TITUS
Amirandarejaniani
Part No. 9
Previous part

Chapter: 9 
Page: 373 
Line: 1 
კარი მეცხრე
Line: 2 
სეფედავლე დარისპანის ძისა ამბავი


Line: 3       ისმენდი, მეფეთ-მეფეო, ცხოვნდი უკუნისამდე! ადიდნეს ღმერთმან
Line: 4    
მოყვარენი თქვენნი და არცხვინნეს ორ-გულთა თქვენთა!

Line: 5       
მინდორსა შიგან სახლნი იყვნეს სანადიროდ აგებულნი ბაღდადელისა
Line: 6    
ამირ-მუმლისანი. ესე რა მომივლია ყოველი ინდოეთი და
Line: 7    
სპარსეთსა შინა გაზრდილ-ვარ, თვალითა ჩემითა ეგეთნი სახლნი არა
Line: 8    
მინახვან: სამნი ქვეყანანი დიდ-დიდნი მოკიდებულნი იყვნეს მათ
Line: 9    
სახლთა თანა. სამი თვე მუნ დაყვის და ნავროზი გარდაიჴადის. კაცისა
Line: 10    
თვალსა არ-ცა ეგეთნი სახლნი უნახვან და არ-ცა ეგეთნი სანადირონი. რჩეულნი
Line: 11    
დიდებულნი თანა წაიტანის და, ვის არა უბრძანის,
Line: 12    
ვერა წავიდის, ამით რომელ, ვინ-ცა მუნ იყვნიან, მდიდარნი წამოვიდიან
Line: 13    
საბოძვრითა. იცოდის ყოველმან კაცმან იგი ჟამი. ვის-ცა კარგი
Line: 14    
ავაზა ჰყვის ანუ კარგი ქორი და ანუ, რა-ცა ვის კარგი სანადირო, მას.
Line: 15    
სახლსა მისლვის ჟამისათვის შეინახიან. სადა-ცა კარგი მგოსანი იყო
Line: 16    
და ანუ მოშაითი და რა-ცა ჴელის-უფალი, ყველა მუნ მოვიდის. განსვენება
Line: 17    
და სიხარული იყვის და ნადირობა რომელ კაცისა ენისაგან
Line: 18    
არა ითქმის და არ-ცა გაიგონების.

Line: 19       
ბრძანა ბაღდადელმან ამირ-მუმლმან და წავიდა ამირან დარეჯანის
Line: 20    
ძე. განაღა-მცა უბრძანა სხვათა დიდებულთა, ჩვენ, ამირან დარეჯანის
Line: 21    
ძის ყმანი ვიყვენით, მუნ წავედით. იყო დიდი სიხარული და
Line: 22    
გამოსვენება. ზოგნი ნადირობდიან მშვილდითა, ზოგნი ქორითა.
Line: 23    
ზოგნი ავაზითა, ზოგნი ძადლითა და, ვის-ცა ვის სწადდის, შეექცევოდიან.
Line: 24    
სახლნი იყვნის სანადიმონი, შვენიერნი, მოკაზმულნი ოქროჲთა
Line: 25    
და ვეცხლითა. მუნ დაიდვის ნადიმი და იმღერდიან მოშაითნი
Line: 26    
და იქმოდიან აჯაბთა, ჰჴედნიდიან რაინდნი ცხენთა, ზოგნი
Line: 27    
ჭადრაკთა იმღერდიან, ზოგნი ღვინოსა სმიდიან.

Line: 28       
აჰყარის გარეთ ნადიმი და საწოლსა შევიდის, დიდებულნი თან
Line: 29    
შეიტანნის. უკეთესი და უშვენიერესი ნადიმი მუნ გარდაიჴადის.
Line: 30    
უბოძის ყოველთა საბოძვარი და გაიყარიან. მას დიდებასა და
Line: 31    
განსვენებასა შინა ვიყვენით, რომელ თავმან თქვენმან, ნახევარი
Line: 32    
ვერ მითქვამს, ვითარი სიხარული და შვება იყვის.

Line: 33       
დღესა ერთსა ამირამან ჴელი გაიჴსნა; არ-ცა ნადირობასა გავიდა,
Line: 34    
არ-ცა სერი-ნადიმი გარდაიჴადა. დიდებულნი იჴმნა და ნადიმი
Line: 35    
საწოლს გარდაიჴადა ამირან დარეჯანის ძესა საკრამანგისა სასთაული
Line: 36    
დაუდვა, ახლოს დაისვა, რომელ ჴელი მისწვდებოდის. სხვანი
Line: 37    
დიდებულნი, ვითა ჴამდა, ეგრე დასხნეს. ნადიმობა იყო.

Page: 374 
Line: 1       
ეგრე ბრძანა ამირ-მუმლმან: შე-რასმე-მჭირდების, ჩემსა მზესა,
Line: 2    
ვინ-ცა რა ამბავი იცით, მითხარით-ო.

Line: 3       
დარეჯანის ძემან მოაჴსენა: რომელი მიქმნია და მასმიან, მომიჴსენებია
Line: 4    
და ახალი არა ვიცი-ო.

Line: 5       
ეგრე უბრძანა: შენ აღარ გტანჯავ, სხვამან ვინ-მე თქვას-ო.

Line: 6       
ომად ვის-მე ერქვა მადის ძესა, დიდებული კაცი იყო, მობაღდადე,
Line: 7    
ზე ადგა და ეგრე მოაჴსენა: ცხოვნდი, ამირთა-ამირო! ამბავი
Line: 8    
გწადიან და თვალითა ჩემითა მონახული მოგაჴსენო, რომელ ესე
Line: 9    
ბრძანო: ამის უკეთესი არა მასმია-ო, რომელი კარგი მიქმნია, იგი მოგაჴსენო
Line: 10    
და, რომელი უბადო, -- იგი-ცა. ოდეს-იგი კარგი ნაქმარი
Line: 11    
მოგაჴსენოთ, გაგიკვირდების და სიქადულად შემინახავ და ტყვილი
Line: 12    
ამად არა, რომელ ყოველსა მართალსა მოგაჴსენებ-ო.

Line: 13       
გაეხარნეს ამირ-მუმლსა. ბრძანა გაყრა ნადიმისა დიდებულთაგან
Line: 14    
კიდე. ყველა გაღმა აწვიეს, დიდებულნი სიახლესა სასთაულთასა
Line: 15    
დასხნა. უბრძანა ომად მადის ძესა. ჩემსა მზესა, ყველა უკლებლად მითხარ-ო!

Line: 16       
მოაჴსენა:

Line: 17       
ცხოვნდი, ამირთა-ამირო! ამბავი ჩემი ყველა სრულობით მოგაჴსენო.
Line: 18    
ოდეს ცოტა ყმა ვიყავ, სწორსა ჩემსა ყველასა მოვერეოდი
Line: 19    
და მღერასა შინა უბადოდ ვიქცეოდი. ბაღდადი ქალაქი
Line: 20    
ამიჩივლდა. მამა ჩემი და მამის ძმა ჩემი ერთგან სხდეს. ეგრე
Line: 21    
უთხრა მამის ძმამან ჩემმან მამასა ჩემსა: იმა შენსა შვილსა ერთი
Line: 22    
პირი არ დასცდების. ის, რომელი ჭყირტად და უბადოდ მაქცე არის,
Line: 23    
ანუ შეიქმნების კარგი ჭაბუკი, რომელ მისებრი არ[ვინ] იყოს, და ანუ
Line: 24    
ხელი და არას ჴელისა.

Line: 25       
მან ეგრე არქვა: მეცა კვლა აგრე მგონია-ო.

Line: 26       
ოდეს მე ესე მესმა, გულსა ჩამიჴდა და ვთქვი: კარგი-მცა ჭაბუკი
Line: 27    
ვიყო-მეთქი. რა მოვიწიფე, ნადირობა დავიწყე. ნადირობა მიყვარდა
Line: 28    
საზომისაგან მეტად. სადა-ცა მჴეცი ანუ ლომი გარდამეკიდის,
Line: 29    
ვითა კატა ეგრე მოვკლი. დავჯერდი თავსა ჩემსა და ვთქვი: დღეს
Line: 30    
ჩემებრივ ჭაბუკი არა არს პირსა ყოვლისა ქვეყანისასა. მერმე ეგრე
Line: 31    
ვთქვი: კაცი გამოვიცადო, თვარა მჴეცთა სიკვდილი ცოტა
Line: 32    
უნდა-მეთქი.

Line: 33       
მისრელი ქარავანი ბაღდადს იყო და წავიდოდა. უთხრეს: მეკობრენი წინა
Line: 34    
გიმზირიან-ო. შიშითა ვეღარ გავიდეს. მე ეგრე
Line: 35    
უთხარ: მომეცით საბადრაგო და თქვენს ქვეყანასა მშვიდობით
Line: 36    
მიგიყვანნე. მათ მომცეს დიადი, შევეკაზმენით და წავედით. მონახული
Line: 37    
იყო იგი ქარავანი მათ ხუთასთა მჴედართაგან. ერთგან წინა
Line: 38    
გვიმზირდეს, გამოგვიჴდეს, ფიცხლად ცხენი შეუტივე, შეუზახენ და
Page: 375  Line: 1    
შევები. თავმან მეფობისა შენისამან, გავაქცივენ და დავჴოცენ,
Line: 2    
რომელ მცირედნი-ღა ვინ-მე გარდამეხვეწნეს. გავგზავნე მშვიდობით
Line: 3    
ქარავანი. და შემოვიქეც სახლსა ჩემსა. ესე იყო ომი ჩემი პირველი.
Line: 4    
დავჯერდი თავსა ჩემსა და ეგრე ვთქვი: უთუოდ დღეს ჭაბუკი
Line: 5    
ჩემებრი არა არს პირსა ყოვლისა ქვეყანისასა.

Line: 6       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! ეგრე ეთქვი, ვითა: შევება ამირან
Line: 7    
დარეჯანის ძესა, რომელი ხუთ-ასსა კაცსა შეებმის. მას, ღმერთო:
Line: 8    
ეგეთისა კაცისა ომი შეუძლია? შევეკაზმე და მოვმართე, მუქარა
Line: 9    
გამოვთხო-ო-მეთქი. შემრცხვენდა და უთხარ თავსა ჩემსა: არა
Line: 10    
გრცხვენიან, ომად მადის ძეო, ჯერეთ დარეჯანის ძისა საომრად
Line: 11    
მიხვალ, მცირედნი ნაქმარნი გიქნია! სხვაგან წავიდე და კვლა თავი
Line: 12    
ჩემი გამოვცადო და, თუ კარგი ნაქმარი ვქმნა, უკანის მას შევება-ო.

Line: 13       
ცხოვნდით, ამირთ-ამირო! გავაგე სახლისა საქმე და ვაჩინენ
Line: 14    
კარგნი კაცნი. წაველ და ბასრას მივმართე. მივიდოდი. გზასა ლაშქარი
Line: 15    
თუ მჴეცი გარდამეკიდის, მოვერივი ყველასა. მივედ ბასრასა
Line: 16    
და ჩემსა მისლვასა ზედა შეიქმნა შუღლი ბასრეთსა. მოვიდა არაბთა
Line: 17    
მეფე და გარეგანნი ყველა წაიღო, ქალაქი მრავალი და ციხენი.
Line: 18    
მოვიდეს კართა ქალაქისათა. გავიდეს მოქალაქენი და შეიბნეს
Line: 19    
ფიცხლად და შემოლეწნეს შინა მით, რომელ გარეგანთა ლაშქართა
Line: 20    
რიცხვი არა იყო მოვიდა მეფე არაბთა. მის ქალაქისა კართა ზედა
Line: 21    
სამნი ბუმბერაზნი იყვნეს ბასრელისა ამირისანი, ლომნი ჭაბუკნი.
Line: 22    
გავიდეს და შეებნეს. ომი დიდი და კარგი გარდაიჴადეს ესეთი,
Line: 23    
რომელ ფიცხლად ომად კმა იყო. თვითომან ასი კაცი მოკლა და
Line: 24    
შემოვიდეს გამარჯვებულნი. მიეგება ამირა და ყოველი ქალაქი და
Line: 25    
დიაღი საბოძვარი უბოძა ამირამან და ყოველმან ქალაქმან.

Line: 26       
მეორესა დღესა გამოვიდეს იგი-ვე კაცნი და კვლა უფროსნი და
Line: 27    
უკეთესნი ომნი გარდაიჴადეს. შემოვიღეს, ქება შეასხეს და დიადი
Line: 28    
საბოძვარი უბოძეს. არაბთა მეფისა ბუმბერაზი იყო ლომი ჭაბუკი
Line: 29    
და იქი არა იყო კაცი მეომარი მისა. გაგზავნა კაცი მოსწრაფებული.
Line: 30    
მოჰყვანდათ მათ კაცთა საომედ. მას დღესა მოვიდა იგი ბუმბერაზი.
Line: 31    
დილასა შეიჭურა იგი არაბთა მეფე და ყოველი ლაშქარი მისი, შესხდეს
Line: 32    
ცხენთა და წამოვიდეს. კაცი ვინ-მე ტიაჭსა ჯდა, წინა მოვიღოდა
Line: 33    
და ზღუდეთა ქვეშეთ მოდგა. კინენი ჴელთა ჰქონდეს. ეგრე
Line: 34    
შემოგვყივლა: გამოდით ერთი ერთისათვის, თუ ვინ ბუმბერაზნი
Line: 35    
იყვნეთ, და, თუ ერთი არ გამოხვალთ, მრავალნი გამოდით-ო! ამა
Line: 36    
სიტყვასა ზედა შეეკაზმნეს სამნი-ვე და ეტყოდეს ერთმან-ერთსა: მე
Line: 37    
გავალ, არა, მე გავალ-ო. დაჯდა მაღალთა ბანთა ზედა იგი ამირა
Line: 38    
ბასრელი და მებუკე-მედაბდაბენი ზედა წარმოდგეს და ეგრე-ვე
Line: 39    
გარეგანთანი მოდგეს და სცემდეს გარეგანნი და შინაგანნი და ზმა
Page: 376  Line: 1    
იყო მეტად დიდი. გავიდა იგი კაცი და შემოუვლეს ნავარდი ერთმანერთსა
Line: 2    
მერმე არაბთა მეფემან შემოჰყივლა მას შინასა ბუმბერაზსა, ვითა გულმაგრა შეები, არავინ მოვალს
Line: 3    
აქა მეშველი-ო.
Line: 4    
ფიცხლა შეუტიეს ერთმან-ერთსა, შეუყარნა კინენი მან გარეგანმან
Line: 5    
კაცმან, აიღო უნაგირთაგან და ქვეყანასა დაჰკრა და მოკლა. შეიქცა
Line: 6    
და წავიდა. მოეგება წინა იგი არაბთა მეფე, მისცა საბოძვარი დიადი
Line: 7    
და შეასხა ქება და წავიდა სადგომსა-ვე. დაუმძიმდა მას ბასრელსა
Line: 8    
ამირასა და ყოველსა ქალაქსა და თქვეს, ვითა გაუწირავართ
Line: 9    
ღმერთსა, თვარა ესდენ კარგი ჭაბუკი ვითა იჯაბანა ესრე-ო?

Line: 10       
მეორესა დღესა გაჯდა თვით იგი არაბთა მეფე და ყოველი
Line: 11    
ლაშქარი მისი დაკაზმული მოდგეს. გამოსწყდა იგივე კაცი, შემოდგა
Line: 12    
ზღუდისა ძირსა და იგივე სიტყვა თქვა. კინენი დაეყარნეს
Line: 13    
და ჴრმალი ერტყა. გავიდა იგი მეორე კაცი-ცა და ჩვენ წავადეგით
Line: 14    
ზედა ხედვად. შეუტივეს ერთმან-ერთსა. და შინაგანმან კაცმან ჰკრა
Line: 15    
მარცხენასა მჴარსა ჴრმალი და შეჰკვეთა ცოტა. ჰკრა მან-ცა მარცხენასა
Line: 16    
მჴარსა და მარჯვენასა თეძოსა თავსა დაასვა და მოკლა იგი-ცა
Line: 17    
და წავიდა. მოაგებეს შესამოსელი მრავალი და აკაზმულობითა ტაიჭი.
Line: 18    
შეასხეს ქება და უბოძეს საბოძვარი დიდი. დაუმძიმდა მას ბასრელსა
Line: 19    
ამირასა და ყოველსა ქალაქსა და გაწირეს ყოფა თავისა
Line: 20    
მათისა.

Line: 21       
მესამესა დღესა მოვიდა იგი არაბთა მეფე, მებუკე-მედაბდაბენი
Line: 22    
გამოვიღეს. გამოვიდა იგი-ვე კაცი და გამოსთხოვა მუქარა ესე მიკვირს,
Line: 23    
ამირთ-ამირო; იგი კაცნი ეგზომ ადვილად დაჴოცნა და მას
Line: 24    
მესამესა კაცსა არა შეეშინა. შეეკაზმა ჩვენი ბუმბერაზი და ეგრე
Line: 25    
უბრძანა ამირა ბასრელმან: ძმაო, ნუღარა გახვალ იმა კაცისთვის
Line: 26    
ღმერთსა ძლევა მიუცემია, შენ აღარა მოგკლას-ო. მან ეგრე მოაჴსენა:
Line: 27    
მე თქვენი საკარგავი და ოქრო მიჭამია, ჩემი ჴელი ომი არის.
Line: 28    
აწ გავალ ომად მისად, ნუთუ ძმათა ჩემთა სისხლი ვაზღვევინო.

Line: 29       
გავიდა იგი კაცი და წაადგა ყოველი ერი ხედვად და თქვეს
Line: 30    
ყოველთა: სიკვდილი და ცხოვრება ჩვენი დღესა არის და, თუ იმათა-ც
Line: 31    
ეფათერაკების-ღა, წაჴდა ჩვენი ქალაქი-ო. მას გარეგანსა კაცსა
Line: 32    
მშვილდ-კაპარჭი შემოერტყა. შემოუვლეს ნავარდი ერთმან-ერთსა.
Line: 33    
შემოუტევა მან კაცმან, ჰკრა ისარი მკერდსა და შიგა გაავლო და
Line: 34    
ფრთამდისინ მიწასა შიგან ჩაასო. შეიქცა გარე-ვე და წავიდა. მოაგებეს
Line: 35    
შესამოსელი და აკაზმულობითა ტაიჭნი მრავალნი. შეასხეს
Line: 36    
ქება და წავიდეს.

Line: 37       
შეიქმნა ქალაქსა შიგან ტირილი და თქვეს, ვითა: ამა ორთა პირთაგანსა
Line: 38    
ქმნა გვინდა: ანუ გავიდეთ ყოველნი, დიდი და მცირე.
Line: 39    
შევებნეთ და დავიჴოცნეთ, ანუ კვლა ვთხოოთ ზენაარი და მივსცეთ
Page: 377  Line: 1    
ქალაქი. მაგრა ომსა ზენაარისა თხოვნა ამჯობინეს. დაასკვნეს მის
Line: 2    
ქალაქისა მიცემა.

Line: 3       
მე გულსა შინა ეგრე ვთქვი, ვითა: ჭაბუკობისა ძალისა ცნობად
Line: 4    
წამოსულვარ და ჭაბუკი, ღმერთო, არს. გავიდე და შევება.

Line: 5       
მოველ ამირასა თანა. აბრამ ვისმე ერქვა, ვაზირთა-უხუცესი
Line: 6    
იყო ბასრელისა ამირასი. მას ეგრე მოეაჴსენე, ვითა: მიედ, ამირას
Line: 7    
მოაჴსენე, მე მობაღდადე ჭაბუკი ვარ და ჭაბუკობისა ძალისა ცნობად
Line: 8    
მოსულვარ და იმას კაცსა შევებმი. მან გაიხარნა, მივიდა და
Line: 9    
ამირას მოაჴსენა. გაეხარნეს ამირასა და ეგრე მკითხა: ამირან ხარ,
Line: 10    
დარეჯანის ძეო? მე მოვაჴსენე: არა ამირან ვარ, ომად ვარ მადის
Line: 11    
ძე-მეთქი. დაუმძიმდა ამირასა. შეიქცა და დაჯდა ქვე. ჩაშ, თუ
Line: 12    
იმედი არა ჰქონდა ჩემგან. ეგრე მარქვა: ძმაო, მე იმას კაცსა არა
Line: 13    
გაბრძოლებ, მით რომელ ჩემგან წყალობა არა გინახავს რა და არა
Line: 14    
მოგაკვლე-ო. ეგრე მოვაჴსენე: მე მობაღდადე ჭაბუკი ვარ, გავალ და
Line: 15    
შევებმი. თუ გამემარჯოს, ხომ კეთილი და, თუ ძომკლას, სიკვდილსა
Line: 16    
მაშინ-ცა ვერსად წაუვალ.

Line: 17       
ეგრე მოეგზავნა არაბთა მეფესა ამირას ბასრელსა თანა, ვითა:
Line: 18    
ღმერთსა ძლევა ჩემდა მოუცემია, აწ შენ ვეღა-რა დამიჭირავ მაგა
Line: 19    
ქალაქსა, მომეც და მოგცე ზენა-არი, რომელ მშვიდობით გაგიშვა.
Line: 20    
მე მიჴმო ამირამან და ეგრე მარქვა: მქონდეს იმედი შენგან-ო? მე
Line: 21    
მოვაჴსენე: შევიწიო ღმერთი ჩემი და ვაზღვევინო სისხლნი ბუმბერაზთა
Line: 22    
შენთანი!

Line: 23       
გაეხარნეს ამირასა და ეგრე გასცა პასუხი: არს ჩემი ერთი ბუმბერაზი,
Line: 24    
ხვალე იგი და ეგე შეიბნენ და, თუ აჯობოს-ღა, აღარა გიჭირავ
Line: 25    
ქალაქსა, ჴელთა მოგცემ-ო. გავიდა მოციქული და უთხრა.
Line: 26    
გაეხარნეს არაბთა მეფესა, თქვა: მაგას პირსა ჯერ-ვარ-ო.

Line: 27       
ზმა იყო ქალაქსა შინა, ლოცვა და ტირილი ჩემთვის. იტყოდეს
Line: 28    
მოქალაქენი. თუ ხვალე ისი იძლევის-ღა, სრულად თურე გაუწირავართ
Line: 29    
ღძერთსა-ო. მოვიდა ყოველი ქალაქი და მნახვიდიან.

Line: 30       
დილასა გამოვიდა ამირა და დაჯდა ბანთა ზედა. წამოდგეს
Line: 31    
მებუკე-მედაბდაბენი. ზმა იყო ქალაქსა შინა. ეგრე-ვე არაბთა მეფე
Line: 32    
მოვიდა და ზედა წამოდგეს მისი მებუკე-მედაბდაბენი, სცემდეს
Line: 33    
ბუკსა და დაბდაბსა და ზმა იყო. მუნით-ცა მოვიდა იგი კაცი, ზღუდისა
Line: 34    
ძირსა მოდგა და გვიყივლა: ვინ გამოხვალთ, ნუ-ღა-რა
Line: 35    
ჰყოვნით-ო.

Line: 36       
ოდეს იგი ომად მადის ძე ამა ამბავსა ამბობდა, მეტად იამებოდა
Line: 37    
მას ბაღდადელსა ამირ-მუმლსა. ადგა და ქვე ჩამოისხნა სასთაულნი,
Line: 38    
ნოხსა ზედა ჩამოჯდა და უბრძანა: ომად მადის ძეო, ჩემსა მზესა.
Line: 39    
ყველა მართლად მიამბე და წვრილად მითხარ-ო.

Page: 378 
Line: 1       
მან მოაჴსენა: ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! გაველ მე და ვნახე იგი
Line: 2    
კაცი მშვილდი არა ჰქონდა. გამეხარნეს, ამით რომელ ამასა ბუმბერაზსა
Line: 3    
ფიცხელი ჰკრა. კინენი ჰქონდეს. გაველ მე და მოვიდა
Line: 4    
მუნით იგი. შემოუვლეთ ნავარდი ერთმან-ერთსა და შეუტევეთ. შემომიყარნა
Line: 5    
კინენი ქვეშე და ვერა ამძრა. ფიცხელი თურე ამზიდნა, და
Line: 6    
კინენი გაუტყდეს. [მაშინ] შეუტევე, შეუზახენ, ჩაბალახსა ზედა
Line: 7    
ჴრმალი ვკარ და, თავმან მეფობისა შენისამან, მკერდამდის ჩავკვეთე
Line: 8    
და მოვკალ. შინა აღარა შეველ, ფიცხლად შეუტევე ლაშქართა არაბთა
Line: 9    
მეფისათა. მას დღესა ხუთასი კაცი მოვკალ, შემოვიქეც და მოველ
Line: 10    
ქალაქად გამარჯვებული.

Line: 11       
მოვიდეს ამირა და ყოველი ქალაქი, მომცეს აურაცხელი ყოველმან,
Line: 12    
ზოგნი ჴელსა მემთხვივნეს, ზოგნი მაკოცებდეს.

Line: 13       
ჩემსა მაშინდელსა გამარჯვებასა არა სჭირდა რა! ღამით უთხარ
Line: 14    
მოქალაქეთა: შეეკაზმენით-მეთქი. დილასა გავიტანენ თანა, დავესხენით,
Line: 15    
დავჴოცენით, გავაქცივენით და ვიონავრენით, რომელ ცოტანი-ღა
Line: 16    
გარდაგვეხვეწნეს, და შემოველ შინა-ვე. მომცა ამირამან ურიცხვი
Line: 17    
და ყოველმან ქალაქმან: მჴსნელად მათად მიჴმობდეს.

Line: 18       
თუ ესე ტყუილი გეგონოს ჩემგან, ბაღდადელი ქარავანი მაშინ
Line: 19    
მუნ იყო და მათ ჰკითხეთ.

Line: 20       
მომიგზავნა კაცი ამირამან, ვითა: დადეგ ჩემთანა და საჭურჭლეთა
Line: 21    
სამად გავყოფ და მესამედსა შენ მოგცემ-ო. მე მოვაჴსენე, ვითა:
Line: 22    
არა დავდგები, წავალ პატრონსა ჩემსა წინაშე. მაშინ დიადი მომცა
Line: 23    
და წამოველ. ბაღდადსა-ვე მოვედ და ვთქვი, ვითა: არა არს ჭაბუკი
Line: 24    
ჩემებრი პირსა ყოვლისა ქვეყანისასა. აწ დასტურად შევებმი
Line: 25    
ამირან დარეჯანის ძესა-მეთქი.

Line: 26       
შევეკაზმე და მიველ კარსა ამირან დარეჯანის ძისასა. შემრცხვენდა
Line: 27    
და ვთქვი: მას დიდნი და სახელოვანნი საქმენი უქმნიან, აწ
Line: 28    
კვლა წავიდე და ვქმნა კარგი რა-მე ნაქმარნი და მერმე დავესწრები
Line: 29    
მისსა ომსა-მეთქი.

Line: 30       
ამირან დარეჯანის ძემან გაიცინა და ეგრე არქვა: ძმაო, რადა
Line: 31    
გრცხვენიან? კარგი ყმა და კარგი ჭაბუკი ხარ, ამირ-მუმლისა
Line: 32    
მზემან.

Line: 33       
მერმე თქვა ომად მადის ძემან-ვე: დავაყენენ კარგნი კაცნი სახლსა
Line: 34    
ჩემსა ზედა და, რა-ცა-ღა ჴამდა, ყველა უთხარ და ვთქვი: ანუ მოვიკლა
Line: 35    
თავი და ანუ ვცნა ჭაბუკობისა ჩემისა ძალი!

Line: 36       
გავიარე ქვეყანა ჩვენი და მივხვდი მინდორსა ეგეთსა, რომელ
Line: 37    
სამისა დღისა სავალსა არ-ცა კაცი მინახავს და არ-ცა სხვა სულიერი.
Line: 38    
მომეწყინა და ვლამოდი გარე შექცევასა, წაველ ცოტა-ღა ხანი. ოდეს
Line: 39    
დავხედენ, მინდორსა შინა დგა კარავი, ცხენი ება ერთი კარსა ზედა
Page: 379  Line: 1    
და კინენი-ცა ესვნეს. ვთქვი: აჰა, ჭაბუკი, რომელ იცნობის ჭაბუკობისა
Line: 2    
ჩემისა ძალი-მეთქი. მიველ და შევდეგ კარსა და, ოდეს ვნახე,
Line: 3    
პერანგითა კაცი წვა ტახტსა ზედა და გვერდით ქალი უჯდა ეგეთი,
Line: 4    
ვითა მზე. მე ეგრე ვარქვი: შვენიერო ჭაბუკო-მეთქი! მან ეგრე
Line: 5    
მარქვა: ვინ ხარ, ძმაო? მე ვარქვი: მობაღდადე ჭაბუკი ვარ, ძალსა
Line: 6    
ჭაბუკობისასა ვეძებ, რომელ-მცა ვის შევება. მან თქვა: ზე უკუ-დეგ,
Line: 7    
რომელ შევეკაზმო! მე გამეხარნეს, ამირთა-ამირო! შორს უკუ-ვდეგ
Line: 8    
და მეცა შევეკაზმე. გამოვიდა შეჭურვილი, ცხენსა შეჯდა, შემომიტევა,
Line: 9    
შიშითა შუბი ვეღარ შემომცა, შეამაღლნა და გარდმომკრა
Line: 10    
კინენი და ზედა დამალეწნა და გამექცა ეგზომ ფიცხლა, რომელ
Line: 11    
გზა და კვალი ვერა შევიგენ. დამიმძიმდა და გამიკვირდა ეგზომი
Line: 12    
სიჯაბნე მისი. შემოვიქეც და მას ქალსა, თვალად ტურფასა, კარსა
Line: 13    
მივადეგ და ეგრე უთხარ: დაო ჩემო, ღმერთმან იცის, ჯაბანი ქმარი
Line: 14    
გივის-მეთქი. სხვა არა დავაკლე და არ-ცა რა წავიღე. პური ავიღე
Line: 15    
და წავედ.

Line: 16       
ვიარე ორი დღე სხვა ეგეთსა უკაცურსა ადგილსა, შემჭირდებოდა
Line: 17    
და ვლამოდი გარე შექცევასა. ვიგონებდი გულსა შინა ოდეს,
Line: 18    
ვნახე: კაცი ვინ-მე მოვიდოდა, შავსა ცხენსა ჯდა დიდსა და იყო
Line: 19    
დიდი კაცი, შავი. და ეგრე ვთქვი: აბა, ისი კაცი მაცნობინებს ძალსა
Line: 20    
ჭაბუკობისასა-მეთქი. შევყივლე: ჭაბუკო, მე ვარ მობადღადე ომად
Line: 21    
მადის ძე, ჭაბუკობისა ჩემისა ძალისა ცნობად ვიარები-მეთქი. რა-ცა
Line: 22    
მექმნა, ყველა უთხარ; სიტყვითა შეშინებასა ვლამოდი. მან ეგრე
Line: 23    
მითხრა: შენი და ჩემი საბრძოლველი რა არის-ო? მე ეგრე უთხარ:
Line: 24    
კარგი ვინ-მე ჭაბუკი ხარ, მე და შენ ომისაგან კიდე სხვა არა გვეწევის
Line: 25    
რა-მეთქი. მან ეგრე მითხრა: გულისად ხარ-ო? მე ცხენი გავაფიცხე
Line: 26    
და ეგრე უთხარ: ამისგან უფრო გულისობა აღარა ეგების-მეთქი.
Line: 27    
ვითა შეუტევე, მოგვსა შიგან დაშნა ეპყრა, ამოიღო და
Line: 28    
გულსა დაიცა და ეგრე მითხრა: შენ ამისგან უფროსსა ვეღა-რას მიზამ-ო.
Line: 29    
გადაიჭრა ცხენისაგან და ფიცხლად მოკვდა. მე დამიმძიმდა,
Line: 30    
ამირთა-ამირო.

Line: 31       
წაველ მუნით და ვიარე დაღრეჯილმან კვლა დღე ერთი. კაცი
Line: 32    
ვინ-მე მოვიდოდა, ცხენსა ჯდა, მე მათ კაცთათვის ვწყრებოდი და
Line: 33    
მით არა უთხარ, ცხენი ვაძგერე და ცხენითურთ ქვე დავდევ და
Line: 34    
ზედა ცხენი გარდავახტუნვე, ვაგინე და ეგრე უთხარ: რა ღმერთი
Line: 35    
გრისხავსთ? ზოგნი გაიქცევით და ზოგნი თავსა მოიკლავთ! რა
Line: 36    
ჯაბანთა ქვეყანასა მოველ-მეთქი?!

Line: 37       
მან ქვე მწოლმან კაცმან ეგრე მარქვა: ძმაო, რა შეგცოდე, რად
Line: 38    
მიყავ, რა იყო შენი და ჩემი-ო?

Line: 39       
მე ეგრე ვარქვი: ჭაბუკობისა ძალისა ცნობად ვიარები და თქვენ
Page: 380  Line: 1    
ყველანი ჯაბანნი ხართ. ავნი დამხვდებით, ეგრე მისთვის გიყავ-მეთქი.

Line: 2       
მან ეგრე მარქვა: მუნ არა არიან ჭაბუკნი, სით შენ მოხვალ,
Line: 3    
რომელ შებმოდი-ო?

Line: 4       
მე ეგრე უთხარ: ჩემი შემბმელი კაცი ქვეყანასა ზედა არა არის-ო.

Line: 5       
მან ეგრე მითხრა: მაშა, ვლამოდი არა თხრობასა მით, რომელ
Line: 6    
უკაცრავად შემრივე. განა გითხრა, ნუ-თუ მან გამომართვას სამართალი
Line: 7    
შენგან! წავლე ცოტა-ღა და სეფედავლე არს დარისპანის ძე,
Line: 8    
მას შეები და ჭაბუკობისა შენისა ძალსა უღონიოდ გაცნობინებს.

Line: 9       
რა ესე მითხრა, გამეხარნეს, გარდავჴედ ცხენისაგან, მივედ მას
Line: 10    
კაცსა თანა და ეგრე უთხარ: ძმაო. შემინდევ და მითხარ სეფედავლესა
Line: 11    
ამბავი ყველა.

Line: 12       
მან ეგრე თქვა, რომელ ამის მეტი რა-ღა გიამბო? ესე რა მისსა
Line: 13    
სამეფოსა მიწურვილ-ხარ და მიედ. ორჯელ-ვე ჭაბუკობისათვის იარები
Line: 14    
და ჭაბუკი, ღმერთო, გიპოვნია-ო. გაჯდა იგი და წავიდა.

Line: 15       
წავიარე ცოტა ხანი და კარავთა მივხვდი მრავალთა. მეგონა,
Line: 16    
რომელ მუნ არს იგი სეფედავლე დარისპანის ძე. და ღვინოსა სმიდეს
Line: 17    
მრავალგან და ყველანი სეფედავლესა მზესა ფიცევდეს და
Line: 18    
ლოცვიდეს.

Line: 19       
მე ვკითხე მათ კაცთა, თუ ვინ ხართ-მეთქი?

Line: 20       
მათ ეგრე მითხრეს: ძმაო, არა თურე იცი, მით რომელ ღარიბი
Line: 21    
და შორიელი კაცი ხარ. ჩვენ სეფედავლეს მეცხოვრენი ვართ და ასი
Line: 22    
თავადი მეცხოვრეთა უხუცესი არის.

Line: 23       
ღვინო ვსვი მათთანა და ვიწონე, რომელ იყო სამასი ოდენ
Line: 24    
კარავი.

Line: 25       
წაველ მუნით და მივხვდი სხვათა კარავთა დიდთა. მუნ-ცა ეგრე
Line: 26    
იმღერდეს, სმიდეს ღვინოსა და ლოცვიდეს მზესა სეფედავლესასა.
Line: 27    
მე კვლა ვკითხე, თუ: ძმანო, ვინ ხართ? მათ თქვეს: მერემეთა-უხუცესი
Line: 28    
არის და თვით მერემენი-ო.

Line: 29       
მივიდოდი და მომხვდიან ჴელისად და ჴელისად კარავნი. ორისა
Line: 30    
დღისა სავალი მეცხოვრეთა და მეხვასტაგეთა შიგან ვიარე. მეტად
Line: 31    
გამიკვირდა სეფედავლესი იგი დიდება.

Line: 32       
წაველ მუნით-ცა კაცი ვინ-მე ორნი ერთგან სხდეს და ღვინოსა
Line: 33    
სმიდეს და მე ღარიბად კაცად აღმიარეს. მიჴმეს. მივედ და
Line: 34    
პური ვჭამეთ და ღვინო ვსვით. მაშინ აავსო ჭიქა ერთმან, ზე ადგა
Line: 35    
და ეგრე თქვა: ადიდნეს ღმერთმან სეფედავლე იგი დარისპანის ძე,
Line: 36    
რომელ არა არს პირსა ყოვლისა ქვეყანისასა ჭაბუკი ეგეთი-ო. შესვა
Line: 37    
ღვინო და მუნ-ვე დაჯდა. კვლა აავსო იგი-ვე ჭიქა და მომცა მე და
Line: 38    
ეგრე მითხრა: დალოცე შენ-ცა სეფედავლე დარისპანის ძე და მაშინ
Page: 381  Line: 1    
შესვი-ო. მე ეგრე უთხარ: მე ომად მისად მოსულ-ვარ და, ვირე არა
Line: 2    
მაჯობებს, ანუ მე არა ვაჯობებ, მანამდისი არა დავლოცავ მისსა
Line: 3    
მზესა-მეთქი.

Line: 4       
ამას სიტყვასა ზედა გაიცინეს მათ კაცთა და გამკიცხეს. ერთმან
Line: 5    
მათ კაცთაგანმან ეგრე მითხრა: ოდეს ერთგან ვინ გნახნეს შენ და
Line: 6    
სეფედავლე, ამას, ღმერთო, ვერ იტყვის, თუ ისი მისი მეომარი
Line: 7    
არის-ო. დამიმძიმდა მათგან ესე სიტყვა და ვლამოდი დაჴოცასა მათ
Line: 8    
კაცთასა, განა აღარა უყავ რა.

Line: 9       
წაველ მწყრალი და ვლე იგი დღე. კვლა სხვანი ვინ-მე მოდიოდეს.
Line: 10    
და რა მე მნახეს, მიჴმეს. მივედ და მკითხეს: ვინ ხარ, ძმაო?
Line: 11    
მე უთხარ: მობაღდადე ვარ. კვლა მითხრა: მაშა, რას იარები აქა-ო?
Line: 12    
მე უთხარ ჩემი ამბავი ყველა და, ვითა ამა სიტყვასა ზედა მიველ,
Line: 13    
თუ სეფედავლეს ომად მოსულ-ვარ-მეთქი, ფიცხლად გამკიცხეს
Line: 14    
მათ-ცა. გარდაჴდა მათგან ერთი კაცი, მუჴლნი მომიყარნა და ეგრე
Line: 15    
მარქვა: ვიცი, მოერევი, მაგრა ჩვენ შეგვიწყალენ და ნუ მოჰკლავ,
Line: 16    
მით რომელ მამასა მისსა ის ოდენ შვილი უვის. თვით უსუარი და
Line: 17    
ობოლი არის-ო.

Line: 18       
დამიმძიმდა, ამირთა-ამირო და წაველ მუნით-ცა.

Line: 19       
კაცი ვინ-მე მოვიდოდა ყვითლითა აკაზმულობითა და ჯორსა
Line: 20    
ჯდა. მძიმე ოქრო-ქსოვილი ტანსა ეცვნეს და პირ-ოქრო რიდე
Line: 21    
თავსა ეხვია, სამნი მონანი თანა ჰყვებოდეს. მე მათ კაცთა გავეწყრე
Line: 22    
და არა მივედ მათთანა. კვლა მოეგზავნა კაცი და არ-ცა მაშინ მივედ.
Line: 23    
მერმე თვით მოვიდა და ეგრე მარქვა: ღარიბი ვინ-მე კაცი ხარ და
Line: 24    
შორიელი. რად სწყრები? ნუ-თუ წინა უბადონი კაცნი ვინ-მე მოგხვდნეს
Line: 25    
და მათ გაუწყრვი-ხარ-ო? ვითა დავხედენ საუბარსა მისა,
Line: 26    
კარგ კაცად ამიჩნდა თაყვანის-ვეც და მან მე თაყვანის-მცა. ერთმან-ერთი
Line: 27    
მოვიკითხეთ და მკითხა ამბავი ჩემი: ვინ ხარ და ანუ სად
Line: 28    
წახვალ-ო? მე ჩემი ამბავი ყველა უთხარ. მან ეგრე მითხრა: ვიცი.
Line: 29    
რომელ მობაღდადენი კარგნი ჭაბუკნი ხართ, არა საკვირველია.
Line: 30    
ბრძანე და ჩემთანა წავიდეთ-ო.

Line: 31       
ხენი იყვნეს შვენიერნი და წყარო გამოდიოდა ძირსა მათსა და
Line: 32    
იყო მუნ გრილი მათ გრილთა შინა შეეკაზმა პური და მონანი
Line: 33    
მრავალნი იყვნეს. დიდებული კაცი ვინ-მე იყო. დავსხედით, პური
Line: 34    
ვჭამეთ და ღვინო ვსვით, დავწევით და დავიძინენით. ვითა მიმწუხრ
Line: 35    
იქმნა, კვლა დავსხედით ნადიმად. მაშინ მკითხა: მითხრენ ჭაბუკობისა
Line: 36    
შენისა ამბავნი და ნაქმარნი-ო. მე უთხარ ყოველი, რა-ცა მექმნა.
Line: 37    
მან ეგრე მითხრა: ხარ, ღმერთო, კარგი ჭაბუკი და სათვალო კაცი,
Line: 38    
მაგრა ისმინე: პირველად ესე გითხრა, რომელ თვით სეფედავლე-ებრი
Line: 39    
ჭაბუკი არა არს ქვეყანასა ზედა სახითა, ნაკვთითა და გამარჯვებულობითა;
Page: 382  Line: 1    
მერმე -- მას რომელ საქმენი და ომნი გარდაუჴდიან,
Line: 2    
ყველასა მოთვლა არა ეგების, მაგრა სამნი მისნი ნაქმარნი
Line: 3    
მინახვან, გითხრნე და, თუ შეგეძლოს მისი ომი, მაშინ შეები, თუ
Line: 4    
არა შეგეძლოს მისი ომი, შეიქეც და წაედ სახლსა შენსა. თუ შექცევა
Line: 5    
გეაუგების, ზენაარმან ღმრთისამან, მე არსად-ა ვთქვა შენი
Line: 6    
ამბავი-ო.

Line: 7       
მე დაუმადლე და ვარქვი: მიბრძანე მისნი ნაქმარნი-მეთქი.

Line: 8       
მითხრობდა კაცი იგი და თქვა:

Line: 9       
ესე პატრონნი ჩვენნი არა ძველითგან ჴელმწიფენი არიან.
Line: 10    
აზნაურნი იყვნეს და ჭაბუკობითა გამეფდეს. მამა სეფედავლესი,
Line: 11    
დარისპან, იყო ჭაბუკი ესეთი, რომელ, აწ ბერნი და მაჴსოვარ-მონახულნი
Line: 12    
კაცნი იტყვიან, იგი სჯობდა ამას შვილსა მისსა სეფედავლესა-ო.
Line: 13    
მაგრა ტყუვილი მგონია, მით რომელ ამისი მჯობნი არა ეგების.
Line: 14    
გარეშემონი მრავალნი ჴელმწიფენი გაასხნა და გამეფდა.
Line: 15    
ბოლო ჟამ მოკვდა იგი დარისპან და შვილი მისი სეფედავლე ცოტა
Line: 16    
ყმა დარჩა. გარეგანთა მტერთა დაიწუნეს და ერთისა დარისპანისა
Line: 17    
ქალაქისაგან კიდე სხვა სამეფო ყველა წაიღეს. იგი ქალაქი დიდი და
Line: 18    
კეკელა დაიჭირეს მამისა მისისა გაზრდილთა. ვითა სეფედავლე
Line: 19    
მოიწიფა და ომი შეეძლო, ეგრე ჰკითხა დედასა მისსა: დედოფალო,
Line: 20    
ესე ქალაქი დიდი და კარგი არის, ამას გარეთნი სხვა რად არა
Line: 21    
გვაქვს-ო? იგი ატირდა და ეგრე უთხრა: შვილო, დიადი ქალაქი და
Line: 22    
ქვეყანანი იყვნეს ჩვენნი, განა მამისა შენისა სიკვდილსა ზედა ყველა
Line: 23    
წაგვიღეს მტერთა-ო. მაშინ დედოფალსა ეგრე აცნობეს; მაგას
Line: 24    
ყრმასა შვილსა შენსა უმზირიან: ანუ მუხთლად მოგიკლვენ ომითა
Line: 25    
და ანუ წამლითა-ო. რა ესე ესმა დედოფალსა, მიერითგან საჭმელსა
Line: 26    
თვისითა ჴელითა უქმოდის დედოფალი და კარნი მის ქალაქისანი
Line: 27    
თვით დაკლიტნის და კლიტენი თვით დაიჭირნის.

Line: 28       
ადრაშურის ძე ვის-მე ერქვა და პარსან რაბიშინის ძე. იგინი
Line: 29    
იყვნეს უფროსნი მტერნი ლომნი ჭაბუკნი. ამათ ვითა ცნეს, თუ
Line: 30    
სეფედავლეს სიარული დაუწყია-ო, ფიცხლად შეიყარნეს სამი ათასითა
Line: 31    
ჭურვილითა კაცითა და წამოვიდეს, მალულსა ჩაუდგეს. ასი
Line: 32    
ცხენოსანი კაცი ქალაქისა კართა გამოგზავნეს. ვითა ხვასტაგი
Line: 33    
გაუშვეს, წაიღეს ყველა. ჴმა დავარდა. დედოფალი მივიდა და კარნი
Line: 34    
ქალაქისანი დაკლიტნა. მაშინ შეეკაზმა სეფედავლე და კართა ზედა
Line: 35    
მის ქალაქისათა მივიდა, კლიტენი გატეხნა და გავიდა მარტო, ასთა
Line: 36    
მჴედართაგან ცოტანი-ღა წაუვიდეს. მიიყვანეს და მას დიდთა
Line: 37    
ლაშქართა ზედა შეჰჴდა. გამოუჴდეს, ჩაიგდეს მარტო შუა. ზენა-არმან
Line: 38    
ღმრთისამან, მის ყველასაგან მცირედნი-ღა გარდაეხვეწნეს, გააქარვნა
Line: 39    
და დაჴოცნა.

Page: 383 
Line: 1       
ესე იყო პირველი ომი მისი.

Line: 2       
წაიღო ყოველი ქალაქი მათი და ციხენი, რომელ ერთი ქალაქი
Line: 3    
იყო მაგარი. გარეშემო ერთისა ადგილისაგან კიდე კლდე იყო და
Line: 4    
მუნ შეიხვეწნეს იგი ჭაბუკნი, სეფედავლეს მტერნი, და გამოღმართ
Line: 5    
არბევდეს სოფელსა და ქვეყანასა.

Line: 6       
მერმე წავედით და გარე მოვადეგით. ომისა ღონე არა იყო.
Line: 7    
ქალაქისა კართა ზედა, სადა საქვეითო გზა შევიდოდა, გამოიყვანიან
Line: 8    
პილო, დაუყენიან წინა და არა ეგებოდა მის პილოსა შებმა. ღონე
Line: 9    
ვერა მოვავლინეთ. ერთსა დღესა შეეკაზმა იგი სეფედავლე დარისპანის
Line: 10    
ძე საქვეითოჲთა აბჯრითა. აიღო ფარი და მიმართა პილოსა
Line: 11    
და მივიდა ომად. მოაგებეს პილო წინა. ფიცხლად ჴელი სტაცა
Line: 12    
ხორტუმსა. პილოსა ზედა თორმეტი კაცი დგა. აიღო იგი პილო
Line: 13    
კაცებითურთ, ქვეყანასა დაჰკრა და მოკლა. მერმე მის ქალაქისა
Line: 14    
კართა მიუჴდა, კარნი შელეწნა და შინა შევიდა. მოეგებნეს იგი
Line: 15    
ორნი ჭაბუკნი და მოქალაქენი. მუნ-ცა დიდი ომი გარდაიჴადა. მოკლნა
Line: 16    
იგი ორნი ჭაბუკნი-ცა და წაუღო ქალაქი.

Line: 17       
ნადირობასა ვიყვენით. კაცნი ვინ-მე მოვიდოდეს ინდოეთისა
Line: 18    
ნაპირისანი. თაყვანი-სცეს, ქება შეასხეს. ჩვენ ვკითხეთ: ვინ ხართ-ო?
Line: 19    
მათ გვითხრეს: ინდოეთისა პირისანი ვართ, სეფედავლეს სიკეთე
Line: 20    
გვესმა და მისად ნახვად მოსრულვართ-ო.

Line: 21       
წამოვედით შინა და ნადიმსა ზედა ესე კაცნი მივიყვანენით,
Line: 22    
ჰკითხა მათისა ქვეყანისა ამბავი. მათ უთხრეს სიკეთე ქვეყანისა
Line: 23    
მათისა, ეგრე მოაჴსენეს:

Line: 24       
ცხოვნდი, მეფეთ-მეფეო, უკუნისამდე! ჩვენ ამისთვის მოსრულ-ვართ
Line: 25    
თქვენსა წინაშე, რომელ სიკეთე და ჭაბუკობა გვასმია შენი.
Line: 26    
ქვეყანასა ჩვენსა მარტო-რქა მოსრულა და ქვეყანა ჩვენი აუოჴრებია
Line: 27    
ეგრე, რომელ კართა ქალაქისათა ვეღა-რა გამოვალთ. ამისთვის მოსრულ-ვართ
Line: 28    
და ესე არის აჯა ჩვენი შენსა წინაშე, რომელ-მცა ვნახეთ
Line: 29    
ჭაბუკობა შენი-ო.

Line: 30       
ეგრე უბრძანა სეფედავლე: ღმერთმან კეთილად მოავლინოს.

Line: 31       
ვეღა-რა მოუშალეთ. წავედით. მათ ქვეყანამდის სამი თვე ვიარეთ.
Line: 32    
გაისმა ყოველგან, ვითა მოვიდა სეფედავლე-ო. ყოველი ქვეყანა
Line: 33    
წინა მოეგება და ქებასა შეასხმიდეს. მივედით მას ქალაქსა
Line: 34    
დიდსა და შვენიერსა შინა, გვიძღვნეს დიადი. დავყვენით მუნ
Line: 35    
მცირედნი დღენი.

Line: 36       
ეგრე უბრძანა სეფედავლე: მიჩვენეთ იგი მჴეცი, რომლისათვის
Line: 37    
მოსრულ-ვარ.

Line: 38       
ფიცხლად წაგვიძღვეს წინა და წავედით. წამოგვყვნეს თანა ყოველი
Line: 39    
ქალაქი, მამაცი და დიაცი, ნახვად. ქედი იყო დიდი მუნ და
Page: 384  Line: 1    
მას ქედსა ზედა გარდავდეგით. ოდეს ჩავხედენით, მარტო-რქა იყო
Line: 2    
ესეთი, რომელ სამისა პილოჲსა ოდენი იყო. ჩვენ რა იგი ვნახეთ,
Line: 3    
მეტად დაგვიმძიმდა და ვეცადენით წასლვასა, განა არა ეგებოდა.
Line: 4    
შეეკაზმა სეფედავლე, გაჯდა ცხენსა, ხიშტნი აიხვნა და ეგრე თქვა:
Line: 5    
ისრითა მოკლვა მარტო-რქისა არა ჭაბუკთა ჴელი არის-ო.

Line: 6       
მივიდა და, რა ნახა მან მარტო-რქამან, წამსა-ვე მომართა. შეუტევა
Line: 7    
სეფედავლემან-ცა ცხენი, ჰკრა ხიშტი მკერდსა და ნახევრამდის დაასვა.
Line: 8    
მერმე ჴრმალი ჰკრა ზურგსა და, ვითა კატა, ეგრე შუა-ზედან გაწყვიდა.
Line: 9    
მოეგება წინა ყოველი ქვეყანა, შეასხეს ქება და უძღვნეს
Line: 10    
ურიცხვი. დავყავით მუნ თვე ერთი. ქვეყანა იგი ერთობ მოგვეწონა.
Line: 11    
ვინადირეთ, გავისვენეთ და წამოვედით.

Line: 12       
აჰა, ძმაო, ისე სამნი ნაქმარნი მითხრობიან მისნი. აწ შენნი ნაქმარნი
Line: 13    
და მისნი შეაწონენ ერთმან-ერთსა და, თუ ომი შეგიძლია,
Line: 14    
წამოდი და შეები. ესე ნაქმარნი ნუ-თუ გაგიკვირდენ და, რა თვალად
Line: 15    
ნახავ, ამას იტყვი, თუ: ამას კაცსა რა-ც უნდა, შეუძლია და ამ ამბავსა
Line: 16    
კაცი სჯობს-ო.

Line: 17       
ესე დავიმადლე მის კაცისაგან და ეგრე უთხარ: თუ-ცა წელიწადისა
Line: 18    
სავალსა იყოს, ეგრე-ცა ნახვა მინდა.

Line: 19       
წავედით მუნით და დარისპან-შაჰარს მივედით. მუნ ვნახეთ ქალაქი
Line: 20    
დიდი და შვენიერი ესეთი, რომელ მეტი აღარა ეგებოდა.
Line: 21    
კაცითა და სავაჭროჲთა ტურფითა ყოვლისა ფერითა სავსე იყო.
Line: 22    
მერმე მან კაცმან თავისსა სახლსა მიმიყვანა, პატივ-მცა დიდად და
Line: 23    
მომცა დიადი მოსაცემელი.

Line: 24       
ეგრე მითხრა: მე შენი მასპინძელი ვარ და ესე ჩემი საქონელი
Line: 25    
შენთვის ნუ გშურს, უშურველი იყოს. თვით დარბაზს წავიდა და
Line: 26    
მოაჴსენა ჩემი ამბავი ყველაი სეფედავლეს. მას ეგრე ებრძანა: ჰკითხე,
Line: 27    
ამირან არს დარეჯანის ძეო? მოვიდა და მკითხა. შენი სახელი
Line: 28    
რა არს-ო? მე ეგრე უთხარ: ომად ვარ, მადის ძე-მეთქი.

Line: 29       
ისმენდი მეფეთ-მეფეო! იგი ღამე მუნ დავყავი. რა გათენდა, იგი
Line: 30    
ჩემი მოყვარე კაცი მოვიდა, დარბაზს მიჴმო. წაველ და, ოდეს მის
Line: 31    
პალატისა კართა ზედა მიველ, შესავალსა მისსა დგა კაცი ხუთასი,
Line: 32    
ყველანი შემოსილნი სტავრითა და სარტყლებითა ვეცხლისაჲთა.
Line: 33    
შევიარეთ და დარბაზისა კართა მივედით, ათასი მონა მუნ დგა, საკრამანგით
Line: 34    
მოსილნი და ოქროჲსა სარტყლებითა წელ-შემორტყმულნი.
Line: 35    
ჩვენ ჴელ-მოჭდობით შევედით, სახლი იდო შვენიერი, ყურენი
Line: 36    
სახლისანი და სვეტნი მოჭედილნი ვეცხლითა და მგრგვლივ
Line: 37    
დიდებულნი სხდეს. ყველანი ადგეს და მე თაყვანის-ვეც და მათ-ცა
Line: 38    
თაყვანის-მცეს.

Line: 39       
შევიარეთ. სხვა სახლი იყო კვლა უკეთესი, მუნ-ცა ეგრე-ვე დიდებულნი
Page: 385  Line: 1    
სხდეს. გავიარეთ და მოგვხვდეს კვლა სხვა სახლი შეღმართ
Line: 2    
და შეღმართ უკეთესნი და უკეთესნი სხვანი კაცნი. შევედით, სახლი
Line: 3    
იყო სრულ გარდაჭედილი ოქროჲთა და კუბო იყო თვალითა და
Line: 4    
მარგალიტითა მოჭედილი. საჯდომნი ისხნეს კუბოსა შინა ოქრო-ქსოვილისანი.
Line: 5    
სეფედავლეს ოქრო-ქსოვილი ტანსა ეცვა, პირ-ოქრო
Line: 6    
რიდე თავსა ეხვია. კაცისა თვალსა ეგზომ შვენიერი კაცი არა უნახავს:
Line: 7    
დასტურად ამბავსა კაცი სჯობდა. სამნი დიდებულნი დამართებით
Line: 8    
გვერცა უსხდეს ქვეშე ოქროჲსა სელებითა. თაყვანის-ვეც
Line: 9    
და მიჴმო: მოედ, მაკოცე-ო.

Line: 10       
მე ეგრე უთხარ. არ გკადრებ-მეთქი.

Line: 11       
მან გაიცინა და ეგრე მითხრა: ძმაო, ომსა იკადრებ და მშვიდობასა
Line: 12    
არაო?

Line: 13       
მივედ და ჴელსა ვაკოცე. არ გამიშვა. მან პირსა მაკოცა. მოიხვნეს
Line: 14    
ოქროჲსა სელნი, ქვეშე დამიდგეს. დავჯედ და მკითხვიდა ამბავსა
Line: 15    
ბაღდადისასა და ბაღდადელისა ამირ-მუმლისასა და ყმისა
Line: 16    
მისისა ამირან დარეჯანის ძისასა. უამბე ამბავი ყველაი მათ პატრონ-ყმათა.
Line: 17    
მერმე ჩემი ამბავი მკითხა და მე მოვაჴსენე ამბავი ჩემი-ცა
Line: 18    
ყველა უკლებლად.

Line: 19       
მერმე ეგრე მკითხა: აქა რას-ღა იარებოდი, რად არა შეები ამირან
Line: 20    
დარეჯანის ძესა-ო?

Line: 21       
მე ეგრე მოვაჴსენე: მას ომსა არა ვკადრებდი-მეთქი.

Line: 22       
მან გაიცინა და ეგრე თქვა: მე თურე დაგიწუნები-ვარ-ო?

Line: 23       
ამაზედა კვლა-ცა ეგრე მიბრძანა: წუხელის-ა ავად გაგისვენებია-ო.
Line: 24    
ბრძანა პურისა დაგება, მაგრა თვალსა ჩემსა არა უნახავან ეგეთნი
Line: 25    
ჯამ-ჭიქანი, რომელ მის ტაბლასა ზედან ვნახენ. ვჭამეთ პური და
Line: 26    
მიბოძეს საბოძვარი ურიცხვი და შემმოსეს შესამოსლითა მრავლითა
Line: 27    
და ფერად-ფერადითა. ნადიმი კარგი გარდავიჴადეთ, განვისვენეთ
Line: 28    
და თვე ერთი მუნ დავყავი. ყოველსა პურობასა მას წინაშე ვიყავ.
Line: 29    
ზენაარმან ღმრთისამან, ერთისა პურობისა ჭიქანი და ჯამნი
Line: 30    
კვლადისა პურობასა შინა არა მინახავან. მმოსდის და მიბოძებდის
Line: 31    
დიადსა.

Line: 32       
ერთსა დილასა კაცი გამოეგზავნა და ვეჴმე. ოდეს შეველ, ტახტსა
Line: 33    
ზედა პერანგითა ჯდა. ორთა შიკრიკთა მუჴლები მოეგდო და
Line: 34    
ეუბნებოდეს. ჯერ შევდეგ, ეგრე მიბრძანა: ომად მადის ძეო, ჭაბუკობისა
Line: 35    
ძებნად და ძალისა ცნობად წამოსულხარ? ამა შიკრიკთა
Line: 36    
ხედავ? ესე რა ჴმობად მოსულ-არიან, წა-სადმე-ვალ, თანა წამომყევ
Line: 37    
და მუნ გამოიცდები დასტურად თუ გმარჯვია, შევიბნეთ-ო.

Line: 38       
მე ეგრე მოვაჴსენე: თავმან შენმან, თანა წამოგყვები-მეთქი,
Line: 39    
განა უწინ შებმა მწადიან.

Page: 386 
Line: 1       
გაიცინა და ეგრე თქვა: წაედ და შეეკაზმე-ო.

Line: 2       
მე გამეხარნეს. ვიცოდი, რომელ არა მომკლვიდა. წაველ, შევეკაზმე
Line: 3    
და გამოველ. გამოვიდა იგი-ცა კაბითა. ცხენსა ჯდა, ორნი მონანი
Line: 4    
თანა ჰყვეს და გამიკვირდა აბჯარისა ტანსა უცმელობა. წავედით
Line: 5    
უჩინარსა ალაგსა მინდორსა შინა. ეგრე მიბრძანა: მოედ, შევიბნეთ-ო.
Line: 6    
მე ეგრე მოვაჴსენე: აბჯარი ტანს ჩაიცვი-მეთქი. მან ეგრე
Line: 7    
მითხრა: რა გაგვა შენა ჩემისა ტანსა აბჯარისა უცმელობისა-ო!

Line: 8       
რა მისგან ესე გავიგონე, დამიმძიმდა მეტად და კიცხვად შევირაცხე.
Line: 9    
ვთქვი გულსა ჩემსა შინა: მოვკლა ანუ ჩამოვაგდო, სახელი
Line: 10    
დამრჩების-მეთქი. შეუტევე ცხენი და თავსა ჴრმალი ვკარ. რა მკლავი
Line: 11    
მოვიქნიე, მომყო ჴელი და ჴრმლიანი ჴელი შემტაცა. ამიღო უნაგირთაგან
Line: 12    
და ქვეყანასა დამკრა და მჴარი მომტეხა. მაგინა და ეგრე
Line: 13    
მითხრა: თავსა შიშველსა ჴრმალსა რად მკრვიდი-ო? მერმე მკითხა:
Line: 14    
გჭირს-ცა რამე-ო? მე მოვაჴსენე: მგონია, მჴარი მომტეხე-მეთქი.

Line: 15       
დაუმძიმდა და ეგრე თქვა: ღმერთო, ავი კაცი ვარ. აბა, რად
Line: 16    
გიყა-ო?

Line: 17       
წამიყვანა, მკურნალნი დამაყენნა ზედა და გამამთელეს.

Line: 18       
მერმე დარბაზსა მიველ და ეგრე მიბრძანა: ძმაო, დიდად
Line: 19    
მრცხვენიან შენგანა-ო. დიადი საბოძვარი მიბოძა და კვლა მიბრძანა:
Line: 20    
წამომყვები თანა-ო?

Line: 21       
მე ეგრე მოვაჴსენე: დასტურ წამოგყვები-მეთქი.

Line: 22       
კვლა-ვე მიბრძანა. დამიმადლებია, ღმერთმან იცის, კარგი და გულოვანი
Line: 23    
ჭაბუკი ხარ, მაგრა დია საჭირო გზა არის და ნუ წამოხვალ,
Line: 24    
მომელოდე აქა-ო.

Line: 25       
მე ეგრე მოვაჴსენე, რომელ მას დღესა-ცა ვინ-მე მო-ცა-მკლას,
Line: 26    
არა მგამა, მეცა წამოვალ უღონიოდ-მეთქი.

Line: 27       
დაიმადლა დიდად და გააგო სამეფო საქმე. უჩინნა კარგნი კაცნი
Line: 28    
და, რა-ცა ჴამდა, ყველა უბრძანა. წავედით და შიკრიკნი იგი წინა
Line: 29    
წავიძღვანენით -- სეფედავლე და ომარ აბრამის ძე, ყმა მისი ლომი
Line: 30    
ჭაბუკი, და მე.

Line: 31       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! კარგი ამბავი აწყა დაიწყების.

Line: 32       
ამირ-მუმლი წადიერად ისმენდა ამა ამბავსა და ამირან დარეჯანის
Line: 33    
ძესა ეგეთნი ქება სეფედავლესი არა უხაროდა.

Line: 34       
წავედით და გავიარეთ ქვეყანა მისი და იგი შიკრიკნი წინა წავიძღვანენით.
Line: 35    
ერთსა მინდორსა შიგან გავიდოდით და ქარავანსა მეკობრენი
Line: 36    
ძარცვიდეს. რა მათი ეგრე უბადოდ ქცევა ნახა, ეგრე
Line: 37    
ბრძანა: ძმაო, არა ჴამს, თუ-ცა ჩვენთა თვალთა წინა უბადოთა მეკობრეთა
Line: 38    
ქარავანი გატეხონ და ჩვენ-ცა არა უშველოთ.

Line: 39       
თავმან შენმან! ცხენი შეუტევა სეფედავლე და ჴრმალი არა ამოუღია.
Page: 387  Line: 1    
სამნი მჴედარნი მათრაჴითა ჩამოყარნა და გააქცივნა. მის ქარავნისა
Line: 2    
უფროსი ჭენთა მეფისა იყო და ცნა, ვითა სეფედავლე არის-ო,
Line: 3    
მოვიდა, თაყვანი-სცა, ქება შეასხა და თქვა: კურთხეულ-მცა არს
Line: 4    
ჭაბუკობა შენი და მამა იგი, რომელსა შენ შეუქმნი-ხარ! შენითა ბედითა
Line: 5    
დავრჩით-ო. დავდეგით მას ღამესა მუნ. იგი ქარავანი-ცა ჩვენ
Line: 6    
თანა დადგა. დიადი უძღვნეს მის ქარავანისა უხუცესმან და ეგრე
Line: 7    
მოაჴსენა: ვიცი, სადა წახვალ, მე ნუ დამიმალავ, ნუ-თუ რა-მე
Line: 8    
ვიცოდე-ო.

Line: 9       
არა დაუმალა სეფედავლე, უთხრა: საცოლისა ჩემისა, ჭენთა მეფისა
Line: 10    
ასულისა, გამოსაყვანებლად წავალ-ო. მან ეგრე მოაჴსენა: მე
Line: 11    
მაგა გზისა მეცნიერი ვარ და ეგე საქმე გაგაცადო. თქვენ გამოარჩივეთ
Line: 12    
და, ვითა სჯობდეს, ეგრე-ცა ვქმნათ-ო. ორნი გზანი არიან შესავალნი:
Line: 13    
ერთსა გზასა ზედა დგანან ჭაბუკნი, მცველნი მის გზისანი,
Line: 14    
ჭენნი, კარგნი ჭაბუკნი. ერთი ახალი მოსრული არს, დორაზ
Line: 15    
ქვიან სახელი და ამას იტყვის თვით: ჩემი დამართებითი კაცი არა
Line: 16    
არს ქვეყანასა ზედა-ო. სამნი ლაშქარნი დგანან ერთგან -- ათას-ათასი
Line: 17    
კაცი, მაგრა შენ რომელ ჭაბუკსა გხედავ, მას გზასა შესლვა
Line: 18    
და მათი დაჴოცა ადვილად შეგიძლია, მაგრა ამითა არა კარგი გიქმნია,
Line: 19    
რომელ მას გზასა გამჟღავნდები. იგი ასული მისი ციხესა
Line: 20    
წაჰყავს. ზღვასა შიგან კუნძული არის და მას კუნძულსა ზედა კლდე
Line: 21    
არს და კლდესა ზედა ციხე, რომელსა კაცობრივი ძალი ვერა
Line: 22    
ებრძვის. ერთსა ადგილსა გზასა მორისა ქვეყანა ჰქვიან და არს,
Line: 23    
ღმერთო, იგი-ცა კლდე მაღალი, თუ ვით შეხვალ, არა
Line: 24    
გამჟღავნდები.

Line: 25       
ამა რჩევასა შინა ვიყვენით. მან-ვე კაცმან კვლა-ვე ეგრე თქვა:
Line: 26    
თუ მას საგრძნეულოსა გზასა წახვალ, უცილოდ დიაცი იგი მოგხვდების
Line: 27    
ერთი, რომელი არს შაოსანი, მან იცის ყველა მის გზისა ამბავი,
Line: 28    
და თვით გითხრობს-ო.

Line: 29       
დავასკვენით მას ძნელსა გზასა წასლვა. იგი მოქარავნენი შინათ
Line: 30    
წავიდეს და იგი შიკრიკნი გავგზავნენით ჭენთა მეფისა ასულსა თანა.
Line: 31    
და შეუთვალეთ, ვითა ჩვენ-ცა ასე-რა მოვალთ-ო.

Line: 32       
წავედით ჩვენ და დავმართეთ მას ძნელსა გზასა. ვლეთ ათისა
Line: 33    
დღისა სავალი მას უბადოთა ქვეყანათა, რომელ არა იპოვებოდა
Line: 34    
ღმრთისაგან დაბადებული. მიგვჭირდა დიდად. მეთერთმეტესა დღესა
Line: 35    
მივხვდით შვენიერსა ქვეყანასა, ყოვლითა კეთილითა სავსესა,
Line: 36    
ვენაჴიან-ხილიანსა, წყაროებსა და გრილსა. გაგვეხარნეს. განაღა-მცა
Line: 37    
წალკოტი იყო შვენიერი და მუნ შიგან დავდეგით. იგი დღე მწუხრამდე
Line: 38    
მუნ დავყავით. ოდეს მივიხედენით, დიაცი დავინახეთ, რომელ
Line: 39    
მოვიდოდა, შაოსანი, შვენიერი. მოვიდა, თაყვანი-სცა სეფედავლესა
Page: 388  Line: 1    
და დაჯდა გვერდით. ეგრე მოაჴსენა: კეთილად მოხველ, ჭაბუკო,
Line: 2    
მჯობო ყოველთა ჭაბუკთა-ო!

Line: 3       
მერმე სეფედავლე უბრძანა: შენ-ცა კეთილად დამხვდი, დედაო.
Line: 4    
გვკითხა მან დიაცმან: რად მოსულ-ხართ ამა საჭიროსა გზასა და
Line: 5    
ქვეყანასა-ო?

Line: 6       
ეგრე უთხრა სეფედავლე: საცოლისა ჩემისა ჭენთა მეფისა ასულისა
Line: 7    
გამოსაყვანებად მივალ და გამეხარნეს, რომელ შენ გნახე-ო.

Line: 8       
მან ეგრე არქვა: გრძელსა და საჭიროსა გზასა დაგიმართებია,
Line: 9    
მით რომელ, ვინ-ცა აქა მოსრულა, მშვიდობითა ვერა წასრულა.

Line: 10       
სეფედავლე ეგრე არქვა: ჩვენი სიკვდილი კაცობრივისა ძალისაგან
Line: 11    
მიუვალი არის და ჩემებრივი ჭაბუკი აქა არა-ვინ მოსრულ
Line: 12    
არს-ო.

Line: 13       
მან დიაცმან ეგრე არქვა: ამბავი მესმოდა შენი, მაგრა ამბისაგან
Line: 14    
შენ უკეთესი გნახე. აწ აჯა არს ჩემი შენთანა, იგი მიქმენ და დია
Line: 15    
გმსახურო ამა გზობასა შინა-ო.

Line: 16       
არქვა სეფედავლე: მითხარ, დედაო, და, რა-ცა მითხრა, განაღა-მცა
Line: 17    
ვქმნა-ო.

Line: 18       
მან ეგრე არქვა: ქმარი ჩემი და ძმა ჩემი რაზიმან დევმან დაჴოცა.
Line: 19    
აწ ამაზედა მიშველე და ნახე, თუ ვითა გმსახურო.

Line: 20       
უთხრა სეფედავლე: მიჩვენენ და ნახო ჭაბუკობა ჩემი-ო.

Line: 21       
ამა სიტყვასა ზედა წაგვიძღვა დიაცი იგი და მიგვიყვანა ქვეყანასა
Line: 22    
შვენიერსა. ციხე იდგა მაგარი. მისსა ძირსა რა მივედით, კაცნი
Line: 23    
წამოდგეს მას ციხესა ზედა და გვკითხეს, თუ ვინ ხართ-ო? ჩვენ არა
Line: 24    
უთხარით რა. მერმე იგი დიაცი იცნეს, რომელი ჩვენ წინა გვიძღვებოდა.
Line: 25    
შევიდეს და უთხრეს. ვითა ცოტა ხანი გამოჴდა, გაახვნეს
Line: 26    
კარნი მის ციხისანი და გამოვიდა შეჭურვილი იგი რაზიმან დევი,
Line: 27    
ფიცხლად მოიგინებოდა და ეგრე არქვა მას დიაცსა წინამძღვარსა
Line: 28    
ჩვენსა: როსკიპო, ვითა ვერ გაძეღ სისხლითა უცხოთა კაცთაჲთა?
Line: 29    
მერმე მან დიაცმან ეგრე უყივლა: უკანასი შენი მწყემსი აწყა
Line: 30    
მომიყვანია-ო.

Line: 31       
შეუტევა ცხენი სეფედავლე. ფიცხლად შეიბნეს. ომი გარდაჴდა
Line: 32    
დიდი და ვერა რომელმან აჯობა. მერმე ცხენი გაიყვანა სეფედავლე
Line: 33    
და ეგრე შეჰყივლა: ამით ჭაბუკობითა ვლამი ჭენთა მეფისა ქვეყანასა
Line: 34    
შესლვასა?! ჴრმალი ჰკრა თავსა ზედა, ორად გაჰკვეთა ეგრე,
Line: 35    
რომელ ნახევარი აქათ დაეცა და ნახევარი იქით, და განაღა-მცა
Line: 36    
მოკვდა იგი რაზიმან დევი. მერმე რა ეგეთი ნაქმარი დაინახა მან
Line: 37    
დიაცმან, ფიცხელნი გაიცინნა და ეგრე თქვა: კურთხეულ-მცა არს
Line: 38    
მარჯვენა სეფედავლე დარისპანის ძისა-ო!

Line: 39       
შევედით მას ციხესა შინა და იყო განძი, რომლისა არა იყო
Page: 389  Line: 1    
რიცხვი. დავყავით მუნ ორი დღე. მერმე წავიდა იგი დიაცი და
Line: 2    
თვისნი შვილნი მოასხნა იგი ციხე მას დიაცსა მივეცით ყოვლითა
Line: 3    
საქონლითა სავსე მისგან კიდე, რომელ ცოლისათვის მისატანლად
Line: 4    
ტურფანი რა-მე გამოარჩივნა.

Line: 5       
მერმე ამან დიაცმან ეგრე მოაჴსენა: სეფედავლე, რასა-ცა აქათგან
Line: 6    
ჩემნი შვილნი ცოცხალან, შენითა ბედითა არიან. მადლი რა-მე
Line: 7    
დიდი წარმოთქვა.

Line: 8       
კვლა-ვე ეგრე მოაჴსენა მან-ვე დიაცმან:

Line: 9       
შენ ძნელისა გზისად დაგიმართებია და კარგად ყური მომიპყარ,
Line: 10    
რომელ მოგაჴსენო, და ესე ქმენ: რა აქა-დაღმან წახვიდეთ და სამი
Line: 11    
დღე იაროთ, ადგილი რა-მე მოგხვდების ეგეთი, რომელ ამას იტყვი
Line: 12    
-- ძველად წყალი დენილა-ო. დღისა ერთისა სავალსა რა შეხვიდეთ,
Line: 13    
ორნი კაცნი მოვლენ, ორნი-ვე ფრთოსანნი და ფიცხელსა
Line: 14    
იყივლებენ. მერმე მათსა ყივილსა ზედა ანაზდად წყალი მოვა ეგეთი,
Line: 15    
ვითა ზღვა, და მას წყალსა ცურვითა გასლვა არ ეგების მე წამალი
Line: 16    
მოგცე ეგეთი, რომელ ფერჴთა მოისვით, და უცილოდ გახვალთ
Line: 17    
ადვილად, მაგრა წამალი ცოტა მაქვს და ერთსა კაცსა ეყოფის.
Line: 18    
რა იგი წყალი გაიაროთ, ქვეყანა მოგხვდების კარგი და დღისა
Line: 19    
ერთისა სავალი. მერმე ბნელსა ადგილსა მიხვდებით ეგეთსა,
Line: 20    
რომელ თავისა გზასა ვეღა-რასა შეიგებთ. მოგცე წამალი მისთვის-ცა,
Line: 21    
ანქრივეთ იგი და განათლდების. კაცი მოგხვდების მას ბნელსა
Line: 22    
შინა და, თუ ვით იგი მოჰკლათ, ბნელი აღარა შეგექმნების, მაგრა
Line: 23    
მისი სიკვდილი ძნელი არის კაცისაგან. მერმე კვლა სხვა რა-მე მოგხვდების
Line: 24    
გრძნებითა შექმნილი, მაგრა მისი არა ვიცი რა, თუ რა
Line: 25    
არის. ესე წამალი, მე რომელი შენ მოგცე, ჴელთა დაიჭირე, ამათ
Line: 26    
ნუ მისცემ რომელ შენ დარჩე ამათ უფრო არა ერგების რა იგი-ცა
Line: 27    
გაიაროთ, აღარა არს წინათ გზა საჭირო ამისგან კიდე, რომელ ამირისა
Line: 28    
ქვეყანასა შეხვალთ. ქალაქსა შესლვასა არა-ვინ გაყენებს. ციხე
Line: 29    
არს, რომელსა შიგან იგი ჭენთა მეფისა ასული ზის და კართა
Line: 30    
ზედა ციხისათა ხუთასი არაბი დგას და რა იგინი-ცა ნახო აღარა არს
Line: 31    
საჭირო. ჴელი მიჰყავ და ცოლი შენი წამოიყვანე.

Line: 32       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! მან დიაცმან მოგვცნა იგი წამალნი და
Line: 33    
წავედით. ეგრე შემოგვყივლა მან დიაცმან. იგი მესამე რომელ მე
Line: 34    
არა ვიცი, იმას კარგად გაუფრთხილდით, დიდად საძნელო გზა
Line: 35    
არის თუ ვით ერთ-ხელ დასცდეთ, წლამდის ვეღა-რას შეიგებთ.

Line: 36       
მივედით მას ადგილსა, სადა იგი ნადინები წყალი იყო. ეგრე
Line: 37    
გვიბრძანა: შეიქეცით და იმას ციხესა შიგან მელოდენით-ო. ჩვენ
Line: 38    
ეგრე მოვაჴსენეთ: შენთანა სიკვდილი სჯობს, ვირე აწ გარე შექცევა.
Line: 39    
იგი წამალი, რომელი ფერჴთა მოსასმელად მოსცა მან დიაცმან,
Page: 390  Line: 1    
მეცა მიბოძა და ეგრე მიბრძანა: მოიცხე ესე წამალი შენ-ცა-ო.

Line: 2       
მოვიცხე ფერჴთა და, რა შუა მივედით, მოვიდეს იგი კაცნი
Line: 3    
ფრთოსანნი და ფიცხლად იყივლეს. მათსა ყივილსა ზედა ანაზდად
Line: 4    
მოვიდა წყალი ეგეთი, ვითა ზღვა. ჴელი მიჰყო სეფედავლე და ყმა
Line: 5    
მისი ომარ ღლიასა შემოიგდო. დაუწყო ცურვა და მე მის წამლისაგან
Line: 6    
ქვე ვერ დამძირევდა. სამხრამდისინ სავალსა ცურვითა გავიდა
Line: 7    
და კაცი იგი ომარ თანა გაიტანა. მე გამიკვირდა ზომისაგან მეტად
Line: 8    
ეგზომი მოჭირვება მისი, რომელ კაცისაგან ნაქმარად დაუჯერებელი
Line: 9    
იყო. კვლა ვიარეთ და მივხვდით ქვეყანასა შვენიერსა და
Line: 10    
იგი დღე მუნ გავისვენეთ. წავედით მუნითა-ცა და მივხვდით ქვეყანასა
Line: 11    
ეგეთსა, რომელ სიბნელისაგან თავისა გზა ვეღა-რა გავიღეთ.
Line: 12    
კვლა-ვე ვანქრიეთ იგი-ვე წამალი და ზედა გათენდა. ოდეს დავხედენით,
Line: 13    
კაცი ჯდა, დიდი ჴრმალი ჰქონდა ჴელთა. ეგზომ საზარელი
Line: 14    
იყო, რომელ შეხედვა მისი ჭირად კმა იყო ფიცხელნი დაიზახნა, ზე
Line: 15    
ადგა და შემოგვიტია. ეგრე გვითხრა: მო-ვისმე-უცთუნებიხართ
Line: 16    
თქვენად საკლავად-ო!

Line: 17       
რა ეგრე ჭყირტად და ამაყად მოუბარი ნახა, აქათ შეუტევა სეფედავლე
Line: 18    
დარისპანის ძემან და ეგრე უთხრა: შენ ვის-მე მოუცთუნებიხარ,
Line: 19    
ღმერთო, რომელ ეგრე გაუზრახებიხარ -- სეფედავლეს
Line: 20    
წინა უმზირე-ო. აბა, აწყა მოვიდა აღსასრული შენი-ო. და ჩვენ გვიბრძანა:
Line: 21    
აწ ნახოთ ჭაბუკობა და ძალი ჩემი-ო! ფიცხლად შეუტევა და
Line: 22    
შეიბნეს. ღმერთო, ძნელი და ფიცხელი ომი გარდაჴდა. მაშინ გაიყვანა
Line: 23    
ცხენი მან სეფედავლე დარისპანის ძემან და ეგრე შეჰყივლა: მე
Line: 24    
გავანათლო შენგან დაბნელებული ქვეყანა-ო. ჰკრა ჴრმალი და ფიცხლად
Line: 25    
თავი და ბეჭითურთ მჴარი გააგდებინა. ჩვენ მეტად გაგვეხარნეს
Line: 26    
მისი მოკვლა და კიდეცა გაგვიკვირდა ეგზომი სიკეთე სეფედავლესი.

Line: 27       
წავედით მუნით. გავიარენით ქვეყანანი შვენიერნი, რომელ არა
Line: 28    
ითქმის კაცისა ენისაგან მათ ქვეყანათა სიკეთე და სიტურფე. მივედით
Line: 29    
წალკოტსა ერთსა შვენიერსა და შვენიერად მოზღუდვილსა,
Line: 30    
შვენიერითა ქვითა ნაგებსა. ხილნარნი იყვნეს შვენიერნი ეგეთნი,
Line: 31    
რომელ ყოველი ფერი ხილი მუნ იპოვებოდა. იყვნეს წყალნი შვენიერნი
Line: 32    
და გრილნი. გამოგვეგებნეს კაცნი მუნებურნი წინა, თაყვანის-გვცეს
Line: 33    
და ქება შეგვასხეს. მოვიდიან კაცნი მრავალნი. ჩვენ ეგრე
Line: 34    
ვთქვით: გა-თურე-ვედით კაცთა სამყოფოსა-ო.

Line: 35       
შევედით წალკოტსა მას. მო-ვინმე-ვიდა კაცი შესამოსლითა
Line: 36    
კარგითა. პირ-ოქრო რიდე თავსა ეხვია და მონანი მრავალნი მოჰყვებოდეს.
Line: 37    
რა გვნახნა, თაყვანი-სცა სეფედავლეს და. ქება შეასხა. აწვია
Line: 38    
იგი კაცი სეფედავლე და დაჯდა. იგი წამალი, რომელ მას დიაცსა
Page: 391  Line: 1    
მიეცა, სეფედავლესა ჴელთა ჰქონდა. მერმე მან კაცმან უბრძანა
Line: 2    
მონათა მისთა: მოიღეთ ხილი ამის წალკოტისა. წამსვე წავიდეს მონანი
Line: 3    
მის კაცისანი და მოიღეს ხილი მრავლითა ვეცხლისა ფარჩითა.
Line: 4    
ვჭამეთ ხილი იგი, რომელ არა უნახავს პირსა კაცისასა, ეგზომ ამო
Line: 5    
იყო. კვლა [სხვა ხილი] მოიღეს ოქროჲსა ტაბაკითა, ზედან მანდილი
Line: 6    
პირ-ოქრო ეხურა. თვით ჴელითა თვისითა მოართვა და ეგრე მოაჴსენა:
Line: 7    
ეგეთი ხილი სადა-ცა გენახოს, არა თურე მონა ვარ შენი-ო. თვალად
Line: 8    
კეკლუცი იყო. ნესვსა ჰგვანდა, მაგრა ცოტა იყო. ერთი სეფედავლე
Line: 9    
აიღო და სხვა ჩვენ გვიბოძა. ვჭამეთ, მაგრა ამის მეტი ვერა
Line: 10    
შევიგენით რა. ძალი წაგვიღო ესრე, რომელ ჩვენთანა სამფშვინველისაგან
Line: 11    
კიდე სხვა ღონე არა იყო სეფედავლეს ვერა წაუღო
Line: 12    
ძალი მის წამლისაგან, რომელი მას დიაცსა მოეცა; ჴელთა ჰქონდა
Line: 13    
და მით ვერა წაუღო ძალი. მერმე ანაზდად იყივლა მან კაცმან და
Line: 14    
დაიწყო ლაშქარმან ფიცხლად მოდენა. მე და ომარ ქვე დავეცენით.
Line: 15    
და ჩვენ დაცემულნი გვნახნა, მოვიდა სეფედავლე და ორთა-ვე ზედა
Line: 16    
დაგვადგა. ყოვლისა ქვეყანისა ლაშქარი მოვიდოდა. სამსა დღესა
Line: 17    
ომი იყო და სრული ქვეყანა მას სეფედავლესა მარტოსა ებრძოდა.
Line: 18    
ჩვენთანა ძალი არა იყო. სამსა დღესა და ღამესა დაჴოცნა ურიცხვნი
Line: 19    
ლაშქარნი და განქარდეს ყოველნი. მოვედით ჩვენ სულად-ვე და,
Line: 20    
სეფედავლეს რომელ კაცი მოეკლა, ვიწონეთ, იყო ათი ათასი კაცი.

Line: 21       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! მუნ დავყავით სამი დღე. დია განვისვენეთ
Line: 22    
მას წალკოტსა შინა მაგრა ერთობ გვიკვირდა მის ხილისა
Line: 23    
საქმე. ვძებნეთ მის ხილისთანა ხილი და ვერა-სადა ვპოვეთ. ჩაშ თუ,
Line: 24    
გრძნებითა შექმნილი იყო! თუ-ცა არა გვქონებოდა შეწევნა ღმრთისა
Line: 25    
და იგი წამალი, მაშა, იგი ლომთა-ლომი სეფედავლე დარისპანის
Line: 26    
ძე უბადოდ მოკვდებოდა. წავედით მუნითა-ცა და აღარა მოგვხვდა
Line: 27    
მას გზას ზედა ჭირი. მივედით ჭენთა მეფისა ქვეყანასა შინა. ოდეს
Line: 28    
შევხედენით, ქალაქი იყო დიდი და შუა მის ქალაქისასა ციხე იყო.
Line: 29    
შევედით მას ქალაქსა შინა და მოვნახეთ ადგილი გამოსაყვანელი მის
Line: 30    
ქალისა, მაგრა პარვითა გამოყვანა არა ეგებოდა.

Line: 31       
იგი-ვე შიკრიკნი მოვიდეს და ეგრე უთხრეს სეფედავლეს: ამა
Line: 32    
ჭენთა მეფესა ხვალე იგი ასული მისი რომლისა მიზეზსა მოუყვანიხარ
Line: 33    
ამას ძნელსა და სასიკვდილოსა გზასა და ადგილსა, წაჰყავს
Line: 34    
და არაბთა მეფისა შვილსა ცოლად შერთავს-ო. ეგრე შეუგზავნა იგი
Line: 35    
შიკრიკნი: ამას ღამე გამოგიყვან და მზასა დამხვდით, კუბო და აქლემნი
Line: 36    
დაჰკაზმენით ქალისა შესასმელად-ო.

Line: 37       
ვითა შეღამდა, ადგილი გვიჩვენა: იქი მელოდენით შუა-ღამემდის.
Line: 38    
თუ მომკლან, თქვენ წაედით და, თუ დავრჩე, ქალითურთ შუა-ღამემდის
Line: 39    
მე-ცა თქვენთანა მოვალ-ო.

Page: 392 
Line: 1       
შეიჭურა და შეუჴდა მათ არაბთა, შეუზახნა და შეიბნეს. თავმან
Line: 2    
მეფობისა შენისამან, ეგზომ ადვილად დაჴოცნა იგინი, რომელ მოქალაქეთა-ცა
Line: 3    
ვერა შეიგნეს, და, რომელნი მორჩეს, იქით და აქათ
Line: 4    
წაძვრეს. შევლნა კიბენი და ზედა არაბთა გაუჴდა. მოეგებნეს, მაგრა,
Line: 5    
ღმერთო, საჭირო ომი გარდაჴდა და მან-ვე დაჴოცნა იგინი-ცა და
Line: 6    
მათგან-ცა ზოგნი დაიმალნეს. მერმე მოეგება ქალი მნათობი წინა და
Line: 7    
ეგრე უთხრა: პირველსა ნახვასა ზედა, ღმერთო, კარგად გამეჩვენე-ო.

Line: 8       
წამოიყვანა ქალი და შუა-ღამემდის ჩვენთანა-ვე მოვიდა. მოიყვანა
Line: 9    
ქალი, კუბოსა შევსვით და წამოვიყვანეთ. ჴმა შეიქმნა, ოდეს ნახეს
Line: 10    
მოქალაქეთა იგი ლაშქარი დაჴოცილი. შიშითა ერთი კაცი-ცა ჴმასა
Line: 11    
არა ამოიღებდა მით, რომელ არა-მცა დაგვიბრუნდა და დაგვჴოცნა
Line: 12    
ჩვენცა-ო.

Line: 13       
წამოვედით და ეგრე მოვაჴსენეთ: გვალე, იგი-ვე გზა უკუ-ვიაროთ-ო.
Line: 14    
მან ეგრე გვიბრძანა: არა, ძმანო, სიჯაბნე რა-მე არის მაგა საქმესა
Line: 15    
შინა-ო. წამოვედით. მეორესა დღესა, სადა ლაშქარნი და ჭაბუკნი
Line: 16    
დგეს და სადა იგი სამი ათასნი კაცნი დგეს, მუნ მოვედით. მათ
Line: 17    
ჩვენი მისლვა უწინ-ვე ეცნა და შეკაზმულიყვნეს და სეფედავლეს
Line: 18    
წინა მოეგებნეს. ჩვენ ეგრე გვიბრძანა: აბა, თვალი დამიგეთ, თუ
Line: 19    
ვითა გაგეჩვენო-ო.

Line: 20       
შეუტევა ცხენი და მისლვასა-ვე გააქცივნა, მიეწივნა და დაჴოცნა.
Line: 21    
თავმან მეფობისა შენისამან, სიმაშვრალე ყოლე არ შეეტყობოდა.
Line: 22    
მუნით წამოვედით და, სადა იგი ორი-ათასი კაცი დგა, მუნ მოვედით.
Line: 23    
ეგრე მოვაჴსენე: მე მიბოძენ ისი კაცნი-მეთქი. მიბრძანა: მივედ და
Line: 24    
შეები-ო.

Line: 25       
ფიცხლად ცხენი შეუტევე, გავაქცივენ და დავჴოცენ, რომელ
Line: 26    
მცირედნი-ღა ვინ-მე გარდამეხვეწნეს. დაიმადლნა დიდად სეფედავლე
Line: 27    
ჩემგან ნაქმარნი იგი. წავედით მუნით-ცა და მივედით მუნ, სადა
Line: 28    
ათასი კაცი დგა. ომარ ეგრე მოაჴსენა: ღმერთო, ომისა რიგი აწ
Line: 29    
ჩემგან არის-ო. ცხენი შეუტევა და ეგრე იყო იგი-ცა, ვითა მისსა ჭაბუკობასა
Line: 30    
ჰხვდებოდა, დაჴოცნა და გააქცივნა.

Line: 31       
მადლი უბრძანა სეფედავლე მას-ცა. წამოვედით მუნით-ცა და მოვედით
Line: 32    
მუნ, სადა იყო იგი დორაზ ჭაბუკი, რომელი მან ქარავანთა
Line: 33    
წინამძღვარმან გვიამბო, იგი ეგრე იტყვის, ვითა: მე ერთი ჭაბუკი
Line: 34    
ვერა-ვინ შემებმის-ო. მოვიდოდა დორაზ და ამას ეტყოდა, თუ: ვის
Line: 35    
გიკაღრებია ჭენთა მეფისა ასულისა გამოყვანება? სისხლნი თქვენნი
Line: 36    
თავსა-ვე თქვენსა-ო! მე რა ეგრე ბედითად მოუბარი ვნახე, ეგრე მოვაჴსენე
Line: 37    
სეფედავლეს: მე მიმიშვი იმას კაცსა ზედა და ნახო ნაქმარი
Line: 38    
ჩემი-ო. მან ეგრე მიბრძანა: ნუ-თუ საჩემო იყოს და მოგაკვლევინ-ო?
Line: 39    
განა გიშველი, თუ ვერა მოერევი-ო.

Page: 393 
Line: 1       
შეუტევე და შევიბენით. დიდი ომი გარდავიჴადეთ, მერმე ცხენი
Line: 2    
გავიყვანე, ვიყივლე და ვთქვი: ცხოვნდი, მეფეო სეფედავლე, აბა,
Line: 3    
აწ ნახო მონაქნევი მონისა შენისა ომად მადის ძისაო! კვლა შეუტევე,
Line: 4    
ვკარ ჩაბალახსა ზედა ჴრმალი და ტვინამდისი ჩავკვეთე და მოვკალ.
Line: 5    
ფიცხელი გაიცინა სვფედავლემ და ეგრე თქვა: ზენაარმან
Line: 6    
ღმრთისამან, არა ავად იყო-ო. დაიმადლა დია.

Line: 7       
წავედით მუნით და, იგი ჭაბუკნი რომელ დგეს, გაგვექცნეს შიშითა.
Line: 8    
მაშინ მივიდა ჴმა ჭენთა მეფესა თანა, ვითა: ასული შენი წაიყვანა
Line: 9    
სეფედავლე დარისპანის ძემან, ლაშქარნი დაჴოცნა და არაბნი
Line: 10    
ასწყვიტნა-ო. გამოუზახა ლაშქარსა და მოვიდოდა, ვითა ვის ძალ-ედვა.
Line: 11    
მოგვეწივნიან ოდეს, დიდნი და მრავალნი იყვნიან. თვით სეფედავლე
Line: 12    
შეექცის ომად მათად. და ოდეს უმცროსნი მოგვეწივნიან,
Line: 13    
მე და ომარ შევექცეოდით და დავჴოცდით. ათსა დღესა ომი იყო და
Line: 14    
ერთ-სახე შედგომით თავი, ღმერთო, მოვაწონე სეფედავლეს, თუ-ცა,
Line: 15    
ღმერთო, კვლა უფრო მან მოგვაწონა თავი თვისი.

Line: 16       
მერმე მოვიდა იგი ჭენთა მეფე ლაშქრითა საშინელითა, რომლისა
Line: 17    
არა იყო რიცხვი. რა ეგეთი სიმრავლე ლაშქრისა გაიცადა, ეგრე
Line: 18    
გვიბრძანა სეფედავლე: ღმერთო, არა სალაღობელი ომი არს-ო.
Line: 19    
აქათგან თქვენ ამას ჩემსა ცოლსა გვერდით დადეგით, აწ ჩემსა ზედა
Line: 20    
მოყრილა ომი-ო. ჩვენ დავდეგით ერთსა ადგილსა გვერდით ცოლისა
Line: 21    
მისისა და კვლა-ვე ამა წესითა ვიბრძოლეთ, რომელ რა ლაშქარნი
Line: 22    
დიდნი მოვიდიან, თვით სეფედავლე გავიდის, შეების, დაჴოცნის
Line: 23    
და გააქცივნის და, რა ცოტანი მოვიდიან, მე და ომარს გვიბრძანის
Line: 24    
და ცოლსა მისსა გვერდით თვით დადგის და ეპატრონის.

Line: 25       
ამასობაში იყვის ყოველთა დღეთა ომი ფიცხელი. დავყავით
Line: 26    
ამაშიგან დღე თხუთმეტი და, თავმან შენმან, ჩვენ სეფედავლეს
Line: 27    
კლება ვერა შევატყევით რა, უფიცხე და უფიცხე იბრძოდა.

Line: 28       
მაშინ ჭენთა მეფემან უბრძანა უკუ-ყრა ლაშქრისა. ვითა უკუ-იყარნეს
Line: 29    
ლაშქარნი, მოდგა იგი ჭენთა მეფე და ეგრე უთხრა: სეფედავლე,
Line: 30    
რად დამიჴოცენ ლაშქარნი და რად გამიტეხენ ქვეყანანი და
Line: 31    
ციხე-ქალაქნი ამიფორაქენ? ესე არა იცოდი, რომელ ასულისა ჩემისა
Line: 32    
მკლავითა წაყვანა არა ეგების და მოუვალი-ცა არის კაცთაგან?

Line: 33       
მაშინ სეფედავლე ეგრე უთხრა: მეფეო, ასული შენი ცოლი
Line: 34    
არის ჩემი და მე შვილი ვიყავ შენი. შენ ცოლისა ჩემისა განშორებასა
Line: 35    
ჰლამოდი და სხვისა შერთვასა. ესე ვითა არ იცოდი, რომელ
Line: 36    
შენ ცოლსა ვერ წამგვრიდი? და თუ ძალი გიც, მოუშვენ ომად ჩემად
Line: 37    
ლაშქარნი შენნი და ანუ ეგე ახალი სიძე შენი და წამგვაროს
Line: 38    
ცოლი ჩემი.

Line: 39       
ამა სიტყვასა ზედა არაბთა მეფისა ძემან ცხენი გამოიგდო, რომელ
Page: 394  Line: 1    
სიძედ მოეყვანა. ეგრე იყივლა: გამოედ, სეფედავლე, რომელ
Line: 2    
მე გაგაჩვენო მაგა ცოლსა შენსა, რომელი გამოგყვა და ჩემსას შენ
Line: 3    
გირჩივა.

Line: 4       
ამაზედან ჭენთა მეფემან უბრძანა ლაშქართა: აბა, მიუშვენით-ო.

Line: 5       
მერმე სეფედავლემ ეგრე უთხრა ცოლსა მისსა: ჭენთა მეფისა
Line: 6    
ასულო, მოიქეც და ნახე საქმრო შენი-ო. ფიცხლად შეუტევა სეფედავლე,
Line: 7    
ჴრმალი არა ამოიწვადა. რა სიახლესა მივიდა, მან არაბთა
Line: 8    
მეფისა ძემან ჴრმალი ამოიღო, ჰკრა სეფედავლეს და ვერა აკვეთინა.
Line: 9    
მიჰყო ჴელი სეფედავლე, მოჰჴადა უნაგირთაგან და ქვეყანასა
Line: 10    
დაჰკრა ჭენთა მეფისა კერძ და მოკლა. მაშინ ეგრე თქვა. რომელსა
Line: 11    
კაცსა ისი ჩემსა ურჩევნია, იგი ჴელმწიფე არა არს-ო.

Line: 12       
დაუმძიმდა მას ჭენთა მეფესა და შეუზახნა ლაშქარნი თვისნი.
Line: 13    
შეიქმნა ომი დიდი და უფიცხესი ყოველთა ომთასა. მივეშველენით
Line: 14    
ჩვენ-ცა სეფედავლეს, მით რომელ მას ლაშქარსა შიგან დაიკარგა,
Line: 15    
თვარა განაღა-მცა არა გვეგონა უბადოდ ქცევა მისი.

Line: 16       
როსაბ ერქვა ერთსა მას ჭენთა მეფისა ბუმბერაზსა და იგი მუნ
Line: 17    
არა იყო. კაცი გაეგზავნა მეფესა და სწრაფით ეჴმო. თურე როსაბს
Line: 18    
მარტო-რქა გაეზარდა და მასთანა-ვე მოეწვართა მეომრად და ნიადაგ
Line: 19    
თანა ჰყვის ომსა შიგან. ჴმა აჴდა, ბუკსა ჰკრეს. მოვიდა როსაბ
Line: 20    
და მოჰყვა მას იგი მარტო-რქა და ლაშქარი შიგან ბამოაპეს. რა მოვიდა,
Line: 21    
ფიცხლად დაიყივლა მეფემან, ვითა მიუშვენით და მათ
Line: 22    
გარდაიწყვიტონ-ო.

Line: 23       
ამირთა-ამირო! ოდეს-მცა გენახა სეფედავლე, ამას იტყოდი, კაცი
Line: 24    
ამას ვეღა-რა სჯობს-ო. მაგრა შეგვეშინა ჩვენ-ცა ამით, რომელ სეფედავლე
Line: 25    
მაშვრალი იყო და ნაომარი მრავალთა დღეთა. ეგრე უყივლა
Line: 26    
სეფედავლეს როსაბ: რად გამოიპარე ვითა მპარავი და ლაშქარნი
Line: 27    
დაჴოცენ? აწ სით-ღა წახვალ ჴელისა ჩემისაგან-ო? ამა სიტყვასა
Line: 28    
ზედა მომართა მარტო-რქამან სეფედავლეს ცოლსა და როსაბ ცხენი
Line: 29    
შეუტევა სეფედავლეს. სეფედავლე ცოლსა უშველა, როსაბს ზურგი
Line: 30    
შეაქცია და მარტო-რქასა ზედა მივიდა და ეგრე უყივლა როსაბს:
Line: 31    
მოვიცალო მარტო-რქისაგან და მერმე გიშველი შენ-ცა და მაშინ ნახო
Line: 32    
მონაქნევი მკლავისა ჩემისა შენ-ცა-ო! მარტო-რქამან თავი ქვე
Line: 33    
მოიღო, თუ-ცა იგი აქლემი, რომელ ქალი კუბოსა მას ზედა კიდებულსა
Line: 34    
ჯდა, კუბოჲთურთ რქასა ზედან აეცვა. გაფიცხებულმან და
Line: 35    
როსაბზედა მისლვისა მოსწრაფემან ჰკრა ჴრმალი მარტო-რქასა
Line: 36    
ზურგსა ზედა და, თავმან მეფობისა შენისამან, შუა გაკვეთა, ნახევარი
Line: 37    
იქით დაეცა და ნახევარი აქათ და განაღა-მცა მოკლა. რა სეფედავლე
Line: 38    
პირველად-ვე მარტორქასა მიუჴდა, მე და ომარ როსაბს
Line: 39    
შეუტევეთ. მან-ცა შემოგვიზახნა და ცხენი შემოგვიტევა.

Page: 395 
Line: 1       
ამირთა-ამირო! ტყუილის თქმა და უბადოდ კვეხა არა ჭაბუკთა
Line: 2    
ჴელი არის. შეგვეშინა და გავექეცენით. მომეწია. მე ჴრმალი არა
Line: 3    
მკრა, ამიღო უნაგირთაგან და ომარს შემტყორცა და ცხენთაგან
Line: 4    
ორნი-ვე ჩამოგვყარნა. რა ჩვენი ეგეთი უბადოდ ყოფა ნახა, განაღა-მცა
Line: 5    
შევეწყალენით და ეგრე უყივლა როსაბს. ძმაო, მაგათი არა
Line: 6    
ბრალია. თუ კაცი ხარ, ჩემზედ წამოედ, მოვიცალე ამის შენისა
Line: 7    
გაზრდილისა და საომრად გაწვრთნილისა მარტო-რქისაგან-ცა-ო.
Line: 8    
ამაზედა შეუზახნეს ერთმან-ერთსა, შეუტევეს, შეიქმნა ომი ეგზომ
Line: 9    
საკვირველი, რომელ აბჯართა ზედა ცემა ჭეხასა ჰგვანდა. იბრძოლეს
Line: 10    
დიდი ხანი. ყოველი ჭენთა მეფისა ლაშქარი და თვით მეფე-ცა
Line: 11    
უყიოდა, ვითა აზღვევინე სისხლნი ეგზომისა კაცისანი-ო. იყო ზმა
Line: 12    
დიდი მას ლაშქართა შიგან და ომი იყო მეტად დიდი და ფიცხელი.
Line: 13    
უყივლა მას როსაბს ჭენთა მეფემან. თუ შენ სეფედავლეს აჯობო,
Line: 14    
შენ მოგცე იგი პირ-მზე ასული ჩემი ცოლად-ო. მერმე სეფედავლე
Line: 15    
უყივლა მას ჭენთა მეფესა: თუ ჩემსა ნაკრავსა და-ღა-ურჩეს, თუნდა,
Line: 16    
ღმერთო, შენი ცოლი-ც მიეც-ო. ამაზედა დედოფალმან უბრძანა
Line: 17    
აღება კარისა. ვითა აიღეს კარი მის კუბოსი, ნახა დედოფალი, ცოლი
Line: 18    
მისი, სეფედავლე. და გაიყვანა ცხენი, და უყივლა მას ცოლსა
Line: 19    
მისსა: ჭენთა მეფისა ასულო, აწ ნახო ბუმბერაზი მამისა შენისა-ო!
Line: 20    
ფიცხლად შეუტევა ცხენი და ჰკრა ჩაბალახსა მისსა ზედა ჴრმალი
Line: 21    
და, თავმან მეფობისა შენისამან, მკერდამდის ჩაჰკვეთა და მოკლა.

Line: 22       
რა იგი მოინახა ჭენთა მეფემან, უბრძანა ლაშქართა მისთა: უკმორიდენით,
Line: 23    
ნუ-ღა-რა-ვინ რას ჰკადრებთ-ო, და ეგრე არქვა სეფედავლეს:
Line: 24    
შენ დღეისითგან შვილი ხარ ჩემი და მე მშობელი შენი, მით
Line: 25    
რომელ ესეთი ჭაბუკობა მოგცა ღმერთმან. შენ ხარ დღეისითგან
Line: 26    
მკვიდრი სამეფოჲსა ჩემისა-ო.

Line: 27       
გარდაჴდა ყოველი ლაშქარი და თაყვანი-სცეს სეფედავლე დარისპანის
Line: 28    
ძესა და ქება შეასხეს მერმე სეფედავლე ეგრე არქვა მას ჭენთა
Line: 29    
მეფესა: მეფეო, თუ ავი-ცა რა გიქმნია შენ ჩემზედა, მე აღარა
Line: 30    
ვაჴსენებ. აწ აქადგან მე მონა ვარ შენი, მაგრა მე ამასა გკითხავ, რომელ
Line: 31    
შენ ჩემსა უკეთესსა სიძესა სით შეიყვანებდი-ო. ამაზედან აწვია
Line: 32    
ჭენთა მეფემან სეფედავლე სამეფოსა მისსა, მაგრა სეფედავლე არა
Line: 33    
დამორჩილდა და ეგრე არქვა: ჯერეთ სახლსა ჩემსა მიმყავს ცოლი
Line: 34    
ჩემი-ო. მან ეგრე უბრძანა: იგი-ცა და ესე-ცა ორი-ვე სამეფო შენი
Line: 35    
არს და, სადა-ცა გიჯობდეს, მუნ-ცა იყავ.

Line: 36       
დაიმადლა სიტყვა იგი სეფედავლე და გაისვენეს იგი დღე მუნ.
Line: 37    
ჭენთა მეფემან სეფედავლეს უძღვნა ურიცხვი და მე და ომარს ორთა-ვე
Line: 38    
დაგვმოსნა ტანსა.

Line: 39       
მერმე წამოვედით მხიარულნი და გამარჯვებულნი გზასა და იგი
Page: 396  Line: 1    
შაოსანი დიაცი მოგვეგება წინა, რომელ უწინა-ვე მოგაჴსენე, და ორნი
Line: 2    
ძენი თანა ჰყვეს შვენიერნი. მაშინ ვითა გვენახა, აღარა ეგრე
Line: 3    
იყო, ოქრო-ქსოვილი ეცვა ტანსა. მოვიდა და ეგრე მოაჴსენა: მე არა
Line: 4    
ამას გზასა მოგელოდი, მუნ-ვე მეგონა ამოვლა თქვენი. აწ მე მჴევალი
Line: 5    
ვარ შენი და შენგან დარჩენილი-ო. ქება დიდი შეასხა და იგი
Line: 6    
დღე მუნ დავყავით და მეორესა დღესა წამოვედით. მან დიაცმან
Line: 7    
უძღვნა ერთი შესამოსელი ეგეთი, რომლისა მსგავსი მისი კაცისა
Line: 8    
თვალისაგან არა ნახულა რა. ერთი თვალი მკერდსა ზედა ჯდა და
Line: 9    
ერთი ბეჭთა ზედა ეგეთი, რომელ ღამით ნათობდეს, ვითა სანთელი.
Line: 10    
და სრულად თვალითა და მარგალიტით შემკობილი იყო. ერთი
Line: 11    
გვირგვინი უძღვნა, რომელ ეგეთნი-ვე თვალნი სხდეს ზედა, და ერთი
Line: 12    
ცხენი უძღვნა, რომელ არა ნახულა კაცისა თვალითა ცხენი მისებრი.
Line: 13    
მადლი უბრძანა სეფედავლე. ერთი შესამოსელი დედოფალსა
Line: 14    
უძღვნა ეგეთი, რომელ მას სეფედავლჱს შესამოსელსა ათისა
Line: 15    
ზომით სჯობდა და უკეთესნი თვალნი სხდეს. ფარღულნი უძღვნა
Line: 16    
თვალისა და მარგალიტისანი. ვინ-ცა ნახა, ეგრე თქვა: არა-ვინ იცის
Line: 17    
ფასი ამათი-ო. მათ ცოლ-ქმართა ორთა-ვე მადლი უბრძანეს დიდი
Line: 18    
და თანა წამოიტანეს იგი დიაცი და წამოვედით.

Line: 19       
დარისპან-შაჰარს მოვედით. მოეგება ყოველი ქვეყანა და სამეფო
Line: 20    
მისი -- დიდებულნი და მცირებულნი. სიხარული იყო, მღერა
Line: 21    
და განსვენება. მეორესა დღესა იგი დიაცისა ძღვნობილი შესამოსელი
Line: 22    
ჩაიცვა სეფედავლე და გვირგვინი თავსა დაიდგა. დედოფალმან-ცა
Line: 23    
მისი-ვე დიაცისა ძღვნობილი კუბასტი დაიხურა და ორნი-ვე
Line: 24    
ერთგან დასხდეს. ოდეს-მცა გენახა, ამას იტყოდი: არა ნახულან ნაყოფნი
Line: 25    
ამათებრნი-ო. იგი დიაცი დობილად დაისვეს საჯდომთა და
Line: 26    
ეგრე უბრძანა: დედაო, ესე ყოველი კეთილი შენგან იქმნა-ო.

Line: 27       
ამირთა-ამირო! განსვენებისა და სიხარულისა რიცხვი არა იყო
Line: 28    
და გასცა საბოძვარი დიადი დიდთა და მცირედთა ზედა ყოველთა.
Line: 29    
დავყვენით ამას შინა დღენი მრავალნი. მაშინ მე გამოვეთხოვე და
Line: 30    
ეგრე მიბრძანა: დადეგ ჩემთანა-ო. დიადი მიქადა, განა არა დავდეგ
Line: 31    
და ეგრე მოვაჴსენე: ჩემი თქვენსა წინაშე ყოფა ყოველთა სიხარულთა
Line: 32    
უფროსი არის, მაგრა არა დავდგები, წავალ პატრონსა ჩემსა
Line: 33    
თანა-მეთქი.

Line: 34       
და იგი დიაცი წავიდა და უბოძა მას საბოძვარი საკვირველი და
Line: 35    
დიადი და ეგრე უბრძანა: იგი ქვეყანა შენდა მომიცემია და შენთა
Line: 36    
შვილთათვის. თუ სად-მე ლაშქრად მინდეს, მილაშქრებდენ და შენ
Line: 37    
ვითა დედა დაგიჭირო.

Line: 38       
ამაზედა მეცა წამოვედ. მიბოძა ურიცხვი საბოძვარი და ტურფანი,
Line: 39    
ვითა მისსა ჴელმწიფობასა ჰფერობდა მიბოძა მრავალნი აქლემნი,
Page: 397  Line: 1    
ჯორნი და მონანი. ავკიდენ ლარნი ყოვლისა ქვეყანისანი და
Line: 2    
წამოვედ. აწ ესე რა მოსრულვარ და წინაშე ვარ მეფობისა თქვენისა.

Line: 3       
მადლი უბრძანა ამირ-მუმლმან ომად მადის ძესა ამბისა
Line: 4    
თხრობისათვის.

Line: 5       
ამირან დარეჯანის ძესა დაუმძიმდა ეგზომი ქება სეფედავლესი,
Line: 6    
მაგრა არა თქვა რა. ამაზედა გავიყარენით. მერმე გვიბრძანა ამირან
Line: 7    
დარეჯანის ძემან: ვინაჲთგან ესეთი კაცი ქვეყანასა ზედა არის, რომელ-მცა
Line: 8    
მე არა ვნახე, არა ეგების-ო. ჩვენ უშლიდით და ეგრე მოვაჴსენეთ:
Line: 9    
შენ ჭაბუკი ხარ ეგეთი, რომელ პირსა ყოვლისა ქვეყანისასა
Line: 10    
არა არს ჭაბუკი შენებრი, რა-ღად გინდა წასლვა? მან ეგრე ბრძანა:
Line: 11    
არა, ძმაო, ოდეს კაცნი ორნი ერთად შეიყარნენ, ვინ ჩემნი მოყვარენი
Line: 12    
არიან, მე მაჯობინებენ და მტერი ჩემნი მას აჯობინებენ. ესე
Line: 13    
საქმე საცილობლად გავა და ბოლოდ შებმა-ვე-ა. ვეღა-რა დაუშალეთ
Line: 14    
და პატრონი მისი ამირ-მუმლი-ცა უშლიდა, განა ვერ-ცა მან დააშლევინა.
Line: 15    
გააგო სახლისა რიგი და საქმე, კაცნი უჩინნა და, რა-ცა ჴამდა,
Line: 16    
ყველა დაჰვედრა ალი მოჰამადის ძესა და ჩვენ ყველასა გვიბრძანა
Line: 17    
მზაობა, და უბრძანა ომად მადის ძეს: წამიძეღ წინა და წავიდეთ-ო.

Line: 18       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო; წავედით იგი ამირან დარეჯანის. ძე,
Line: 19    
მე -- სავარსიმის ძე, აბან ქამანის ძე, ალი მოჰამადის ძე, ასან ბადრის
Line: 20    
ძე, ქაოზ ქოსის ძე და ყამარ ყამრელი და ომად მადის ძე. წავედით
Line: 21    
და ვლეთ თვისა ერთისა სავალი და მივეწურენით მისსა სამეფოსა.
Line: 22    
წავიდა წინა ომად მადის ძე და მოაჴსენა სეფედავლეს ჩვენი
Line: 23    
მისლვა. და გაეხარნეს მას ზომისაგან მეტად. დღისა ერთისა სავალსა
Line: 24    
წინ მოგვეგება და დიდებულნი მისნი თანა მოჰყვეს, დიდითა
Line: 25    
ზარითა და ზეიმითა მოვიდეს. ოდეს ვნახეთ, ეგზომ მოგვეწონა,
Line: 26    
რომელ ამბავსა კაცი სჯობდა. გაიხარნა უზომოდ მან ჩვენი მისლვა.
Line: 27    
ამირან ზეგარღასულითა ლამოდა მოკითხვასა და იგი არა მოეშვა,
Line: 28    
ცხენზედა-ვე მოემშვიდობნეს ერთმან-ერთსა. ჩვენ ყოველნი მოგვიკითხნა
Line: 29    
მდაბლად, ვითა მისსა სიკეთესა ჰშვენოდა. წავედით და მივედით
Line: 30    
დარისპან-შაჰარს ომად მადის ძე რომ ამბობდა პალატისა და
Line: 31    
დიდებულთა მოკაზმულობასა, რაზომ დარეჯანის ძე სჯობდა
Line: 32    
ომად მადის ძესა, ეგზომ უკეთ მოეკაზმნა ყოველნი ჩვენსა მისლვასა
Line: 33    
ზედა -- ქალაქნი, მონანი და დიდებულნი, რომელ არა ნახულა კაცისა
Line: 34    
თვალისაგან მოკაზმულობისა სიკეთე ეგეთი და სიმდიდრე გაგვიკვირდა.
Line: 35    
პალატი შეეკაზმა ჩვენთვის და ეგრე-ვ გამგენი და მზარეულნი
Line: 36    
გამოეგზავნნა ჩვენთვის და ეჯიბნი-ცა. ეგრე უბრძანა: ვითარსა
Line: 37    
პურსა ჩვენთვისა ჰკაზმიდეთ, ეგეთსა -- დარეჯანის ძისათვის-ო.
Line: 38    
და საჭურჭლენი ორად გაუყვნა, ნახევარი ვის-ცა დარეჯანის ძესა.
Line: 39    
და ნახევარი თვით დაიჭირა. ეგრე-ვე დედოფალმან მიუგზავნნა ჴელის-უფალნი
Page: 398  Line: 1    
და იგინი კიდე უკაზმიდიან პურსა. ეგრე მოეგზავნა
Line: 2    
კაცი, ვითა ჩემსა საჭურჭლესა და ჩემსა წასაგებელსა ნუ სწყალობ,
Line: 3    
ერთსა დღესა შენსა პურად ვიყვნეთ და მეორესა დღესა ჩემსა-ო.

Line: 4       
გაყვნა ორად მგოსანნი, მოშაითნი და მებუკე-მედაბდაბენი, და
Line: 5    
ბახტნი. ნახევარნი ჩვენთანა იყვნეს და ნახევარნი მათთანა. ვიყვენით
Line: 6    
ერთსა დღესა ჩვენსა და მეორესა მათსა და მისციან ერთმან-ერთსა
Line: 7    
მისაცემელი. ნადიმი გარდავიჴადით. მღერა იყო და განსვენება
Line: 8    
და სიხარული ეგეთი, რომელ არა ითქმის კაცისა ენისაგან.
Line: 9    
მესამესა დღესა დედოფლისასა ვიყვენით და მან-ცა დიადი გვიბოძის.
Line: 10    
ამა განსვენებასა შიგან ვიყვენით, დღეისასა ხვალისა სჯობდის.

Line: 11       
ცხოვნდი, მეფეთ-მეფეო, რომე ტაბლასა ზედა საჴმარნი ჯამნი
Line: 12    
და ჭიქანი მინახვან თვალისანი: ანუ თქვენ, ინდოთა მეფესა, და ანუ
Line: 13    
ბაღდადელსა ამირ-მუმლსა თვარა, სხვასა ჴელმწიფესა, ამა ორისაგან
Line: 14    
კიდე, არა-ვის შეეძლო.

Line: 15       
ამა განსვენებასა შინა ვიყვენით ორსა თვესა. სწადდა მას-ცა და
Line: 16    
ამას-ცა ომი ერთმან-ერთისა. ამირან დარეჯანის ძემან ეგრე თქვა:
Line: 17    
ჩემგან არა ეგების პირველად შეზრახვა, მით რომელ ეგზომი განუსვენებია,
Line: 18    
ჩემდა მოგებებულა და წასაგებელი წაუგია. მერმე სეფედავლე
Line: 19    
ეგრე თქვა: ომი, ღმერთო, მწადიან ამირან დარეჯანის
Line: 20    
ძისა-ო, მაგრა თუ შებმა ვთქვა, ნუ-თუ ეგრე თქვას: წასაგებელი გასდიდებია-ო.
Line: 21    
არცა-რა მან თქვის და არ-ცა მან. კვლა დავყავით ამაშიგან
Line: 22    
თვე ერთი და სხვა უკეთესი და უკეთესი განსვენება იყვის.
Line: 23    
მერმე ეგრე თქვა ქაოზ ქოსის ძემან: მე შევაბნე ესე კაცნი და ერთმან-ერთსა
Line: 24    
აღა-რა ერიდებოდენ. ამა სიტყვასა ზედა ბრძანა ამირან
Line: 25    
დარეჯანის ძემან: ქაოზ ქოსის ძეო, ჩემსა მზესა, უთხარ რაო!

Line: 26       
ნადიმობა იყო და მღერა. იგი ქაოზ ქოსის ძე მლაღობელი კაცი
Line: 27    
იყო და სეფედავლეს დიდად უყვარდა. ერთგან სხდეს ამირან დარეჯანის
Line: 28    
ძე და სეფედავლე დარისპანის ძე ადგა ქაოზ ქოსის ძე,
Line: 29    
და ორნი ჭიქანი აავსნა, ერთი მას მისცა და ერთი მას და ეგრე მოაჴსენა:
Line: 30    
ესე ღვინო შესვით და, რადგან ორთა-ვე გწადიან, ომი თქვენი
Line: 31    
არს-ო. გაიცინა სეფედავლე და ეგრე უთხრა: შენ თურე სპასალარი
Line: 32    
ხარ-ო, და გაიცინა დარეჯანის ძემან-ცა. სეფედავლე ეგრე
Line: 33    
თქვა: დარეჯანის ძეო, განაღა ისი კაცი შენ მოგიბირებია-ო. მან
Line: 34    
თქვა: არა, შენმან მზემან, თვით მომზრახი კაცი არს-ო.

Line: 35       
ამაზედა დაასკვნეს ომი ხვალისად.

Line: 36       
სეფედავლე ეგრე უთხრა: ვითა მე მოგაჴსენო, ეგრე შევიბნეთ-ო.

Line: 37       
მოაჴსენა ამირან: დია, ვითა-ცა თქვენ ბრძანოთ-ო.

Line: 38       
რა ესმა, დაუმძიმდა დედოფალსა მათი ომი და გაუწყრა ქაოზ
Line: 39    
ქოსის ძესა.

Page: 399 
Line: 1       
რა გათენდა, დილასა გამოიხვნეს საკრამანგნი კარავნი ოთხნი, -- ორნი
Line: 2    
დიდ-დიდნი და ორნი შედეგნი. ორნი ერთ-კერძ დადგეს, და
Line: 3    
ორნი ერთ-კერძ, ერთი საპურობოდ და სანადიმოდ და ერთი საწოლად.
Line: 4    
დადგნეს ტურფასა რას-მე ველსა შინა. გაყვნეს დიდებულნი
Line: 5    
და ნახევარი ჩვენთანა დააყენა და ჩვენ-ცა გაგვყვნა: ალი მოჰამადის
Line: 6    
ძე, ყამარ ყამრელი და ქაოზ ქოსის ძე მან წაიყვანნა. მე -- სავარსიმის
Line: 7    
ძე, აბან ქამანის ძე და ასან ბადრის ძე -- ესენი დარეჯანის-ძესთან
Line: 8    
დაგვყარნა. ომად მადის ძე-ცა მან წაიყვანა და ომარ -- იგი
Line: 9    
კარგი ჭაბუკი, ყმა მისი -- ჩვენთანა მოიყვანა. მებუკენი და მედაბდაბენი
Line: 10    
პირველად-ვე გაყოფილნი იყვნეს. ესე დადვა წესად სეფედავლე,
Line: 11    
რომელ: თუ მაჯობო, ჩემსა მოგიყვანო პურად და ნადიმსა-ცა
Line: 12    
მუნ-ვე გარდაგაჴდე-ო და ძღვენსა გიძღვნი და, თუ მე გაჯობო,
Line: 13    
ამას-ვე შენ იქმოდი-ო. წავედით და დედოფალი თანა ვერ წავიტანეთ,
Line: 14    
მით რომელ უმძიმდა მათი ომი და ჩვენ-ცა ყოველთა გვიმძიმდა, მაგრა
Line: 15    
ამისთვის ოდენ გვიხაროდა, რომელ მათ უსწოროთა ორთა ჭაბუკთა
Line: 16    
ომსა ვნახევდით.

Line: 17       
ამაზედა დაარჩია ასი ტაიჭი და მოსცა დარეჯანის ძესა და ასი
Line: 18    
თვით დაიჭირა და ეგრე შეუთვალა: ხვალე ოროლითა შევიბნეთ-ო.
Line: 19    
შეიკაზმეს ოც-ოცი ტაიჭი, გავიდეს და შეიბნეს. რა სეფედავლე
Line: 20    
ჩამოაგდის და მოუკლის ცხენი, მისთა კერძთა კაცთა დაუწყიან ცემა
Line: 21    
ზარსა და ჰკრვიან ბუკსა და დაბდაბსა. რა დარეჯანის ძემან ჩამოაგდის
Line: 22    
და ცხენი მოუკლის, ეგრე-ვე ჩვენ დავსცით ზარი და
Line: 23    
ვჰკრით ბუკსა და დაბდაბსა. მას დღესა ოცი-ვე ცხენი მოუკლა სეფედავლე
Line: 24    
ამირან დარეჯანის ძესა და თხუთმეტი ცხენი დარეჯანის
Line: 25    
ძემან მოუკლა სეფედავლესა. დარჩომოდა ჯობნა მის დღისა
Line: 26    
სეფედავლეს. იცოდა ომი, ღმერთო, კარგად ოროლითა ამირან,
Line: 27    
მაგრა სეფედავლე თურე უკეთ იცოდა.

Line: 28       
მას დღესა პურად ჩვენსა მოვიდა ნადიმი ჩვენსა გარდავიჴადეთ.
Line: 29    
უძღვენით დიადი და გავიყარენით.

Line: 30       
მეორესა დღესა შეიკაზმა ორმოცი ცხენი მან და ორმოცი მან.
Line: 31    
და მას დღესა მოუკლა სეფედავლეს ორმოცი-ვე ცხენი და ოცდაათი
Line: 32    
სეფედავლე დარჩა მას დღესა ჯობნა ამირან დარეჯანის ძისა კერძ.
Line: 33    
მერმე მივედით საპურობოდ სეფედავლესასა და ნადიმი-ცა მუნ-ვე
Line: 34    
გარდავიჴადეთ. გვიძღვნა ურიცხვი.

Line: 35       
რას-ღა ვაგრძელებდე, ვირე ას-ასი ტაიჭი დაელეოდა, მანამდის
Line: 36    
ზოგ-ჯერ მან აჯობის და ზოგ-ჯერ მან. წინასა-ვე თქვეს მშვილდისა
Line: 37    
არა აღება, ყველასა ჴრმლითა, ლახტითა და ხიშტითა იბრძოდეს.
Line: 38    
ვერა შევატყევით ერთსა-ცა ჯობნა.

Line: 39       
მეფეთ-მეფეო, ნახეთ მოწვრთნილობა დიდებულთა მისთა! თავმან
Page: 400  Line: 1    
მეფობისა შენისამან, ოდეს-ცა დარეჯანის ძემან აჯობის, გულსა
Line: 2    
შინა განაღა-მცა უმძიმდა და ზეპირ სიხარული უგვანდის. ჩამოგზავნის
Line: 3    
კაცი დედოფალმან, ვითა კმარის, დაუშალეთ ომი-ო. ჩვენ-ცა
Line: 4    
ვლამოდით გაყრასა, განა ვითა მათ ჰხვდებოდა, ეგრე ფიცხლად არა
Line: 5    
შებმულიყვნენ. იბრძოდიან და განა ესე უნდოდა, თუ-ცა ერთმან-ერთი
Line: 6    
დაეჯერა.

Line: 7       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! შეიქმნა ცილობა: ზოგმან იგი აჯობინა
Line: 8    
და ზოგმან იგი. შეიქმნა ერთმან-ერთისა მედგრობა და გაგულისება.
Line: 9    
ბოლოსა ჟამსა ნადიმსა ზედა სასიტყველი შეიქმნა და ეგრე თქვა დარეჯანის
Line: 10    
ძემან: მე შენსა სახლსა დიდი ხანი დამიყოფია და შინა
Line: 11    
წასლვა მინდა. ესე აქამდის ჩვენი ომი ყმა-წვილობა იყო და ბედითი
Line: 12    
ცხენთა ჴოცა. აწ ჴამს, რომელ გარდავიწყვიტოთ-ო. სეფედავლე ეგრე
Line: 13    
უთხრა: ძმაო, შენ ჩემსა სახლსა ყოფილხარ და გაგისვენებია და
Line: 14    
აქათგან თუ-ცა შენ არა გეთქვა, მე არა ვიტყოდი, ამად რომელ ეგრე
Line: 15    
იტყოდი: მოვსწყინებივარ-ო. აწ ნათქვამი შენი ვქმნათ, რომელ გარდაწყვედა
Line: 16    
ჴამს, და, რომელ-მცა დავსლბებით, არა ჭაბუკთა ჴელი
Line: 17    
არს-ო.

Line: 18       
ამაზედა დაასკვნეს ომი ფიცხელი ხვალისად და გაიყარნეს. შეგვექმნა
Line: 19    
ჩვენ შეჭირვება ამისთვის, რომელ ანუ მოკვდების რომელი-მე
Line: 20    
და ანუ ერთი რომელი-მე იჯობინების და გულ-კლებულ იქმნების.
Line: 21    
და ესე ჩვენი სიხარული, რა-ცა აქამდისი მოგვინახავს, ყველა
Line: 22    
გაგვიმწარდების-ო, მაგრა დაშლისა ღონე არა იყო.

Line: 23       
დილასა ბინდსა ჰკრეს ბუკსა და დაბდაბსა სეფედავლეს კარსა.
Line: 24    
გამოვიდა სეფედავლე, თეთრსა ტაიჭსა ზედა ჯდა. პოლოტიკნი
Line: 25    
რკინანი დაეკიდნეს სატკივართა ადგილთა ცხენისად და თვით-ცა ჩაბალახსა
Line: 26    
გარდაეკიდნეს, ეგრე-ვე ცხენისა მკერდსა, თავსა და ფერდთა.
Line: 27    
და სამნი ჴრმალნი დაეკიდნეს: ერთი ალმედად, ერთი წელთა
Line: 28    
შემოერტყა და მესამე ტახტსა ჩამოეკიდა. ოდეს-მცა ნახე, ამას იტყოდი,
Line: 29    
არა ნახულა ამისებრი კაციო შეგვეშინა ჩვენ ჯობნისაგან
Line: 30    
მისისა. ვითა გამოვიდა და აუღო მებუკეთა სული, ბრძანა: მოაჴსენეთ
Line: 31    
დარეჯანის ძესა -- ჭაბუკთათვის სჯობს, რასა-ცა ადრე შეიბმიან-ო,
Line: 32    
და ნებასა მოიარა. მაშინ ჰკრეს ბუკი დარეჯანის ძისასა
Line: 33    
კარსა. გამოვიდა ეგრე-ვე შეკაზმული იგი-ცა, ვითა სეფედავლე.
Line: 34    
ოდეს-მცა ნახე, ბრძანებდი: ღმერთსა ორნი კაცნი ამათებრნი არა
Line: 35    
დაუბადებია-ო. თავმან მეფობისა შენისამან, ვერა შევატყევით რა,
Line: 36    
თუ რომელი სჯობდა.

Line: 37       
შემოუვლეს ნავარდი ერთმან-ერთსა, შეუტივეს და შეიბნეს.
Line: 38    
დიდთა კლდეთა ჯაჴებასა ჰგვანდა მათი ომი და ჯაჴება.
Line: 39    
ჴრმალთა ცემა ჭეხასა ჰგვანდა. იბრძოლეს დიდი ხანი და ორთა-ვე
Page: 401  Line: 1    
გაუტყდეს ჴრმალნი. მეორენი გამოიწვადნეს და კვლა-ვე შეუტივეს
Line: 2    
ერთმან-ერთსა და ვერა შევატყევით დასლბობა ერთსა-ცა.

Line: 3       
მეფეთ-მეფეო მე მრავალ-ჯერ მინახვან მრავალნი ომნი დარეჯანის
Line: 4    
ძისანი, მაგრა ეგეთი ომი დღეთა ჩემთა შიგან არა მინახავს
Line: 5    
და არ-ცა ოდეს ეგრე მედგრად გაფიცხებული დარეჯანის ძე! იგი
Line: 6    
სეფედავლეს ყმა ომარ იტყოდა: არ-ცა მე მინახავს-ო. გაგრძელდა
Line: 7    
ომი და გაუტყდეს მეორენი ჴრმალნი-ცა. მესამენი გამოიწვადნეს.
Line: 8    
თავმან შენმან, უფიცხე შეიბნეს. ჩვენ ერთობ გაგვიკვირდა ეგზომი
Line: 9    
სიკეთე ცხენთა და კაცთა, რომელ არა დასლბეს. გაიყვანა ცხენი
Line: 10    
სეფედავლე და ეგრე იყივლა: ამირან დარეჯანის ძეო, აწ გამოგცადო,
Line: 11    
თუ რა-ძი ჭაბუკი ხარ-ო. შემოიქცა ფიცხლად, შეუზახნა, ჰკრა
Line: 12    
მჴარსა მარცხენასა ჴრმალი, გააკვეთინა პოლოტიკნი რკინანი, ჯავშანი
Line: 13    
და ჯაჭვი და მჴარსა დიდი შეჰკვეთა. სისხლი ზე ამოიჭრა. მერმე
Line: 14    
ჴმა-მაღლად უყივლა: ჩამოიჭერ-ო. მაგრა ჩვენ ესეთი ჴმა გვესმა
Line: 15    
ნაკრავისა მისისა, რომელ ვითა ჭეხა. არა თქვა რა დარეჯანის
Line: 16    
ძემან. დაგვიმძიმდა ჩვენ და გვეგონა ჯობნა სეფედავლესი. ამაზედან
Line: 17    
ანაზდად გაიყვანა ცხენი დარეჯანის ძემან, შემოიქცა და შემოუტივა
Line: 18    
სასტიკითა შემოტევებითა. აიდგნა ფერჴნი ავჟანდათა
Line: 19    
ზედა, ჰკრა ჴრმალი ჩაბალახსა ზედა, გააკვეთინა ორნი პოლოტიკნი
Line: 20    
რკინანი, გაკვეთა ჩაბალახი და თავსა დიდი შეჰკვეთა. ეგრე-ვე ამოიჭრა
Line: 21    
მისგან-ცა სისხლი და დაალეწა ჴრმალი ზედა მედგრად.

Line: 22       
მეფეთ-მეფეო! ესე ავი ქმნა სეფედავლე, რომელ, რა დარეჯანის
Line: 23    
ძესა ჴრმალი გაუტყდა, მან ჴრმალი არა დააგდო და არ-ცა-ღა
Line: 24    
სხვისა ჴრმლისა აღება აცალა. ცხენი გაიყვანა და შემოუტევა
Line: 25    
კვლა-ცა ფიცხლად. ვითა სიახლესა მოვიდა და ჴელი აიღო საკრავად,
Line: 26    
მიჰყო ჴელი დარეჯანის ძემან და ჴრმლიანი ჴელი შესტაცა,
Line: 27    
მაგრად დაუჭირა, მოზიდა და ჴრმალი გააგდებინა. გაიზიდნეს
Line: 28    
ცხენზედა და ვერა რომელმან ჩამოაგდო.

Line: 29       
მერმე მივედით და ეგრე მოვაჴსენეთ: რა გიცთ ეგზომი საბრძოლველი
Line: 30    
ერთმან-ერთსა თანა? თურე ღმერთსა ორნი-ვე კარგნი ჭაბუკნი
Line: 31    
დაუბადებიხართ ამისთვის ერთმან-ერთსა რად დასწყვეტთ-ო?
Line: 32    
გვისმინეს, გაიყარნეს. ჩვენ გაგვეხარნეს მშვიდობით დარჩომა
Line: 33    
ორთავესი და მერმე ვერ-ც ერთისაგან მორევნა, თუ-ცა ჯობნა
Line: 34    
დარეჯანის ძისა კერძ დარჩა, მით რომელ მოქნეული ჴრმალი დააგდებინა.
Line: 35    
თუ-ცა სეფედავლე იტყოდა: ჴრმალი თვით დავაგდე, თვარა,
Line: 36    
ოდეს-ცა უკანის მოვიზიდენით, მაშინ რად არ ჩამომაგდო-ო? მაგრა
Line: 37    
ტყუოდა: ჴრმალი დაჭირვითა გააგდებინა.

Line: 38       
გაიყარნეს და შემოვიდეს ქალაქსა. სიხარული იყო დიდი. გარდაიჴადეს
Line: 39    
პურობა და ნადიმი. შეიყვარეს ერთმან-ერთი ზომისაგან
Page: 402  Line: 1    
მეტად. ამას იტყოდა დარეჯანის ძე: არა მინახავს ჭაბუკი სეფედავლესებრი-ო,
Line: 2    
და სეფედავლე მას აქებდა და ამას იტყოდა: მადლი
Line: 3    
ღმერთსა, რომელ ჭაბუკისა უნახავი არა მომკლა-ო. იგინი ძმად
Line: 4    
იფიცნეს და დედოფალმან მადლი შესწირა ღმერთსა მათისა მშვიდობითა
Line: 5    
დარჩომისათვის. დიდი გასაცემელი გასცა და დიადი შესწირა
Line: 6    
მიზგითთა და გლახათა-ცა გაუყო დიადი.

Line: 7       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო! ჩვენ არა გაგვიშვა სეფედავლე. თვე
Line: 8    
ერთი სხვა დავყავით. მაგრა განსვენება, ნადიმობა და ნადირობა მაშინ-ღა
Line: 9    
იყო, ოდეს ომსა აღარა მოელოდეს. ენა ვერა იტყვის მაშინდელსა
Line: 10    
განსვენებასა წელიწდამდის ჰლამოდა დაჭირვასა და ჩვენ
Line: 11    
არა დავდეგით. მოგვცეს დიადი მოსაცემელი მან-ცა და დედოფალმან-ცა.
Line: 12    
იგი შესამოსელი, რომელსა ომად მადის ძე აქებდა მის დიაცისაგან
Line: 13    
მოცემულსა, ამირან დარეჯანის ძესა მოსცა, რომელ არა
Line: 14    
ნახულა ეგეთი შესამოსელი. რომელი მას-ვე დიაცსა დედოფლისად
Line: 15    
ეძღვნა, იგი დედოფალმან მოსცა ხვარაშან ქალისათვის და ეგრე
Line: 16    
შეუთვალა: ჩვენნი პატრონნი ძმანი არიან ერთმან-ერთისანი და ჩვენ
Line: 17    
დანი ვიყვნეთ-ო. გვიბოძეს ჩვენ-ცა ურიცხვი საბოძვარი მეფემან
Line: 18    
და დედოფალმან. მოგვცნა აქლემნი, ჯორნი და მონანი. აჰკიდეს
Line: 19    
იგი ყველაი და წამოგვატანეს თანა.

Line: 20       
ისმენდი, მეფეთ-მეფეო, ცხოვნდი უკუნისამდე! წამოვედით დარისპან-შაჰრით.
Line: 21    
გამოგვყვა სეფედავლე დღისა ერთისა სავალსა მისცეს
Line: 22    
ფიცი ერთმან-ერთსა ეგეთი, რომელ: თუ ეგებოდეს, ერთმან-ერთსა
Line: 23    
ზედა-ზედა ვნახვიდეთ და, თუ რა გვიჭირდეს, ერთმან-ერთსა
Line: 24    
ზედა უშველდეთო. შეიქცა სეფედავლე ჩვენისა წამოსლვისათვის
Line: 25    
მომძიმარი. დაგვიმძიმდა ჩვენ-ცა გაყრა სეფედავლესი. არა იყო
Line: 26    
ჩვენთანა საუბარი სეფედავლეს ქებისაგან კიდე. ვირემდის გამოვიარდით
Line: 27    
სამეფოსა მისსა, გვყვეს თანა დიდებულნი სეფედავლესანი.
Line: 28    
სადა-ცა დავდეგით, ვითა პატრონსა მათსა, ეგრე მოგვეგებოდეს.
Line: 29    
განსვენებისა რიცხვი არა იყო, ეგრე-ვე ძღვნისა. გამოვიარეთ სამეფო
Line: 30    
მისი. შეიქცეს დიდებულნი სეფედავლესნი. უბოძა მათ ამირან
Line: 31    
საბოძვარი დიდი და წამოვედით.

Line: 32       
შორს იყო ბაღდადი დარისპან-შაჰრით. ვითა მოვედით მას მინდორსა
Line: 33    
დიდსა შიგან ოდენ, ვნახეთ კაცი ვინ-მე მოვიდოდა ფიცხლად
Line: 34    
და მკრთლად. მოვიდა ჩვენთანა და ეგრე უთხრა დარეჯანის
Line: 35    
ძესა:

Line: 36       
გხედავ თქვენ მცირედთა კაცთა, სიკეთისა მინდობილნი ხართ,
Line: 37    
მაგრა მაგა გზასა ნუ წახვალთ, თვარე დაგჴოცენ. ესე-რა აქა წინა
Line: 38    
დგას ანთარქავის ძე, ლომი ჭაბუკი, ეგზომ დიდითა ლაშქრითა, რომელ
Line: 39    
რიცხვი არა არის. თვით ანთარქავის ძე ეგზომ ლომი ჭაბუკი
Page: 403  Line: 1    
არის, რომელ ჯერეთ მისად ვერა-ვინ შებმულა, და ფიცხლად-რე
Line: 2    
წავლა გინდათ-ო.

Line: 3       
ჩვენ ვჰკითხეთ ამბავი მისი, თუ ვინ არის და ანუ სადაური არის.

Line: 4       
მან ეგრე თქვა. ამბად მასმია მისი სიკეთე და ლაშქართა სიმრავლე,
Line: 5    
თვალად არ მინახავს და არ-ცა ამის მეტი ვიცი. მაგა გზასა ნუ
Line: 6    
წახვალთ, სხვა გზა არის მშვიდობისა, მას გზასა წადით-ო.

Line: 7       
წავიდა იგი კაცი და ჩვენ დაგვიმძიმდა. სხვასა გზასა წასლვა სიჯაბნე
Line: 8    
იყო და მათზედა მისლვა საშიში იყო ლაშქართა სიდიდისა
Line: 9    
და მათ კაცთა სიკეთისაგან. ღონე არა იყო, მივმართეთ. რა წავიარეთ
Line: 10    
ცოტა ხანი, ქარავანსა დაცრცვილსა ზედა შევჰჴედით და ჴოცილსა,
Line: 11    
რომელ რისხვა ღმრთისა ეწეოდა. რა ჩვენ მიმავალი გვნახეს
Line: 12    
მოქარავნეთა, ყივილი დაიწყეს: ვინ ხართ მანდა? წინა ანთარქავის
Line: 13    
ძე დგას და მისნი ლაშქარნი. თუ მათგანნი არა ხართ, დაგჴოცენ-ო.
Line: 14    
მაშინ ქაოზ ქოსის ძემან ეგრე უთხრა: თქვენებრი, ღმერთო,
Line: 15    
ვერა დაგვჴოცენ, თუ არა, უკანა მოგვიდეგით, ჩვენ ასე-რა მათად
Line: 16    
ომად მივალთ და ნახეთ, თუ ვითა დაგვჴოცონ-ო. და ქაოზ ქოსის
Line: 17    
ძემან ესე თქვა, იზრიალნა ერთობით მან ქარავანმან და უკანა
Line: 18    
წამოგვიდგა. ოდეს ზედა წავადეგით, იდგა ლაშქარი, რომლისა რიცხვი
Line: 19    
არა იყო. რა ჩვენ მიმავალნი გვნახეს, ჩვენ და იგი მოქარავნენი
Line: 20    
ლაშქარი ვეგონენით ომად მოსრულნი. აჰჴდა ჴმა მათ ლაშქართა
Line: 21    
შიგან და გამოვიდეს. ჩვენ-ცა საბრძოლოდ შევიმოსენით აბჯარნი
Line: 22    
და შეუტივეთ ცხენები. სიდიდითა მათითა და სიკეთითა ჩვენითა
Line: 23    
ესეთი ომი შეიქმნა, რომელ ფიცხლად ომად კმა იყო.

Line: 24       
მეფეთ-მეფეო! თუ-ცა გენახა დარეჯანის ძე, ამას ბრძანებდი:
Line: 25    
ერთი კაცი ამას, ღმერთო, ვერა სჯობს-ო. ვითა გაძლიერდა ომი და
Line: 26    
ლაშქარმან მეოტმან წასლვა დაიწყო, მოაჴსენეს მას ლომსა ჭაბუკსა
Line: 27    
ანთარქავის ძესა, ვითა მცირედნი ვინ-მე ჭაბუკნი არიან-ო. გაჯდა
Line: 28    
ცხენსა და მოვიდა ფიცხლად. არგანი ჴელთა ჰქონდა. ლაშქართა
Line: 29    
გაუწყრა, ზე უკუ-ყარა და ეგრე უთხრა: მცირედთა კაცთა ზედა
Line: 30    
მისლვა ესდენსა ლაშქარსა არა გრცხვენიან? გამოდგა და გვიყივლა:
Line: 31    
ვინ ხართ, ძმანო, რომლისა ქვეყანისანი ხართ-ო? ჩვენ უთხარით:
Line: 32    
მობაღდადენი ვართ და ომად ესდენ ცოტანი არ მოვიდოდით. ამაზედა
Line: 33    
უბრძანა ანთარქავის ძემან ლაშქართა მისთა შინა წასლვა და
Line: 34    
თვით მცირედითა კაცითა ჩვენთანა უბნობდა. კარგსა ჭაბუკსა ჰგვანდა.
Line: 35    
მას ომსა შინა ლაშქარი დაგვეჴოცა დია და ეგრე თქვა: ჩემი
Line: 36    
ლაშქარი დაგიჴოციათ, განა არა გაბრალებთ, მგზავრნი მოხვიდოდით
Line: 37    
და ჩემთა ლაშქართა არ გაგიკითხეს, ომი დაგიწყეს და თქვენ-მცა განა
Line: 38    
დაჰჴოცენით. აწ გამიშვიხართ. წაედით-ო. ამაზედა შეხედნა დარეჯანის
Line: 39    
ძესა, თვალად თურე შეუყვარდა და ეგრე უთხრა. შენ, დიდო
Page: 404  Line: 1    
კაცო, თვალად რას-მე კარგსა ჰგავ და მე ომისა მძებნელი ვარ. ინდოთა
Line: 2    
მეფისა ასული წამომიყვანია და ჩემთვის ომი ვერა-ვის გაუსწორებია.
Line: 3    
აწ მინდა ესე, რომელ-მცა ვინ-მე შემება და ომი გამისწორა.
Line: 4    
აწ, თუ შეგიძლია, შემები, თუ არა, წაედ. ხარ, ღმერთო, დიდი
Line: 5    
და საჭაბუკოდ შექმნილი, განა სიდიდე სიჯაბნესა არას
Line: 6    
აყენებს-ო.

Line: 7       
ამირან დარეჯანის ძემან გაიცინა და ეგრე თქვა: ესე რა მრავალნი
Line: 8    
ჟამნი დამიყოფიან და აწისგან კიდე ომი თვალითა არა მინახავს.
Line: 9    
განა ვინაჲთგან თქვენ გწადიან, გამოვიცადო მე-ცა თავი ჩემი,
Line: 10    
ნუ-თუ-მცა კარგი ვიყო და უსახელოდ არ მოვკვდე-ო.

Line: 11       
მან ეგრე თქვა: მაშა, უღონიოდ ჯაბანი ხარ, თუ ჯერ ომი არა
Line: 12    
გარდაგიჴდია. თუ-ცა გულოვანი იყავ, მრავალი-მცა ომი
Line: 13    
გარდაგიჴდია-ო.

Line: 14       
ამაზედა ზურგი შემოაქცია და წავიდა.

Line: 15       
ეგრე უთხრა დარეჯანის ძემან: რად წახვედ? რად არ შემები?
Line: 16    
რაზომ-ცა ჯაბანი ვარ, შებმასა, დაკოდასა და ჩამოგდებასა აღარა
Line: 17    
ღირს ვარ-ო?

Line: 18       
ანთარქავის ძემან ეგრე უთხრა სიცილითა: უბადოო, ნუ-თუ გასწბილდე
Line: 19    
და ვერა შეგეძლოს ნაკრავისა ჩემისა დადგომა და მოგკლა,
Line: 20    
მებრალები-ო.

Line: 21       
ეგრე უთხრა ამირან: მე ესე და იგი არა ვიცი! ესე ქარავანი ჩემი
Line: 22    
არის და გაბიძრცვია და, თუ ყველასა ჴელთა არა მომცემ, ზენაარმან
Line: 23    
ღმრთისამან და მზემან პატრონისა ჩემისამან, რა-ცა ქარავნისათვის
Line: 24    
შენ და შენთა ლაშქართა გიყოფია, მას-ვე თქვენ გიზამთ.
Line: 25    
ამა სიტყვასა ზედა გაწყრა იგი ანთარქავის ძე. გვერდით კაცნი
Line: 26    
ვინ-მე უდგეს ჭაბუკნი, მათ უბრძანა: ეგე-რა ცხენისაგან ჩამოყარენით
Line: 27    
და ქვეითნი მომისხენით-ო. მათ კაცთა ცხენი შემოგვიტივეს. მერმე
Line: 28    
ამირან ჩვენ გვიბრძანა: ჩემსა მზესა, ერთსა-ცა ნუ დაარჩენთ-ო. ჩვენ
Line: 29    
განაღა-მცა შეუტივეთ და მისლვასა-ვე ჩამოვყარენით და
Line: 30    
დავჴოცენით.

Line: 31       
ამაზედა კვლა უფრო გაწყრა იგი ანთარქავის ძე, ცხენი გამოიყვანა
Line: 32    
და წბილად აგინა დარეჯანის ძესა: გამოედ, შევიბნეთ-ო! გავიდა
Line: 33    
დარეჯანის ძე. ამაზედა მოვიდა ლაშქარი და ჴმა გაისმა: შეიბმიან-ო.
Line: 34    
მოდგა ლაშქარი ურიცხვი. მერმე უბრძანა ლაშქართა ანთარქავის
Line: 35    
ძემან: ზე უკუდეგით, მე და ისი კაცი ოდენ შევიბნეთ, თვალად
Line: 36    
რა-მე კარგსა ჰგავს-ო. ცხენი შეუტივეს ერთმან-ერთსა და იბრძოდეს
Line: 37    
დიდი ხანი.

Line: 38       
მერმე ალი მოჰამადის ძემან მოაჴსენა დარეჯანის ძესა: მართლად
Line: 39    
დაგიწუნა მაგა კაცმან, ვერა რაჲ-მე შენებურად გხედა-ო.

Page: 405 
Line: 1       
ამა სიტყვასა ზედა გაიყვანა ცხენი და ეგრე უთხრა: აჰა, ალი
Line: 2    
მოჰამადის ძეო, ამისი სისხლი შენსა თავსა-ო. ჰკრა ჴრმალი ჩაბალახსა
Line: 3    
ზედა და, თავმან მეფობისა შენისამან, წელთამდის ჩაჰკვეთა
Line: 4    
და მოკლა. მისნი ლაშქარნი გაიქცნეს. ჩვენ დევნად მათად აღარა
Line: 5    
გაგვიშვნა. ეგრე გვიბრძანა: ამათი არა ბრალია-ო. ვითა ჩვენ უკანა
Line: 6    
აღარა გაუდეგით, ზოგნი დაიფანჩნეს და წავიდეს, ზოგნი მოვიდეს
Line: 7    
და თაყვანის-გვცეს. მივედით კარავთა მათთა და ლარისა სიმრავლისა
Line: 8    
რიცხვი არა იყო ვნახეთ იგი ინდოთა მეფისა ასული ეგეთი,
Line: 9    
ვითა მზე. გაეხარნეს დარეჯანის ძესა. მუნ-ვე მაჰრი გაუკვეთა და
Line: 10    
ცოლად შეირთო.

Line: 11       
დავყავით იგი დღე მათ კარავთა შიგან. ზოგნი ყმად შემოგვეწყნარნეს
Line: 12    
და უფროსნი გამოგვეთხოვნეს და ლარითა გაუშვენით. მერმე
Line: 13    
მოქარავნენი მოვიდეს, ქება შეასხეს და ეგრე თქვეს: ბედმან
Line: 14    
ჩვენმან მოგიყვანა და, რომელი ჩვენი წაუღია, გვიბოძეთ-ო. რა-ცა
Line: 15    
მათ იჩემეს, უკლებლად მისცა მცირედთა ტურფათაგან კიდე. თვალი
Line: 16    
და მარგალიტი დავიჭირეთ და სხვა ყველა ჴელთა მივეცით. წავიდეს
Line: 17    
და ჩვენ-ცა წამოვედით ბაღდადსა. ცნა ბაღდადელმან ამირმუმლმან
Line: 18    
და წინა მოგვეგება, დიდად გაიხარნა ჩვენი მისლვა. მერმე
Line: 19    
ამირან დარეჯანის ძემან უძღვნა მუნებურნი ტურფანი და მათ უბოძეს
Line: 20    
დიდი საბოძვარი.

Line: 21       
აქა დასრულდა კარი სეფედავლე დარისპანის ძისა. დაუსრულებელ
Line: 22    
ყვნას ღმერთმან დიდება მეფობისა თქვენისა, ამინ.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Amirandarejaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.11.2018. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.