TITUS
Mahabharata
Part No. 1488
Previous part

Chapter: 160 
Adhyāya 160


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    katʰāntaram atʰāsādya   kʰaḍgayuddʰaviśāradaḥ
   katʰā_antaram atʰa_āsādya   kʰaḍga-yuddʰa-viśāradaḥ / {V}
Halfverse: c    nakulaḥ śaratalpastʰam   idam āha pitāmaham
   nakulaḥ śara-talpastʰam   idam āha pitāmaham /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    dʰanuḥ praharaṇaṃ śreṣṭʰam   iti vādaḥ pitāmaha
   dʰanuḥ praharaṇaṃ śreṣṭʰam   iti vādaḥ pitāmaha /
Halfverse: c    matas tu mama dʰarmajña   kʰaḍga eva susaṃśitaḥ
   matas tu mama dʰarmajña   kʰaḍga\ eva susaṃśitaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    viśīrṇe kārmuke rājan   prakṣīṇeṣu ca vājiṣu
   viśīrṇe kārmuke rājan   prakṣīṇeṣu ca vājiṣu /
Halfverse: c    kʰaḍgena śakyate yuddʰe   sādʰv ātmā parirakṣitum
   kʰaḍgena śakyate yuddʰe   sādʰv ātmā parirakṣitum /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    śarāsanadʰarāṃś caiva   gadā śaktidʰarāṃs tatʰā
   śara_āsana-dʰarāṃś caiva   gadā śakti-dʰarāṃs tatʰā /
Halfverse: c    ekaḥ kʰaḍgadʰaro vīraḥ   samartʰaḥ pratibādʰitum
   ekaḥ kʰaḍga-dʰaro vīraḥ   samartʰaḥ pratibādʰitum /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    atra me saṃśayaś caiva   kautūhalam atīva ca
   atra me saṃśayaś caiva   kautūhalam atīva ca /
Halfverse: c    kiṃ svit praharaṇaṃ śreṣṭʰaṃ   sarvayuddʰeṣu pārtʰiva
   kiṃ svit praharaṇaṃ śreṣṭʰaṃ   sarva-yuddʰeṣu pārtʰiva /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    katʰaṃ cotpāditaḥ kʰaḍgaḥ   kasyārtʰāya ca kena vā
   katʰaṃ ca_utpāditaḥ kʰaḍgaḥ   kasya_artʰāya ca kena vā /
Halfverse: c    pūrvācāryaṃ ca kʰaḍgasya   prabrūhi prapitāmaha
   pūrva_ācāryaṃ ca kʰaḍgasya   prabrūhi prapitāmaha /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    tasya tad vacanaṃ śrutvā   mādrīputrasya dʰīmataḥ
   tasya tad vacanaṃ śrutvā   mādrī-putrasya dʰīmataḥ /
Halfverse: c    sarvakauśala saṃyuktaṃ   sūkṣmacitrārtʰavac cʰubʰam
   sarva-kauśala saṃyuktaṃ   sūkṣma-citra_artʰavat śubʰam /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tatas tasyottaraṃ vākyaṃ   svaravarṇopapāditam
   tatas tasya_uttaraṃ vākyaṃ   svara-varṇa_upapāditam /
Halfverse: c    śikṣā nyāyopasaṃpannaṃ   droṇaśiṣyāya pr̥ccʰate
   śikṣā nyāya_upasaṃpannaṃ   droṇa-śiṣyāya pr̥ccʰate /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    uvāca sarvadʰarmajño   dʰanurvedasya pāragaḥ
   uvāca sarva-dʰarmajño   dʰanur-vedasya pāragaḥ /
Halfverse: c    śaratalpa gato bʰīṣmo   nakulāya mahātmane
   śara-talpa gato bʰīṣmo   nakulāya mahātmane /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    tattvaṃ śr̥ṇuṣva mādreya   yad etat paripr̥ccʰasi
   tattvaṃ śr̥ṇuṣva mādreya   yad etat paripr̥ccʰasi /
Halfverse: c    prabodʰito 'smi bʰavatā   dʰātumān iva parvataḥ
   prabodʰito_asmi bʰavatā   dʰātumān iva parvataḥ /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    salilaikārṇavaṃ tāta   purā sarvam abʰūd idam
   salila_eka_arṇavaṃ tāta   purā sarvam abʰūd idam /
Halfverse: c    niṣprakampam anākāśam   anirdeśya mahītalam
   niṣprakampam anākāśam   anirdeśya mahī-talam /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    tamaḥ saṃvr̥tam asparśam   atigambʰīra darśanam
   tamaḥ saṃvr̥tam asparśam   atigambʰīra darśanam /
Halfverse: c    niḥśabdaṃ cāprameyaṃ ca   tatra jajñe pitāmahaḥ
   niḥśabdaṃ ca_aprameyaṃ ca   tatra jajñe pitāmahaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    so 'sr̥jad vāyum agniṃ ca   bʰāskaraṃ cāpi vīryavān
   so_asr̥jad vāyum agniṃ ca   bʰāskaraṃ ca_api vīryavān /
Halfverse: c    ākāśam asr̥jac cordʰvam   adʰo bʰūmiṃ ca nairr̥tim
   ākāśam asr̥jac ca_ūrdʰvam   adʰo bʰūmiṃ ca nairr̥tim /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    nabʰaḥ sa candra tāraṃ ca   nakṣatrāṇi grahāṃs tatʰā
   nabʰaḥ sa candra tāraṃ ca   nakṣatrāṇi grahāṃs tatʰā /
Halfverse: c    saṃvatsarān ahorātrān   r̥tūn atʰa lavān kṣaṇān
   saṃvatsarān ahorātrān   r̥tūn atʰa lavān kṣaṇān /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    tataḥ śarīraṃ lokastʰaṃ   stʰāpayitvā pitāmahaḥ
   tataḥ śarīraṃ lokastʰaṃ   stʰāpayitvā pitāmahaḥ /
Halfverse: c    janayām āsa bʰagavān   putrān uttamatejasaḥ
   janayām āsa bʰagavān   putrān uttama-tejasaḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    marīcim r̥ṣim atriṃ ca   pulastyaṃ pulahaṃ kratum
   marīcim r̥ṣim atriṃ ca   pulastyaṃ pulahaṃ kratum /
Halfverse: c    vasiṣṭʰāṅgirasau cobʰau   rudraṃ ca prabʰum īśvaram
   vasiṣṭʰa_aṅgirasau ca_ubʰau   rudraṃ ca prabʰum īśvaram /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    prācetasas tatʰā dakṣaḥ   kanyā ṣaṣṭʰim ajījanat
   prācetasas tatʰā dakṣaḥ   kanyā ṣaṣṭʰim ajījanat /
Halfverse: c    tā vai brahmarṣayaḥ sarvāḥ   prajārtʰaṃ pratipedire
   tā vai brahma-r̥ṣayaḥ sarvāḥ   prajā_artʰaṃ pratipedire /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tābʰyo viśvāni bʰūtāni   devāḥ pitr̥gaṇās tatʰā
   tābʰyo viśvāni bʰūtāni   devāḥ pitr̥-gaṇās tatʰā /
Halfverse: c    gandʰarvāpsarasaś caiva   rakṣāṃsi vividʰāni ca
   gandʰarva_apsarasaś caiva   rakṣāṃsi vividʰāni ca /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    patatrimr̥gamīnāś ca   plavaṃgāś ca mahoragāḥ
   patatri-mr̥ga-mīnāś ca   plavaṃgāś ca mahā_uragāḥ /
Halfverse: c    nānākr̥ti balāś cānye   jalakṣitivicāriṇaḥ
   nānā_ākr̥ti balāś ca_anye   jala-kṣiti-vicāriṇaḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    audbʰidāḥ svedajāś caiva   aṇḍajāś ca jarāyujāḥ
   audbʰidāḥ svedajāś caiva aṇḍajāś ca jarāyujāḥ /
Halfverse: c    jajñe tāta tatʰā sarvaṃ   jagat stʰāvarajaṅgamam
   jajñe tāta tatʰā sarvaṃ   jagat stʰāvara-jaṅgamam /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    bʰūtasargam imaṃ kr̥tvā   sarvalokapitāmahaḥ
   bʰūta-sargam imaṃ kr̥tvā   sarva-loka-pitāmahaḥ /
Halfverse: c    śāśvataṃ veda paṭʰitaṃ   dʰarmaṃ ca yuyuje punaḥ
   śāśvataṃ veda paṭʰitaṃ   dʰarmaṃ ca yuyuje punaḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    tasmin dʰarme stʰitā devāḥ   sahācārya purohitāḥ
   tasmin dʰarme stʰitā devāḥ   saha_ācārya purohitāḥ /
Halfverse: c    ādityā vasavo rudrāḥ   sa sādʰyā marud aśvinaḥ
   ādityā vasavo rudrāḥ   sa sādʰyā marud aśvinaḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    bʰr̥gvatry aṅgirasaḥ siddʰāḥ   kāśyapaś ca tapodʰanaḥ
   bʰr̥gv-atry aṅgirasaḥ siddʰāḥ   kāśyapaś ca tapo-dʰanaḥ /
Halfverse: c    vasiṣṭʰa gautamāgastyās   tatʰā nārada parvatau
   vasiṣṭʰa gautama_agastyās   tatʰā nārada parvatau /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    r̥ṣayo vālakʰilyāś ca   prabʰāsāḥ sikatās tatʰā
   r̥ṣayo vālakʰilyāś ca   prabʰāsāḥ sikatās tatʰā /
Halfverse: c    gʰr̥tācāḥ somavāyavyā   vaikʰānasa marīcipāḥ
   gʰr̥tācāḥ soma-vāyavyā   vaikʰānasa marīcipāḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    akr̥ṣṭāś caiva haṃsāś ca   r̥ṣayo 'tʰāgniyonijāḥ
   akr̥ṣṭāś caiva haṃsāś ca r̥ṣayo_atʰa_agni-yonijāḥ /
Halfverse: c    vānaprastʰāḥ pr̥śnayaś ca   stʰitā brahmānuśāsane
   vānaprastʰāḥ pr̥śnayaś ca   stʰitā brahma_anuśāsane /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    dānavendrās tv atikramya   tat pitāmaha śāsanam
   dānava_indrās tv atikramya   tat pitāmaha śāsanam /
Halfverse: c    dʰarmasyāpacayaṃ cakruḥ   krodʰalobʰa samanvitāḥ
   dʰarmasya_apacayaṃ cakruḥ   krodʰa-lobʰa samanvitāḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    hiraṇyakaśipuś caiva   hiraṇyākṣo virocanaḥ
   hiraṇya-kaśipuś caiva   hiraṇya_akṣo virocanaḥ /
Halfverse: c    śambaro vipracittiś ca   prahrādo namucir baliḥ
   śambaro vipracittiś ca   prahrādo namucir baliḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    ete cānye ca bahavaḥ   sagaṇā daityadānavāḥ
   ete ca_anye ca bahavaḥ   sa-gaṇā daitya-dānavāḥ /
Halfverse: c    dʰarmasetum atikramya   remire 'dʰarmaniścayāḥ
   dʰarma-setum atikramya   remire_adʰarma-niścayāḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    sarve sma tulyajātīyā   yatʰā devās tatʰā vayam
   sarve sma tulya-jātīyā   yatʰā devās tatʰā vayam /
Halfverse: c    ity evaṃ hetum āstʰāya   spardʰamānāḥ surarṣibʰiḥ
   ity evaṃ hetum āstʰāya   spardʰamānāḥ sura-r̥ṣibʰiḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    na priyaṃ nāpy anukrośaṃ   cakrur bʰūteṣu bʰārata
   na priyaṃ na_apy anukrośaṃ   cakrur bʰūteṣu bʰārata /
Halfverse: c    trīn upāyān atikramya   daṇḍena rurudʰuḥ prajāḥ
   trīn upāyān atikramya   daṇḍena rurudʰuḥ prajāḥ /
Halfverse: e    na jagmuḥ saṃvidaṃ taiś ca   darpād asurasattamāḥ
   na jagmuḥ saṃvidaṃ taiś ca   darpād asura-sattamāḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    atʰa vai bʰagavān brahmā   brahmarṣibʰir upastʰitaḥ
   atʰa vai bʰagavān brahmā   brahma-r̥ṣibʰir upastʰitaḥ /
Halfverse: c    tadā himavataḥ pr̥ṣṭʰe   suramye padmatārake
   tadā himavataḥ pr̥ṣṭʰe   suramye padma-tārake /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    śatayojanavistāre   maṇimuktā cayācite
   śata-yojana-vistāre   maṇi-muktā caya_ācite /
Halfverse: c    tasmin girivare putra   puṣpitadrumakānane
   tasmin giri-vare putra   puṣpita-druma-kānane /
Halfverse: e    tastʰau sa vibudʰaśreṣṭʰo   brahmā lokārtʰa siddʰaye
   tastʰau sa vibudʰa-śreṣṭʰo   brahmā loka_artʰa siddʰaye /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    tato varṣasahasrānte   vitānam akarot prabʰuḥ
   tato varṣa-sahasra_ante   vitānam akarot prabʰuḥ /
Halfverse: c    vidʰinā kalpadr̥ṣṭena   yatʰoktenopapāditam
   vidʰinā kalpa-dr̥ṣṭena   yatʰā_uktena_upapāditam /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    r̥ṣibʰir yajñapaṭubʰir   yatʰāvat karma kartr̥bʰiḥ
   r̥ṣibʰir yajña-paṭubʰir   yatʰāvat karma kartr̥bʰiḥ /
Halfverse: c    marudbʰiḥ parisaṃstīrṇaṃ   dīpyamānaiś ca pāvakaiḥ
   marudbʰiḥ parisaṃstīrṇaṃ   dīpyamānaiś ca pāvakaiḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    kāñcanair yajñabʰāṇḍaiś ca   bʰrājiṣṇubʰir alaṃkr̥tam
   kāñcanair yajña-bʰāṇḍaiś ca   bʰrājiṣṇubʰir alaṃkr̥tam /
Halfverse: c    vr̥taṃ devagaṇaiś caiva   prababʰau yajñamaṇḍalam
   vr̥taṃ deva-gaṇaiś caiva   prababʰau yajña-maṇḍalam /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    tatʰā brahmarṣibʰiś caiva   sadasyair upaśobʰitam
   tatʰā brahma-r̥ṣibʰiś caiva   sadasyair upaśobʰitam /
Halfverse: c    tatra gʰoratamaṃ vr̥ttam   r̥ṣīṇāṃ me pariśrutam
   tatra gʰoratamaṃ vr̥ttam   r̥ṣīṇāṃ me pariśrutam /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    candramā vimalaṃ vyoma   yatʰābʰyudita tārakam
   candramā vimalaṃ vyoma   yatʰā_abʰyudita tārakam /
Halfverse: c    vidāryāgniṃ tatʰā bʰūtam   uttʰitaṃ śrūyate tataḥ
   vidārya_agniṃ tatʰā bʰūtam   uttʰitaṃ śrūyate tataḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    nīlotpalasavarṇābʰaṃ   tīkṣṇadaṃṣṭraṃ kr̥śodaram
   nīla_utpala-savarṇa_ābʰaṃ   tīkṣṇa-daṃṣṭraṃ kr̥śa_udaram /
Halfverse: c    prāṃśu durdarśanaṃ caivāpy   atitejas tatʰaiva ca
   prāṃśu durdarśanaṃ caiva_apy   atitejas tatʰaiva ca /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    tasminn utpatamāne ca   pracacāla vasuṃdʰarā
   tasminn utpatamāne ca   pracacāla vasuṃ-dʰarā /
Halfverse: c    tatrormi kalilāvartaś   cukṣubʰe ca mahārṇavaḥ
   tatra_ūrmi kalila_āvartaś   cukṣubʰe ca mahā_arṇavaḥ /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    petur ulkā mahotpātāḥ   śākʰāś ca mumucur drumāḥ
   petur ulkā mahā_utpātāḥ   śākʰāś ca mumucur drumāḥ /
Halfverse: c    aprasannā diśaḥ sarvāḥ   pavanaś cāśivo vavau
   aprasannā diśaḥ sarvāḥ   pavanaś ca_aśivo vavau /
Halfverse: e    muhur muhuś ca bʰūtāni   prāvyatʰanta bʰayāt tatʰā
   muhur muhuś ca bʰūtāni   prāvyatʰanta bʰayāt tatʰā /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    tataḥ sutumulaṃ dr̥ṣṭvā   tad adbʰutam upastʰitam
   tataḥ sutumulaṃ dr̥ṣṭvā   tad adbʰutam upastʰitam /
Halfverse: c    maharṣisuragandʰarvān   uvācedaṃ pitāmahaḥ
   maharṣi-sura-gandʰarvān   uvāca_idaṃ pitāmahaḥ /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    mayaitac cintitaṃ bʰūtam   asir nāmaiṣa vīryavān
   mayā_etac cintitaṃ bʰūtam   asir nāma_eṣa vīryavān /
Halfverse: c    rakṣaṇārtʰāya lokasya   vadʰāya ca suradviṣām
   rakṣaṇa_artʰāya lokasya   vadʰāya ca sura-dviṣām /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    tatas tad rūpam utsr̥jya   babʰau nistriṃśa eva saḥ
   tatas tad rūpam utsr̥jya   babʰau nistriṃśa\ eva saḥ /
Halfverse: c    vimalas tīkṣṇadʰāraś ca   kālāntaka ivodyataḥ
   vimalas tīkṣṇa-dʰāraś ca   kāla_antaka\ iva_udyataḥ /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    tatas taṃ śitikaṇṭʰāya   rudrāyarṣabʰa ketave
   tatas taṃ śiti-kaṇṭʰāya   rudrāya-r̥ṣabʰa ketave /
Halfverse: c    brahmā dadāv asiṃ dīptam   adʰarmaprativāraṇam
   brahmā dadāv asiṃ dīptam   adʰarma-prativāraṇam /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    tataḥ sa bʰagavān rudro   brahmarṣigaṇasaṃstutaḥ
   tataḥ sa bʰagavān rudro   brahma-r̥ṣi-gaṇa-saṃstutaḥ /
Halfverse: c    pragr̥hyāsim ameyātmā   rūpam anyac cakāra ha
   pragr̥hya_asim ameya_ātmā   rūpam anyac cakāra ha /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    caturbāhuḥ spr̥śan mūrdʰnā   bʰūstʰito 'pi nabʰastalam
   catur-bāhuḥ spr̥śan mūrdʰnā   bʰū-stʰito_api nabʰas-talam /
Halfverse: c    ūrdʰvadr̥ṣṭir mahāliṅgo   mukʰāj jvālāḥ samutsr̥jan
   ūrdʰva-dr̥ṣṭir mahā-liṅgo   mukʰāj jvālāḥ samutsr̥jan /
Halfverse: e    vikurvan bahudʰā varṇān   nīlapāṇḍura lohitān
   vikurvan bahudʰā varṇān   nīla-pāṇḍura lohitān /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    bibʰrat kr̥ṣṇājinaṃ vāso   hemapravara tārakam
   bibʰrat kr̥ṣṇa_ajinaṃ vāso   hema-pravara tārakam /
Halfverse: c    netraṃ caikaṃ lalāṭena   bʰāskarapratimaṃ mahat
   netraṃ ca_ekaṃ lalāṭena   bʰāskara-pratimaṃ mahat /
Halfverse: e    śuśubʰāte ca vimale   dve netre kr̥ṣṇapiṅgale
   śuśubʰāte ca vimale   dve netre kr̥ṣṇa-piṅgale /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    tato devo mahādevaḥ   śūlapāṇir bʰagākṣi hā
   tato devo mahā-devaḥ   śūla-pāṇir bʰaga_akṣi hā /
Halfverse: c    saṃpragr̥hya tu nistriṃśaṃ   kālārkānala saṃnibʰam
   saṃpragr̥hya tu nistriṃśaṃ   kāla_arka_anala saṃnibʰam /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    trikūṭaṃ carma codyamya   sa vidyutam ivāmbudam
   tri-kūṭaṃ carma ca_udyamya   sa vidyutam iva_ambudam /
Halfverse: c    cacāra vividʰān mārgān   mahābalaparākramaḥ
   cacāra vividʰān mārgān   mahā-bala-parākramaḥ /
Halfverse: e    vidʰunvann asim ākāśe   dānavānta cikīrṣayā
   vidʰunvann asim ākāśe   dānava_anta cikīrṣayā /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    tasya nādaṃ vinadato   mahāhāsaṃ ca muñcataḥ
   tasya nādaṃ vinadato   mahā-hāsaṃ ca muñcataḥ /
Halfverse: c    babʰau pratibʰayaṃ rūpaṃ   tadā rudrasya bʰārata
   babʰau pratibʰayaṃ rūpaṃ   tadā rudrasya bʰārata /50/

Verse: 51 
Halfverse: a    tad rūpadʰāriṇaṃ rudraṃ   raudrakarma cikīrṣavaḥ
   tad rūpa-dʰāriṇaṃ rudraṃ   raudra-karma cikīrṣavaḥ /
Halfverse: c    niśamya dānavāḥ sarve   hr̥ṣṭāḥ samabʰidudruvuḥ
   niśamya dānavāḥ sarve   hr̥ṣṭāḥ samabʰidudruvuḥ /51/

Verse: 52 
Halfverse: a    aśmabʰiś cāpy avarṣanta   pradīptaiś ca tatʰolmukaiḥ
   aśmabʰiś ca_apy avarṣanta   pradīptaiś ca tatʰā_ulmukaiḥ /
Halfverse: c    gʰoraiḥ praharaṇaiś cānyaiḥ   śitadʰārair ayomukʰaiḥ
   gʰoraiḥ praharaṇaiś ca_anyaiḥ   śita-dʰārair ayo-mukʰaiḥ /52/

Verse: 53 
Halfverse: a    tatas tad dānavānīkaṃ   saṃpraṇetāram acyutam
   tatas tad dānava_anīkaṃ   saṃpraṇetāram acyutam /
Halfverse: c    rudra kʰaḍgabaloddʰūtaṃ   pracacāla mumoha ca
   rudra kʰaḍga-bala_uddʰūtaṃ   pracacāla mumoha ca /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    citraṃ śīgʰrataratvāc ca   carantam asi dʰāriṇam
   citraṃ śīgʰrataratvāc ca   carantam asi dʰāriṇam /
Halfverse: c    tam ekam asurāḥ sarve   sahasram iti menire
   tam ekam asurāḥ sarve   sahasram iti menire /54/

Verse: 55 
Halfverse: a    cʰindan bʰindan rujan kr̥ntan   dārayan pramatʰann api
   cʰindan bʰindan rujan kr̥ntan   dārayan pramatʰann api /
Halfverse: c    acarad daitya saṃgʰeṣu   rudro 'gnir iva kakṣagaḥ
   acarad daitya saṃgʰeṣu   rudro_agnir iva kakṣagaḥ /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    asi vegaprarugṇās te   cʰinnabāhūruvakṣasaḥ
   asi vega-prarugṇās te   cʰinna-bāhu_ūru-vakṣasaḥ /
Halfverse: c    saṃprakr̥ttottamāṅgāś ca   petur urvyāṃ mahāsurāḥ
   saṃprakr̥tta_uttama_aṅgāś ca   petur urvyāṃ mahā_asurāḥ /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    apare dānavā bʰagnā   rudra gʰātāvapīḍitāḥ
   apare dānavā bʰagnā   rudra gʰāta_avapīḍitāḥ /
Halfverse: c    anyonyam abʰinardanto   diśaḥ saṃpratipedire
   anyonyam abʰinardanto   diśaḥ saṃpratipedire /57/

Verse: 58 
Halfverse: a    bʰūmiṃ ke cit praviviśuḥ   parvatān apare tatʰā
   bʰūmiṃ kecit praviviśuḥ   parvatān apare tatʰā /
Halfverse: c    apare jagmur ākāśam   apare 'mbʰaḥ samāviśan
   apare jagmur ākāśam   apare_ambʰaḥ samāviśan /58/

Verse: 59 
Halfverse: a    tasmin mahati saṃvr̥tte   samare bʰr̥śadāruṇe
   tasmin mahati saṃvr̥tte   samare bʰr̥śa-dāruṇe /
Halfverse: c    babʰau bʰūmiḥ pratibʰayā   tadā rudʰirakardamā
   babʰau bʰūmiḥ pratibʰayā   tadā rudʰira-kardamā /59/

Verse: 60 
Halfverse: a    dānavānāṃ śarīraiś ca   mahadbʰiḥ śoṇitokṣitaiḥ
   dānavānāṃ śarīraiś ca   mahadbʰiḥ śoṇita_ukṣitaiḥ /
Halfverse: c    samākīrṇā mahābāho   śailair iva sa kiṃśukaiḥ
   samākīrṇā mahā-bāho   śailair iva sa kiṃśukaiḥ /60/

Verse: 61 
Halfverse: a    rudʰireṇa pariklinnā   prababʰau vasudʰā tadā
   rudʰireṇa pariklinnā   prababʰau vasudʰā tadā /
Halfverse: c    raktārdra vasanā śyāmā   nārīva madavihvalā
   rakta_ārdra vasanā śyāmā   nārī_iva mada-vihvalā /61/

Verse: 62 
Halfverse: a    sa rudro dānavān hatvā   kr̥tvā dʰarmottaraṃ jagat
   sa rudro dānavān hatvā   kr̥tvā dʰarma_uttaraṃ jagat /
Halfverse: c    raudraṃ rūpaṃ vihāyāśu   cakre rūpaṃ śivaṃ śivaḥ
   raudraṃ rūpaṃ vihāya_āśu   cakre rūpaṃ śivaṃ śivaḥ /62/

Verse: 63 
Halfverse: a    tato maharṣayaḥ sarve   sarve devagaṇās tatʰā
   tato maharṣayaḥ sarve   sarve deva-gaṇās tatʰā /
Halfverse: c    jayenādbʰuta kalpena   devadevam atʰārcayan
   jayena_adbʰuta kalpena   deva-devam atʰa_ārcayan /63/

Verse: 64 
Halfverse: a    tataḥ sa bʰagavān rudro   dānava kṣatajokṣitam
   tataḥ sa bʰagavān rudro   dānava kṣataja_ukṣitam /
Halfverse: c    asiṃ dʰarmasya goptāraṃ   dadau satkr̥tya viṣṇave
   asiṃ dʰarmasya goptāraṃ   dadau satkr̥tya viṣṇave /64/

Verse: 65 
Halfverse: a    viṣṇur marīcaye prādān   marīcir bʰagavāṃś ca tam
   viṣṇur marīcaye prādān   marīcir bʰagavāṃś ca tam /
Halfverse: c    maharṣibʰyo dadau kʰaḍgam   r̥ṣayo vāsavāya tu
   maharṣibʰyo dadau kʰaḍgam   r̥ṣayo vāsavāya tu /65/

Verse: 66 
Halfverse: a    mahendro lokapālebʰyo   lokapālās tu putraka
   mahā_indro loka-pālebʰyo   loka-pālās tu putraka /
Halfverse: c    manave sūryaputrāya   daduḥ kʰaḍgaṃ suvistaram
   manave sūrya-putrāya   daduḥ kʰaḍgaṃ suvistaram /66/

Verse: 67 
Halfverse: a    ūcuś cainaṃ tatʰaivādyaṃ   mānuṣāṇāṃ tvam īśvaraḥ
   ūcuś ca_enaṃ tatʰaiva_ādyaṃ   mānuṣāṇāṃ tvam īśvaraḥ /
Halfverse: c    asinā dʰarmagarbʰeṇa   pālayasva prajā iti
   asinā dʰarma-garbʰeṇa   pālayasva prajā\ iti /67/

Verse: 68 
Halfverse: a    dʰarmasetum atikrāntāḥ   sūkṣmastʰūlārtʰa kāraṇāt
   dʰarma-setum atikrāntāḥ   sūkṣma-stʰūla_artʰa kāraṇāt /
Halfverse: c    vibʰajya daṇḍaṃ rakṣyāḥ syur   dʰarmato na yadr̥ccʰayā
   vibʰajya daṇḍaṃ rakṣyāḥ syur   dʰarmato na yadr̥ccʰayā /68/

Verse: 69 
Halfverse: a    durvācā nigraho daṇḍo   hiraṇyabahulas tatʰā
   durvācā nigraho daṇḍo   hiraṇya-bahulas tatʰā /
Halfverse: c    vyaṅganaṃ ca śarīrasya   vadʰo vānalpa kāraṇāt
   vyaṅganaṃ ca śarīrasya   vadʰo vā_analpa kāraṇāt /69/

Verse: 70 
Halfverse: a    aser etāni rūpāṇi   durvācādīni nirdiśet
   aser etāni rūpāṇi   durvāca_ādīni nirdiśet /
Halfverse: c    aser eva pramāṇāni   parimāṇa vyatikramāt
   aser eva pramāṇāni   parimāṇa vyatikramāt /70/

Verse: 71 
Halfverse: a    adʰisr̥jyātʰa putraṃ svaṃ   prajānām adʰipaṃ tataḥ
   adʰisr̥jya_atʰa putraṃ svaṃ   prajānām adʰipaṃ tataḥ /
Halfverse: c    manuḥ prajānāṃ rakṣārtʰaṃ   kṣupāya pradadāv asim
   manuḥ prajānāṃ rakṣā_artʰaṃ   kṣupāya pradadāv asim /71/

Verse: 72 
Halfverse: a    kṣupāj jagrāha cekṣvākur   iṣkvākoś ca purūravāḥ
   kṣupāj jagrāha ca_ikṣvākur   iṣkvākoś ca purūravāḥ /
Halfverse: c    āyuś ca tasmāl lebʰe taṃ   nahuṣaś ca tato bʰuvi
   āyuś ca tasmāl lebʰe taṃ   nahuṣaś ca tato bʰuvi /72/

Verse: 73 
Halfverse: a    yayātir nahuṣāc cāpi   pūrus tasmāc ca labdʰavān
   yayātir nahuṣāc ca_api   pūrus tasmāc ca labdʰavān /
Halfverse: c    āmūrtarayasas tasmāt   tato bʰūmiśayo nr̥paḥ
   āmūrtarayasas tasmāt   tato bʰūmi-śayo nr̥paḥ /73/

Verse: 74 
Halfverse: a    bʰarataś cāpi dauḥṣantir   lebʰe bʰūmiśayād asim
   bʰarataś ca_api dauḥṣantir   lebʰe bʰūmi-śayād asim /
Halfverse: c    tasmāc ca lebʰe dʰarmajño   rājann aiḍabiḍas tatʰā
   tasmāc ca lebʰe dʰarmajño   rājann aiḍabiḍas tatʰā /74/

Verse: 75 
Halfverse: a    tataś caiḍabiḍāl lebʰe   dʰundʰumāro janeśvaraḥ
   tataś ca_aiḍabiḍāl lebʰe   dʰundʰumāro jana_īśvaraḥ /
Halfverse: c    dʰundʰumārāc ca kāmbojo   mucukundas tato 'labʰat
   dʰundʰumārāc ca kāmbojo   mucukundas tato_alabʰat /75/

Verse: 76 
Halfverse: a    mucukundān maruttaś ca   maruttād api raivataḥ
   mucukundān maruttaś ca   maruttād api raivataḥ /
Halfverse: c    raivatād yuvanāśvaś ca   yuvanāśvāt tato ragʰuḥ
   raivatād yuvana_aśvaś ca   yuvana_aśvāt tato ragʰuḥ /76/

Verse: 77 
Halfverse: a    iṣkvāku vaṃśajas tasmād   dʰariṇāśvaḥ pratāpavān
   iṣkvāku vaṃśajas tasmādd   hariṇa_aśvaḥ pratāpavān /
Halfverse: c    hariṇāśvād asiṃ lebʰe   śunakaḥ śunakād api
   hariṇa_aśvād asiṃ lebʰe   śunakaḥ śunakād api /77/

Verse: 78 
Halfverse: a    uśīnaro vai dʰarmātmā   tasmād bʰojāḥ sa yādavāḥ
   uśīnaro vai dʰarma_ātmā   tasmād bʰojāḥ sa yādavāḥ /
Halfverse: c    yadubʰyaś ca śibir lebʰe   śibeś cāpi pratardanaḥ
   yadubʰyaś ca śibir lebʰe   śibeś ca_api pratardanaḥ /78/

Verse: 79 
Halfverse: a    pratardanād aṣṭakaś ca   ruśad aśvo 'ṣṭakād api
   pratardanād aṣṭakaś ca   ruśad aśvo_aṣṭakād api /
Halfverse: c    ruśad aśvād bʰaradvājo   droṇas tasmāt kr̥pas tataḥ
   ruśad aśvād bʰaradvājo   droṇas tasmāt kr̥pas tataḥ /
Halfverse: e    tatas tvaṃ bʰrātr̥bʰiḥ sārdʰaṃ   paramāsim avāptavān
   tatas tvaṃ bʰrātr̥bʰiḥ sārdʰaṃ   parama_asim avāptavān /79/

Verse: 80 
Halfverse: a    kr̥ttikāś cāsya nakṣatram   aser agniś ca daivatam
   kr̥ttikāś ca_asya nakṣatram   aser agniś ca daivatam /
Halfverse: c    rohiṇyo gotram asyātʰa   rudraś ca gurur uttamaḥ
   rohiṇyo gotram asya_atʰa   rudraś ca gurur uttamaḥ /80/

Verse: 81 
Halfverse: a    aser aṣṭau ca nāmāni   rahasyāni nibodʰa me
   aser aṣṭau ca nāmāni   rahasyāni nibodʰa me /
Halfverse: c    pāṇḍaveya sadā yāni   kīrtayam̐l labʰate jayam
   pāṇḍaveya sadā yāni   kīrtayam̐l labʰate jayam /81/

Verse: 82 
Halfverse: a    asir viśasanaḥ kʰaḍgas   tīkṣṇavartmā durāsadaḥ
   asir viśasanaḥ kʰaḍgas   tīkṣṇa-vartmā durāsadaḥ /
Halfverse: c    śrīgarbʰo vijayaś caiva   dʰarmapālas tatʰaiva ca
   śrī-garbʰo vijayaś caiva   dʰarma-pālas tatʰaiva ca /82/

Verse: 83 
Halfverse: a    agryaḥ praharaṇānāṃ ca   kʰaḍgo mādravatīsuta
   agryaḥ praharaṇānāṃ ca   kʰaḍgo mādravatī-suta /
Halfverse: c    maheśvara praṇītaś ca   purāṇe niścayaṃ gataḥ
   mahā_īśvara praṇītaś ca   purāṇe niścayaṃ gataḥ /83/

Verse: 84 
Halfverse: a    pr̥tʰus tūtpādayām āsa   dʰanur ādyam ariṃdama
   pr̥tʰus tu_utpādayām āsa   dʰanur ādyam ariṃdama /
Halfverse: c    teneyaṃ pr̥tʰivī pūrvaṃ   vainyena parirakṣitā
   tena_iyaṃ pr̥tʰivī pūrvaṃ   vainyena parirakṣitā /84/

Verse: 85 
Halfverse: a    tad etad ārṣaṃ mādreya   pramāṇaṃ kartum arhasi
   tad etad ārṣaṃ mādreya   pramāṇaṃ kartum arhasi /
Halfverse: c    aseś ca pūjā kartavyā   sadā yuddʰaviśāradaiḥ
   aseś ca pūjā kartavyā   sadā yuddʰa-viśāradaiḥ /85/

Verse: 86 
Halfverse: a    ity eṣa pratʰamaḥ kalpo   vyākʰyātas te suvistaraḥ
   ity eṣa pratʰamaḥ kalpo   vyākʰyātas te suvistaraḥ /
Halfverse: c    aser utpattisaṃsargo   yatʰāvad bʰaratarṣabʰa
   aser utpatti-saṃsargo   yatʰāvad bʰarata-r̥ṣabʰa /86/

Verse: 87 
Halfverse: a    sarvatʰaitad iha śrutvā   kʰaḍgasādʰanam uttamam
   sarvatʰā_etad iha śrutvā   kʰaḍga-sādʰanam uttamam /
Halfverse: c    labʰate puruṣaḥ kīrtiṃ   pretya cānantyam aśnute
   labʰate puruṣaḥ kīrtiṃ   pretya ca_ānantyam aśnute /87/ (E)87


Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.