TITUS
Mxitar Heraci, Jermanc Mxitarowtiun
Part No. 27
Previous part

Book: 26a  
Page: 69  
Line: 1 
ԳԼՈՒԽՆ
Line: 2 
ԹԷ ԾԱՆՐՈՒԹԻՒՆ ԼԻՆԻ, ԿԱՄ ՓԱՂԱՂՍ։


Line: 3    Sentence: 1   Առ բաբունիճ եւ մանիշակ, զայսոնք եփէ ջրով,
Line: 4    եւ ծեփէ՝ որ զնիւթերն ի վայր քաշէ։ Sentence: 2   Եւ այլ պատեհ
Line: 5    է՝ որ ի ձեռսն եւ յոտներն կապք առնես պինտ,
Line: 6    հանց որ ցաւ տայ, եւ հետէն թուլացո եւ պնդէ։

Line: 7    Sentence: 3   ԳԼԽԱՑԱՒԻ։

Line: 8    Sentence: 4   Ապա թէ գլխացաւութիւն խիստ լինի, զերկու
Line: 9    զեկաւորսն՝ որ ծղին ՝ կապէ։ Sentence: 5   Ապա թէ նեղհոգութիւն
Line: 10    ունի, կօդայի ջուր տուր, եւ մուզ նռան ջուր, կամ
Line: 11    պզրկատուն լուղապ, եւ խաւրծլի քամուքս տուր
Line: 12    հետ նռան ջրի։

Line: 13    Sentence: 6   ՔԻԹՆ ՈՐ ԱՐԻՒՆ ՎԱԶԷ։

Line: 14    Sentence: 7   Ապա թէ ուրդի որ հիւանդին քիթն կաթնի քան
Line: 15    զչաքսն յաւելի, առ խակ ամբրաւի ջուր, եւ քօզմորվի
Line: 16    քամուքսն, եւ սակաւ մի քաֆուր. Sentence: 8   զայս ամէնս յիրար
Line: 17    խառնէ, ի քիթն արկ. Sentence: 9   եւ ի վերայ գլխոյն դիր
Line: 18    խլեփի ջուր, եւ մրտի տերեւի ջուր, այգւոյ մատին
Line: 19    տերեւի ջուր, եւ վարդի ջուր, եւ սանդալ, եւ քաֆուր.

Line: 20    Sentence: 10   զայս ամէնս յիրար խառնէ, եւ ի վերայ ճակատին
Line: 21    դիր եւ ի վերայ գլխոյն. Sentence: 11   եւ այլ դիր ի վերայ ճակատին
Line: 22    սնուցած բուռ, եւ ոսբան ալուր ջրով շաղված։

Line: 23    Sentence: 12   Եւ կերակուրն վաղն տուր՝ երբ օդն հով լինի. Sentence: 13   եւ
Line: 24    պատրաստ կաց՝ որ ի տաք ժամն չի տաս կերակուր, զի
Line: 25    վնաս է իւրն։

Line: 26    Sentence: 14   Ապա թէ հիւանդն զայդ երկրորդ չի կարէ ուտել,
Line: 27    զոր այլ յառաջդ յիշեցաք, զերդ ոսբն եւ զմաշն եւ
Line: 28    զդդումն, ապա գարէփոխինտ տուր այս նշանօքս։

Line: 29    Sentence: 15   Առ գարւոյ փոխինտ, թրջէ տաք ջրով, ապա լուա
Line: 30    հով ջրով, եւ տուր որ խմէ տապարզի շաքարով. Sentence: 16   նոյն
Line: 31    նշանովդ տուր զհացի փշրուկն։

Line: 32    Sentence: 17   Ապա թէ շատ ի փաղաղս կենայ, եւ տեսանես որ
Line: 33    շատ տապի, եւ ի դեհ ի դեհ շրջի, եւ փորն ուռչի,
Page: 70   Line: 1    որ երբ ի վերայ զարկնես, նա դաբդաբայի ձայն տայ,
Line: 2    ապա գիտացիր որ մեռանել կամի ստոյգ. Sentence: 18   մանաւանդ
Line: 3    երբ ի մարմինն սեւ վարդ ելանէ աղտորի հատի չաքք
Line: 4    եւ սեւ լինի, պարտ է փախչել եւ ի զատ կենալ։

Line: 5    Sentence: 19   Սինայի որդին ասէ ի նոյն պատճառդ, եթէ արեանն
Line: 6    բորբոսելոյն պատճառն՝ արեանն լիութիւնն լինի,
Line: 7    կամ յերակացն ի խցկելոյն, կամ ի շատ ի շուրջ
Line: 8    գալոյն եւ շարժելոյ զմարմինն, մանաւանդ այնոց՝ որ
Line: 9    մարմնոյն հանկիստ ունին սովորութիւն, եւ զկնի հանկստին
Line: 10    դատեն ի շուրջ գալով եւ կեղեն զմարմինն,
Line: 11    եւ կամ արեանն ամբով տաքութիւնն լինի՝ որ է ի ներքս
Line: 12    ի յերակն, բորբոսի եւ աւերի. Sentence: 20   եւ պատճառն այն լինի,
Line: 13    որ պատեհի ժամն արիւն չթողու, ի յամելն
Line: 14    եւ ի բազմանալն վառչի եւ բորբոսի։ Sentence: 21   Իւր նշանն այն
Line: 15    է, որ իւր ջերմն հանապազ եւ յերակսն լինի. Sentence: 22   եւ երեսացն
Line: 16    գոյնն կարմիր. Sentence: 23   եւ ի յերեսն լիութիւն լինի. Sentence: 24   եւ ի
Line: 17    յերակն մեծ եւ լիութիւն լինի. Sentence: 25   շունչն կարճ եւ շոյտ
Line: 18    լինի. Sentence: 26   եւ մարմինն ծանր լինի. Sentence: 27   ի յաչքն կարմրութիւն
Line: 19    անկանի. Sentence: 28   եւ գոզն կարմիր հոտած լինի։

Line: 20    Sentence: 29   Եւ իւր ստածումն այս է. Sentence: 30   յառաջ քան որ տկարանայ
Line: 21    հիւանդն, երակ առ եւ շատ արիւն հան։ Sentence: 31   Ապա
Line: 22    թէ տկար է հիւանդն , ապիկիս արկ. Sentence: 32   ապա թէ արուն
Line: 23    հանելն նուաղի, զհացն ի ազոխի ջուրն թաց, եւ ի
Line: 24    թթու նռան ջուրն, եւ տուր. Sentence: 33   եւ ընդ երեք հաղ սակաւ
Line: 25    սակաւ արիւն թող. Sentence: 34   յունապի շարապ տուր. Sentence: 35   եւ
Line: 26    կերակուրք պարկեշտք տուր։ Sentence: 36   Ապա թէ բնութիւնն
Line: 27    կապ լինի, մրգաջրով կակղցո. Sentence: 37   ապա թէ թթու եւ
Line: 28    քաղցր նռան ջուր տապաշիրով խմէ, շատ օգտէ։

Line: 29    Sentence: 38   Ապա թէ առանց պատճառանաց ընդ քիթն արիւն
Line: 30    երթայ, չէ պատեհ արգիլել։ Sentence: 39   Ոսբն քացախով
Line: 31    կերակրելն օգուտ է. Sentence: 40   ապա թէ զարոյնն տեսանես՝ որ
Line: 32    յաղթեալ է, չէ պատեհ որ յունապի ջուր եւ ոսբն ուտէ,
Line: 33    այլ ոսբան ջուր եւ հազար հովցուցած, եւ հով
Line: 34    ջուր օգտակար է։

Line: 35    Sentence: 41   Մասրճուայն ասէ, թէ իւր ստածումն այն է, որ
Line: 36    գարեջուր խմէ, եւ քաղցր եւ թթու նռան ջուր, եւ
Line: 37    հանապազ զբնութիւնն կակղցո եւ կակուղ պահէ։ Sentence: 42   Ապա
Line: 38    թէ հիւանդն երակ չկարէ առնուլ, զխիստ հով դեղերն
Line: 39    տալ չէ պատեհ. Sentence: 43   զի լինի որ խցկումն ի մարմինն
Page: 71   Line: 1    յերեւան գայ, նա բորբոսն եւ տաքութիւն յաւելնայ։

Line: 2    Sentence: 44   տապաշիրին կուրսն օգտակար է , այս նշանօքս։

Line: 3    Sentence: 45   ՂՈՒՌՍ ՏԱՊԱՇԻՐԻ։

Line: 4    Sentence: 46   Առ տապաշիր երեք դրամ. Sentence: 47   եւ փերփերանի հունդ
Line: 5    տասն դրամ. Sentence: 48   եւ դդմի հունդ վեց դրամ. Sentence: 49   եւ յերկան
Line: 6    խիարի հունդ չորս դրամ. Sentence: 50   տաճիկ կռէզ երեք դրամ.

Line: 7    Sentence: 51   նշաստակ երեք դրամ. Sentence: 52   մարուխի քամուքս եօթն
Line: 8    դրամ. Sentence: 53   զայս ամէնս աղա եւ մաղէ, եւ շաղւէ, կուրսեր
Line: 9    արա, եւ ի շուքն չորացո, եւ ի կարեց ժամն՝ երեք
Line: 10    դրամ ի բանի պահէ։

Line: 11    Sentence: 54   Եւ կերակուր նռան մուզաւարայ, եւ աղտորի
Line: 12    ապուր։ Sentence: 55   Ապա թէ բնութիւնն կապ լինի, դամոյնի
Line: 13    մուզաւարայ տուր, օգտակար է թէ Աստուած կամի։

Line: 14    Sentence: 56   Փօլօս ասէ ի նոյն պատճառդ, եթէ երակ առնուլն
Line: 15    եւ արիւն հանելն մեծ օգտակար դեղ է այդ
Line: 16    հիւանդութեանդ. Sentence: 57   ապա թէ չընկերէ ուժն եւ ժամն,
Line: 17    ցուրտ տուր ջուր խմելոյ, մինչեւ ի դող անկանի, եւ
Line: 18    գոյնն փոխի, եւ ջերմն հովանայ եւ դադարի։ Sentence: 58   Ապա
Line: 19    թէ ջերմն այլուայր դառնայ, զնոյն ստածումնդ ի
Line: 20    բան պահէ, որ ջերմն կակղնայ եւ հանկչի։ Sentence: 59   Եւ այս
Line: 21    խորհուրդդ մին է բարի եւ փորձած. Sentence: 60   եւ չէ պարտ որ
Line: 22    ի հով ջրոյն տալն վախէ։ Sentence: 61   Ապա թէ այս ջերմս, որ
Line: 23    սինէհիս անուանի, ի ստամոքացն ի յայտոցէ լինի,
Line: 24    կամ ի լերդին այտոցէ, պարտ է պատրաստել ի շատ
Line: 25    հով ջրէ. Sentence: 62   ամենովտ զհով ջուրն արգիլէ ի խիստ ջերմանն
Line: 26    ի տիրոջէն. Sentence: 63   կորուստ գործէ հիւանդին։

Line: 27    Sentence: 64   Սահակ ասէ ի նոյն պատճառդ, եթէ այս ջերմանս
Line: 28    ստածումն այն է, որ երակ առնու եւ արիւն
Line: 29    հանէ մինչեւ թալնայ։ Sentence: 65   Եւ այս օգտակար եւ մեծ ստածումն
Line: 30    է ամենայն ջերման՝ որ ի յարենէ լինի. Sentence: 66   Եւ իւր առաջին
Line: 31    օգտութիւն այն է, որ զմարմնոյն խառնուածքն դարձուցանէ
Line: 32    ի միջավայր սահմանն, որ է մուհթատիլ,
Line: 33    եւ զարեանն զտաքութիւնն մանտրէ, եւ զմարմինն հովցնէ։

Line: 34    Sentence: 67   Ապա թէ արիւն չկարէ հանել, զայն զիրուին՝
Line: 35    որ զարեանն զտաքութիւն նստեցնեն՝ ի բանի պահէ։

Line: 36    Sentence: 68   Ապա թէ բնութիւնն կապ լինի, մրգաջրով կակղցնէ
Page: 72   Line: 1    եւ կամ կակուղ հուկնայով, գարէջուր եւ սրքնճուպին,
Line: 2    քաղցր եւ թթու նռան ջուր ի բանի պահէ. Sentence: 69   եւ
Line: 3    զոր ինչ կերակրի վաղն ընդ հով ժամն կերակրէ. Sentence: 70   եւ
Line: 4    զհով ձիթերն ընդ գլուխն օծանէ, զոր այլ ի յառաջդ
Line: 5    յիշած կան. Sentence: 71   օգտակար է թէ Աստուած կամի։



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mxitar Heraci, Jermanc Mxitarowtiun.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.