TITUS
Homer, Odyssee
Part No. 20
Previous part

Chapter: 20    
ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ Υ


Verse: 1       Αὐτὰρ ὁ ἐν προδόμῳ εὐνάζετο δῖος ᾽Οδυσσεύς:
Verse: 2    κὰμ μὲν ἀδέψητον βοέην στόρεσ', αὐτὰρ ὕπερθεν
Verse: 3    κώεα πόλλ' ὀίων, τοὺς ἱρεύεσκον ᾽Αχαιοί·
Verse: 4    Εὐρυνόμη δ' ἄρ' ἐπὶ χλαῖναν βάλε κοιμηθέντι.
Verse: 5    ἔνθ' ᾽Οδυσεὺς μνηστῆρσι κακὰ ϕρονέων ἐνὶ θυμῷ
Verse: 6    κεῖτ' ἐγρηγορόων· ταὶ δ' ἐκ μεγάροιο γυναῖκες
Verse: 7    ἤισαν, αἳ μνηστῆρσιν ἐμισγέσκοντο πάρος περ,
Verse: 8    ἀλλήλῃσι γέλω τε καὶ εὐϕροσύνην παρέχουσαι.
Verse: 9    τοῦ δ' ὠρίνετο θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι ϕίλοισι·
Verse: 10    πολλὰ δὲ μερμήριζε κατὰ ϕρένα καὶ κατὰ θυμόν,
Verse: 11    ἠὲ μεταί:ξας θάνατον τεύξειεν ἑκάστῃ,
Verse: 12    ἦ ἔτ' ἐῷ μνηστῆρσιν ὑπερϕιάλοισι μιγῆναι
Verse: 13    ὕστατα καὶ πύματα· κραδίη δέ οἱ ἔνδον ὑλάκτει.
Verse: 14    ὡς δὲ κύων ἀμαλῇσι περὶ σκυλάκεσσι βεβῶσα
Verse: 15    ἄνδρ' ἀγνοιήσασ' ὑλάει μέμονέν τε μάχεσθαι,
Verse: 16    ὥς ῥα τοῦ ἔνδον ὑλάκτει ἀγαιομένου κακὰ ἔργα.
Verse: 17    στῆθος δὲ πλήξας κραδίην ἠνίπαπε μύθῳ·

Verse: 18       "τέτλαθι δή, κραδίη· καὶ κύντερον ἄλλο ποτ' ἔτλης,
Verse: 19    ἤματι τῷ, ὅτε μοι μένος ἄσχετος ἤσθιε Κύκλωψ
Verse: 20    ἰϕθίμους ἑτάρους: σὺ δ' ἐτόλμας, ὄϕρα σε μῆτις
Verse: 21    ἐξάγαγ' ἐξ ἄντροιο ὀιόμενον θανέεσθαι."

Verse: 22       ὣς ἔϕατ', ἐν στήθεσσι καθαπτόμενος ϕίλον ἦτορ.
Verse: 23    τῷ δὲ μάλ' ἐν πείσῃ κραδίη μένε τετληυῖα
Verse: 24    νωλεμέως: ἀτὰρ αὐτὸς ἑλίσσετο ἔνθα καὶ ἔνθα.
Verse: 25    ὡς δ' ὅτε γαστέρ' ἀνὴρ πολέος πυρὸς αἰθομένοιο,
Verse: 26    ἐμπλείην κνίσης τε καὶ αἵματος, ἔνθα καὶ ἔνθα
Verse: 27    αἰόλλῃ, μάλα δ' ὦκα λιλαίεται ὀπτηθῆναι,
Verse: 28    ὣς ἄρ' ὅ γ' ἔνθα καὶ ἔνθα ἑλίσσετο μερμηρίζων,
Verse: 29    ὅππως δὴ μνηστῆρσιν ἀναιδέσι χεῖρας ἐϕήσει,
Verse: 30    μοῦνος ἐὼν πολέσι. σχεδόθεν δέ οἱ ἦλθεν ᾽Αθήνη
Verse: 31    οὐρανόθεν καταβᾶσα· δέμας δ' ἤικτο γυναικί·
Verse: 32    στῆ δ' ἄρ' ὑπὲρ κεϕαλῆς καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπε·

Verse: 33       "τίπτ' αὖτ' ἐγρήσσεις, πάντων περὶ κάμμορε ϕωτῶν;
Verse: 34    οἶκος μέν τοι ὅδ' ἐστί, γυνὴ δέ τοι ἥδ' ἐνὶ οἴκω
Verse: 35    καὶ παῖς, οἷόν πού τις ἐέλδεται ἔμμεναι υἷα."

Verse: 36       τὴν δ' ἀπαμειβόμενος προσέϕη πολύμητις ᾽Οδυσσεύς:

Verse: 37       "ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα, θεά, κατὰ μοῖραν ἔειπες:
Verse: 38    ἀλλά τί μοι τόδε θυμὸς ἐνὶ ϕρεσὶ μερμηρίζει,
Verse: 39    ὅππως δὴ μνηστῆρσιν ἀναιδέσι χεῖρας ἐϕήσω
Verse: 40    μοῦνος ἐών· οἱ δ' αἰὲν ἀολλέες ἔνδον ἔασι.
Verse: 41    πρὸς δ' ἔτι καὶ τόδε μεῖζον ἐνὶ ϕρεσὶ μερμηρίζω·
Verse: 42    εἴ περ γὰρ κτείναιμι Διός τε σέθεν τε ἕκητι,
Verse: 43    πῇ κεν ὑπεκπροϕύγοιμι; τά σε ϕράζεσθαι ἄνωγα."

Verse: 44       τὸν δ' αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις ᾽Αθήνη·

Verse: 45       "σχέτλιε, καὶ μέν τίς τε χερείονι πείθεθ' ἑταίρῳ,
Verse: 46    ὅς περ θνητός τ' ἐστὶ καὶ οὐ τόσα μήδεα οἶδεν·
Verse: 47    αὐτὰρ ἐγὼ θεός εἰμι, διαμπερὲς ἥ σε ϕυλάσσω
Verse: 48    ἐν πάντεσσι πόνοις. ἐρέω δέ τοι ἐξαναϕανδόν·
Verse: 49    εἴ περ πεντήκοντα λόχοι μερόπων ἀνθρώπων
Verse: 50    νῶι περισταῖεν, κτεῖναι μεμαῶτες ῎Αρηι,
Verse: 51    καί κεν τῶν ἐλάσαιο βόας καὶ ἴϕια μῆλα.
Verse: 52    ἀλλ' ἑλέτω σε καὶ ὕπνος: ἀνίη καὶ τὸ ϕυλάσσειν
Verse: 53    πάννυχον ἐγρήσσοντα, κακῶν δ' ὑποδύσεαι ἤδη."

Verse: 54       ὣς ϕάτο, καί ῥά οἱ ὕπνον ἐπὶ βλεϕάροισιν ἔχευεν,
Verse: 55    αὐτὴ δ' ἂψ ἐς ῎Ολυμπον ἀϕίκετο δῖα θεάων.

Verse: 56       εὖτε τὸν ὕπνος ἔμαρπτε λύων μελεδήματα θυμοῦ,
Verse: 57    λυσιμελής, ἄλοχος δ' ἄρ' ἐπέγρετο κεδν' εἰδυῖα·
Verse: 58    κλαῖε δ' ἀρ ἐν λέκτροισι καθεζομένη μαλακοῖσιν.
Verse: 59    αὐτὰρ ἐπεὶ κλαίουσα κορέσσατο ὃν κατὰ θυμόν,
Verse: 60    ᾽Αρτέμιδι πρώτιστον ἐπεύξατο δῖα γυναικῶν·

Verse: 61       "῎Αρτεμι, πότνα θεά, θύγατερ Διός, αἴθε μοι ἤδη
Verse: 62    ἰὸν ἐνὶ στήθεσσι βαλοῦσ' ἐκ θυμὸν ἕλοιο
Verse: 63    αὐτίκα νῦν, ἢ ἔπειτά μ' ἀναρπάξασα θύελλα
Verse: 64    οἴχοιτο προϕέρουσα κατ' ἠερόεντα κέλευθα,
Verse: 65    ἐν προχοῇς δὲ βάλοι ἀψορρόου ᾽Ωκεανοῖο.
Verse: 66    ὡς δ' ὅτε Πανδαρέου κούρας ἀνέλοντο θύελλαι,
Verse: 67    τῇσι τοκῆας μὲν ϕθῖσαν θεοί, αἱ δὲ λίποντο
Verse: 68    ὀρϕαναὶ ἐν μεγάροισι, κόμισσε δὲ δῖ' ᾽Αϕροδίτη
Verse: 69    τυρῷ καὶ μέλιτι γλυκερῷ καὶ ἡδέι οἴνῳ·
Verse: 70    ῞Ηρη δ' αὐτῇσιν περὶ πασέων δῶκε γυναικῶν
Verse: 71    εἶδος καὶ πινυτήν, μῆκος δ' ἔπορ' ῎Αρτεμις ἁγνή,
Verse: 72    ἔργα δ' ᾽Αθηναίη δέδαε κλυτὰ ἐργάζεσθαι.
Verse: 73    εὖτ' ᾽Αϕροδίτη δῖα προσέστιχε μακρὸν ῎Ολυμπον,
Verse: 74    κούρῃς αἰτήσουσα τέλος θαλεροῖο γάμοιο,
Verse: 75    ἐς Δία τερπικέραυνον ή ὁ γάρ τ' εὖ οἶδεν ἅπαντα,
Verse: 76    μοῖράν τ' ἀμμορίην τε καταθνητῶν ἀνθρώπων ή,
Verse: 77    τόϕρα δὲ τὰς κούρας ῞Αρπυιαι ἀνηρείψαντο
Verse: 78    καί ῥ' ἔδοσαν στυγερῇσιν ᾽Ερινύσιν ἀμϕιπολεύειν.
Verse: 79    ὣς ἔμ' ἀιστώσειαν ᾽Ολύμπια δώματ' ἔχοντες,
Verse: 80    ἠέ μ' ἐυπλόκαμος βάλοι ῎Αρτεμις, ὄϕρ' ᾽Οδυσῆα
Verse: 81    ὀσσομένη καὶ γαῖαν ὕπο στυγερὴν ἀϕικοίμην,
Verse: 82    μηδέ τι χείρονος ἀνδρὸς ἐυϕραίνοιμι νόημα.
Verse: 83    ἀλλὰ τὸ μὲν καὶ ἀνεκτὸν ἔχει κακόν, ὁππότε κέν τις
Verse: 84    ἤματα μὲν κλαίῃ πυκινῶς ἀκαχήμενος ἦτορ,
Verse: 85    νύκτας δ' ὕπνος ἔχῃσιν· ὁ γάρ τ' ἐπέλησεν ἁπάντων,
Verse: 86    ἐσθλῶν ἠδὲ κακῶν, ἐπεὶ ἂρ βλέϕαρ' ἀμϕικαλύψῃ·
Verse: 87    αὐτὰρ ἐμοὶ καὶ ὀνείρατ' ἐπέσσευεν κακὰ δαίμων.
Verse: 88    τῇδε γὰρ αὖ μοι νυκτὶ παρέδραθεν εἴκελος αὐτῷ,
Verse: 89    τοῖος ἐὼν, οἷος ᾖεν ἅμα στρατῷ· αὐτὰρ ἐμὸν κῆρ
Verse: 90    χαῖρ', ἐπεὶ οὐκ ἐϕάμην ὄναρ ἔμμεναι, ἀλλ' ὕπαρ ἤδη."

Verse: 91       ὣς ἔϕατ', αὐτίκα δὲ χρυσόθρονος ἤλυθεν ᾽Ηώς.
Verse: 92    τῆς δ' ἄρα κλαιούσης ὄπα σύνθετο δῖος ᾽Οδυσσεύς:
Verse: 93    μερμήριξε δ' ἔπειτα, δόκησε δέ οἱ κατὰ θυμὸν
Verse: 94    ἤδη γινώσκουσα παρεστάμεναι κεϕαλῆϕι.
Verse: 95    χλαῖναν μὲν συνελὼν καὶ κώεα, τοῖσιν ἐνεῦδεν,
Verse: 96    ἐς μέγαρον κατέθηκεν ἐπὶ θρόνου, ἐκ δὲ βοείην
Verse: 97    θῆκε θύραζε ϕέρων, Διὶ δ' εὔξατο χεῖρας ἀνασχών·

Verse: 98       "Ζεῦ πάτερ, εἴ μ' ἐθέλοντες ἐπὶ τραϕερήν τε καὶ ὑγρὴν
Verse: 99    ἤγετ' ἐμὴν ἐς γαῖαν, ἐπεί μ' ἐκακώσατε λίην,
Verse: 100    ϕήμην τίς μοι ϕάσθω ἐγειρομένων ἀνθρώπων
Verse: 101    ἔνδοθεν, ἔκτοσθεν δὲ Διὸς τέρας ἄλλο ϕανήτω."

Verse: 102       ὣς ἔϕατ' εὐχόμενος: τοῦ δὲ κλύε μητίετα Ζεύς,
Verse: 103    αὐτίκα δ' ἐβρόντησεν ἀπ' αἰγλήεντος ᾽Ολύμπου,
Verse: 104    ὑψόθεν ἐκ νεϕέων· γήθησε δὲ δῖος ᾽Οδυσσεύς.
Verse: 105    ϕήμην δ' ἐξ οἴκοιο γυνὴ προέηκεν ἀλετρὶς
Verse: 106    πλησίον, ἔνθ' ἄρα οἱ μύλαι εἵατο ποιμένι λαῶν,
Verse: 107    τῇσιν δώδεκα πᾶσαι ἐπερρώοντο γυναῖκες
Verse: 108    ἄλϕιτα τεύχουσαι καὶ ἀλείατα, μυελὸν ἀνδρῶν.
Verse: 109    αἱ μὲν ἄρ' ἄλλαι εὗδον, ἐπεὶ κατὰ πυρὸν ἄλεσσαν,
Verse: 110    ἡ δὲ μί' οὔ πω παύετ', ἀϕαυροτάτη δὲ τέτυκτο·
Verse: 111    ἥ ῥα μύλην στήσασα ἔπος ϕάτο, σῆμα ἄνακτι·

Verse: 112       "Ζεῦ πάτερ, ὅς τε θεοῖσι καὶ ἀνθρώποισιν ἀνάσσεις,
Verse: 113    ἦ μεγάλ' ἐβρόντησας ἀπ' οὐρανοῦ ἀστερόεντος,
Verse: 114    οὐδέ ποθι νέϕος ἐστί· τέρας νύ τεῳ τόδε ϕαίνεις.
Verse: 115    κρῆνον νῦν καὶ ἐμοὶ δειλῇ ἔπος, ὅττι κεν εἴπω·
Verse: 116    μνηστῆρες πύματόν τε καὶ ὕστατον ἤματι τῷδε
Verse: 117    ἐν μεγάροις ᾽Οδυσῆος ἑλοίατο δαῖτ' ἐρατεινήν,
Verse: 118    οἳ δή μοι καμάτῳ θυμαλγέι γούνατ' ἔλυσαν
Verse: 119    ἄλϕιτα τευχούσῃ· νῦν ὕστατα δειπνήσειαν."

Verse: 120       ὣς ἄρ' ἔϕη, χαῖρεν δὲ κλεηδόνι δῖος ᾽Οδυσσεὺς
Verse: 121    Ζηνός τε βροντῇ· ϕάτο γὰρ τίσασθαι ἀλείτας.

Verse: 122       αἱ δ' ἄλλαι δμῳαὶ κατὰ δώματα κάλ' ᾽Οδυσῆος
Verse: 123    ἀγρόμεναι ἀνέκαιον ἐπ' ἐσχάρῃ ἀκάματον πῦρ.
Verse: 124    Τηλέμαχος δ' εὐνῆθεν ἀνίστατο, ἰσόθεος ϕώς,
Verse: 125    εἵματα ἑσσάμενος: περὶ δὲ ξίϕος ὀξὺ θέτ' ὤμῳ,
Verse: 126    ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,
Verse: 127    εἵλετο δ' ἄλκιμον ἔγχος, ἀκαχμένον ὀξέι χαλκῷ.
Verse: 128    στῆ δ' ἄρ' ἐπ' οὐδὸν ἰών, πρὸς δ' Εὐρύκλειαν ἔειπε·

Verse: 129       "μαῖα ϕίλη, πῶς ξεῖνον ἐτιμήσασθ' ἐνὶ οἴκῳ
Verse: 130    εὐνῇ καὶ σίτῳ, ἦ αὔτως κεῖται ἀκηδής...
Verse: 131    τοιαύτη γὰρ ἐμὴ μήτηρ πινυτή περ ἐοῦσα·
Verse: 132    ἐμπλήγδην ἕτερόν γε τίει μερόπων ἀνθρώπων
Verse: 133    χείρονα, τὸν δέ τ' ἀρείον' ἀτιμήσασ' ἀποπέμπει."

Verse: 134       τὸν δ' αὖτε προσέειπε περίϕρων Εὐρύκλεια·

Verse: 135       "οὐκ ἄν μιν νῦν, τέκνον, ἀναίτιον αἰτιόῳο.
Verse: 136    οἶνον μὲν γὰρ πῖνε καθήμενος, ὄϕρ' ἔθελ' αὐτός,
Verse: 137    σίτου δ' οὐκέτ' ἔϕη πεινήμεναι· εἴρετο γάρ μιν.
Verse: 138    ἀλλ' ὅτε δὴ κοίτοιο καὶ ὕπνου μιμνῄσκοιτο,
Verse: 139    ἡ μὲν δέμνι' ἄνωγεν ὑποστορέσαι δμῳῇσιν,
Verse: 140    αὐτὰρ ὅ γ', ὥς τις πάμπαν ὀιζυρὸς καὶ ἄποτμος,
Verse: 141    οὐκ ἔθελ' ἐν λέκτροισι καὶ ἐν ῥήγεσσι καθεύδειν,
Verse: 142    ἀλλ' ἐν ἀδεψήτῳ βοέῃ καὶ κώεσιν οἰῶν
Verse: 143    ἔδραθ' ἐνὶ προδόμῳ· χλαῖναν δ' ἐπιέσσαμεν ἡμεῖς."

Verse: 144       ὣς ϕάτο, Τηλέμαχος δὲ δι' ἐκ μεγάροιο βεβήκει
Verse: 145    ἔγχος ἔχων· ἅμα τῷ γε κύνες πόδας ἀργοὶ ἕποντο.
Verse: 146    βῆ δ' ἴμεν εἰς ἀγορὴν μετ' ἐυκνήμιδας ᾽Αχαιούς.
Verse: 147    ἡ δ' αὖτε δμῳῇσιν ἐκέκλετο δῖα γυναικῶν,
Verse: 148    Εὐρύκλει', ῎Ωπος θυγάτηρ Πεισηνορίδαο·

Verse: 149       "ἄγρειθ', αἱ μὲν δῶμα κορήσατε ποιπνύσασαι
Verse: 150    ῥάσσατέ τ' ἔν τε θρόνοις εὐποιήτοισι τάπητας
Verse: 151    βάλλετε πορϕυρέους: αἱ δὲ σπόγγοισι τραπέζας
Verse: 152    πάσας ἀμϕιμάσασθε, καθήρατε δὲ κρητῆρας
Verse: 153    καὶ δέπα ἀμϕικύπελλα τετυγμένα· ταὶ δὲ μεθ' ὕδωρ
Verse: 154    ἔρχεσθε κρήνην δέ, καὶ οἴσετε θᾶσσον ἰοῦσαι.
Verse: 155    οὐ γὰρ δὴν μνηστῆρες ἀπέσσονται μεγάροιο,
Verse: 156    ἀλλὰ μάλ' ἦρι νέονται, ἐπεὶ καὶ πᾶσιν ἑορτή."

Verse: 157       ὣς ἔϕαθ', αἱ δ' ἄρα τῆς μάλα μὲν κλύον ἠδὲ πίθοντο.
Verse: 158    αἱ μὲν ἐείκοσι βῆσαν ἐπὶ κρήνην μελάνυδρον,
Verse: 159    αἱ δ' αὐτοῦ κατὰ δώματ' ἐπισταμένως πονέοντο.

Verse: 160       ἐς δ' ἦλθον δρηστῆρες ἀγήνορες. οἱ μὲν ἔπειτα
Verse: 161    εὖ καὶ ἐπισταμένως κέασαν ξύλα, ταὶ δὲ γυναῖκες
Verse: 162    ἦλθον ἀπὸ κρήνης. ἐπὶ δέ σϕισιν ἦλθε συβώτης
Verse: 163    τρεῖς σιάλους κατάγων, οἳ ἔσαν μετὰ πᾶσιν ἄριστοι.
Verse: 164    καὶ τοὺς μέν ῥ' εἴασε καθ' ἕρκεα καλὰ νέμεσθαι,
Verse: 165    αὐτὸς δ' αὖτ' ᾽Οδυσῆα προσηύδα μειλιχίοισι·

Verse: 166       "ξεῖν', ἦ ἄρ τί σε μᾶλλον ᾽Αχαιοὶ εἰσορόωσιν,
Verse: 167    ἦέ σ' ἀτιμάζουσι κατὰ μέγαρ' ὡς τὸ πάρος περ;"

Verse: 168       τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέϕη πολύμητις ᾽Οδυσσεύς:

Verse: 169       "αἲ γὰρ δή, Εὔμαιε, θεοὶ τισαίατο λώβην,
Verse: 170    ἣν οἵδ' ὑβρίζοντες ἀτάσθαλα μηχανόωνται
Verse: 171    οἴκῳ ἐν ἀλλοτρίῳ, οὐδ' αἰδοῦς μοῖραν ἔχουσιν."

Verse: 172       ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
Verse: 173    ἀγχίμολον δέ σϕ' ἦλθε Μελάνθιος, αἰπόλος αἰγῶν,
Verse: 174    αἶγας ἄγων, αἳ πᾶσι μετέπρεπον αἰπολίοισι,
Verse: 175    δεῖπνον μνηστήρεσσι· δύω δ' ἅμ' ἕποντο νομῆες.
Verse: 176    καὶ τὰς μὲν κατέδησαν ὑπ' αἰθούσῃ ἐριδούπῳ,
Verse: 177    αὐτὸς δ' αὖτ' ᾽Οδυσῆα προσηύδα κερτομίοισι·

Verse: 178       "ξεῖν', ἔτι καὶ νῦν ἐνθάδ' ἀνιήσεις κατὰ δῶμα
Verse: 179    ἀνέρας αἰτίζων, ἀτὰρ οὐκ ἔξεισθα θύραζε;
Verse: 180    πάντως οὐκέτι νῶι διακρινέεσθαι ὀίω
Verse: 181    πρὶν χειρῶν γεύσασθαι, ἐπεὶ σύ περ οὐ κατὰ κόσμον
Verse: 182    αἰτίζεις: εἰσὶν δὲ καὶ ἄλλοθι δαῖτες ᾽Αχαιῶν."

Verse: 183       ὣς ϕάτο· τὸν δ' οὔ τι προσέϕη πολύμητις ᾽Οδυσσεύς,
Verse: 184    ἀλλ' ἀκέων κίνησε κάρη κακὰ βυσσοδομεύων.

Verse: 185       τοῖσι δ' ἐπὶ τρίτος ἦλθε Φιλοίτιος, ὄρχαμος ἀνδρῶν,
Verse: 186    βοῦν στεῖραν μνηστῆρσιν ἄγων καὶ πίονας αἶγας.
Verse: 187    πορθμῆες δ' ἄρα τούς γε διήγαγον, οἵ τε καὶ ἄλλους
Verse: 188    ἀνθρώπους πέμπουσιν, ὅτίς σϕεας εἰσαϕίκηται.
Verse: 189    καὶ τὰ μὲν εὖ κατέδησεν ὑπ' αἰθούσῃ ἐριδούπῳ,
Verse: 190    αὐτὸς δ' αὖτ' ἐρέεινε συβώτην ἄγχι παραστάς:

Verse: 191       "τίς δὴ ὅδε ξεῖνος νέον εἰλήλουθε, συβῶτα,
Verse: 192    ἡμέτερον πρὸς δῶμα; τέων δ' ἒξ εὔχεται εἶναι
Verse: 193    ἀνδρῶν; ποῦ δέ νύ οἱ γενεὴ καὶ πατρὶς ἄρουρα;
Verse: 194    δύσμορος: ἦ τε ἔοικε δέμας βασιλῆι ἄνακτι·
Verse: 195    ἀλλὰ θεοὶ δυόωσι πολυπλάγκτους ἀνθρώπους,
Verse: 196    ὁππότε καὶ βασιλεῦσιν ἐπικλώσωνται ὀιζύν."

Verse: 197       ἦ καὶ δεξιτερῇ δειδίσκετο χειρὶ παραστὰς
Verse: 198    καί μιν ϕωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

Verse: 199       "χαῖρε, πάτερ ὦ ξεῖνε· γένοιτό τοι ἔς περ ὀπίσσω
Verse: 200    ὄλβος: ἀτὰρ μὲν νῦν γε κακοῖς ἔχεαι πολέεσσι.
Verse: 201    Ζεῦ πάτερ, οὔ τις σεῖο θεῶν ὀλοώτερος ἄλλος:
Verse: 202    οὐκ ἐλεαίρεις ἄνδρας, ἐπὴν δὴ γείνεαι αὐτός,
Verse: 203    μισγέμεναι κακότητι καὶ ἄλγεσι λευγαλέοισιν.
Verse: 204    ἴδιον, ὡς ἐνόησα, δεδάκρυνται δέ μοι ὄσσε
Verse: 205    μνησαμένῳ ᾽Οδυσῆος, ἐπεὶ καὶ κεῖνον ὀίω
Verse: 206    τοιάδε λαίϕε' ἔχοντα κατ' ἀνθρώπους ἀλάλησθαι,
Verse: 207    εἴ που ἔτι ζώει καὶ ὁρᾷ ϕάος ἠελίοιο.
Verse: 208    εἰ δ' ἤδη τέθνηκε καὶ εἰν ᾽Αίδαο δόμοισιν,
Verse: 209    ὤμοι ἔπειτ' ᾽Οδυσῆος ἀμύμονος, ὅς μ' ἐπὶ βουσὶν
Verse: 210    εἷσ' ἔτι τυτθὸν ἐόντα Κεϕαλλήνων ἐνὶ δήμῳ.
Verse: 211    νῦν δ' αἱ μὲν γίνονται ἀθέσϕατοι, οὐδέ κεν ἄλλως
Verse: 212    ἀνδρί γ' ὑποσταχύοιτο βοῶν γένος εὐρυμετώπων·
Verse: 213    τὰς δ' ἄλλοι με κέλονται ἀγινέμεναι σϕίσιν αὐτοῖς
Verse: 214    ἔδμεναι· οὐδέ τι παιδὸς ἐνὶ μεγάροις ἀλέγουσιν
Verse: 215    οὐδ' ὄπιδα τρομέουσι θεῶν· μεμάασι γὰρ ἤδη
Verse: 216    κτήματα δάσσασθαι δὴν οἰχομένοιο ἄνακτος.
Verse: 217    αὐτὰρ ἐμοὶ τόδε θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι ϕίλοισι
Verse: 218    πόλλ' ἐπιδινεῖται· μάλα μὲν κακὸν υἷος ἐόντος
Verse: 219    ἄλλων δῆμον ἱκέσθαι, ἰόντ' αὐτῇσι βόεσσιν,
Verse: 220    ἄνδρας ἐς ἀλλοδαπούς: τὸ δὲ ῥίγιον, αὖθι μένοντα
Verse: 221    βουσὶν ἐπ' ἀλλοτρίῃσι καθήμενον ἄλγεα πάσχειν.
Verse: 222    καί κεν δὴ πάλαι ἄλλον ὑπερμενέων βασιλήων
Verse: 223    ἐξικόμην ϕεύγων, ἐπεὶ οὐκέτ' ἀνεκτὰ πέλονται·
Verse: 224    ἀλλ' ἔτι τὸν δύστηνον ὀίομαι, εἴ ποθεν ἐλθὼν
Verse: 225    ἀνδρῶν μνηστήρων σκέδασιν κατὰ δώματα θείη."

Verse: 226       τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέϕη πολύμητις ᾽Οδυσσεύς:

Verse: 227       "βουκόλ', ἐπεὶ οὔτε κακῷ οὔτ' ἄϕρονι ϕωτὶ ἔοικας,
Verse: 228    γινώσκω δὲ καὶ αὐτός ὅ τοι πινυτὴ ϕρένας ἵκει,
Verse: 229    τοὔνεκά τοι ἐρέω καὶ ἐπὶ μέγαν ὅρκον ὀμοῦμαι·
Verse: 230    ἴστω νῦν Ζεὺς πρῶτα θεῶν ξενίη τε τράπεζα
Verse: 231    ἱστίη τ' ᾽Οδυσῆος ἀμύμονος, ἣν ἀϕικάνω,
Verse: 232    ἦ σέθεν ἐνθάδ' ἐόντος ἐλεύσεται οἴκαδ' ᾽Οδυσσεύς:
Verse: 233    σοῖσιν δ' ὀϕθαλμοῖσιν ἐπόψεαι, αἴ κ' ἐθέλῃσθα,
Verse: 234    κτεινομένους μνηστῆρας, οἳ ἐνθάδε κοιρανέουσι."

Verse: 235       τὸν δ' αὖτε προσέειπε βοῶν ἐπιβουκόλος ἀνήρ·

Verse: 236       "αἲ γὰρ τοῦτο, ξεῖνε, ἔπος τελέσειε Κρονίων·
Verse: 237    γνοίης χ', οἵη ἐμὴ δύναμις καὶ χεῖρες ἕπονται."

Verse: 238       ὣς δ' αὔτως Εὔμαιος ἐπεύξατο πᾶσι θεοῖσι
Verse: 239    νοστῆσαι ᾽Οδυσῆα πολύϕρονα ὅν δὲ δόμον δέ.
Verse: 240    ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
Verse: 241    μνηστῆρες δ' ἄρα Τηλεμάχῳ θάνατόν τε μόρον τε
Verse: 242    ἤρτυον· αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀριστερὸς ἤλυθεν ὄρνις,
Verse: 243    αἰετὸς ὑψιπέτης, ἔχε δὲ τρήρωνα πέλειαν.
Verse: 244    τοῖσιν δ' ᾽Αμϕίνομος ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν·

Verse: 245       "ὦ ϕίλοι, οὐχ ἥμιν συνθεύσεται ἥδε γε βουλή,
Verse: 246    Τηλεμάχοιο ϕόνος: ἀλλὰ μνησώμεθα δαιτός."

Verse: 247       ὣς ἔϕατ' ᾽Αμϕίνομος, τοῖσιν δ' ἐπιήνδανε μῦθος.
Verse: 248    ἐλθόντες δ' ἐς δώματ' ᾽Οδυσσῆος θείοιο
Verse: 249    χλαίνας μὲν κατέθεντο κατὰ κλισμούς τε θρόνους τε,
Verse: 250    οἱ δ' ἱέρευον ὄις μεγάλους καὶ πίονας αἶγας,
Verse: 251    ἵρευον δὲ σύας σιάλους καὶ βοῦν ἀγελαίην·
Verse: 252    σπλάγχνα δ' ἄρ' ὀπτήσαντες ἐνώμων, ἐν δέ τε οἶνον
Verse: 253    κρητῆρσιν κερόωντο· κύπελλα δὲ νεῖμε συβώτης.
Verse: 254    σῖτον δέ σϕ' ἐπένειμε Φιλοίτιος, ὄρχαμος ἀνδρῶν,
Verse: 255    καλοῖς ἐν κανέοισιν, ἐῳνοχόει δὲ Μελανθεύς.
Verse: 256    οἱ δ' ἐπ' ὀνείαθ' ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον.

Verse: 257       Τηλέμαχος δ' ᾽Οδυσῆα καθίδρυε, κέρδεα νωμῶν,
Verse: 258    ἐντὸς ἐυσταθέος μεγάρου παρὰ λάινον οὐδόν,
Verse: 259    δίϕρον ἀεικέλιον καταθεὶς ὀλίγην τε τράπεζαν·
Verse: 260    πὰρ δ' ἐτίθει σπλάγχνων μοίρας, ἐν δ' οἶνον ἔχευεν
Verse: 261    ἐν δέπαιὴ χρυσέῳ, καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν·

Verse: 262       "ἐνταυθοῖ νῦν ἧσο μετ' ἀνδράσιν οἰνοποτάζων·
Verse: 263    κερτομίας δέ τοι αὐτὸς ἐγὼ καὶ χεῖρας ἀϕέξω
Verse: 264    πάντων μνηστήρων, ἐπεὶ οὔ τοι δήμιός ἐστιν
Verse: 265    οἶκος ὅδ', ἀλλ' ᾽Οδυσῆος, ἐμοὶ δὲ κτήσατο κεῖνος.
Verse: 266    ὑμεῖς δέ, μνηστῆρες, ἐπίσχετε θυμὸν ἐνιπῆς
Verse: 267    καὶ χειρῶν, ἵνα μή τις ἔρις καὶ νεῖκος ὄρηται."

Verse: 268       ὣς ἔϕαθ', οἱ δ' ἄρα πάντες ὀδὰξ ἐν χείλεσι ϕύντες
Verse: 269    Τηλέμαχον θαύμαζον, ὃ θαρσαλέως ἀγόρευε.
Verse: 270    τοῖσιν δ' ᾽Αντίνοος μετέϕη, Εὐπείθεος υἱός:

Verse: 271       "καὶ χαλεπόν περ ἐόντα δεχώμεθα μῦθον, ᾽Αχαιοί,
Verse: 272    Τηλεμάχου· μάλα δ' ἧμιν ἀπειλήσας ἀγορεύει.
Verse: 273    οὐ γὰρ Ζεὺς εἴασε Κρονίων· τῶ κέ μιν ἤδη
Verse: 274    παύσαμεν ἐν μεγάροισι λιγύν περ ἐόντ' ἀγορητήν."

Verse: 275       ὣς ἔϕατ' ᾽Αντίνοος: ὁ δ' ἄρ' οὐκ ἐμπάζετο μύθων.
Verse: 276    κήρυκες δ' ἀνὰ ἄστυ θεῶν ἱερὴν ἑκατόμβην
Verse: 277    ἦγον· τοὶ δ' ἀγέροντο καρηκομόωντες ᾽Αχαιοὶ
Verse: 278    ἄλσος ὕπο σκιερὸν ἑκατηβόλου ᾽Απόλλωνος.

Verse: 279       οἱ δ' ἐπεὶ ὤπτησαν κρέ' ὑπέρτερα καὶ ἑρύσαντο,
Verse: 280    μοίρας δασσάμενοι δαίνυντ' ἐρικυδέα δαῖτα.
Verse: 281    πὰρ δ' ἄρ' ᾽Οδυσσῆι μοῖραν θέσαν οἳ πονέοντο
Verse: 282    ἴσην, ὡς αὐτοί περ ἐλάγχανον· ὣς γὰρ ἀνώγει
Verse: 283    Τηλέμαχος, ϕίλος υἱὸς ᾽Οδυσσῆος θείοιο.
Verse: 284    μνηστῆρας δ' οὐ πάμπαν ἀγήνορας εἴα ᾽Αθήνη
Verse: 285    λώβης ἴσχεσθαι θυμαλγέος, ὄϕρ' ἔτι μᾶλλον
Verse: 286    δύη ἄχος κραδίην Λαερτιάδην ᾽Οδυσῆα.
Verse: 287    ἦν δέ τις ἐν μνηστῆρσιν ἀνὴρ ἀθεμίστια εἰδώς,
Verse: 288    Κτήσιππος δ' ὄνομ' ἔσκε, Σάμῃ δ' ἐνὶ οἰκία ναῖεν·
Verse: 289    ὃς δή τοι κτεάτεσσι πεποιθὼς θεσπεσίοισι
Verse: 290    μνάσκετ' ᾽Οδυσσῆος δὴν οἰχομένοιο δάμαρτα.
Verse: 291    ὅς ῥα τότε μνηστῆρσιν ὑπερϕιάλοισι μετηύδα·

Verse: 292       "κέκλυτέ μευ, μνηστῆρες ἀγήνορες, ὄϕρα τι εἴπω·
Verse: 293    μοῖραν μὲν δὴ ξεῖνος ἔχει πάλαι, ὡς ἐπέοικεν,
Verse: 294    ἴσην· οὐ γὰρ καλὸν ἀτέμβειν οὐδὲ δίκαιον
Verse: 295    ξείνους Τηλεμάχου, ὅς κεν τάδε δώμαθ' ἵκηται.
Verse: 296    ἀλλ' ἄγε οἱ καὶ ἐγὼ δῶ ξείνιον, ὄϕρα καὶ αὐτὸς
Verse: 297    ἠὲ λοετροχόῳ δώῃ γέρας ἠέ τῳ ἄλλῳ
Verse: 298    δμώων, οἳ κατὰ δώματ' ᾽Οδυσσῆος θείοιο."

Verse: 299       ὣς εἰπὼν ἔρριψε βοὸς πόδα χειρὶ παχείῃ,
Verse: 300    κείμενον ἐκ κανέοιο λαβών· ὁ δ' ἀλεύατ' ᾽Οδυσσεὺς
Verse: 301    ἦκα παρακλίνας κεϕαλήν, μείδησε δὲ θυμῷ
Verse: 302    σαρδόνιον μάλα τοῖον· ὁ δ' εὔδμητον βάλε τοῖχον.
Verse: 303    Κτήσιππον δ' ἄρα Τηλέμαχος ἠνίπαπε μύθῳ·

Verse: 304       "Κτήσιππ', ἦ μάλα τοι τόδε κέρδιον ἔπλετο θυμῷ·
Verse: 305    οὐκ ἔβαλες τὸν ξεῖνον· ἀλεύατο γὰρ βέλος αὐτός.
Verse: 306    ἦ γάρ κέν σε μέσον βάλον ἔγχειὴ ὀξυόεντι,
Verse: 307    καί κέ τοι ἀντὶ γάμοιο πατὴρ τάϕον ἀμϕεπονεῖτο
Verse: 308    ἐνθάδε. τῶ μή τίς μοι ἀεικείας ἐνὶ οἴκῳ
Verse: 309    ϕαινέτω· ἤδη γὰρ νοέω καὶ οἶδα ἕκαστα,
Verse: 310    ἐσθλά τε καὶ τὰ χέρεια· πάρος δ' ἔτι νήπιος ἦα.
Verse: 311    ἀλλ' ἔμπης τάδε μὲν καὶ τέτλαμεν εἰσορόωντες,
Verse: 312    μήλων σϕαζομένων οἴνοιό τε πινομένοιο
Verse: 313    καὶ σίτου· χαλεπὸν γὰρ ἐρυκακέειν ἕνα πολλούς.
Verse: 314    ἀλλ' ἄγε μηκέτι μοι κακὰ ῥέζετε δυσμενέοντες:
Verse: 315    εἰ δ' ἤδη μ' αὐτὸν κτεῖναι μενεαίνετε χαλκῷ,
Verse: 316    καί κε τὸ βουλοίμην, καί κεν πολὺ κέρδιον εἴη
Verse: 317    τεθνάμεν ἢ τάδε γ' αἰὲν ἀεικέα ἔργ' ὁράασθαι,
Verse: 318    ξείνους τε στυϕελιζομένους δμῳάς τε γυναῖκας
Verse: 319    ῥυστάζοντας ἀεικελίως κατὰ δώματα καλά."

Verse: 320       ὣς ἔϕαθ', οἱ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.
Verse: 321    ὀψὲ δὲ δὴ μετέειπε Δαμαστορίδης ᾽Αγέλαος:

Verse: 322       "ὦ ϕίλοι, οὐκ ἂν δή τις ἐπὶ ῥηθέντι δικαίῳ
Verse: 323    ἀντιβίοις ἐπέεσσι καθαπτόμενος χαλεπαίνοι·
Verse: 324    μήτε τι τὸν ξεῖνον στυϕελίζετε μήτε τιν' ἄλλον
Verse: 325    δμώων, οἳ κατὰ δώματ' ᾽Οδυσσῆος θείοιο.
Verse: 326    Τηλεμάχῳ δέ κε μῦθον ἐγὼ καὶ μητέρι ϕαίην
Verse: 327    ἤπιον, εἴ σϕωιν κραδίῃ ἅδοι ἀμϕοτέροιιν.
Verse: 328    ὄϕρα μὲν ὕμιν θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἐώλπει
Verse: 329    νοστήσειν ᾽Οδυσῆα πολύϕρονα ὅν δὲ δόμον δέ,
Verse: 330    τόϕρ' οὔ τις νέμεσις μενέμεν τ' ἦν ἰσχέμεναί τε
Verse: 331    μνηστῆρας κατὰ δώματ', ἐπεὶ τόδε κέρδιον ἦεν,
Verse: 332    εἰ νόστησ' ᾽Οδυσεὺς καὶ ὑπότροπος ἵκετο δῶμα·
Verse: 333    νῦν δ' ἤδη τόδε δῆλον, ὅ τ' οὐκέτι νόστιμός ἐστιν.
Verse: 334    ἀλλ' ἄγε σῇ τάδε μητρὶ παρεζόμενος κατάλεξον,
Verse: 335    γήμασθ' ὅς τις ἄριστος ἀνὴρ καὶ πλεῖστα πόρῃσιν,
Verse: 336    ὄϕρα σὺ μὲν χαίρων πατρώια πάντα νέμηαι,
Verse: 337    ἔσθων καὶ πίνων, ἡ δ' ἄλλου δῶμα κομίζῃ."

Verse: 338       τὸν δ' αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·

Verse: 339       "οὐ μὰ Ζῆν', ᾽Αγέλαε, καὶ ἄλγεα πατρὸς ἐμοῖο,
Verse: 340    ὅς που τῆλ' ᾽Ιθάκης ἢ ἔϕθιται ἢ ἀλάληται,
Verse: 341    οὔ τι διατρίβω μητρὸς γάμον, ἀλλὰ κελεύω
Verse: 342    γήμασθ' ᾧ κ' ἐθέλῃ, ποτὶ δ' ἄσπετα δῶρα δίδωμι.
Verse: 343    αἰδέομαι δ' ἀέκουσαν ἀπὸ μεγάροιο δίεσθαι
Verse: 344    μύθῳ ἀναγκαίῳ· μὴ τοῦτο θεὸς τελέσειεν."

Verse: 345       ὣς ϕάτο Τηλέμαχος: μνηστῆρσι δὲ Παλλὰς ᾽Αθήνη
Verse: 346    ἄσβεστον γέλω ὦρσε, παρέπλαγξεν δὲ νόημα.
Verse: 347    οἱ δ' ἤδη γναθμοῖσι γελώων ἀλλοτρίοισιν,
Verse: 348    αἱμοϕόρυκτα δὲ δὴ κρέα ἤσθιον· ὄσσε δ' ἄρά σϕεων
Verse: 349    δακρυόϕιν πίμπλαντο, γόον δ' ὠίετο θυμός.
Verse: 350    τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε Θεοκλύμενος θεοειδής:

Verse: 351       "ἆ δειλοί, τί κακὸν τόδε πάσχετε; νυκτὶ μὲν ὑμέων
Verse: 352    εἰλύαται κεϕαλαί τε πρόσωπά τε νέρθε τε γοῦνα.
Verse: 353    οἰμωγὴ δὲ δέδηε, δεδάκρυνται δὲ παρειαί,
Verse: 354    αἵματι δ' ἐρράδαται τοῖχοι καλαί τε μεσόδμαι·
Verse: 355    εἰδώλων δὲ πλέον πρόθυρον, πλείη δὲ καὶ αὐλή,
Verse: 356    ἱεμένων ῎Ερεβος δὲ ὑπὸ ζόϕον· ἠέλιος δὲ
Verse: 357    οὐρανοῦ ἐξαπόλωλε, κακὴ δ' ἐπιδέδρομεν ἀχλύς."

Verse: 358       ὣς ἔϕαθ', οἱ δ' ἄρα πάντες ἐπ' αὐτῷ ἡδὺ γέλασσαν.
Verse: 359    τοῖσιν δ' Εὐρύμαχος, Πολύβου παῖς, ἦρχ' ἀγορεύειν·

Verse: 360       "ἀϕραίνει ξεῖνος νέον ἄλλοθεν εἰληλουθώς.
Verse: 361    ἀλλά μιν αἶψα, νέοι, δόμου ἐκπέμψασθε θύραζε
Verse: 362    εἰς ἀγορὴν ἔρχεσθαι, ἐπεὶ τάδε νυκτὶ ἐίσκει."

Verse: 363       τὸν δ' αὖτε προσέειπε Θεοκλύμενος θεοειδής:

Verse: 364       "Εὐρύμαχ', οὔ τί σ' ἄνωγα ἐμοὶ πομπῆας ὀπάζειν·
Verse: 365    εἰσί μοι ὀϕθαλμοί τε καὶ οὔατα καὶ πόδες ἄμϕω
Verse: 366    καὶ νόος ἐν στήθεσσι τετυγμένος, οὐδὲν ἀεικής.
Verse: 367    τοῖς ἔξειμι θύραζε, ἐπεὶ νοέω κακὸν ὔμμιν
Verse: 368    ἐρχόμενον, τό κεν οὔ τις ὑπεκϕύγοι οὐδ' ἀλέαιτο
Verse: 369    μνηστήρων, οἳ δῶμα κατ' ἀντιθέου ᾽Οδυσῆος
Verse: 370    ἀνέρας ὑβρίζοντες ἀτάσθαλα μηχανάασθε."

Verse: 371       ὣς εἰπὼν ἐξῆλθε δόμων εὐναιεταόντων,
Verse: 372    ἵκετο δ' ἐς Πείραιον, ὅ μιν πρόϕρων ὑπέδεκτο.
Verse: 373    μνηστῆρες δ' ἄρα πάντες ἐς ἀλλήλους ὁρόωντες
Verse: 374    Τηλέμαχον ἐρέθιζον, ἐπὶ ξείνοις γελόωντες.
Verse: 375    ὧδε δέ τις εἴπεσκε νέων ὑπερηνορεόντων·

Verse: 376       "Τηλέμαχ', οὔ τις σεῖο κακοξεινώτερος ἄλλος.
Verse: 377    οἷον μέν τινα τοῦτον ἔχεις ἐπίμαστον ἀλήτην,
Verse: 378    σίτου καὶ οἴνου κεχρημένον, οὐδέ τι ἔργων
Verse: 379    ἔμπαιον οὐδὲ βίης, ἀλλ' αὔτως ἄχθος ἀρούρης:
Verse: 380    ἄλλος δ' αὖτέ τις οὗτος ἀνέστη μαντεύεσθαι.
Verse: 381    ἀλλ' εἴ μοί τι πίθοιο, τό κεν πολὺ κέρδιον εἴη·
Verse: 382    τοὺς ξείνους ἐν νηὶ πολυκλήιδι βαλόντες
Verse: 383    ἐς Σικελοὺς πέμψωμεν, ὅθεν κέ τοι ἄξιον ἄλϕοι."

Verse: 384       ὣς ἔϕασαν μνηστῆρες: ὁ δ' οὐκ ἐμπάζετο μύθων,
Verse: 385    ἀλλ' ἀκέων πατέρα προσεδέρκετο, δέγμενος αἰεί,
Verse: 386    ὁππότε δὴ μνηστῆρσιν ἀναιδέσι χεῖρας ἐϕήσει.

Verse: 387       ἡ δὲ κατ' ἄντηστιν θεμένη περικαλλέα δίϕρον,
Verse: 388    κούρη ᾽Ικαρίοιο, περίϕρων Πηνελόπεια,
Verse: 389    ἀνδρῶν ἐν μεγάροισιν ἑκάστου μῦθον ἄκουε.
Verse: 390    δεῖπνον μὲν γὰρ τοί γε γελώοντες τετύκοντο
Verse: 391    ἡδύ τε καὶ μενοεικές, ἐπεὶ μάλα πόλλ' ἱέρευσαν·
Verse: 392    δόρπου δ' οὐκ ἄν πως ἀχαρίστερον ἄλλο γένοιτο,
Verse: 393    οἷον δὴ τάχ' ἔμελλε θεὰ καὶ καρτερὸς ἀνὴρ
Verse: 394    θησέμεναι· πρότεροι γὰρ ἀεικέα μηχανόωντο.



Next part


This text is part of the TITUS edition of Homer, Odyssee.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 30.11.2024. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.