TITUS
Mahabharata
Part No. 90
Previous part

Chapter: 90 
Adhyāya 90


Verse: 1  {Janamejaya uvāca}
Halfverse: a    śrutas tvatto mayā vipra   pūrveṣāṃ saṃbʰavo mahān
   śrutas tvatto mayā vipra   pūrveṣāṃ saṃbʰavo mahān /
Halfverse: c    udārāś cāpi vaṃśe 'smin   rājāno me pariśrutāḥ
   udārāś ca_api vaṃśe_asmin   rājāno me pariśrutāḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    kiṃ tu lagʰv artʰasaṃyuktaṃ   priyākʰyānaṃ na mām ati
   kiṃ tu lagʰv artʰa-saṃyuktaṃ   priya_ākʰyānaṃ na mām ati /
Halfverse: c    prīṇāty ato bʰavān bʰūyo   vistareṇa bravītu me
   prīṇāty ato bʰavān bʰūyo   vistareṇa bravītu me /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    etām eva katʰāṃ divyām   āprajā patito manoḥ
   etām eva katʰāṃ divyām   āprajā patito manoḥ /
Halfverse: c    teṣām ājananaṃ puṇyaṃ   kasya na prītim āvahet
   teṣām ājananaṃ puṇyaṃ   kasya na prītim āvahet /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    sad dʰarmaguṇamāhātmyair   abʰivardʰitam uttamam
   sad dʰarma-guṇa-māhātmyair   abʰivardʰitam uttamam /
Halfverse: c    viṣṭabʰya lokāṃs trīn eṣāṃ   yaśaḥ spʰītam avastʰitam
   viṣṭabʰya lokāṃs trīn eṣāṃ   yaśaḥ spʰītam avastʰitam /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    guṇaprabʰāva vīryaujaḥ   sattvotsāhavatām aham
   guṇa-prabʰāva vīrya_ojaḥ   sattva_utsāhavatām aham /
Halfverse: c    na tr̥pyāmi katʰāṃ śr̥ṇvann   amr̥tāsvāda saṃmitām
   na tr̥pyāmi katʰāṃ śr̥ṇvann   amr̥ta_āsvāda saṃmitām /5/

Verse: 6  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    śr̥ṇu rājan purā saṃyan   mayā dvaipāyanāc cʰrutam
   śr̥ṇu rājan purā saṃyan   mayā dvaipāyanāt śrutam /6/
Halfverse: c    procyamānam idaṃ kr̥tsnaṃ   svavaṃśajananaṃ śubʰam
   procyamānam idaṃ kr̥tsnaṃ   sva-vaṃśa-jananaṃ śubʰam /6/


Verse: 7 
Halfverse: A    dakṣasyāditiḥ
   dakṣasya_aditiḥ /
Halfverse: B    aditer vivasvān
   aditer vivasvān /
Halfverse: C    vivasvato manuḥ
   vivasvato manuḥ /
Halfverse: D    manor ilā
   manor ilā /
Halfverse: E    ilāyāḥ purūravāḥ
   ilāyāḥ purūravāḥ /
Halfverse: F    purūravasa āyuḥ
   purūravasa\ āyuḥ /
Halfverse: G    āyuṣo nahuṣaḥ
   āyuṣo nahuṣaḥ /
Halfverse: H    nahuṣasya yayātiḥ
   nahuṣasya yayātiḥ /7/ q

Verse: 8 
Halfverse: A    yayāter dve bʰārye babʰūvatuḥ
   yayāter dve bʰārye babʰūvatuḥ /
Halfverse: B    uśanaso duhitā deva yānī vr̥ṣaparvaṇaś ca duhitā śarmiṣṭʰā nāma
   uśanaso duhitā deva yānī vr̥ṣa-parvaṇaś ca duhitā śarmiṣṭʰā nāma /
Halfverse: C    atrānuvaṃśo bʰavati
   atra_anuvaṃśo bʰavati /8/ q


Verse: 9 
Halfverse: a    yaduṃ ca turvasuṃ caiva   deva yānī vyajāyata
   yaduṃ ca turvasuṃ caiva   deva yānī vyajāyata /
Halfverse: c    druhyuṃ cānuṃ ca pūruṃ ca   śarmiṣṭʰā vārṣaparvaṇī
   druhyuṃ ca_anuṃ ca pūruṃ ca   śarmiṣṭʰā vārṣaparvaṇī /9/


Verse: 10 
Halfverse: A    tatra yador yādavāḥ
   tatra yador yādavāḥ /
Halfverse: B    pūroḥ pauravāḥ
   pūroḥ pauravāḥ /10/ q

Verse: 11 
Halfverse: A    pūror bʰāryā kausalyā nāma
   pūror bʰāryā kausalyā nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe janamejayo nāma
   tasyām asya jajñe janamejayo nāma /
Halfverse: C    yas trīn aśvamedʰān ājahāra
   yas trīn aśvamedʰān ājahāra /
Halfverse: D    viśvajitā ceṣṭvā vanaṃ praviveśa
   viśvajitā ca_iṣṭvā vanaṃ praviveśa /11/ q

Verse: 12 
Halfverse: A    janamejayaḥ kʰalv anantāṃ nāmopayeme mādʰavīm
   janamejayaḥ kʰalv anantāṃ nāma_upayeme mādʰavīm /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe prācinvān
   tasyām asya jajñe prācinvān /
Halfverse: C    yaḥ prācīṃ diśaṃ jigāya yāvat sūryodayāt
   yaḥ prācīṃ diśaṃ jigāya yāvat sūrya_udayāt /
Halfverse: D    tatas tasya prācinvatvam
   tatas tasya prācinvatvam /12/ q

Verse: 13 
Halfverse: A    prācinvān kʰalv aśmakīm upayeme
   prācinvān kʰalv aśmakīm upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe saṃyātiḥ
   tasyām asya jajñe saṃyātiḥ /13/ q

Verse: 14 
Halfverse: A    saṃyātiḥ kʰalu dr̥ṣadvato duhitaraṃ varāṅgīṃ nāmopayeme
   saṃyātiḥ kʰalu dr̥ṣadvato duhitaraṃ vara_aṅgīṃ nāma_upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe ahaṃ pātiḥ
   tasyām asya jajñe\ ahaṃ pātiḥ /14/ q

Verse: 15 
Halfverse: A    ahaṃ pātis tu kʰalu kr̥tavīryaduhitaram upayeme bʰānumatīṃ nāma
   ahaṃ pātis tu kʰalu kr̥ta-vīrya-duhitaram upayeme bʰānumatīṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe sārvabʰaumaḥ
   tasyām asya jajñe sārvabʰaumaḥ /15/ q

Verse: 16 
Halfverse: A    sārvabʰaumaḥ kʰalu jitvājahāra kaikeyīṃ sunandāṃ nāma
   sārvabʰaumaḥ kʰalu jitvā_ājahāra kaikeyīṃ sunandāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe jayatsenaḥ
   tasyām asya jajñe jayat-senaḥ /16/ q

Verse: 17 
Halfverse: A    jayatsenaḥ kʰalu vaidarbʰīm upayeme suṣuvāṃ nāma
   jayat-senaḥ kʰalu vaidarbʰīm upayeme suṣuvāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe arācīnaḥ
   tasyām asya jajñe\ arācīnaḥ /17/ q

Verse: 18 
Halfverse: A    arācīno 'pi vaidarbʰīm evāparām upayeme maryādāṃ nāma
   arācīno_api vaidarbʰīm eva_aparām upayeme maryādāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe mahābʰaumaḥ
   tasyām asya jajñe mahābʰaumaḥ /18/ q

Verse: 19 
Halfverse: A    mahābʰaumaḥ kʰalu prāsenajitīm upayeme suyajñāṃ nāma
   mahābʰaumaḥ kʰalu prāsenajitīm upayeme suyajñāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe ayuta nāyī
   tasyām asya jajñe\ ayuta nāyī /
Halfverse: C    yaḥ puruṣamedʰānām ayutam ānayat
   yaḥ puruṣa-medʰānām ayutam ānayat /
Halfverse: D    tad asyāyuta nāyitvam
   tad asya_ayuta nāyitvam /19/ q

Verse: 20 
Halfverse: A    ayutanāyī kʰalu pr̥tʰuśravaso duhitaram upayeme bʰāsāṃ nāma
   ayutanāyī kʰalu pr̥tʰu-śravaso duhitaram upayeme bʰāsāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe akrodʰanaḥ
   tasyām asya jajñe\ akrodʰanaḥ /20/ q

Verse: 21 
Halfverse: A    akrodʰanaḥ kʰalu kālinīṃ karaṇḍuṃ nāmopayeme
   akrodʰanaḥ kʰalu kālinīṃ karaṇḍuṃ nāma_upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe devātitʰiḥ
   tasyām asya jajñe deva_atitʰiḥ /21/ q

Verse: 22 
Halfverse: A    devātitʰiḥ kʰalu vaidehīm upayeme maryādāṃ nāma
   deva_atitʰiḥ kʰalu vaidehīm upayeme maryādāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe r̥caḥ
   tasyām asya jajñe\ r̥caḥ /22/ q

Verse: 23 
Halfverse: A    r̥caḥ kʰalv āṅgeyīm upayeme sudevāṃ nāma
   r̥caḥ kʰalv āṅgeyīm upayeme sudevāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyāṃ putram ajanayad r̥kṣam
   tasyāṃ putram ajanayad r̥kṣam /23/ q

Verse: 24 
Halfverse: A    r̥kṣaḥ kʰalu takṣaka duhitaram upayeme jvālāṃ nāma
   r̥kṣaḥ kʰalu takṣaka duhitaram upayeme jvālāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyāṃ putraṃ matināraṃ nāmotpādayām āsa
   tasyāṃ putraṃ matināraṃ nāma_utpādayām āsa /24/ q

Verse: 25 
Halfverse: A    matināraḥ kʰalu sarasvatyāṃ dvādaśa vārṣikaṃ satram ājahāra
   matināraḥ kʰalu sarasvatyāṃ dvādaśa vārṣikaṃ satram ājahāra /25/ q

Verse: 26 
Halfverse: A    nivr̥tte ca satre sarasvaty abʰigamya taṃ bʰartāraṃ varayām āsa
   nivr̥tte ca satre sarasvaty abʰigamya taṃ bʰartāraṃ varayām āsa /
Halfverse: B    tasyāṃ putram ajanayat taṃsuṃ nāma
   tasyāṃ putram ajanayat taṃsuṃ nāma /26/ q

Verse: 27 
Halfverse: A    atrānuvaṃśo bʰavati
   atra_anuvaṃśo bʰavati /27/ q


Verse: 28 
Halfverse: a    taṃsuṃ sarasvatī putraṃ   matinārād ajījanat
   taṃsuṃ sarasvatī putraṃ   matinārād ajījanat /
Halfverse: c    ilinaṃ janayām āsa   kālindyāṃ taṃsur ātmajam
   ilinaṃ janayām āsa   kālindyāṃ taṃsur ātmajam /28/


Verse: 29 
Halfverse: A    ilinas tu ratʰaṃtaryāṃ duḥṣantādyān pañca putrān ajanayat
   ilinas tu ratʰaṃtaryāṃ duḥṣanta_ādyān pañca putrān ajanayat /29/ q

Verse: 30 
Halfverse: A    duḥṣantaḥ kʰalu viśvāmitra duhitaraṃ śakuntalāṃ nāmopayeme
   duḥṣantaḥ kʰalu viśvāmitra duhitaraṃ śakuntalāṃ nāma_upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe bʰarataḥ
   tasyām asya jajñe bʰarataḥ /
Halfverse: C    tatra ślokau bʰavataḥ
   tatra ślokau bʰavataḥ /30/ q


Verse: 31 
Halfverse: a    mātā bʰastrā pituḥ putro   yena jātaḥ sa eva saḥ
   mātā bʰastrā pituḥ putro   yena jātaḥ sa\ eva saḥ /
Halfverse: c    bʰarasva putraṃ duḥṣanta   māvamaṃstʰāḥ śakuntalām
   bʰarasva putraṃ duḥṣanta   mā_avamaṃstʰāḥ śakuntalām /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    reto dʰāḥ putra unnayati   naradeva yamakṣayāt
   reto dʰāḥ putra\ unnayati   nara-deva yama-kṣayāt / q
Halfverse: c    tvaṃ cāsya dʰātā garbʰasya   satyām āha śakuntalā
   tvaṃ ca_asya dʰātā garbʰasya   satyām āha śakuntalā /32/


Verse: 33 
Halfverse: A    tato 'sya bʰaratatvam
   tato_asya bʰaratatvam /33/ q

Verse: 34 
Halfverse: A    bʰarataḥ kʰalu kāśeyīm upayeme sārvasenīṃ sunandāṃ nāma
   bʰarataḥ kʰalu kāśeyīm upayeme sārvasenīṃ sunandāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe bʰumanyuḥ
   tasyām asya jajñe bʰumanyuḥ /34/ qՙ

Verse: 35 
Halfverse: A    bʰumanyuḥ kʰalu dāśārhīm upayeme jayāṃ nāma
   bʰumanyuḥ kʰalu dāśārhīm upayeme jayāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe suhotraḥ
   tasyām asya jajñe suhotraḥ /35/ q

Verse: 36 
Halfverse: A    suhotraḥ kʰalv ikṣvākukanyām upayeme suvarṇāṃ nāma
   suhotraḥ kʰalv ikṣvāku-kanyām upayeme suvarṇāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe hastī
   tasyām asya jajñe hastī /
Halfverse: C    ya idaṃ hāstinapuraṃ māpayām āsa
   ya\ idaṃ hāstina-puraṃ māpayām āsa /
Halfverse: D    etad asya hāstinapuratvam
   etad asya hāstina-puratvam /36/ q

Verse: 37 
Halfverse: A    hastī kʰalu traigartīm upayeme yaśodʰarāṃ nāma
   hastī kʰalu traigartīm upayeme yaśo-dʰarāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe vikuṇṭʰanaḥ
   tasyām asya jajñe vikuṇṭʰanaḥ /37/ q

Verse: 38 
Halfverse: A    vikuṇṭʰanaḥ kʰalu dāśārhīm upayeme sudevāṃ nāma
   vikuṇṭʰanaḥ kʰalu dāśārhīm upayeme sudevāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe 'jamīḍʰaḥ
   tasyām asya jajñe_ajamīḍʰaḥ /38/ q

Verse: 39 
Halfverse: A    ajamīḍʰasya caturviṃśaṃ putraśataṃ babʰūva kaikeyyāṃ nāgāyāṃ gāndʰaryāṃ vimalāyām r̥kṣāyāṃ ceti
   ajamīḍʰasya caturviṃśaṃ putra-śataṃ babʰūva kaikeyyāṃ nāgāyāṃ gāndʰaryāṃ vimalāyām r̥kṣāyāṃ ca_iti /
Halfverse: B    pr̥tʰakpr̥tʰag vaṃśakarā nr̥patayaḥ
   pr̥tʰak-pr̥tʰag vaṃśa-karā nr̥patayaḥ /
Halfverse: C    tatra vaṃśakaraḥ saṃvaraṇaḥ
   tatra vaṃśa-karaḥ saṃvaraṇaḥ /39/ q

Verse: 40 
Halfverse: A    saṃvaraṇaḥ kʰalu vaivasvatīṃ tapatīṃ nāmopayeme
   saṃvaraṇaḥ kʰalu vaivasvatīṃ tapatīṃ nāma_upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe kuruḥ
   tasyām asya jajñe kuruḥ /40/ q

Verse: 41 
Halfverse: A    kuruḥ kʰalu dāśārhīm upayeme śubʰāṅgīṃ nāma
   kuruḥ kʰalu dāśārhīm upayeme śubʰa_aṅgīṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe viḍūratʰaḥ
   tasyām asya jajñe viḍūratʰaḥ /41/ q

Verse: 42 
Halfverse: A    viḍūratʰas tu māgadʰīm upayeme saṃpriyāṃ nāma
   viḍūratʰas tu māgadʰīm upayeme saṃpriyāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe 'rugvān nāma
   tasyām asya jajñe_arugvān nāma /42/ q

Verse: 43 
Halfverse: A    arugvān kʰalu māgadʰīm upayeme 'mr̥tāṃ nāma
   arugvān kʰalu māgadʰīm upayeme_amr̥tāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe parikṣit
   tasyām asya jajñe parikṣit /43/ q

Verse: 44 
Halfverse: A    parikṣit kʰalu bāhudām upayeme suyaśāṃ nāma
   parikṣit kʰalu bāhudām upayeme suyaśāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe bʰīmasenaḥ
   tasyām asya jajñe bʰīma-senaḥ /44/ q

Verse: 45 
Halfverse: A    bʰīmasenaḥ kʰalu kaikeyīm upayeme sukumārīṃ nāma
   bʰīma-senaḥ kʰalu kaikeyīm upayeme sukumārīṃ nāma /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe paryaśravāḥ
   tasyām asya jajñe paryaśravāḥ /
Halfverse: C    yam āhuḥ pratīpaṃ nāma
   yam āhuḥ pratīpaṃ nāma /45/ q

Verse: 46 
Halfverse: A    pratīpaḥ kʰalu śaibyām upayeme sunanddāṃ nāma
   pratīpaḥ kʰalu śaibyām upayeme sunanddāṃ nāma /
Halfverse: B    tasyāṃ putrān utpādayām āsa devāpiṃ śaṃtanuṃ bāhlīkaṃ ceti
   tasyāṃ putrān utpādayām āsa devāpiṃ śaṃtanuṃ bāhlīkaṃ ca_iti /46/ q

Verse: 47 
Halfverse: A    devāpiḥ kʰalu bāla evāraṇyaṃ praviveśa
   devāpiḥ kʰalu bāla\ eva_araṇyaṃ praviveśa /
Halfverse: B    śaṃtanus tu mahīpālo 'bʰavat
   śaṃtanus tu mahī-pālo_ _abʰavat /
Halfverse: C    atrānuvaṃśo bʰavati
   atra_anuvaṃśo bʰavati /47/ q


Verse: 48 
Halfverse: a    yaṃ yaṃ karābʰyāṃ spr̥śati   jīrṇaṃ sa sukʰam aśnute
   yaṃ yaṃ karābʰyāṃ spr̥śati   jīrṇaṃ sa sukʰam aśnute /
Halfverse: c    punar yuvā ca bʰavati   tasmāt taṃ śaṃtanuṃ viduḥ
   punar yuvā ca bʰavati   tasmāt taṃ śaṃtanuṃ viduḥ /48/


Verse: 49 
Halfverse: A    tad asya śaṃtanutvam
   tad asya śaṃtanutvam /49/ q

Verse: 50 
Halfverse: A    śaṃtanuḥ kʰalu ganāṃ bʰāgīratʰīm upayeme
   śaṃtanuḥ kʰalu ganāṃ bʰāgīratʰīm upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe devavrataḥ
   tasyām asya jajñe deva-vrataḥ /
Halfverse: C    yam āhur bʰīṣma iti
   yam āhur bʰīṣma\ iti /50/ q

Verse: 51 
Halfverse: A    bʰīṣmaḥ kʰalu pituḥ priyacikīrṣayā satyavatīm udavahan mātaram
   bʰīṣmaḥ kʰalu pituḥ priya-cikīrṣayā satyavatīm udavahan mātaram /
Halfverse: B    yām āhur gandʰakālīti
   yām āhur gandʰa-kālī_iti /51/ q

Verse: 52 
Halfverse: A    tasyāṃ kānīno garbʰaḥ parāśarād dvaipāyanaḥ
   tasyāṃ kānīno garbʰaḥ parāśarād dvaipāyanaḥ /
Halfverse: B    tasyām eva śaṃtanor dvau putro babʰūvatuḥ
   tasyām eva śaṃtanor dvau putro babʰūvatuḥ /
Halfverse: C    citrāṅgado vicitravīryaś ca
   citra_aṅgado vicitra-vīryaś ca /52/ q

Verse: 53 
Halfverse: A    tayor aprāptayauvana eva citrāṅgado gandʰarveṇa hataḥ
   tayor aprāpta-yauvana eva citra_aṅgado gandʰarveṇa hataḥ /
Halfverse: B    vicitravīryas tu rājā samabʰavat
   vicitra-vīryas tu rājā samabʰavat /53/ q

Verse: 54 
Halfverse: A    vicitravīryaḥ kʰalu kausalyātmaje 'mbikāmbālike kāśirāja duhitarāv upayeme
   vicitra-vīryaḥ kʰalu kausalya_ātmaje_ _ambikā_ambālike kāśi-rāja duhitarāv upayeme /54/ q

Verse: 55 
Halfverse: A    vicitravīryas tv anapatya eva videhatvaṃ prāptaḥ
   vicitra-vīryas tv anapatya eva videhatvaṃ prāptaḥ /55/ q

Verse: 56 
Halfverse: A    tataḥ satyavatī cintayām āsa
   tataḥ satyavatī cintayām āsa /
Halfverse: B    dauḥṣanto vaṃśa uccʰidyate iti {!}
   dauḥṣanto vaṃśa\ uccʰidyate iti /56/ q {!}

Verse: 57 
Halfverse: A    sā dvaipāyanam r̥ṣiṃ cintayām āsa
   sā dvaipāyanam r̥ṣiṃ cintayām āsa /57/ q

Verse: 58 
Halfverse: A    sa tasyāḥ purataḥ stʰitaḥ kiṃ karavāṇīti
   sa tasyāḥ purataḥ stʰitaḥ kiṃ karavāṇi_iti /58/ q

Verse: 59 
Halfverse: A    sā tam uvāca
   sā tam uvāca /
Halfverse: B    bʰrātā tavānapatya eva svaryāto vicitravīryaḥ
   bʰrātā tava_anapatya\ eva svar-yāto vicitra-vīryaḥ /
Halfverse: C    sādʰv apatyaṃ tasyotpādayeti
   sādʰv apatyaṃ tasya_utpādaya_iti /59/ q

Verse: 60 
Halfverse: A    sa param ity uktvā trīn putrān utpādayām āsa dʰr̥tarāṣṭraṃ pāṇḍuṃ viduraṃ ceti
   sa param ity uktvā trīn putrān utpādayām āsa dʰr̥tarāṣṭraṃ pāṇḍuṃ viduraṃ ca_iti /60/ q

Verse: 61 
Halfverse: A    tatra dʰr̥tarāṣṭrasya rājñaḥ putraśataṃ babʰūva gāndʰāryāṃ varadānād dvaipāyanasya
   tatra dʰr̥tarāṣṭrasya rājñaḥ putra-śataṃ babʰūva gāndʰāryāṃ vara-dānād dvaipāyanasya /61/ q

Verse: 62 
Halfverse: A    teṣāṃ dʰr̥tarāṣṭrasya putrāṇāṃ catvāraḥ pradʰānā babʰūvur duryodʰano duḥśāsano vikarṇaś citraseneti
   teṣāṃ dʰr̥tarāṣṭrasya putrāṇāṃ catvāraḥ pradʰānā babʰūvur duryodʰano duḥśāsano vikarṇaś citra-sena_iti /62/ q

Verse: 63 
Halfverse: A    pāṇḍos tu dve bʰārye babʰūvatuḥ kuntī mādrī cety ubʰe strīratne
   pāṇḍos tu dve bʰārye babʰūvatuḥ kuntī mādrī ca_ity ubʰe strī-ratne /63/ q

Verse: 64 
Halfverse: A    atʰa pāṇḍur mr̥gayāṃ caran maitʰuna gatam r̥ṣim apaśyan mr̥gyāṃ vartamānam
   atʰa pāṇḍur mr̥gayāṃ caran maitʰuna gatam r̥ṣim apaśyan mr̥gyāṃ vartamānam /
Halfverse: B    tatʰaivāpluta manāsādita kāmarasam atr̥ptaṃ bāṇenābʰijagʰāna
   tatʰaiva_āpluta manā_āsādita kāma-rasam atr̥ptaṃ bāṇena_abʰijagʰāna /64/ q

Verse: 65 
Halfverse: A    sa bāṇaviddʰovāca pāṇḍum
   sa bāṇa-viddʰa_uvāca pāṇḍum /
Halfverse: B    caratā dʰarmam iyaṃ yena tvayābʰijñena kāmarasasyāham anavāptakāmaraso 'bʰihatas tasmāt tvam apy etām avastʰām āsādyānavāpta kāmarasaḥ pañcatvam āpsyasi kṣipram eveti
   caratā dʰarmam iyaṃ yena tvayā_abʰijñena kāma-rasasya_aham anavāpta-kāma-raso_abʰihatas tasmāt tvam apy etām avastʰām āsādya_anavāpta kāma-rasaḥ pañcatvam āpsyasi kṣipram eva_iti /65/ q

Verse: 66 
Halfverse: A    sa vivarṇarūpaḥ pāṇḍuḥ śāpaṃ pariharamāṇo nopāsarpata bʰārye
   sa vivarṇa-rūpaḥ pāṇḍuḥ śāpaṃ pariharamāṇo na_upāsarpata bʰārye /66/ q

Verse: 67 
Halfverse: A    vākyaṃ covāca
   vākyaṃ ca_uvāca /
Halfverse: B    svacāpalyād idaṃ prāptavān aham
   sva-cāpalyād idaṃ prāptavān aham /
Halfverse: C    śr̥ṇomi ca nānapatyasya lokā santīti
   śr̥ṇomi ca na_anapatyasya lokā santi_iti /67/ q

Verse: 68 
Halfverse: A    sā tvaṃ madartʰe putrān utpādayeti kuntīm uvāca
   sā tvaṃ mad-artʰe putrān utpādaya_iti kuntīm uvāca /68/ q

Verse: 69 
Halfverse: A    sā tatra putrān utpādayām āsa dʰarmād yudʰiṣṭʰiraṃ mārutād bʰīmasenaṃ śakrād arjunam iti
   sā tatra putrān utpādayām āsa dʰarmād yudʰiṣṭʰiraṃ mārutād bʰīma-senaṃ śakrād arjunam iti /69/ q

Verse: 70 
Halfverse: A    sa tāṃ hr̥ṣṭarūpaḥ pāṇḍur uvāca
   sa tāṃ hr̥ṣṭa-rūpaḥ pāṇḍur uvāca /
Halfverse: B    iyaṃ te sapatnyanapatyā
   iyaṃ te sapatny-anapatyā /
Halfverse: C    sādʰv asyām apatyam utpādyatām iti
   sādʰv asyām apatyam utpādyatām iti /70/ q

Verse: 71 
Halfverse: A    saivam astv ity uktaḥ kuntyā
   sa_evam astv ity uktaḥ kuntyā /71/ q

Verse: 72 
Halfverse: A    tato mādryām aśvibʰyāṃ nakula sahadevāv utpāditau
   tato mādryām aśvibʰyāṃ nakula sahadevāv utpāditau /72/ q

Verse: 73 
Halfverse: A    mādrīṃ kʰalv alaṃkr̥tāṃ dr̥ṣṭvā pāṇḍur bʰāvaṃ cakre
   mādrīṃ kʰalv alaṃkr̥tāṃ dr̥ṣṭvā pāṇḍur bʰāvaṃ cakre /73/ q

Verse: 74 
Halfverse: A    sa tāṃ spr̥ṣṭvaiva videhatvaṃ prāptaḥ
   sa tāṃ spr̥ṣṭvā_eva videhatvaṃ prāptaḥ /74/ q

Verse: 75 
Halfverse: A    tatrainaṃ citāstʰaṃ mādrī samanvāruroha
   tatra_enaṃ citāstʰaṃ mādrī samanvāruroha /75/ q

Verse: 76 
Halfverse: A    uvāca kuntīm
   uvāca kuntīm /
Halfverse: B    yamayor āryayāpramattayā bʰavitavyam iti
   yamayor āryayā_apramattayā bʰavitavyam iti /76/ q

Verse: 77 
Halfverse: A    tatas te pañca pāṇḍavāḥ kuntyā sahitā hāstinapuram ānīya tāpasair bʰīṣmasya vidurasya ca niveditāḥ
   tatas te pañca pāṇḍavāḥ kuntyā sahitā hāstina-puram ānīya tāpasair bʰīṣmasya vidurasya ca niveditāḥ /77/ q

Verse: 78 
Halfverse: A    tatrāpi jatu gr̥he dagdʰuṃ samārabdʰā na śakitā vidura mantritena
   tatra_api jatu gr̥he dagdʰuṃ samārabdʰā na śakitā vidura mantritena /78/ q

Verse: 79 
Halfverse: A    tataś ca hiḍimbam antarā hatvaika cakrāṃ gatāḥ
   tataś ca hiḍimbam antarā hatvā_eka cakrāṃ gatāḥ /79/ q

Verse: 80 
Halfverse: A    tasyām apy ekacakrāyāṃ bakaṃ nāma rākṣasaṃ hatvā pāñcāla nagaram abʰigatāḥ
   tasyām apy eka-cakrāyāṃ bakaṃ nāma rākṣasaṃ hatvā pāñcāla nagaram abʰigatāḥ /80/ q

Verse: 81 
Halfverse: A    tasmād draupadīṃ bʰāryām avindan svaviṣayaṃ cājagmuḥ kuśalinaḥ
   tasmād draupadīṃ bʰāryām avindan sva-viṣayaṃ ca_ājagmuḥ kuśalinaḥ /81/ q

Verse: 82 
Halfverse: A    putrāṃś cotpādayām āsuḥ
   putrāṃś ca_utpādayām āsuḥ /
Halfverse: B    prativindʰyaṃ yudʰiṣṭʰiraḥ
   prativindʰyaṃ yudʰiṣṭʰiraḥ /
Halfverse: C    suta somaṃ vr̥kodaraḥ
   suta somaṃ vr̥ka_udaraḥ /
Halfverse: D    śrutakīrtim arjunaḥ
   śruta-kīrtim arjunaḥ /
Halfverse: E    śatānīkaṃ nakulaḥ
   śata_anīkaṃ nakulaḥ /
Halfverse: F    śrutakarmāṇaṃ sahadeveti
   śruta-karmāṇaṃ sahadeva_iti /82/ q

Verse: 83 
Halfverse: A    yudʰiṣṭʰiras tu govāsanasya śaibyasya devikāṃ nāma kanyāṃ svayaṃvare lebʰe
   yudʰiṣṭʰiras tu go-vāsanasya śaibyasya devikāṃ nāma kanyāṃ svayaṃ-vare lebʰe /
Halfverse: B    tasyāṃ putraṃ janayām āsa yaudʰeyaṃ nāma
   tasyāṃ putraṃ janayām āsa yaudʰeyaṃ nāma /83/ q

Verse: 84 
Halfverse: A    bʰīmaseno 'pi kāśyāṃ baladʰarāṃ nāmopayeme vīryaśulkām
   bʰīmaseno_api kāśyāṃ bala-dʰarāṃ nāma_upayeme vīrya-śulkām /
Halfverse: B    tasyāṃ putraṃ sarvagaṃ nāmotpādayām āsa
   tasyāṃ putraṃ sarvagaṃ nāma_utpādayām āsa /84/ q

Verse: 85 
Halfverse: A    arjunaḥ kʰalu dvāravatīṃ gatvā bʰaginīṃ vāsudevasya subʰadrāṃ nāma bʰāryām udavahat
   arjunaḥ kʰalu dvāravatīṃ gatvā bʰaginīṃ vāsudevasya subʰadrāṃ nāma bʰāryām udavahat /
Halfverse: B    tasyāṃ putram abʰimanyuṃ nāma janayām āsa
   tasyāṃ putram abʰimanyuṃ nāma janayām āsa /85/ q

Verse: 86 
Halfverse: A    nakulas tu caidyāṃ kareṇuvatīṃ nāma bʰāryām udavahat
   nakulas tu caidyāṃ kareṇuvatīṃ nāma bʰāryām udavahat /
Halfverse: B    tasyāṃ putraṃ niramitraṃ nāmājanayat
   tasyāṃ putraṃ niramitraṃ nāma_ajanayat /86/ q

Verse: 87 
Halfverse: A    sahadevo 'pi mādrīm eva svayaṃvare vijayāṃ nāmopayeme
   sahadevo_api mādrīm eva svayaṃ-vare vijayāṃ nāma_upayeme /
Halfverse: B    tasyāṃ putram ajanayat suhotraṃ nāma
   tasyāṃ putram ajanayat suhotraṃ nāma /87/ q

Verse: 88 
Halfverse: A    bʰīmasenas tu pūrvam eva hiḍimbāyāṃ rākṣasyāṃ gʰaṭotkacaṃ nāma putraṃ janayām āsa
   bʰīma-senas tu pūrvam eva hiḍimbāyāṃ rākṣasyāṃ gʰaṭa_utkacaṃ nāma putraṃ janayām āsa /88/ q

Verse: 89 
Halfverse: A    ity eta ekādaśa pāṇḍavānāṃ putrāḥ
   ity eta\ ekādaśa pāṇḍavānāṃ putrāḥ /89/ q

Verse: 90 
Halfverse: A    virāṭasya duhitaram uttarāṃ nāmābʰimanyur upayeme
   virāṭasya duhitaram uttarāṃ nāma_abʰimanyur upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya parāsur garbʰo 'jāyata
   tasyām asya para_asur garbʰo_ _ajāyata /90/ q

Verse: 91 
Halfverse: A    tam utsaṅgena pratijagrāha pr̥tʰā niyogāt puruṣottamasya vāsudevasya
   tam utsaṅgena pratijagrāha pr̥tʰā niyogāt puruṣa_uttamasya vāsudevasya / q
Halfverse: B    ṣāṇmāsikaṃ garbʰam aham enaṃ jīvayiṣyāmīti
   ṣāṇmāsikaṃ garbʰam aham enaṃ jīvayiṣyāmi_iti /91/ q

Verse: 92 
Halfverse: A    saṃjīvayitvā cainam uvāca
   saṃjīvayitvā ca_enam uvāca /
Halfverse: B    parikṣīṇe kule jāto bʰavatv ayaṃ parikṣin nāmeti
   parikṣīṇe kule jāto bʰavatv ayaṃ parikṣin nāma_iti /92/ q

Verse: 93 
Halfverse: A    parikṣit tu kʰalu mādravatīṃ nāmopayeme
   parikṣit tu kʰalu mādravatīṃ nāma_upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya janamejayaḥ
   tasyām asya janamejayaḥ /93/ q

Verse: 94 
Halfverse: A    janamejayāt tu vapuṣṭamāyāṃ dvau putrau śatānīkaḥ śaṅkuś ca
   janamejayāt tu vapuṣṭamāyāṃ dvau putrau śata_anīkaḥ śaṅkuś ca /94/ q

Verse: 95 
Halfverse: A    śatānīkas tu kʰalu vaidehīm upayeme
   śata_anīkas tu kʰalu vaidehīm upayeme /
Halfverse: B    tasyām asya jajñe putro 'śvamedʰa dattaḥ
   tasyām asya jajñe putro_ _aśvamedʰa dattaḥ /95/ q


Verse: 96 
Halfverse: a    ity eṣa pūror vaṃśas tu   pāṇḍavānāṃ ca kīrtitaḥ
   ity eṣa pūror vaṃśas tu   pāṇḍavānāṃ ca kīrtitaḥ /
Halfverse: c    pūror vaṃśam imaṃ śrutvā   sarvapāpaiḥ pramucyate
   pūror vaṃśam imaṃ śrutvā   sarva-pāpaiḥ pramucyate /96/ (E)96



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.