TITUS
Kartlis Cxovreba
Part No. 46
Previous part

Part: IIb  
Page of ed.: 154  
Line of ed.: 4  
ბ^. აქა ვახტანგისი და ბაყათარ ოვსის ომი და მოკლვა ბაყათარისა ვახტანგისგან


Line of ed.: 5        და მეორესა დღესა სხუა გამოვიდა ბუმბერაზი ოვსთაგან, რომელსა ერქუა ბაყათარ.
Line of ed.: 6     იგი იყო გოლიათი; და რაჲთგან დაეწყო მჴედრობად, ვერ-ვის დაედგნეს მისთჳს
Line of ed.: 7     ბრძოლასა შინა. და მოესრა ყოველი მბრძოლი მისი: რამეთუ იყო სიგრძე მშჳლდისა
Line of ed.: 8     მისისა თორმეტი მტკაველი და ისარი მისი ექუსი მტკაველი. მოდგა ესე ბაყათარ
Line of ed.: 9     პირსა მდინარისასა და ჴმა ყო ჴმითა მაღლითა და თქუა: "ვახტანგ მეფეო, ნუ განლაღნები შენ
Line of ed.: 10     მოკლვისათჳს თარჴანისა: არა ერთო იგი გოლიათთა და ამისთჳს
Line of ed.: 11     მოიკლა იგი ყმა-წურილისა მიერ. აწ უკეთუ შენ-ვე გამოხვიდე მბრძოლად ჩემდა,
Line of ed.: 12     მოგხუდენ ჩემგან ბრძოლანი ფიცხელნი, რომელთაგა/ნ ვერ-ღა-რა განერე. თუ არა
Line of ed.: 13     ვინ-ცა სპათა შენთა/განი გამოვიდეს, მის/თჳს-ცა მზა ვარ".

Line of ed.: 14        მაშინ პასუხ უგო ვახტანგ ბაყათარს და რქუა: "არა ძალითა ჩემითა ვსძლე თარჴანს,
Line of ed.: 15     არამედ ძალითა დამბადებელისა ჩემისათა. და არა მეშინის მე შენგან, ვითარცა
Line of ed.: 16     ძაღლისა ერთისაგან, რამეთუ ძალი ქრისტესი ჩემ თანა, და ჯუარი მისი პატიოსანი
Line of ed.: 17     საჭურველ ჩემდა". და განაწესნა ვახტანგ სპანი და დაადგინნა განმზადებულად; და
Line of ed.: 18     აღჯდა ტაიჭსა შეჭურვილსა ჯავშნითა, და აღიღო ფარი მისი ვიგრის ტყავისა,
Line of ed.: 19     რომელსა ვერ ჰკუეთდა მახჳლი, და ჩავლო გუერდი და მიდგა მახლობელად მდინარისა.
Line of ed.: 20     ჴმა უყო ბაყათარს და რქუა: "არა გამოვალ მე მდინარესა, რამეთუ მეფე ვარ;
Line of ed.: 21     არა მივეახლები მე სპასა ოვსეთისასა, რამეთუ წარწყმედითა ჩემითა წარწყმდების სპა
Line of ed.: 22     ჩემი ყოველი. ხოლო შენ მონა ხარ, და წარწყმედითა შენითა არა ევნების სპათა
Page of ed.: 155   Line of ed.: 1     ოვსეთისათა, ვითარცა ძაღლისა ერთისათა. გამოვედ მდინარესა ჩემ-კერძო". მაშინ
Line of ed.: 2     ბაყათარ ოვსმან აღასრულა სიტყუა მისი და რქუა: "მე მომკლველმან / შენმან გამოვლო
Line of ed.: 3     მდინარე, არამედ პირისაგან მდინარი/სა უკუ-დეგ სამ უტევან".

Line of ed.: 4        / მაშინ ვახტანგ უკუ-დგა. გამოვლო მდინარე ბაყათარ, და უწყო სროლად ისრითა.
Line of ed.: 5     მაშინ ვახტანგ სიფიცხლითა თუალთათა, და სიმახჳლითა გონებისათა, და სიკისკასითა
Line of ed.: 6     ტაიჭისა მისისათა ირიდებდა ისარსა: რამეთუ შორს-ვე იხილის ისარი მომავალი, და
Line of ed.: 7     უხლდებოდა და სიმარჯჳთ მიეახლებოდა. ამიერ და იმიერ სპათაგან იყო ცემა ბუკებისა
Line of ed.: 8     და დაბდაბთა. და იზახდეს ჴმითა აღწევნულითა სპანი ორნი-ვე, ქართველნი და
Line of ed.: 9     ოვსნი, რომლითა იძრვოდეს მთანი და ბორცუნი. და ვერა ჰკრა ისარი, ორისა ისრისაგან
Line of ed.: 10     მეტი, ბაყათარ ფარსა ვახტანგისსა, და ვერ ჰკუეთა ყოვლად. და კუალად ჰკრა
Line of ed.: 11     სხუა ისარი ცხენსა ვახტანგისსა, და გააგდო შიგა. და ვიდრე დაეცემოდა ცხენი ვახტანგისი,
Line of ed.: 12     მიუჴდა ზედა და უხეთქნა ჴრმალი მჴარსა ბაყათარისსა, და ჩაჰკუეთა ვიდრე
Line of ed.: 13     გულამდე.

Line of ed.: 14        მაშინ-ღა დაეცა ცხენი ვახტანგისი, სწრაფით მიჰყო ჴელი და შეიპყრა ცხენი
Line of ed.: 15     ბაყათარისი. და პირველ დავა/რდა ქუეყანასა ზედა, და თაყუანის-ცა ღმერთსა, და შეწირა
Line of ed.: 16     მადლობა / უმეტეს პირველისა. აღჯდა ცხენსა ბაყათარისსა, და მოდგა მახლობელად
Line of ed.: 17     სპათა თჳსთა, და რქუა ჴმითა მაღლ/ითა: "მჴნე იყვენით და განძლიერდით, რამეთუ
Line of ed.: 18     ღმერთი ჩუენ-კერძო არს".

Line of ed.: 19        ხოლო სპანი იგი წარემართნეს განმზადებულნი, ცხენ-თორნოსანნი და ჯაჭუ-ჩაბალახოსანნი, წინა
Line of ed.: 20     კერძო და მათ უკანა ქუეითნი, და ქუეითთა უკანა სიმრავლე
Page of ed.: 156   Line of ed.: 1     მჴედართა, და ესრეთ მიმართეს ოვსთა ხოლო ოვსნი წარმოდგეს ქარაფსა ზედა და
Line of ed.: 2     დაასხეს ისარი, ვითარცა წჳმა მძლაფრი.

Line of ed.: 3        მაშინ ვახტანგ მეფე მოქცეულ იყო სპასა მისსა ზურგით რჩეულითა მჴედრითა,
Line of ed.: 4     უზახებდა და განაძლიერებდა და ნუგეშინის-ცემდა სპათა მისთა. მაშინ წინა ცხენ-თორნოსანთა
Line of ed.: 5     აღვლეს გზა ქარაფისა, აღჴდეს ვაკესა, და აღუდგეს უკანა ქუეითნი და
Line of ed.: 6     შემდგომად სიმრავლე მჴედართა. და იქმნა ბრძოლა ძლიერი მათ შორის. ხოლო ვახტანგ
Line of ed.: 7     უკეთუ მარჯუენით-კერძო იბრძოდის, მარცხენით-კერძო ძრწოდ/იან; და უკეთუ
Line of ed.: 8     მარცხენით-კერძო იბრძოდის, მარჯუენით-კერძო ძრწოდიან. და ეგოდენსა სიმრავლესა
Line of ed.: 9     სპათასა იცნობებოდა ჴმა ვახტანგისი, ვითარცა / ჴმა ლომისა; და თანა ჰყვებოდეს მას
Line of ed.: 10     ორნი მჴედარნი: არტავაზ ძუძუს-მტე, ძე საურმაგ სპასპეტისა, და ბივრიტიან სეფე-წული.
Line of ed.: 11     და იგინი-ცა იბ/რძოდეს მჴნედ.

Line of ed.: 12        მაშინ იძლივნეს ოვსნი და ივლტოდა ბანაკი მათი. მოისრნეს და ტყუე იქმნნეს,
Line of ed.: 13     ხოლო უმრავლესი მეოტი ოვსთა მათგანი ცოცხალი შეიპყრეს უკ-მოჴსნისათჳს ტყუეთასა,
Line of ed.: 14     რომელნი წარტყუენულ იყვნეს პირველ ოვსთაგან ქართველნი. ვითარ უკ-მოიქცეს
Line of ed.: 15     დევნისაგან, და დაიბანაკეს ბანაკსა-ვე თჳსსა: სამ დღე განისუენეს და შეწირეს მადლობა
Line of ed.: 16     ღმრთისა მიმართ. და მერმე განიბნივნეს ტყუენვად ოვსეთისა, შემუსრნეს ქალაქნი
Line of ed.: 17     მათნი, და აღიღეს ტყუე და ნატყუენავი ურიცხჳ.



Line of ed.: 18  
ჩანართი (Tk)


Line of ed.: 19        ხოლო დაიმორჩილნა ოვსნი და ყივჩაყნი, და შექმნა კარნი ოვსეთისანი, რომელთა ჩუენ
Line of ed.: 20     დარიანისად უწოდთ. და აღაშენნა მას ზედა გოდოლნი მაღალნი, და დაადგინნა მცველად მახლობელნი
Line of ed.: 21     იგი მთეულნი. არა ჴელეწიფების გამოსლვად დიდთა მათ ნათესავთა ოვსთა და ყივჩაყთა
Line of ed.: 22     თჳნიერ ბრძანებისა ქართველთა მეფისა.

Line of ed.: 23        და განვიდეს პაჭანიკეთს, რამეთუ მაშინ მუნ იყო პაჭანიკეთი მოსაზღვრედ ოვსეთისა, მდინარესა
Line of ed.: 24     მას / ოვსეთისასა წიაღ, და ჯიქეთი მუნ-ვე იყო. შემდგომად ჟამთა
Page of ed.: 157   Line of ed.: 1     მრავალთა იოტნეს პაჭანიკნი და ჯიქნი თურქთაგან; და წარვიდეს პაჭანიკნი დასავლით-კერძო,
Line of ed.: 2     ხოლო ჯიქნი დაემკჳდრნეს ბოლოსა აფხაზ/ეთისასა. და მოტყუენა ვახტანგ
Line of ed.: 3     პაჭანიკეთი და ჯიქეთი, და შეიქცა, და მოადგა ოვსეთსა-ვე. და მეფენი ოვსთანი შელტოლვილ
Line of ed.: 4     იყვნეს სიმაგრეთა კავკასისათა აღდგეს მათ შორის მოციქულნი, და დაიზავნეს. და
Line of ed.: 5     ითხოვეს ვახტანგისგან ოვსთა, ნაც/ულად დისა მისისა, ოცდაათი ათასი
Line of ed.: 6     ტყუე ოვსეთისა, ყოველი უკეთესი, რომელი სახელ-დებით თქუეს ოვსთა. და მისცა
Line of ed.: 7     ვახტანგ ოცდაათი ათასი ტყუე დისა მისისათჳს, და ესე მოიყვანა.

Line of ed.: 8        ხოლო ტყუენი ქართველნი რომელ ჰყვეს ოვსთა ექუსსა მას წელსა, იგი ყოველნი
Line of ed.: 9     უკ-მოიჴსნნა თჳთო თჳთოსათჳს, და აღიღო მძევალი ოვსთაგან და მძევლისათჳს მისცა
Line of ed.: 10     სხუა ტყუე ოცდაათი ათასი, და რომელი უკ-მოიჴსნა ტყუე ქართლისა, რიცხჳთ სამას
Line of ed.: 11     ორმოცდაათი ათასი, და რომელ და/რჩა ტყუე ოვსი ამათ განტყობილთაგან კიდე
Line of ed.: 12     თუალვით ექუსას ორმოცდაათი ათასი თჳნიერ პაჭანიკთა და ჯიქთასა. და ესე ყოველი
Line of ed.: 13     აღესრულა ოთხ თუე.

Line of ed.: 14        მაშინ მეფემან განუტევნა ნიჯადნი იგი სპარსთანი და მეფენი კავკასია/ნთანი
Line of ed.: 15     ნიჭითა დიდითა, წარმოგზავნნა დაჲ მისი მირანდუხტ და ტყუე იგი მოველი გზასა
Line of ed.: 16     დარიალისასა, და თჳთ სპითა დიდითა ქართლისათა წარმოვიდა გზასა აფხაზეთისასა.
Line of ed.: 17     სულ-გრძელად და უშიშად იწყო ბრძოლად ციხეთა აფხაზეთისათა. რამეთუ მეფე ბერძენთა
Line of ed.: 18     ლეონ დიდი უცალო იყო ბრძოლისაგან სპარსთასა, და ვერ-შემძლებელ იყო
Line of ed.: 19     სპათა გამოგზავნად აფხაზეთს; და სამ წელ წარტყუენნა ყოველნი ციხენი აფხაზეთისანი
Line of ed.: 20     ვიდრე ციხე-გოჯამდე. და მოვიდა სახლსა მისსა, ქალაქსა სამეუფოსა მცხეთას. გაეგება
Line of ed.: 21     წინა დედა მისი, და დანი მისნი, და სიმრავლე ქალაქისა მამათა და დედათა მიუფენდეს
Page of ed.: 158   Line of ed.: 1     საჴელთა და სამოსელთა მათთა ფერჴთა ქუეშე მისთა. და აყ/რიდეს თავსა დრამასა
Line of ed.: 2     და დრაკანსა, და აღწევნულითა ჴმითა შეასხმიდეს ქებასა; რამეთუ არა რომელსა მეფესა
Line of ed.: 3     ექმნა ეგე-ვითარი ძლიერი წყობა.

Line of ed.: 4        მაშინ ვახტანგ მეფემან შეწირა მადლობა ღმრთისა მიმართ მრავლითა ლოცვითა
Line of ed.: 5     და ღამის-თევითა, და გლახაკთა მიცემითა. და გასცა ნიჭი ერსა თჳსსა, და წარჩინებულ
Line of ed.: 6     ქმნნა მჴედარნი, მსახურ/ნი მჴნედ და გამოცდილნი წყობასა მას შინა ოვსთასა. და
Line of ed.: 7     წარსცა ძღუენი ნატყუენავისა მისგან დედის ძმისა მისისა თანა ვარაზ-ბაკურისა: მონა
Line of ed.: 8     ათასი, ცხენი საჴედარი ათასი, ჴდალი ცხენი ათასი. და კუალად წარსცა წინაშე
Line of ed.: 9     სპარსთა მეფისა მონა ათი ათასი, ცხენი საჴედარი ათი ათასი, ცხენი ჴდალი ათი
Line of ed.: 10     ათასი. ესე ყოველი მიუძღუანა სპარსთა მეფესა ჴელითა ბინქარან ეპისკოპოსისათა,
Line of ed.: 11     და ითხოვა სპარსთა მეფისაგან ასული ცოლად; ხოლო სპარსთა მეფემან მოსცა ასული
Line of ed.: 12     მისი ცოლად, რომელსა ერქუა ბალენდუხტ. და მოსცა სომხითი / და ყოველნი მეფენი
Line of ed.: 13     კავკასიანნი ზითვად და მისწერა მის თანა წიგნი, რომელ/სა პატრუცაგსა წერილ
Line of ed.: 14     იყო ესრეთ: "ურმისდისგან, ყოველთა მეფეთა მეფისა, ვახტანგის მიმართ, ვარან-ხუასრო-თანგისა,
Line of ed.: 15     ათთა მეფეთა მეფისა ახოვანისა". და მოუწერა მან ბრძოლა კეისრისა,
Line of ed.: 16     რამეთუ კეისარი განსრულ იყო ბრძოლად სპარსთა.

Line of ed.: 17        მაშინ ვახტანგ აუწყა ყოველთა სპათა მისთა და ყოველთა მეფეთა კავკასისათა.
Line of ed.: 18     შემოკრბეს და დადგეს მტკუარსა იმიერ და ამიერ, ვითარ ორასი ათასი და მოერთო
Page of ed.: 159   Line of ed.: 1     ვარაზ-ბაკურ, დედის ძმა მისი, ერის-თავი რანისა, ბრ/ძანებითა სპარსთა მეფისათა,
Line of ed.: 2     სპითა ადარბადაგანისათა, რანისა და მოვაკანისათა, ვითარ ორას ათასითა მჴედრითა.

Line of ed.: 3        მას ჟამსა იყო ვახტანგ წლისა ოცდაორისა; და იყო იგი უმაღლეს კაცთა მის
Line of ed.: 4     ჟამისათა, და უშუენიერეს სახითა და ძლიერი ძალითა, რომელ ჭურვილი ქუეითი
Line of ed.: 5     ირემსა მიეწიის, უპყრის რქა და დაიჭირის, და ცხენი ჭურვილი აღიღის მჴართა ზედა
Line of ed.: 6     და მცხეთით აღვიდის ციხესა არმაზისასა. და მარტო იყო იგი ძე მამისა მისისა, და
Line of ed.: 7     ერთი დაჲ მისი ხუარანძე-ცა იყო ძლ/იერი და შუენიერი. და ნათესავისაგან მირი/ან
Line of ed.: 8     მეფისა მორწმუნისა ვახტანგ და დანი მისნი დარჩომილ იყვნეს: იგინი იყვნეს ნათესავნი
Line of ed.: 9     ბაქარ მირიანის ძისა.

Line of ed.: 10        ხოლო მირიან და გრიგოლ იყვნეს ნათესავისაგან რევისა, მირიანის-ვე ძისა, და
Line of ed.: 11     აქუნდა მათ კუხეთი, და ცხოვნდებოდეს რუსთავს ციხე-ქალაქსა. რამეთუ შემცირებულ
Line of ed.: 12     იყვნეს ურთიერთსა კლვითა.

Line of ed.: 13        მირიან მეფისითგან ვიდრე ვახტანგ მეფისამდე გარდაცვალებულ იყო ნათესავი
Line of ed.: 14     რვა და მეფენი ათნი, და წელიწადი ას ორმოცდაჩჳდმეტი, ხოლო ეპისკ/ოპოსნი წესსა
Line of ed.: 15     ზედა ჭეშმარიტსა გარდაცვალებულნი რვანი, ხოლო სხუანი შემშლელნი წესისანი.



Next part


This text is part of the TITUS edition of Kartlis Cxovreba.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.