TITUS Texts: Gurgani, Vis u Ramin

Strophe: 1
Verse: a   چو باز آمد ز قلعه شاه شاهان
Verse: b   نبد همراه با او ماه ماهان

Strophe: 2
Verse: a   به پيش شاه شد شهرو خروشان
Verse: b   به فندق ماه تابان را خراشان

Strophe: 3
Verse: a   همى گفت اى نيازى جان مادر
Verse: b   به هر دردى رخت در مان مادر

Strophe: 4
Verse: a   چرا موبد نياوردت بدين بار
Verse: b   چه بد ديدى ازين ديو ستمگار

Strophe: 5
Verse: a   چه پيش امد ترا از بخت بد ساز
Verse: b   چه تيمار و چه سختى ديده اى باز

Strophe: 6
Verse: a   پس آنگه گفت موبد را به زارى
Verse: b   چه عذر آرى که ويسم را نيارى

Page of edition: 271
Strophe: 7
Verse: a   چه کردى آفتاب دلبران را
Verse: b   چرا بى ماه کردى اختران را

Strophe: 8
Verse: a   شبستانت بدو بودى شبستان
Verse: b   کنون چه اين شبستان چه بيابان

Strophe: 9
Verse: a   سرايت را همى بى نور بينم
Verse: b   بهشتت را همى بى حور بينم

Strophe: 10
Verse: a   اگر دخت مرا با من سپارى
Verse: b   وگر نه خون کنم دريا به زارى

Strophe: 11
Verse: a   بنالم تا بنالد کوه با من
Verse: b   خورد تا جاودان اندوه با من

Strophe: 12
Verse: a   بگيريم تا بگيرد دهر با من
Verse: b   جهان گردد ترا همواره دشمن

Strophe: 13
Verse: a   اگر ويس مرا با من نمايى
Verse: b   وگرنه زين شهنشاهى بر آيى

Strophe: 14
Verse: a   بگيرد خون ويس دلربايت
Verse: b   شود انگشت پايت بند پايت

Strophe: 15
Verse: a   چو شهرو پيش موبد زار بگريست
Verse: b   شهنشه نيز هم بسيار بگريست

Strophe: 16
Verse: a   بدو گفت ار بنالى ور ننالى
Verse: b   مرا زشتى و يا خوبى سگالى

Strophe: 17
Verse: a   بکردم آنچه پيش و پس نکردم
Verse: b   شکوه خويش و آب تو ببردم

Strophe: 18
Verse: a   اگر تو روى آن بت روى بينى
Verse: b   ميان خاك بينى نقش چينى

Strophe: 19
Verse: a   يکى سرو سهى بينى بريده
Verse: b   ميان خاك و خون در خوابنيده

Strophe: 20
Verse: a   جوانى بر تن سيمينش نالان
Verse: b   چه خوبى بر رخ گلگونش گريان

Strophe: 21
Verse: a   نهفته ابر گل خورشيد رويش
Verse: b   بخورده زنگ خون زنجير مويش

Strophe: 22
Verse: a   چو بشنيد اين سخن شهرو ز موبد
Verse: b   چو کوهى خويشتن را بر زمين زد

Strophe: 23
Verse: a   زمين ز اندام او شد خر من گل
Verse: b   سراى از اشك او شد ساغر مل

Strophe: 24
Verse: a   ز گيتى خورده بر دل تير تيمار
Verse: b   به خاك اندر همى پيچيد چون مار

Page of edition: 272
Strophe: 25
Verse: a   همى گفت اى فرو مايه زمانه
Verse: b   بدزديدى ز من در يگانه

Strophe: 26
Verse: a   مگر گفتست با تو هوشيارى
Verse: b   که گر دزدى کنى در دزد بارى

Strophe: 27
Verse: a   مگر چون من بدان در سخت شادى
Verse: b   که چون گنجش به خاکاندر نهادى

Strophe: 28
Verse: a   مگر چون ديدى آن سرو بهشتى
Verse: b   به باغ جاودانى در بکشتى

Strophe: 29
Verse: a   چرا بر کندى آن سرو بار
Verse: b   چو بر کندى چرا کردى نگونسار

Strophe: 30
Verse: a   نگون گشته صنوبر چون برويد
Verse: b   به زير خاك عنبر چون ببويد

Strophe: 31
Verse: a   الا اى خاك مردم خوار تا کى
Verse: b   خورى ماه و نگار و خرو و کى

Strophe: 32
Verse: a   نه بس بود آنکه خوردى تا به امروز
Verse: b   کنون خوردى چنان ماه دل افروز

Strophe: 33
Verse: a   بتيزد ترسم آن سيمين تن پاك
Verse: b   کجا بى شك بريزد سيم در خاك

Strophe: 34
Verse: a   چرا تيره نباشد اختر من
Verse: b   که در خاك است ريزان گوهر من

Strophe: 35
Verse: a   به باغ اندر نبالد بيش ازين سرو
Verse: b   که سرو من بريده گشت در مرو

Strophe: 36
Verse: a   به چرا اندر نتابد بيش ازين ماه
Verse: b   که ماه من نهفته گشت در چاه

Strophe: 37
Verse: a   مگر پروين به دردو شد نظاره
Verse: b   که گرد آمد بهم چندين ستاره

Strophe: 38
Verse: a   نگارا شرو قدا ماه رويا
Verse: b   بتا زنجير مويا مشك بويا

Strophe: 39
Verse: a   تو بودى غمگسار روزگارم
Verse: b   کنون اندوه تو با که گسارم

Strophe: 40
Verse: a   من اين مُست گران را با که گويم
Verse: b   من اين بيداد را داد از که جويم

Strophe: 41
Verse: a   جهانى را بکشت آنکه ترا کشت
Verse: b   وليکن زان همه بدتر مرا کشت

Strophe: 42
Verse: a   پزشك آرمز روم و هند و ايران
Verse: b   مگر درد مرا دانند درمان

Strophe: 43
Verse: a   نگارا در جهان بودى تو تنها
Verse: b   نديدى هيچ کس را با تو همتا

Strophe: 44
Verse: a   دلت بگرفت از گيتى برفتى
Verse: b   به مينو در سزا جفتى گرفتى

Page of edition: 273
Strophe: 45
Verse: a   بتا تا مرگ جان تو ببردست
Verse: b   بزرگ اميد من با تو بمردست

Strophe: 46
Verse: a   کرا شايد کنون پيرايهء تو
Verse: b   کرا يابم به سنگ و سايهء تو

Strophe: 47
Verse: a   به که شايد پرند پر نگارت
Verse: b   قبا و عقد و تاج و گوشوارت

Strophe: 48
Verse: a   که يارد بردن آگاهى به ويرو
Verse: b   که گريان شد به مرگ ويسه شهرو

Strophe: 49
Verse: a   بشد ويس آفتاب ماهرويان
Verse: b   بماندم ويس گويان ويس جويان

Strophe: 50
Verse: a   بشد ويس و ببرد آب خور و ماه
Verse: b   که تابان بود چون ماه و خور از گاه

Strophe: 51
Verse: a   مه کوه غور بادا مه دز غور
Verse: b   که آنجا گشت چشم من کور

Strophe: 52
Verse: a   به کوه غور ماهم را بکشتند
Verse: b   چنان کشته در اشکفتى بهشتند

Strophe: 53
Verse: a   به کوه غور در اشکفت ديوان
Verse: b   همى شادى کنند امروز ديوان

Strophe: 54
Verse: a   همه دانند زين خون خود چه خيزى
Verse: b   چه مايه خون آزادان بريزد

Strophe: 55
Verse: a   به خون ويسه گر جيحون برانم
Verse: b   ز خون دشمان وز ديدگانم

Strophe: 56
Verse: a   نباشد قيمت يك قطره خونش
Verse: b   که آمد زان رخان لاله گونش

Strophe: 57
Verse: a   الا اى مرو پيرايهء خراسان
Verse: b   مدار اين خون و اين پتياره آسان

Strophe: 58
Verse: a   ز کوه غور گر آب تو زايد
Verse: b   بجاى آب زين پس خون نمايد

Strophe: 59
Verse: a   شود امسال خونين جويبارت
Verse: b   بلا رويد ز کوه و مرغزارت

Strophe: 60
Verse: a   فزون از برگها بر شاخساران
Verse: b   سنان بينى و تيغ نامداران

Page of edition: 274
Strophe: 61
Verse: a   نيارامد شه تو تا به شاهى
Verse: b   ببارد زى تو طوفان تباهى

Strophe: 62
Verse: a   کمر بندد به خون ويس دلبر
Verse: b   ز بوم با ختر تا بوم خاور

Strophe: 63
Verse: a   چو آيند از همه گيتى سواران
Verse: b   بسايندت به سم راهواران

Strophe: 64
Verse: a   جهان بر دست موبد گشت ويران
Verse: b   نيازى دخترم چون شد ز گيهان

Strophe: 65
Verse: a   شکر اکنون بود خوش طعم و شيرين
Verse: b   که منده نيست آن ياقوت رنگين

Strophe: 66
Verse: a   به باغ اکنون ببالد سرو و شمشاد
Verse: b   که منده نيست آن شمشاد آزاد

Strophe: 67
Verse: a   کنون خوشبوى باشد مشك و عنبر
Verse: b   که مانده نيست آن دو زلف دلبر

Strophe: 68
Verse: a   کنون لاله دمد بر کوه و هامون
Verse: b   که منده نيست آن رخسار گلگون

Strophe: 69
Verse: a   حسود ويس بودى روز نوروز
Verse: b   که نه چون روى او بودى دل افروز

Strophe: 70
Verse: a   کنون امسال گل زيبا بر آيد
Verse: b   نبيند چون رخش رعناتر آيد

Strophe: 71
Verse: a   بهار امسال نيکوتر بخندد
Verse: b   که شرم ويس بر وى ره نبندد

Strophe: 72
Verse: a   دريغا ويس من بانوى ايران
Verse: b   دريغا ويس من خاتون توران

Strophe: 73
Verse: a   دريغا ويس من مهر خراسان
Verse: b   دريغا ويس من ماه کهستان

Strophe: 74
Verse: a   دريغا ويس من ماه سخن گوى
Verse: b   دريغا ويس من سرو سمن بوى

Strophe: 75
Verse: a   دريغا ويس من خورشيد کشور
Verse: b   دريغا ويس من اميد مادر

Strophe: 76

Strophe: 77
Verse: a   کجايى اى نگار من کجايى
Verse: b   چرا جويى همى از من جدايى

Page of edition: 275
Strophe: 78
Verse: a   کجا جويم ترا اى ماه تابان
Verse: b   به طارم يا به گلشن يا به ايوان

Strophe: 79
Verse: a   هر آن روزى بنشستى به طارم
Verse: b   به طارم در تو بودى باغ خرم

Strophe: 80
Verse: a   هر آن روزى که بنشستى به گلشن
Verse: b   به گلشن در نگشتى ماه روشن

Strophe: 81
Verse: a   هر آن روزى که بنشستى به ايوان
Verse: b   به ايوان در نبودى تاج کيوان

Strophe: 82
Verse: a   اگر بى تو ببينم لاله در باغ
Verse: b   نهد لاله برين خسته دلم داغ

Strophe: 83
Verse: a   اگر بى تو ببينم در چمن گل
Verse: b   شود آن گل همه در گردنم غل

Strophe: 84
Verse: a   اگر بى تو ببينم بر فلك ماه
Verse: b   به چشمم ماه مار است و فلك جاه

Strophe: 85
Verse: a   ندانم چون توانم زيست بى تو
Verse: b   که چشمم رودخون بگريست بى تو

Strophe: 86
Verse: a   ببايستم همى مرگ تو ديدن
Verse: b   به پيرى زهر هجرانت چشيدن

Strophe: 87
Verse: a   اگر بر کوه خارا باشد اين درد
Verse: b   به يك ساعت کند مر کوه را گرد

Strophe: 88
Verse: a   وگر بر ژرف دريا باشد اين غم
Verse: b   به يك ساعت کند چون سنگ بى نم

Strophe: 89
Verse: a   چرا زادم چنين بدنخت فرزند
Verse: b   چرا کردم چنين وارونه پيوند

Strophe: 90
Verse: a   نبايستم به پيرى ماه زادن
Verse: b   بپروردن به دست ديو دادن

Strophe: 91
Verse: a   روم تا مرگ بنشينم غريوان
Verse: b   بنالم بر دز اشکفت ديوان

Strophe: 92
Verse: a   بر آرم زين دل سوزان يکى دم
Verse: b   بدرم سنگ آن دز يکسر ازهم

Strophe: 93
Verse: a   دزى کان جاى ديوان بود >و< گر بز
Verse: b   چرا بردند حورم را در آن دز

Strophe: 94
Verse: a   روم خود را بيندازم از آن کوه
Verse: b   که چون جشنى بود مرگى به انبوه

Page of edition: 276
Strophe: 95
Verse: a   نبينم کام دل تا زو جدا ام
Verse: b   به ناکامى چنين زنده چرا ام

Strophe: 96
Verse: a   روم آنجا سپارم جان پاکم
Verse: b   بر آميزم به خاك ويس خاکم

Strophe: 97
Verse: a   وليکن جان خويش آنگه سپارم
Verse: b   که دود از جان شاهنشه بر آرم

Strophe: 98
Verse: a   نشايد ويس من در خاك خفته
Verse: b   شهنشه ديگرى در بر گرفته

Strophe: 99
Verse: a   نشايد ويس من در خاك ريزان
Verse: b   شهنشه مى خورد در برگ ريزان

Strophe: 100
Verse: a   شوم فتنه برانگيزم ز گيهان
Verse: b   بگويم با همه کس راز پنهان

Strophe: 101
Verse: a   شوم با باد گويم تو همانى
Verse: b   که بوى از ويس من بردى نهانى

Strophe: 102
Verse: a   به حق آنکه بو از وى گرفتى
Verse: b   هر آن گاهى که بر زلفش برفتى

Strophe: 103
Verse: a   مرا در خون آن بت باشد ياور
Verse: b   هلاك از دشمان او بر آور

Strophe: 104
Verse: a   شوم با ماه گويم تو همانى
Verse: b   که بر ويسم حسد بردى نهانى

Strophe: 105
Verse: a   به حق آنکه بودى آن دلارم
Verse: b   ترا اندر جهان هم چهر و هم نام

Strophe: 106
Verse: a   مرا يارى ده اندر خون آن ماه
Verse: b   که من خونش همى خواهم ز بدخواه

Strophe: 107
Verse: a   شوم با مهر گويم کامگارا
Verse: b   به نام خويش ياور باش مارا

Strophe: 108
Verse: a   کجا خود ويس را افسر تو بودى
Verse: b   و يا بر افسرش گوهر تو بودى

Strophe: 109
Verse: a   به حق آنکه تو مانند اويى
Verse: b   چو او خوبى چو او رخشنده رويى

Strophe: 110
Verse: a   به شهر دوستانش نور بفزاى
Verse: b   به شهر دشمانش روى منماى

Strophe: 111
Verse: a   روم با ابر گويم تو همانى
Verse: b   که چون گفتار ويسم در فشانى

Strophe: 112
Verse: a   دو دست ويس با تو يار بودى
Verse: b   هميشه چون تو گوهر بار بودى

Page of edition: 277
Strophe: 113
Verse: a   به حق آنکه او بود ابر رادى
Verse: b   بجاى برق خنده ش بود و شادى

Strophe: 114
Verse: a   به شهر دشمنش بر بار طوفان
Verse: b   به سيل اندر جهنده برق رخشان

Strophe: 115
Verse: a   شوم لابه کنم در پيش دادار
Verse: b   به خاك اندر بمالم هر دو رخسار

Strophe: 116
Verse: a   خدايا تو حکيم و بردبارى
Verse: b   که بر موبد همى آتش نبارى

Strophe: 117
Verse: a   جهان دادى به دست اين ستمگر
Verse: b   که هست اندر بدى هر روز بدتر

Strophe: 118
Verse: a   نبخشايد همى بر بندگانت
Verse: b   به بيدادى همى سوزد جهانت

Strophe: 119
Verse: a   چو تيغ آمد همه کارش بريدن
Verse: b   چو گرگ آمد همه رايش دريدن

Strophe: 120
Verse: a   خدايا داد من بستان ز جانش
Verse: b   تهى کن زو سراى و خان و مانش

Strophe: 121
Verse: a   چو دود از من بر آورد اين ستمگر
Verse: b   تو دود از شادى و جانش برآور

Strophe: 122
Verse: a   چو موبد ديد زريهاى شهرو
Verse: b   هم از وى بيمش آمد هم ز ويرو

Strophe: 123

Strophe: 124
Verse: a   بدو گفت اى گرامى تر ز ديده
Verse: b   ز من بسيار گونه رنج ديده

Strophe: 125
Verse: a   مرا تو خواهرى ويرو برادر
Verse: b   سمنبر ويسه ام بانو و دلبر

Strophe: 126
Verse: a   مرا ويس است چشم و روشنايى
Verse: b   فزون از جان و چوز و پادشايى

Strophe: 127
Verse: a   بر آن بى مهر چو نان مهربانم
Verse: b   که او را دوستر دارم ز جانم

Strophe: 128
Verse: a   گر او نا راستى با من نکردى
Verse: b   به کام دل ز مهرم بر بخوردى

Strophe: 129
Verse: a   کنون حالش همى از تو نهفتم
Verse: b   ازيرا با تو اين بيهوده گفتم

Page of edition: 278
Strophe: 130
Verse: a   من آن کس را بکشتن چون توانم
Verse: b   که جانش دوستر دارم ز جانم

Strophe: 131
Verse: a   اگر چه من به دست او اسيرم
Verse: b   همى خواهم که در پيشش بميرم

Strophe: 132
Verse: a   اگر چه من به داغ او چنينم
Verse: b   همى خواهم که او را شاد بينم

Strophe: 133
Verse: a   تو بر دردش مخوان فرياد چندين
Verse: b   مزن بر روى زرين دست سيمين

Strophe: 134
Verse: a   کجا من نيز همچون تو نژندم
Verse: b   نژندى خويشتن را کى پسندم

Strophe: 135
Verse: a   فرستم ويس را از دز بيارم
Verse: b   که با دردش همى طاقم ندارم

Strophe: 136
Verse: a   ندانم زو چه خواهد ديد جانم
Verse: b   خطا گفتم ندانم نيك دانم

Strophe: 137
Verse: a   بسا تلخى که من خواهم چشيدن
Verse: b   بسا سختى که من خواهم کشيدن

Strophe: 138
Verse: a   مرا تا ويس باشد در شبستان
Verse: b   نبينم زو مگر نيرنگ و دستان

Strophe: 139
Verse: a   مرا تا ويس جفت و يار باشد
Verse: b   همين اندوه خوردن کار باشد

Strophe: 140
Verse: a   هر آن رنجى که از ويس آيدم پيش
Verse: b   همى بينم سراسر زين دل ريش

Strophe: 141
Verse: a   دلى دارم که در فرمان من نيست
Verse: b   تو پندارى که اين دل زان من نيست

Strophe: 142
Verse: a   به تخت پادشاهى بر نشسته
Verse: b   چنان گورم به چنگ شير خسته

Strophe: 143
Verse: a   در کامم شده بسته به صد بند
Verse: b   به بخت من مزاياد ايچ فرزند

Strophe: 144
Verse: a   مرا کزدست دل روزى طرب نيست
Verse: b   گر از ويسم نباشد بس عجب نيست

Strophe: 145
Verse: a   پس آنگه زرد را فرمود خسرو
Verse: b   که چون باد شتابان سوى دز رو

Strophe: 146
Verse: a   ببر با خويشتن دو صد دلاور
Verse: b   دگر ره ويس را از دز بياور

Page of edition: 279
Strophe: 147
Verse: a   بشد زرد سپهبد با دو صد مرد
Verse: b   به يك مه ويس را پيش شه آورد

Strophe: 148
Verse: a   هنوز از زخم شه آزرده اندام
Verse: b   چنانچون خسته گورى جسته از دام

Strophe: 149
Verse: a   بد آن يك ماه رامين دل شکسته
Verse: b   به خان زرد متوارى نشسته

Strophe: 150
Verse: a   پس آنگه زرد پيش شاه شاهن
Verse: b   سخن گفت از پى رامين فراوان

Strophe: 151
Verse: a   دگر ره شاه رامين را عفو کرد
Verse: b   دريده بخت رامين را رفو کرد

Strophe: 152
Verse: a   دگر ره ديو کينه روى بنهفت
Verse: b   گل شادى به باغ مهر بشکفت

Strophe: 153
Verse: a   دگر ره در سراى شاه شاهان
Verse: b   فروزان گشت روى ماه ماهان

Strophe: 154
Verse: a   به رامش گشت عيش شاه شيرين
Verse: b   به باده بود دست ماه رنگين

Strophe: 155
Verse: a   گشاده دست شادى بند رادى
Verse: b   گرفته باز رادى کبگ شادى

Strophe: 156
Verse: a   دگر باره بر آمد روزگارى
Verse: b   که جز رامش نکردند ايچ کارى

Strophe: 157
Verse: a   زمين را در گل و نسرين گرفتند
Verse: b   روان را در مى نوشين گرفتند

Strophe: 158
Verse: a   جهنده شد به نيکى باد ايشان
Verse: b   برفت آن رنجها از ياد ايشان

Strophe: 159
Verse: a   نه غم ماند نه شادى اين جهان را
Verse: b   فنا فرجام باشد هردوان را

Strophe: 160
Verse: a   به شادى دار را تا توانى
Verse: b   که بفزايد ز شادى زندگانى

Strophe: 161
Verse: a   چو روز ما همى بر ما نپايد
Verse: b   درو بيهوده غم خوردن چه بايد