინათ მგლის
Line of edition: 41    სახე დროშა აიმართა. მერმე მოვიდა ფალავანი ზადაჩამ, დროშისა ძირსა დადგა,
Line of edition: 42    სამოცი ადლი სიმაღლე ჰქონდა. მძიმე ლახტი წელთა ეყარა, ერთსა ჴელსა ზედა
Line of edition: 43    საგდებელი უკუეცუა და მთვრუალსა
Page of edition: 270   Line of edition: 1    პილოივითა ბრდღუინვიდა, და მყუირალი ლომივითა საომრად გაფიცხებულიყო. და
Line of edition: 2    ერანელთა მუქარასა სთხოვდა. და მარჯუენესა მჴარსა რაზმისასა ვაის, ჰოზნ,
Line of edition: 3    ლოაქ, ფარშევად, ნეტევან და ზარეი იდგეს.

Line of edition: 4       გახშირდა ჴმა ქოსისა და ნაღარისა, მოდგა ტევრი შუბისა, და მათითა
Line of edition: 5    სიმძიმითა მიწა ზღუავითა ექანებოდა, მათი ზახილი ცათამდის გაიწეოდა, ასეთი
Line of edition: 6    მტუერი და ალმური ავიდა, რომე მანათობელი მზე კუპრისა ფერად გახდა,
Line of edition: 7    საწუთრო შავსა ზანგსა დაემსგავსა, ჯაბანთა გული გასკდებოდა ბარგისტანელთა
Line of edition: 8    ახთათა ხუვილისაგან, ცისა ჭეხასა ჰგუანდა.

Line of edition: 9       პირველად, მოედნის შუაგულობასა, საომარსა ალაგსა, ყარან მოვიდა და თავსა
Line of edition: 10    შუბთა ივლებდა. რა გულოვანმან ზადაჩამ დაინახა, ჴელმწიფესა სალიმს წინაშე
Line of edition: 11    საწუთროსა დამბადებელისა სახელი ახსენა და პირი მიწასა გააერთა. მერმე ადგა და
Line of edition: 12    პირი მოედნისაკენ ქნა. რა მოედანსა მოვიდა, საომარსა ადგილსა, ყარანს შეხედნა
Line of edition: 13    და აგრე უთხრა, ვითა: მაღალსა ეტლსა შენზედა ვატირებ, თავსა შუბნი შემოივლნა
Line of edition: 14    და ყარანს მიუხდა. ყარან ფარი იფარა და შუბი ფარშიგან გაუჩარა, ჯაჭუსა
Line of edition: 15    ჯავშანსა გაავლო, ჴორცსა ვეღარა სწივა, და ყარან ჩამოაგდო. რა მილად, ჰშაქ
Line of edition: 16    და ყუბად ყარან ჩამოგდებული დაინახეს, აგრე ფიცხლად ეტლისაგანცა უმალედ
Line of edition: 17    ზადაჩამს მიუხდეს, დაუშინეს ერთმანერთსა. სამნი ესენი იყუნეს და მარტო
Line of edition: 18    ზადაჩამ. მერმე ყარანს ამილახორმან ცხენი მოგუარა, ზედა შეჯდავე, მობრუნდა
Line of edition: 19    და მანცა იმათ უშველა.

Line of edition: 20       აგრე დაიძრა დიდი ზღუა ვითა რაზმი და მოვიდა შუბისა ჯარი, _ გულოვანნი,
Line of edition: 21    ფალავანნი, მეომარნი, სფაბადნი. მათისა ისრისა სიმრავლე ფუტკრისა რემისა
Line of edition: 22    სიმრავლესა ჰგუანდა. შეიქნა ცემა შუბითა, ჴრმლითა, ლახტითა, ხანჯრითა და
Line of edition: 23    გახშირდა ჴმა ყუალგნით და შეიქნა ზახილი და მოსაწევარი: მოკალ, შეიპყარ.
Line of edition: 24    ჩამოაგდე, ნუ გაუშუებ! მრავალგან შუა გაკუეთილი კაცი ცხენსა მოსთრავნდის და
Line of edition: 25    უპატიოდ თავადთა თავი მიწათა ზედა ცვიოდის, და თავი ტანსა სალამსა
Line of edition: 26    გაუგზავნიდის, და მკუდრისა ჯარისაგან გზანი შეიკრნეს, და მძორისაგან საწუთრო
Line of edition: 27    შავსა ზანგსა დაემსგავსა, სისხლისა ღუარმან ხანდაკი გაკუეთა და კაცისა თავი და
Line of edition: 28    ფერხი მოჰქონდის, ასეთი ქარი და წვიმა მოვიდა თურანელთა ლაშქართა დაღმან,
Line of edition: 29    რომე ერანელთა ლაშქართა თუალთა და პირშიგან მიწასა აყრიდა.

Line of edition: 30       რა ასეთმან ქარმან მობერნა, მოეჯარნეს მანუჩარის თხრილსა და გამოვიდეს
Line of edition: 31    თხრილშიგან. ამაზედა გაიქცეს მანუჩარ და მისნი ლაშქარნი, და მოკლეს მედროშე
Line of edition: 32    და წაართვეს ქაიანური დროშა, დაიჭირეს მანუჩარის ტახტი, დაიფორიაქეს ბარგი
Line of edition: 33    და კარავნი, ოთაღნი, ფარდაგნი, სარაფარდანი, პილოები, აქლემნი, ჯორები. აივსნეს
Line of edition: 34    ჴევნი და ღელენი დაჴოცილითა კაცითა და მძორითა, მისდევდიან ყოშუნსა და
Line of edition: 35    ყოშუნსა და ჴოცდიან ამ წესითა. სამსა დღესა და ღამესა სდივეს და ჴოცდეს, რომე
Line of edition: 36    ამოსწყვიტეს თურის სისხლისათვის. და გაქცეული მანუჩარ წავიდა და თანა
Line of edition: 37    წაყუეს თავადები, მაღალი მთა იყო და მაზედა გავიდეს, კლდევნარიანი ადგილი იყო.
Line of edition: 38    მერმე წაუდგა ზადაჩამ უკანა და სალიმ, და შემოერტყნეს გარშემო მთასა და
Line of edition: 39    აუიდეს; მანუჩარ, მაღალი კლდე იყო და მაზედა იჯდა მისითა თავადებითა. და
Line of edition: 40    ჴელთა ლახტი ჰქონდა მანუჩარს. აგრე მიუხდა ზადაჩამ, და ჴელსა ულამოდა
Line of edition: 41    მოკიდებასა კალთასა ზადაჩამ მანუჩარს, და ჩამოგდებასა რომე ლამობდა, მანუჩარ
Line of edition: 42    ლახტი დაჰკრა ზადაჩამს ფარზედა, ზადაჩამ დააბანძღალა, ვირემდის მეორედ
Line of edition: 43    კულა სტაცებდა ზადაჩამ, აგრე მანუჩარ სხუასა კლდეზედა გახლტა.

Page of edition: 271   Line of edition: 1       მერმე მოვიდა დიდი მტუერი საშინელი. და რა მტუერი ორად გაიყო, აგრე
Line of edition: 2    საამისურა ფალავანი მოესწრა, და ოცდაათითა ცხენოსნითა გამოჩნდა. ასრე მალედ
Line of edition: 3    ევლო, რომე ოცდაათი ათასისა კაცისაგან მის მეტი აღარა მოჰყუა. რა შეხედნა,
Line of edition: 4    მთასა გარეშემოდ ლაშქარი დაინახა, ასეთნი დაიზახნა, რომე მინდორი მთა, კლდე
Line of edition: 5    და ტყე ყუალაი შეიძრა. რა ზადაჩამ ზახილისა ჴმა გაიგონა, რეტმან ვითა იქით-
Line of edition: 6    აქათ მოიხედნა. აგრე სხუამან კაცმან დაუზახნა ზადაჩამს. ვითა: რას სდგეხარ,
Line of edition: 7    მოვიდა მთურვალი პილო და მბრჯღვინავი ეტლივითა გაგულისებული, და პირსა
Line of edition: 8    პერული მოსცვივის. რა ზადაჩამ საამის მოსულვა შეიგნა, აგრე უკმობრუნდა,
Line of edition: 9    თავისა ლაშქართაკენ წამოვიდა. და მოეშალა ყუალაი ომსა და წავიდეს თავისსა
Line of edition: 10    სადგომისაკენ. აგრე ჩამოვიდა მანუჩარ, ქიშუად, ყარან, მილად, ყუბად და
Line of edition: 11    ჰშაქ. მოეგებნეს წინა ფალავანსა პილოტანსა საამისურას. რა საამ ფალავანმან
Line of edition: 12    მანუჩარ მიმავალი დაინახა, სამანდის დაღმან გარდახდა. და მოვიდოდა მანუჩარ
Line of edition: 13    ქუეითად და ესეცა ქუეითად მიეგება წინა. წაისწრაფა საამ ფალავანმან, მანუჩარს
Line of edition: 14    ყელსა მოეხვივა და აკოცა, და მშვიდობით დარჩომა მიულოცა. აგრე სხუანი თავადნი
Line of edition: 15    და ფალავანნი მოვიდეს და საამს წინაშე, მჴარმოჭდობით, კოცნით სალამი
Line of edition: 16    გარდიხადეს. მერმე საამ ფალავანმან მანუჩარ ჴელმწიფესა სამდურავი მოახსენა,
Line of edition: 17    ვითა: უჩემოდ ლაშქარსა რად წამოხუელ, ერთი კაცი მე რატომ არ გამომიგზავნეთ
Line of edition: 18    და არა მაცნობეთ?!.. მათ ყარანს დაუწყეს ბრალობა. და ყარან დია ირცხოდა, ამად
Line of edition: 19    რომე მისითა ქნითა იყო ყუალაი.

Line of edition: 20       ამაზედა ჰკრეს ნაფირსა, სადაცა დამალული კაცი იყო, ყუალაი მოვიდა და
Line of edition: 21    მოკრფა ერთგან. აგრე მოვიდა საამის უკანა მდევარი ლაშქარი ზაულელი,
Line of edition: 22    ოცდაათი ათასი კაცი. დადგეს აგრე მას გარშემო ოთაღნი და მოუდგნეს საივანები,
Line of edition: 23    და შორს მრავალკეცნი ფარდაგი, სარაფარდანი მოავლნეს. აგრე მოიღეს მძიმე,
Line of edition: 24    ჯიმშედისსეული ტახტი და შუაზედა დადგეს მძიმედ გუარითა, ფეროზითა და
Line of edition: 25    მარგალიტითა მოკაზმული. თავი და ფერჴნი ოქროთა მოჭედილი იყო. მერმე მოვიდა
Line of edition: 26    მანუჩარ ჴელმწიფე და საჴელმწიფო ტანისამოსი ჩაიცუა, მძიმე ქუდი თავსა
Line of edition: 27    დაირქუა, მაზედა გვირგვინი დაიდგა, საყურნი გაიყარნა, ტავაყი შეიბა და ბეჭედი
Line of edition: 28    შეიცუა. აგრე ტახტზედა დაჯდა. მერმე საამს სანდალნი მოართუეს, მაზედა დაჯდა;
Line of edition: 29    აგრე მოვიდეს სხუანი ფალავანნი და თავადნი _ ქიშვად, ყარან, მილად, ყუბად,
Line of edition: 30    ჰშაქ და, როგორაცა ვის მართებდა, აგრე დასხდეს. და ათსა დღესა იდგეს და
Line of edition: 31    მოისუენეს. პილოტანი საამ უზომოდ გაგულისებულიყო თურანელთა, ხატაელთა,
Line of edition: 32    ჩინელთათა, ამბალიხელთა, ბებალიხელთათვის, რომე ჯავრითა ტინსა კლდესა
Line of edition: 33    ლეწდა და თუალთა სისხლისა ცრემლი მოსდიოდა ქაიანურისა დროშისათვის. ამას
Line of edition: 34    უმბობდა, თუ: ზადაჩამ ცაშიგან ავა, ანუ ზღუაშიგან ჩავა, არცა მაშინ გაუშუებ
Line of edition: 35    ცოცხალსა და აზომსა სისხლსა და ჯავრსა მაზედა მოვიკითხავ, და მაღალსა
Line of edition: 36    მბრუნავსა ეტლსა მაზედა ვატირებ, და მათსა კერძსა სოფელსა შავსა ძოლასა
Line of edition: 37    ჩავაცუამ, და ტახტისა და გვირგვინისა სანაცუალოდ ცივსა და შავსა მიწასა და
Line of edition: 38    ტაგრუცსა მივსცემ სახლად და სამყოფლად, თურანელთა დედათა და ბანუანთა
Line of edition: 39    თავთა და პირ-მთუარეთა მათ ღაწუ-ვარდზედა და თუალ-გიშერზედა ბროლისა
Line of edition: 40    ფიქალსა ეკალმუხისა მსგავსითა ჴელითა მოვაშლევ და ლალისა ფერსა სისხლსა
Line of edition: 41    მათ ზედა ვაწვიმებ! უჯობდა ზადაჩამს, თუცა არა დაბადებულ იყო. დედამან ჩემმან
Line of edition: 42    როდეს მშობა, სახელად მისი სიკუდილი დამარქუა არა გასმია ბასანელთა
Line of edition: 43    მეცნიერთა ნათქუამი, თუ: რაცა ვინ რა დათესოს, მანვე მოიმკოს, და კანჯარი
Page of edition: 272   Line of edition: 1    ლომის ჭანგშიგან ჩავარდეს, თავსა საცოცხლოდ ნუღარა ზრუნავს! აწ ქაიანური
Line of edition: 2    დროშა რას პირზედა აქუს, ასრე გონია, თუ ქაიანური დროშა ვიშოვეო, სრულად
Line of edition: 3    ერანის ტახტი მე მაქუსო. ცაშიგან გასულა მოუნდომია ზადაჩამს, მაგრამ გზა არ
Line of edition: 4    უკითხავს, თუ სით არის. აწე მე ვუჩუენო ფალავნობა და ფალავანთა გული, და
Line of edition: 5    გულოვანთა მამათა ომი და ხერხიანობა, ისრე მომდომია ზადაჩამის ნახუა და
Line of edition: 6    სალიმისი, როგორცა პირ-მთუარეთა თანა ნადიმი, და ლხინი და გამოსუენება.

Line of edition: 7       რა ესე დაათავა საამ ფალავანმან, მერმე იასაულთა უხუცესი შემოვიდა
Line of edition: 8    ჴელმწიფესა მანუჩარს წინაშე და ასრე მოახსენა, ვითა: სალიმისა და ზადაჩამისა
Line of edition: 9    მოციქულნი მოვიდეს და სალაფარდათა კარზედა ჩამოჴდეს, _ ვაისი, ქაიარშა და
Line of edition: 10    ფირან არიან. მერმე ჴელმწიფემან იასაულთა უხუცესსა უბრძანა, ვითა: გადი,
Line of edition: 11    მოახსენე, რომე შემოვიდენ-თქო. აგრე უკუბრუნდა იასაულთა უხუცესი, და გამოვიდა
Line of edition: 12    და მოახსენა, მერმე შეუძღუა და შეასხნეს.

Line of edition: 13       რა შევიდეს ჴელმწიფესა წინაშე, პირი მიწასა გააერთეს და ჴელსა აკოცეს.
Line of edition: 14    მერმე ჴელმწიფემან მანუჩარ მადლი გარდიჴადა, დასხდომა უბრძანა. აგრე
Line of edition: 15    ერთობილთა თავადთა სალამი მოახსენეს, დაიწვივნეს და დასხდეს. მაშინღა ადგეს
Line of edition: 16    და ჴელმწიფესა წიგნი მოართვეს და, რაცა ზედაპირად იცოდეს, ყუალაი უკლებლად
Line of edition: 17    მოახსენეს ასრე, ვითა: გუეყოფის, რაცა ჩვენ შუა სისხლი დაღურილა, ანუ
Line of edition: 18    ფალავანნი დაჴოცილან. აწე ვიკმავყოთ ერთმანერთის ბრძოლა და, რაცა ფრიდონს
Line of edition: 19    ჴელმწიფესა თქუენთვის მოუცემია, მას თქვენ დასჯერდით და, რაცა ჩვენთვის
Line of edition: 20    მოუცემია, მას ჩვენ დავსჯერდებით. ამაზედა შევიწყუნეთ! რა ჴელმწიფემან მანუჩარ
Line of edition: 21    და საამ ფალავანმან ესე მოციქულობა გაიგონა, აგრე საამ დიდნი გაიცინნა და
Line of edition: 22    ასრე უთხრა, ვითა: ბედ-უკუღმართნო, აქამდის რატომ არ მოიგონეთ მაგაგუარი
Line of edition: 23    საუბარი. აწე სად წაუხვალთ ჩემსა მძიმესა უთრუთისსეულსა, დევთა
Line of edition: 24    ამომწყუეტელსა ლახტსა, და სრულად თურანელნი, ჩინელნი ბეშბალისა,
Line of edition: 25    ამბალიხელნი ლაშქარნი ასრე დავხადნე, რომე სამანდისა ფერჴითა წვრილად თავი
Line of edition: 26    დაუნაყო და მაღალი, მბრუნავი ეტლი მათ ზედან ვატირო და, რაცა ერანელთა
Line of edition: 27    სისხლი დაუღურია ველთა, ისდონი სისხლი მოვადინო თურანელთა ლაშქართა
Line of edition: 28    ნილოსის ზღუავითა. არა გასმია ბასანელთა მეცნიერთა ნათქუამი, თუ: რა ლომისა
Line of edition: 29    პირშიგან კანჯარი ჩავარდეს, წასულასა რადღა იურვის, და კაკაბი ბადესა შიგან
Line of edition: 30    ებას, არწივი ჭანგსა რადღა იმახუავს. აწ ზადაჩამს სამოციქულოდ სად სცალიან,
Line of edition: 31    წადით, ესე საუბარი მას მოახსენეთ, ასრე მკუახედ და არა ნამწიფარად, იგი
Line of edition: 32    ერანელთა სისხლითა გამძღარა, და მე, ნარბენსა და მაშურალსა ვითა
Line of edition: 33    თურანელთა სისხლისათვის, ჯულაბივითა მწყურიან, ვირემდის შიგან არ
Line of edition: 34    გავცურდები, მანამდის ვერა გავძღები! და რა ფალავანმან საამ ესე საუბარი
Line of edition: 35    დაათავა, აგრე მოციქულნი ზე ადგეს და კართა გამოვიდეს. მერმე მანუჩარ
Line of edition: 36    ჴელმწიფემან თითო ჴელი შესამოსელი უბოძა, სამთავე მერმე შესხდეს და წავიდეს.

Line of edition: 37       რა მათნი მოციქულნი მივიდეს სალიმს და ზადაჩამს წინაშე, აგრე დაუწყეს
Line of edition: 38    მბობა და, რაცა საამისაგან გაეგონა, ყუალაი უკლებლად მოახსენა. და აგრე
Line of edition: 39    ზადაჩამ გაგულისდა და დაიწყო რამე მიღმა-მოღმა კუეხა და საუბარი და, რა
Line of edition: 40    კუეხით გაძღა, მერმე დასწყნარდა და კიდეცა დაღამდა. რა საწუთროსა მაშუენებელი
Line of edition: 41    მზე ღრიანკალისა პირშიგან ჩავარდა და შავსა მიწასა გიშრისა ფერი ფარდაგი
Line of edition: 42    მოჰფინა, აგრე ორსავე რაზმშიგან იმ ღამესა საომრად მზადება
Line of edition: 43    დაიწყეს.


Next part


This text is part of the TITUS edition of Shahname 3: Prose parts: Utrutian-Saamiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 26.4.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.