TITUS
Mahabharata
Part No. 594
Previous part

Chapter: 297 
Adhyāya 297


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    sa dadarśa hatān bʰrātr̥̄m̐l   lokapālān iva cyutān
   sa dadarśa hatān bʰrātr̥̄m̐l   loka-pālān iva cyutān /
Halfverse: c    yugānte samanuprāpte   śakra pratimagauravān
   yuga_ante samanuprāpte   śakra pratima-gauravān / ՚

Verse: 2 
Halfverse: a    viprakīrṇadʰanur bāṇaṃ   dr̥ṣṭvā nihatam arjunam
   viprakīrṇa-dʰanus bāṇaṃ   dr̥ṣṭvā nihatam arjunam /
Halfverse: c    bʰīmasenaṃ yamau cobʰau   nirviceṣṭān gatāyur aḥ
   bʰīmasenaṃ yamau ca_ubʰau   nirviceṣṭān gata_āyus aḥ / ՚

Verse: 3 
Halfverse: a    sa dīrgʰam uṣṇaṃ niḥśvasya   śokabāṣpapariplutaḥ
   sa dīrgʰam uṣṇaṃ niḥśvasya   śoka-bāṣpa-pariplutaḥ / ՙ
Halfverse: c    buddʰyā vicintayām āsa   vīrāḥ kena nipātitāḥ
   buddʰyā vicintayāmāsa   vīrāḥ kena nipātitāḥ / ՚ՙ

Verse: 4 
Halfverse: a    naiṣāṃ śastraprahāro 'sti   padaṃ nehāsti kasya cit
   na_eṣāṃ śastra-prahāro_asti   padaṃ na_iha_asti kasyacit /
Halfverse: c    bʰūtaṃ mahad idaṃ manye   bʰrātaro yena me hatāḥ
   bʰūtam mahat idaṃ manye   bʰrātaro yena me hatāḥ /
Halfverse: e    ekāgraṃ cintayiṣyāmi   pītvā vetsyāmi vā jalam
   eka_agraṃ cintayiṣyāmi   pītvā vetsyāmi vā jalam / ՚

Verse: 5 
Halfverse: a    syāt tu duryodʰanenedam   upāṃśu vihitaṃ kr̥tam
   syāt tu duryodʰanena_idam   upāṃśu vihitaṃ kr̥tam /
Halfverse: c    gandʰāra rājaracitaṃ   satataṃ jihmabuddʰinā
   gandʰāra rāja-racitaṃ   satataṃ jihma-buddʰinā / ՚

Verse: 6 
Halfverse: a    yasya kāryam akāryaṃ vā   samam eva bʰavaty uta
   yasya kāryam akāryaṃ vā   samam eva bʰavaty uta /
Halfverse: c    kas tasya viśvased vīro   durmater akr̥tātmanaḥ
   kas tasya viśvased vīro   durmater akr̥ta_ātmanaḥ / ՚ՙ

Verse: 7 
Halfverse: a    atʰa vā puruṣair gūḍʰaiḥ   prayogo 'yaṃ durātmanaḥ
   atʰa vā puruṣair gūḍʰaiḥ   prayogo_ayaṃ durātmanaḥ /
Halfverse: c    bʰaved iti mahābāhur   bahudʰā samacintayat
   bʰaved iti mahā-bāhur   bahudʰā samacintayat / ՚

Verse: 8 
Halfverse: a    tasyāsīn na viṣeṇedam   udakaṃ dūṣitaṃ yatʰā
   tasya_āsīn na viṣeṇa_idam   udakaṃ dūṣitaṃ yatʰā /
Halfverse: c    mukʰavarṇāḥ prasannā me   bʰrātr̥̄ṇām ity acintayat
   mukʰa-varṇāḥ prasannā me   bʰrātr̥̄ṇām ity acintayat / ՚

Verse: 9 
Halfverse: a    ekaikaśaś caugʰabalān   imān puruṣasattamān
   eka_ekaśaś ca_ogʰa-balān   imān puruṣa-sattamān / ՙ
Halfverse: c    ko 'nyaḥ pratisamāseta   kālāntakayamād r̥te
   ko_anyaḥ pratisamāseta   kāla_antaka-yamād r̥te / ՚

Verse: 10 
Halfverse: a    etenādʰyavasāyena   tat toyam avagāḍʰavān
   etena_adʰyavasāyena   tat toyam avagāḍʰavān /
Halfverse: c    gāhamānaś ca tat toyam   antarikṣāt sa śuśruve
   gāhamānaś ca tat toyam   antarikṣāt sa śuśruve / ՚10


Verse: 11  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    ahaṃ bakaḥ śaivalamatsyabʰakṣo; mayā nītāḥ pretavaśaṃ tavānujāḥ
   ahaṃ bakaḥ śaivala-matsya-bʰakṣo   mayā nītāḥ preta-vaśaṃ tava_anujāḥ / ՙq
Halfverse: c    tvaṃ pañcamo bʰavitā rājaputra; na cet praśnān pr̥ccʰato vyākaroṣi
   tvaṃ pañcamo bʰavitā rāja-putra   na cet praśnān pr̥ccʰato vyākaroṣi / ՚ՙ


Verse: 12 
Halfverse: a    mā tāta sāhasaṃ kārṣīr   mama pūrvaparigrahaḥ
   mā tāta sāhasaṃ kārṣīr   mama pūrva-parigrahaḥ /
Halfverse: c    praśnān uktvā tu kaunteya   tataḥ piba harasva ca
   praśnān uktvā tu kaunteya   tataḥ piba harasva ca / ՚

Verse: 13  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    rudrāṇāṃ vā vasūnāṃ vā   marutāṃ vā pradʰānabʰāk
   rudrāṇāṃ vā vasūnāṃ vā   marutāṃ vā pradʰāna-bʰāk /
Halfverse: c    pr̥ccʰāmi ko bʰavān devo   naitac cʰakuninā kr̥tam
   pr̥ccʰāmi ko bʰavān devo   na_etat śakuninā kr̥tam / ՚

Verse: 14 
Halfverse: a    himavān pāriyātraś ca   vindʰyo malaya eva ca
   himavān pāriyātraś ca   vindʰyo malaya\ eva ca / ՙ
Halfverse: c    catvāraḥ parvatāḥ kena   pātitā bʰuvi tejasā
   catvāraḥ parvatāḥ kena   pātitā bʰuvi tejasā / ՚

Verse: 15 
Halfverse: a    atīva te mahat karmakr̥taṃ   balavatāṃ vara
   atīva te mahat karma-kr̥taṃ   balavatāṃ vara /
Halfverse: c    yan na devā na gandʰarvā   nāsurā na ca rākṣasāḥ
   yan na devā na gandʰarvā   na_asurā na ca rākṣasāḥ /
Halfverse: e    viṣaheran mahāyuddʰe   kr̥taṃ te tan mahādbʰutam
   viṣaheran mahā-yuddʰe   kr̥taṃ te tan mahā_adbʰutam / ՚

Verse: 16 
Halfverse: a    na te jānāmi yat kāryaṃ   nābʰijānāmi kāṅkṣitam
   na te jānāmi yat kāryaṃ   na_abʰijānāmi kāṅkṣitam /
Halfverse: c    kautūhalaṃ mahaj jātaṃ   sādʰvasaṃ cāgataṃ mama
   kautūhalaṃ mahaj jātaṃ   sādʰvasaṃ ca_āgataṃ mama / ՚

Verse: 17 
Halfverse: a    yenāsmy udvignahr̥dayaḥ   samutpanna śiro jvaraḥ
   yena_asmy udvigna-hr̥dayaḥ   samutpanna śiro jvaraḥ /
Halfverse: c    pr̥ccʰāmi bʰagavaṃs tasmāt   ko bʰavān iha tiṣṭʰati
   pr̥ccʰāmi bʰagavaṃs tasmāt   ko bʰavān iha tiṣṭʰati / ՚

Verse: 18  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    yakṣo 'ham asmi bʰadraṃ te   nāsmi pakṣī jale caraḥ
   yakṣo_aham asmi bʰadraṃ te   na_asmi pakṣī jale caraḥ /
Halfverse: c    mayaite nihatāḥ sarve   bʰrātaras te mahaujasaḥ
   mayā_ete nihatāḥ sarve   bʰrātaras te mahā_ojasaḥ / ՚

Verse: 19  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    tatas tām aśivāṃ śrutvā   vācaṃ sa paruṣākṣarām
   tatas tām aśivāṃ śrutvā   vācaṃ sa paruṣa_akṣarām /
Halfverse: c    yakṣasya bruvato rājann   upakramya tadā stʰitaḥ
   yakṣasya bruvato rājann   upakramya tadā stʰitaḥ / ՚

Verse: 20 
Halfverse: a    virūpākṣaṃ mahākāyaṃ   yakṣaṃ tālasamuccʰrayam
   virūpa_akṣaṃ mahā-kāyaṃ   yakṣaṃ tāla-samuccʰrayam /
Halfverse: c    jvalanārkapratīkāśam   adʰr̥ṣyaṃ parvatopamam
   jvalana_arka-pratīkāśam   adʰr̥ṣyaṃ parvata_upamam / ՚20

Verse: 21 
Halfverse: a    setum āśritya tiṣṭʰantaṃ   dadarśa bʰaratarṣabʰaḥ
   setum āśritya tiṣṭʰantaṃ   dadarśa bʰarata-r̥ṣabʰaḥ /
Halfverse: c    megʰaganmīrayā vācā   tarjayantaṃ mahābalam
   megʰa-ganmīrayā vācā   tarjayantaṃ mahā-balam / ՚

Verse: 22  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    ime te bʰrātaro rājan   vāryamāṇā mayāsakr̥t
   ime te bʰrātaro rājan   vāryamāṇā mayā_asakr̥t /
Halfverse: c    balāt toyaṃ jihīrṣantas   tato vai sūditā mayā
   balāt toyaṃ jihīrṣantas   tato vai sūditā mayā / ՚

Verse: 23 
Halfverse: a    na peyam udakaṃ rājan   prāṇān iha parīpsatā
   na peyam udakaṃ rājan   prāṇān iha parīpsatā /
Halfverse: c    pārtʰa mā sāhasaṃ kārṣīr   mama pūrvaparigrahaḥ
   pārtʰa mā sāhasaṃ kārṣīr   mama pūrva-parigrahaḥ /
Halfverse: e    praśnān uktvā tu kaunteya   tataḥ piba harasva ca
   praśnān uktvā tu kaunteya   tataḥ piba harasva ca / ՚

Verse: 24  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    naivāhaṃ kāmaye yakṣa   tava pūrvaparigraham
   na_eva_ahaṃ kāmaye yakṣa   tava pūrva-parigraham /
Halfverse: c    kāmanaitat praśaṃsanti   santo hi puruṣāḥ sadā
   kāma-na_etat praśaṃsanti   santo hi puruṣāḥ sadā / ՚

Verse: 25 
Halfverse: a    yadātmanā svam ātmānaṃ   praśaṃset puruṣaḥ prabʰo
   yadā_ātmanā svam ātmānaṃ   praśaṃset puruṣaḥ prabʰo /
Halfverse: c    yatʰā prajñaṃ tu te praśnān   prativakṣyāmi pr̥ccʰa mām
   yatʰā prajñaṃ tu te praśnān   prativakṣyāmi pr̥ccʰa mām / ՚

Verse: 26  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svid ādityam unnayati   keca tasyābʰitaś carāḥ
   kiṃ svid ādityam unnayati   keca tasya_abʰitas carāḥ /
Halfverse: c    kaś cainam astaṃ nayati   kasmiṃś ca pratitiṣṭʰati
   kaś ca_enam astaṃ nayati   kasmiṃś ca pratitiṣṭʰati / ՚

Verse: 27  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    brahmād ity amun nayati   devās tasyābʰitaś carāḥ
   brahmād ity amun nayati   devās tasya_abʰitas carāḥ /
Halfverse: c    dʰarmaś cāstaṃ nayati ca   satye ca pratitiṣṭʰati
   dʰarmaś ca_astaṃ nayati ca   satye ca pratitiṣṭʰati / ՚

Verse: 28  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kena svic cʰrotriyo bʰavati   kena svid vindate mahat
   kena svit śrotriyo bʰavati   kena svid vindate mahat / ՙq
Halfverse: c    kena dvitīyavān bʰavati   rājan kena ca buddʰimān
   kena dvitīyavān bʰavati   rājan kena ca buddʰimān / ՚ՙq

Verse: 29  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    śrutena śrotriyo bʰavati   tapasā vindate mahat
   śrutena śrotriyo bʰavati   tapasā vindate mahat / ՙq
Halfverse: c    dʰr̥tyā dvitīyavān bʰavati   buddʰimān vr̥ddʰasevayā
   dʰr̥tyā dvitīyavān bʰavati   buddʰimān vr̥ddʰa-sevayā / ՚ՙq

Verse: 30  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ brāhmaṇānāṃ devatvaṃ   kaś ca dʰarmaḥ satām iva
   kiṃ brāhmaṇānāṃ devatvaṃ   kaś ca dʰarmaḥ satām iva /
Halfverse: c    kaś caiṣāṃ mānuṣo bʰāvaḥ   kim eṣām asatām iva
   kaś ca_eṣāṃ mānuṣo bʰāvaḥ   kim eṣām asatām iva / ՚30

Verse: 31  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    svādʰyāya eṣāṃ devatvaṃ   tapa eṣāṃ satām iva
   svādʰyāya\ eṣāṃ devatvaṃ   tapa\ eṣāṃ satām iva / ՙ
Halfverse: c    maraṇaṃ mānuṣo bʰāvaḥ   parivādo 'satām iva
   maraṇaṃ mānuṣo bʰāvaḥ   parivādo_asatām iva / ՚

Verse: 32  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ kṣatriyāṇāṃ devatvaṃ   kaś ca dʰarmaḥ satām iva
   kiṃ kṣatriyāṇāṃ devatvaṃ   kaś ca dʰarmaḥ satām iva /
Halfverse: c    kaś caiṣāṃ mānuṣo bʰāvaḥ   kim eṣām asatām iva
   kaś ca_eṣāṃ mānuṣo bʰāvaḥ   kim eṣām asatām iva / ՚

Verse: 33  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    iṣvastram eṣāṃ devatvaṃ   yajña eṣāṃ satām iva
   iṣv-astram eṣāṃ devatvaṃ   yajña\ eṣāṃ satām iva / ՙ
Halfverse: c    bʰayaṃ vai mānuṣo bʰāvaḥ   parityāgo 'satām iva
   bʰayaṃ vai mānuṣo bʰāvaḥ   parityāgo_asatām iva / ՚

Verse: 34  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kim ekaṃ yajñiyaṃ sāma   kim ekaṃ yajñiyaṃ yajuḥ
   kim ekaṃ yajñiyaṃ sāma   kim ekaṃ yajñiyaṃ yajuḥ /
Halfverse: c    kā caikā vr̥ścate yajñaṃ   kāṃ yajño nātivartate
   kā ca_ekā vr̥ścate yajñaṃ   kāṃ yajño na_ativartate / ՚

Verse: 35  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    prāṇo vai yajñiyaṃ sāma   mano vai yajñiyaṃ yajuḥ
   prāṇo vai yajñiyaṃ sāma   mano vai yajñiyaṃ yajuḥ /
Halfverse: c    vāg ekā vr̥ścate yajñaṃ   tāṃ yajño nātivartate
   vāg ekā vr̥ścate yajñaṃ   tāṃ yajño na_ativartate / ՚

Verse: 36  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svid āpatatāṃ śreṣṭʰaṃ   bījaṃ nipatatāṃ varam
   kiṃ svid āpatatāṃ śreṣṭʰaṃ   bījaṃ nipatatāṃ varam /
Halfverse: c    kiṃ svit pratiṣṭʰamānānāṃ   kiṃ svit pravadatāṃ varam
   kiṃ svit pratiṣṭʰamānānāṃ   kiṃ svit pravadatāṃ varam / ՚

Verse: 37  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    varṣam āpatatāṃ śreṣṭʰaṃ   bījaṃ nipatatāṃ varam
   varṣam āpatatāṃ śreṣṭʰaṃ   bījaṃ nipatatāṃ varam /
Halfverse: c    gāvaḥ pratiṣṭʰamānānāṃ   putraḥ pravadatāṃ varaḥ
   gāvaḥ pratiṣṭʰamānānāṃ   putraḥ pravadatāṃ varaḥ / ՚

Verse: 38  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    indriyārtʰān anubʰavan   buddʰimām̐l lokapūjitaḥ
   indriya_artʰān anubʰavan   buddʰimām̐l loka-pūjitaḥ /
Halfverse: c    saṃmataḥ sarvabʰūtānām   uccʰvasan ko na jīvati
   saṃmataḥ sarva-bʰūtānām   uccʰvasan ko na jīvati / ՚

Verse: 39  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    devatātitʰibʰr̥tyānāṃ   pitr̥̄ṇām ātmanaś ca yaḥ
   devatā_atitʰi-bʰr̥tyānāṃ   pitr̥̄ṇām ātmanaś ca yaḥ /
Halfverse: c    na nirvapati pañcānām   uccʰvasan na sa jīvati
   na nirvapati pañcānām   uccʰvasan na sa jīvati / ՚

Verse: 40  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svid gurutaraṃ bʰūmeḥ   kiṃ svid uccataraṃ ca kʰāt
   kiṃ svid gurutaraṃ bʰūmeḥ   kiṃ svid uccataraṃ ca kʰāt / ՙ
Halfverse: c    kiṃ svic cʰīgʰrataraṃ vāyoḥ   kiṃ svid bahutaraṃ nr̥ṇām
   kiṃ svit śīgʰrataraṃ vāyoḥ   kiṃ svid bahutaraṃ nr̥ṇām / ՚40ՙ

Verse: 41  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    mātā gurutarā bʰūmeḥ   pitā uccarataś ca kʰāt
   mātā gurutarā bʰūmeḥ   pitā\ uccarataś ca kʰāt / ՙ
Halfverse: c    mano śīgʰrataraṃ vāyoś   cintā bahutarī nr̥ṇām
   mano śīgʰrataraṃ vāyoś   cintā bahutarī nr̥ṇām / ՚ՙ

Verse: 42  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svit suptaṃ na nimiṣati   kiṃ svij jātaṃ na copati
   kiṃ svit suptaṃ na nimiṣati   kiṃ svij jātaṃ na copati / ՙq
Halfverse: c    kasya svid dʰr̥dayaṃ nāsti   kiṃ svid vegena vargʰate
   kasya svidd^hr̥dayaṃ na_asti   kiṃ svid vegena vargʰate / ՚

Verse: 43  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    matsyaḥ supto na nimiṣaty   aṇḍaṃ jātaṃ na copati
   matsyaḥ supto na nimiṣaty   aṇḍaṃ jātaṃ na copati /
Halfverse: c    aśmano hr̥dayaṃ nāsti   nadīvegena vardʰate
   aśmano hr̥dayaṃ na_asti   nadī-vegena vardʰate / ՚

Verse: 44  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svit pravasato mitraṃ   kiṃ svin mitraṃ gr̥he sataḥ
   kiṃ svit pravasato mitraṃ   kiṃ svin mitraṃ gr̥he sataḥ /
Halfverse: c    āturasya ca kiṃ mitraṃ   kiṃ svin mitraṃ mariṣyataḥ
   āturasya ca kiṃ mitraṃ   kiṃ svin mitraṃ mariṣyataḥ / ՚

Verse: 45  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    sārtʰaḥ pravasato mitraṃ   bʰāryā mitraṃ gr̥he sataḥ
   sārtʰaḥ pravasato mitraṃ   bʰāryā mitraṃ gr̥he sataḥ /
Halfverse: c    āturasya bʰiṣan mitraṃ   dānaṃ mitraṃ mariṣyataḥ
   āturasya bʰiṣan mitraṃ   dānaṃ mitraṃ mariṣyataḥ / ՚

Verse: 46  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svid eko vicarati   jātaḥ ko jāyate punaḥ
   kiṃ svid eko vicarati   jātaḥ ko jāyate punaḥ /
Halfverse: c    kiṃ svid dʰimasya bʰaiṣajyaṃ   kiṃ svid āvapanaṃ mahat
   kiṃ svidd^himasya bʰaiṣajyaṃ   kiṃ svid āvapanaṃ mahat / ՚

Verse: 47  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    sūrya eko vicarati   candramā jāyate punaḥ
   sūrya\ eko vicarati   candramā jāyate punaḥ / ՙ
Halfverse: c    agnir himasya bʰaiṣajyaṃ   bʰūmir āpavanaṃ mahat
   agnir himasya bʰaiṣajyaṃ   bʰūmir āpavanaṃ mahat / ՚

Verse: 48  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svid ekapadaṃ dʰarmyaṃ   kiṃ svid ekapadaṃ yaśaḥ
   kiṃ svid eka-padaṃ dʰarmyaṃ   kiṃ svid eka-padaṃ yaśaḥ /
Halfverse: c    kiṃ svid ekapadaṃ svargyaṃ   kiṃ svid ekapadaṃ sukʰam
   kiṃ svid eka-padaṃ svargyaṃ   kiṃ svid eka-padaṃ sukʰam / ՚

Verse: 49  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    dākṣyam ekapadaṃ dʰarmyaṃ   dānam ekapadaṃ yaśaḥ
   dākṣyam eka-padaṃ dʰarmyaṃ   dānam eka-padaṃ yaśaḥ /
Halfverse: c    satyam ekapadaṃ svargyaṃ   śīlam ekapadaṃ sukʰam
   satyam eka-padaṃ svargyaṃ   śīlam eka-padaṃ sukʰam / ՚

Verse: 50  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ svid ātmā manuṣyasya   kiṃ svid daivakr̥taḥ sakʰā
   kiṃ svid ātmā manuṣyasya   kiṃ svid daiva-kr̥taḥ sakʰā /
Halfverse: c    upajīvanaṃ kiṃ svid asya   kiṃ svid asya parāyaṇam
   upajīvanaṃ kiṃ svid asya   kiṃ svid asya parāyaṇam / ՚50ՙq

Verse: 51  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    putra ātmā manuṣyasya   bʰāryā daivakr̥taḥ sakʰā
   putra\ ātmā manuṣyasya   bʰāryā daiva-kr̥taḥ sakʰā / ՙ
Halfverse: c    upajīvanaṃ ca parjanyo   dānam asya parāyaṇam
   upajīvanaṃ ca parjanyo   dānam asya parāyaṇam / ՚ՙq

Verse: 52  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    dʰanyānām uttamaṃ kiṃ svid   dʰanānāṃ kiṃ svid uttamam
   dʰanyānām uttamaṃ kiṃ svid   dʰanānāṃ kiṃ svid uttamam / ՙ
Halfverse: c    lābʰānām uttamaṃ kiṃ svit   kiṃ sukʰānāṃ tatʰottamam
   lābʰānām uttamaṃ kiṃ svit   kiṃ sukʰānāṃ tatʰā_uttamam / ՚

Verse: 53  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    dʰanyānām uttamaṃ dākṣyaṃ   dʰanānām uttamaṃ śrutam
   dʰanyānām uttamaṃ dākṣyaṃ   dʰanānām uttamaṃ śrutam /
Halfverse: c    lābʰānāṃ śreṣṭʰam ārogyaṃ   sukʰānāṃ tuṣṭir uttamā
   lābʰānāṃ śreṣṭʰam ārogyaṃ   sukʰānāṃ tuṣṭir uttamā / ՚

Verse: 54  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kaś ca dʰarmaḥ paro loke   kaś ca dʰarmaḥ sadā pʰalaḥ
   kaś ca dʰarmaḥ paro loke   kaś ca dʰarmaḥ sadā pʰalaḥ /
Halfverse: c    kiṃ niyamya na śocanti   kaiś ca saṃdʰir na jīryate
   kiṃ niyamya na śocanti   kaiś ca saṃdʰir na jīryate / ՚

Verse: 55  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    ānr̥śaṃsyaṃ paro dʰarmas   trayīdʰarmaḥ sadā pʰalaḥ
   ānr̥śaṃsyaṃ paro dʰarmas   trayī-dʰarmaḥ sadā pʰalaḥ /
Halfverse: c    ano yamya na śocanti   sadbʰiḥ saṃdʰir na jīryate
   ano yamya na śocanti   sadbʰiḥ saṃdʰir na jīryate / ՚

Verse: 56  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kiṃ nu hitvā priyo bʰavati   kiṃ nu hitvā na śocati
   kiṃ nu hitvā priyo bʰavati   kiṃ nu hitvā na śocati / q
Halfverse: c    kiṃ nu hitvārtʰavān bʰavati   kiṃ nu hitvā sukʰī bʰavet
   kiṃ nu hitvā_artʰavān bʰavati   kiṃ nu hitvā sukʰī bʰavet / ՚q

Verse: 57  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    mānaṃ hitvā priyo bʰavati   krodʰaṃ hitvā na śocati
   mānaṃ hitvā priyo bʰavati   krodʰaṃ hitvā na śocati / q
Halfverse: c    kāmaṃ hitvārtʰavān bʰavati   lobʰaṃ hitvā sukʰū bʰavet
   kāmaṃ hitvā_artʰavān bʰavati   lobʰaṃ hitvā sukʰū bʰavet / ՚q

Verse: 58  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    mr̥taṃ katʰaṃ syāt puruṣaḥ   katʰaṃ rāṣṭraṃ mr̥taṃ bʰavet
   mr̥taṃ katʰaṃ syāt puruṣaḥ   katʰaṃ rāṣṭraṃ mr̥taṃ bʰavet /
Halfverse: c    śrādʰaṃ mr̥taṃ katʰaṃ ca syāt   katʰaṃ yajño mr̥to bʰavet
   śrādʰaṃ mr̥taṃ katʰaṃ ca syāt   katʰaṃ yajño mr̥to bʰavet / ՚

Verse: 59  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    mr̥to daridraḥ puruṣo   mr̥taṃ rāṣṭram arājakam
   mr̥to daridraḥ puruṣo   mr̥taṃ rāṣṭram arājakam / q
Halfverse: c    mr̥tam aśrotriyaṃ śrāddʰaṃ   mr̥to yajño tv adakṣiṇaḥ
   mr̥tam aśrotriyaṃ śrāddʰaṃ   mr̥to yajño tv adakṣiṇaḥ / ՚

Verse: 60  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    kā dik kim udakaṃ proktaṃ   kim annaṃ pārtʰa kiṃ viṣam
   kā dik kim udakaṃ proktaṃ   kim annaṃ pārtʰa kiṃ viṣam /
Halfverse: c    śrāddʰasya kālam ākʰyāhi   tataḥ piba harasva ca
   śrāddʰasya kālam ākʰyāhi   tataḥ piba harasva ca / ՚60

Verse: 61  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    santo dig jalam ākāśaṃ   gaur annaṃ prārtʰanā viṣam
   santo dig jalam ākāśaṃ   gaur annaṃ prārtʰanā viṣam /
Halfverse: c    śrāddʰasya brāhmaṇaḥ kālaḥ   katʰaṃ vā yakṣa manyase
   śrāddʰasya brāhmaṇaḥ kālaḥ   katʰaṃ vā yakṣa manyase / ՚ՙ

Verse: 62  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    vyākʰyātā me tvayā praśnā   yātʰātatʰyaṃ paraṃtapa
   vyākʰyātā me tvayā praśnā   yātʰātatʰyaṃ paraṃtapa /
Halfverse: c    puruṣaṃ tv idānīm ākʰyāhi   yaś ca sarvadʰanī naraḥ
   puruṣaṃ tv idānīm ākʰyāhi   yaś ca sarva-dʰanī naraḥ / ՚ՙq

Verse: 63  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    divaṃ spr̥śati bʰūmiṃ ca   śabdaḥ puṇyasya karmaṇaḥ
   divaṃ spr̥śati bʰūmiṃ ca   śabdaḥ puṇyasya karmaṇaḥ /
Halfverse: c    yāvat sa śabdo bʰavati   tāvat puruṣa ucyate
   yāvat sa śabdo bʰavati   tāvat puruṣa\ ucyate / ՚ՙ

Verse: 64 
Halfverse: a    tulye priyāpriye yasya   sukʰaduḥkʰe tatʰaiva ca
   tulye priya_apriye yasya   sukʰa-duḥkʰe tatʰaiva ca / ՙ
Halfverse: c    atītānāgate cobʰe   sa vai sarvadʰanī naraḥ
   atīta_anāgate ca_ubʰe   sa vai sarva-dʰanī naraḥ / ՚ՙ

Verse: 65  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    vyākʰyātaḥ puruṣo rājan   yaś ca sarvadʰanī naraḥ
   vyākʰyātaḥ puruṣo rājan   yaś ca sarvadʰanī naraḥ /
Halfverse: c    tasmāt tavaiko bʰrātr̥̄ṇāṃ   yam iccʰasi sa jīvatu
   tasmāt tava_eko bʰrātr̥̄ṇāṃ   yam iccʰasi sa jīvatu / ՚

Verse: 66  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    śyāmo ya eṣa raktākṣo   br̥hac cʰāla ivodgataḥ
   śyāmo ya\ eṣa rakta_akṣo   br̥hat śāla\ iva_udgataḥ / ՙ
Halfverse: c    vyūḍʰorasko mahābāhur   aṅkulo yakṣa jīvatu
   vyūḍʰa_urasko mahā-bāhur   aṅkulo yakṣa jīvatu / ՚

Verse: 67  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    priyas te bʰīmaseno 'yam   arjuno vaḥ parāyaṇam
   priyas te bʰīmaseno_ayam   arjuno vaḥ parāyaṇam /
Halfverse: c    sa kasmān nakulaṃ rājan   sāpatnaṃ jīvam iccʰasi
   sa kasmān nakulaṃ rājan   sāpatnaṃ jīvam iccʰasi / ՚

Verse: 68 
Halfverse: a    yasya nāgasahasreṇa   daśa saṃkʰyena vai balam
   yasya nāga-sahasreṇa   daśa saṃkʰyena vai balam /
Halfverse: c    tulyaṃ taṃ bʰīmam utsr̥jya   nakulaṃ jīvam iccʰasi
   tulyaṃ taṃ bʰīmam utsr̥jya   nakulaṃ jīvam iccʰasi / ՚

Verse: 69 
Halfverse: a    tatʰainaṃ manujāḥ prāhur   bʰīmasenaṃ priyaṃ tava
   tatʰā_enaṃ manujāḥ prāhur   bʰīmasenaṃ priyaṃ tava /
Halfverse: c    atʰa kenānubʰāvena   sāpatnaṃ jīvam iccʰasi
   atʰa kena_anubʰāvena   sāpatnaṃ jīvam iccʰasi / ՚

Verse: 70 
Halfverse: a    yasya bāhubalaṃ sarve   pāṇḍavāḥ samupāśritāḥ
   yasya bāhu-balaṃ sarve   pāṇḍavāḥ samupāśritāḥ /
Halfverse: c    arjunaṃ tam apāhāya   nakulaṃ jīvam iccʰasi
   arjunaṃ tam apāhāya   nakulaṃ jīvam iccʰasi / ՚70

Verse: 71  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    ānr̥śaṃsya paro dʰarmaḥ   paramārtʰāc ca me matam
   ānr̥śaṃsya paro dʰarmaḥ   parama_artʰāc ca me matam /
Halfverse: c    ānr̥śaṃsyaṃ cikīrṣāmi   nakulo yakṣa jīvatu
   ānr̥śaṃsyaṃ cikīrṣāmi   nakulo yakṣa jīvatu / ՚

Verse: 72 
Halfverse: a    dʰarmaśīlaḥ sadā rājā   iti māṃ mānavā viduḥ
   dʰarma-śīlaḥ sadā rājā iti māṃ mānavā viduḥ / ՙ
Halfverse: c    svadʰarmān na caliṣyāmi   nakulo yakṣa jīvatu
   sva-dʰarmān na caliṣyāmi   nakulas yakṣa jīvatu / ՚

Verse: 73 
Halfverse: a    yatʰā kuntī tatʰā mādrī   viśeṣo nāsti me tayoḥ
   yatʰā kuntī tatʰā mādrī   viśeṣo na_asti me tayoḥ /
Halfverse: c    mātr̥bʰyāṃ samam iccʰāmi   nakulo yakṣa jīvatu
   mātr̥bʰyāṃ samam iccʰāmi   nakulo yakṣa jīvatu / ՚

Verse: 74  {Yakṣa uvāca}
Halfverse: a    yasya te 'rtʰāc ca kāmāc ca   ānr̥śaṃsyaṃ paraṃ matam
   yasya te_artʰāc ca kāmāc ca ānr̥śaṃsyaṃ paraṃ matam / ՙ
Halfverse: c    asmāt te bʰrātaraḥ sarve   jīvantu bʰaratarṣabʰa
   asmāt te bʰrātaraḥ sarve   jīvantu bʰarata-r̥ṣabʰa / ՚E74



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.