TITUS
Teimuraz Bagrationi, Akhali istoria
Part No. 9
Previous part

Paragraph: (9)  
Page of ed.: 52  
Line of ed.: 22        ხოლო წელსა ჩღჲე, ქ(ორონი)კ(ონ)ს უნგ, შეითქვნენ მეფესა
Line of ed.: 23     
ზედა თავადი ამილახვარის შვილი დიმიტრი, სახლთხუცესი, და ესე
Line of ed.: 24     
იყო მძახალი მეფისა, რამეთუ დაჲ მეფისა ელისაბედ ჰყვა ძესა მისსა
Line of ed.: 25        
გიორგის, და გლახა ციციშვილი და თაქთაქიშვილი ელისბარ. ამათ
Line of ed.: 26        
მისცეს პირობაა პაატას ბატონისშვილს, რომელიცა იყო ესე არარჯუ\ლიერი
Line of ed.: 27     
ძეი მეფისა ვახტანგისა, რომელიცა იმყოფებოდა მეფისა წი\ნაშე
Line of ed.: 28     
დიდითა პატივითა, გარნა იყო კაცი ესე ფ(რია)დ მეცნიერ, რათამ\ცა
Line of ed.: 29     
წარსწყმინდონ მეფე. სცნა რა ესე მეფემან, შეიპყრა ესენი' შეკრბენ
Line of ed.: 30        
ქართველნი და მოჰკვეთეს პაატას თავი და დაწვეს ცეცხლსა შინა თაქ\თაქიშვილი
Line of ed.: 31     
ელისბარ და დიმიტრი პატიმარ ჰყვეს და შეურაცხ\-ჰყვეს
Line of ed.: 32     
აღჯდომითა მისითა კარაულსა ზ(ედ)ა, და მოჰკვეთეს ძესა მის\სა
Line of ed.: 33     
ალექსანდრეს ცხვირი, და გლახა ციციშვილსაცა მოჰკვეთეს ენა.

Line of ed.: 34        
მოიკრიბნა კ(ვალა)დ მეფემან მკედრობანი და დაეცა ქურთთა
Line of ed.: 35     
ერევნისათა, წარტჰყვენა და მოიქცნენ ქართველნი ალაფითა Manuscript page: 269v  დიდითა
Page of ed.: 53   Line of ed.: 1     
მაშინ ფამბაკი იყო რა ოკერ, გამოსთხოვა პირმშომან ძემან მისმან \გიორგიმ
Line of ed.: 2     
და აღაშენა.

Line of ed.: 3        
კ(ვალა)დ შეიყარნენ ფრიადნი ლეკნი, დაეცნენ თუშეთს, გარდა\ეშველნენ
Line of ed.: 4     
ფშაველნი, სძლეს და მოსწყვიტეს უმეტეს ორისა ათასისა
Line of ed.: 5     
და წარივლტნენ სირცხვილეულნი.

Line of ed.: 6        
განძებულ იყო რა მეფე იმერთა სოლომონ იმერთაგან და ჩაიყვა\ნეს
Line of ed.: 7     
რა მ[ჴ]ედრობანი თურქთანი იმერთა, რომელთაცა ჰყვეს თეიმუ\რაზ
Line of ed.: 8     
ბიძაწული მისი მეფედ, თუმცაღა განსდევნა მეფემან სოლო\მონ
Line of ed.: 9     
თურქნი და შეიპყრა თეიმურაზ და შესვა ციხესა, რომელსაცა და\ეცა
Line of ed.: 10     
მეხი და მოკუდა, გარნა კ(ვალა)დ თურქთავე ეპყრათ რაოდენ\ნიმე
Line of ed.: 11     
ციხენი. და ვინაიდგან ერისთავი რაჭისა როსტომ არა ერ\ნდა,
Line of ed.: 12     
რომლისა გამო მეფემან იმერთამან იხმო მჴედრობაჲ ლეკთანი
Line of ed.: 13     
და წა[რ]სტყვენა რაჭა და ალაფითა სავსენი ლეკნი უკუნ იქცნენ
Line of ed.: 14     
რა თვისად, მაშინ მცნობმან მეფემან ირაკლიმ შეუკრნა იორი, სადაცა
Line of ed.: 15     
მოსწყვიტნა ს[ა]მასნი და მიუღო ყოველი ნატყვენავი.

Line of ed.: 16        
ხოლო მეფე სოლომონ ევედრა კარსა რუსეთისასა, რათა მოსცენ
Line of ed.: 17        
მჴედრობაჲ შესაწევნელად. და მოვიდა გრაფ ტოტლებენი ექვსი
Line of ed.: 18     
ათასითა მჴედრობითა რუსთათა, წელსა ჩღჲთ, ქ(ორონი)კ(ონ)ს უ̂ნზ.
Line of ed.: 19     
სცნა რა მოსვლაჲ მათი მეფემან ირაკლიმ, მიეგება კოპს, შეითქვნენ
Line of ed.: 20     
მეფე და ტოტლებენი, Manuscript page: 270r  რომელიცა არღარა წარვიდა იმერეთად,
Line of ed.: 21     
ა(რამე)დ წარვიდენ ორნივე ახალციხესა ზ(ედ)ა. წარმოიშვა შორის
Line of ed.: 22     
მეფისა და გრაფისა სამდურავი, სადაცა აწყურით დაბრუნდა გრაფი,
Line of ed.: 23     
ხ(ოლო) იხილეს რა დაბრუნება რუსისა, ქართველთა იწყეს ლტოლ\ვად,
Line of ed.: 24     
სადაცა გზასა ზედა შეემთხვა მეფესა მჴედრობაჲ დელუბაშები\სა,
Line of ed.: 25     
რომელსაცა სძლო მეფემან, მოვიდა და დაიბანაკა ასპინძას.
Line of ed.: 26     
სცნეს თურქთა უკუნ ქცევაჲ ქართუელთა და რუსთა, ჰგონეს თურქთა,
Line of ed.: 27     
რეცა ქართველნი შიშისაგან ივლტიან და შეუდგნენ უკანა მრავალნი
Line of ed.: 28     
მჴედრობანი ლეკთანი და თურქთანი. ჟამსა იმას მრავალნი ლეკნი იმ\ყოფებოდენ
Line of ed.: 29     
ახალციხესა. ღამესა მას გამოვიდნენ უკუე ნახევარნი
Line of ed.: 30     
ჴიდსა ასპინძისასა და ნახევარიცა ლამოდნენ მეორესა დღესა გამო\სვლად.
Line of ed.: 31     
ხ(ოლო) ღამესა მას წარგზავნა მეფემან ერისთავის შვილი
Line of ed.: 32     
აღაბაბა, სვიმონ მუხრანბატონისშვილი ნასაღჩიბაში და ხუდია ბორ\ჩალოელი,
Line of ed.: 33     
ჩინებული და მამაცი ყოვლისა საქართუელოსა შინა და
Line of ed.: 34     
ამცნო მათ, რათა აჰყარონ ჴიდი ასპინძისა და მათ სრულ ჰყვეს ყო\ველივე
Line of ed.: 35     
ბრძანებული მეფისა. დღესა მეორესა, იქმნა რა ბრძოლა, იძ\ლივნენ
Page of ed.: 54   Line of ed.: 1     
ლეკნი და თათარნი. ჰგონეს მათ ჴიდისა მის კ(უალა)დ გებაჲ,
Line of ed.: 2     
რომელნიცა მიივლტნენ მუნ, ესრეთ უკუე იყუნენ შიშნეულ, რ(ომე)ლ
Line of ed.: 3     
ერთი მეორესა ჰყრიდა ჴიდისაგან ისრებით მტკვარსა შ(ინ)ა. Manuscript page: 270v  დღესა
Line of ed.: 4     
მას მოკლა მეფემან ირაკლი ჴელითა თჳსითა კოხტა ბელადი, რ(ომე)\ლიცა
Line of ed.: 5     
იყო ჩინებული მძღვანი ლეკთა და მოიშუთვნენ უმეტეს წყალ\თა
Line of ed.: 6     
შ(ინ)ა ორისა ათასისა ლეკნი და თათარნი და მოიქცნენ ქართუელ\ნი
Line of ed.: 7     
ალაფითა სავსენი სახლად თვისადვე.

Line of ed.: 8        
შთავიდა რა გრაფი სურამსა, გარდავლო მთაჲ საფიჩხიისა და შთა\ვიდა
Line of ed.: 9     
იმერეთს, მოეგება მეფე იმერთა სოლომონ, მიუძღუა და აღი\ღეს
Line of ed.: 10     
ციხე ცუცხვათისა, შორაპანისა და ქუთაისისა, რ(ომე)ლიცა ეპყ\რა
Line of ed.: 11     
თურქთა. ხ(ოლო) ჟამსა ამას იქმნა საშინელი მომსრველი ჟამი
Line of ed.: 12     
საქართუელოსა შ(ინ)ა, და მოადგილედ მოვიდა ამა გრაფისა წილ
Line of ed.: 13     
მუნ ღენერალი სუხატინი, და გრაფი წარვიდა როსიად, ხ(ოლო) სუხა\ტინი
Line of ed.: 14     
შთავიდა ფოთს, გარნა ოდეს ვერ უძლო დაპყრობაჲ,
Line of ed.: 15     
უკ-მოიქ/ცა.

Line of ed.: 16        
ხ(ოლო) ჟამსა ამას წარვიდა კ(ვალა)დ მეფე ირაკლი ქურთთა
Line of ed.: 17     
ზედა, მოარბივნნა იგინი და მოვიდნენ ქართველნი ფრიადითა ალა\ფითა.
Line of ed.: 18     
ხოლო რუსნიცა უკუნ იქცნენ რუსეთადვე წელსა ჩღობ 1772,
Line of ed.: 19     
ქ(ორონი)კ(ონ)ს უჲ, რომლისა გამო მეფემან წარგზავნა რუსეთად ძეჲ
Line of ed.: 20     
თჳსი ლევან და კათალიკოზი ანტონი, ძე მეფისა იესესი.

Line of ed.: 21        
მოვიდნენ კ(ვალა)დ შეყრილობანი ლეკთანი ქართლში. მაშინ ქარ\თლისა
Line of ed.: 22     
და კახეთისა მჴედრობანი იყვნენ შეყრილ, გარნა იკუეთნენ
Line of ed.: 23     
უფლისციხეს. იძლივნენ ქართველნი და მოსწყდნენ მრავალნი. განვი\დნენ
Line of ed.: 24     
ლეკნი გორის ბოლოს ლიახვსა და წარვიდენ ახალციხეს. განივ\ლტო
Line of ed.: 25     
ხიდირბეგისშვილი როსტომ ახალციხესა და მოუხდა ლეკისა
Line of ed.: 26     
შეყრილო\\ბითა Manuscript page: 271r  და შევიდა კრცხინვალს, მოაოჴრა გარე ციხისა და
Line of ed.: 27     
მრავალნი ტყვენი წარასხნა. ხოლო იყვნენ თურქნი განძვინებულ სა\ქართველოსა
Line of ed.: 28     
ზ(ედ)ა და იყოფოდენ ლეკნი მრავალნიცა ახალციხესა
Line of ed.: 29     
შ(ინ)ა და სტყვენვიდიან ქართლსა. გარნა ჩვენნიცა მარადის უჴდებო\დიან
Line of ed.: 30     
და აოჴრებდიან ჯავახეთსა ესრეთ, რომელ ძეთა მელიქისათა
Line of ed.: 31     
გიორგიმ და ავთანდილ შეიპყრეს უმეტეს ხუთასისა ორასითა კაცი\თა
Line of ed.: 32     
მდევარნი თურქთანი. კ(ვალა)დ უჴდებოდის და აოჴრებდის ჯავა\ხეთს
Line of ed.: 33     
და ზედა დასხმასა უყოფდის ლეკთა ხუდია და სხვანი ბორჩა\ლოელნი
Line of ed.: 34     
და სხვანი ელნი ჩვენნი, რომელთაცა მოიყვანეს კერძოჲ
Line of ed.: 35     
ახალციხისა და ყარსისა ძრწოლასა.

Page of ed.: 55  
Line of ed.: 1        
ხოლო შეკრბენ ყაზახნი, ბორჩალოველნი და ფამბაკელნი, მოს\ტყვენვეს
Line of ed.: 2     
ნახჩევანი და სძლეს ხანსა მუნებურსა შუქურლას, რომე\ლიცა
Line of ed.: 3     
ეწივა მდევრად და მოიქცნენ ალაფითა დიდითა.

Line of ed.: 4        
შემთხვევასა ამას ექმნა ორგულ ფაშასა ახალციხისასა სულეიმანს
Line of ed.: 5     
ათაბაგსა იბრეიმ-ბეგ ჴერთვისელი, რომელმანცა მოსცა ციხე მეფესა,
Line of ed.: 6     
და ვინადგან შეაყენა მუნ მეფემან მცირენი ტალანი, კ(ვალა)დ მიუღეს
Line of ed.: 7     
ციხე თურქთა, და ტალათა მათთაგანი რომელნიმე ტყვე ჰყვეს და რო\მელნიმე
Line of ed.: 8     
განივლტნენ, რომლისათვის მეფემან მოუწოდა მეფესა იმერ\თასა
Line of ed.: 9     
სოლომონს და შემოიკრიბეს ორთავე მ\\ეფეთა Manuscript page: 271v  მჴედრობანი ქარ\თველთა
Line of ed.: 10     
და იმერთა, მივიდნენ ახალქალაქს და მოერტყნენ გარს იქმ\ნა
Line of ed.: 11     
უძლებ მუნ მეფე იმერთა სოლომონ, რომლისა გამო უკ-მოიქცნენ,
Line of ed.: 12     
გარნა ქართველთა მოსტყვენვეს ჯავახეთი; მუნით წარმოსრულნი,
Line of ed.: 13     
შთამოვიდა მეფე ირაკლი კრცხინვალს. ოდეს ჯდა სადილად მეფე, მო\ვიდა
Line of ed.: 14     
ფრიადი შეყრილობანი ლეკთანი და დაესხნეს ხვითებს.
Line of ed.: 15     
აღმჴედრდა თვით მეფე ამალითა თვისითა და სძლო ფრიად და მოს\წყვიდნეს
Line of ed.: 16     
მრავალნი. მუნ იყო მჴნედ ქიზიყის მოურავის პაპუას შვილი
Line of ed.: 17     
იესე ენდრონიკოვი., რომელმანცა მოკლა ოთხი ლეკი, ხოლო აბაშიძესა
Line of ed.: 18     
იოანეს მოსწყვიტა თითი ლეკმა ჴლმითა. განვრცნა რა ჴდომვაჲ
Line of ed.: 19     
შორის ქართლისა და ახალციხისა და იქმნენ ორნივე კერძონი შემ\ჭირვებულ
Line of ed.: 20     
ფრთად, ამად ზავ ჰყვეს ურთიერთარს და წარგზავნა მეფე\მან
Line of ed.: 21     
ირაკლიმ კარსა ზედა სულტანისასა სტანბოლს დესპანი თვისი ორ\გზის
Line of ed.: 22     
მირზა გურგინაჲ ენაკოლოფაშვილი რომელსაცა მოერთვა სულ\თანისაგან
Line of ed.: 23     
აჰმადისა ორგზისვე ქურქი, ჴმალი, აღკაზმული ოქროჲთა
Line of ed.: 24     
ჰუნეჲ და უმეტეს ათორმეტი ათასისა ოქროი, ხოლო ვეზირისაგან
Line of ed.: 25     
საათი ძვირფასი მოვაჭვილი;

Line of ed.: 26        
ხოლო ახალქალაქსა ყოფასა მეფისასა მოვიდნენ ლეკნი ჭარისა
Line of ed.: 27     
კერძოით და წარსტყვენვეს სოფელი ფხოველი და წარიყვანეს ტყვედ
Line of ed.: 28     
მოურავის შვილის პაატას მეუღლე, რომელიცა შეირთო უსეინ-ხან\მან
Line of ed.: 29     
Manuscript page: 272r  შაქისამან.

Line of ed.: 30        
კ(ვალა)დ შეიყარა ხუნძახის ბატონმან ნურსალი ბეგმან მჴედრო\ბაჲ
Line of ed.: 31     
დიდი ლეკთა და შთავიდა შაქი-შირვან[ი]სა კერძო, მუნით უეც\რად
Line of ed.: 32     
წარმოვიდა და დაესხა ბოდბეს და იავარჰყო რაოდენიმე უბანი.
Line of ed.: 33     
მაშინ მხნედ იყუნენ ბაღაანი, რომელთაცა სიმხნითა თვისითა დაიცვეს
Line of ed.: 34     
ბოდბე. ამოვიდა სიღნაღით მოურავი რევაზ ენდრონიკასშვილი მაღა\როს,
Page of ed.: 56   Line of ed.: 1     
სადაცა შემოკრბნენ ჴიზიყელნი, სძლეს და მოსწყვიტეს უმეტეს
Line of ed.: 2     
ათასისა ლეკნი, და მუნ ლეკმან ერთმან ჰყო ტყვედ დიაცი ერთი,
Line of ed.: 3     
სწადდა რა დამდაბლება მისი, წააძრო ხანჯალი და მოკლა ლეკი იგი
Line of ed.: 4     
დიაცმან მან და ესრეთ განერა დიაცი იგი. და წარვიდა ნურსალ
Line of ed.: 5     
სირცხჳლეული.

Line of ed.: 6        
კ(ვალა)დ შთამოვიდა ნურსალ-ბეგ და წარვიდა შამახიას, რ(ომე)\ლსაცა
Line of ed.: 7     
ესტუმრა ფათალი-ხან ყუბელმა, უღალატა და მოკლა იგი.
Line of ed.: 8     
ჟამსა ამას მოვიდა ფათალი-ხან დარბანდისა უსეინ-ხან შაქელსა ზედა.
Line of ed.: 9     
ესე ევედრა შეწევნისათჳს მეფესა, ამან მიაშველა მჴედრობანი თჳსნი
Line of ed.: 10     
და განარინა უსეინ-ხან.

Line of ed.: 11        
იქმნა კ(ვალა)დ საკვირველი შემთხვევა ჟამსა ამას, რ(ომე)ლ ბი\რებითა
Line of ed.: 12     
ეშმაკისათა განივლტო დავით-გარეჯისა მონასტერით მონო\ზონი
Line of ed.: 13     
დაყუდებული ლეკთა შ(ინ)ა, მოუძღვა ლეკთა და ვინადგან ცი\ხის
Line of ed.: 14     
კარნი იყვნენ დახშულ, მუნ ვერა შესრულმან აღმოიყვანნა ლეკ\ნი
Line of ed.: 15     
წმიდისა ნიკოლაოზისა ეკალესიისა ხვრელისა დაფარულისა გზით
Line of ed.: 16     
და წარსტყუენეს წმინდა ესე მონასტერი.

Line of ed.: 17        
ხ(ოლო) შეითქვნენ მეფე ირაკლი და შუშის ხანი იბრაიმ და წელ\სა
Line of ed.: 18     
1778, ქ(ორონი)კ(ონ)ს უჲვ, აიღეს განჯა და შეიპყრეს მამად-ხან გან\ჯისა
Line of ed.: 19     
სახლეულითურთ, რ(ომე)ლიცა წარიყვანა იბრეიმ-ხანმა შუშისა\მან
Line of ed.: 20     
ტყუ\\ედ, Manuscript page: 272v  და დაადგინნეს ორთავე განმგენ[ი] თჳსნი განჯასა\შ(ინ)ა.
Line of ed.: 21     
ხ(ოლო) ჟამსა ამას ქართლით მომავალს ქისიყის მოურავის
Line of ed.: 22     
ასულს მეფის სძალს ქეთავანს, მეუღლესა პირმშოსა მეფის ძის გი\ორგისასა,
Line of ed.: 23     
დაუხვდნენ ლეკნი ღართის-კარს ვიდრე ხუთასადმდე, და
Line of ed.: 24     
მეფის სძალსა ქეთავანს არა ჰყვა თანა უმეტეს სამასისა მხედრობანი
Line of ed.: 25     
მორიგედ წოდებულნი, რომელნიცა თანგამყოლად ახლდენ მას, და
Line of ed.: 26     
არცა ვინ ჰყვა თვისთანა მეცნიერი ბრძოლისა, მაშინ თვით იქმნა
Page of ed.: 57   Line of ed.: 1     
თავ მჴედრობისა თჳსისა და განამხნო მორიგენი, ეწყო და იძლივნენ
Line of ed.: 2     
ლეკნი და მოსწყვიდნეს მორიგეთა მათ უმრავლესნი ლეკთანი. ხ(ოლო)
Line of ed.: 3     
სცნა რა მეფემან ირაკლი ესევ(ითა)რი სიმხნეჲ სძლისა თჳსისა, მხია\რულ-ქმნილმან
Line of ed.: 4     
შეიყვანა ტფილისს დიდებითა დიდითა და ზარბაზნის
Line of ed.: 5     
სროლითა, და ღამესა მას ყოველსა ქალაქსა იყო ჩირაღდანი.

Line of ed.: 6        
ჟამსა ამას უკუ უდგა ყულარაღასი გიორგი, ერისთავი ქსნისა;
Line of ed.: 7     
ამას ზ(ედ)ა წარგზავნა მეფემან ძეი თვისი გიორგი და ლევან, რ(ომე)\ლიცა
Line of ed.: 8     
შეიპყრეს და შთამოიყვანეს პყრობილად, თუმცაღა მეფემან
Line of ed.: 9     
მიუტევა შეცოდებაჲ, გარნა მიუღო ქსანი და მოუბოძა ცესა თვისსა
Line of ed.: 10     
გიორგის და ლიახვი იულონს.

Line of ed.: 11        
ვინაჲთგან ლეკნი მარად აოხრებდენ ქართლსა, იღონისძია მე\ფემან
Line of ed.: 12     
და განაწესა ყ(ოველ)თა სახლთაგან კაცის თავს ერთი, რაო\დენიცა
Line of ed.: 13     
იყუნენ სახლსა მას შ(ინ)ა, რათა მსახურონ თვითოსა თვესა
Line of ed.: 14     
მამულსა, მორიგედ წოდებული, და ეგრეთვე განაწყო თოფხანა, მებრ
Line of ed.: 15     
რუსეთისა კანონითა და განასწავლა თოფჩები, რ(ომე)ლიცა განაწყო
Line of ed.: 16     
ესენი ქიზიყის მოურავის შვილმან პაატა, ესე განსწავლილ იყო მოს\კოვს,
Line of ed.: 17     
და თვითცა მეფეი ძეებითურთ თჳსით დაეწერა მორიგედ და
Line of ed.: 18     
იხდიდა თვითოსა თვესა; უკეთუ გლეხთა დაიყოვნიან, მაშინ იგინი
Line of ed.: 19     
წკეპლასა შ(ინ)ა განივლიდიან რაოდენსა დღესაც დაიყოვნიან, ეგო\დენ
Line of ed.: 20     
გზის, და უკეთუ თავადთა და აზნაურთა დაიყოვნიან, ეგოდენ
Line of ed.: 21     
დღე პატიმარ იქმნებოდიან. ხ(ოლო) ესე ექმნა ქართლსა სარგებელ
Line of ed.: 22     
ფ(რია)დ ამით, რამეთუ Manuscript page: 273r  თვით მეფემან რაოდენმე გზის აოტნა ლეკ\ნი,
Line of ed.: 23     
ეგრეთვე მეფის ძემ გიორგიმ რაოდენმე ღართის-კარსა შინა, ეგ\რეთვე
Line of ed.: 24     
იორსა ზ(ედ)ა, და ლევანმაცა მისაქციელსა და ქიზიყსა შეიმო\სა
Line of ed.: 25     
ფრიადი ძლევა ლეკთა ზ(ედ)ა და მსგავსადვე თვით მორიგენიცა
Line of ed.: 26     
აოტებდიან მარადის გამომსვლელთა ლეკთა; ესრეთ იქმნენ შიშვნეულ
Line of ed.: 27     
ლეკნი, რომელ ვერღარასადა იკადრეს გამოსვლაჲ და ესრეთ დამ\შვიდდა
Line of ed.: 28     
ქართლი, რომელ ღართის-კარსა შინა დიაცნი თვინიერ მამა\კაცისა
Line of ed.: 29     
ვიდოდიან.

Next part



This text is part of the TITUS edition of Teimuraz Bagrationi, Akhali istoria.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.8.2016. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.