TITUS
Mahabharata
Part No. 645
Previous part

Chapter: 49 
Adhyāya 49


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    sa śatrusenāṃ tarasā praṇudya; gās tā vijityātʰa dʰanurdʰarāgryaḥ
   sa śatru-senāṃ tarasā praṇudya   gās tā vijitya_atʰa dʰanus-dʰara_agryaḥ /
Halfverse: c    duryodʰanāyābʰimukʰaṃ prayāto; bʰūyo 'rjunaḥ priyam ājau cikīrṣan
   duryodʰanāya_abʰimukʰaṃ prayāto   bʰūyo_arjunaḥ priyam ājau cikīrṣan /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    goṣu prayātāsu javena matsyān; kirīṭinaṃ kr̥takāryaṃ ca matvā
   goṣu prayātāsu javena matsyān   kirīṭinaṃ kr̥ta-kāryaṃ ca matvā / ՙ
Halfverse: c    duryodʰanāyābʰimukʰaṃ prayāntaṃ; kurupravīrāḥ sahasābʰipetuḥ
   duryodʰanāya_abʰimukʰaṃ prayāntaṃ   kuru-pravīrāḥ sahasā_abʰipetuḥ /2/ ՙ

Verse: 3 
Halfverse: a    teṣām anīkāni bahūni gāḍḍʰaṃ; vyūḍʰāni dr̥ṣṭvā balula dʰvajāni
   teṣām anīkāni bahūni gāḍḍʰaṃ   vyūḍʰāni dr̥ṣṭvā balula dʰvajāni /
Halfverse: c    matsyasya putraṃ dviṣatāṃ nihantā; vairāṭim āmantrya tato 'bʰyuvāca
   matsyasya putraṃ dviṣatāṃ nihantā   vairāṭim āmantrya tato_abʰyuvāca /3/ ՙ

Verse: 4 
Halfverse: a    etena tūrṇaṃ pratipādayemāñ; śvetān hayān kāñcanaraśmi yoktrān
   etena tūrṇaṃ pratipādaya_imāñ   śvetān hayān kāñcana-raśmi yoktrān /
Halfverse: c    javena sarveṇa kuru prayatnam; āsādayaitad ratʰasiṃhavr̥ndam
   javena sarveṇa kuru prayatnam   āsādaya_etad ratʰa-siṃha-vr̥ndam /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    gajo gajeneva mayā durātmā; yo yoddʰum ākāṅkṣati sūtaputraḥ
   gajo gajena_iva mayā durātmā   yo yoddʰum ākāṅkṣati sūta-putraḥ /
Halfverse: c    tam eva māṃ prāpaya rājaputra; duryodʰanāpāśraya jātadarpam
   tam eva māṃ prāpaya rāja-putra   duryodʰana_apāśraya jāta-darpam /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    sa tair hayair vātajavair br̥had bʰiḥ; putro virāṭasya suvarṇakakṣyaiḥ
   sa tair hayair vāta-javair br̥hat bʰiḥ   putras virāṭasya suvarṇa-kakṣyaiḥ /
Halfverse: c    vidʰvaṃsayaṃs tadratʰinām anīkaṃ; tato 'vahat pāṇḍavam ājimadʰye
   vidʰvaṃsayaṃs tad-ratʰinām anīkaṃ   tato_avahat pāṇḍavam āji-madʰye /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    taṃ citraseno viśikʰair vipāṭʰaiḥ; saṃgrāmajic cʰatrusaho jayaś ca
   taṃ citrasenas viśikʰair vipāṭʰaiḥ   saṃgrāma-jit śatru-saho jayaś ca /
Halfverse: c    pratyudyayur bʰāratam āpatantaṃ; mahāratʰāḥ karṇam abʰīpsamānāḥ
   pratyudyayur bʰāratam āpatantaṃ   mahā-ratʰāḥ karṇam abʰīpsamānāḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tataḥ sa teṣāṃ puruṣapravīraḥ; śarāsanārciḥ śaravegatāpaḥ
   tataḥ sa teṣāṃ puruṣa-pravīraḥ   śara_asana_arciḥ śara-vega-tāpaḥ /
Halfverse: c    vrātān ratʰānām adahat sa manyur; vanaṃ yatʰāgniḥ kurupuṃgavānām
   vrātān ratʰānām adahat sa manyur   vanaṃ yatʰā_agniḥ kuru-puṃgavānām /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    tasmins tu yuddʰe tumule pravr̥tte; pārtʰaṃ vikarṇo 'tiratʰaṃ ratʰena
   tasmins tu yuddʰe tumule pravr̥tte   pārtʰaṃ vikarṇo_atiratʰaṃ ratʰena /
Halfverse: c    vipāṭʰa varṣeṇa kurupravīro; bʰīmena bʰīmānujam āsasāda
   vipāṭʰa varṣeṇa kuru-pravīro   bʰīmena bʰīma_anujam āsasāda /9/ ՙ

Verse: 10 
Halfverse: a    tato vikarṇasya dʰanur vikr̥ṣya; jāmbūnadāgryopacitaṃ dr̥ḍʰajyam
   tato vikarṇasya dʰanus vikr̥ṣya   jāmbūnada_agrya_upacitaṃ dr̥ḍʰa-jyam /
Halfverse: c    apātayad dʰvajam asya pramatʰya; cʰinnadʰvajaḥ so 'py apayāj javena
   apātayat dʰvajam asya pramatʰya   cʰinna-dʰvajaḥ so_apy apayāt javena /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    taṃ śātravāṇāṃ gaṇabādʰitāraṃ; karmāṇi kurvāṇam amānuṣāṇi
   taṃ śātravāṇāṃ gaṇa-bādʰitāraṃ   karmāṇi kurvāṇam amānuṣāṇi /
Halfverse: c    śatruṃ tapaḥ kopam amr̥ṣyamāṇaḥ; samarpayat kūrmanakʰena pārtʰam
   śatruṃ tapaḥ kopam amr̥ṣyamāṇaḥ   samarpayat kūrma-nakʰena pārtʰam /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    sa tena rājñātiratʰena viddʰo; vigāhamāno dʰvajinīṃ kurūṇām
   sa tena rājñā_atiratʰena viddʰo   vigāhamāno dʰvajinīṃ kurūṇām /
Halfverse: c    śatruṃ tapaṃ pañcabʰir āśu viddʰvā; tato 'sya sūtaṃ daśabʰir jagʰāna
   śatruṃ tapaṃ pañcabʰir āśu viddʰvā   tato_asya sūtaṃ daśabʰir jagʰāna /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    tataḥ sa viddʰo bʰaratarṣabʰeṇa; bāṇena gātrāvaraṇātigena
   tataḥ sa viddʰas bʰarata-r̥ṣabʰeṇa   bāṇena gātra_āvaraṇa_atigena /
Halfverse: c    gatāsur ājau nipapāta bʰūmau; nago ganāgrād iva vātarugṇaḥ
   gata_asur ājau nipapāta bʰūmau   nago gana_agrād iva vāta-rugṇaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    ratʰarṣabʰās te tu ratʰarṣabʰeṇa; vīrā raṇe vīratareṇa bʰagnāḥ
   ratʰa-r̥ṣabʰās te tu ratʰa-r̥ṣabʰeṇa   vīrā raṇe vīratareṇa bʰagnāḥ /
Halfverse: c    cakampire vātavaśena kāle; prakamiptānīva mahāvanāni
   cakampire vāta-vaśena kāle   prakamiptāni_iva mahā-vanāni /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    hatās tu pārtʰena narapravīrā; bʰūmau yuvānaḥ suṣupuḥ suveṣāḥ
   hatās tu pārtʰena nara-pravīrā   bʰūmau yuvānaḥ suṣupuḥ su-veṣāḥ /
Halfverse: c    vasu pradā vāsavatulyavīryāḥ; parājitā vāsava jena saṃkʰye
   vasu pradā vāsava-tulya-vīryāḥ   parājitā vāsava jena saṃkʰye /
Halfverse: e    suvarṇakārṣṇāyasa varma naddʰā; nāgā yatʰā haivavatāḥ pravr̥ddʰāḥ
   suvarṇa-kārṣṇā_āyasa varma naddʰā   nāgā yatʰā haivavatāḥ pravr̥ddʰāḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tatʰā sa śatrūn samare vinigʰnan; gāṇḍīva dʰanvā puruṣapravīraḥ
   tatʰā sa śatrūn samare vinigʰnan   gāṇḍīva dʰanvā puruṣa-pravīraḥ /
Halfverse: c    cacāra saṃkʰye pradiśo diśaś ca; dahann ivāgnir vanam ātapānte
   cacāra saṃkʰye pradiśo diśaś ca   dahann iva_agnir vanam ātapa_ante /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    prakīrṇaparṇāni yatʰā vasante; viśātayitvātyanilo nudan kʰe
   prakīrṇa-parṇāni yatʰā vasante   viśātayitvā_atyanilas nudan kʰe /
Halfverse: c    tatʰā sapatnān vikiran kirīṭī; cacāra saṃkʰye 'ti ratʰo ratʰena
   tatʰā sapatnān vikiran kirīṭī   cacāra saṃkʰye_ati ratʰo ratʰena /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    śoṇāśvavāhasya hayān nihatya; vaikartana bʰrātur adīnasattvaḥ
   śoṇa_aśva-vāhasya hayān nihatya   vaikartana bʰrātur adīna-sattvaḥ /
Halfverse: c    ekena saṃgrāmajitaḥ śareṇa; śiro jahārātʰa kirīṭamālī
   ekena saṃgrāma-jitaḥ śareṇa   śiro jahāra_atʰa kirīṭa-mālī /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    tasmin hate bʰrātari sūtaputro; vaikartano vīryam atʰādadānaḥ
   tasmin hate bʰrātari sūta-putro   vaikartanas vīryam atʰa_ādadānaḥ /
Halfverse: c    pragr̥hya dantāv iva nāgarājo; maharṣabʰaṃ vyāgʰra ivābʰyadʰāvat
   pragr̥hya dantāv iva nāga-rājo   mahā-r̥ṣabʰaṃ vyāgʰra\ iva_abʰyadʰāvat /19/ ՙ

Verse: 20 
Halfverse: a    sa pāṇḍavaṃ dvādaśabʰiḥ pr̥ṣatkair; vaikartanaḥ śīgʰram upājagʰāna
   sa pāṇḍavaṃ dvādaśabʰiḥ pr̥ṣatkair   vaikartanaḥ śīgʰram upājagʰāna /
Halfverse: c    vivyādʰa gātreṣu hayāṃś ca sarvān; virāṭa putraṃ ca śarair nijagʰne
   vivyādʰa gātreṣu hayāṃś ca sarvān   virāṭa putraṃ ca śarair nijagʰne /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    sa hastinevābʰihato gajendraḥ; pragr̥hya bʰallān niśitān niṣaṅgāt
   sa hastinā_iva_abʰihato gaja_indraḥ   pragr̥hya bʰallān niśitān niṣaṅgāt /
Halfverse: c    ā karṇa pūrṇaṃ ca dʰanur vikr̥ṣya; vivyādʰa bāṇair atʰa sūtaputram
   ā karṇa pūrṇaṃ ca dʰanus vikr̥ṣya   vivyādʰa bāṇair atʰa sūta-putram /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    atʰāsya bāhūruśiro lalāṭaṃ; grīvāṃ ratʰāṅgāni parāvamardī
   atʰa_asya bāhu_ūru-śiras lalāṭaṃ   grīvāṃ ratʰa_aṅgāni para_avamardī /
Halfverse: c    stʰitasya bāṇair yudʰi nirbibʰeda; gāṇḍīvamuktair aśaniprakāśaiḥ
   stʰitasya bāṇair yudʰi nirbibʰeda   gāṇḍīva-muktair aśani-prakāśaiḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    sa pārtʰa muktair viśikʰaiḥ praṇunno; gajo gajeneva jitas tarasvī
   sa pārtʰa muktair viśikʰaiḥ praṇunno   gajo gajena_iva jitas tarasvī /
Halfverse: c    vihāya saṃgrāmaśiraḥ prayāto; vaikartanaḥ pāṇḍava bāṇataptaḥ
   vihāya saṃgrāma-śiraḥ prayāto   vaikartanaḥ pāṇḍava bāṇa-taptaḥ /23/ (E)23



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.