TITUS
Kautiliya Arthasastra: Part No. 77

Chapter: 11 


(Non-payment of debts)


Sentence: 1 
   sapādapaṇā dʰarmyā māsavr̥ddʰiḥ paṇaśatasya, pañcapaṇā vyāvahārikī, daśapaṇā kāntāragāṇām, viṃśatipaṇā sāmudrāṇām //
   
sapāda-paṇā dʰarmyā māsa-vr̥ddʰiḥ paṇa-śatasya, pañca-paṇā vyāvahārikī, daśa-paṇā kāntāragāṇām, viṃśati-paṇā sāmudrāṇām //

Sentence: 2 
   tataḥ paraṃ kartuḥ kārayituś ca pūrvaḥ sāhasadaṇḍaḥ, śrotr̥̄ṇām ekaikaṃ pratyardʰadaṇḍaḥ //
   
tataḥ paraṃ kartuḥ kārayituś ca pūrvaḥ sāhasa-daṇḍaḥ, śrotr̥̄ṇām eka-ekaṃ pratyardʰa-daṇḍaḥ //

Sentence: 3 
   rājany ayogakṣemāvahe tu dʰanikadʰāraṇikayoś caritram avekṣeta //
   
rājany ayoga-kṣema-āvahe tu dʰanika-dʰāraṇikayoś caritram avekṣeta //

Sentence: 4 
   dʰānyavr̥ddʰiḥ sasyaniṣpattāv upārdʰā, paraṃ mūlyakr̥tā vardʰeta //
   
dʰānya-vr̥ddʰiḥ sasya-niṣpattāv upārdʰā, paraṃ mūlya-kr̥tā vardʰeta //

Sentence: 5 
   prakṣepavr̥ddʰir udayād ardʰaṃ samnidʰānasannā vārṣikī deyā //
   
prakṣepa-vr̥ddʰir udayād ardʰaṃ samnidʰāna-sannā vārṣikī deyā //

Sentence: 6 
   cirapravāsaḥ stambʰapraviṣṭo vā mūlyadviguṇaṃ dadyāt //
   
cira-pravāsaḥ stambʰa-praviṣṭo vā mūlya-dvi-guṇaṃ dadyāt //

Sentence: 7 
   akr̥tvā vr̥ddʰiṃ sādʰayato vardʰayato vā, mūlyaṃ vā vr̥ddʰim āropya śrāvayato bandʰacaturguṇo daṇḍaḥ //
   
akr̥tvā vr̥ddʰiṃ sādʰayato vardʰayato vā, mūlyaṃ vā vr̥ddʰim āropya śrāvayato bandʰa-catur-guṇo daṇḍaḥ //

Sentence: 8 
   tuccʰaśrāvaṇāyām abʰūtacaturguṇaḥ //
   
tuccʰa-śrāvaṇāyām abʰūta-catur-guṇaḥ //

Sentence: 9 
   tasya tribʰāgam ādātā dadyāt, śeṣaṃ pradātā //
   
tasya tri-bʰāgam ādātā dadyāt, śeṣaṃ pradātā //

Sentence: 10 
   dīrgʰasattravyādʰigurukuloparuddʰaṃ bālam asāraṃ vā narṇam anuvardʰeta //
   
dīrgʰa-sattra-vyādʰi-guru-kula-uparuddʰaṃ bālam asāraṃ vā na+ r̥ṇam anuvardʰeta //

Sentence: 11 
   mucyamānam r̥ṇam apratigr̥hṇato dvādaśapaṇo daṇḍaḥ //
   
mucyamānam r̥ṇam apratigr̥hṇato dvādaśa-paṇo daṇḍaḥ //

Sentence: 12 
   kāraṇāpadeśena nivr̥ttavr̥ddʰikam anyatra tiṣṭʰet //
   
kāraṇa-apadeśena nivr̥tta-vr̥ddʰikam anyatra tiṣṭʰet //

Sentence: 13 
   daśavarṣopekṣitam r̥ṇam apratigrāhyam, anyatra bālavr̥ddʰavyādʰitavyasaniproṣitadeśatyāgarājyavibʰramebʰyaḥ //
   
daśa-varṣa-upekṣitam r̥ṇam apratigrāhyam, anyatra bāla-vr̥ddʰa-vyādʰita-vyasani-proṣita-deśa-tyāga-rājya-vibʰramebʰyaḥ //

Sentence: 14 
   pretasya putrāḥ kusīdaṃ dadyuḥ, dāyādā vā riktʰaharāḥ, sahagrāhiṇaḥ, pratibʰuvo vā //
   
pretasya putrāḥ kusīdaṃ dadyuḥ, dāyādā vā riktʰa-harāḥ, saha-grāhiṇaḥ, pratibʰuvo vā //

Sentence: 15 
   na prātibʰāvyam anyat //
   
na prātibʰāvyam anyat //

Sentence: 16 
   asāraṃ bālaprātibʰāvyam //
   
asāraṃ bāla-prātibʰāvyam //

Sentence: 17 
   asaṃkʰyātadeśakālaṃ tu putrāḥ pautrā dāyādā vā riktʰaṃ haramāṇā dadyuḥ //
   
asaṃkʰyāta-deśa-kālaṃ tu putrāḥ pautrā dāyādā vā riktʰaṃ haramāṇā dadyuḥ //

Sentence: 18 
   jīvitavivāhabʰūmiprātibʰāvyam asaṃkʰyātadeśakālaṃ tu putrāḥ pautrā vā vaheyuḥ //
   
jīvita-vivāha-bʰūmi-prātibʰāvyam asaṃkʰyāta-deśa-kālaṃ tu putrāḥ pautrā vā vaheyuḥ //

Sentence: 19 
   nānarṇasamavāye tu naikaṃ dvau yugapad abʰivadeyātām, anyatra pratiṣṭʰamānāt //
   
nānā+ r̥ṇa-samavāye tu na+ ekaṃ dvau yugapad abʰivadeyātām, anyatra pratiṣṭʰamānāt //

Sentence: 20 
   tatrāpi gr̥hītānupūrvyā rājaśrotriyadravyaṃ vā pūrvaṃ pratipādayet //
   
tatra+ api gr̥hīta-ānupūrvyā rāja-śrotriya-dravyaṃ vā pūrvaṃ pratipādayet //

Sentence: 21 
   dampatyoḥ pitāputrayoḥ bʰrātr̥̄ṇāṃ cāvibʰaktānāṃ parasparakr̥tam r̥ṇam asādʰyam //
   
dampatyoḥ pitā-putrayoḥ bʰrātr̥̄ṇāṃ ca+ avibʰaktānāṃ paraspara--kr̥tam r̥ṇam asādʰyam //

Sentence: 22 
   agrāhyāḥ karmakāleṣu karṣakā rājapuruṣāś ca //
   
agrāhyāḥ karma-kāleṣu karṣakā rāja-puruṣāś ca //

Sentence: 23 
   strī cāpratiśrāviṇī patikr̥tam r̥ṇam, anyatra gopālakārdʰasītikebʰyaḥ //
   
strī ca+ apratiśrāviṇī pati-kr̥tam r̥ṇam, anyatra go-pālaka-ardʰa-sītikebʰyaḥ //

Sentence: 24 
   patis tu grāhyaḥ strīkr̥tam r̥ṇam, apratividʰāya proṣita iti //
   
patis tu grāhyaḥ strī-kr̥tam r̥ṇam, aprati-vidʰāya proṣita iti //

Sentence: 25 
   sampratipattāv uttamaḥ //
   
sampratipattāv uttamaḥ //

Sentence: 26 
   asmapratipattau tu sākṣiṇaḥ pramāṇaṃ prātyayikāḥ śucayo ʼnumatā vā trayo ʼvarārdʰyāḥ //
   
asmapratipattau tu sākṣiṇaḥ pramāṇaṃ prātyayikāḥ śucayo+ anumatā vā trayo+ avara-ardʰyāḥ //

Sentence: 27 
   pakṣānumatau vā dvau, r̥ṇaṃ prati na tv evaikaḥ //
   
pakṣa-anumatau vā dvau, r̥ṇaṃ prati na tv eva+ ekaḥ //

Sentence: 28 
   pratiṣiddʰāḥ syālasahāyānvartʰidʰanikadʰāraṇikavairinyaṅgadʰr̥tadaṇḍāḥ, pūrve cāvyavahāryāḥ //
   
pratiṣiddʰāḥ syāla-sahāya-anvartʰi-dʰanika-dʰāraṇika-vairi-nyaṅga-dʰr̥ta-daṇḍāḥ, pūrve ca+ avyavahāryāḥ //

Sentence: 29 
   rājaśrotriyagrāmabʰr̥takakuṣṭʰivraṇinaḥ patitacaṇḍālakutsitakarmāṇo ʼndʰabadʰiramūkāhaṃvādinaḥ strīrājapuruṣāś ca, anyatra svavargebʰyaḥ //
   
rāja-śrotriya-grāma-bʰr̥taka-kuṣṭʰi-vraṇinaḥ patita-caṇḍāla-kutsita-karmāṇo+ andʰa-badʰira-mūka-ahaṃ-vādinaḥ strī-rāja-puruṣāś ca, anyatra sva-vargebʰyaḥ //

Sentence: 30 
   pāruṣyasteyasaṃgrahaṇeṣu tu vairisyālasahāyavarjāḥ //
   
pāruṣya-steya-saṃgrahaṇeṣu tu vairi-syāla-sahāya-varjāḥ //

Sentence: 31 
   rahasyavyavahāreṣv ekā strī puruṣa upaśrotā upadraṣṭā vā sākṣī syād rājatāpasavarjam //
   
rahasya-vyavahāreṣv ekā strī puruṣa upaśrotā upadraṣṭā vā sākṣī syād rāja-tāpasa-varjam //

Sentence: 32 
   svāmino bʰr̥tyānām r̥tvigācāryāḥ śiṣyāṇāṃ mātāpitarau putrāṇāṃ cānigraheṇa sākṣyaṃ kuryuḥ, tesām itare vā //
   
svāmino bʰr̥tyānām r̥tvig-ācāryāḥ śiṣyāṇāṃ mātā-pitarau putrāṇāṃ ca+ anigraheṇa sākṣyaṃ kuryuḥ, tesām itare vā //

Sentence: 33 
   parasparābʰiyoge caiṣām uttamāḥ paroktā daśabandʰaṃ dadyuḥ, avarāḥ pañcabandʰam // iti sākṣyadʰikāraḥ //
   
paraspara-abʰiyoge ca+ eṣām uttamāḥ parā-uktā daśa-bandʰaṃ dadyuḥ, avarāḥ pañca-bandʰam // iti sākṣy-adʰikāraḥ //

Sentence: 34 
   brāhmaṇodakumbʰāgnisakāśe sākṣiṇaḥ parigr̥hṇīyāt //
   
brāhmaṇa-uda-kumbʰa-agni-sakāśe sākṣiṇaḥ parigr̥hṇīyāt //

Sentence: 35 
   tatra brāhmaṇaṃ brūyāt "satyaṃ brūhi" iti //
   
tatra brāhmaṇaṃ brūyāt "satyaṃ brūhi" iti //

Sentence: 36 
   rājanyaṃ vaiśyaṃ vā "mā taveṣṭāpūrtapʰalam, kapālahastaḥ śatrukulaṃ bʰikṣārtʰī gaccʰeḥ" iti //
   
rājanyaṃ vaiśyaṃ vā "mā tava+ iṣṭā-pūrta-pʰalam, kapāla-hastaḥ śatru-kulaṃ bʰikṣā-artʰī gaccʰeḥ" iti //

Sentence: 37 
   śūdraṃ "janmamaraṇāntare yad vaḥ puṇyapʰalaṃ tad rājānaṃ gaccʰed, rājñaś ca kilbiṣaṃ yuṣmān anyatʰāvāde, daṇḍaś cānubaddʰaḥ, paścād api jñāyeta yatʰādr̥ṣṭaśrutam, ekamantrāḥ satyam upaharata" iti //
   
śūdraṃ "janma-maraṇa-antare yad vaḥ puṇya-pʰalaṃ tad rājānaṃ gaccʰed, rājñaś ca kilbiṣaṃ yuṣmān anyatʰā-vāde, daṇḍaś ca+ anubaddʰaḥ, paścād api jñāyeta yatʰā-dr̥ṣṭa-śrutam, eka-mantrāḥ satyam upaharata" iti //

Sentence: 38 
   anupaharatāṃ saptarātrād ūrdʰvaṃ dvādaśapaṇo daṇḍaḥ, tripakṣād ūrdʰvam abʰiyogaṃ dadyuḥ //
   
anupaharatāṃ sapta-rātrād ūrdʰvaṃ dvādaśa-paṇo daṇḍaḥ, tri-pakṣād ūrdʰvam abʰiyogaṃ dadyuḥ //

Sentence: 39 
   sākṣibʰede yato bahavaḥ śucayo ʼnumatā vā tato niyaccʰeyuḥ, madʰyaṃ vā gr̥hṇīyuḥ //
   
sākṣi-bʰede yato bahavaḥ śucayo+ anumatā vā tato niyaccʰeyuḥ, madʰyaṃ vā gr̥hṇīyuḥ //

Sentence: 40 
   tad vā dravyaṃ rājā haret //
   
tad vā dravyaṃ rājā haret //

Sentence: 41 
   sākṣiṇaś ced abʰiyogād ūnaṃ brūyur atiriktasyābʰiyoktā bandʰaṃ dadyāt //
   
sākṣiṇaś ced abʰiyogād ūnaṃ brūyur atiriktasya+ abʰiyoktā bandʰaṃ dadyāt //

Sentence: 42 
   atiriktaṃ vā brūyus tadatiriktaṃ rājā haret //
   
atiriktaṃ vā brūyus tad-atiriktaṃ rājā haret //

Sentence: 43 
   bāliśyād abʰiyoktur vā duhśrutaṃ durlikʰitaṃ pretābʰiniveśaṃ vā samīkṣya sākṣipratyayam eva syāt //
   
bāliśyād abʰiyoktur vā duhśrutaṃ durlikʰitaṃ preta-abʰiniveśaṃ vā samīkṣya sākṣi-pratyayam eva syāt //

Sentence: 44 
   "sākṣibāliṣyeṣv eva pr̥tʰaganuyoge deśakālakāryāṇāṃ pūrvamadʰyamottamā daṇḍāḥ" ity auśanasāḥ //
   
"sākṣi-bāliṣyeṣv eva pr̥tʰag-anuyoge deśa-kāla-kāryāṇāṃ pūrva-madʰyama-uttamā daṇḍāḥ" ity auśanasāḥ //

Sentence: 45 
   "kūṭasākṣiṇo yam artʰam abʰūtaṃ kuryur bʰūtaṃ vā nāśayeyus tad daśaguṇaṃ daṇḍaṃ dadyuḥ" iti mānavāḥ //
   
"kūṭa-sākṣiṇo yam artʰam abʰūtaṃ kuryur bʰūtaṃ vā nāśayeyus tad daśa-guṇaṃ daṇḍaṃ dadyuḥ" iti mānavāḥ //

Sentence: 46 
   "bāliśyād vā visaṃvādayatāṃ citro gʰātaḥ" iti bārhaspatyāḥ //
   
"bāliśyād vā visaṃvādayatāṃ citro gʰātaḥ" iti bārhaspatyāḥ //

Sentence: 47 
   neti kauṭilyaḥ //
   
na+ iti kauṭilyaḥ //

Sentence: 48 
   dʰruvaṃ hi sākṣibʰiḥ śrotavyam //
   
dʰruvaṃ hi sākṣibʰiḥ śrotavyam //

Sentence: 49 
   aśr̥ṇvatāṃ caturviṃśatipaṇo daṇḍaḥ, tato ʼrdʰam abruvāṇānām //
   
aśr̥ṇvatāṃ catur-viṃśati-paṇo daṇḍaḥ, tato+ ardʰam abruvāṇānām //


Sentence: 50ab 
   deśakālāvidūrastʰān sākṣiṇaḥ pratipādayet /
   
deśa-kāla-avidūrastʰān sākṣiṇaḥ pratipādayet /

Sentence: 50cd 
   dūrastʰān aprasārān vā svāmivākyena sādʰayet //E
   
dūrastʰān aprasārān vā svāmi-vākyena sādʰayet //E







Copyright TITUS Project Frankfurt a/M 1999-2000. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.