TITUS
Kartuli Samartlis Dzeglebi III
Part No. 29
Previous part

Text: 29.  
Line of ed.: 27  29. [ქართლ-კახეთის საკათალიკოსო მამულების სითარხნის
Line of ed.: 28 
გუჯარი]

Line of ed.: 29 
[1447 . 25 დეკემბერი]


Line of ed.: 30       [რო]მელი არს და რომლისა.

Line of ed.: 31       
[რომ]ლით ექმნეს ყოველნი აღნაგნი არსისა არსთა უცვალე\ბელისა
Line of ed.: 32    
...სა ძალგანუზომელისა, გარე შემოუწერელისა, ხოლო
Line of ed.: 33    
მიუ[დგო]მელობით ცნობილისა, რომელსა ძალნი უხორცოთანი
Line of ed.: 34    
თუინიერ გარეშე მისსა სახიერებით ვერ მისწუთებიან ცნობად და
Page of ed.: 188   Line of ed.: 1    
თუალ[ნი] შედგმად, რომელსა ცანი ვერ დაიტევენ და წესნი ანგე\ლოზთანი
Line of ed.: 2    
უძრწიან, რომელსა ქუეყანა ვითარცა გუგა ეგრეთ შე\მოუწერია,
Line of ed.: 3    
უსაზღვრო, განუცდელი და გარე შემოუწერელი, ურა\ბამო,
Line of ed.: 4    
ურაულო, ყოველგან მყოფი და ყოველთა მხედი, მბადი და
Line of ed.: 5    
წარმომაარსებელი ყოველთა ყოფილთა და ყოფადთა.

Line of ed.: 6       
ეჰა ვითარ ჴსნისათუის ჩუენ ცოდვილთასა საშოსა შენსა უთეს
Line of ed.: 7    
ლოდ და უხრწნელად შეურევნელად და შეუგინებელად დაიტია
Line of ed.: 8    
დაუტევნელი ცათა და ქუეყანისა და თბითა კაცობრივითა შემოსილ
Line of ed.: 9    
იქმნა, რომელმან წმიდის ყოფით დაჰბადნა ყოველნი აღნაგნი, ვი\თარ
Line of ed.: 10    
მონათა თანა შერაცხილად ჰშევ.

Line of ed.: 11       
ვიტყუი ღმრთაებასა და კაცებასა ორითა ბუნებითა სრული\თა,
Line of ed.: 12    
რომლისა შობასა ანგელოზნი ვითარცა ღმერთსა, მოგუნი ვი\თარცა
Line of ed.: 13    
მეუფესა, ვარსკულავნი ვითარცა დამბადებელსა, ერნი ვი\თარცა
Line of ed.: 14    
მაცხოვარსა და მწყემსნი ვითარცა მონასა მსახურებდეს,
Line of ed.: 15    
რომელსა ევნებოდა ვითარცა კაცსა და თავს იდვა ჩუენ ცთომილ\თათუის
Line of ed.: 16    
შიმშილი, წყურვილი, ნაღულისა სუმა, ყურიმლის ცემა და
Line of ed.: 17    
სამსჭუალთა მიერ გუერდსა მოწელვა.

Line of ed.: 18       
ეჰა, რომლისა მიერ აღიჴოცა ყოველივე მომყუირტოვნება და
Line of ed.: 19    
უსჯულოება, ცხედარო სოლომონისო ასულო დავითისო, რომელი
Line of ed.: 20    
შეყუარებულ იქმნა ძისაგან შენისა, რომელი ეგე ადამს ემამე და
Line of ed.: 21    
დედა ექმენ ევას, დედაო და ქალწულად მშობელო ევმანოელისა,
Line of ed.: 22    
რომელი ეგე სამწლის მიყვანებულ ექმენ ტაძრად.

Line of ed.: 23       
ტაძარო სულისა წმიდისაო, მახარებელთ ევას ნაშობთა ბრა\ლეულთაო,
Line of ed.: 24    
ბნელისაგან წყვდიადისა ნათლად მომყვანებელო, არა
Line of ed.: 25    
მუცლით ქალწულო, გარნა სულისა მიერ წმიდისა ნათლად მოცე\მისა
Line of ed.: 26    
და ჩუენდა ზღუდედ გამორჩეულო, წარმმართებელო მეფო\ბისა
Line of ed.: 27    
ჩუენისაო, დიდებაო და სიმტკიცეო სკიპტრა-პორფირისა და
Line of ed.: 28    
გუირგუინისა ჩუენისაო, მეტეხთა და ხახულისა ღმრთისმშობელო.
Line of ed.: 29    
მეოხებითა და შუამდგომელობითა თქუენითა მვედრებელმან
Line of ed.: 30    
ძისა თქუენისამან და მონდობილმან ცვა-ფარვათა თქუენთამან და
Line of ed.: 31    
განმაერთებელმან ლიხთ-იმერით და ლიხთ ამერისამან ორისავე
Line of ed.: 32    
სამეფოსა მტკიცედ და შეურყეველად მპყრობელმან აფხაზთა და
Line of ed.: 33    
ქართველთა მეფეთა მეფემან გიორგი, რაოდენი ქება და
Line of ed.: 34    
მადლობა შევსწირო თქუენდ[ა] მომართ, ვითარი ქველის საქ\მე
Line of ed.: 35    
ვქმნე წინაშე ძისა თქუენისა ჩუენდა მომართ, ესრეთ წყა\ლობა
Line of ed.: 36    
აურაცხელისა, ვითარც ესერა ბრწყინვენ ოთხნივე კედარნი
Line of ed.: 37    
მეფობისა ჩუენისანი და შეწევნითა და წინამძღრობითა ძელისა
Page of ed.: 189   Line of ed.: 1    
ცხორებისათა აგარის ნათესავნი და მტერნი და წინააღმდგომნი
Line of ed.: 2    
ჩუენნი სამარადისოდ ლტოლვილ და უკუნქცეულ არიან დღენდე\ლად
Line of ed.: 3    
დღედმდე;

Line of ed.: 4       
არამედ აჰა ესერა მოწევნულ იყო საშინელება და რისხვა სა\შინელებით
Line of ed.: 5    
აღძრული, მსგავსი ცოდვათა ჩუენთა და ჟამსა პაპის
Line of ed.: 6    
ძმისა ჩუენისა მეფეთა მეფისა გიორგისასა და მე\ფობასა
Line of ed.: 7    
და პატრონობასა შინა მისსა მოსრულიყო უსჯულოებით
Line of ed.: 8    
აღძრული და ყოვლისა ქუეყანისა მაოჴრებელი და ყოვლისა სჯუ\ლისა
Line of ed.: 9    
მტერი, აგარის მონათესავე და წინააღმდგომი ყოველთა
Line of ed.: 10    
ჯუარის მოსავთა უსჯულო თემურ, მრავლითა და აურაცხელითა
Line of ed.: 11    
უღუსითა და ამოეწყუიდა საქართველო და მრავალნი სულნი პი\რითა
Line of ed.: 12    
მახჳილისათა მოესრნეს; და ახალი იერუსალემი და ქრისტია\ნეთა
Line of ed.: 13    
სჯულისა საძირკუელი და განმანათლებელი ქრისტიანეთა დე\დაქალაქი
Line of ed.: 14    
საყდარი მცხეთა დაექცია და უსაშინელეს და უმწარეს
Line of ed.: 15    
მოწევნულ იყო დღე იგი დღესა მას რომელ კარეტ საბმელ ტაძრი\სა
Line of ed.: 16    
განიპო, მზე დაბნელდა და ქუეყანა ზარტეხილ იქმნა.

Line of ed.: 17       
ხოლო ვინათგან არა დაუტეობს უფალი კუერთხსა ცოდვილ\თასა
Line of ed.: 18    
ნაწილსა ზედა მართალთასა, კუალად მშუიდობა ყო საქართვე\ლოსა
Line of ed.: 19    
ზედა. და შემდგომად ამისსა ღირს-ყო ღმერთმან მამა ჩუენი
Line of ed.: 20    
პატივსა მეფობისასა მოღებად და ეგულვა და ეგულსმოდგინა კუა\ლად
Line of ed.: 21    
აღშენებად ყოვლად წმიდისა და პატიოსნისა ტაძრისა, ყოვ\ლად
Line of ed.: 22    
სანეტაროსა დედაქალაქისა მცხეთისა საყდრისა და ენება მოწ\ყალესა
Line of ed.: 23    
ღმრთისასა და ყოვლითურთ სრულ ექმნა.

Line of ed.: 24       
და რომელნიცა საყდრისა მამულნი ჟამთა შლილობისაგან
Line of ed.: 25    
შესცვალებოდეს და საყდარსა აღარა ჰქონდეს, ყოველნივე შეწირ\ნეს
Line of ed.: 26    
და სიგლებითა დაემტკიცნეს.

Line of ed.: 27       
ხოლო შემდგომად მათსა, ვინათგან ინება მოწყალებამან
Line of ed.: 28    
ღმრთისამან და ორისავე ტახტისა ჴელმწიფედ მპყრობელ ვიქმნე\ნით,
Line of ed.: 29    
რადამცა უკუილაგმა გონება ჩუენი სამსახურებელად სუე\ტისა
Line of ed.: 30    
ღმრთივ-აღმართებულისა კუართისა სამეუფოსა და მიჰრო\ნისა
Line of ed.: 31    
ღმერთ-მყოფელისა და ვითა სამართლად გუმართებდა პატ\რონისა
Line of ed.: 32    
მამისა ჩუენისაგან განჩენილისა დამტკიცება, ეგრეთ ჯერ\ვიჩინეთ,
Line of ed.: 33    
გამოწულილვით ვიძიეთ და გულის-მოდგინებით ახლად
Line of ed.: 34    
გუჯრითა ამით ჩუენცა დავამტკიცეთ და ვათარხნეთ და
Line of ed.: 35    
ვათავი/სუფლეთ:

Page of ed.: 190  
Line of ed.: 1       
რაცა და რასთანაცა ტაძრისა თქუენისა საყდრისა დედაქალა\ქისა
Line of ed.: 2    
მცხეთისა შავქედს ჩამოღმართ იორის პირს მუხა\ანნი
Line of ed.: 3    
არს და მცხეთის გორა, ამას შიგნით ასწორივ,
Line of ed.: 4    
მაღლა მთა, საფსტე ციხე და ციხეს აქეთ ციხეს გარდმოვ\ლით,
Line of ed.: 5    
სერს წავლით ტაზრებს მთამდი შემოსაზღურებით,
Line of ed.: 6    
კეხთ ფადალაშენი და მათნი მთანი და ბარნი, სოფელნი
Line of ed.: 7    
და აგარაკნი, შენნი და უშენნი, კაწართს აქეთ ღელე ჩასწორ,
Line of ed.: 8    
გაღმა სამგორთ, თამარ მეფის აღებულს რუს აქათ
Line of ed.: 9    
ჩავლით ნაგებს მზღურამდი, ჩავლით სერსერნი, აქეთი პირ
Line of ed.: 10    
ჩავლით საჯერნე ტბა, შურთაზანთ კლდე, ჩავლით
Line of ed.: 11    
ლურჯი კლდე, მაჰმადის გორა, დიდ გორას აქათ
Line of ed.: 12    
იორისკენ ესენი და ამას შიგნითნი სვეტისცხოვლის სამანნი, ერ\წოს
Line of ed.: 13    
სოფელი, ნოდოკრა და გორანა, ჩეკური მისითა
Line of ed.: 14    
მიმდგომითა, პიტლოვნითა საგლეხო ერთი, ილს სოფელი
Line of ed.: 15    
წობენა მისითა მზღვრითა;

Line of ed.: 16       
ღაჭისძე მისითა მამულითა; ძაგნაკორნათვე ერთი გლეხი\შერგილასშვილი
Line of ed.: 17    
გიჯიყრელი მისითა მამულითა;
Line of ed.: 18    
მონასტერი ანეში მისითა შესავლითა; სოფელი ბაგა მი\სითა
Line of ed.: 19    
მამულითა; ახტანს ექუსი გლეხი; ბიწმენები სოფ\ლები
Line of ed.: 20    
მისითა მზღვრითა; ტოხასძენი მათითა მამულითა; ზე\დაძნელაშვილი
Line of ed.: 21    
მისითა მამულითა; ჯაჭუი მისითა
Line of ed.: 22    
მზღვრითა; ფოსუი მისითა მზღვრითა; ჯუარი მისითა შე\სავლითა,
Line of ed.: 23    
ოროტითა და კეტალითა; ავჯალა მისითა მზღვარი\თა,
Line of ed.: 24    
კუნენელნი ამა წესითა, რომე: რასცა გამოსავალი და გა\მოსაღები
Line of ed.: 25    
გამოვიდოდეს წელიწადსა შიგა, მისი ნახევარი უკლებ\ლად
Line of ed.: 26    
მცხეთასა მიხუდებოდეს და მიიღებოდეს.

Line of ed.: 27       
აგრევე მისაქციელური ეკუდერსა; წეროვანი და
Line of ed.: 28    
გოროვანი მისითა მზღვრითა; წყალშატროვანი ნა\სოფლარი
Line of ed.: 29    
მისითა მზღვრითა; მუხრანი, რაცა ძუელითგან გაჩე\ნილი
Line of ed.: 30    
არის, მისითა წყლითა; ტურათა ნასოფლარი და აგარა
Page of ed.: 191   Line of ed.: 1    
მისითა მზღვრითა, ციხებრდავი მისითა მზღვრითა, ნოზა
Line of ed.: 2    
მზღვრითა; ტაირისშვილნი მათითა მამულითა; ქარცისძე
Line of ed.: 3    
მისითა მამულითა; ნიგოზანი მისითა მზღვრითა; ქვეში მი\სითა
Line of ed.: 4    
მზღვრითა; ჭინჭველისძე მისითა მამულითა; ჭარებ\ლისძე
Line of ed.: 5    
მისითა მამულითა; კულბითს სამი საგლეხო გა\გელისშვილისა,
Line of ed.: 6    
ლიპარიტასშვილი და მიქლუ\ტუარ
Line of ed.: 7    
; სათიჴარი ნასოფლარი მისითა მზღვრითა; ზაკუი
Line of ed.: 8    
მისითა მზღვრითა; ვირშა მისითა შესავლითა; გორს ფუშ\რუკასძე
Line of ed.: 9    
და დიაკონისძენი და ვენაჴი, ქოჩიბეგა\ური,
Line of ed.: 10    
გულიაური და აყუშური; რუის[ს] მრუელა\შვილი
Line of ed.: 11    
მისითა მამულითა; თავბერისძისა სანაცლოდ;
Line of ed.: 12    
ნუას სამხარასძე და ცეცხლასძე; ტანძიელნი
Line of ed.: 13    
მათითა მამულითა; იმერჴევს მაჯანისძე და ციხე ქო\რაზნას
Line of ed.: 14    
ვენაჴი; ჴუედერეთს რაცა ძუელითგან მცხეთისა
Line of ed.: 15    
ყოფილა და არის; სარკე მისითა შესავლითა; ატენს წინ\უბნელი
Line of ed.: 16    
კეზუს ზაიკური მამული; ნიაბ, მეტეხნი
Line of ed.: 17    
და ჩოჩეთი ნასოფლარი; გომნი მზღვრითა; კავთის\ჴევს
Line of ed.: 18    
გაგელისშვილი მისითა მამულითა ივანიასძე\ურითა;
Line of ed.: 19    
და სასხორს ჯიჟირიულითა; ძეგუი მისი\თა
Line of ed.: 20    
მზღვრითა; ციხედიდი მისითა მზღვრითა; არმაზის
Line of ed.: 21    
ციხე მისითა მონასტრითა და ბაჟითა; მთას ნასოფლარი სა\თალგმისი,
Line of ed.: 22    
კარსანი, მუხათგუერდი და ნაქულ\ბაგევნი,
Line of ed.: 23    
უპიტი და თელოვანი მამულითა და მზღვრი\თა;
Line of ed.: 24    
კოდმანი მისითა მზღვრითა; დიღუამს სამნი გლეხ\ნი
Line of ed.: 25    
მათითა მამულითა; ქალაქს კარნი და ჯანდულა ფულ\ჩისტა,
Line of ed.: 26    
ქურციკა მექუაბე და ლუკა; მეტეხის ჭალა და
Line of ed.: 27    
მამული; მეზეთედ სომიხთს ყორანთა მისითა მზღვრითა;
Line of ed.: 28    
ახოტა, დლანი, მძლთი, სხვვნი, შხტლა მათითა
Line of ed.: 29    
მზღვრითა.

Line of ed.: 30       
ესე სულკურთხეულსა მამასა ჩუენსა მეფეთა მეფესა
Line of ed.: 31    
ალექსანდრეს შე[ე]წირნეს თარხნად თავისუფლად და შეუვ\ლად
Line of ed.: 32    
დაემტკიცნეს.

Line of ed.: 33       
აწ ჩუენ ახლად გუჯრითა ამით ვათარხნეთ და ვათავისუფლეთ
Line of ed.: 34    
ყოვლისა სათხოვარისა და გამოსაღებისაგან; არა ეთხოებოდეს და
Line of ed.: 35    
არა ეწერებოდეს არაოდეს და არას ჟამსა შიგა არა:

Page of ed.: 192  
Line of ed.: 1       
არ დიდი სათათრო ულუფა, არ წურილი საწერი მუდამი
Line of ed.: 2    
ულუფა, არ მეჯინიბეთა, არ ბაზიართა, არ ახორსალართა, არ მე\ძაღლეთა,
Line of ed.: 3    
არ ულაყი ეთხოებოდეს, არ საკლავისა შემნახავნი, არ
Line of ed.: 4    
სამზარეულოს შეშის მზიდავნი და არ წყლის მზიდავნი.

Line of ed.: 5       
და რაცა კაცისაგან მოიგონების და ანუ მწიგნობრისაგან დაი\წერების
Line of ed.: 6    
არასთანა არა ეთხოებოდეს და არა ეწერებოდეს არაფე\რი
Line of ed.: 7    
და არა სათხოვარი არა.

Line of ed.: 8       
და არავის რა საქმე-უც მცხეთისა შესავალსა შიგან, არ კა\რით
Line of ed.: 9    
ჩუენით წარვლენილთა მოსაქმეთა და მოურავთა და არა
Line of ed.: 10    
სხუისა ადგილისა მოურავთა, ვინცა მცხეთისა საქონებელსა ახ\ლოს
Line of ed.: 11    
იახლოს; არას დაბადებულს და არას ნათესავსა კაცსა არა
Line of ed.: 12    
საქმე-უც მცხეთისა შესავალსა, გუერდის არ პური და არ ღუინო,
Line of ed.: 13    
არ ძროხა, არ საკლავი, არ სამუშაო არასთანა არა.

Line of ed.: 14       
და ვითა არავინ ღირსა და ვერცავინ მკადრე არს მტკიცედ
Line of ed.: 15    
ბრძანებულისა ამის ჩუენისა მოშლასა, აგრე უცილებლად ყოვლი\სა
Line of ed.: 16    
კაცისაგან მოგაჴსენეთ თქუენ, დიდსა და ცათა მობაძავსა ახალ\სა
Line of ed.: 17    
იერუსალიმსა და სამკუდრებელსა ჩუენსა დედაქალაქსა მცხე\თას
Line of ed.: 18    
კათოლიკე ეკლესიასა და მას შინა სუეტსა ღმრთივ-აღმართე\ბულსა,
Line of ed.: 19    
კუართსა სამეუფოსა და მირონსა ღმერთ-მყოფელსა წარ\სამართებელად
Line of ed.: 20    
მეფობისა და განგრძეობი სათუის დღეთა ჩუენთა\სა
Line of ed.: 21    
და ნუგეშინის-საცემელოდ ცოდვილისა სულისა ჩუენისა დღესა
Line of ed.: 22    
მას საშინელსა და ზარის-საჴდელსა, რათა გუიოხო წინაშე მსაჯუ\ლისა
Line of ed.: 23    
და დაგუიცვნე ორკერძოვე მტერისა საბრჴეთა და ყოველთა\ვე
Line of ed.: 24    
სავნებელთაგან.

Line of ed.: 25       
და აჰა თქუენ, წმიდაო მღდელთ-მთავართ მთავარო, პატიოსა\ნო
Line of ed.: 26    
და მიმსგავსებულო და თანამერაბამეო წმიდათა მღდელთ-მოძ\ღუართა
Line of ed.: 27    
ბასილი და გრიგოლისო, ქართლისა კათალიკო\ზო
Line of ed.: 28    
დავით, რაგუარაცა ჩუენგან ასრე დამტკიცებულსა და გან\თავისუფლებულთ
Line of ed.: 29    
მართებს, ეგრეთ მვედრებელ იქმენ ღმრთისა
Line of ed.: 30    
მიმართ მოსატევებელად ცოდვათა ჩუენთა და ნუმცა დავიწყებულ
Line of ed.: 31    
ვიქმნებით ლოცვათა და ვედრებათა შინა თქუენთა.

Line of ed.: 32       
და აწ ვინცა და რამანცა გურმან კაცმან, ანუ დიაცმან, ანუ
Line of ed.: 33    
მძლავრმან მძლავრობითა, ანუ უქუედაესმან რჩომისათუის შეცვა\ლოს
Line of ed.: 34    
და ჴელყოს ამისად შლად და ქცევად და რაცა ამაშიგა მცხე\თისა
Line of ed.: 35    
საქონებელნი მამულნი დაგუიწერიან, მისად გამოჴუებად,
Line of ed.: 36    
ანუ ვინ იურვოს, ანუ მოციქულად შემქნას, ანუ რასცა მიზეზისა
Page of ed.: 193   Line of ed.: 1    
შემოღებითა შეცვალოს, შე-მცა-იცვლების სჯულისაგან ქრისტია\ნეთასა;
Line of ed.: 2    
რისხავსმცა დაუსაბამო ღმერთი, მამა, ძე და სული
Line of ed.: 3    
ცხო/ველი.

Line of ed.: 4       
უკეთუ მეფემან შეცვალოს, მეუფეო მეუფეთაო, შენ იგი
Line of ed.: 5    
შეცვალე დიდებისაგან შენისა.

Line of ed.: 6       
უკეთუ დედოფალმან შეცვალოს, დედოფალო დაბადებულ\თაო,
Line of ed.: 7    
შენ იგი შეცვალე დიდებისაგან შენისა და ძისა შენისა.

Line of ed.: 8       
და ვინცა და რამანცა გუარმან კაცმან ანუ დიაცმან მოიგონოს
Line of ed.: 9    
და შეცვალოს, ანუ საქმით ისაქმოს, ანუ თუით თავისათუის ანუ
Line of ed.: 10    
სხუისათუის, აღიჴოცენ და მოისპედ ქუეყანით საჴსენებელი მისი;
Line of ed.: 11    
კრულმცა არს ცათა შინა და ქუეყანასა ზედა;

Line of ed.: 12       
შე-მცა-ედების ძრწოლა კაენისი, კეთრი გეეზისი, შიშთვილი
Line of ed.: 13    
იუდასი, დანთქმა და თან და აბირონისი, ნესტორ და ორიგინეს
Line of ed.: 14    
თანამცა არს სამკუიდრებელი სულისა მისისა და მას ზედამცა და\ესრულების
Line of ed.: 15    
ჴმა იგი ჯუარცუმისა, რომელი თქუეს: სისხლი მაგი\სი
Line of ed.: 16    
ჩუენ ზედა და შვილთა ჩუენთა ზედა და ასდამერვისა ფსალ\მუნისა
Line of ed.: 17    
წყევა მას ზედამცა დაჰჴდების.

Line of ed.: 18       
და ვინ დაამტკიცოს, ღმერთმან ყოველი გაგებული მისი მტკი\ცე
Line of ed.: 19    
ყოს.

Line of ed.: 20       
დაიწერა გუჯარი ესე ჩუენი ინდიკტიონსა მეფობისა ჩუენისა\სა
Line of ed.: 21    
ა, ქორონიკონს რლე, დეკემბერსა კე. ჴელითა ელიოზის
Line of ed.: 22    
ძისა ელიოზისითა.

Line of ed.: 23       
. მეფეთ-მეფე გიორგი ვამტკიცებ ნებითა ღმრთი\სათა.

Line of ed.: 24       
სიგელი კახური და ქართლული სოფლებისა, გუჯარია.

Line of ed.: 25       
სიგელი ძაგნაკორნული და ნოდოკრისა და ერ\წოსი
Line of ed.: 26    
და ანეშური.
Manuscript page:  



Next part



This text is part of the TITUS edition of Kartuli Samartlis Dzeglebi III.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.