TITUS
Svan (Lashx) Texts ed. A. Oniani
Part No. 9
Previous part

Text: 9 
Page: 24 
Line: 29 
IX. თამფიერ ლა̄შხისა.



Line: 30       თანაფი ლიჴედს ეჯჟი ხეხჲადა̄ლხ ერე ამჷნ ხოშა ლეხჲადე დე̄სამა
Line: 31    
ჴედნი ზაჲსა. ჩი̄ს ხეკჳეს ლეთნაფ ლერექჳ მახე ხა̄ქჳდეს, ჲერხის
Page: 25  Line: 1    
ქუთა̄შხენ ნაჴიდ ჲერხის აგის ნაშხებ. სახრებთე მე̄ზი ჟენრექჳი მაგ
Line: 2    
მახე ლერქჳალშჳ ადრი̄ნეხ სახრებთე, თჳით მუტჳარს შიდ ლეჲყედნიხ
Line: 3    
სახრებჟი ლეტჳრენიდ, თჳით მუტჳარს ლჷდგარუს ხოტჳრენიხ
Line: 4    
საფლაჳჟი̄ნ. სახრებ ერ ქე̄დგა̄თჳი, ეჩჷნღო ხომზჷრიხ უშხჳა̄რ "ქრისდე"
Line: 5    
ჲედ "ქრისდე ადგა", მე̄რმე ლახტიხე: "ადგა ჭიშმარიტად". ჩჳანჴდენიხ
Line: 6    
სოფელთე მინე აგითე, ჟენმეზრიხ ქრისდე̄ ადგომი ლიმზჷრს, ჟანმა̄რნეხ
Line: 7    
ლეზობ-ლეთრას: ლეღჳს ხამიშ, თამფა̄ჲშ, ლორს, ქათალს მჷჯაბს,
Line: 8    
წჷრნი ლჷგრალს, ტაბლარს, აშ შჳეთარს, არაყს სტამა̄ნშიჳ ჟადინეხ
Line: 9    
საყდრი სუფთე ჟოსჯგირნეხ ტაბაგს ლჷდგარუს, მჷჯგრი ბაპს
Line: 10    
მიჩა საწესს ლახო̄დნეხ ლეჯგრიხენქა, ეშხუ თაშა̄რს, ეშხუ შჳეთს, ეშხუ
Line: 11    
ნახჳტ ლეღჳს ეშხუ ჭიქ არაყს. ეჩჷნღო ლჷჯგირ ტაბაგთე აწი̄ნე ეჩე
Line: 12    
მერდა მესჳფელას. ეჩჷნღო ეჯჲარ ერ ადჯგირნეხ, ეჯჲარ ლახწი̄ნეხ
Line: 13    
მანკჳი̄ მჷწჲენის ამჟი ი̄რი ხინობ სუფისა კაჩუშ ჩუუსგჳრად. სუფხენ
Line: 14    
ჩჳანთტხენიხ აგჲართე ეჯ ლადეღ ინყაჳა̄ლნიხ სოფელისა ჲედ
Line: 15    
იღრა̄ლნიხ იბრჲალნიხ. მე̄რმა ლადეღ თამფა დოშდი ძინარს ანნაყნე
Line: 16    
მაგ ტაბლარს ადინეხ ქჳიშთე.

Line: 17       
ქჳიშ საყდარ ლჷგ თამარ დედჳფალი ნაგემ. ლიმზჷრ სკარობ ეჩე
Line: 18    
ხოხალხ დოშდი ლადეღ თამფაშ. ალ საყდრი მჷგემ ჴელჳანდ ჳონჲა̄ნშა
Line: 19    
ხოშა ქორონო ხეკჳეს ლჷმა̄რე̄ლას. ჯჳინელ ამბაჳდ ა̄მბჳიხ ამჟი. ეჯ
Line: 20    
ქორონო̄შდ მაბჟა ტოტი̄ ქო̄თქჳი̄ცახ ათხე̀ ლაჲრაკდ არი ლა̄შხისა.
Line: 21    
ქჳიში საყდარ სასა̄შრეშ ლი. ლეჟა ლა̄შხარს მა̄მ ხოგადხ ეჩხა̄ჳ, აშ
Line: 22    
ჴედნიხ ლამზჷრდ ტაბლარსი̄ ჴჷდეხ.

Line: 23       
ჟი ერ ენხურჲელი მაგ ქჳიში სუფისა, ხოჩა ღუნს ჩჳადძი̄ნეხ,
Line: 24    
აგიხენ ნაჴიდ ლეზობ-ლეთრას ენკედხ. ჩიქე ტაბლარს არაყს ლახმეზჷრიხ
Line: 25    
ქჳიში თა̄რიძელს, ეჩანღო ქა̄ნჲესხ ბაჲრახს, ხატს თა̄რიძელიშს,
Line: 26    
ჟენჩოქჳიხ სუფისა საყდარ ქა̄მენ ლე̄ქჳნეხ კჳირჲას ღერთალე ლიღრა̄ლს.
Line: 27    
ეჩანღო ჩჳადმეზრიხ ჩი̄ს ეჩეჩუ მჷმზჷრდ მეჴედ მა̄რე̄ლს ჩჳესსგოჯნიხ
Line: 28    
ქა̄მ სუფისა ხატს ბა̄რახს ჟენბინი შენაწირი ლიჴდე ხატ
Line: 29    
სგობინთე. შენაწირი მჷხდას ბაპ სგა̄ჲრენი ლაჲრთე: ამზუმ ლოქ ოხჴი̄და
Line: 30    
ალ მა̄რას. მჷლზონა ჩჳამზჷრიხ ეჯის მაგ ერ ქე̄დგა̄თჳი, ეჩჷნღო
Line: 31    
ჩჳესსგურიხ სკარობდ. მჷლზონა ჭიშხაშს იჩოხ, "დოდი სანადიროთ
Line: 32    
მიჳიდოდის" ლე̄ქჳნეხ ლაჭხაშჟი ეჩანღო ეჯჲარი̄ ჩჳესსგურიხ
Line: 33    
მოსკარა̄ცახან, ყჷლნიხ ლიბრჲა̄ლს "ჳოი ლილეს"ს, "ქრისდე ადგა"ს.
Line: 34    
სკარობჟი თამფიერ ჩიგარ ხოშა ნაღალდ "ქრისდე ადგას" ყჷლეხ ამჟი:



Page: 26 
Line: 1    
"ქრისდე ადგა გიხაროდენ,   აბა შეღებული,
Line: 2    
მადლი მახარობელსაჳო!   ურიასა კეკელასა,
Line: 3    
ჩჳენსა მახარობელსაჳო!   აბა კეკელაჲსა,
Line: 4    
აბა რობელსაჳო?   გოჭის ხორცის ჭამელასა,
Line: 5    
გეიხაროს ყველმა სულმა,   აბა ჭამელაჲსა,
Line: 6    
აბა სულიერმა,   შოუწვავს, შოუჭამია,
Line: 7    
ჩიტმა, კაჭკაჭმა, შროშანმა,   ხდის რისხვა შოუჭამია,
Line: 8    
აბა და შროშაჲნმა,   აბა უჭამია,
Line: 9    
ვაგლახური ურიამა,   ნიავ წრილი ბზეს მოხავდა,
Line: 10    
აბა ურიაჲმა,   ნიავმა შეგვინძრიელა,
Line: 11    
გუშინ ჩვენმა მოყვარემა,   ავსა დარსა წვიმრიანსა
Line: 12    
აბა მოყვარეჲმა   კაი დარი გვირჩენია,
Line: 13    
ზედ ჭიშკარი გადიარა,   ბერსა ქალსა ფანჩრიანსა
Line: 14    
აბა გადიაჲრა,   ახალგაზრდა გვირჩენია,
Line: 15    
ტანსა ეცვა თეთრი ჩოხა,   ბერსა კაცსა ბებერასა,
Line: 16    
თეთრი ჩოხა არღავნისა,   ახალგაზდა გვირჩენია
Line: 17    
თავს ეხურა თეთრი ქუდი,   რჩევნებითა.
Line: 18    
ქუდი ლალში შეღებული


Line: 19       
თამფიერ მეჲად ლიღრა̄ლდ ქრისდე ადგა̄ ლიდრა̄ლს ყჷლეხ. შენაწირ
Line: 20    
ტაბლარ ქჳიშ ჳო̄ბაშ ინზო̄რი. ჲერუ ნა̄თის მინეშჳდ იცჳრეხ მჷლზონა
Line: 21    
ეშხუ ნა̄თის ბაპს ხა̄ჳდიხ ტაბლარხენ. აძჲენიხ ჟი̄ბ შენაწირდ ნაჴიდ
Line: 22    
ქჳშარე̄ლს. ქჳიშარა̄ჲ ბარჯს ბაპს ხა̄ჳდიხ, ეჯღა ერე ლალგენა ლი ქჳიშარაჲ
Line: 23    
ბაპა ნაცხულ ხა̄რ თხუმ ეჯღა ხეხჳი ბარჯ ბაპს. თხუმე ლაცხულჟი
Line: 24    
ოსსკიბახ თა̄რიძელს ერე ამშა ლაძიენჟი ბარჯ ლოქ ბაპაშუ
Line: 25    
ლას. სკარობ ერ ქე̄დგა̄თჳი ქჳიშ, ეჩჷნღო ჟენგენიხ, აჯაღ ჭიშხაშს
Line: 26    
იჩოხ ხატარ სგობინ ხატი მუსგჳჯინა̄ლა მჷლზონა ანსგოჯნიხ ბა̄ჲრახალს
Line: 27    
ხატარს ქჳიშხენ ლეჟა̄ სოფელთე, შუკჳარჟი ხო̀ჴდეხ ხატარს
Line: 28    
შენაწირს ჲერ თეთრს ჲერ მუტჳარს ჲერ ლალგენა ქჳიშარაჲ გიცრალს
Line: 29    
ჲერ ჴანარს, მარა̀ ჴანარს ქა დე̄მ ხა̄ჳდიხ მჷლზონას ბაპს, მინე
Line: 30    
აგითე იტხეხ შომა̄ჲ ჩჳადძი̄ნეხ, ფუსნაჲ ი̄რი, ბარჯს ლახო̄დნეხ
Line: 31    
ბაპს, დო̄რიღო̄ჲ დე̄მამ. შუკჳარჟი ერ ოხსგოჯიხ ხატარ, ბაპ სგობინ
Line: 32    
ხოჟოღჳ ხატარს მინე მუსგჳჯინე მჷლზონას ჩუუქჳი̄ცად ყჷლეხ
Line: 33    
ლიღრა̄ლს:



Page: 27 
Line: 1    
დიდებ-დიდებ თარიგძელას,   ძირჳას რიონი ხოგენდა,
Line: 2    
ლელჷჴრალედ ლიშედს გუშგჳე,   შდულჳას შაურდენ ხაცხეპა,
Line: 3    
მაშედ გუშგჳე ჯეი სგოჯილე,   ლესგას ღჳაშარი ხოყურდა,
Line: 4    
ძღუდი მურგჳალდი ხაცხეპა,   სარკი ლასგიდის ხოჩა̄ნდა,
Line: 5    
სჳეტი ჳოქრეში ხაგენა,   ლალგინა მიჩა ჴანარე,
Line: 6    
ისგან დიდებან გოში ლი,   მუჭჳარ ლჷშკადილ ხარინახ,
Line: 7    
ჩხერჲალაჲ მიჩა თასარე,   სუფილ მეტყჳეფილ ხარენა,
Line: 8    
თასი ამჯარიჳშ გოშილე,   ზაგნიშ ზაგარნ იბირღჳჲელეხ,
Line: 9    
ლჷშკადე მიჩა აჳჯარე,   ლალცხატაჲ მიჩა გიცრალე,
Line: 10    
ლჷნქეჭა მიჩა მურყჳამე,   ზაგნიშ ზაგარნ იბაცქჳჲელეხ.


Line: 11       
ლა̄შხარ ამჟი ყჷლეხ ალ დიდებას. აშ ხოჩულდ უშგჳლარს ხოხალხ
Line: 12    
ამჷნ ალ ლიღრა̄ლ იშგენი̄ ლაჭშხაშჲა ლიღრა̄ლარ.

Line: 13       
თამფა მესმა ლადეღ ეშჲეში̄ მა̄მა ხა̄რხ უქმ ლა̄შხს, ბაპარ ერ ხამბე̄დეხ,
Line: 14    
მარა̀ ჲესიჲეს დემა̄მ ხეჭჳდიელხ ბაპარს მინეშურად ხაშდბახ
Line: 15    
გჳეშს. ალ ლადღარს თანაფს მე̄რმა ლადეღ დოშდიშ ქჳიშთე ლი̄ზის
Line: 16    
ხა̄ჲშხახ სგობნე თამფიერალ. ლიხ აჯაღ ღოშგმე თამფიე̄რალ. თანაფჷნღო
Line: 17    
მიშლადეღს დოშდიშს ხაყლეხ ღოშგმე თამფიერალ. მიშლადეღ
Line: 18    
ღოშგმე თანაფს ლინყე ტაბლარეშ, ლიმზჷრი ლილხნე. სკარობ
Line: 19    
თამფიერალისა მე̄რმა მე̄რმა აგის ხაზნახ სოფლობჳშ ქალჷთიშდ.
Line: 20    
სგობნე თამფა დოშდიშ ღოშგმე თამფა დოშდიშ ლექჳაჳ ხოხალხ
Line: 21    
სასა̄შარს, ლეკოსა̄ნდარს მებცარს. აშ ლჷწიად ლეჟა̄ ლა̄შხხენ
Line: 22    
ჴედნიხ მუშგჳრალ, ჩო̄ლურხენი იშგნა̄გხენი, ლამზჷრდ ჴედნიხ. სგობნე
Line: 23    
თამფა თახაშ მელე̄დარს ხოხალხ სკარობ ეჩე ი̄რდიხ ლჷწიად
Line: 24    
მჷმზჷრიდ. საფტინს ჲერუ თამფა ნე̄სგა ჩუკუ̄ლარს ხოხალხ ძღჷდ
Line: 25    
ლიმზჷრ სკარობ. წესარ ჩჲაგ ამჟი ლიხ, იმჟი̄ ეშხჳ აგის გჳი̄ჲრა
Line: 26    
ქჳიშობჟინ.

Line: 27       
ღოშგმე დოშდიშ თამფიშ აჯაღ სასა̄შარს უდ ხოხალხ სკარობ,
Line: 28    
მარა̀ ეჩქა̀ ძღჷდ ლჷწიანჲობ ლი ჩი̄ხენ ძღჷდ გაჲნგალ ლიმზჷრ.
Line: 29    
შენაწირ ხატიშ ღოშგმე თამფა დოშდიშ ქჳიშობჟი ხოშულ ჴედნი,
Line: 30    
ტაბჷლი̄ თეთრი̄, ღოლჲა̄ქარი̄ ხალხი̄ ხოფშირა ჴედნი ქჳიშობთე
Line: 31    
ღოშგმეშ ხოშულ მი̄მან ლი. ქჳიშობჟი შენაწირდ ნაჴიდ
Line: 32    
არაყ ჳო̄ბაშ იხჳრჲელი ეჯის ჩჳაშხჳნიხ ეშხუ მეზგამჷყ ხატი მუსგჳჯინა̄ლა
Line: 33    
მჷლზონა მე̄რმა̄ მინ წირს ხაჩმუ̄ნდეხ სოფელისა მჷლზონა
Page: 28  Line: 1    
ბაპს ანნაყნეხ ტაბლარს, ჟენხურჲელიხ ეშხუდ საროსტა̄ ქორისა
Line: 2    
ლეღჳსი̄ ანჴდნეხ, ჩჳესსგურიხ. ტაბლარე ლჷჯგირჷნღო ჟენბინნეხ სკარობს,
Line: 3    
იზბიხ, ითრეხ ილხნეხ. ტაბლარს მეზგაჟი თჳით ჲერჳს ქა
Line: 4    
ხა̄ჳდიხ ბაპს დი̄კონს. ჟი საროსტა ანხურჲელნე ტაბლარს. სადილს
Line: 5    
ბაპარს მინეცახან ხა̄მნეხ მჷლზონა -- მინე მჷმწირჳელი ბაპარს.

Line: 6       
თანფიერჷნღო ხოხალხ აჯაღ ლა̄შხარს უსხჳობ. ჯჳინელდ ხოშა
Line: 7    
უსხჳაჲ ხაყე̄ნახ ჩი სოფელჟი ეჯ უსხჳაჲს ჩუ ლჷმძი̄ნხ. ბაპს წირს
Line: 8    
ხაჩჳმა̄ნდჳნახ, ტაბლარს ლესკარს ლჷმჴიდინხ, ჩუ ლჷმსგურო̄ლინხ
Line: 9    
ეშხუდ სკარდ სოფელ ხა̄რახ ძღჷდ სკარობ ლილხნე, მარა̀ ათხე̀
Line: 10    
დრო̄ჲჟი უსხჳაჲს ძჳირდ გარ ე̄სა აძჲენიხ. ეჩა̀ მჷქაფ ღუნს აძჲენიხ
Line: 11    
ეჩჟი იჩოხ უსხჳობა ლიმზჷრს. უსხჳობ სკარი გუ̄ნღა გარ მა̄ ლი მაშე̄ნე.
Line: 12    
ლიმზჷრი გუ̄ნღა ლი. დო̄სგჷნღო ნაგად ხოშე̄ლხენქა სერ ნაი̄
Line: 13    
ხეკჳეს ერე ჩჳელგჷჭიდ ჯჳინელ ჩო̄ულობ ჯჳინელ ბედი გჳეშარ.
Line: 14    
უსხჳობა ნაგზას უსხჳობიერი მი̄შს ხჳაყლედ. ქრისდე ადგას უქჳი̄ცად
Line: 15    
ყჷლეხ ანღლებნუნ. პერპო̄ლდაში ლიჳჭმა̄ლნუნ ერ ეშხუ ნაგზი ი̄რდი,
Line: 16    
ეჯ საფტინს სასა̄შ ხოხალხ ლიმხა̄რწი. ნაქა̄მ მა̄რას დე̄მ იხნეხ ეჯ
Line: 17    
ლადეღ სოფელთე̄ჲსა, ნადირხენ ხა̄რხ ლჷკაბ ნაქა̄მ მა̄რე̄მი ლიხნე
Line: 18    
სოფელთე̄ჲსა. ჟი ღჷრიხ ლიმხა̄რწი ლადეღ ზურა̄ლე̄ლ სგიმრაშული
Line: 19    
თხუმთე, ხოშა ლამზჷრ ბეჩმჷყ ქა ირბიელხ ტაბლარს, თაშა̄რალს. ჲერხი
Line: 20    
გიმ ჩუქჳა̄ნთე ხემზჷრხ გიმი ანგლოზს ეჩეჩუ გიმ ლი ჩუმებჭკჳე
Line: 21    
სგა იდე̄სხ ეჩხა̄ჳთე̄ჲსა გიმი ანგლოზიშდ მჷნაყ ტაბლე̄ლარს. ბაპ მა̄მ
Line: 22    
ხეჩდა ლიმხა̄რწი ლიმზჷრთე, მინეშურად ლი ნაგად იჳანდჷ̄რან, ჟი
Line: 23    
ღჷრიხ წირი დროჲჟი ღჳაჟარ, ზურა̄ლე̄ლს მჷნაყ ხეღჳე̄ნიხ ტაბლარ
Line: 24    
თაშა̄რალ ქა ადიესხ სგიმრაშული ლიცე პილთე ჟი ლახმეზრიხ
Line: 25    
ღე̄რბათს, ლიც ერ დო̄სა ედჷლუ̄ხჳე̄ნდეს მაშე̄ნა̄მ, ეჯ ბედჟი ლეხჴჷ̄რიხ
Line: 26    
ღერბათს. ჩუ ლეჲზობიხ ეჩე თაშა̄რ-ტაბლარს, სკარობ მა̄მ ლი ეჩე
Line: 27    
ღჳაჟარ ჩჳატხენიხ სოფელთე. ბობშარს ყა̄რ დაშნა̄რ ხუღჳახ, ეთნეჩდიხ
Line: 28    
უშხვა̄რ ყა̄რ დაშნა̄რშჳ მჷგდა ძღჷდ ლიცჳა̄ლ ხა̄რხ, ეჯჟი
Line: 29    
ხექჲოლა̄ლხ დაშნა̄რშჳ. ლიმხა̄რწი ამჟი ლი.

Line: 30       
ულშიერ. ლეჳლიშად ლა̄შხთე ჲადურდ ხჳაჲ ინზორიხ. ჩი̄ხენ
Line: 31    
ჴედნიხ მუშგჳრალ. თელდ სადა̄დ შჳანხენ, ლეჩხუმხენ. ჩი̄ს მიჩა
Line: 32    
მიჩა მასძელ ხაყა, მაგ ლჷწიე ლიხ ლადღიშდ. მჷლზონა ასგჳჯინეხ
Line: 33    
ულშა თა̄რიძელს ჟი ულიშთე, ძღჷდ ჟიხი ლი ლა̄შხე თხუმთე ნაღალდ.
Line: 34    
ეჩე̄` საყდარ ხო̄გხ ულშა თა̄რიძელიშ, ადჲესხ ტაბლარს, ლახმეზჷრიხ
Page: 29  Line: 1    
ულშა თა̄რიძელს, არაყსი̄ ლახმეზჷრიხ. მჷლზონა ამე̄ნ-ამე̄ნს
Line: 2    
ტუ̄ლიხ. ეშხუ ხოშა მა̄რე ტაბლარს ში̄სა ლეჲყედნი, არაყსი̄ ჭიქჳშ
Line: 3    
ლე̄ქჳნე: "თა̄რიძელ, მადილშჳ გოში, სი ლე̄ხეშდ ჯაბას ბეროშა მიჩა
Line: 4    
ჲეხვს გეზალს მადილ ჯე̄რი". იშგენ მჷლზონა ამე̄ნ-ამე̄ნ ლოქ
Line: 5    
ესტუ̄ლნეხ მაგ ეშხუდ.

Line: 6       
ამჟი ლი მაგ ლუშნუ ლიმზჷრა̄ლ. ულიშ გარ მადეი ჩჲაგ ამ ჟი
Line: 7    
ლი, იმე̄ჲ კელდ ე̄სა ეშხუდ ლიმზჷრ ხაგადხ ჲედ მა̄ლე დღეობ ე̄სამა
Line: 8    
ლი სასა̄ში ქჳიში̄, ამჟი̀ ხოხალხ, ჩუკუ̄ლსი̄ ლილშო̄შა̄ლ ლადეღ ჲერუ
Line: 9    
თამფა ნე̄სგა საფტინს, სერ ლიმჷზრალ ერ ქე̄დგა̄თჳი ულიშს, ჩჳესსგურიხ
Line: 10    
სკარდ მაგ ხე̄რიხ ხინ. ხჳაჲ შჷმი ლიღრა̄ლ ლიბრჲა̄ლ
Line: 11    
ედი̄ქჳი ულშობიერ. ხჳაჲ შუმიშ ნუკჳი ჭიშხაშ ი̄ქჳი ეჩე̀. ტაბლარს
Line: 12    
ეჩე̄ჲ ქა ხო̄თეხ მჷლზონა ბაპარს, შენაწირ ჴედნი: ტაბლარ, თეთრ-არაყ
Line: 13    
ღოლჲა̄ქარ. თეთრს ეჩე̄ჲ სგა̄ჲრენიხ საყდრიშ ლი. იშგენს
Line: 14    
მინ ი̄თა̄ლიხ მჷლზონა ჳო̄ბა კეთილს. სკარობჷნღო ჩჳანსგოჯეხ ხატარს
Line: 15    
მჷლზონა ულიშხენ "დიდება, ჳოჲ თა̄რიძელა̄" ლაბრჲა̄ლუშ ჩუ
Line: 16    
ლჷგ ჩჲა̄გ თოფრე გჷრმჷნ. ლითოფ ჩჲაგ ხოხალხ ჩულჷზორ ხალხ
Line: 17    
ლემშჳანჲერა̄ჲსა̄ დღეობჟი̄ აში̄ ხჳაჲდინ. ულიშხენ ნაჴდრჳალ ადინეხ
Line: 18    
მინე მინე მასძელართე ხე̄რიხ ხინ მასძლარმჷყ ჲერუ სემი ლადეღ
Line: 19    
ეჩჷნღო ჩჳაფხჟენიხ ეში-აშ ამკალიბდ იგა̄თჳი ულშიერალ
Line: 20    
იბნი პერპო̄ლდაში უჭმ.

Line: 21       
პერპო̄ლდაში ლიჳჭმა̄ლე მი̄შისა ხოხალხ ლეჟა̄ ლა̄შხარს.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Svan (Lashx) Texts ed. A. Oniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 24.1.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.