TITUS
Aegidius Romanus, De regimine principum
Part No. 38
Previous part

Chapter: II 
Capitulum II


Sentence: 700    Der furste sal die andern obirdreten in dryen dingen, als Aristotiles spricht quinto politicorum.
Sentence: 701    
Das erste ist woltat adder mildikeit, wenne eynen woltetigen milden fursten hat das volk lib unde begert syn zcu eynem herren.
Sentence: 702    
Das ander ist doguntsame wirckunge, weinte eyn doguntsamer furste steet nach eynem gemeynen nucze des landis unde der lude mer wenne nach synem eygen nucze.
Sentence: 703    
Unde dar umme, ist her eyn naturlicher herre, unde syn volk heldet yn durch syn dogunt deste mehe in wirden unde yn liebe.
Sentence: 704    
Das dritte ist macht unde wirdikeit, wenne eyn mechtiger, edeler unde wirdiger furste schemit sich, obel zcu dun, mer wenne eyn ander.
Sentence: 705    
Unde dar umme pflogen etczwan die alden sulche gern uff zcu nemen zcu fursten, wanne van dissen vorgenanten dryen dingen entstehen dry, die eynem iczlichin fursten gar not syn.
Sentence: 706    
Das eyne ist, daz yn das volk lib habe, unde das gescheyt denne, wan her woltetig unde milde ist.
Sentence: 707    
Das andere, das her schaffe eyn gemeynen nucze.
Sentence: 708    
Das gescheit denne, wan eyn furste from ist unde doguntsam.
Sentence: 709    
Das dritte ist, das her moge syn lant geschuezen vor synen finden unde den weder stehen.
Sentence: 710    
Unde das gescheit denne, wan her gewaldig unde mechtig ist.
Sentence: 711    
Under eynem rechten fursten unde under eynem bosen herren unde tyrannen ist vierleie underscheit.
Sentence: 712    
Die erste ist, eyn guter furste seyt an eyn gemeyn gut, aber eyn boser herre seyt an syn eygin gut.
Sentence: 713    
Die andere ist, eynem bosen herren als eynem tyran ist wol mit liplichen lusten, aber eyn guter furste hat liebe alleyne zcu erlichin dingen.
Sentence: 714    
Die dritte ist, eyn tyran adder eyn boser herre dencket uff gelt, da mete her moge syn lust volbrengen, abir eyn gute furste dencket uff dogunt syn unde der synen, wenne da van kompt eyn gros nucz der ganczen gemeynheit.
Sentence: 715    
Die virde ist, eyn boser herre adder eyn tyran lesset sich mit den synen nicht behuten, sunder mit fromden, abir eyn fromer furste wil van nymandis anders bewart adder behut syn wenne van den synen, die yn synem furstethum wanen.
Sentence: 716    
Das ist dar umme, wenne eyn tyran adder eyn boser undoguntsamer herre dencket uff keynen gemeynen nucz des landis unde des volkis sunder uff synen eygen nucz unde das her in liplichen lusten leben.
Sentence: 717    
Unde dar umme wirt her synen undertanen sweher, unde sie werden ym gram unde hessig.
Sentence: 718    
Unde dar umme hat her auch nicht glauben zcu yn, die wile sie yn nicht lib habin.
Sentence: 719    
Unde also mus her synen glaubin uff fromde lude seczin.
Sentence: 720    
Abir eyn guter furste, der synen landen unde luden gedruwelich vorsteet unde gedeneket uff eynen gemeynen nucz, der mag sich wol vorsehen, das yn die syne durch syne dogunt unde fromekeit lib haben, unde dar umme mag her yn auch gedruwen unde gloubin.





Next part



This text is part of the TITUS edition of Aegidius Romanus, De regimine principum.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 7.5.2019. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.