TITUS
Dandin, Dasakumaracarita
Part No. 2
Ucchvasa: 5
[pañcama
uccʰvāsaḥ]
[pañcama+
uccʰvāsaḥ]
Page of edition: 137
Paragraph: 1
Sentence: 1
so
'pi
praṇamya
vijñāpayāmāsa
-
"deva
devasyānveṣaṇāya
dikṣu
bʰramann
abʰraṃkaṣasyāpi
vindʰyapārśvarūḍʰasya
vanaspater
adʰaḥ
pariṇatapataṅgabālapallavāvatamsite
paścimadigaṅganāmukʰe
palvalāmbʰasy
upaspr̥śyopāsya
sandʰyāṃ
tamaḥsamīkr̥teṣu
nimnonnateṣu
gantum
akṣamaḥ
kṣamātale
kisalayair
uparacayya
śayyāṃ
śiśayiṣamāṇaḥ
śirasi
kurvann
añjalim
"yāsmin
vanaspatau
vasati
devatā
saiva
me
śaraṇam
astu
śarārucakracārabʰīṣaṇāyāṃ
śarvagalaśyāmaśārvarāndʰakārapūrādʰmātagabʰīragahvarāyām
asyāṃ
mahāṭavyām
Page of edition: 138
ekakasya
me
prasuptasya
"
ity
upadʰāya
vāmabʰujam
aśayiṣi
\
so+
+api
praṇamya
vijñāpayāmāsa
-
"deva
devasya
_anveṣaṇāya
dikṣu
bʰramann+
abʰraṃ-kaṣasya
_api
vindʰya-pārśva-rūḍʰasya
vanaspater+
adʰaḥ
pariṇata-pataṅga-bāla-pallava-avatamsite
paścima-dig-aṅganā-mukʰe
palvala-ambʰasy+
upaspr̥śyā
_upāsya
sandʰyāṃ+
tamaḥ-samīkr̥teṣu
nimna-unnateṣu
gantum
a-kṣamaḥ
kṣamā-tale
kisalayair
uparacayya
śayyāṃ
śiśayiṣamāṇaḥ
śirasi
kurvann
añjalim
"yā
_asmin
vanaspatau
vasati
devatā
sā
_eva
me
śaraṇam
astu
śarāru-cakra-cāra-bʰīṣaṇāyāṃ
śarva-gala-śyāma-śārvara-andʰakāra-pūra-ādʰmāta-gabʰīra-gahvarāyām
asyāṃ
mahā-aṭavyām
Page of edition: 138
ekakasya
me
prasuptasya
"
ity
upadʰāya
vāma-bʰujam
aśayiṣi
\
Sentence: 2
tataḥ
kṣaṇād
evāvanidurlabʰena
sparśenāsu
kʰāyiṣata
kim
āpa
gātrāṇi
āhlādayiṣatendriyāṇi
abʰyamanāyiṣṭa
cāntarātmā
viśeṣataś
ca
hr̥ṣitās
tanūruhāḥ
paryaspʰuran
me
dakṣiṇabʰujaḥ
\
tataḥ
kṣaṇād+
eva
_avani-durlabʰena
sparśena
_asu
kʰāyiṣata
kim
āpa
gātrāṇi
āhlādayiṣata
_indriyāṇi
abʰyamanāyiṣṭa
ca
_antar-ātmā
viśeṣataś+
ca
hr̥ṣitās+
tanū-ruhāḥ
paryaspʰuran+
me
dakṣiṇa-bʰujaḥ
\
Sentence: 3
"katʰaṃ
nv
idam
"
iti
mandamandam
unmiṣann
upary
accʰacandrātapaccʰedakalpaṃ
śuklāmśukavitānam
aikṣiṣi
\
"katʰaṃ+
nv+
idam
"
iti
manda-mandam
unmiṣann+
upary+
accʰa-candra-ātapa-ccʰeda-kalpaṃ+
śukla-amśuka-vitānam
aikṣiṣi
\
Sentence: 4
vāmato
valitadr̥ṣṭiḥ
samayā
saudʰabʰittiṃ
citrāstaraṇaśāyinam
ativiśrabdʰaprasuptam
aṅganājanam
alakṣayam
\
vāmato+
valita-dr̥ṣṭiḥ
samayā
saudʰa-bʰittiṃ+
citra-āstaraṇa-śāyinam
ati-viśrabdʰa-prasuptam
aṅganā-janam
alakṣayam
\
Sentence: 5
dakṣiṇato
dattacakṣur
āgalitastanāmśukām
amr̥tapʰenapaṭalapāṇḍuraśayanaśāyinīm
ādivarāhadamṣṭrāmśujālalagnām
amsasrastadugdʰasāgaradukūlottarīyāṃ
bʰayasādʰvasamūrcʰitām
iva
dʰaraṇīm
aruṇādʰarakiraṇabālakisalayalāsyahetubʰir
ānanāravindaparimalodvāhibʰir
niḥśvāsamātariśvabʰir
īśvarekṣaṇadahanadagdʰaṃ
spʰuliṅgaśeṣam
anaṅgam
iva
sandʰukṣayantīm
antaḥsuptaṣaṭpadam
ambujam
iva
jātanidraṃ
sarasam
āmīlitalocanendīvaram
ānanaṃ
dadʰānām
airāvatamadāvalepalūnāpaviddʰām
iva
nandanavanakalpavr̥kṣaratnavallarīm
Page of edition: 139
kām
api
taruṇīm
ālokayam
\
dakṣiṇato+
datta-cakṣur+
āgalita-stana-amśukām
amr̥ta-pʰena-paṭala-pāṇḍura-śayana-śāyinīm
ādi-varāha-damṣṭrā-amśu-jāla-lagnām
amsa-srasta-dugdʰa-sāgara-dukūla-uttarīyāṃ+
bʰaya-sādʰvasa-mūrcʰitām
iva
dʰaraṇīm
aruṇa-adʰara-kiraṇa-bāla-kisalaya-lāsya-hetubʰir
ānana-aravinda-parimala-udvāhibʰir
niḥśvāsa-mātariśvabʰir
īśvara-īkṣaṇa-dahana-dagdʰaṃ
spʰuliṅga-śeṣam
an-aṅgam
iva
sandʰukṣayantīm
antaḥ-supta-ṣaṭ-padam
ambujam
iva
jāta-nidraṃ
sa-rasam
āmīlita-locana-indīvaram
ānanaṃ
dadʰānām
airāvata-mada-avalepa-lūna-apaviddʰām
iva
nandana-vana-kalpa-vr̥kṣa-ratna-vallarīm
Page of edition: 139
kām
api
taruṇīm
ālokayam
\
Sentence: 6
atarkayaṃ
ca
-
"kva
gatā
sā
mahāṭavī
kuta
idam
ūrdʰvāṇḍakapālasaṃ
puṭodarollekʰi
śaktidʰvajaśikʰaraśūlotsedʰaṃ
saudʰam
āgatam
kva
ca
tadaraṇyastʰalīsamāstīrṇaṃ
pallavaśayanam
kutastyaṃ
cedam
indugabʰastisambʰārabʰāsuraṃ
hamsatūladukūlaśayanam
\
atarkayaṃ+
ca
-
"kva
gatā
sā
mahā-aṭavī
kuta+
idam
ūrdʰva-aṇḍa-kapāla-saṃ+
puṭa-udara-ullekʰi
śakti-dʰvaja-śikʰara-śūla-utsedʰaṃ+
saudʰam
āgatam
kva
ca
tad-araṇya-stʰalī-samāstīrṇaṃ+
pallava-śayanam
kutastyaṃ+
ca
_idam
indu-gabʰasti-sambʰāra-bʰāsuraṃ
hamsa-tūla-dukūla-śayanam
\
Sentence: 7
eṣa
ca
ko
nu
śītaraśmikiraṇarajjudolāparibʰraṣṭamūrcʰita
ivāpsarogaṇaḥ
svairasuptaḥ
sundarījanaḥ
kā
ceyaṃ
devīvāravindahastā
śāradaśaśāṅkamaṇḍalāmaladukūlottaraccʰadam
adʰiśete
śayanatalam
\
eṣa+
ca
ko+
nu
śīta-raśmi-kiraṇa-rajju-dolā-paribʰraṣṭa-mūrcʰita+
iva
_apsaro-gaṇaḥ
svaira-suptaḥ
sundarī-janaḥ
kā
ca
_iyaṃ+
devī
_iva
_aravinda-hastā
śārada-śaśa-aṅka-maṇḍala-amala-dukūla-uttara-ccʰadam
adʰiśete
śayana-talam
\
Sentence: 8
na
tāvad
eṣā
devayoṣā
yato
mandamandam
indukiraṇaiḥ
samvāhyamānā
kamalinīva
saṅkucati
\
na
tāvad+
eṣā
deva-yoṣā
yato+
manda-mandam
indu-kiraṇaiḥ
samvāhyamānā
kamalinī
_iva
saṅkucati
\
Sentence: 9
bʰagnavr̥ntacyutarasabinduśabalitaṃ
pākapāṇḍucūtapʰalam
ivodbʰinnasvedarekʰam
ālakṣyate
gaṇḍastʰalam
\
bʰagna-vr̥nta-cyuta-rasa-bindu-śabalitaṃ+
pāka-pāṇḍu-cūta-pʰalam
ivā
_udbʰinna-sveda-rekʰam
ālakṣyate
gaṇḍa-stʰalam
\
Sentence: 10
abʰinavayauvanavidāhanirbʰaroṣmaṇi
kucataṭe
vaivarṇyam
upaiti
varṇakam
\
abʰinava-yauvana-vidāha-nirbʰara-ūṣmaṇi
kuca-taṭe
vaivarṇyam
upaiti
varṇakam
\
Sentence: 11
vāsasī
ca
paribʰogānurūpaṃ
dʰūsarimāṇam
ādarśayataḥ
\
vāsasī
ca
paribʰoga-anurūpaṃ+
dʰūsarimāṇam
ādarśayataḥ
\
Sentence: 12
tad
eṣā
mānuṣy
eva
\
tad+
eṣā
mānuṣy
:+
eva
\
Sentence: 13
diṣṭyā
cānuccʰiṣṭayauvanā
yataḥ
saukumāryam
āgatāḥ
samhatā
ivāvayavāḥ
prasnigdʰatamāpi
pāṇḍutānuviddʰeva
dehaccʰaviḥ
dantapīḍānabʰijñatayā
nātiviśadarāgo
mukʰe
vidrumadyutir
adʰaramaṇiḥ
anatyāpūrṇam
āraktamūlaṃ
campakakuḍmaladalam
iva
kaṭʰoraṃ
kapolatalam
Page of edition: 140
anaṅgabāṇapātamuktāśaṅkaṃ
ca
viśrabdʰamadʰuraṃ
supyate
na
caitadvakṣaḥstʰalaṃ
nirdayavimardavistāritamukʰastanayugalam
asti
cānati
krāntaśiṣṭamaryādacetaso
mamāsyām
āsaktiḥ
\
diṣṭyā
ca
_an-uccʰiṣṭa-yauvanā
yataḥ
saukumāryam
āgatāḥ
samhatā+
iva
_avayavāḥ
prasnigdʰatamā
_api
pāṇḍutā-anuviddʰā
_iva
deha-ccʰaviḥ
danta-pīḍā-an-abʰijñatayā
na
_ati-viśada-rāgo+
mukʰe
vidruma-dyutir+
adʰara-maṇiḥ
an-aty-āpūrṇam
ārakta-mūlaṃ+
campaka-kuḍmala-dalam
iva
kaṭʰoraṃ
kapola-talam
Page of edition: 140
an-aṅga-bāṇa-pāta-mukta-āśaṅkaṃ
ca
viśrabdʰa-madʰuraṃ
supyate
na
ca
_etad-vakṣaḥ-stʰalaṃ
nir-daya-vimarda-vistārita-mukʰa-stana-yugalam
asti
ca
_an-ati
krānta-śiṣṭa-maryāda-cetaso
mama
_asyām
āsaktiḥ
\
Sentence: 14
āsaktyanurūpaṃ
punar
āśliṣṭā
yadi
spaṣṭam
ārtaraveṇaiva
saha
nidrāṃ
mokṣyati
\
āsakty-anurūpaṃ+
punar+
āśliṣṭā
yadi
spaṣṭam
ārta-raveṇa
_eva
saha
nidrāṃ+
mokṣyati
\
Sentence: 15
atʰāhaṃ
na
śakṣyāmi
cānupaśliṣya
śayitum
\
atʰa
_ahaṃ+
na
śakṣyāmi
ca
_an-upaśliṣya
śayitum
\
Sentence: 16
ato
yad
bʰāvi
tad
bʰavatu
\
ato+
yad+
bʰāvi
tad+
bʰavatu
\
Sentence: 17
bʰāgyam
atra
parīkṣiṣye
" \
bʰāgyam
atra
parīkṣiṣye
" \
Sentence: 18
iti
spr̥ṣṭāspr̥ṣṭam
eva
kim
apy
āviddʰarāgasādʰvasaṃ
lakṣyasuptaḥ
stʰito
'smi
\
iti
spr̥ṣṭa-a-spr̥ṣṭam
eva
kim
apy+
āviddʰa-rāga-sādʰvasaṃ+
lakṣya-suptaḥ
stʰito+
+asmi
\
Sentence: 19
sāpi
kim
apy
utkampinā
romodbʰedavatā
vāmapārśvena
sukʰāyamānena
mandamandajr̥mbʰitakārambʰamantʰarāṅgī
tvaṅgadagrapakṣmaṇoś
cakṣuṣor
alasatāntatārakeṇānatipakvanidrākaṣāyitāpāṅgaparabʰāgeṇa
yugaleneṣad
unmilantī
trāsavismayaharṣarāgaśaṅkāvilāsavibʰramavyavahitāni
vrīḍāntarāṇi
kāni
kāny
api
kāmenādbʰutānubʰāvenāvastʰāntarāṇi
kāryamāṇā
parijanaprabodʰanodyatā
giraṃ
kāmāvegaparavaśaṃ
hr̥dayam
aṅgāni
ca
sādʰvasāyāsasambadʰyamānasvedapulakāni
Page of edition: 141
katʰaṃ
katʰam
api
nigr̥hya
saspr̥heṇa
madʰurakūṇitatribʰāgeṇa
mandamandapracāritena
cakṣuṣā
madaṅgāni
nirvarṇya
dūrotsarpitapūrvakāyāpi
tasminn
eva
śayane
sacakitam
aśayiṣṭa
\
sā
_api
kim
apy+
utkampinā
roma-udbʰedavatā
vāma-pārśvena
sukʰāyamānena
manda-manda-jr̥mbʰita-kārambʰa-mantʰara-aṅgī
tvaṅgad-agra-pakṣmaṇoś+
cakṣuṣor+
alasa-tānta-tārakeṇa
_an-atipakva-nidrā-kaṣāyita-apāṅga-para-bʰāgeṇa
yugalena
_īṣad+
unmilantī
trāsa-vismaya-harṣa-rāga-śaṅkā-vilāsa-vibʰrama-vyavahitāni
vrīḍā-antarāṇi
kāni
kāny
api
kāmena
_adbʰuta-anubʰāvena
_avastʰā-antarāṇi
kāryamāṇā
parijana-prabodʰana-udyatā
giraṃ
kāma-āvega-para-vaśaṃ
hr̥dayam
aṅgāni
ca
sādʰvasa-āyāsa-sambadʰyamāna-sveda-pulakāni
Page of edition: 141
katʰaṃ
katʰam
api
nigr̥hya
sa-spr̥heṇa
madʰura-kūṇita-tri-bʰāgeṇa
manda-manda-pracāritena
cakṣuṣā
mad-aṅgāni
nirvarṇya
dūra-utsarpita-pūrva-kāyā
_api
tasminn
eva
śayane
sa-cakitam
aśayiṣṭa
\
Sentence: 20
ajaniṣṭa
me
rāgāviṣṭacetaso
'pi
kim
api
nidrā
\
ajaniṣṭa
me
rāga-āviṣṭa-cetaso+
+api
kim
api
nidrā
\
Sentence: 21
punar
ananukūlasparśaduḥkʰāyattagātraḥ
prābudʰye
\
punar+
an-anukūla-sparśa-duḥkʰa-āyatta-gātraḥ
prābudʰye
\
Sentence: 22
prabuddʰasya
ca
me
saiva
mahāṭavī
tad
eva
tarutalaṃ
sa
eva
patrāstaro
'bʰūt
\
prabuddʰasya
ca
me
sā
_eva
mahā-aṭavī
tad+
eva
taru-talaṃ+
sa+
eva
patra-āstaro+
+abʰūt
\
Sentence: 23
vibʰāvarī
ca
vyabʰāsīt
\
vibʰāvarī
ca
vyabʰāsīt
\
Sentence: 24
abʰūc
ca
me
manasi
-
"kim
ayaṃ
svapnaḥ
kiṃ
vipralambʰo
vā
kim
iyam
āsurī
daivī
vā
kāpi
māyā
\
abʰūc+
ca
me
manasi
-
"kim
ayaṃ+
svapnaḥ
kiṃ+
vipralambʰo+
vā
kim
iyam
āsurī
daivī
vā
kā
_api
māyā
\
Sentence: 25
yad
bʰāvi
tad
bʰavatu
\
yad+
bʰāvi
tad+
bʰavatu
\
Sentence: 26
nāham
idaṃ
tatvato
nāvabudʰya
mokṣyāmi
bʰūmiśayyām
\
na
_aham
idaṃ+
tatvato+
na
_avabudʰya
mokṣyāmi
bʰūmi-śayyām
\
Sentence: 27
yāvadāyur
atratyāyai
devatāyai
pratiśayito
bʰavāmi
"
iti
niścitamatir
atiṣṭʰam
\\
yāvad-āyur+
atratyāyai
devatāyai
pratiśayito+
bʰavāmi
"
iti
niścita-matir+
atiṣṭʰam
\\
Paragraph: 2
Sentence: 1
atʰāvirbʰūya
kāpi
ravikarābʰitaptakuvalayadāmatāntāṅgayaṣṭiḥ
kliṣṭanivasanottarīyā
niralaktakarūkṣapāṭalena
niḥśvāsoṣmajarjaritatviṣā
dantaccʰadena
vamantīva
virahānalam
anavaratasaliladʰārāvisarjanād
rudʰirāvaśeṣam
iva
lohitataraṃ
dvitayam
akṣṇor
udvahantī
kulacāritrabandʰanapāśavibʰrameṇaikaveṇībʰūtena
keśapāśena
nīlāmśukacīracūḍikāparivr̥tā
pativratāpatākeva
sañcarantī
kṣāmakṣāmāpi
devatānubʰāvād
anatikṣīṇavarṇāvakāśā
sīmantinī
praṇipatantaṃ
māṃ
praharṣotkampitena
bʰujalatādvayenottʰāpya
putravat
pariṣvajya
śirasy
upāgʰrāya
vātsalyam
iva
stanayugalena
stanyaccʰalāt
prakṣarantī
śiśireṇāśruṇā
niruddʰakaṇṭʰī
snehagadgadaṃ
Page of edition: 142
vyāhārṣīt
"
vatsa
yadi
vaḥ
katʰitavatī
magadʰarājamahiṣī
vasumatī
mama
haste
bālam
artʰapālaṃ
nidʰāya
katʰāṃ
ca
kāñcid
ātmabʰartr̥putrasakʰījanānubaddʰāṃ
rājarājapravartitāṃ
kr̥tvāntardʰānam
agād
ātmajā
maṇibʰadrasyeti
sāham
asmi
vo
jananī
\
atʰa
_āvirbʰūya
kā
_api
ravi-kara-abʰitapta-kuvalaya-dāma-tānta-aṅga-yaṣṭiḥ
kliṣṭa-nivasana-uttarīyā
nir-alaktaka-rūkṣa-pāṭalena
niḥśvāsa-ūṣma-jarjarita-tviṣā
danta-ccʰadena
vamantī
_iva
viraha-analam
an-avarata-salila-dʰārā-visarjanād+
rudʰira-avaśeṣam
iva
lohitataraṃ
dvitayam
akṣṇor
udvahantī
kula-cāritra-bandʰana-pāśa-vibʰrameṇa
_eka-veṇībʰūtena
keśa-pāśena
nīla-amśuka-cīra-cūḍikā-parivr̥tā
pati-vratā-patākā
_iva
sañcarantī
kṣāma-kṣāmā
_api
devatā-anubʰāvād
an-atikṣīṇa-varṇa-avakāśā
sīmantinī
praṇipatantaṃ
māṃ
praharṣa-utkampitena
bʰuja-latā-dvayenā
_uttʰāpya
putra-vat
pariṣvajya
śirasy
upāgʰrāya
vātsalyam
iva
stana-yugalena
stanya-ccʰalāt
prakṣarantī
śiśireṇa
_aśruṇā
niruddʰa-kaṇṭʰī
sneha-gadgadaṃ
Page of edition: 142
vyāhārṣīt
-"
vatsa
yadi
vaḥ
katʰitavatī
magadʰa-rāja-mahiṣī
vasumatī
mama
haste
bālam
artʰa-pālaṃ
nidʰāya
katʰāṃ
ca
kāñ-cid
ātma-bʰartr̥-putra-sakʰī-jana-anubaddʰāṃ
rāja-rāja-pravartitāṃ
kr̥tvā
_antar-dʰānam
agād
ātmajā
maṇi-bʰadrasya
_iti
sā
_aham
asmi
vo
jananī
\
Sentence: 2
pitur
vo
dʰarmapālasūnoḥ
sumitrānujasya
kāmapālasya
pādamūlān
niṣkāraṇakopakaluṣitāśayā
proṣyānuśayavidʰurā
svapne
kenāpi
rakṣorūpeṇopetya
śaptāsmi
-
"caṇḍikāyāṃ
tvayi
varṣamātraṃ
vasāmi
pravāsaduḥkʰāya
"
iti
bruvataivāham
āviṣṭā
prābudʰye
\
pitur+
vo+
dʰarma-pāla-sūnoḥ
sumitrā-anujasya
kāma-pālasya
pāda-mūlān+
niṣ-kāraṇa-kopa-kaluṣita-āśayā
proṣya
_anuśaya-vidʰurā
svapne
kena
_api
rakṣo-rūpeṇā
_upetya
śaptā
_asmi
-
"caṇḍikāyāṃ+
tvayi
varṣa-mātraṃ+
vasāmi
pravāsa-duḥkʰāya
"
iti
bruvatā
_eva
_aham
āviṣṭā
prābudʰye
\
Sentence: 3
gataṃ
ca
tad
varṣaṃ
varṣasahasradīrgʰam
\
gataṃ+
ca
tad+
varṣaṃ+
varṣa-sahasra-dīrgʰam
\
Sentence: 4
atītāyāṃ
tu
yāminyāṃ
devadevasya
tryambakasya
śrāvastyām
utsavasamājam
anubʰūya
bandʰujanaṃ
ca
stʰānastʰānebʰyaḥ
samnipatitam
abʰisamīkṣya
muktaśāpā
patyuḥ
pārśvam
abʰisarāmīti
prastʰitāyām
eva
mayi
tvam
atrābʰyupetya
"prapanno
'smi
śaraṇam
ihatyāṃ
devatām
"
iti
prasupto
'si
\
atītāyāṃ+
tu
yāminyāṃ+
deva-devasya
try-ambakasya
śrāvastyām
utsava-samājam
anubʰūya
bandʰu-janaṃ+
ca
stʰāna-stʰānebʰyaḥ
samnipatitam
abʰisamīkṣya
mukta-śāpā
patyuḥ
pārśvam
abʰisarāmi
_iti
prastʰitāyām
eva
mayi
tvam
atra
_abʰyupetya
"prapanno+
+asmi
śaraṇam
ihatyāṃ
devatām
"
iti
prasupto
'si
\
Sentence: 5
evaṃ
śāpaduḥkʰāviṣṭayā
tu
mayā
tadā
na
tatvataḥ
pariccʰinno
bʰavān
\
evaṃ+
śāpa-duḥkʰa-āviṣṭayā
tu
mayā
tadā
na
tatvataḥ
pariccʰinno+
bʰavān
\
Sentence: 6
api
tu
śaraṇāgatam
aviralapramādāyām
asyāṃ
mahāṭavyām
ayuktaṃ
parityajya
gantum
iti
mayā
tvam
api
svapann
evāsi
nītaḥ
\
api
tu
śaraṇa-āgatam
a-virala-pramādāyām
asyāṃ+
mahā-aṭavyām
a-yuktaṃ+
parityajya
gantum
iti
mayā
tvam
api
svapann+
eva
_asi
nītaḥ
\
Sentence: 7
pratyāsanne
ca
tasmin
devagr̥he
punar
acintayam
-
"katʰam
iha
taruṇenānena
saha
samājaṃ
gamiṣyāmi
"
iti
\
pratyāsanne
ca
tasmin
deva-gr̥he
punar+
acintayam
-
"katʰam
iha
taruṇena
_anena
saha
samājaṃ+
gamiṣyāmi
"
iti
\
Sentence: 8
atʰa
rājñaḥ
śrāvastīśvarasya
yatʰārtʰanāmno
dʰarmavardʰanasya
kanyāṃ
navamālikāṃ
gʰarmakālasubʰage
kanyāpuravimānaharmyatale
viśālakomalaṃ
śayyātalam
adʰiśayānāṃ
yadr̥ccʰayopalabʰya
"diṣṭyeyaṃ
suptā
parijanaś
ca
gāḍʰanidraḥ
\
atʰa
rājñaḥ
śrāvastī-īśvarasya
yatʰā-artʰa-nāmno+
dʰarma-vardʰanasya
kanyāṃ+
nava-mālikāṃ+
gʰarma-kāla-subʰage
kanyā-pura-vimāna-harmya-tale
viśāla-komalaṃ+
śayyā-talam
adʰiśayānāṃ+
yad-r̥ccʰayā
_upalabʰya
"diṣṭyā
_iyaṃ+
suptā
parijanaś+
ca
gāḍʰa-nidraḥ
\
Sentence: 9
śetām
ayam
atra
muhūrtamātraṃ
brāhmaṇakumāro
yāvat
kr̥takr̥tyā
nivarteya
"
iti
tvāṃ
tatra
śāyayitvā
tam
uddeśam
agamam
\
śetām
ayam
atra
muhūrta-mātraṃ+
brāhmaṇa-kumāro+
yāvat
kr̥ta-kr̥tyā
nivarteya
"
iti
tvāṃ+
tatra
śāyayitvā
tam
uddeśam
agamam
\
Sentence: 10
dr̥ṣṭvā
cotsavaśriyam
nirviśya
ca
svajanadarśanasukʰam
abʰivādya
ca
tribʰuvaneśvaram
Page of edition: 143
ātmālīkapratyākalanopārūḍʰasādʰvasaṃ
ca
namaskr̥tya
bʰaktipraṇatahr̥dayā
bʰagavatīm
ambikāṃ
tayā
giriduhitrā
devyā
sasmitam
"ayi
bʰadre
mā
bʰaiṣīḥ
\
dr̥ṣṭvā
cā
_utsava-śriyam
nirviśya
ca
sva-jana-darśana-sukʰam
abʰivādya
ca
tri-bʰuvana-īśvaram
Page of edition: 143
ātma-alīka-pratyākalana-upārūḍʰa-sādʰvasaṃ+
ca
namaskr̥tya
bʰakti-praṇata-hr̥dayā
bʰagavatīm
ambikāṃ+
tayā
giri-duhitrā
devyā
sa-smitam
"ayi
bʰadre
mā
bʰaiṣīḥ
\
Sentence: 11
bʰavedānīṃ
bʰartr̥pārśvagāminī
\
bʰava
_idānīṃ+
bʰartr̥-pārśva-gāminī
\
Sentence: 12
gatas
te
śāpaḥ
ity
anugr̥hītā
sadya
eva
pratyāpannamahimā
pratinivr̥tya
dr̥ṣṭvaiva
tvāṃ
yatʰāvad
abʰyajānām
-
"katʰaṃ
matsuta
evāyaṃ
vatsasyārtʰapālasya
prāṇabʰūtaḥ
sakʰā
pramatir
iti
\
gatas+
te
śāpaḥ
ity+
anugr̥hītā
sadya+
eva
pratyāpanna-mahimā
pratinivr̥tya
dr̥ṣṭvā
_eva
tvāṃ+
yatʰāvad+
abʰyajānām
-
"katʰaṃ+
mat-suta+
eva
_ayaṃ+
vatsasya
_artʰa-pālasya
prāṇa-bʰūtaḥ
sakʰā
pramatir+
iti
\
Sentence: 13
pāpayā
mayāsminn
ajñānād
audāsīnyam
ācaritam
api
cāyam
asyām
āsaktabʰāvaḥ
\
pāpayā
mayā
_asminn+
a-jñānād+
audāsīnyam
ācaritam
api
ca
_ayam
asyām
āsakta-bʰāvaḥ
\
Sentence: 14
kanyā
cainaṃ
kāmayate
yuvānam
\
kanyā
ca
_enaṃ+
kāmayate
yuvānam
\
Sentence: 15
ubʰau
cemau
lakṣyasuptau
trapayā
sādʰvasena
vānyo
'nyam
ātmānaṃ
na
vivr̥ṇvāte
\
ubʰau
ca
_imau
lakṣya-suptau
trapayā
sādʰvasena
vā
_anyo-anyam
ātmānaṃ+
na
vivr̥ṇvāte
\
Sentence: 16
gantavyaṃ
ca
mayā
\
gantavyaṃ+
ca
mayā
\
Sentence: 17
kāmāgʰrātayāpy
anayā
kanyayā
rahasyarakṣaṇāya
na
samābʰāṣitaḥ
sakʰījanaḥ
parijano
vā
\
kāma-āgʰrātayā
_apy+
anayā
kanyayā
rahasya-rakṣaṇāya
na
samābʰāṣitaḥ
sakʰī-janaḥ
parijano+
vā
\
Sentence: 18
nayāmi
tāvat
kumāram
\
nayāmi
tāvat
kumāram
\
Sentence: 19
punar
apīmam
artʰaṃ
labdʰalakṣo
yatʰopapannair
upāyaiḥ
sādʰayiṣyati
"
iti
matprabʰāvaprasvāpitaṃ
bʰavantam
etad
eva
patraśayanam
pratyanaiṣam
\
punar+
api
_imam
artʰaṃ+
labdʰa-lakṣo+
yatʰā
_upapannair+
upāyaiḥ
sādʰayiṣyati
"
iti
mat-prabʰāva-prasvāpitaṃ+
bʰavantam
etad+
eva
patra-śayanam
pratyanaiṣam
\
Sentence: 20
evam
idaṃ
vr̥ttam
\
evam
idaṃ+
vr̥ttam
\
Sentence: 21
eṣā
cāhaṃ
pitus
te
pādamūlaṃ
pratyupasarpeyam
"
iti
prāñjaliṃ
māṃ
bʰūyo
bʰūyaḥ
pariṣvajya
śirasy
upāgʰrāya
kapolayoś
cumbitvā
snehavihvalā
gatāsīt
\\
eṣā
ca
_ahaṃ+
pitus+
te
pāda-mūlaṃ+
pratyupasarpeyam
"
iti
prāñjaliṃ+
māṃ+
bʰūyo+
bʰūyaḥ
pariṣvajya
śirasy+
upāgʰrāya
kapolayoś+
cumbitvā
sneha-vihvalā
gatā
_āsīt
\\
Paragraph: 3
Sentence: 1
ahaṃ
ca
pañcabāṇavaśyaḥ
śrāvastīm
abʰyavartiṣi
\
ahaṃ+
ca
pañca-bāṇa-vaśyaḥ
śrāvastīm
abʰyavartiṣi
\
Sentence: 2
mārge
ca
mahati
nigame
naigamānāṃ
tāmracūḍayuddʰakolāhalo
mahān
āsīt
\
mārge
ca
mahati
nigame
naigamānāṃ+
tāmra-cūḍa-yuddʰa-kolāhalo+
mahān
āsīt
\
Sentence: 3
ahaṃ
ca
tatra
samnihitaḥ
kiñcid
asmeṣi
\
ahaṃ+
ca
tatra
samnihitaḥ
kiñ-cid+
asmeṣi
\
Sentence: 4
samnidʰiniṣaṇṇas
tu
me
vr̥ddʰaviṭaḥ
ko
'pi
brāhmaṇaḥ
śanaiḥ
smitahetum
apr̥ccʰat
\
samnidʰi-niṣaṇṇas+
tu
me
vr̥ddʰa-viṭaḥ
ko+
+api
brāhmaṇaḥ
śanaiḥ
smita-hetum
apr̥ccʰat
\
Sentence: 5
abravaṃ
ca
-
"katʰam
iva
nārikelajāteḥ
prācyavāṭakukkuṭasya
pratīcyavāṭaḥ
puruṣair
asamīkṣya
balākājātis
tāmracūḍo
balapramāṇādʰikasyaiva
prativisr̥ṣṭaḥ
iti
\
abravaṃ+
ca
-
"katʰam
iva
nārikela-jāteḥ
prācya-vāṭa-kukkuṭasya
pratīcya-vāṭaḥ
puruṣair+
a-samīkṣya
balākā-jātis+
tāmra-cūḍo+
bala-pramāṇa-adʰikasya
_eva
prativisr̥ṣṭaḥ
iti
\
Sentence: 6
so
'pi
tajjñaḥ
Page of edition: 144
"kim
ajñair
ebʰir
vyutpāditaiḥ
\
so+
+api
taj-jñaḥ
Page of edition: 144
"kim
a-jñair+
ebʰir+
vyutpāditaiḥ
\
Sentence: 7
tūṣṇīm
āssva
"
ity
upahastikāyās
tāmbūlaṃ
karpūrasahitam
uddʰr̥tya
mahyaṃ
datvā
citrāḥ
katʰāḥ
katʰayan
kṣaṇam
atiṣṭʰat
\
tūṣṇīm
āssva
"
ity+
upahastikāyās+
tāmbūlaṃ+
karpūra-sahitam
uddʰr̥tya
mahyaṃ+
datvā
citrāḥ
katʰāḥ
katʰayan
kṣaṇam
atiṣṭʰat
\
Sentence: 8
prāyudʰyata
cātisamrabdʰam
anuprahārapravr̥ttasvapakṣamuktakaṇṭʰīravaravaṃ
vihaṅgamadvayam
\
prāyudʰyata
ca
_ati-samrabdʰam
anuprahāra-pravr̥tta-sva-pakṣa-mukta-kaṇṭʰīrava-ravaṃ+
vihaṅgama-dvayam
\
Sentence: 9
jitaś
cāsau
pratīcyavāṭakukkuṭaḥ
\
jitaś+
ca
_asau
pratīcya-vāṭa-kukkuṭaḥ
\
Sentence: 10
so
'pi
viṭabrāhmaṇaḥ
svavāṭakukkuṭavijayahr̥ṣṭo
mayi
vayoviruddʰaṃ
sakʰyam
upetya
tadahaḥ
svagr̥ha
eva
snānabʰojanādi
kārayitvottaredyuḥ
śrāvastīṃ
prati
yāntaṃ
mām
anugamya
"
smartavyo
'si
saty
artʰe
iti
mitravad
visr̥jya
pratyayāsīt
\\
so+
+api
viṭa-brāhmaṇaḥ
sva-vāṭa-kukkuṭa-vijaya-hr̥ṣṭo+
mayi
vayo-viruddʰaṃ+
sakʰyam
upetya
tad-ahaḥ
sva-gr̥hae+
eva
snāna-bʰojana-ādi
kārayitvā
_uttare-dyuḥ
śrāvastīṃ+
prati
yāntaṃ+
mām
anugamya
"
smartavyo+
+asi
saty+
artʰe
iti
mitravad+
visr̥jya
pratyayāsīt
\\
Paragraph: 4
Sentence: 1
ahaṃ
ca
gatvā
śrāvastīm
adʰvaśrānto
bāhyodyāne
latāmaṇḍape
śayito
'smi
\
ahaṃ+
ca
gatvā
śrāvastīm
adʰva-śrānto+
bāhya-udyāne
latā-maṇḍape
śayito+
+asmi
\
Sentence: 2
hamsakaravaprabodʰitaś
cottʰāya
kām
api
kvaṇitanūpuramukʰarābʰyāṃ
caraṇābʰyāṃ
madantikam
upasarantīṃ
yuvatīm
adrākṣam
\
hamsaka-rava-prabodʰitaś+
cā
_uttʰāya
kām
api
kvaṇita-nūpura-mukʰarābʰyāṃ+
caraṇābʰyāṃ+
mad-antikam
upasarantīṃ+
yuvatīm
adrākṣam
\
Sentence: 3
sā
tv
āgatya
svahastavartini
citrapaṭe
likʰitaṃ
matsadr̥śaṃ
kim
api
puṃrūpaṃ
māṃ
ca
paryāyeṇa
nirvarṇayantī
savismayaṃ
savitarkaṃ
saharṣaṃ
ca
kṣaṇam
avātiṣṭʰata
\
sā
tv+
āgatya
sva-hasta-vartini
citra-paṭe
likʰitaṃ+
mat-sadr̥śaṃ+
kim
api
puṃ-rūpaṃ+
māṃ+
ca
paryāyeṇa
nirvarṇayantī
sa-vismayaṃ+
sa-vitarkaṃ+
sa-harṣaṃ+
ca
kṣaṇam
avātiṣṭʰata
\
Sentence: 4
mayāpi
tatra
citrapaṭe
matsādr̥śyaṃ
paśyatā
taddr̥ṣṭiceṣṭitam
anākasmikaṃ
manyamānena
"nanu
sarvasādʰāraṇo
'yaṃ
ramaṇīyaḥ
puṇyārāmabʰūmibʰāgaḥ
\
mayā
_api
tatra
citra-paṭe
mat-sādr̥śyaṃ+
paśyatā
tad-dr̥ṣṭi-ceṣṭitam
an-ākasmikaṃ+
manyamānena
"nanu
sarva-sādʰāraṇo+
+ayaṃ+
ramaṇīyaḥ
puṇya-ārāma-bʰūmi-bʰāgaḥ
\
Sentence: 5
kim
iti
cirastʰitikleśo
'nubʰūyate
\
kim
iti
cira-stʰiti-kleśo+
+anubʰūyate
\
Sentence: 6
nanūpaveṣṭavyam
"
ity
abʰihitā
sā
sasmitam
"anugr̥hītāsmi
"
iti
nyaṣīdat
\
nanu
_upaveṣṭavyam
"
ity+
abʰihitā
sā
sa-smitam
"anugr̥hītā
_asmi
"
iti
nyaṣīdat
\
Sentence: 7
saṅkatʰā
ca
deśavārtānubaddʰā
kācanāvayor
abʰūt
\
saṅkatʰā
ca
deśa-vārtā-anubaddʰā
kācana
_āvayor+
abʰūt
\
Sentence: 8
katʰāsamśritā
ca
sā
"deśātitʰir
asi
\
katʰā-samśritā
ca
sā
"deśa-atitʰir+
asi
\
Sentence: 9
dr̥śyante
ca
te
'dʰvaśrāntānīva
gātrāṇi
\
dr̥śyante
ca
te+
+adʰva-śrāntāni
_iva
gātrāṇi
\
Sentence: 10
yadi
na
doṣo
madgr̥he
'dya
viśramitum
anugrahaḥ
kriyatām
"
ity
aśamsat
\
yadi
na
doṣo+
mad-gr̥he+
+adya
viśramitum
anugrahaḥ
kriyatām
"
ity+
aśamsat
\
Sentence: 11
ahaṃ
ca
"ayi
mugdʰe
naiṣa
doṣo
guṇa
eva
"
iti
tadanumārgagāmī
tadgr̥hagato
rājārheṇa
snānabʰojanādinopacaritaḥ
sukʰaṃ
niṣaṇṇo
rahasi
paryapr̥ccʰye
-
"mahābʰāga
digantarāṇi
bʰramatā
kaccid
asti
kiñcid
adbʰutaṃ
Page of edition: 145
bʰavatopalabdʰam
"
iti
\
ahaṃ+
ca
"ayi
mugdʰe
na
_eṣa+
doṣo+
guṇa+
eva
"
iti
tad-anu-mārga-gāmī
tad-gr̥ha-gato+
rāja-arheṇa
snāna-bʰojana-ādinā
_upacaritaḥ
sukʰaṃ+
niṣaṇṇo+
rahasi
paryapr̥ccʰye
-
"mahā-bʰāga
dig-antarāṇi
bʰramatā
kac-cid+
asti
kiñ-cid+
adbʰutaṃ+
Page of edition: 145
bʰavatā
_upalabdʰam
"
iti
\
Sentence: 12
mamābʰavan
manasi
-
"mahad
idam
āśāspadam
\
mama
_abʰavan+
manasi
-
"mahad+
idam
āśā-āspadam
\
Sentence: 13
eṣā
kʰalu
nikʰilaparijanasambādʰasamlakṣitāyāḥ
sakʰī
rājadārikāyāḥ
citrapaṭe
cāsminn
api
tadupariviracitasitavitānaṃ
harmyatalam
tadgataṃ
ca
prakāmavistīrṇaṃ
śaradabʰrapaṭalapāṇḍuraṃ
śayanam
tadadʰiśāyinī
ca
nidrālīḍʰalocanā
mamaiveyaṃ
pratikr̥tiḥ
\
eṣā
kʰalu
nikʰila-parijana-sambādʰa-samlakṣitāyāḥ
sakʰī
rāja-dārikāyāḥ
citra-paṭe
ca
_asminn+
api
tad-upari-viracita-sita-vitānaṃ+
harmya-talam
tad-gataṃ+
ca
prakāma-vistīrṇaṃ+
śarad-abʰra-paṭala-pāṇḍuraṃ+
śayanam
tad-adʰiśāyinī
ca
nidrā-ālīḍʰa-locanā
mama
_eva
_iyaṃ
pratikr̥tiḥ
\
Sentence: 14
ato
nūnam
anaṅgena
sāpi
rājakanyā
tāvatīṃ
bʰūmim
āropitā
yasyām
asahyamadanajvaravyatʰitonmāditā
satī
sakʰīnirbandʰapr̥ṣṭavikriyānimittā
cāturyeṇaitadrūpanirmāṇenaiva
samartʰam
uttaraṃ
dattavatī
\
ato+
nūnam
an-aṅgena
sā
_api
rāja-kanyā
tāvatīṃ+
bʰūmim
āropitā
yasyām
a-sahya-madana-jvara-vyatʰita-unmāditā
satī
sakʰī-nirbandʰa-pr̥ṣṭa-vikriyā-nimittā
cāturyeṇa
_etad-rūpa-nirmāṇena
_eva
samartʰam
uttaraṃ+
dattavatī
\
Sentence: 15
rūpasamvādāc
ca
samśayānayānayā
pr̥ṣṭo
bʰindyām
asyāḥ
samśayaṃ
yatʰānubʰavakatʰanena
"
iti
jātaniścayo
'bravam
-
"bʰadre
dehi
citrapaṭam
"
iti
\
rūpa-samvādāc+
ca
samśayānayā
_anayā
pr̥ṣṭo+
bʰindyām
asyāḥ
samśayaṃ+
yatʰā-anubʰava-katʰanena
"
iti
jāta-niścayo+
+abravam
-
"bʰadre
dehi
citra-paṭam
"
iti
\
Sentence: 16
sā
tv
arpitavatī
maddʰaste
\
sā
tv+
arpitavatī
mad-dʰaste
\
Sentence: 17
punas
tam
ādāya
tām
api
vyājasuptām
ullasanmadanarāgavihvalāṃ
vallabʰām
ekatraivābʰilikʰya
"kācid
evaṃbʰūtā
yuvatir
īdr̥śasya
pumsaḥ
pārśvaśāyiny
araṇyānīprasuptena
mayopalabdʰā
\
punas+
tam
ādāya
tām
api
vyāja-suptām
ullasan-madana-rāga-vihvalāṃ+
vallabʰām
ekatra
_eva
_abʰilikʰya
"kā-cid+
evaṃ-bʰūtā
yuvatir+
īdr̥śasya
pumsaḥ
pārśva-śāyiny
:+
araṇyānī-prasuptena
mayā
_upalabdʰā
\
Sentence: 18
kilaiṣa
svapnaḥ
"
ity
ālapaṃ
ca
\
kila
_eṣa+
svapnaḥ
"
ity+
ālapaṃ+
ca
\
Sentence: 19
hr̥ṣṭayā
tu
tayā
vistarataḥ
pr̥ṣṭaḥ
sarvam
eva
vr̥ttāntam
akatʰayam
\
hr̥ṣṭayā
tu
tayā
vistarataḥ
pr̥ṣṭaḥ
sarvam
eva
vr̥ttāntam
akatʰayam
\
Sentence: 20
asau
ca
sakʰyā
mannimittāny
avastʰāntarāṇy
avarṇayat
\
asau
ca
sakʰyā+
man-nimittāny+
avastʰā-antarāṇy+
avarṇayat
\
Sentence: 21
tad
ākarṇya
ca
"yadi
tava
sakʰyā
madanugrahonmukʰaṃ
mānasam
gamaya
kānicid
ahāni
\
tad+
ākarṇya
ca
"yadi
tava
sakʰyā+
mad-anugraha-unmukʰaṃ+
mānasam
gamaya
kāni-cid+
ahāni
\
Sentence: 22
kam
api
kanyāpure
nirāśaṅkanivāsakaraṇam
upāyam
āracayyāgamiṣyāmi
"
iti
katʰañcid
enām
abʰyupagamayya
gatvā
tad
eva
kʰarvaṭaṃ
vr̥ddʰaviṭena
samagaṃsi
\\
kam
api
kanyā-pure
nir-āśaṅka-nivāsa-karaṇam
upāyam
āracayya
_āgamiṣyāmi
"
iti
katʰañ-cid+
enām
abʰyupagamayya
gatvā
tad+
eva
kʰarvaṭaṃ+
vr̥ddʰa-viṭena
samagaṃsi
\\
Paragraph: 5
Sentence: 1
so
'pi
sasambʰramaṃ
viśramayya
tatʰaiva
snānabʰojanādi
kārayitvā
rahasy
apr̥ccʰat
-
"ārya
kasya
hetor
acireṇaiva
pratyāgato
'si
" \
so+
+api
sa-sambʰramaṃ+
viśramayya
tatʰā
_eva
snāna-bʰojana-ādi
kārayitvā
rahasy+
apr̥ccʰat
-
"ārya
kasya
hetor+
a-cireṇa
_eva
pratyāgato+
+asi
" \
Sentence: 2
pratyavādiṣam
enam
-
"stʰāna
evāham
āryeṇāsmi
pr̥ṣṭaḥ
\
pratyavādiṣam
enam
-
"stʰānae+
eva
_aham
āryeṇa
_asmi
pr̥ṣṭaḥ
\
Sentence: 3
śrūyatām
\
śrūyatām
\
Sentence: 4
asti
Page of edition: 146
hi
śrāvastī
nāma
nagarī
\
asti
Page of edition: 146
hi
śrāvastī
nāma
nagarī
\
Sentence: 5
tasyāḥ
patir
apara
iva
dʰarmaputro
dʰarmavardʰano
nāma
rājā
\
tasyāḥ
patir+
apara+
iva
dʰarma-putro+
dʰarma-vardʰano+
nāma
rājā
\
Sentence: 6
tasya
duhitā
pratyādeśa
iva
śriyaḥ
prāṇā
iva
kusumadʰanvanaḥ
saukumāryaviḍambitanavamālikā
vanamālikā
nāma
kanyā
\
tasya
duhitā
pratyādeśa+
iva
śriyaḥ
prāṇā+
iva
kusuma-dʰanvanaḥ
saukumārya-viḍambita-nava-mālikā
vana-mālikā
nāma
kanyā
\
Sentence: 7
sā
mayā
samāpattidr̥ṣṭā
kāmanārācapaṅktim
iva
kaṭākṣamālāṃ
mama
marmaṇi
vyakirat
\
sā
mayā
samāpatti-dr̥ṣṭā
kāma-nārāca-paṅktim
iva
kaṭākṣa-mālāṃ+
mama
marmaṇi
vyakirat
\
Sentence: 8
taccʰalyoddʰaraṇakṣamaś
ca
dʰanvantarisadr̥śas
tvad
r̥te
netaro
'sti
vaidya
iti
pratyāgato
'smi
\
tac-cʰalya-uddʰaraṇa-kṣamaś+
ca
dʰanvantari-sadr̥śas+
tvad+
r̥te
na
_itaro+
+asti
vaidya+
iti
pratyāgato+
+asmi
\
Sentence: 9
tat
prasīda
kañcid
upāyam
ācaritum
\
tat
prasīda
kañ-cid+
upāyam
ācaritum
\
Sentence: 10
ayam
ahaṃ
parivartitastrīveṣas
te
kanyā
nāma
bʰaveyam
\
ayam
ahaṃ+
parivartita-strī-veṣas+
te
kanyā
nāma
bʰaveyam
\
Sentence: 11
anugataś
ca
mayā
tvam
upagamya
dʰarmāsanagataṃ
dʰarmavardʰanaṃ
vakṣyasi
-
"mameyam
ekaiva
duhitā
\
anugataś+
ca
mayā
tvam
upagamya
dʰarma-āsana-gataṃ+
dʰarma-vardʰanaṃ+
vakṣyasi
-
"mama
_iyam
ekā
_eva
duhitā
\
Sentence: 12
jātamātrāyāṃ
tv
asyāṃ
janany
asyāḥ
saṃstʰitā
\
jāta-mātrāyāṃ+
tv+
asyāṃ+
janany+
asyāḥ
saṃstʰitā
\
Sentence: 13
mātā
ca
pitā
ca
bʰūtvāham
eva
vyavardʰayam
\
mātā
ca
pitā
ca
bʰūtvā
_aham
eva
vyavardʰayam
\
Sentence: 14
etadartʰam
eva
vidyāmayaṃ
śulkam
arjituṃ
gato
'bʰūd
avantinagarīm
ujjayinīm
asmadvaivāhyakulajaḥ
ko
'pi
vipradārakaḥ
\
etad-artʰam
eva
vidyā-mayaṃ+
śulkam
arjituṃ+
gato+
+abʰūd+
avanti-nagarīm
ujjayinīm
asmad-vaivāhya-kulajaḥ
ko+
+api
vipra-dārakaḥ
\
Sentence: 15
tasmai
ceyam
anumatā
dātum
itarasmai
na
yogyā
\
tasmai
ca
_iyam
anumatā
dātum
itarasmai
na
yogyā
\
Sentence: 16
taruṇī
bʰūtā
ceyam
\
taruṇī
bʰūtā
ca
_iyam
\
Sentence: 17
sa
ca
vilambitaḥ
\
sa+
ca
vilambitaḥ
\
Sentence: 18
tena
tam
ānīya
pāṇim
asyā
grāhayitvā
tasmin
nyastabʰāraḥ
samnyasiṣye
\
tena
tam
ānīya
pāṇim
asyā+
grāhayitvā
tasmin
nyasta-bʰāraḥ
samnyasiṣye
\
Sentence: 19
durabʰirakṣatayā
tu
duhitr̥̄ṇāṃ
muktaśaiśavānāṃ
viśeṣataś
cāmātr̥kāṇām
iha
devaṃ
mātr̥pitr̥stʰānīyaṃ
prajānām
āpannaśaraṇam
āgato
'smi
\
dur-abʰirakṣatayā
tu
duhitr̥̄ṇāṃ+
mukta-śaiśavānāṃ+
viśeṣataś+
ca
_a-mātr̥kāṇām
iha
devaṃ+
mātr̥-pitr̥-stʰānīyaṃ+
prajānām
āpanna-śaraṇam
āgato+
+asmi
\
Sentence: 20
yadi
vr̥ddʰaṃ
brāhmaṇam
adʰītinam
agatim
atitʰiṃ
ca
mām
anugrāhyapakṣe
gaṇayaty
ādirājacaritadʰuryo
devaḥ
Page of edition: 147
saiṣā
bʰavadbʰujaccʰāyām
akʰaṇḍitacāritrā
tāvad
adʰyāstāṃ
yāvad
asyāḥ
pāṇigrāhakam
ānayeyam
"
iti
\
yadi
vr̥ddʰaṃ+
brāhmaṇam
adʰītinam
a-gatim
atitʰiṃ+
ca
mām
anugrāhya-pakṣe
gaṇayaty+
ādi-rāja-carita-dʰuryo+
devaḥ
Page of edition: 147
sā
_eṣā
bʰavad-bʰuja-ccʰāyām
a-kʰaṇḍita-cāritrā
tāvad+
adʰyāstāṃ+
yāvad+
asyāḥ
pāṇi-grāhakam
ānayeyam
"
iti
\
Sentence: 21
sa
evam
ukto
niyatam
abʰimanāyamānaḥ
svaduhitr̥samnidʰau
māṃ
vāsayiṣyati
\
sa+
evam
ukto+
niyatam
abʰimanāyamānaḥ
sva-duhitr̥-samnidʰau
māṃ+
vāsayiṣyati
\
Sentence: 22
gatas
tu
bʰavān
āgāmini
māsi
pʰālgune
pʰalgunīṣūttarāsu
bʰāvini
rājāntaḥpurajanasya
tīrtʰayātrotsave
tīrtʰasnānāt
prācyāṃ
diśi
gorutāntaram
atikramya
vānīravalayamadʰyavartini
kārttikeyagr̥he
karatalagatena
śuklāmbarayugalena
stʰāsyasi
\
gatas+
tu
bʰavān
āgāmini
māsi
pʰālgune
pʰalgunīṣu
_uttarāsu
bʰāvini
rāja-antaḥ-pura-janasya
tīrtʰa-yātrā-utsave
tīrtʰa-snānāt
prācyāṃ+
diśi
go-ruta-antaram
atikramya
vānīra-valaya-madʰya-vartini
kārttikeya-gr̥he
kara-tala-gatena
śukla-ambara-yugalena
stʰāsyasi
\
Sentence: 23
sa
kʰalv
aham
anabʰiśaṅka
evaitāvantaṃ
kālaṃ
sahābʰivihr̥tya
rājakanyayā
bʰūyas
tasminn
utsave
gaṅgāmbʰasi
viharan
vihāravyākule
kanyakāsamāje
magnopasr̥tas
tvadabʰyāsa
evonmaṅkṣyāmi
\
sa+
kʰalv+
aham
an-abʰiśaṅka+
eva
_etāvantaṃ+
kālaṃ+
saha
_abʰivihr̥tya
rāja-kanyayā
bʰūyas+
tasminn+
utsave
gaṅgā-ambʰasi
viharan
vihāra-vyākule
kanyakā-samāje
magna-upasr̥tas+
tvad-abʰyāsae+
evā
_unmaṅkṣyāmi
\
Sentence: 24
punas
tvadupahr̥te
vāsasī
paridʰāyāpanītadārikāveṣo
jāmātā
nāma
bʰūtvā
tvām
evānugaccʰeyam
\
punas+
tvad-upahr̥te
vāsasī
paridʰāya
_apanīta-dārikā-veṣo+
jāmātā
nāma
bʰūtvā
tvām
eva
_anugaccʰeyam
\
Sentence: 25
nr̥pātmajā
tu
mām
itastato
'nviṣya
anāsādayantī
"tayā
vinā
na
bʰokṣye
"
iti
rudaty
eva
avarodʰane
stʰāsyati
\
nr̥pa-ātmajā
tu
mām
itas-tato+
+anviṣya+
an-āsādayantī
"tayā
vinā
na
bʰokṣye
"
iti
rudaty+
eva+
avarodʰane
stʰāsyati
\
Sentence: 26
tanmūle
ca
mahati
kolāhale
krandatsu
parijaneṣu
rudatsu
sakʰījaneṣu
śocatsu
paurajaneṣu
kiṅkartavyatāmūḍʰe
sāmātye
pārtʰive
tvam
āstʰānīm
etya
māṃ
stʰāpayitvā
vakṣyasi
-
"deva
sa
eṣa
me
jāmātā
tavārhati
śrībʰujārādʰanam
\
tan-mūle
ca
mahati
kolāhale
krandatsu
parijaneṣu
rudatsu
sakʰī-janeṣu
śocatsu
paura-janeṣu
kiṅkartavyatā-mūḍʰe
sa-amātye
pārtʰive
tvam
āstʰānīm
etya
māṃ+
stʰāpayitvā
vakṣyasi
-
"deva
sa+
eṣa+
me
jāmātā
tava
_arhati
śrī-bʰuja-ārādʰanam
\
Sentence: 27
adʰītī
caturṣv
āmnāyeṣu
gr̥hītī
ṣaṭsv
aṅgeṣu
ānvīkṣikīvicakṣaṇaḥ
catuḥṣaṣṭikalāgamaprayogacaturaḥ
viśeṣeṇa
gajaratʰaturaṅgatantravit
iṣvasanāstrakarmaṇi
gadāyuddʰe
ca
nirupamaḥ
purāṇetihāsakuśalaḥ
kartā
kāvyanāṭakākʰyāyikānām
vettā
sopaniṣado
'rtʰaśāstrasya
nirmatsaro
guṇeṣu
viśrambʰī
Page of edition: 148
suhr̥tsu
śakyaḥ
samvibʰāgaśīlaḥ
śrutadʰaro
gatasmayaś
ca
\
adʰītī
caturṣv+
āmnāyeṣu
gr̥hītī
ṣaṭsv+
aṅgeṣu
ānvīkṣikī-vicakṣaṇaḥ
catuḥ-ṣaṣṭi-kalā-āgama-prayoga-caturaḥ
viśeṣeṇa
gaja-ratʰa-turaṅga-tantra-vit
iṣv-asana-astra-karmaṇi
gadā-yuddʰe
ca
nir-upamaḥ
purāṇa-itihāsa-kuśalaḥ
kartā
kāvya-nāṭaka-ākʰyāyikānām
vettā
sa-upaniṣado
'rtʰa-śāstrasya
nir-matsaro
guṇeṣu
viśrambʰī
Page of edition: 148
su-hr̥tsu
śakyaḥ
samvibʰāga-śīlaḥ
śruta-dʰaro
gata-smayaś
ca
\
Sentence: 28
nāsya
doṣam
aṇīyāṃsam
apy
upalabʰe
\
na
_asya
doṣam
aṇīyāṃsam
apy+
upalabʰe
\
Sentence: 29
na
ca
guṇeṣv
avidyamānam
\
na
ca
guṇeṣv+
a-vidyamānam
\
Sentence: 30
tan
mādr̥śasya
brāhmaṇamātrasya
na
labʰya
eṣa
sambandʰī
\
tan+
mādr̥śasya
brāhmaṇa-mātrasya
na
labʰya+
eṣa+
sambandʰī
\
Sentence: 31
duhitaram
asmai
samarpya
vārddʰakocitam
antyam
āśramaṃ
saṅkrameyam
yadi
devaḥ
sādʰu
manyate
"
iti
\
duhitaram
asmai
samarpya
vārddʰaka-ucitam
antyam
āśramaṃ+
saṅkrameyam
yadi
devaḥ
sādʰu
manyate
"
iti
\
Sentence: 32
sa
idam
ākarṇya
vaivarṇyākrāntavaktraḥ
param
upeto
vailakṣyam
ārapsyate
'nunetum
anityatādisaṅkīrtanenātrabʰavantaṃ
mantribʰiḥ
saha
\
sa+
idam
ākarṇya
vaivarṇya-ākrānta-vaktraḥ
param
upeto+
vailakṣyam
ārapsyate+
+anunetum
a-nityatā-ādi-saṅkīrtanena
_atra-bʰavantaṃ+
mantribʰiḥ
saha
\
Sentence: 33
tvaṃ
tu
teṣām
adattaśrotro
muktakaṇṭʰaṃ
ruditvā
cirasya
bāṣpakuṇṭʰakaṇṭʰaḥ
kāṣṭʰāny
āhr̥tyāgniṃ
sandʰukṣya
rājamandiradvāre
citādʰirohaṇāyopakramiṣyase
\
tvaṃ+
tu
teṣām
a-datta-śrotro+
mukta-kaṇṭʰaṃ+
ruditvā
cirasya
bāṣpa-kuṇṭʰa-kaṇṭʰaḥ
kāṣṭʰāny+
āhr̥tya
_agniṃ+
sandʰukṣya
rāja-mandira-dvāre
citā-adʰirohaṇāyā
_upakramiṣyase
\
Sentence: 34
sa
tāvad
eva
tvatpādayor
nipatya
sāmātyo
narapatir
anūnair
artʰais
tvām
upaccʰandya
duhitaraṃ
mahyaṃ
datvā
madyogyatāsamārādʰitaḥ
samastam
eva
rājyabʰāraṃ
mayi
samarpayiṣyati
\
sa+
tāvad+
eva
tvat-pādayor+
nipatya
sa-amātyo+
nara-patir+
a-nūnair+
artʰais+
tvām
upaccʰandya
duhitaraṃ+
mahyaṃ+
datvā
mad-yogyatā-samārādʰitaḥ
samastam
eva
rājya-bʰāraṃ+
mayi
samarpayiṣyati
\
Sentence: 35
so
'yam
abʰyupāyo
'nuṣṭʰeyaḥ
yadi
tubʰyaṃ
rocate
"
iti
\
so+
+ayam
abʰyupāyo+
+anuṣṭʰeyaḥ
yadi
tubʰyaṃ+
rocate
"
iti
\
Sentence: 36
so
'pi
paṭuviṭānām
agraṇīr
asakr̥dabʰyastakapaṭaprapañcaḥ
pāñcālaśarmā
yatʰoktam
abʰyadʰikaṃ
ca
nipuṇam
upakrāntavān
\
so+
+api
paṭu-viṭānām
agra-ṇīr+
a-sakr̥d-abʰyasta-kapaṭa-prapañcaḥ
pāñcāla-śarmā
yatʰā-uktam
abʰyadʰikaṃ+
ca
nipuṇam
upakrāntavān
\
Sentence: 37
āsīc
ca
mama
samīhitānām
ahīnakālasiddʰiḥ
\
āsīc+
ca
mama
samīhitānām
a-hīna-kāla-siddʰiḥ
\
Sentence: 38
anvabʰavaṃ
ca
madʰukara
iva
navamālikām
ārdrasumanasam
\
anvabʰavaṃ+
ca
madʰu-kara+
iva
nava-mālikām
ārdra-sumanasam
\
Sentence: 39
asya
rājñaḥ
simhavarmaṇaḥ
sāhāyyadānaṃ
suhr̥tsaṅketabʰūmigamanam
ity
ubʰayam
apekṣya
sarvabalasandohena
campām
imām
upagato
daivād
devadarśanasukʰam
anubʰavāmi
"
iti
\
asya
rājñaḥ
simha-varmaṇaḥ
sāhāyya-dānaṃ+
su-hr̥t-saṅketa-bʰūmi-gamanam
ity+
ubʰayam
apekṣya
sarva-bala-sandohena
campām
imām
upagato+
daivād+
deva-darśana-sukʰam
anubʰavāmi
"
iti
\
Sentence: 40
śrutvaitatpramaticaritaṃ
smitamukulitamukʰanalinaḥ
"
vilāsaprāyam
ūrjitam
mr̥duprāyaṃ
ceṣṭitam
iṣṭa
eṣa
mārgaḥ
prajñāvatām
\
śrutvā
_etat-pramati-caritaṃ+
smita-mukulita-mukʰa-nalinaḥ
"
vilāsa-prāyam
ūrjitam
mr̥du-prāyaṃ+
ceṣṭitam
iṣṭa+
eṣa+
mārgaḥ
prajñāvatām
\
Sentence: 41
atʰedānīm
atra
bʰavān
praviśatu
iti
mitraguptam
aikṣata
kṣitīyūputraḥ
\\
atʰa
_idānīm
atra
bʰavān
praviśatu
iti
mitra-guptam
aikṣata
kṣiti-īśa-putraḥ
\\
Sentence:
[iti
śrī
daṇḍinaḥ
kr̥tau
daśakumāracarite
pramaticaritaṃ
nāma
pañcama
uccʰvāsaḥ]
\
[iti
śrī
daṇḍinaḥ
kr̥tau
daśa-kumāra-carite
pramati-caritaṃ+
nāma
pañcama+
uccʰvāsaḥ]
\
This text is part of the
TITUS
edition of
Dandin, Dasakumaracarita
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.