TITUS
Pancatantra
Part No. 21
Chapter: 22
Kathā
22
Sentence: 1
kasyacid
rājño
nityaṃ
vānaro
'tibʰaktiparo
'ṅgasevako
'ntaḥpure
'py
apratiṣiddʰaprasaro
'tiviśvāsastʰānam
abʰūt
\
kasya-cid+
rājño+
nityaṃ+
vānaro+
+atibʰakti-paro+
+aṅga-sevako+
+antaḥ-pure
+apy+
a-pratiṣiddʰa-prasaro+
+ativiśvāsa-stʰānam
abʰūt
\
Sentence: 2
ekadā
rājño
nidrāṃ
gatasya
vānare
vyajanaṃ
nītvā
vāyuṃ
vidadʰati
rājño
vakṣaḥstʰalopari
makṣikopaviṣṭā
\
ekadā
rājño+
nidrāṃ+
gatasya
vānare
vyajanaṃ+
nītvā
vāyuṃ+
vidadʰati
rājño+
vakṣaḥ-stʰala-upari
makṣikā
_upaviṣṭā
\
Sentence: 3
vyajanena
muhur
muhur
niṣidʰyamānāpi
punaḥ
punas
tatra
evopaviśati
\
vyajanena
muhur+
muhur+
niṣidʰyamānā
_api
punaḥ
punas+
tatra
_
eva
_upaviśati
\
Sentence: 4
tatas
tena
svabʰāvacapalena
mūrkʰeṇa
vānareṇa
kruddʰena
satā
tīvraṃ
kʰaḍgam
ādāya
tasyā
upari
prahāro
vihitaḥ
\
tatas+
tena
sva-bʰāva-capalena
mūrkʰeṇa
vānareṇa
kruddʰena
satā
tīvraṃ+
kʰaḍgam
ādāya
tasyā+
upari
prahāro+
vihitaḥ
\
Sentence: 5
tato
makṣikoḍḍīya
gatā
paraṃ
tena
śatadʰāreṇa
asinā
rājño
vakṣo
dvidʰā
jātaṃ
rājā
mr̥taś
ca
\
tato+
makṣikā
_uḍḍīya
gatā
paraṃ+
tena
śata-dʰāreṇa
_
asinā
rājño+
vakṣo+
dvidʰā
jātaṃ+
rājā
mr̥taś+
ca
\
Sentence: 6
tasmāc
cirāyuriccʰatā
nr̥peṇa
mūrkʰo
'nucaro
na
rakṣaṇīyaḥ
\\
tasmāc+
cira-āyur-iccʰatā
nr̥-peṇa
mūrkʰo+
+anucaro+
na
rakṣaṇīyaḥ
\\
Sentence: 7
aparam
ekasmin
nagare
ko
'pi
vipro
mahāvidvān
paraṃ
pūrvajanmayogena
cauro
vartate
\
a-param
ekasmin+
nagare
ko+
+api
vipro+
mahā-vidvān
paraṃ+
pūrva-janma-yogena
cauro+
vartate
\
Sentence: 8
tasmin
pure
'nyadeśād
āgatāṃś
caturo
viprān
bahūni
vastūni
vikrīṇato
dr̥ṣṭvā
cintitavān
\
tasmin
pure
+anya-deśād+
āgatāṃś+
caturo+
viprān
bahūni
vastūni
vikrīṇato+
dr̥ṣṭvā
cintitavān
\
Sentence: 9
aho
kenopāyenaiṣāṃ
dʰanaṃ
labʰe
\
aho
kena
_upāyena
_eṣāṃ+
dʰanaṃ+
labʰe
\
Sentence: 10
iti
vicintya
teṣāṃ
puro
'nekāni
śāstroktāni
subʰāṣitāni
cātipriyāṇi
madʰurāṇi
vacanāni
jalpatā
teṣāṃ
manasi
viśvāsam
utpādya
sevā
kartum
ārabdʰā
\
iti
vicintya
teṣāṃ+
puro+
+an-ekāni
śāstra-uktāni
su-bʰāṣitāni
ca
_atipriyāṇi
madʰurāṇi
vacanāni
jalpatā
teṣāṃ+
manasi
viśvāsam
utpādya
sevā
kartum
ārabdʰā
\
Sentence: 11
atʰa
vā
sādʰv
idam
ucyate
\
atʰa
vā
sādʰv+
idam
ucyate
\
Strophe: 418
Verse: a
asatī
bʰavati
salajjā
kṣāraṃ
nīraṃ
ca
śītalaṃ
bʰavati
\
a-satī
bʰavati
sa-lajjā
kṣāraṃ+
nīraṃ+
ca
śītalaṃ+
bʰavati
\
Verse: b
dambʰo
bʰavati
vivekī
priyavaktā
bʰavati
dʰūrtajanaḥ
\\418\\
dambʰo+
bʰavati
vivekī
priya-vaktā
bʰavati
dʰūrta-janaḥ
\\418\\
Strophe:
Verse:
Sentence: 12
atʰa
tasmin
sevāṃ
kurvati
tair
vipraiḥ
sarvavastūni
vikrīya
bahumūlyāni
ratnāni
krītāni
\
atʰa
tasmin
sevāṃ+
kurvati
tair+
vipraiḥ
sarva-vastūni
vikrīya
bahu-mūlyāni
ratnāni
krītāni
\
Sentence: 13
tatas
tāni
jaṅgʰāmadʰye
tatsamakṣaṃ
prakṣipya
svadeśaṃ
prati
gantum
udyamo
vihitaḥ
\
tatas+
tāni
jaṅgʰā-madʰye
tat-samakṣaṃ+
prakṣipya
sva-deśaṃ+
prati
gantum
udyamo+
vihitaḥ
\
Sentence: 14
tataḥ
sa
dʰūrtavipras
tān
viprān
gantum
udyatān
prekṣya
cintāvyākulitamanāḥ
saṃjātaḥ
\
tataḥ
sa
dʰūrta-vipras+
tān
viprān
gantum
udyatān
prekṣya
cintā-vyākulita-manāḥ
saṃjātaḥ
\
Sentence: 15
aho
dʰanam
etan
na
kiṃcin
mama
caṭitaṃ
\
aho
dʰanam
etan+
na
kiṃ-cin+
mama
caṭitaṃ+
\
Sentence: 16
atʰaibʰiḥ
saha
yāmi
\
atʰa
_ebʰiḥ
saha
yāmi
\
Sentence: 17
patʰi
kvāpi
viṣaṃ
datvaitān
nihatya
sarvaratnāni
gr̥hṇāmi
\
patʰi
kva
_api
viṣaṃ+
datvā
_etān
nihatya
sarva-ratnāni
gr̥hṇāmi
\
Sentence: 18
iti
vicintya
teṣām
agre
sakaruṇaṃ
vilapyedam
āha
\
iti
vicintya
teṣām
agre
sa-karuṇaṃ+
vilapya
_idam
āha
\
Sentence: 19
bʰo
mitrāṇi
yūyaṃ
mām
ekākinaṃ
muktvā
gantum
udyatāḥ
\
bʰo+
mitrāṇi
yūyaṃ+
mām
ekākinaṃ+
muktvā
gantum
udyatāḥ
\
Sentence: 20
tan
me
mano
bʰavadbʰiḥ
saha
snehapāśena
baddʰaṃ
bʰavadvirahanāmnaivākulaṃ
saṃjātaṃ
yatʰā
dʰr̥tiṃ
kvāpi
na
dʰatte
\
tan+
me
mano+
bʰavadbʰiḥ
saha
sneha-pāśena
baddʰaṃ+
bʰavad-viraha-nāmnā
_eva
_ākulaṃ+
saṃjātaṃ+
yatʰā
dʰr̥tiṃ+
kva
_api
na
dʰatte
\
Sentence: 21
tato
yūyam
anugrahaṃ
vidʰāya
sahāyabʰūtaṃ
mām
api
sahaiva
nayata
\
tato+
yūyam
anugrahaṃ+
vidʰāya
sahāya-bʰūtaṃ+
mām
api
saha
_eva
nayata
\
Sentence: 22
tadvacaḥ
śrutvā
te
karuṇārdracittās
tena
samam
eva
svadeśaṃ
prati
prastʰitāḥ
\
tad-vacaḥ
śrutvā
te
karuṇa-ārdra-cittās+
tena
samam
eva
sva-deśaṃ+
prati
prastʰitāḥ
\
Sentence: 23
atʰādʰvani
teṣāṃ
pañcānām
api
pallīpuramadʰye
vrajatāṃ
dʰvāṅkṣāḥ
katʰayitum
ārabdʰāḥ
\
atʰa
_adʰvani
teṣāṃ+
pañcānām
api
pallī-pura-madʰye
vrajatāṃ+
dʰvāṅkṣāḥ
katʰayitum
ārabdʰāḥ
\
Sentence: 24
re
re
kirātā
dʰāvata
dʰāvata
\
re
re
kirātā+
dʰāvata
dʰāvata
\
Sentence: 25
sapādalakṣadʰanino
yānti
\
sa-pāda-lakṣa-dʰanino+
yānti
\
Sentence: 26
etān
nihatya
dʰanaṃ
nayata
\
etān
nihatya
dʰanaṃ+
nayata
\
Sentence: 27
tataḥ
kirātair
dʰvāṅkṣavacanam
ākarṇya
satvaraṃ
gatvā
te
viprā
laguḍaprahārair
jarjarīkr̥tya
vastrāṇi
mocayitvā
vilokitāḥ
paraṃ
dʰanaṃ
kiṃcin
na
labdʰaṃ
\
tataḥ
kirātair+
dʰvāṅkṣa-vacanam
ākarṇya
sa-tvaraṃ+
gatvā
te
viprā+
laguḍa-prahārair+
jarjarī-kr̥tya
vastrāṇi
mocayitvā
vilokitāḥ
paraṃ+
dʰanaṃ+
kiṃ-cin+
na
labdʰaṃ+
\
Sentence: 28
tadā
taiḥ
kirātair
abʰihitaṃ
\
tadā
taiḥ
kirātair+
abʰihitaṃ+
\
Sentence: 29
bʰoḥ
pāntʰāḥ
purā
kadāpi
dʰvāṅkṣavacanam
anr̥taṃ
nāsīt
\
bʰoḥ
pāntʰāḥ
purā
kadā
_api
dʰvāṅkṣa-vacanam
an-r̥taṃ+
na
_āsīt
\
Sentence: 30
tato
bʰavatāṃ
saṃnidʰau
kvāpi
dʰanaṃ
vidyate
tad
arpayata
\
tato+
bʰavatāṃ+
saṃnidʰau
kva
_api
dʰanaṃ+
vidyate
tad+
arpayata
\
Sentence: 31
anyatʰā
sarveṣām
api
vadʰaṃ
vidʰāya
carma
vidārya
pratyaṅgaṃ
prekṣya
dʰanaṃ
neṣyāmaḥ
\
anyatʰā
sarveṣām
api
vadʰaṃ+
vidʰāya
carma
vidārya
pratyaṅgaṃ+
prekṣya
dʰanaṃ+
neṣyāmaḥ
\
Sentence: 32
tadā
teṣām
īdr̥śaṃ
vacanam
ākarṇya
cauravipreṇa
manasi
cintitaṃ
\
tadā
teṣām
īdr̥śaṃ+
vacanam
ākarṇya
caura-vipreṇa
manasi
cintitaṃ+
\
Sentence: 33
yadaiṣāṃ
viprāṇāṃ
vadʰaṃ
vidʰāyāṅgaṃ
vilokya
ratnāni
neṣyanti
tadāpi
māṃ
vadʰiṣyanti
tato
'haṃ
pūrvam
evātmānam
aratnaṃ
samarpyaitān
muñcāmi
\
yadā
_eṣāṃ+
viprāṇāṃ+
vadʰaṃ+
vidʰāya
_aṅgaṃ+
vilokya
ratnāni
neṣyanti
tadā
_api
māṃ+
vadʰiṣyanti
tato+
+ahaṃ+
pūrvam
eva
_ātmānam
a-ratnaṃ+
samarpya
_etān
muñcāmi
\
Sentence: 34
uktaṃ
ca
\
uktaṃ+
ca
\
Strophe: 419
Verse: a
mr̥tyor
bibʰeṣi
kiṃ
bāla
na
sa
bʰītaṃ
vimuñcati
\
mr̥tyor+
bibʰeṣi
kiṃ+
bāla
na
sa
bʰītaṃ+
vimuñcati
\
Verse: b
adya
vābdaśatānte
vā
mr̥tyur
vai
prāṇināṃ
dʰruvaḥ
\\419\\
adya
vā
_ab-da-śata-ante
vā
mr̥tyur+
vai
prāṇināṃ+
dʰruvaḥ
\\419\\
Strophe:
Verse:
Sentence: 35
tatʰā
ca
\
tatʰā
ca
\
Strophe: 420
Verse: a
gavārtʰe
brāhmaṇārtʰe
ca
prāṇatyāgaṃ
karoti
yaḥ
\
gava-artʰe
brāhmaṇa-artʰe
ca
prāṇa-tyāgaṃ+
karoti
yaḥ
\
Verse: b
sūryasya
maṇḍalaṃ
bʰittvā
sa
yāti
paramāṃ
gatiṃ
\\420\\
sūryasya
maṇḍalaṃ+
bʰittvā
sa
yāti
paramāṃ+
gatiṃ+
\\420\\
Strophe:
Verse:
Sentence: 36
iti
niścityābʰihitaṃ
\
iti
niścitya
_abʰihitaṃ+
\
Sentence: 37
bʰoḥ
kirātā
yady
evaṃ
tato
māṃ
pūrvaṃ
nihatya
vilokayata
\
bʰoḥ
kirātā+
yady+
evaṃ+
tato+
māṃ+
pūrvaṃ+
nihatya
vilokayata
\
Sentence: 38
tatas
tais
tatʰānuṣṭʰite
taṃ
dʰanarahitam
avalokya
apare
catvāro
'pi
muktāḥ
\\
tatas+
tais+
tatʰā
_anuṣṭʰite
taṃ+
dʰana-rahitam
avalokya
_
a-pare
catvāro+
+api
muktāḥ
\\
This text is part of the
TITUS
edition of
Pancatantra
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.