TITUS
Gurgani, Vis u Ramin
Part No. 110
Previous part

Chapter: 110  
نشستن رامين بر تخت شهنشاهى


Strophe: 1  
Verse: a   چو آگاهى به رامين شد ز موبد
Verse: b  
که او را چون فرو برد اختر بد

Page of edition: 521 
Strophe: 2  
Verse: a  
> يکى هفته سران لشکر وى
Verse: b  
به سوك اندر نشسته همبر وى <

Strophe: 3  
Verse: a  
نهانى شکر دادار جهان کرد
Verse: b  
که او فرجام موبد را چنان کرد

Strophe: 4  
Verse: a  
نه جنگى بود مرگش را بهانه
Verse: b  
نه خونى ريخته شد در ميانه

Strophe: 5  
Verse: a  
سر آمد روز چونان پادشاهى
Verse: b  
نبوده هيچ رامين را گناهى

Strophe: 6  
Verse: a  
هزاران سجده برد او پيش دادار
Verse: b  
همى گفت اى خداوند نکو کار

Strophe: 7  
Verse: a  
تو دانى گونه گون درها گشادن
Verse: b  
که چونين کارها دانى نهادن

Strophe: 8  
Verse: a  
برانى هر کرا خواهى ز گيهان
Verse: b  
بر آرى هر کرا خواهى به کيوان

Strophe: 9  
Verse: a  
بذيرفتم ز تو تا زنده باشم
Verse: b  
که خشنوديت را جويند باشم

Strophe: 10  
Verse: a  
ميان بندگانت داد جويم
Verse: b  
هميشه راست باشم راست گويم

Strophe: 11  
Verse: a  
بُوم در پادشاهى داد فرماى
Verse: b  
به درويشان کام بخشاى

Strophe: 12  
Verse: a  
توم يارى ده اندر پادشايى
Verse: b  
که يارى دادنم را خود تو شايى

Strophe: 13  
Verse: a  
توى پشتى توم يارى به هر کار
Verse: b  
مرا از چشم و دست بد نگه دار

Strophe: 14  
Verse: a  
خداوندم توى من بندهء بند
Verse: b  
مرا شاهى تو دادى اى خداوند

Strophe: 15  
Verse: a  
خداوندم توى من بندهء تو
Verse: b  
که من خود بندام دارندهء تو

Strophe: 16  
Verse: a  
کنون کردى چو سالار جهانم
Verse: b  
بدار اندر پناه سايبانم

Strophe: 17  
Verse: a  
چو لاله کرد لختى پيش دادار
Verse: b  
وزين معنى سخنها گفت بسيار

Strophe: 18  
Verse: a  
همان گه بار را فرمود بستن
Verse: b  
سواران سپه را بر نشستن

Strophe: 19  
Verse: a  
بر آمد بانگ کوس و نالهء ناى
Verse: b  
روان شد همچو جيحون لشکر از جاى

Page of edition: 522 
Strophe: 20  
Verse: a  
روارو در سپاه افتاد چونان
Verse: b  
که از باد صبا در ابر نيسان

Strophe: 21  
Verse: a  
چو راه حشر گشت آن ره ز غلغل
Verse: b  
ز کوه ديلمان تا شهر آمل

Strophe: 22  
Verse: a  
جهان افروز رامين با دل افروز
Verse: b  
همى آمد همه ره شاد و فيروز

Strophe: 23  
Verse: a  
به شادى روز رام و روز شنبد
Verse: b  
فرود آمد به لشکرگاه موبد

Strophe: 24  
Verse: a  
بزرگان پيش او رفتند يکسر
Verse: b  
به ديهيمش بر افشاندند گوهر

Strophe: 25  
Verse: a  
مرو را پاك شاهنشاه خواندند
Verse: b  
ز فر و داد و خيره بماندند

Strophe: 26  
Verse: a  
چو ابرى بود دستش نوبهارى
Verse: b  
همى باريد در شاهوارى

Strophe: 27  
Verse: a  
يکى هفته به آمل بود خرم
Verse: b  
دمادم زد همى رطل دمادم

Page of edition: 523 
Strophe: 28  
Verse: a  
پس آنگه داد طبرستان به رهام
Verse: b  
جوانمرد نکوبخت نکونام

Strophe: 29  
Verse: a  
به ايران در نژاد او کيانى
Verse: b  
بزرگى در نژادش باستانى

Strophe: 30  
Verse: a  
هميدون داد شهر رى به بهروز
Verse: b  
که بودش دوستدار و نيك آموز

Strophe: 31  
Verse: a  
بدان گاهى که او با ويس بگريخت
Verse: b  
به دام شاه موبد در نياويخت

Strophe: 32  
Verse: a  
به رى بهروز کردش ميزبانى
Verse: b  
به خانه داشتش چندى نهانى

Strophe: 33  
Verse: a  
به نيکى لاجرم نيکى جزا بود
Verse: b  
کجا او خود به نيکى سزا بود

Strophe: 34  
Verse: a  
بکن نيکى و در درياش انداز
Verse: b  
که روزى گشته لولو يابيش باز

Strophe: 35  
Verse: a  
وز آن پس داد گرگان را به آذين
Verse: b  
کهبا او يکدل بود و ديرين

Strophe: 36  
Verse: a  
به درگاهش سپهبد بود ويرو
Verse: b  
چو سرهنگ سرايش بود شيرو

Strophe: 37  
Verse: a  
دو پيل مست و دو شير دلاور
Verse: b  
به گوهر ويس بانو را برادر

Strophe: 38  
Verse: a  
چو هر شهرى به شاهى دادگر داد
Verse: b  
نگهبانى به هر مرزى فرستاد

Strophe: 39  
Verse: a  
به راه افتاد با لشکر سوى مرو
Verse: b  
کجا ديدار او بد داروى مرو

Strophe: 40  
Verse: a  
خراسان سر بسر آذين ببستند
Verse: b  
پرى رويان بر آذينها نشستند

Strophe: 41  
Verse: a  
همه راهى ورا چون بوستان شد
Verse: b  
همه دستى برو گوهر فشان شد

Strophe: 42  
Verse: a  
زبانها بود بر وى آفرين خوان
Verse: b  
چو دلها در وفاى وى گروگان

Strophe: 43  
Verse: a  
چو در مرو گزين شد شاه رامين
Verse: b  
بهشتى ديد در وى بسته آذين

Page of edition: 524 
Strophe: 44  
Verse: a  
به خوبى همچو نوروز درختان
Verse: b  
ز خوشى همچو روز نيك بختان

Strophe: 45  
Verse: a  
هزار آوا به دستان رود سازان
Verse: b  
شکوفه جامهاى دلنوازان

Strophe: 46  
Verse: a  
فرازش ابر دود مشك و عنبر
Verse: b  
و زو بارنده سيم و زر و گوهر

Strophe: 47  
Verse: a  
سه مه آذينها بسته بماندند
Verse: b  
وزيشان روز و شب گوهر فشاندند

Strophe: 48  
Verse: a  
بدين رامش نه خود مرو گزين بود
Verse: b  
کجا يکسر خراسان همچنين بود

Strophe: 49  
Verse: a  
ز موبد ساليان سختى کشيدند
Verse: b  
پس از مرگش به آسانى رسيدند

Strophe: 50  
Verse: a  
چو از بيدار او آزاد گشتند
Verse: b  
به داد شاه رامين شاه گشتند

Strophe: 51  
Verse: a  
تو گفتى يکسر از دوزخ بر ستند
Verse: b  
به زير سايهء طوبى نشستند

Strophe: 52  
Verse: a  
بدان را بد بود روزى سرانجام
Verse: b  
بماند نامشان جاويد بد نام

Strophe: 53  
Verse: a  
مکن بد در جهان و بد مينديش
Verse: b  
کجا گر بد کنى بد آيدت پيش

Strophe: 54  
Verse: a  
چه نيکو گفت خسرو کهبدان را
Verse: b  
ز دوزخ آفريد ايزد بدان را

Strophe: 55  
Verse: a  
از آن گوهر که شان آورد ز آغاز
Verse: b  
به پايان هم بدان گوهر برد باز

Page of edition: 525 
Strophe: 56  
Verse: a  
چو رامين دادجوى و دادگر شد
Verse: b  
جهان از خفتگان آسوده تر شد

Strophe: 57  
Verse: a  
سپهداران او هر جا که رفتند
Verse: b  
به فر او همه گيتى گرفتند

Strophe: 58  
Verse: a  
چو رنج دشمنانش بود بى بر
Verse: b  
جهان او را شد از چين تا به بربر

Strophe: 59  
Verse: a  
به هر شهرى شد از وى شهريارى
Verse: b  
به هر مرزى شد از وى مرزدارى

Strophe: 60  
Verse: a  
همه ويرانها آباد کردند
Verse: b  
هزاران شهر و ده بنياد کردند

Strophe: 61  
Verse: a  
بدانديشان همه بر دار بودند
Verse: b  
و يا در چاه و زندان خوار بودند

Strophe: 62  
Verse: a  
به هر راهى رباطى کرد و خانى
Verse: b  
نشانده بر کنارش راهبانى

Strophe: 63  
Verse: a  
جهان آسوده گشت از دزد و طرار
Verse: b  
ز کرد و لور و از ره گير و عيار

Strophe: 64  
Verse: a  
ز بس کاو داد سيم و زر سبيلى
Verse: b  
نماند اندر جهان نام بخيلى

Strophe: 65  
Verse: a  
ز بس کاو داد زر و سيم و گوهر
Verse: b  
همه گشتند درويشان توانگر

Strophe: 66  
Verse: a  
ز دلها گشت بيدادى فراموش
Verse: b  
توانگر شد هر آن کاو بود بى توش

Strophe: 67  
Verse: a  
نه جستى گرگ بر ميشى فزونى
Verse: b  
نه کردى ميش گرگى را زبونى

Strophe: 68  
Verse: a  
به هر هفته سپه را بار دادى
Verse: b  
به نيکى پندشان بسيار دادى

Page of edition: 526 
Strophe: 69  
Verse: a  
به دوار گه نشاندى داوران را
Verse: b  
بکندى بيخ و بن بد گوهران را

Strophe: 70  
Verse: a  
به داورگاه او بر شاه و چاکر
Verse: b  
يکى بودى و درويش و توانگر

Strophe: 71  
Verse: a  
چه پيش او شدى شاهى جهانگير
Verse: b  
به گاه داد جستن چه زنى پير

Strophe: 72  
Verse: a  
ور آمد پيش او مرد خدايى
Verse: b  
ستوده بود همچون پادشايى

Strophe: 73  
Verse: a  
به نزدش مرد پر فرهنگ و دانا
Verse: b  
گرامى بود همچون چشم بينا

Strophe: 74  
Verse: a  
در ايران هر کسى دانش بياموخت
Verse: b  
بدان راز خود نزدش بر افروخت

Strophe: 75  
Verse: a  
صد و ده سال رامين در جهان بود
Verse: b  
از آن هشتاد و سه شاه زمان بود

Strophe: 76  
Verse: a  
ميان ملك و جاه و حشمت و مال
Verse: b  
بماند آن نامور هشتاد و سه سال

Strophe: 77  
Verse: a  
زمين از داد او آباد گشته
Verse: b  
زمان از فر او دلشاد گشته

Strophe: 78  
Verse: a  
به فرش گشته سه چيز از جهان کم
Verse: b  
يکى رنج و دوم درد وسوم غم

Strophe: 79  
Verse: a  
گهى جان را خورش دادى ز دانش
Verse: b  
گهى تن را جوان کردى به رامش

Strophe: 80  
Verse: a  
گهى کردى تماشا در خراسان
Verse: b  
گهى نخچير کردى در کهستان

Strophe: 81  
Verse: a  
گهى بودى به طبرستان آباد
Verse: b  
گهى رفتى به خوزستان و بغداد

Strophe: 82  
Verse: a  
هزاران چشمه و کاريز بگشاد
Verse: b  
بريشان شهر و ده بسيار بنهاد

Strophe: 83  
Verse: a  
يکى زان شهرها اهواز ماندست
Verse: b  
کش او آگهاه شهر رام خواندست

Strophe: 84  
Verse: a  
کنونش گر چه هم اهواز خوانند
Verse: b  
به دفتر رام شهرش نام دانند

Page of edition: 527 
Strophe: 85  
Verse: a  
شهى خوش زندگى بودست خوش نام
Verse: b  
که خود در لطف ايشان خوش بود رام

Strophe: 86  
Verse: a  
نه چون اوبد به شاهى سر فرازى
Verse: b  
نه چون او بد به رامش رود سازى

Strophe: 87  
Verse: a  
نگر تا چنگ چون نيکو نهادست
Verse: b  
نکوتر زان نهادى که گشادست

Strophe: 88  
Verse: a  
نشانست اين که چنگ بافرين کرد
Verse: b  
که او را نام چنگ رامين کرد

Strophe: 89  
Verse: a  
چو بر رامين مقررگشت شاهى
Verse: b  
ز دادش گشت پرمه تا به ماهى

Strophe: 90  
Verse: a  
جهان در دست ويس سيمتن کرد
Verse: b  
مرو را پادشاه خويشتن کرد

Strophe: 91  
Verse: a  
دو فرزند آمدش زان ماه پيکر
Verse: b  
چو مالك خوب و چون بابك دلاور

Strophe: 92  
Verse: a  
دو خسرو نامشان خورشيد و جمشيد
Verse: b  
جهان در فر هر دو بسته اوميد

Strophe: 93  
Verse: a  
زمين خاوران دادش به خورشيد
Verse: b  
زمين باختر دادش به جمشيد

Strophe: 94  
Verse: a  
يکى را سغد و خوارزم و چغان داد
Verse: b  
يکى را شام و مصر و قيروان داد

Strophe: 95  
Verse: a  
جهان در دست ويس دلستان بود
Verse: b  
و ڵيکن خاصش آذربايگان بود

Strophe: 96  
Verse: a  
هميدون کشور ارّان و ارمن
Verse: b  
سراسر بد به دست آن سمن تن

Strophe: 97  
Verse: a  
به شاهى ساليان با هم بماندند
Verse: b  
به نيکى کام دل يکسر براندند

Page of edition: 528 
Strophe: 98  
Verse: a  
مهار عمر خود چندان کشيدند
Verse: b  
که فرزنان فرزندان بديدند


Next part



This text is part of the TITUS edition of Gurgani, Vis u Ramin.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.