TITUS Texts: Gurgani, Vis u Ramin

Strophe: 1
Verse: a   شب دوشنبه و روز بهارى
Verse: b   که شد باز آمد از گرگان و سارى

Page of edition: 280
Strophe: 2
Verse: a   سراى خويش را فرمود پرچين
Verse: b   حصار آهنين و بند رويين

Strophe: 3
Verse: a   کليد رومى و قفل الانى
Verse: b   ز پولادى زده هندوستانى

Strophe: 4
Verse: a   هر آنجا کش دريچه بود و روزن
Verse: b   بدو بر پنجره فرمود از آهن

Strophe: 5
Verse: a   چنان شد ز استوارى خانهء شاه
Verse: b   کجا در وى نبودى باد را راه

Strophe: 6
Verse: a   ببست آنگاه درها را سراسر
Verse: b   فراز بند مهرش بود از زر

Strophe: 7
Verse: a   کليد بندها مر دايه را داد
Verse: b   بدو گفت اى فسونگر ديو استاد

Strophe: 8
Verse: a   بديدم نا جوانمرديت بسيار
Verse: b   بدين يك ره جوانمردى بجا آر

Strophe: 9
Verse: a   به زاول رفت خواهم چند گاهى
Verse: b   در رنگ من بود کم بيش ماهى

Strophe: 10
Verse: a   نگه دار اين سرايم تا من آيم
Verse: b   که بندش من ببستم من گشايم

Strophe: 11
Verse: a   کليد در ترا دادم به زنهار
Verse: b   يکى اين بار زنهارم نگه دار

Strophe: 12
Verse: a   تو خود دانى که در زنهار دارى
Verse: b   نه بس فرخ بود زنهار خوارى

Strophe: 13
Verse: a   بدين بارت بخواهم آزمودن
Verse: b   اگر نيکى کنى نيکى نمودن

Strophe: 14
Verse: a   همى دانم که رنج خود فزايم
Verse: b   که چيزى آزموده آزمايم

Strophe: 15
Verse: a   وليکن من ترا زان بر گزيدم
Verse: b   کجا از زير کان ايدون شنيدم

Strophe: 16
Verse: a   چو چيز خويش دزدان را سپارى
Verse: b   ازيشان بيش يابى استوارى

Strophe: 17
Verse: a   چو شاه اندرز ذايه کرد بشيار
Verse: b   کليد خانه وى را داد ناچار

Strophe: 18
Verse: a   به روز نيك و هنگام همايون
Verse: b   ز دروازه به شادى رفت بيرون

Strophe: 19
Verse: a   به لشکر گه فرود آمد يکى روز
Verse: b   به دل بر گشته ياد ويس پيروز

Strophe: 20
Verse: a   غم دورى و تيمار جدايى
Verse: b   برو بر تلخ کرده پادشايى

Page of edition: 281
Strophe: 21
Verse: a   به لشکر گاه رامين بود با شاه
Verse: b   نهان از وى به شهر آمد شبانگاه

Strophe: 22
Verse: a   شهنشه جست رامين را گه شام
Verse: b   بدان تا مى خورد با او دو سه جام

Strophe: 23
Verse: a   چو گفتند او به شهر اندر شد اکنون
Verse: b   بدانست او که آن چاره ست و افسون

Strophe: 24
Verse: a   شبانگه رفتن رامين ز لشکر
Verse: b   برانست تا ببيند روى دلبر

Strophe: 25
Verse: a   به باغ شاه شد رامين هم از راه
Verse: b   درش چون سنگ بسته بود بر ماه

Strophe: 26
Verse: a   غميده دل همى گشت اندر آن باغ
Verse: b   ز ياد ويس او را دل پر از داغ

Strophe: 27
Verse: a   خروشان و نوان با يوبهء جفت
Verse: b   ز بى صبرى و دلتنگى همى گفت

Strophe: 28
Verse: a   نگارا تا مرا از تو بريدند
Verse: b   حسودانم به کام دل رسيدند

Strophe: 29
Verse: a   يکى بر طرف بام آى و مرا بين
Verse: b   ز غم دستى به دل دستى به بالين

Strophe: 30
Verse: a   شب تاريك پندارى که درياست
Verse: b   کنار و غعر او هر دو نه پيداست

Strophe: 31
Verse: a   منم غرقه درين درياى منکر
Verse: b   بدو در اشك من مرجان و گوهر

Strophe: 32
Verse: a   اگر چه در ميان بوستانم
Verse: b   ز اشك خويش در موج دمانم

Strophe: 33
Verse: a   ز ديده آب دادم بوستان را
Verse: b   ز خون گلنار کردم گلستان را

Strophe: 34
Verse: a   چه سود ار من همى گريم به زارى
Verse: b   که از خالم تو آگاهى ندارى

Strophe: 35
Verse: a   بر آرم زين دل سوزان يکى دم
Verse: b   بسوزم اين سراى و بند محکم

Strophe: 36
Verse: a   وليکن آن سرا را چون بسوزم
Verse: b   که در وى جاى دارد دلفروزم

Strophe: 37
Verse: a   اگر آتش رسد وى را به دامن
Verse: b   پس آن سوزش رسد هم در دل من

Strophe: 38
Verse: a   ز دو چشمت هميشه دو کمان ور
Verse: b   نشستستند جانم را برابر

Page of edition: 282
Strophe: 39
Verse: a   کمان ابروت بر من کشيده
Verse: b   به تير غمزه جانم را خليده

Strophe: 40
Verse: a   اگر بختم ز پيش تو براندست
Verse: b   خيالت سال و مه با من بماندست

Strophe: 41
Verse: a   گهى خوابم همى از ديده راند
Verse: b   گهى خونم همى بر رخ فشاند

Strophe: 42
Verse: a   چرا خسپم توم در بر نخفته
Verse: b   چرا جان دارم از پيشت برفته

Strophe: 43
Verse: a   چو رامين يك زمان ناليد بر دل
Verse: b   ز ديده سيل خون باريد بر گل

Strophe: 44
Verse: a   ميان سوسن و شمشاد و نسرين
Verse: b   ز ناگه بر ربودش خواب نوشين

Strophe: 45
Verse: a   به خواب اندر شد آن بارنده نرگس
Verse: b   که با او بود ابر تند مفلس

Strophe: 46
Verse: a   بياسود آن دل پر درد و پر غم
Verse: b   که با او بود دوزخ باغ خرم

Strophe: 47
Verse: a   دلش زيرا يکى ساعت بياسود
Verse: b   که بوى باغ بودى دلبرش بود

Strophe: 48
Verse: a   شه بى دل به باغ اندر غنوده
Verse: b   نگارش روى مه پيکر شخوده

Strophe: 49
Verse: a   چو ديوانه دوان گرد شبستان
Verse: b   ز نرگس آب ريزان بر گلستان

Strophe: 50
Verse: a   همى دانست کش رامين به باغست
Verse: b   دلش را باغ بى او تفته داغست

Strophe: 51
Verse: a   به زارى دايه را خواهش همى کرد
Verse: b   که بر گير از دلم دايه اين درد

Strophe: 52
Verse: a   هم از جانم هم از در بند بگشاى
Verse: b   شب تيره مرا خورشيد بنماى

Strophe: 53
Verse: a   شب تاريك و بختم نيز تاريك
Verse: b   ز من تا دلربايم راه نزديك

Strophe: 54
Verse: a   زبس در هاى بسته سخت چون سنگ
Verse: b   تو گويى هست راهم شصت فرسنگ

Strophe: 55
Verse: a   دريغا کاش بودى راه دشوار
Verse: b   نبودى در ميان اين بند بسيار

Strophe: 56
Verse: a   بيا اى دايه بر جانم ببخشاى
Verse: b   کليد در بياور بند بگشاى

Page of edition: 283
Strophe: 57
Verse: a   مرا خود از بنه بدبخت زادند
Verse: b   هزاران بند بر جانم نهادند

Strophe: 58
Verse: a   بسست اين بندهاى عشق خويشم
Verse: b   درى بسته چه بايد نيز پيشم

Strophe: 59
Verse: a   دلى بستهچو در بر وى ببستند
Verse: b   تنى خسته دگر باره بخستند

Strophe: 60
Verse: a   نگارم تا دو زلفش بر شکستست
Verse: b   به مشکين سلسله جانم ببستست

Strophe: 61
Verse: a   چو از پيشم برفت آن روى زيباش
Verse: b   به چشمم در بماند آن تير بالاش

Strophe: 62
Verse: a   ببين چشمم به سيمين تير خسته
Verse: b   ببين جانم به مشکين بند بسته

Strophe: 63
Verse: a   جوابش داد دايه گفت زين پس
Verse: b   نبينم نا جوانمردى من کس

Strophe: 64
Verse: a   خداوندى چو شه زين برفته
Verse: b   به من چندين نصيحتها بگفته

Strophe: 65
Verse: a   هم امشب بند او چون برگشايم
Verse: b   چو چشم آورد با او چون بر آيم

Strophe: 66
Verse: a   اگر پيشم هزاران لشکر آينده
Verse: b   نپندارم که با موبد بر آينده

Strophe: 67
Verse: a   خود اين جست او ز من زنهاردارى
Verse: b   نگويى چون کنم زنهار خوارى

Strophe: 68
Verse: a   به رامين ار تو صد چندين شتابى
Verse: b   ز من اين ناجوانمردى نيابى

Strophe: 69
Verse: a   نشسته شاه شاهان بر در شهر
Verse: b   نرفته نيم فرسنگ از بر شهر

Strophe: 70
Verse: a   چه دانى گرنه خود کرد آزمايش
Verse: b   دگر کرد آزمايش را نمايش

Strophe: 71
Verse: a   چنان دانم که او آنجا نپايد
Verse: b   هم امشب وقت شبگير او بيايد

Strophe: 72
Verse: a   نبايد کرد ما را اين همه بد
Verse: b   که بد را بد جزا آيد ز موبد

Strophe: 73
Verse: a   چه خوبست اين مثل مر بخردان را
Verse: b   بدى يك روز پيش آيد بدان را

Page of edition: 284
Strophe: 74
Verse: a   چو دايه اين سخنها گفت با ماه
Verse: b   به خشم دل ازو برگشت ناگاه

Strophe: 75
Verse: a   بدو گفت اى صنم تو نيز بر خيز
Verse: b   مکن شه را دگر اندر بدى تيز

Strophe: 76
Verse: a   به تيمار اين يکى شب صابرى کن
Verse: b   وزان پس تا توانى داورى کن

Strophe: 77
Verse: a   که من امشب همى ترسم ز موبد
Verse: b   که پيش آيد ترا از وى يکى بد

Strophe: 78
Verse: a   يکى امشبمرا فرمان کن اى ويس
Verse: b   که امشب کور گردد چشم ابليس

Strophe: 79
Verse: a   بشد دايه نشد آن ماهپيکر
Verse: b   همى گفت و همى زد دست بربر

Strophe: 80
Verse: a   نه روزى ديد و رخنه جايگاهى
Verse: b   نه بر بام سرايش ديد راهى

Strophe: 81
Verse: a   چو تاب مهر جانش راهمى تافت
Verse: b   ز دانش خويشتن را چاره اى يافت

Strophe: 82
Verse: a   سرا پرده که بود از پيش ايوان
Verse: b   يکى سر بر زمين ديگر به کيوان

Strophe: 83
Verse: a   برو بسته طناب سخت بسيار
Verse: b   يکايك ويس را درمان و تيمار

Strophe: 84
Verse: a   فگنده از پاى کفش آن کوه سيمين
Verse: b   بدو بر رفت چون پرّنده شاهين

Strophe: 85
Verse: a   چو پران شد ز پرده جست بر بام
Verse: b   ربودش باد از سر لعل واشام

Strophe: 86
Verse: a   برهنه سر برهنه پاى مانده
Verse: b   گسسته عقد و درّش بر فشانده

Strophe: 87
Verse: a   شکسته گوشوارش پاك در گوش
Verse: b   ابى زيور بمانده روى نيکوش

Strophe: 88
Verse: a   پس آنگه شد شتابان تا لب باغ
Verse: b   روانش پرشتاب و دل پر از داغ

Strophe: 89
Verse: a   قصب چادرش را در گوشه اى بست
Verse: b   درو زد دست و از باره فرو جست

Page of edition: 285
Strophe: 90
Verse: a   گرفتش دامن اندر خشت پاره
Verse: b   قبا شد بر تنش بر پاره پاره

Strophe: 91
Verse: a   اگرچه نرم و آسان بود جايش
Verse: b   به درد آمد ز جستن هر دو پايش

Strophe: 92
Verse: a   گسسته بند کستى بر ميانش
Verse: b   چو شلوارش دريده بر دو رانش

Strophe: 93
Verse: a   نه جامه بر تنش مانده نه زيور
Verse: b   دريده بود يا افتاده يکسر

Strophe: 94
Verse: a   برهنده پاى گرد باغ گردان
Verse: b   به هر مرزى دوان و دوست جويان

Strophe: 95
Verse: a   هم از چشمش روان خونو هم از پاى
Verse: b   همى گفتى ازين بخت نگون واى

Strophe: 96
Verse: a   کجا جويم نگار سعترى را
Verse: b   کجا جويم بهار دلبرى را

Strophe: 97
Verse: a   همان بهتر که بيهوده نپويم
Verse: b   به شب خورشيد تابان را نجويم

Strophe: 98
Verse: a   به حق دوستى اى باد شبگير
Verse: b   براى من زمانى رنج بر گير

Strophe: 99
Verse: a   اگر با بيدلان هستى نکوراى
Verse: b   منم بيدل يکى بر من ببخشاى

Strophe: 100
Verse: a   که پايت گر جهانى بر نوردد
Verse: b   چو نازك پاى من خونين نگردد

Strophe: 101
Verse: a   نه راهى دور مى بايدت رفتى
Verse: b   نه رنجى سخت ناخوش بر گرفتن

Strophe: 102
Verse: a   گغر کن بر دو نسرين شکفته
Verse: b   يکى پيدا يکى از من نهفته

Strophe: 103
Verse: a   نگه کن تا کجا يابى کسى را
Verse: b   که رسول کرد همچون من بسى را

Strophe: 104
Verse: a   هزاران پردگى را پرده برداشت
Verse: b   ببرد و در ميان راه بگغاشت

Strophe: 105
Verse: a   هزاران دل بخشم از جاى بر کند
Verse: b   به هجران داد تا بر آتش افگند

Strophe: 106
Verse: a   ببين حال مرا در مهر کارى
Verse: b   بدين سختى و رسوايى و زارى

Page of edition: 286
Strophe: 107
Verse: a   به صد گونه بلا بى هوش و بى کام
Verse: b   به صد گونه جفا بى صبر و آرام

Strophe: 108
Verse: a   پيام من بدان روى نکو بر
Verse: b   که خوبى انجمن دارد بدو بر

Strophe: 109
Verse: a   ازو مشك آر و بر گلنارم آلاى
Verse: b   ز من عنبر بر و بر سنبلش ساى

Strophe: 110
Verse: a   بگو اى نوبهار بوستانى
Verse: b   سزاى خرمى و شادمانى

Strophe: 111
Verse: a   بگو اى آفتاب دلربايى
Verse: b   به خوبى يافته فرمان روايى

Strophe: 112
Verse: a   مرا آتش به جان اندر فگنده
Verse: b   به تارى شب به بام و در فگنده

Strophe: 113
Verse: a   نکرده با من بيدل مواسا
Verse: b   نجسته با من مسکين مدارا

Strophe: 114
Verse: a   مرا بخت بد از گيتى برانده
Verse: b   جهان در خواب و من بيخواب مانده

Strophe: 115
Verse: a   اگر من مردمم يا زين جهانم
Verse: b   چرا هر گز نه همچون مردمانم

Strophe: 116
Verse: a   کنم از بيدلى و بخت فرياد
Verse: b   مگر مادر مرا بى بخت و دل زاد

Strophe: 117
Verse: a   مرا گفتى چرا ايدر نيايى
Verse: b   من اينك آمدستم تو کجايى

Strophe: 118
Verse: a   چرا پيشم نيايى از که ترسى
Verse: b   چرا بيمار هجران را نپرسى

Strophe: 119
Verse: a   گر از ديدار تو نوميد گردم
Verse: b   به جان اندر بماند تير دردم

Strophe: 120
Verse: a   به جاى روى تو گر ماه بينم
Verse: b   چنان دانم که تارى چاه بينم

Strophe: 121
Verse: a   به جاى زلف تو گر مشك بويم
Verse: b   نمايد مشك سارا خاك کويم

Strophe: 122
Verse: a   به جاى دو لبت گر نوش يابم
Verse: b   به جان تو که باشد زهر نابم

Strophe: 123
Verse: a   مرا جانان توى نه مشك و غنبر
Verse: b   مرا درمان توى نه نوش و شکر

Page of edition: 287
Strophe: 124
Verse: a   دلم را مار زلفينت گزيدست
Verse: b   خليده جان من بر لب رسيدست

Strophe: 125
Verse: a   بود ترياك جان من لبانت
Verse: b   همان خورشيد بخت من رخانت

Strophe: 126
Verse: a   بدا بخت منا امشب کجايى
Verse: b   چرا ببريدى از من آشنايى

Strophe: 127
Verse: a   ببخشايد به من بر دوست و دشمن
Verse: b   چرا هر گز نبخشايى تو بر من

Strophe: 128
Verse: a   کجايى اى مه تابان کجايى
Verse: b   چرا از بختر بر مى نيايى

Strophe: 129
Verse: a   چو سيمين آينه سر برزن از کوه
Verse: b   ببين بر جان من صد گونه اندوه

Strophe: 130
Verse: a   جهان چون آهن زنگار خورده
Verse: b   هوا با جان من زنهار خورده

Strophe: 131
Verse: a   دل من رفته و دلبر ز من دور
Verse: b   دو عاشق هر دو بى دل مانده مهجور

Strophe: 132
Verse: a   به فر خويش ما را ياورى کن
Verse: b   به نور خويش ما را رهبرى کن

Strophe: 133
Verse: a   تو ماهى وان نگارم نيز ماهست
Verse: b   جهان بى رويتان بر من سياهست

Strophe: 134
Verse: a   خدايا بر من مسکين ببخشاى
Verse: b   مرا ديدار آن دو ماه بنماى

Strophe: 135
Verse: a   يکى مه را فروخ و روشنايى
Verse: b   يکى مه را شکوه و پادشايى

Strophe: 136
Verse: a   يکى را جاى برج چرخ گردان
Verse: b   يکى را چاى تخت و زين و ميدان

Strophe: 137
Verse: a   چو يك نيمه سپاه شب در آمد
Verse: b   مه تابنده از خاور بر آمد

Strophe: 138
Verse: a   چو سيمين زروقى در ژرف دريا
Verse: b   چو دست ابر نجنى در دست حورا

Strophe: 139
Verse: a   هوا را دوده از چهره فروشست
Verse: b   چنانچون ويس را از جان و رو شست

Strophe: 140
Verse: a   پديد آمد مرو را يار خفته
Verse: b   ميان گل بسان گل شکفته

Page of edition: 288
Strophe: 141
Verse: a   بنفشه زلف و نسرين روى رامين
Verse: b   ز نسرين و بنفشه کرده بالين

Strophe: 142
Verse: a   مه از کوه آمد و ويس از شبستان
Verse: b   بهارى باد مشکين از گلستان

Strophe: 143
Verse: a   ز بوى ويس رامين گشت بيدار
Verse: b   به بالين ديد سروى ياسمين بار

Strophe: 144
Verse: a   نجست از جاى و اندر بر گرفتش
Verse: b   پس آن دو زلف چون عنبر گرفتش

Strophe: 145
Verse: a   بهم آميخته شد مشك و عنبر
Verse: b   دو هفته ماه شد پيوسته با خور

Strophe: 146
Verse: a   گهى از زلف او عنبر فشان کرد
Verse: b   گهى از لعل و شکر فشان کرد

Strophe: 147
Verse: a   لب هر دو بسان ميم بر ميم
Verse: b   بر هر دو بسان سيم بر سيم

Strophe: 148
Verse: a   بپيچيدند بر هم دو سمن بوى
Verse: b   چو دو ديبا نهاده روى بر روى

Strophe: 149
Verse: a   تو گفتى شير و باده در هم آميخت
Verse: b   و يا گلنار و سوسن بر هم آويشت

Strophe: 150
Verse: a   ز روى هر دوشان شب روز گشته
Verse: b   ز شادى رزشان نوروز گشته

Strophe: 151
Verse: a   هزار آوا ز شاخ گل سرايان
Verse: b   همه شب عشق ايشان را ستايان

Strophe: 152
Verse: a   ز شادى شان همى خنديد لاله
Verse: b   به دست اندرش ياقوتين پياله

Strophe: 153
Verse: a   گرفته گل ازيشان زيب و خوشى
Verse: b   چنان چون تازه نرگس ناز و گشّى

Strophe: 154
Verse: a   چو راز دوستى با هم گشادند
Verse: b   به خوشى کام يکديگر بدادند

Strophe: 155
Verse: a   زمانه زشت روى خويش بنمود
Verse: b   به تيغ رنج کشت ناز بدرود

Strophe: 156
Verse: a   سحر گه کار ايشان را چنان کرد
Verse: b   که باغش داغگاه هردوان کرد

Strophe: 157
Verse: a   جهان را گوهر آمد زشت کارى
Verse: b   چرا زو مهربانى گوش دارى

Strophe: 158
Verse: a   به نزدش هيچ کس را نيست آزرم
Verse: b   که بى مهرست و بى قدرست و بى شرم