TITUS
Gurgani, Vis u Ramin
Part No. 54
Previous part

Chapter: 54  
رفتن راهين به گوراب و ديدن گل و عاشق شدن بر وى


Strophe: 1  
Verse: a   اگر چه يافت رامين مرزبانى
Verse: b  
به درگاه برادر پهلوانى

Strophe: 2  
Verse: a  
دلش بى ويس با فرمان و شاهى
Verse: b  
به سختى بود چود بى آب ماهى

Strophe: 3  
Verse: a  
بگشت او گرد مرز پادشايى
Verse: b  
گرفته راى فرمانش روايى

Strophe: 4  
Verse: a  
به هر شهرى و هر جايى گذر کرد
Verse: b  
بدان را از جهان زير و زبر کرد

Page of edition: 325 
Strophe: 5  
Verse: a  
چنان بى بيم و ايمن کرد گرگان
Verse: b  
که ميشان را شبان بودند گرگارن

Strophe: 6  
Verse: a  
عقاب و باز بُد در حد سارى
Verse: b  
رفيق و جفت کبگ کوهسارى

Strophe: 7  
Verse: a  
ز بس بى خوردن و خوشى در آمل
Verse: b  
تو گفتى بودش آب رودها مل

Strophe: 8  
Verse: a  
ز داد او همه مردم به کامش
Verse: b  
نشسته روز و شب با عيش و رامش

Strophe: 9  
Verse: a  
ز بيم تيغ او در مرز گوراب
Verse: b  
همى با شير بيشه خورد گور آب

Strophe: 10  
Verse: a  
نشسته با سپاهى در سپاهان
Verse: b  
که بود از مرزها بهتر سپاهان

Strophe: 11  
Verse: a  
ز گرگان تا رى و اهواز و بغداد
Verse: b  
بگسترده بساط رامش و داد

Strophe: 12  
Verse: a  
جهان چون خفته آسوده ز سختى
Verse: b  
همه کس شادمان از نيکبختى

Strophe: 13  
Verse: a  
زمانه از نياز آزاد گشته
Verse: b  
ولايت چون نهشت آباد گشته

Strophe: 14  
Verse: a  
حسودان از جهان دل بر گرفته
Verse: b  
درختان از سعادت بر گرفته

Strophe: 15  
Verse: a  
گرفته روز و شب دست سران جام
Verse: b  
به چنگ آورده دولت را سرانجام

Strophe: 16  
Verse: a  
چو رامين گرد مرز خويش بر گشت
Verse: b  
چنان مآمد که بر گوراب بگذشت

Strophe: 17  
Verse: a  
سر افرازان چو شاپور و رفيدا
Verse: b  
در آن کشور به نام نيك پيدا

Strophe: 18  
Verse: a  
يکايك ساختندش ميهمانى
Verse: b  
ستوده بزمهاى خسروانى

Strophe: 19  
Verse: a  
سحر گاهانهمه به شکار رفتند
Verse: b  
به گاه نيم روزان مى گرفتند

Strophe: 20  
Verse: a  
گهى در صيد گه با تير و خنجر
Verse: b  
گهى در بزمگه با رود و ساغر

Strophe: 21  
Verse: a  
گهى شيران گرفتند از نيستان
Verse: b  
کهى جام نبيد اندر گلستان

Strophe: 22  
Verse: a  
بدين خوبى که گفتم روزگارى
Verse: b  
بسر بردند در عيش و شکارى

Strophe: 23  
Verse: a  
دل رامين به هشيارى و مستى
Verse: b  
چو ناز آگنده بود از درد و سستى

Page of edition: 326 
Strophe: 24  
Verse: a  
گر او تيرى به نخچيرى فگندى
Verse: b  
هواى دل برو تيرى فگندى

Strophe: 25  
Verse: a  
به شب کز دوستان تنها بماندى
Verse: b  
ز خون ديدگان دريا براندى

Strophe: 26  
Verse: a  
بدين سان بود حالش تا يکى روز
Verse: b  
به ره بر ديد خورشيد دل افروز

Strophe: 27  
Verse: a  
نگارى نوبهارى غمگسارى
Verse: b  
ستمگارى به دل بردن سوارى

Strophe: 28  
Verse: a  
به خوبى پادشايى دل ربايى
Verse: b  
به بوسه جان فزايى دلگشايى

Strophe: 29  
Verse: a  
به دو رخ بوستانى گلستانى
Verse: b  
ميان گلستان شکر ستانى

Strophe: 30  
Verse: a  
دو زلفش خوانده نقش هر گسونى
Verse: b  
گرفته تاب هر جيمى و نونى

Strophe: 31  
Verse: a  
لبش گشثه شفاى هر گزندى
Verse: b  
ببرده آب هر شهدى و قندى

Strophe: 32  
Verse: a  
دهان تنگ چون ميمى عقيقين
Verse: b  
درو دندان بسان وين سيمين

Strophe: 33  
Verse: a  
به چشم آورده تير افگن ز ابخاز
Verse: b  
به زلف آورده جراره ز اهواز

Strophe: 34  
Verse: a  
رخانش تخت ديباهاى ششتر
Verse: b  
لبانش تنگ شکرهاى عسکر

Strophe: 35  
Verse: a  
يکى چون گل که بر وى مشك بيزد
Verse: b  
يکى چون در که در وى باده ريزد

Strophe: 36  
Verse: a  
زره را در ميان پروين فگنده
Verse: b  
کمان را توزهء مشکين فگنده

Strophe: 37  
Verse: a  
يکى بر سنبلش گشته زره گر
Verse: b  
يکى بر نرگسش گشته کمان ور

Strophe: 38  
Verse: a  
رهى گشته دلش را سنگ و فولاد
Verse: b  
چنان چون قداو را سرو و شمشاد

Strophe: 39  
Verse: a  
رخش را نام شد گلنار بربر
Verse: b  
دو زلفش را لقب زنجير دلبر

Strophe: 40  
Verse: a  
يکى را چشمهء نوش آب داده
Verse: b  
يکى را دست فتنه تاب داده

Strophe: 41  
Verse: a  
ز برف و شير و خون و مى راخانى
Verse: b  
ز قند و نوش و شهد و در دهانى

Page of edition: 327 
Strophe: 42  
Verse: a  
يکى را بر کران مشکين جراره
Verse: b  
يکى را بر ميان رخشان ستاره

Strophe: 43  
Verse: a  
نهفته در قصب اندام چون سيم
Verse: b  
چو اندر آب روشن ماهى شيم

Strophe: 44  
Verse: a  
به سر بر افسرى از مشك و عنبر
Verse: b  
فرازش افسرى از زر و گوهر

Strophe: 45  
Verse: a  
فرو هشته ز سر تا پاى گيسوى
Verse: b  
به بوى مشك و رنگ جان جادوى

Strophe: 46  
Verse: a  
چنان آويخته شب از شباهنگ
Verse: b  
و يا از مشك بر مه بسته اورنگ

Strophe: 47  
Verse: a  
بنا گوشش چو ديباى پر از گل
Verse: b  
طرازى کرده بر ديبا ز سنبل

Strophe: 48  
Verse: a  
برين سان تن گدازى دل نوازى
Verse: b  
خوش آوازى سرافرازى بنازى

Strophe: 49  
Verse: a  
چو باغى از مه و پروين بهارش
Verse: b  
بهارى از گل و سوسن نگارش

Strophe: 50  
Verse: a  
نگارى بود بنگاريده دادار
Verse: b  
بت ارايش نگاريده دگر بار

Strophe: 51  
Verse: a  
تنش ديبا و در پوشيده ديبا
Verse: b  
رخش زيبا و بنگاريده زيبا

Strophe: 52  
Verse: a  
ز پس زيور جو گنجى پر ز زيور
Verse: b  
ز بس گوهر چو کانى پر ز گوهر

Strophe: 53  
Verse: a  
همى باريدش از مر غول عنبر
Verse: b  
چنان کز نقش جامه در و گوهر

Strophe: 54  
Verse: a  
به يك فرسنگ او را روشنايى
Verse: b  
همى شد با نسيم آشنايى

Strophe: 55  
Verse: a  
مهش از تاج و مهر از روى تابان
Verse: b  
سهيل از گردن و پروين ز دندان

Strophe: 56  
Verse: a  
ز خوشى همچو شاهى و جوانى
Verse: b  
ز شيرينى چو کام و زندگانى

Strophe: 57  
Verse: a  
ز خوبى همچو باغ نوبهارى
Verse: b  
ز گُشى چون گوزن مرغزارى

Strophe: 58  
Verse: a  
ز خوبان گرد او هشتاد دلبر
Verse: b  
بتان چين و روم و هند و بربر

Strophe: 59  
Verse: a  
همه گردش چو گرد سرو نسرين
Verse: b  
همه پيشش چو پيش ماه پروين

Strophe: 60  
Verse: a  
چو رامين ديد آن سرو روان را
Verse: b  
بت با جان و ماه با روان را

Page of edition: 328 
Strophe: 61  
Verse: a  
تو گفتى ديد خورشيد جهان تاب
Verse: b  
که از ديدار او چشمش گرفت آب

Strophe: 62  
Verse: a  
دو پايش سست شد خيره فرومند
Verse: b  
ز سستى تيرها از دست بفشاند

Strophe: 63  
Verse: a  
نبودش ديده را ديدار باور
Verse: b  
که بت بيند همى يا ماه يا خور

Strophe: 64  
Verse: a  
بهشتست اين که ديدم يا بهارست
Verse: b  
بهشتى حور يا چينى نگارست

Strophe: 65  
Verse: a  
به باغ دلبرى آزاده سروست
Verse: b  
به دشت خرمى نازان تذروست

Strophe: 66  
Verse: a  
بتان چون لشکرند او شاه ايشان
Verse: b  
ويا چون اخترند او ماه ايشان

Strophe: 67  
Verse: a  
درين آنديشه بود آزاده رامين
Verse: b  
که آمد نزد او آن سرو سيمين

Strophe: 68  
Verse: a  
تو گفتى بود ديرين دوستدارش
Verse: b  
فراز آمد گرفت اندر کنارش

Strophe: 69  
Verse: a  
بدو گفت اى جهان را نامور شاه
Verse: b  
ز تو چون ماه روشن کشور ماه

Strophe: 70  
Verse: a  
شب آمد تو به نزد ما فرود آى
Verse: b  
غمين گشتى يکى ساعت بياساى

Strophe: 71  
Verse: a  
ز ما بپذير يك شب ميهمانى
Verse: b  
که داريمت به ناز و شادمانى

Strophe: 72  
Verse: a  
مى گلگونت ارم روشن و خوش
Verse: b  
که دارد بوى مشك و رنگ آتش

Strophe: 73  
Verse: a  
ز بيشه شنبليد آرمت خود روى
Verse: b  
بنفشه آرمت همچون تو خوش بوى

Strophe: 74  
Verse: a  
ز بيشه مرغ و دُراخ بهارى
Verse: b  
ز کوه آرمت کبگ کوهسارى

Strophe: 75  
Verse: a  
ز باغ آرم گل و آزاده سوسن
Verse: b  
کنم مجلس چو ديباى ملون

Strophe: 76  
Verse: a  
گرامى دارمت چون جان شيرين
Verse: b  
که خود ميهمان داريم چونين

Strophe: 77  
Verse: a  
جهان افروز رامين گفت اى ماه
Verse: b  
مرا از نام و از گوهر کن آگاه

Strophe: 78  
Verse: a  
به گوراب از کدامين تخم زادى
Verse: b  
تن سيمين بدارى يا ندادى

Page of edition: 329 
Strophe: 79  
Verse: a  
چه نامى وز کدامين جايگاهى
Verse: b  
مرا خواهى به جفتى يا نخواهى

Strophe: 80  
Verse: a  
اگر با تو کسى پيوند جويد
Verse: b  
ازو مادرت کاوين چند جويد

Strophe: 81  
Verse: a  
لب شيرين تو پر شهد و قندست
Verse: b  
نگويى تا ازان قندى به چندست

Strophe: 82  
Verse: a  
اگر قند ترا باشد بها جان
Verse: b  
به چان تو که باشد سخت ارزان

Strophe: 83  
Verse: a  
جوابش داد خورشيد سخن گوى
Verse: b  
سروش دلکش آن حور پرى روى

Strophe: 84  
Verse: a  
نه آنم من که پوشيدست نامم
Verse: b  
کسى را گفت بايد من کدامم

Strophe: 85  
Verse: a  
که مهر از هيچ کس پنهان نماند
Verse: b  
همه کس مهر تابان را بداند

Strophe: 86  
Verse: a  
مرا مامك گهر بابا رفيدا
Verse: b  
درين کشور به نام نيك پيدا

Strophe: 87  
Verse: a  
مرا فرخ برادر مرزبانست
Verse: b  
که آذربايگان را پهلوانست

Strophe: 88  
Verse: a  
مرا مادر به زير گل بزادست
Verse: b  
گل خوشبوى نام من نهادست

Strophe: 89  
Verse: a  
ستوده گوهرم از مام و از باب
Verse: b  
که اين از همدانست آن ز گوراب

Strophe: 90  
Verse: a  
منم گل برگ گل بوى گل اندام
Verse: b  
گلم چهره گلم گونه گلم نام

Strophe: 91  
Verse: a  
به من شد هر که در گوراب حستو
Verse: b  
که من هستم کنون گوراب بانو

Strophe: 92  
Verse: a  
مرا هست اين نکويى مادر آورد
Verse: b  
مرا دايد به مهر و ناز پرورد

Strophe: 93  
Verse: a  
مرا گردن بلورين سينه سيمين
Verse: b  
به نر مى قاقم و بر بوى نسرين

Strophe: 94  
Verse: a  
چه پرسى از من و از خاندانم
Verse: b  
             

Strophe: 95  
Verse: a  
             
Verse: b  
که من نام و نژادت نيك دانم

Page of edition: 330 
Strophe: 96  
Verse: a  
تو رامين شهنشه را برادر
Verse: b  
که مهر ويس با جانت برابر

Strophe: 97  
Verse: a  
تو بشکيبى ز ديدارش به گوراب
Verse: b  
اگر هر گز شکيبد ماهى از آب

Strophe: 98  
Verse: a  
جدا مانى تو زان شمشاد آزاد
Verse: b  
اگر دجله جدا ماند ز بغداد

Strophe: 99  
Verse: a  
شود شسته ز جانت اين تباگى
Verse: b  
گر از زنگى شود شسته سياهى

Strophe: 100  
Verse: a  
دلت بستست بر وى دايهء پير
Verse: b  
به افسون ساخته مسمار و زنجير

Strophe: 101  
Verse: a  
تو نتوانى که از وى باز گردى
Verse: b  
و با يار دگر آنباز گردى

Strophe: 102  
Verse: a  
چو زو نشکيبى او را باش تنها
Verse: b  
تو زو رسوا و او نيز از تو رسوا

Strophe: 103  
Verse: a  
شهنشه از تو ننگ آلود گشته
Verse: b  
خدا از هر دو ناخشنود گشته

Strophe: 104  
Verse: a  
چو بشنيد اين سخن آزاده رامين
Verse: b  
به دل مر بيدلى را کرد نفرين

Strophe: 105  
Verse: a  
کجا از بيدلى گشت او علامت
Verse: b  
شنيد از هر که در گيتى ملامت

Strophe: 106  
Verse: a  
دگر باره به نرمى گفت با ماه
Verse: b  
سخنهايى که برد او را دل از راه

Strophe: 107  
Verse: a  
بدو گفت اى نگار سرو بالا
Verse: b  
بت خورشيد چهر ماه سيما

Strophe: 108  
Verse: a  
مکن مرد بلا ديده ملامت
Verse: b  
ز يزدان خواه تا يابد سلامت

Strophe: 109  
Verse: a  
همه کار خداى از خلق رازست
Verse: b  
قصا را دست بر مردم درازست

Strophe: 110  
Verse: a  
مرا بر سر مزن کم کار زشتست
Verse: b  
قصا بر من مگر چونين نبشتست

Strophe: 111  
Verse: a  
مکن ياد گذشته کار گيهان
Verse: b  
که کار رفته را در يافت نتوان

Strophe: 112  
Verse: a  
اگر فرمان برى ماه دو هفته
Verse: b  
نباشى ياد گير از کار رفته

Strophe: 113  
Verse: a  
ز دى ننديشى و امروز بينى
Verse: b  
مرا از هر که بينى بر گژينى

Page of edition: 331 
Strophe: 114  
Verse: a  
به نيکى مر مرا انباز گردى
Verse: b  
به انباى مرا دمساز گردى

Strophe: 115  
Verse: a  
تو باشى آفتاب اندر حصارم
Verse: b  
رخت باشد بهار اندر کنارم

Strophe: 116  
Verse: a  
اگر من يابم از تو کامگارى
Verse: b  
بيابى تو ز من کامى که دارى

Strophe: 117  
Verse: a  
ترا نگزيرد از بخشنده شاهى
Verse: b  
مرا نگزيرد از رخشنده ماهى

Strophe: 118  
Verse: a  
تو باش اکنون به کام دل مرا ماه
Verse: b  
که من باشم به کام دل ترا شاه

Strophe: 119  
Verse: a  
ترا بخشم ز گيتى هر چه دارم
Verse: b  
و گر جانم بخوانى پيشت آرم

Strophe: 120  
Verse: a  
سراين را نباشد جز تو بانو
Verse: b  
روانم را نباشد جز تو دارو

Strophe: 121  
Verse: a  
هر آن گاهى که يابم از تو پيوند
Verse: b  
خورم بر راستى پيش تو سوگند

Strophe: 122  
Verse: a  
که تا باشد به گيتى کوه و صحرا
Verse: b  
رود جيحون و دجله سوى دريا

Strophe: 123  
Verse: a  
ز چشمه آب خيزد زاب ماهى
Verse: b  
نمايد خور فروغ و شب سياهى

Strophe: 124  
Verse: a  
بتابد مهر و ماه آسمانى
Verse: b  
ببالد زاد سرو بوستانى

Strophe: 125  
Verse: a  
جهد باد صبا بر کوهساران
Verse: b  
چرد گور ژيان در مرغزاران

Strophe: 126  
Verse: a  
تو با من باشى و من با تو جاويد
Verse: b  
به مهر يکدگر داريم اوميد

Strophe: 127  
Verse: a  
نگيرم جز تو يارى را در آغوش
Verse: b  
کنم آن را که ديدستم فراموش

Strophe: 128  
Verse: a  
نبود از ويس نيکوتر مرا يار
Verse: b  
به دو گيتى شدم زو نيز بيزار

Strophe: 129  
Verse: a  
جوابش داد خورشيد گل اندام
Verse: b  
منه راما مرا از جادوى دام

Strophe: 130  
Verse: a  
نه آنم من که در دام تو آيم
Verse: b  
چنين بى رنج در کام تو آيم

Strophe: 131  
Verse: a  
مرا از تو نيايد پادشايى
Verse: b  
نه خودکامى و نه فرمان روايى

Strophe: 132  
Verse: a  
نه ميدانى پر از آشوب لشکر
Verse: b  
نه ايوانى پر از دينار و گوهر

Strophe: 133  
Verse: a  
مرا کاميست از تو گر بيابم
Verse: b  
سر از فرمان و رايت بر نتابم

Page of edition: 332 
Strophe: 134  
Verse: a  
تو باشى پيش من شاه جهاندار
Verse: b  
چو من باشم به پيش تو پرستار

Strophe: 135  
Verse: a  
اگر مهرم بپروردن توانى
Verse: b  
وفاى من بسر بردن توانى

Strophe: 136  
Verse: a  
نيابى در جهان چون من يکى يار
Verse: b  
وفا ورز و وفا جوى و وفادار

Strophe: 137  
Verse: a  
نبايد مر ترا مرز خراسان
Verse: b  
هم ايدر باش دل شاد و تن آسان

Strophe: 138  
Verse: a  
مشو ديگر به نزد ويس جادو
Verse: b  
زن موبد کجا باشدت بانو

Strophe: 139  
Verse: a  
مکن زو ياد گرچه مهربانست
Verse: b  
کجا چيز کسان زان کسانست

Strophe: 140  
Verse: a  
بکن پيمان که نه مهرش پرستى
Verse: b  
نه پيغامش دهى نه کس فرستى

Strophe: 141  
Verse: a  
اگر با من کنى زين گونه پيمان
Verse: b  
تن ما را سر باشد يکى جان

Strophe: 142  
Verse: a  
چو بشنيد اين سحن رامين از آن ماه
Verse: b  
زبان خود ز پاسخ کرد کوتاه

Strophe: 143  
Verse: a  
پذيره کرد از گل اين بهانه
Verse: b  
گرفتش دست و بردش سوى خانه

Strophe: 144  
Verse: a  
چو رامين شد در ايوان رفيدا
Verse: b  
گرفته دست ماه سرو بالا

Strophe: 145  
Verse: a  
گهى صد جام در پايش فشاندند
Verse: b  
به گاه زر نگارش بر نشاندند

Strophe: 146  
Verse: a  
در و ديوار در ديبا گرفتند
Verse: b  
زمين در عنبر سارا گرفتند


Next part



This text is part of the TITUS edition of Gurgani, Vis u Ramin.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.