TITUS
Gurgani, Vis u Ramin
Part No. 53
Previous part

Chapter: 53  
رفتن رامين به گوراب و دور افتادن از ويس


Strophe: 1  
Verse: a   چو خواهد بود روز برف و باران
Verse: b  
پديد آيد نشان از بابدادان

Strophe: 2  
Verse: a  
هوا از ابر بستن تيره گردد
Verse: b  
ز باد تند گيتى خيره گردد

Strophe: 3  
Verse: a  
چو فُرقت خواهد افگندن زامانه
Verse: b  
پديد آرد ز پيش او را بهانه

Strophe: 4  
Verse: a  
کرا خواهد گرفتن تن به فرجام
Verse: b  
ز پيش تب شکستن گيرد اندام

Strophe: 5  
Verse: a  
چو رامين سير گشت از رنج ديدن
Verse: b  
شب و روز از پى جانان دويدن

Strophe: 6  
Verse: a  
به دامى او فتادن هر زمانى
Verse: b  
شنيدن سرزنش از هر زبانى

Strophe: 7  
Verse: a  
به شاهنشاه پيغامى فرستاد
Verse: b  
که خواهم شد به بوم ماه آباد

Strophe: 8  
Verse: a  
تنم را دردمندى مى گدازد
Verse: b  
بود کم آن هوا بهتر بسازد

Strophe: 9  
Verse: a  
همى خواهم ز شاهنشاه موبد
Verse: b  
که من باشم در آن کشور سپهبد

Strophe: 10  
Verse: a  
مگر يابم نشان تندر ستى
Verse: b  
رها گردد تنم از رنج و سستى

Strophe: 11  
Verse: a  
به دشت و کوه بر من چند گاهى
Verse: b  
بجويم خوشترين نخچير گاهى

Strophe: 12  
Verse: a  
گهى گيرم بيوزان غرم و آهو
Verse: b  
گهى گيرم به بازان کبغ و تيهو

Page of edition: 317 
Strophe: 13  
Verse: a  
> گوزن کوهى از کوه اندر آرم
Verse: b  
به هامون يوز را بروى گمارم <

Strophe: 14  
Verse: a  
> تذروان را به بازان ازمايم
Verse: b  
سگان را نيز بر غرمان گشايم <

Strophe: 15  
Verse: a  
هر آن گاهى که فرمايد شهنشاه
Verse: b  
به چشم و سر دوان آيم به درگاه

Strophe: 16  
Verse: a  
خوش آمد شاه را پيغام رامين
Verse: b  
بداد از پادشاهى کام رامين

Strophe: 17  
Verse: a  
رى و گرگان و کوهستان بدو داد
Verse: b  
به شاهى مهر و منشورش فرستاد

Strophe: 18  
Verse: a  
چو رامين خيمه بيرون زد به شاهى
Verse: b  
ز ناگه مرد بى ره گشت راهى

Strophe: 19  
Verse: a  
به پيش ويس شد کاو را ببيند
Verse: b  
چو او را ديده باشد بر نشيند

Strophe: 20  
Verse: a  
چو پيش ويس شد بر تخت بنشست
Verse: b  
بر افشاند آن بت خندان برو دست

Strophe: 21  
Verse: a  
بگفت از جاى شاهنشاه بر خير
Verse: b  
چو که باشى ز جاى مه بپرهيز

Strophe: 22  
Verse: a  
ترا بر جاى شاهنشاه نشستن
Verse: b  
چنان باشد که گاه او بجستن

Strophe: 23  
Verse: a  
تترا اين کار جستن سخت زو دست
Verse: b  
مگر اين راه بد ديوت نمودست

Strophe: 24  
Verse: a  
ز پيش وى دژم بر خاست رامين
Verse: b  
کننده زير لب بر بخت نفرين

Strophe: 25  
Verse: a  
همى گفت اى دل نادان و ناراست
Verse: b  
نگه کن تا نهيبت از کجا خاست

Strophe: 26  
Verse: a  
ز مهر ويس چندان رنج ديدى
Verse: b  
کنون بنگر که از وى چه شنيدى

Strophe: 27  
Verse: a  
مبادا کس که از زن مهر جويد
Verse: b  
که از شوره بيابان گل نرويد

Strophe: 28  
Verse: a  
بود مهر زنان همچون دم خر
Verse: b  
نگردد آن ز پيموند فزونتر

Strophe: 29  
Verse: a  
بپيمودم دم خر چند گاهى
Verse: b  
گرفتم بر هواى ديو راهى

Strophe: 30  
Verse: a  
سپاس از ايزد دادار دارم
Verse: b  
که اکنون چشم و دل بيدار دارم

Page of edition: 318 
Strophe: 31  
Verse: a  
هنر را باز دانستم ز آهو
Verse: b  
هميدون زشت را از نغز و نيکو

Strophe: 32  
Verse: a  
چرا بيهوده گم کردم جوانى
Verse: b  
چرا بر باد دادم زندگانى

Strophe: 33  
Verse: a  
دريغا آن گذشته روزگارم
Verse: b  
دريغا آن دل اميدوارم

Strophe: 34  
Verse: a  
به دست خود گلوى خود بريدن
Verse: b  
به از بيغارهء ناکس شنيدن

Strophe: 35  
Verse: a  
سرايى کاو ز فال شوم بنمود
Verse: b  
بهل تا هر چه ويران تر شود زود

Strophe: 36  
Verse: a  
جدايى را پديد آمد بهانه
Verse: b  
غمانم را پديد آمد کرانه

Strophe: 37  
Verse: a  
چنين بيغاره از بهر بريدن
Verse: b  
به صد گوهر ببايستم خريدن

Strophe: 38  
Verse: a  
به هنگام آمد اين بيغارهء سرد
Verse: b  
که بارى زو دلم را سرد تر کرد

Strophe: 39  
Verse: a  
چو من زو دل همى خواهم بريدن
Verse: b  
چرا نالم ز بيغاره شنيدن

Strophe: 40  
Verse: a  
کنون کم داد دولت رايگانى
Verse: b  
گريز اى دل ز سختى تا توانى

Strophe: 41  
Verse: a  
گريز اى دل ز آسيب زمانه
Verse: b  
گريز اى دل ز ننگ جاودانه

Strophe: 42  
Verse: a  
دلا بگريز تا خونم نريزى
Verse: b  
گر اکنون نه گريزى کى گريزى

Strophe: 43  
Verse: a  
درين انديشه مانده رام را دل
Verse: b  
چو ريشه بود آگنده به پلپل

Strophe: 44  
Verse: a  
سمنبر ويس چون او را دژم ديد
Verse: b  
دل خود را پر از پيکان غم ديد

Strophe: 45  
Verse: a  
پشيمان شد بر آن بيهوده گفتار
Verse: b  
کز آن گفتار شد رامين دل آزار

Strophe: 46  
Verse: a  
ز گنج شاهوار آورد بيرون
Verse: b  
به زر کرده صد و سى تخت مدهون

Strophe: 47  
Verse: a  
دريشان جامهاى بستى رنگين
Verse: b  
همه منسوج روم و ششتر و چين

Strophe: 48  
Verse: a  
به پيکر هر يکى همچون بهارى
Verse: b  
برو کرده دگر گونه نگارى

Strophe: 49  
Verse: a  
به خوبى هر يکى چون بخت رامين
Verse: b  
فرستاد آن همه زى تخت رامين

Page of edition: 319 
Strophe: 50  
Verse: a  
پس او را جامها پوشيد شهوار
Verse: b  
قباى لاکه گون و لعل دستار

Strophe: 51  
Verse: a  
به نقش لعل در وى بافته زر
Verse: b  
چو روى بيدل و رخسار دلبر

Strophe: 52  
Verse: a  
پس آنگه دست يکديگر گرفتند
Verse: b  
به تنها هر دوان در باغ رفتند

Strophe: 53  
Verse: a  
زمانى خرمى کردند و بازى
Verse: b  
بپيچيده به هم هر دو نيازى

Strophe: 54  
Verse: a  
ز رنگ روى ايشان باغ رنگين
Verse: b  
ز بوى زلف ايشان باد مشکين

Strophe: 55  
Verse: a  
گه از پيوند و بازى هر دو خندان
Verse: b  
گه از درد جدايى هر دو گريان

Strophe: 56  
Verse: a  
سمنبر ويس کرده ديده خونبار
Verse: b  
رخان هم رنگ خون آلوده دينار

Strophe: 57  
Verse: a  
عقيق دو لبس پيروز گشته
Verse: b  
جهان بر حال او دلسوز گشته

Strophe: 58  
Verse: a  
يکى چشم و هزار ابر گهربار
Verse: b  
يکى جان و هزاران گونه تيمار

Strophe: 59  
Verse: a  
به مشك آلوده فندق گل شخوده
Verse: b  
ز خون آلوده نرگس دُر نموده

Strophe: 60  
Verse: a  
همى گفت اى گرامى بى وفا يار
Verse: b  
چرا روزم کنى همچون شب تار

Strophe: 61  
Verse: a  
نه اين گفتى مرا روز نخستين
Verse: b  
نه اين بستى تو با من عهد پيشين

Strophe: 62  
Verse: a  
هنوز از مهر ما خود چند رفتست
Verse: b  
که دلت از مهر ما سيرى گرفتست

Strophe: 63  
Verse: a  
همان ويسم همان خورشيد پيکر
Verse: b  
همان سرو سهى و ياسمين بر

Strophe: 64  
Verse: a  
بجز مهر و وفا از من چه ديدى
Verse: b  
که يکباره دل از مهرم بريدى

Strophe: 65  
Verse: a  
اگر مهر نُوت گشتست پيدا
Verse: b  
کهن مهر مرا مفگن به دريا

Strophe: 66  
Verse: a  
مکن رامين جفاى هجر با من
Verse: b  
مکن رامين مرا با کام دشمن

Strophe: 67  
Verse: a  
مکن رامين که باز ايى پشيمان
Verse: b  
گسسته دوستى بشکسته پيمان

Page of edition: 320 
Strophe: 68  
Verse: a  
چو روى خويش از پيشم بتابى
Verse: b  
به جان ديدار من جويى نيابى

Strophe: 69  
Verse: a  
به دل با درد هجرانم نتابى
Verse: b  
چو باز آيي مرا دشوار يابى

Strophe: 70  
Verse: a  
کنون گرگى و آنگه ميش باشى
Verse: b  
وزين عُجب و منى درويش باشى

Strophe: 71  
Verse: a  
چو زير چنگ پيش من بنالى
Verse: b  
دو رخ بر خاك پاى من بمالى

Strophe: 72  
Verse: a  
ز من بينى همين غم کز تو ديدى
Verse: b  
چشى از من همين کز تو چشيدى

Strophe: 73  
Verse: a  
همين گُشى کنم با تو همين ناز
Verse: b  
به نيك و بد مکافاتت کنم باز

Strophe: 74  
Verse: a  
جوابش داد رامين سخن دان
Verse: b  
که از راز من آگاهست يزدان

Strophe: 75  
Verse: a  
همى دانى که از تو نا شکيبم
Verse: b  
و ليك از دشمنانت با نهيبم

Strophe: 76  
Verse: a  
جهان از بهر تو شد دشمن من
Verse: b  
ز من بيزار شد پيراهم من

Strophe: 77  
Verse: a  
پلنگ من شدست آهو به صحرا
Verse: b  
نهنگ من شدست ماهى به دريا

Strophe: 78  
Verse: a  
نتابد مهر بر من جز به خوارى
Verse: b  
نبارد ابر بر من جز به زارى

Strophe: 79  
Verse: a  
ز بس بيغاره کز مردم شنيدم
Verse: b  
قيامت را درين گيتى بديدم

Strophe: 80  
Verse: a  
همى ترسم ز دلخواهان و ياران
Verse: b  
چنان کز دشمنان و کينه داران

Strophe: 81  
Verse: a  
ز دست هر که گيرم شربتى آب
Verse: b  
همى ترسم که آن زهرى بود ناب

Strophe: 82  
Verse: a  
به خواب اندر همه شمشير بينم
Verse: b  
پلنگ و اژدها و شير بينم

Strophe: 83  
Verse: a  
همى ترسم که شاهنشاه پنهان
Verse: b  
به يك نيرنگ بستاند ز من جان

Strophe: 84  
Verse: a  
هر آن گاهى که خود جانم نباشد
Verse: b  
به گيتى چون تو جانانم نباشد

Strophe: 85  
Verse: a  
هر آن گاهى که بستانند جانم
Verse: b  
ز کار خويش و کار تو بمانم

Strophe: 86  
Verse: a  
چه خوشتر زانکه باشد در تنم جان
Verse: b  
و با چان در بر من چون تو جانان

Page of edition: 321 
Strophe: 87  
Verse: a  
پس آن بهتر که جان بر جاى دارم
Verse: b  
به جان مهر ترا بر پاى دارى

Strophe: 88  
Verse: a  
به گيتى نيز شب آبستن آيد
Verse: b  
نداند کس که فردا زو چه زايد

Strophe: 89  
Verse: a  
چه باشد گر بود سالى جدايى
Verse: b  
وزان پس جاودانه آشنايى

Strophe: 90  
Verse: a  
جهان را چند گونه رنگ و بندست
Verse: b  
که ناند باز کاو را بند چندست

Strophe: 91  
Verse: a  
چه ذ٣نى کز پس تيره جدايى
Verse: b  
چه مايه بود خواهد روشنايى

Strophe: 92  
Verse: a  
اگر چه دردمند روزگارم
Verse: b  
به درمانش همى اميد دارم

Strophe: 93  
Verse: a  
اگر چه مستمند سال و ماهم
Verse: b  
اميد از روز پيروزى نکاهم

Strophe: 94  
Verse: a  
خداى ما که با عدلست و دادستن
Verse: b  
همه کس را چنين آميد دادستن

Strophe: 95  
Verse: a  
که روز رنج و سختى در گذاريم
Verse: b  
پس اورا ناز و شادى درپس آريم

Strophe: 96  
Verse: a  
مرا تا جن بود اوميد باشد
Verse: b  
که روزى جفت من خورشيد باشد

Strophe: 97  
Verse: a  
توى خورشيد و تا رويت نباشد
Verse: b  
جهانم جز چنان مويت نباشد

Strophe: 98  
Verse: a  
پس سختى بديدم از زمانه
Verse: b  
مر آن را پاك مهر تو بهانه

Strophe: 99  
Verse: a  
چنان دانم که اين سختى پسينست
Verse: b  
دلم زين پس به شادى بر يقينست

Strophe: 100  
Verse: a  
گشاده آنگاهى گردد همه کار
Verse: b  
که سختى بيش آرد بند و مسمار

Strophe: 101  
Verse: a  
گشايد باد چشم نوبهاران
Verse: b  
چو بندد برف راه کوهساران

Page of edition: 322 
Strophe: 102  
Verse: a  
سمنبر ويس گفت آرى چنينست
Verse: b  
و ليکن بخت من با من به کينست

Strophe: 103  
Verse: a  
نپندارم که چون يارم ربايد
Verse: b  
دگر ره روى او يا من نمايد

Strophe: 104  
Verse: a  
ازان ترسم که تو روزى به گوراب
Verse: b  
ببينى دخترى چون دُر خوشاب

Strophe: 105  
Verse: a  
به بالا سرو و سروش ياسمن بر
Verse: b  
به جهره ماه و ماهش مشك پرور

Strophe: 106  
Verse: a  
پس آزرم وفاى من ندارى
Verse: b  
دل بى مهر خويش او را سفارى

Strophe: 107  
Verse: a  
نگر تا نگذرى هر گز به گوراب
Verse: b  
که آنجا دل همى گردد چو دولاب

Strophe: 108  
Verse: a  
ز بس خوبان و مهرويان که بينى
Verse: b  
ندانى زان کدامين بر گزينى

Strophe: 109  
Verse: a  
چو روى خويش مردم را نمايند
Verse: b  
بهروى و موى زيبا دل ربايند

Strophe: 110  
Verse: a  
چنان چون باد هنگام بهاران
Verse: b  
ربايد برگ گل از شاخساران

Strophe: 111  
Verse: a  
بگيرندت به زلف و چشم جادو
Verse: b  
چو گيرد شير گور و يوز آهو

Strophe: 112  
Verse: a  
اگر دارى هزاران دل چو سندان
Verse: b  
بمانى بى دل از ديدار ايشان

Strophe: 113  
Verse: a  
و گر تو پيشهدارى ديو بستن
Verse: b  
ندانى خود ازيشان باز رستن

Strophe: 114  
Verse: a  
جهان افروز رامين گفت افر ماه
Verse: b  
بيايد گرد من گردد يکى ماه

Strophe: 115  
Verse: a  
سهيلش ياره باشد تاج خورشيد
Verse: b  
سماکش عقد باشد طوق ناهيد

Strophe: 116  
Verse: a  
همه گفتار او باشد به فرهنگ
Verse: b  
همه کردار او باشد به نيرنگ

Page of edition: 323 
Strophe: 117  
Verse: a  
لبانش نوش باشد بوسه دارو
Verse: b  
رخانش فتنه باشد چشم جادو

Strophe: 118  
Verse: a  
دهد ديدنش پيران را جوانى
Verse: b  
لبانش مردگان را زندگانى

Strophe: 119  
Verse: a  
به جان تو که مهر تو نکاهم
Verse: b  
به جاى مهر تو مهرى نخواهم

Strophe: 120  
Verse: a  
ز بهر تو مرا دايه فزونتر
Verse: b  
ز ماهى با چنان اورنگ و زيور

Strophe: 121  
Verse: a  
پس آنگه يکدگر را بوسه دادند
Verse: b  
هزاران بار رخ بر رخ نهادند

Strophe: 122  
Verse: a  
دو چشم خويش خونين رود کردند
Verse: b  
چو يکدگر همى پدرود کردند

Strophe: 123  
Verse: a  
چو آه حسرت از دل بر کشيدند
Verse: b  
به گردون بر همى آذر کشيدند

Strophe: 124  
Verse: a  
چو سيل فرقت از ديده براندند
Verse: b  
به دست اندر همى گوهر فشاندند

Strophe: 125  
Verse: a  
هوا دوزخ شد از بس آه ايشان
Verse: b  
زمين از اشکشان درياى عمان

Strophe: 126  
Verse: a  
دو بيدل هر دو چون شيدا بماندند
Verse: b  
ميان دوزخ و دريا بماندند

Strophe: 127  
Verse: a  
چو رامين بر نشست و رخت بر داشت
Verse: b  
ز روى صبر ويسه پرده بر داشت

Strophe: 128  
Verse: a  
قصا از قامت ويسه کمان ساخت
Verse: b  
که رامين را چو تير از وى بينداخت

Strophe: 129  
Verse: a  
شده رامين چو تيرى دور پر تاب
Verse: b  
کمان بر جاى و تير آلوده خوناب

Strophe: 130  
Verse: a  
همى ناليد ويسه در جدايى
Verse: b  
شکيب از من جدا شد تا تو آيى

Strophe: 131  
Verse: a  
قصاى بد ترا در ره فگنده
Verse: b  
هواى دل مرا در چه فگنده

Strophe: 132  
Verse: a  
نگارا تا تو باشى مانده در راه
Verse: b  
هوا جوى تو باشد مانده در چاه

Strophe: 133  
Verse: a  
چه بختست اين که گم بادا چنين بخت
Verse: b  
گهم بر خاك دارد گاه بر تخت

Page of edition: 324 
Strophe: 134  
Verse: a  
به چندان غم بياگند اين دل تنگ
Verse: b  
که در دشتى نگنجد شصت فرسنگ

Strophe: 135  
Verse: a  
چو دريا کرد چشمم را ز بس نم
Verse: b  
چو دوزخ کرد جانم را ز بس غم

Strophe: 136  
Verse: a  
سزد گر خواب در چشمم نيايد
Verse: b  
سزد گر صبر در جانم نپايد

Strophe: 137  
Verse: a  
به دريا در که يارد بود مادام
Verse: b  
به دوزخ در که آرد کرد آرام

Strophe: 138  
Verse: a  
چه بدتر زان گر از دشمن کنم ياد
Verse: b  
که فويم دشمن من همچو من باد

Strophe: 139  
Verse: a  
چو از در گه به راه افتاده رامين
Verse: b  
به پروين شد خروش ناى رويين

Strophe: 140  
Verse: a  
چو ابر تيره شد گرد سواران
Verse: b  
که او را اشك رامين بود باران

Strophe: 141  
Verse: a  
اگر چه بود آزرده ز دلبر
Verse: b  
کجا داغ جفا بودش به دل بر

Strophe: 142  
Verse: a  
همى پيچيد بر درد جدايى
Verse: b  
نشسته بر رخان گرد جدايى

Strophe: 143  
Verse: a  
نباشد هيچ عاشق را صبورى
Verse: b  
نخاصه روز هجر و گاه دورى

Strophe: 144  
Verse: a  
چو باشد در جدايى دل شکيبا
Verse: b  
مرو را نيست نام عشق زيبا


Next part



This text is part of the TITUS edition of Gurgani, Vis u Ramin.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.