TITUS
Mahabharata
Part No. 236
Previous part

Chapter: 11 
Adhyāya 11


Verse: 1  {Nārada uvāca}
Halfverse: a    purā devayuge rājann   ādityo bʰagavān divaḥ
   purā deva-yuge rājann   ādityo bʰagavān divaḥ /
Halfverse: c    āgaccʰan mānuṣaṃ lokaṃ   didr̥kṣur vigataklamaḥ
   āgaccʰan mānuṣaṃ lokaṃ   didr̥kṣur vigata-klamaḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    caran mānuṣarūpeṇa   sabʰāṃ dr̥ṣṭvā svayaṃ bʰuvaḥ
   caran mānuṣa-rūpeṇa   sabʰāṃ dr̥ṣṭvā svayaṃ bʰuvaḥ /
Halfverse: c    sabʰām akatʰayan mahyaṃ   brāhmīṃ tattvena pāṇḍava
   sabʰām akatʰayan mahyaṃ   brāhmīṃ tattvena pāṇḍava /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    aprameyaprabʰāṃ divyāṃ   mānasīṃ bʰaratarṣabʰa
   aprameya-prabʰāṃ divyāṃ   mānasīṃ bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    anirdeśyāṃ prabʰāvena   sarvabʰūtamanoramām
   anirdeśyāṃ prabʰāvena   sarva-bʰūta-mano-ramām /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    śrutvā guṇān ahaṃ tasyāḥ   sabʰāyāḥ pāṇḍunandana
   śrutvā guṇān ahaṃ tasyāḥ   sabʰāyāḥ pāṇḍu-nandana /
Halfverse: c    darśanepsus tatʰā rājann   ādityam aham abruvam
   darśana_īpsus tatʰā rājann   ādityam aham abruvam /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    bʰagavan draṣṭum iccʰāmi   pitāmaha sabʰām aham
   bʰagavan draṣṭum iccʰāmi   pitāmaha sabʰām aham /
Halfverse: c    yena sā tapasā śakyā   karmaṇā vāpi gopate
   yena sā tapasā śakyā   karmaṇā vā_api go-pate /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    auṣadʰair vā tatʰāyuktair   uta vā māyayā yayā
   auṣadʰair vā tatʰā-yuktair   uta vā māyayā yayā /
Halfverse: c    tan mamācakṣva bʰagavan   paśyeyaṃ tāṃ sabʰāṃ katʰam
   tan mama_ācakṣva bʰagavan   paśyeyaṃ tāṃ sabʰāṃ katʰam /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    tataḥ sa bʰagavān sūryo   mām upādāya vīryavān
   tataḥ sa bʰagavān sūryo   mām upādāya vīryavān /
Halfverse: c    agaccʰat tāṃ sabʰāṃ brāhmīṃ   vipāpāṃ vigataklamām
   agaccʰat tāṃ sabʰāṃ brāhmīṃ   vipāpāṃ vigata-klamām /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    evaṃrūpeti sā śakyā   na nirdeṣṭuṃ janādʰipa
   evaṃ-rūpā_iti sā śakyā   na nirdeṣṭuṃ jana_adʰipa /
Halfverse: c    kṣaṇena hi bibʰarty anyad   anirdeśyaṃ vapus tatʰā
   kṣaṇena hi bibʰarty anyad   anirdeśyaṃ vapus tatʰā /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    na veda parimānaṃ vā   saṃstʰānaṃ vāpi bʰārata
   na veda parimānaṃ vā   saṃstʰānaṃ vā_api bʰārata /
Halfverse: c    na ca rūpaṃ mayā tādr̥g   dr̥ṣṭapūrvaṃ kadā cana
   na ca rūpaṃ mayā tādr̥g   dr̥ṣṭa-pūrvaṃ kadā cana /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    susukʰā sā sabʰā rājan   na śītā na ca gʰarmadā
   susukʰā sā sabʰā rājan   na śītā na ca gʰarmadā /
Halfverse: c    na kṣutpipāse na glāniṃ   prāpya tāṃ prāpnuvanty uta
   na kṣut-pipāse na glāniṃ   prāpya tāṃ prāpnuvanty uta /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    nānārūpair iva kr̥tā   suvicitraiḥ subʰāsvaraiḥ
   nānā-rūpair iva kr̥tā   suvicitraiḥ subʰāsvaraiḥ /
Halfverse: c    stambʰair na ca dʰr̥tā sā tu   śāśvatī na ca sā kṣarā
   stambʰair na ca dʰr̥tā sā tu   śāśvatī na ca sā kṣarā /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    ati candraṃ ca sūryaṃ ca   śikʰinaṃ ca svayaṃprabʰā
   ati candraṃ ca sūryaṃ ca   śikʰinaṃ ca svayaṃ-prabʰā /
Halfverse: c    dīpyate nākapr̥ṣṭʰastʰā   bʰāsayantīva bʰāskaram
   dīpyate nāka-pr̥ṣṭʰastʰā   bʰāsayanti_iva bʰāskaram /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    tasyāṃ sa bʰagavān āste   vidadʰad deva māyayā
   tasyāṃ sa bʰagavān āste   vidadʰad deva māyayā /
Halfverse: c    svayam eko 'niśaṃ rājam̐l   lokām̐l lokapitā mahaḥ
   svayam eko_aniśaṃ rājam̐l   lokām̐l loka-pitā mahaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    upatiṣṭʰanti cāpy enaṃ   prajānāṃ patayaḥ prabʰum
   upatiṣṭʰanti ca_apy enaṃ   prajānāṃ patayaḥ prabʰum /
Halfverse: c    dakṣaḥ pracetāḥ pulaho   marīciḥ kaśyapas tatʰā
   dakṣaḥ pracetāḥ pulaho   marīciḥ kaśyapas tatʰā /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    bʰr̥gur atrir vasiṣṭʰaś ca   gautamaś ca tatʰāṅgirāḥ
   bʰr̥gur atrir vasiṣṭʰaś ca   gautamaś ca tatʰā_aṅgirāḥ /
Halfverse: c    mano 'ntarikṣaṃ vidyāś ca   vāyus tejo jalaṃ mahī
   mano_antarikṣaṃ vidyāś ca   vāyus tejo jalaṃ mahī /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    śabdaḥ sparśas tatʰārūpaṃ   raso gandʰaś ca bʰārata
   śabdaḥ sparśas tatʰā-rūpaṃ   raso gandʰaś ca bʰārata /
Halfverse: c    prakr̥tiś ca vikāraś ca   yac cānyat kāraṇaṃ bʰuvaḥ
   prakr̥tiś ca vikāraś ca   yac ca_anyat kāraṇaṃ bʰuvaḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    candramāḥ saha nakṣatrair   ādityaś ca gabʰastimān
   candramāḥ saha nakṣatrair   ādityaś ca gabʰastimān /
Halfverse: c    vāyavaḥ kratavaś caiva   saṃkalpaḥ prāṇa eva ca
   vāyavaḥ kratavaś caiva   saṃkalpaḥ prāṇa\ eva ca /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    ete cānye ca bahavaḥ   svayambʰuvam upastʰitāḥ
   ete ca_anye ca bahavaḥ   svayambʰuvam upastʰitāḥ /
Halfverse: c    artʰo dʰarmaś ca kāmaś ca   harṣo dveṣas tapo damaḥ
   artʰo dʰarmaś ca kāmaś ca   harṣo dveṣas tapo damaḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    āyānti tasyāṃ sahitā   gandʰarvāpsarasas tatʰā
   āyānti tasyāṃ sahitā   gandʰarva_apsarasas tatʰā /
Halfverse: c    viṃśatiḥ sapta caivānye   lokapālāś ca sarvaśaḥ
   viṃśatiḥ sapta ca_eva_anye   loka-pālāś ca sarvaśaḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    śukro br̥haspatiś caiva   budʰo 'ṅgāraka eva ca
   śukro br̥haspatiś caiva   budʰo_aṅgāraka\ eva ca /
Halfverse: c    śanaiścaraś ca rāhuś ca   grahāḥ sarve tatʰaiva ca
   śanaiś-caraś ca rāhuś ca   grahāḥ sarve tatʰaiva ca /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    mantro ratʰaṃtaraś caiva   harimān vasumān api
   mantro ratʰaṃtaraś caiva   harimān vasumān api /
Halfverse: c    ādityāḥ sādʰirājāno   nānā dvaṃdvair udāhr̥tāḥ
   ādityāḥ sa_adʰirājāno   nānā dvaṃdvair udāhr̥tāḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    maruto viśvakarmā ca   vasavaś caiva bʰārata
   maruto viśva-karmā ca   vasavas caiva bʰārata /
Halfverse: c    tatʰā pitr̥gaṇāḥ sarve   sarvāṇi ca havīṃsy atʰa
   tatʰā pitr̥-gaṇāḥ sarve   sarvāṇi ca havīṃsy atʰa /22/ ՙ

Verse: 23 
Halfverse: a    r̥g vedaḥ sāmavedaś ca   yajurvedaś ca pāṇḍava
   r̥g vedaḥ sāma-vedaś ca   yajur-vedaś ca pāṇḍava /
Halfverse: c    atʰarvavedaś ca tatʰā   parvāṇi ca viśāṃ pate
   atʰarva-vedaś ca tatʰā   parvāṇi ca viśāṃ pate /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    itihāsopavedāś ca   vedāṅgāni ca sarvaśaḥ
   itihāsa_upavedāś ca   veda_aṅgāni ca sarvaśaḥ /
Halfverse: c    grahā yajñāś ca somaś ca   daivatāni ca sarvaśaḥ
   grahā yajñāś ca somaś ca   daivatāni ca sarvaśaḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    sāvitrī durga taraṇī   vāṇī sapta vidʰā tatʰā
   sāvitrī durga taraṇī   vāṇī sapta vidʰā tatʰā /
Halfverse: c    medʰā dʰr̥tiḥ śrutiś caiva   prajñā buddʰir yaśo kṣamā
   medʰā dʰr̥tiḥ śrutiś caiva   prajñā buddʰir yaśo kṣamā /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    sāmāni stutiśastrāṇi   gātʰāś ca vividʰās tatʰā
   sāmāni stuti-śastrāṇi   gātʰāś ca vividʰās tatʰā /
Halfverse: c    bʰāṣyāṇi tarka yuktāni   dehavanti viśāṃ pate
   bʰāṣyāṇi tarka yuktāni   dehavanti viśāṃ pate /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    kṣaṇā lavā muhūrtāś ca   divārātris tatʰaiva ca
   kṣaṇā lavā muhūrtāś ca   divā-rātris tatʰaiva ca /
Halfverse: c    ardʰamāsāś ca māsāś ca   r̥tavaḥ ṣaṭ ca bʰārata
   ardʰa-māsāś ca māsāś ca r̥tavaḥ ṣaṭ ca bʰārata /27/ q

Verse: 28 
Halfverse: a    saṃvatsarāḥ pañca yugam   ahorātrāś caturvidʰā
   saṃvatsarāḥ pañca yugam   aho-rātrāś catur-vidʰā /
Halfverse: c    kālacakraṃ ca yad divyaṃ   nityam akṣayam avyayam
   kāla-cakraṃ ca yad divyaṃ   nityam akṣayam avyayam /28/ ՙ

Verse: 29 
Halfverse: a    aditir ditir danuś caiva   surasā vinatā irā
   aditir ditir danuś caiva   surasā vinatā\ irā / q
Halfverse: c    kālakā surabʰir devī   saramā cātʰa gautamī
   kālakā surabʰir devī   saramā ca_atʰa gautamī /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    ādityā vasavo rudrā   marutaś cāśvināv api
   ādityā vasavo rudrā   marutaś ca_aśvināv api /
Halfverse: c    viśve devāś ca sādʰyāś ca   pitaraś ca manojavāḥ
   viśve devāś ca sādʰyāś ca   pitaraś ca mano-javāḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    rākṣasāś ca piśācāś ca   dānavā guhyakās tatʰā
   rākṣasāś ca piśācāś ca   dānavā guhyakās tatʰā /
Halfverse: c    suparṇanāgapaśavaḥ   pitāmaham upāsate
   suparṇa-nāga-paśavaḥ   pitāmaham upāsate /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    devo nārāyaṇas tasyāṃ   tatʰā devarṣayaś ca ye
   devo nārāyaṇas tasyāṃ   tatʰā deva-r̥ṣayaś ca ye /
Halfverse: c    r̥ṣayo vālakʰilyāś ca   yonijāyonijās tatʰā
   r̥ṣayo vālakʰilyāś ca   yonija_ayonijās tatʰā /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    yac ca kiṃ cit triloke 'smin   dr̥śyate stʰāṇujaṅgamam
   yac ca kiṃcit tri-loke_asmin   dr̥śyate stʰāṇu-jaṅgamam /
Halfverse: c    sarvaṃ tasyāṃ mayā dr̥ṣṭaṃ   tad viddʰi manujādʰipa
   sarvaṃ tasyāṃ mayā dr̥ṣṭaṃ   tad viddʰi manuja_adʰipa /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    aṣṭāśīti sahasrāṇi   yatīnām ūrdʰvaretasām
   aṣṭa_aśīti sahasrāṇi   yatīnām ūrdʰva-retasām /
Halfverse: c    prajāvatāṃ ca pañcāśad   r̥ṣīṇām api pāṇḍava
   prajāvatāṃ ca pañcāśad   r̥ṣīṇām api pāṇḍava /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    te sma tatra yatʰākāmaṃ   dr̥ṣṭvā sarve divaukasaḥ
   te sma tatra yatʰā-kāmaṃ   dr̥ṣṭvā sarve diva_okasaḥ /
Halfverse: c    praṇamya śirasā tasmai   pratiyānti yatʰāgatam
   praṇamya śirasā tasmai   pratiyānti yatʰā_āgatam /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    atitʰīn āgatān devān   daityān nāgān munīṃs tatʰā
   atitʰīn āgatān devān   daityān nāgān munīṃs tatʰā / ՙ
Halfverse: c    yakṣān suparṇān kāleyān   gandʰarvāpsarasas tatʰā
   yakṣān suparṇān kāleyān   gandʰarva_apsarasas tatʰā /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    mahābʰāgān amitadʰīr   brahmā lokapitā mahaḥ
   mahā-bʰāgān amita-dʰīr   brahmā loka-pitā mahaḥ /
Halfverse: c    dayāvān sarvabʰūteṣu   yatʰārhaṃ pratipadyate
   dayāvān sarva-bʰūteṣu   yatʰā_arhaṃ pratipadyate /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    pratigr̥hya ca viśvātmā   svayambʰūr amitaprabʰaḥ
   pratigr̥hya ca viśva_ātmā   svayambʰūr amita-prabʰaḥ /
Halfverse: c    sāntvamānārtʰa saṃbʰogair   yunakti manujādʰipa
   sāntvamānā_artʰa saṃbʰogair   yunakti manuja_adʰipa /38/ ՙ

Verse: 39 
Halfverse: a    tatʰā tair upayātaiś ca   pratiyātaiś ca bʰārata
   tatʰā tair upayātaiś ca   pratiyātaiś ca bʰārata /
Halfverse: c    ākulā sā sabʰā tāta   bʰavati sma sukʰapradā
   ākulā sā sabʰā tāta   bʰavati sma sukʰa-pradā /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    sarvatejomayī divyā   brahmarṣigaṇasevitā
   sarva-tejo-mayī divyā   brahma-r̥ṣi-gaṇa-sevitā /
Halfverse: c    brāhmyā śriyā dīpyamānā   śuśubʰe vigataklamā
   brāhmyā śriyā dīpyamānā   śuśubʰe vigata-klamā /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    sā sabʰā tādr̥ṣī dr̥ṣṭā   sarvalokeṣu durlabʰā
   sā sabʰā tādr̥ṣī dr̥ṣṭā   sarva-lokeṣu durlabʰā /
Halfverse: c    sabʰeyaṃ rājaśārdūla   manuṣyeṣu yatʰā tava
   sabʰā_iyaṃ rāja-śārdūla   manuṣyeṣu yatʰā tava /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    etā mayā dr̥ṣṭapūrvāḥ   sabʰā deveṣu pāṇḍava
   etā mayā dr̥ṣṭa-pūrvāḥ   sabʰā deveṣu pāṇḍava /
Halfverse: c    taveyaṃ mānuṣe loke   sarvaśreṣṭʰatamā sabʰā
   tava_iyaṃ mānuṣe loke   sarva-śreṣṭʰatamā sabʰā /42/

Verse: 43  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    prāyaśo rājalokas te   katʰito vadatāṃ vara
   prāyaśo rāja-lokas te   katʰito vadatāṃ vara /
Halfverse: c    vaivasvatasabʰāyāṃ tu   yatʰā vadasi vai prabʰo
   vaivasvata-sabʰāyāṃ tu   yatʰā vadasi vai prabʰo /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    varuṇasya sabʰāyāṃ tu   nāgās te katʰitā vibʰo
   varuṇasya sabʰāyāṃ tu   nāgās te katʰitā vibʰo /
Halfverse: c    daityendrāś caiva bʰūyiṣṭʰāḥ   saritaḥ sāgarās tatʰā
   daitya_indrāś caiva bʰūyiṣṭʰāḥ   saritaḥ sāgarās tatʰā /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    tatʰā dʰanapater yakṣā   guhyakā rākṣasās tatʰā
   tatʰā dʰana-pater yakṣā   guhyakā rākṣasās tatʰā /
Halfverse: c    gandʰarvāpsarasaś caiva   bʰagavāṃś ca vr̥ṣadʰvajaḥ
   gandʰarva_apsarasaś caiva   bʰagavāṃś ca vr̥ṣa-dʰvajaḥ /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    pitāmaha sabʰāyāṃ tu   katʰitās te maharṣayaḥ
   pitāmaha sabʰāyāṃ tu   katʰitās te maharṣayaḥ /
Halfverse: c    sarvadeva nikāyāś ca   sarvaśāstrāṇi caiva hi
   sarva-deva nikāyāś ca   sarva-śāstrāṇi caiva hi /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    śatakratusabʰāyāṃ tu   devāḥ saṃkīrtitā mune
   śata-kratu-sabʰāyāṃ tu   devāḥ saṃkīrtitā mune /
Halfverse: c    uddeśataś ca gandʰarvā   vividʰāś ca maharṣayaḥ
   uddeśataś ca gandʰarvā   vividʰāś ca maharṣayaḥ /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    eka eva tu rājarṣir   hariś candro mahāmune
   eka\ eva tu rājarṣir   hariś candro mahā-mune /
Halfverse: c    katʰitas te sabʰā nityo   devendrasya mahātmanaḥ
   katʰitas te sabʰā nityo   deva_indrasya mahātmanaḥ /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    kiṃ karma tenācaritaṃ   tapo vā niyatavratam
   kiṃ karma tena_ācaritaṃ   tapo vā niyata-vratam /
Halfverse: c    yenāsau saha śakreṇa   spardʰate sma mahāyaśāḥ
   yena_asau saha śakreṇa   spardʰate sma mahā-yaśāḥ /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    pitr̥lokagataś cāpi   tvayā vipra pitā mama
   pitr̥-loka-gataś ca_api   tvayā vipra pitā mama /
Halfverse: c    dr̥ṣṭaḥ pāṇḍur mahābʰāgaḥ   katʰaṃ cāsi samāgataḥ
   dr̥ṣṭaḥ pāṇḍur mahā-bʰāgaḥ   katʰaṃ ca_asi samāgataḥ /50/

Verse: 51 
Halfverse: a    kim uktavāṃś ca bʰagavann   etad iccʰāmi veditum
   kim uktavāṃś ca bʰagavann   etad iccʰāmi veditum /
Halfverse: c    tvattaḥ śrotum ahaṃ sarvaṃ   paraṃ kautūhalaṃ hi me
   tvattaḥ śrotum ahaṃ sarvaṃ   paraṃ kautūhalaṃ hi me /51/

Verse: 52  {Nārada uvāca}
Halfverse: a    yan māṃ pr̥ccʰasi rājendra   hariś candraṃ prati prabʰo
   yan māṃ pr̥ccʰasi rāja_indra   hariś candraṃ prati prabʰo /
Halfverse: c    tat te 'haṃ saṃpravakṣyāmi   māhātmyaṃ tasya dʰīmataḥ
   tat te_ahaṃ saṃpravakṣyāmi   māhātmyaṃ tasya dʰīmataḥ /52/

Verse: 53 
Halfverse: a    sa rājā balavān āsīt   samrāṭ sarvamahīkṣitām
   sa rājā balavān āsīt   samrāṭ sarva-mahī-kṣitām /
Halfverse: c    tasya sarve mahīpālāḥ   śāsanāvanatāḥ stʰitāḥ
   tasya sarve mahī-pālāḥ   śāsana_avanatāḥ stʰitāḥ /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    tenaikaṃ ratʰam āstʰāya   jaitraṃ hemavibʰūṣitam
   tena_ekaṃ ratʰam āstʰāya   jaitraṃ hema-vibʰūṣitam /
Halfverse: c    śastrapratāpena jitā   dvīpāḥ sapta nareśvara
   śastra-pratāpena jitā   dvīpāḥ sapta nara_īśvara /54/

Verse: 55 
Halfverse: a    sa vijitya mahīṃ sarvāṃ   sa śailavanakānanām
   sa vijitya mahīṃ sarvāṃ   sa śaila-vana-kānanām /
Halfverse: c    ājahāra mahārāja   rājasūyaṃ mahākratum
   ājahāra mahā-rāja   rāja-sūyaṃ mahā-kratum /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    tasya sarve mahīpālā   dʰanāny ājahrur ājñayā
   tasya sarve mahī-pālā   dʰanāny ājahrur ājñayā /
Halfverse: c    dvijānāṃ pariveṣṭāras   tasmin yajñe ca te 'bʰavan
   dvijānāṃ pariveṣṭāras   tasmin yajñe ca te_abʰavan /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    prādāc ca draviṇaṃ prītyā   yājakānāṃ nareśvaraḥ
   prādāt ca draviṇaṃ prītyā   yājakānāṃ nara_īśvaraḥ /
Halfverse: c    yatʰoktaṃ tatra tais tasmiṃs   tataḥ pañca guṇādʰikam
   yatʰā_uktaṃ tatra tais tasmiṃs   tataḥ pañca guṇa_adʰikam /57/

Verse: 58 
Halfverse: a    atarpayac ca vividʰair   vasubʰir brāhmaṇāṃs tatʰā
   atarpayat ca vividʰair   vasubʰir brāhmaṇāṃs tatʰā /
Halfverse: c    prāsarpa kāle saṃprāpte   nānādigbʰyaḥ samāgatān
   prāsarpa kāle saṃprāpte   nānā-digbʰyaḥ samāgatān /58/

Verse: 59 
Halfverse: a    bʰakṣyair bʰojyaiś ca vividʰair   yatʰā kāmapuraskr̥taiḥ
   bʰakṣyair bʰojyaiś ca vividʰair   yatʰā kāma-puras-kr̥taiḥ /
Halfverse: c    ratnaugʰatarpitais tuṣṭair   dvijaiś ca samudāhr̥tam
   ratna_ogʰa-tarpitais tuṣṭair   dvijaiś ca samudāhr̥tam /
Halfverse: e    tejasvī ca yaśasvī ca   nr̥pebʰyo 'bʰyadʰiko 'bʰavat
   tejasvī ca yaśasvī ca   nr̥pebʰyo_abʰyadʰiko_abʰavat /59/

Verse: 60 
Halfverse: a    etasmāt kāraṇāt pārtʰa   hariś candro virājate
   etasmāt kāraṇāt pārtʰa   hariś candro virājate /
Halfverse: c    tebʰyo rājasahasrebʰyas   tad viddʰi bʰaratarṣabʰa
   tebʰyo rāja-sahasrebʰyas   tad viddʰi bʰarata-r̥ṣabʰa /60/

Verse: 61 
Halfverse: a    samāpya ca hariś candro   mahāyajñaṃ pratāpavān
   samāpya ca hariś candro   mahā-yajñaṃ pratāpavān /
Halfverse: c    abʰiṣiktaḥ sa śuśubʰe   sāmrājyena narādʰipa
   abʰiṣiktaḥ sa śuśubʰe   sāmrājyena nara_adʰipa /61/

Verse: 62 
Halfverse: a    ye cānye 'pi mahīpālā   rājasūyaṃ mahākratum
   ye ca_anye_api mahī-pālā   rāja-sūyaṃ mahā-kratum /
Halfverse: c    yajante te mahendreṇa   modante saha bʰārata
   yajante te mahā_indreṇa   modante saha bʰārata /62/

Verse: 63 
Halfverse: a    ye cāpi nidʰanaṃ prāptāḥ   saṃgrāmeṣv apalāyinaḥ
   ye ca_api nidʰanaṃ prāptāḥ   saṃgrāmeṣv apalāyinaḥ /
Halfverse: c    te tat sado samāsādya   modante bʰaratarṣabʰa
   te tat sado samāsādya   modante bʰarata-r̥ṣabʰa /63/

Verse: 64 
Halfverse: a    tapasā ye ca tīvreṇa   tyajantīha kalevaram
   tapasā ye ca tīvreṇa   tyajanti_iha kalevaram /
Halfverse: c    te 'pi tat stʰānam āsādya   śrīmanto bʰānti nityaśaḥ
   te_api tat stʰānam āsādya   śrīmanto bʰānti nityaśaḥ /64/

Verse: 65 
Halfverse: a    pitā ca tv āha kaunteya   pāṇḍuḥ kauravanandanaḥ
   pitā ca tv āha kaunteya   pāṇḍuḥ kaurava-nandanaḥ /
Halfverse: c    hariś candre śriyaṃ dr̥ṣṭvā   nr̥patau jātavismayaḥ
   hariś candre śriyaṃ dr̥ṣṭvā   nr̥-patau jāta-vismayaḥ /65/

Verse: 66 
Halfverse: a    samartʰo 'si mahīṃ jetuṃ   bʰrātaras te vaśe stʰitāḥ
   samartʰo_asi mahīṃ jetuṃ   bʰrātaras te vaśe stʰitāḥ /
Halfverse: c    rājasūyaṃ kratuśreṣṭʰam   āharasveti bʰārata
   rāja-sūyaṃ kratu-śreṣṭʰam   āharasva_iti bʰārata /66/

Verse: 67 
Halfverse: a    tasya tvaṃ puruṣavyāgʰra   saṃkalpaṃ kuru pāṇḍava
   tasya tvaṃ puruṣa-vyāgʰra   saṃkalpaṃ kuru pāṇḍava /
Halfverse: c    gantāras te mahendrasya   pūrvaiḥ saha salokatām
   gantāras te mahā_indrasya   pūrvaiḥ saha salokatām /67/

Verse: 68 
Halfverse: a    bahuvigʰnaś ca nr̥pate   kratur eṣa smr̥to mahān
   bahu-vigʰnaś ca nr̥-pate   kratur eṣa smr̥to mahān /
Halfverse: c    cʰidrāṇy atra hi vāñcʰanti   yajñagʰnā brahmarākṣasāḥ
   cʰidrāṇy atra hi vāñcʰanti   yajña-gʰnā brahma-rākṣasāḥ /68/

Verse: 69 
Halfverse: a    yuddʰaṃ ca pr̥ṣṭʰagamanaṃ   pr̥tʰivī kṣayakārakam
   yuddʰaṃ ca pr̥ṣṭʰa-gamanaṃ   pr̥tʰivī kṣaya-kārakam /
Halfverse: c    kiṃ cid eva nimittaṃ ca   bʰavaty atra kṣayāvaham
   kiṃcid eva nimittaṃ ca   bʰavaty atra kṣaya_āvaham /69/

Verse: 70 
Halfverse: a    etat saṃcintya rājendra   yat kṣamaṃ tat samācara
   etat saṃcintya rāja_indra   yat kṣamaṃ tat samācara /
Halfverse: c    apramattottʰito nityaṃ   cāturvarṇyasya rakṣaṇe
   apramatta_uttʰito nityaṃ   cāturvarṇyasya rakṣaṇe /
Halfverse: e    bʰava edʰasva modasva   dānais tarpaya ca dvijān
   bʰava\ edʰasva modasva   dānais tarpaya ca dvijān /70/ ՙ

Verse: 71 
Halfverse: a    etat te vistareṇoktaṃ   yan māṃ tvaṃ paripr̥ccʰasi
   etat te vistareṇa_uktaṃ   yan māṃ tvaṃ paripr̥ccʰasi /
Halfverse: c    āpr̥ccʰe tvāṃ gamiṣyāmi   dāśārha nagarīṃ prati
   āpr̥ccʰe tvāṃ gamiṣyāmi   dāśārha nagarīṃ prati /71/

Verse: 72  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    evam ākʰyāya pārtʰebʰyo   nārado janamejaya
   evam ākʰyāya pārtʰebʰyo   nārado janamejaya /
Halfverse: c    jagāma tair vr̥to rājann   r̥ṣibʰir yaiḥ samāgataḥ
   jagāma tair vr̥to rājann   r̥ṣibʰir yaiḥ samāgataḥ /72/

Verse: 73 
Halfverse: a    gate tu nārade pārtʰo   bʰātr̥bʰiḥ saha kaurava
   gate tu nārade pārtʰo   bʰātr̥bʰiḥ saha kaurava /
Halfverse: c    rājasūyaṃ kratuśreṣṭʰaṃ   cintayām āsa bʰārata
   rāja-sūyaṃ kratu-śreṣṭʰaṃ   cintayām āsa bʰārata /73/ (E)73



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.