TITUS
Hitopadesa
Part No. 20
Previous part

Chapter: 20 
20


Sentence: 1    asti yauvanaśrīnagare mandamatir nāma ratʰakāraḥ \
   asti yauvana-śrī-nagare manda-matir+ nāma ratʰa-kāraḥ \

Sentence: 2    sa ca svabʰāryāṃ bandʰakīṃ jānāti \
   sa+ ca sva-bʰāryāṃ+ bandʰakīṃ+ jānāti \

Sentence: 3    kiṃ tu jāreṇa samaṃ svacakṣuṣaikastʰāne na paśyati \
   kiṃ+ tu jāreṇa samaṃ+ sva-cakṣuṣā_eka-stʰāne na paśyati \

Sentence: 4    tato 'sau ratʰakāro grāmāntaraṃ gamiṣyāmīty uktvā calitaḥ san kiyaddūraṃ gatvā punar āgatya svagr̥he kʰaṭvātale patitvā stʰitaḥ \
   tato+ +asau ratʰa-kāro+ grāma-antaraṃ+ gamiṣyāmi_ity+ uktvā calitaḥ san kiyad-dūraṃ+ gatvā punar+ āgatya sva-gr̥he kʰaṭvā-tale patitvā stʰitaḥ \

Sentence: 5    atʰa ratʰakāro grāmāntaraṃ gata ity upajātaviśvā sayā sa jāraḥ sandʰyākāla evāhūtaḥ \
   atʰa ratʰa-kāro+ grāma-antaraṃ+ gata+ ity+ upajāta-viśvā sayā sa+ jāraḥ sandʰyā-kālae+ eva_āhūtaḥ \

Sentence: 6    paścāt tena samaṃ tasyāṃ kʰaṭvāyāṃ nirbʰaraṃ krīḍantī kʰaṭvātalastʰitena saha bʰūtakiñcidaṅgasamspar śāt svāminaṃ vijñāya sā viṣaṇṇābʰavat \
   paścāt tena samaṃ+ tasyāṃ+ kʰaṭvāyāṃ+ nirbʰaraṃ+ krīḍantī kʰaṭvā-tala-stʰitena saha bʰūta-kiñcid-aṅga-samspar śāt svāminaṃ+ vijñāya sā viṣaṇṇā_abʰavat \

Sentence: 7    tato jāreṇoktam \
   tato+ jāreṇa_uktam \

Sentence: 8    kim iti tvaṃ mayā sahādya nirbʰaraṃ na ramase \
   kim iti tvaṃ+ mayā saha_adya nirbʰaraṃ+ na ramase \

Sentence: 9    vismiteva pratibʰāsi \
   vismitā_iva pratibʰāsi \

Sentence: 10    atʰa tayoktam \
   atʰa tayā_uktam \

Sentence: 11    yo 'sau mama prāṇeśvaraḥ yo 'dya grāmāntaraṃ gataḥ \
   yo+ +asau mama prāṇa-īśvaraḥ yo+ +adya grāma-antaraṃ+ gataḥ \

Sentence: 12    tena sakalajanasampūrṇo 'py ayaṃ grāmo māṃ praty araṇya \
   tena sakala-jana-sampūrṇo+ +apy+ ayaṃ+ grāmo+ māṃ+ praty+ araṇya \

Sentence: 13    jāro brūte \
   jāro+ brūte \

Sentence: 14    tat kim evaṃvidʰaḥ snehabʰūmiḥ sa te ratʰakāraḥ \
   tat kim evaṃ-vidʰaḥ sneha-bʰūmiḥ sa+ te ratʰa-kāraḥ \

Sentence: 15    bandʰakī brūte \
   bandʰakī brūte \

Sentence: 16    barbara kiṃ bravīṣi \
   barbara kiṃ+ bravīṣi \

Sentence: 17    śr̥ṇu \
   śr̥ṇu \



Strophe: 25 
Verse: a    paruṣāṇy api coktā yā
   paruṣāṇy+ api ca_uktā yā

Verse: b    dr̥ṣṭā yā kruddʰacakṣuṣā \
   dr̥ṣṭā yā kruddʰa-cakṣuṣā \

Verse: c    suprasannamukʰī bʰartuḥ
   su-prasanna-mukʰī bʰartuḥ

Verse: d    sā nārī dʰarmabʰājanam \\ 25 \\
   sā nārī dʰarma-bʰājanam \\ 25 \\
Strophe:   Verse:  


Sentence: 18    aparaṃ ca \
   aparaṃ+ ca \

Sentence: 19    nagarastʰo vanastʰo vā pāpo vā yadi vā śuciḥ \
   nagara-stʰo+ vana-stʰo+ vā pāpo+ vā yadi vā śuciḥ \

Sentence: 20    yāsāṃ strīṇāṃ priyo bʰartā tāsāṃ lokā mahodayāḥ \\ 26 \\ anyac ca \
   yāsāṃ+ strīṇāṃ+ priyo+ bʰartā tāsāṃ+ lokā+ mahā-udayāḥ \\ 26 \\ anyac+ ca \



Strophe: 28 
Verse: a    bʰartā hi paramaṃ nāryā
   bʰartā hi paramaṃ+ nāryā+

Verse: b    bʰūṣaṇaṃ bʰūṣaṇair vinā \
   bʰūṣaṇaṃ+ bʰūṣaṇair+ vinā \

Verse: c    eṣā hi rahitā tena
   eṣā hi rahitā tena

Verse: d    śobʰanāpi na śobʰate \\ 28 \\
   śobʰanā_api na śobʰate \\ 28 \\
Strophe:   Verse:  


Sentence: 21    tvaṃ jāro manolaulyāt puṣpatāmbūlasadr̥śaḥ kadā=cit sevyase \
   tvaṃ+ jāro+ mano-laulyāt puṣpa-tāmbūla-sadr̥śaḥ kadā=cit sevyase \

Sentence: 22    sa ca me svāmī māṃ vikretuṃ devebʰyo brāhmaṇebʰyo vā dātuṃ samartʰaḥ \
   sa+ ca me svāmī māṃ+ vikretuṃ+ devebʰyo+ brāhmaṇebʰyo+ vā dātuṃ+ samartʰaḥ \

Sentence: 23    kiṃ bahunā \
   kiṃ+ bahunā \

Sentence: 24    tasmiñ jīvati jīvāmi tanmaraṇe cānumaraṇaṃ kariṣyāmīty eṣa me niścayaḥ \
   tasmiñ+ jīvati jīvāmi tan-maraṇe ca_anu-maraṇaṃ+ kariṣyāmi_ity+ eṣa+ me niścayaḥ \


Sentence: 25    yataḥ \
   yataḥ \



Strophe: 28 
Verse: a    tisraḥ koṭyo 'rdʰakoṭiś ca
   tisraḥ koṭyo+ +ardʰa-koṭiś+ ca

Verse: b    yāni romāṇi mānave \
   yāni romāṇi mānave \

Verse: c    tāvat kālaṃ vaset svargaṃ
   tāvat kālaṃ+ vaset svargaṃ+

Verse: d    bʰartāraṃ yānugaccʰati \\ 28 \\
   bʰartāraṃ+ yā_anugaccʰati \\ 28 \\
Strophe:   Verse:  


Sentence: 26    anyac ca \
   anyac+ ca \



Strophe: 29 
Verse: a    vyālagrāhī yatʰā vyālaṃ
   vyāla-grāhī yatʰā vyālaṃ+

Verse: b    bilād uddʰarate balāt \
   bilād+ uddʰarate balāt \

Verse: c    tadvad bʰartāram ādāya
   tad-vad+ bʰartāram ādāya

Verse: d    tenaiva saha modate \\ 29 \\
   tena_eva saha modate \\ 29 \\
Strophe:   Verse:  


Sentence: 27    etat sarvaṃ śrutvā sa ratʰakāro dʰanyo 'haṃ yasyedr̥śī sahajasnehavatsalā priyavādinī bʰāryeti manasi nidʰāyaitāṃ kʰaṭvāṃ strīpuruṣasahitāṃ mūrdʰni kr̥tvā nr̥tyavān \
   etat sarvaṃ+ śrutvā sa+ ratʰa-kāro+ dʰanyo+ +ahaṃ+ yasya_īdr̥śī sahaja-sneha-vatsalā priya-vādinī bʰāryā_iti manasi nidʰāya_etāṃ+ kʰaṭvāṃ+ strī-puruṣa-sahitāṃ+ mūrdʰni kr̥tvā nr̥tyavān \



Next part


This text is part of the TITUS edition of Hitopadesa.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.