TITUS
Rustaveli, Vepxistqaosani
Part No. 10
Previous part

Chapter: 10 
ტარიელისაგან თავის ამბვის მბობა ავთანდილთანა







Strophe: S310/K310 
Verse: a       "ისმენდი, მიეც გონება   ჩემთა ამბავთა სმენასა;
Verse: b       საუბართა და საქმეთა   ვისთა ძლივ ვათქმევ ენასა,
Verse: c       იგი, ვინ ხელ-მქმნის, მოველი   მისგან აროდეს ლხენასა,
Verse: d    და   ვისგან შევუცავ სევდათა,   სისხლისა ღვართა დენასა.






Strophe: S311/K311 
Verse: a       "ინდოეთს შვიდთა მეფეთა   ყოვლი კაცი ხართ მცნობელი:
Verse: b       ექვსი სამეფო ფარსადანს   ჰქონდა, თვით იყო მპყრობელი,
Verse: c       უხვი, მდიდარი, უკადრი,   მეფეთა ზედა მფლობელი,
Verse: d    და   ტანად ლომი და პირად მზე,   ომად მძლე, რაზმთა მწყობელი.






Strophe: S312/K312 
Verse: a       მამა-ჩემი ჯდა მეშვიდე*,   მეფე მებრძოლთა მზარავი,
Verse: b       სარიდან ერქვა სახელად,   მტერთა სრვად დაუფარავი;
Verse: c       ვერვინ ჰკადრებდის წყენასა,   ვერ ცხადი, ვერცა მპარავი;
Verse: d    და   ნადირობდის და იშვებდის   საწუთრო-გაუმწარავი.






Strophe: S313/K313 
Verse: a       ხალვა მოსძულდა, შეექმნა   გულს კაეშანთა ჯარები.
Verse: b       თქვა: "წამიღია მტერთაგან   ძლევით ნაპირთა არები,
Verse: c       ყოვლგნით გამისხმან, მორჭმით ვზი,   მაქვს ზეიმი და ზარები";
Verse: d    და   ბრძანა: "წავალ და მეფესა   ფარსადანს შევეწყნარები";






Strophe: S314/K314 
Verse: a       ფარსადანს წინა დაასკვნა   გაგზავნა მოციქულისა,
Verse: b       შესთვალა: "შენ გაქვს მეფობა   ინდოეთისა სრულისა;
Verse: c       აწ მე მწადს, თქვენსა წინაშე   მეცა ვცნა ძალი გულისა,
Verse: d    და   სახელი დარჩეს ჩემისა   ერთგულად ნამსახურისა".






Strophe: S315/K315 
Verse: a       ფარსადან შექმნა ზეიმი   ამა ამბვისა მცნობელმან.
Verse: b       შესთვალა: "ღმერთსა მადლობა   შევსწირე ხმელთა მფლობელმან,
Verse: c       რათგან ეგე ჰქმენ მეფემან,   ჩემებრ ინდოეთს მპყრობელმან.
Verse: d    და   აწ მოდი, ასრე პატივ გცე,   ვითა მამამან მშობელმან".






Strophe: S316/K316 
Verse: a       ერთი სამეფო საკარგვად,   უბოძა ამირბარობა.
Verse: b       თვით ამირბარსა ინდოეთს   აქვს ამირ-სპასალარობა.
Verse: c       მეფე* რა დაჯდა, არა სჭირს   ხელისა მიუმცთარობა*;
Verse: d    და   სხვად პატრონია, მართ ოდენ   არა აქვს კეისარობა.






Strophe: S317/K317 
Verse: a       თვით მეფემან მამა-ჩემი   დაიჭირა სწორად თავსა.
Verse: b       თქვა: "ჩემებრი ამირბარი,   ნაძლევი ვარ, ვისმცა ჰყავსა!"
Verse: c       ლაშქრობდის და ნადირობდის,   აძლევდიან მტერნი ზავსა.
Verse: d    და   მას არა ვჰგავ ასრე, ვითა   მე სხვა კაცი არა მგავსა.






Strophe: S318/K318 
Verse: a       ძე არ ესვა მეფესა და   დედოფალსა მზისა დარსა,
Verse: b       ჭმუნვა ჰქონდა, ჟამი იყო,   მით აეხვნეს სპანი ზარსა.
Verse: c       ვაჲ კრულია დღემცა იგი,   მე მივეცი ამირბარსა!
Verse: d    და   მეფემ ბრძანა: "შვილად გავზრდი,   თვით ჩემივე გვარი არსა".






Strophe: S319/K319 
Verse: a       მეფემან და დედოფალმან   მიმიყვანეს შვილად მათად,
Verse: b       საპატრონოდ მზრდიდეს სრულთა   ლაშქართა და ქვეყანათად,
Verse: c       ბრძენთა მიმცეს სასწავლელად   ხელმწიფეთა ქცევა-ქმნათად;
Verse: d    და   მოვიწიფე, დავემსგავსე   მზესა თვალად, ლომსა ნაკვთად.






Strophe: S320/K320 
Verse: a       ასმათ, მითხრობდი, რაცა სცნა   ჩემგან ამბობა ცილისა.
Verse: b       ხუთისა წლისა შევიქმენ   მსგავსი ვარდისა შლილისა;
Verse: c       ჭირად არ მიჩნდის ლომისა   მოკლვა, მართ ვითა სილისა;
Verse: d    და   არ გაჰვიდოდის ფარსადანს   მისი არა-სმა შვილისა.






Strophe: S321/K321 
Verse: a       ასმათ, შენცა ხარ მოწამე   ჩემისა ფერ-მიხდილისა,
Verse: b       მზესა მე ვსჯობდი შვენებით,   ვით ბინდსა ჟამი დილისა;
Verse: c       იტყოდეს ჩემნი მნახავნი:   "მსგავსია ედემს ზრდილისა".
Verse: d    და   აწ მაშინდლისა ჩემისა   სახე ვარ ოდენ ჩრდილისა.






Strophe: S322/K322 
Verse: a       მე ხუთისა წლისა ვიყავ,   დაორსულდა დედოფალი".
Verse: b       ესე რა თქვა, ყმამან სულთქვნა,   ცრემლით ბრძანა: "შობა ქალი".
Verse: c       დაბნედასა მიეწურა,   ასმათ ასხა გულსა წყალი;
Verse: d    და   თქვა: "მაშინვე მზესა ჰგვანდა,   აწ მედების ვისგან ალი!






Strophe: S323/K323 
Verse: a       წიგნი წიგნსა ეცემოდა,   დედოფალი ოდეს შობდა,
Verse: b       მოციქული - მოციქულსა,   ინდოეთი სრულად სცნობდა;
Verse: c       მზე და მთვარე განსცხრებოდეს,   სიხარულით ცა ნათობდა;
Verse: d    და   ყოვლი არსად შემოსრული   მხიარული თამაშობდა.






Strophe: S324/K324 
Verse: a       ქება არ ითქმის ენითა,   აწ ჩემგან ნაუბარითა*.
Verse: b       ფარსადან დაჯდა ხარებად   ზეიმითა და ზარითა;
Verse: c       ყოვლგნით მოვიდეს მეფენი   ნიჭითა მრავალ-გვარითა.
Verse: d    და   საჭურჭლე გასცეს, აივსნეს   ლაშქარნი საბოძვარითა.






Strophe: S325/K325 
Verse: a       საშობელი გაიყარა,   ზრდა დაგვიწყეს მე და ქალსა.
Verse: b       მართ მაშინვე ჰგვანდა იგი   მზისა შუქთა ნასამალსა.
Verse: c       ვუყვარდით და სწორად ვუჩნდით   მეფესა და დედოფალსა.
Verse: d    და   აწ ვახსენებ, ვისგან ჩემი   დაუდაგავს გული ალსა!"






Strophe: S326/K326 
Verse: a       ყმა დაბნდა, რა სახელისა   ხსენებასა მიეწურა;
Verse: b       ავთანდილსცა აეტირა,   მისმან ცეცხლმან გულსა ჰმურა;
Verse: c       ქალმან სულად მოაქცია,   მკერდსა წყალი დააპკურა.
Verse: d    და   თქვა: "ისმენდი, მაგრა ჩემი   სიკვდილისა დღე დასტურ- .






Strophe: S327/K327 
Verse: a       მას ქალსა ნესტან-დარეჯან   იყო სახელად ხმობილი.
Verse: b       შვიდისა წლისა შეიქმნა   ქალი წყნარი და ცნობილი,
Verse: c       მთვარისა მსგავსი, შვენებით   მზისაგან ვერ-შეფრობილი*;
Verse: d    და   მისსა ვით გასძლებს გაყრასა   გული ალმასი, წრთობილი!






Strophe: S328/K328 
Verse: a       იგი ასრე მოიწიფა,   მე შემეძლო შესლვა ომსა;
Verse: b       მეფე ქალსა ვით ხედვიდა   მეფობისა ქმნისა მწთომსა,
Verse: c       მამასავე ხელთა მიმცეს,   რა შევიქმენ ამა ზომსა;
Verse: d    და   ვბურთობდი და ვნადირობდი,   ვით კატასა ვხოცდი ლომსა.






Strophe: S329/K329 
Verse: a       მეფემან სახლი ააგო,   შიგან საყოფი ქალისა:
Verse: b       ქვად ფაზარი სხდა,   კუბო დგა იაგუნდისა თვალისა,
Verse: c       პირსა ბაღჩა და საბანლად   სარაჯი ვარდის წყალისა;
Verse: d    და   იგი მუნ იყვის, მედების   ვისგან სახმილი ალისა!






Strophe: S330/K330 
Verse: a       დღე და ღამე მუჯამრითა   ეკმეოდის ალვა თლილი;
Verse: b       ზოგჯერ კოშკს ჯდის, ზოგჯერ ბაღჩას   ჩამოვიდის, რა დგის ჩრდილი.
Verse: c       დავარ იყო და მეფისა,   ქვრივი, ქაჯეთს გათხოვილი,
Verse: d    და   მას სიბრძნისა სასწავლელად   თვით მეფემან მისცა შვილი.






Strophe: S331/K331 
Verse: a       სრა ედგა მოფარდაგული   ოქსინოთა და შარდითა;
Verse: b       ვერვინ ვხედევდით, შეიქმნა   პირითა მინა-ვარდითა;
Verse: c       ასმათ და ორნი მონანი   ჰყვიან, იმღერდის ნარდითა;
Verse: d    და   მუნ იზრდებოდის ტანითა,   გაბაონს განაზარდითა.






Strophe: S332/K332 
Verse: a       თხუთმეტისა წლისა ვიყავ,   მეფე მზრდიდა* ვითა შვილსა;
Verse: b       დღისით ვიყვი მას წინაშე,   გამიშვებდის არცა ძილსა;
Verse: c       ძალად ლომსა, თვალად მზესა,   ტანად ვჰგვანდი ედემს ზრდილსა,
Verse: d    და   სროლასა და ასპარეზსა   აქებდიან ჩემგან ქმნილსა.






Strophe: S333/K333 
Verse: a       მოსრნის მხეცნი და ნადირნი   ისარმან ჩემგან სრეულმან;
Verse: b       მერმე ვიბურთი მოედანს,   მინდორით შემოქცეულმან;
Verse: c       შევიდი, შევქმნი ნადიმი,   ნიადაგ ლხინსა ჩვეულმან;
Verse: d    და   აწ საწუთროსა გამყარა   პირმან ბროლ-ბადახშეულმან!






Strophe: S334/K334 
Verse: a       მამა მომიკვდა, მოვიდა   დღე სიკვდილისა მისისა;
Verse: b       ქმნა გაუცუდდა ფარსადანს   ნიშატისა და ნიშისა;
Verse: c       მათ გაეხარნეს, ვის ზარი   დაჰლევდის მისგან შიშისა;
Verse: d    და   ერთგულთა შექმნეს ვაება,   მტერთა - ხსენება იშისა.






Strophe: S335/K335 
Verse: a       მე წელიწდამდის* ბნელსა ვჯე   საწუთრო-გაცუდებული,
Verse: b       დღისით და ღამით ვვაებდი,   ვერვისგან სულ-დაღებული;
Verse: c       გაყვანად ხასნი მოვიდეს,   მითხრეს მეფისა მცნებული,
Verse: d    და   ებრძანა: "შვილო ტარიელ,   ნუ ხარ შავითა ღებული.






Strophe: S336/K336 
Verse: a       ჩვენ უფრო გვტკივის იგი, ვინ   დაგვაკლდა სწორად თავისა".
Verse: b       ასი ებოძა საჭურჭლე,   ებრძანა ახდა შავისა,
Verse: c       ბოძება მისეულისა   სრულისა საკარგავისა:
Verse: d    და   "შენ გქონდეს ამირბარობა,   ქმნა მისვე საურავისა".






Strophe: S337/K337 
Verse: a       ავენთი, დამწვეს მამისა   სახმილთა დაუშრობელთა*;
Verse: b       უკანის გამომიყვანეს   ხასთა მათ წინა- მდგომელთა;
Verse: c       გამოსლვისათვის ზეიმი   შექმნეს ინდოეთს მფლობელთა,
Verse: d    და   შორს მომეგებნეს, მაკოცეს   პატივით ვითა მშობელთა.






Strophe: S338/K338 
Verse: a       მათ საჯდომთა ახლოს დამსვეს,   პატივს მცემდეს ძისა დარად,
Verse: b       მის ხელისა საურავი   მათ ორთავე მითხრეს წყნარად;
Verse: c       ურჩ ვექმენ და მისეულთა   წესთა ქცევა მიჩნდა ზარად;
Verse: d    და   არ მომეშვნეს, დავჰმორჩილდი,   თაყვანის-მცეს ამირბარად.






Strophe: S339/K339 
Verse: a       აღარა ვიცი, დამვიწყდეს,   თუცა დიადი წელია;
Verse: b       გიამბო ჩემი ამბავი,   განა რაზომცა ძნელია!
Verse: c       ცრუ და მუხთალი სოფელი   მიწყივ ავისა მქმნელია,
Verse: d    და   მისთა ნაკვესთა წინწალი   დამეცეს* ხანგრძლად მწველია".




Next part



This text is part of the TITUS edition of Rustaveli, Vepxistqaosani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.4.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.