TITUS
Mxitar Heraci, Jermanc Mxitarowtiun
Part No. 28
Previous part

Book: 27     
Line: 6 
ԳԼՈՒԽ Ի՜Է.

Line: 7 
ՎԱՍՆ ՍՏԱԾՄԱՆ ԵՒ ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՅՆ ՋԵՐՄԱՆՆ՝ ՈՐ ՅԵՏ ԱՅՏՈՑԻՆ ԼԻՆԻ,
Line: 8 
ԶՈՐ ՄԱՇԱՐԻ ԿՈՉԵՆ, ԵՒ ՀՈՌՈՄ ՌՈՒՍՏՈՒՊԷԼ ԱՍԷ։


Line: 9    Sentence: 1   Ապա թէ այս ջերմս հետ այտոցին լինի, որ մաշարայ
Line: 10    կոչի, եւ Հոռոմ "ռուստուպէլ" ասէ, թէ կարես
Line: 11    եւ ճարակ լինի, յառաջ արիւն հան ըստ ուժոյն, եւ
Line: 12    ստածէ այս ըմպելւովս։ Sentence: 2   Առ խիարշանպէի մէջ, եւ
Line: 13    թառանկպին, եւ տուր շնխաղողի ջրով. Sentence: 3   եւ տուր
Line: 14    գարեջուր յունապով եւ մուզ նռան ջրով։

Line: 15    Sentence: 4   ՏԼԷ ՎԱՍՆ ՏԱՔ ՈՒՌԷՑԻ, ՈՐ ՀՈՎԱՑՆԷ ԵՒ ԿԱԿՂԱՑՆԷ։

Line: 16    Sentence: 5   Եւ զայս տլէն ի վերայ այտոցին դիր։ Sentence: 6   Առ սանտալ
Line: 17    եւ փուփլէ եւ հայ կաւ եւ ղլմոնայ կաւ. Sentence: 7   զայս ամէնս
Line: 18    աղա եւ մաղէ, եւ դալար գնձի ջրով կամ գառնալեզուի
Line: 19    ջրով շաղւէ, եւ տլէ արա սկիզբն ի
Line: 20    յայտոցին։

Line: 21    Sentence: 8   ՏԼԷ ՏԱՔ ՈՒՌԵՑՆՈՒ։

Line: 22    Sentence: 9   Ապա ի վերջքն ի յայտոցին զայս դեղս արա։

Line: 23    Sentence: 10   Առ սապռն եւ զաւհրան, աղա եւ մաղէ, եւ շաղւէ
Line: 24    կաղմբի տերեւի ջրով, եւ տլէ արա, օգտակար է
Line: 25    Աստուծով։

Line: 26    Sentence: 11   Փօլօս ասէ վասն ստածման եւ բժշկութեան այն
Line: 27    ջերմանն որ հետ այտոցին լինի, որ խումրայ կոչի։ Sentence: 12   Իսկ
Line: 28    իւր պատճառն ի տաք արենէ լինի, եւ ի սուր մաղձէ,
Page: 73   Line: 1    որ ընդ իւր խառնուածքն խառնեալ լինի. Sentence: 13   եւ երբ
Line: 2    յաղթէ մարմնոյն, նա բնութիւնն զնա դէպ ի դուրս
Line: 3    ի կաշին արտաքս հանէ։ Sentence: 14   Իւր նշանն այն է՝ որ այն
Line: 4    տեղիքն, որ հիւանդութեան գլուխք լինի, այտոց առնու,
Line: 5    եւ գոյնովն կարմիր լինի, եւ շօշափելիքն տաք լինի.

Line: 6    Sentence: 15   եւ յետ այնոր խաղաւարտք ի յերեւան գան,
Line: 7    զերդ կրակով այրեցած տեղի մինն։

Line: 8    Sentence: 16   ՕԾԵԼԻՔ ՏԱՔ ՈՒՌԷՑԻ, ՈՐ ՀՈՎՑՆԷ։

Line: 9    Sentence: 17   Եւ իւր ստածումն այն է, որ երբ տեսանես
Line: 10    զարոյնն՝ որ յաղթեալ է, երակ առ , եւ կերակուրք հով
Line: 11    եւ ի պատեհի ուտէ. Sentence: 18   եւ դեղ գարէջուր, եւ սրքնճպին,
Line: 12    փերփերանի հունդ, եւ ճուլապ խմէ. Sentence: 19   եւ հանապազ
Line: 13    զայտուցին տեղիքն գառնալեզուի ջրով եւ շնխաղողի
Line: 14    ջրով, եւ շափի մամիթայով օծանէ։

Line: 15    Sentence: 20   Ապա թէ մաղձն զօրաւոր լինի, իւր ստածումն
Line: 16    այն է՝ որ զբնութիւն լուծանէ եփած մրգաջրով. Sentence: 21   եւ
Line: 17    գարէջուր խմէ. Sentence: 22   եւ հետ երկու պահու սրքնճպին առնու
Line: 18    նռան ջրով. Sentence: 23   ապա թէ բնութիւնն կապ լինի,
Line: 19    թմրհնդի ջրով կակղացո։

Line: 20    Sentence: 24   ՏԼԷ ԱՅՏՈՑԻ, ՈՐ Ի ՏԱՔԷ ԼԻՆԻ։

Line: 21    Sentence: 25   Եւ զայս տլէս ի վերայ այտոցին դիր, զի շատ օգտակար
Line: 22    է։ Sentence: 26   Առ հայ կաւ եւ գառնալեզուի ջրով եւ
Line: 23    սանտալի ջրով եւ դալար գնծի ջրով տրորէ, եւ ի
Line: 24    վերայ այտոցին ի բանի պահէ։

Line: 25    Sentence: 27   ՏԱՔ ՈՒՌԷՑԻ։

Line: 26    Sentence: 28   Սահակ ասէ՝ թէ իւր ստածումն այն է , որ զայտոցն
Line: 27    աղէկ շառռտէ, որ աւեր արիւնն իւրմէն արտաքս
Line: 28    գայ. Sentence: 29   ապա հետ այնոր առ գխթոր՝ որ ի քացախն
Line: 29    թրջած լինի, եւ լեղ. Sentence: 30   զայս զամէնս յիրար խառնէ,
Line: 30    եւ ի վրան տլէ արա։

Page: 74   Line: 1    Sentence: 31   ՍՊԵՂԱՆԻ ՎԱՍՆ ՏԱՔ ՈՒՌԷՑԻ։

Line: 2    Sentence: 32   Եւ այս դեղս այլ օգտակար է եւ փորձած. Sentence: 33   առ
Line: 3    դալար ընկուզ, եւ զծառին տերեւն եւ զկեղեւն, եւ չամիչ,
Line: 4    եւ չոր թուզ՝ որ ի գինի թրջած լինի, եւ սեւ խաշխաշի
Line: 5    ձէթ, ի յամէն մէկէ՝ մէկ մասն. Sentence: 34   զայս զամէնս
Line: 6    յիրար խառնէ, եւ ի ցաւին տեղին սպեղանի դիր։

Line: 7    Sentence: 35   ՍՊԵՂԱՆԻ ՀՈՎ ՎԱՍՆ ՏԱՔ ԱՅՏՈՑԻ։

Line: 8    Sentence: 36   Դեղ մին այլ օգտակար է. Sentence: 37   առ ափիոն եւ կակիկայ,
Line: 9    որ է աղի ծաղիկ, եւ իսրոյ առջասբն, եւ նռան
Line: 10    կեղեւ, ի յամէն մէկէ երկու դրամ. Sentence: 38   պղնծի փերճոկ,
Line: 11    եւ բանկի հունդ, որ է աղվէշ բանկ, յամէն մէկէ մի
Line: 12    դրամ. Sentence: 39   զայս ամէնս աղա եւ մաղէ, եւ խաշխաշի ձիթով
Line: 13    շաղվէ, եւ ի վերայ տեղացն սպեղանի արա,
Line: 14    օգտակար է թէ Աստուած կամի։

Line: 15    Sentence: 40   ՎԱՍՆ ՍՏԱԾՄԱՆ ԵՒ ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՅՆ ՋԵՐՄԱՆՆ, ՈՐ ՀԵՏ ԱՅՏՈՑԻՆ
Line: 16       ԼԻՆԻ, ԶՈՐ ՓԼԵՂՄՕՆԻ ԱՆՈՒԱՆԵՆ։

Line: 17    Sentence: 41   Թէպիթ Կուռոյն ասէ վասն ջերմանն՝ որ ի հետ
Line: 18    այն տաք այտոցին լինի, զոր փլեղմօնի անուանեն։

Line: 19    Sentence: 42   Իւր պատճառն ի յերկու իրաց լինի. Sentence: 43   կամ ի զարկուց
Line: 20    լինի՝ որ ի տեղիք մի ի յանդամն հասանի զարկս.

Line: 21    Sentence: 44   եւ կամ ի տաք եւ ի շատ արենէ լինի։, որ բնութեան
Line: 22    զօրութիւն ի յայն տեղիքն վարժեաց։ Sentence: 45   Իւր նշանն այն
Line: 23    է, որ տեղիքն խիստ ցաւի, եւ գոյնն կարմիր լինի. Sentence: 46   եւ
Line: 24    երբ ձեռօքդ տեսանես, խիստ տաք լինի եւ խոցցած.

Line: 25    Sentence: 47   վասն այդ պատճառանացդ բժշկապետքն Փլեղմօնի
Line: 26    անուն դրին, որ թարգմանի տաք զայրոյց եւ այտոց
Line: 27    ի յարենէ։

Page: 75   Line: 1    Sentence: 48   ՍՊԵՂԱՆԻ ՀՈՎ՝ ՎԱՍՆ ՏԱՔ ԱՅՏՈՑԻ։

Line: 2    Sentence: 49   Եւ իւր ստածումն այն է, որ ի սկիզբն երակ առնու
Line: 3    ի յողջ դեհն. Sentence: 50   եւ ապա զբացող դեղերն մորհամ
Line: 4    առնէ, եւ կամ հովային սպեղանիս ի վերայ դնէ,
Line: 5    զերդ գառնալեզու, եւ նռան կեղեւ, եւ աղտոր, եւ
Line: 6    գարէալոյր. Sentence: 51   զայս ամէնս քացախով եւ ջրով շաղւէ, եւ
Line: 7    ի վերայ սպեղանի դիր, որ այն տեղացն զօրութիւնն
Line: 8    չտկարանայ։

Line: 9    Sentence: 52   ՎԱՍՆ ԱՅՏՈՑԻ, ՈՐ Ի ԶԱՐԿՈՒՑ ԼԻՆԻ։

Line: 10    Sentence: 53   Սահակ ասէ՝ եթէ պատճառն այս այտոցիս, որ ի
Line: 11    զարկուց լինի, երակ կտրելն կարիք չունի. Sentence: 54   այլ մոմձիթով
Line: 12    հանապազ օծանէ, եւ հանապազ եղկ ջրով
Line: 13    ծեփէ. Sentence: 55   եւ առ գարէալուր, եւ հուլպայ, որ է հացհամեմի
Line: 14    ունդ, եւ տուղտ. Sentence: 56   զայս զամէնս աղա եւ մաղէ, եւ
Line: 15    շնխաղողի ջրով շաղւէ, եւ ի վերայ դիր։ Sentence: 57   Ապա թէ
Line: 16    աւեր արոյնն կայ հաւաքած ի յինքն, զայն տեղիքն
Line: 17    շառռտէ, եւ զաւեր արոյնն հան. Sentence: 58   եւ հետ այնոր մարհամով
Line: 18    ստածէ. Sentence: 59   օգտակար է։

Line: 19    Sentence: 60   ՏԼԷ ՀՈՎԱՑՆՈՂ, ՎԱՍՆ ՏԱՔ ԱՅՏՈՑԻ։

Line: 20    Sentence: 61   Էհաննայ ասէ, թէ իւր ստածումն այն է՝ որ երակ
Line: 21    առնու ըստ հիւանդութեան, եւ ըստ հիւանդին
Line: 22    զօրութեանն արիւն թողու. Sentence: 62   եւ հովային դեղերովն տլէ
Line: 23    այնէ, զերդ հայ կաւ, եւ սպիտակ դեղ, եւ շափի
Line: 24    մամիթայ, եւ եղրդական ջուր, եւ ափիոն, եւ գառնալեզուի
Line: 25    ջուր, եւ այլ զոր ինչ սոցա նման են. Sentence: 63   օգտակար է։

Line: 26    Sentence: 64   Ապա թէ հետ այս այտոցիս ջերմն լինի, իւր ստածումն
Line: 27    այն է՝ որ կերակուր պակաս կերակրի, գարեջուր
Line: 28    եւ սրքնճպին ի բանի պահէ, եւ փերփերանի
Line: 29    հունդ թմրհնդի ջրով առնու. Sentence: 65   եւ երբ չորս օրն անցնի,
Line: 30    սակաւ մի սամթի ջուր ճուլապ խառնեալ ի
Line: 31    բանի պահէ։

Page: 76   Line: 1    Sentence: 66   ՏԼԷ ՀՈՎ ԵՒ ՍՊԵՂԱՆԻ՝ ՏԱՔ ԱՅՏՈՑԻ։

Line: 2    Sentence: 67   Եւ այլ. Sentence: 68   առ աքլիլ մելիք, եւ սամիթ, եւ փարս աւշան.

Line: 3    Sentence: 69   զայս ամէնս աղա եւ մաղէ, եւ կտաւատի լուղապով
Line: 4    շաղւէ, եւ ի վերայ սպեղանի դիր. Sentence: 70   օգտակար
Line: 5    է, թէ Աստուած կամի։

Line: 6    Sentence: 71   Իսկ մեր յիշելոյն զայս երեք ցեղ այտոցս՝ որ կոչի
Line: 7    մաշարայ, եւ խումրայ, եւ փլեղմունի, վասն այնոր
Line: 8    եղաւ, որ իւրեանց պատճառն նիւթն արոյնն լինի.

Line: 9    Sentence: 72   եւ վասն այդց պատճառանացդ յիշեցաք եւ եդաք
Line: 10    հետ արեանն ջերմերոյն, եւ ի նոյն շարս զծաղիկն
Line: 11    կամինք յիշել օգնութեամբն Աստուծոյ. Sentence: 73   զի եւ նորա
Line: 12    պատճառն եւ նիւթն յարենէ լինի։



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mxitar Heraci, Jermanc Mxitarowtiun.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.