TITUS
Ramayana
Part No. 422
Previous part

Chapter: 31 
Adhyāya 31


Verse: 1 
Halfverse: a    atʰa tasmin nimittāni   dr̥ṣṭvā lakṣmaṇapūrvajaḥ
   atʰa tasmin nimittāni   dr̥ṣṭvā lakṣmaṇa-pūrvajaḥ /
Halfverse: c    lakṣmaṇaṃ lakṣmisaṃpannam   idaṃ vacanam abravīt
   lakṣmaṇaṃ lakṣmi-saṃpannam   idaṃ vacanam abravīt /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    parigr̥hyodakaṃ śītaṃ   vanāni pʰalavanti ca
   parigr̥hya_udakaṃ śītaṃ   vanāni pʰalavanti ca /
Halfverse: c    balaugʰaṃ saṃvibʰajyemaṃ   vyūhya tiṣṭʰema lakṣmaṇa
   bala_ogʰaṃ saṃvibʰajya_imaṃ   vyūhya tiṣṭʰema lakṣmaṇa /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    lokakṣayakaraṃ bʰīmaṃ   bʰayaṃ paśyāmy upastʰitam
   loka-kṣaya-karaṃ bʰīmaṃ   bʰayaṃ paśyāmy upastʰitam /
Halfverse: c    nibarhaṇaṃ pravīrāṇām   r̥kṣavānararakṣasām
   nibarhaṇaṃ pravīrāṇām   r̥kṣa-vānara-rakṣasām /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    vātāś ca paruṣaṃ vānti   kampate ca vasuṃdʰarā
   vātāś ca paruṣaṃ vānti   kampate ca vasuṃ-dʰarā /
Halfverse: c    parvatāgrāṇi vepante   patanti dʰaraṇīdʰarāḥ
   parvata_agrāṇi vepante   patanti dʰaraṇī-dʰarāḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    megʰāḥ kravyādasaṃkāśāḥ   paruṣāḥ paruṣasvanāḥ
   megʰāḥ kravyāda-saṃkāśāḥ   paruṣāḥ paruṣa-svanāḥ /
Halfverse: c    krūrāḥ krūraṃ pravarṣanti   miśraṃ śoṇitabindubʰiḥ
   krūrāḥ krūraṃ pravarṣanti   miśraṃ śoṇita-bindubʰiḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    raktacandanasaṃkāśā   saṃdʰyāparamadāruṇā
   rakta-candana-saṃkāśā   saṃdʰyā-parama-dāruṇā /
Halfverse: c    jvalac ca nipataty etad   ādityād agnimaṇḍalam
   jvalac ca nipataty etad   ādityād agni-maṇḍalam /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    ādityam abʰivāśyante   janayanto mahad bʰayam
   ādityam abʰi-vāśyante   janayanto mahad bʰayam /
Halfverse: c    dīnā dīnasvarā gʰorā   apraśastā mr̥gadvijāḥ
   dīnā dīna-svarā gʰorā   apraśastā mr̥ga-dvijāḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    rajanyām aprakāśaś ca   saṃtāpayati candramāḥ
   rajanyām aprakāśaś ca   saṃtāpayati candramāḥ /
Halfverse: c    kr̥ṣṇaraktāṃśuparyanto   yatʰā lokasya saṃkṣaye
   kr̥ṣṇa-rakta_aṃśu-paryanto   yatʰā lokasya saṃkṣaye /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    hrasvo rūkṣo 'praśastaś ca   pariveṣaḥ sulohitaḥ
   hrasvo rūkṣo_apraśastaś ca   pariveṣaḥ sulohitaḥ /
Halfverse: c    ādityamaṇḍale nīlaṃ   lakṣma lakṣmaṇa dr̥śyate
   āditya-maṇḍale nīlaṃ   lakṣma lakṣmaṇa dr̥śyate /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    dr̥śyante na yatʰāvac ca   nakṣatrāṇy abʰivartate
   dr̥śyante na yatʰāvac ca   nakṣatrāṇy abʰivartate /
Halfverse: c    yugāntam iva lokasya   paśya lakṣmaṇa śaṃsati
   yuga_antam iva lokasya   paśya lakṣmaṇa śaṃsati /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    kākāḥ śyenās tatʰā gr̥dʰrā   nīcaiḥ paripatanti ca
   kākāḥ śyenās tatʰā gr̥dʰrā   nīcaiḥ paripatanti ca /
Halfverse: c    śivāś cāpy aśivā vācaḥ   pravadanti mahāsvanāḥ
   śivāś ca_apy aśivā vācaḥ   pravadanti mahā-svanāḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    kṣipram adya durādʰarṣāṃ   purīṃ rāvaṇapālitām
   kṣipram adya durādʰarṣāṃ   purīṃ rāvaṇa-pālitām /
Halfverse: c    abʰiyāma javenaiva   sarvato haribʰir vr̥tāḥ
   abʰiyāma javena_eva   sarvato haribʰir vr̥tāḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    ity evaṃ tu vadan vīro   lakṣmaṇaṃ lakṣmaṇāgrajaḥ
   ity evaṃ tu vadan vīro   lakṣmaṇaṃ lakṣmaṇa_agrajaḥ /
Halfverse: c    tasmād avātarac cʰīgʰraṃ   parvatāgrān mahābalaḥ
   tasmād avātarat śīgʰraṃ   parvata_agrān mahā-balaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    avatīrya tu dʰarmātmā   tasmāc cʰailāt sa rāgʰavaḥ
   avatīrya tu dʰarma_ātmā   tasmāt śailāt sa rāgʰavaḥ /
Halfverse: c    paraiḥ paramadurdʰarṣaṃ   dadarśa balam ātmanaḥ
   paraiḥ parama-durdʰarṣaṃ   dadarśa balam ātmanaḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    saṃnahya tu sasugrīvaḥ   kapirājabalaṃ mahat
   saṃnahya tu sasugrīvaḥ   kapi-rāja-balaṃ mahat /
Halfverse: c    kālajño rāgʰavaḥ kāle   saṃyugāyābʰyacodayat
   kālajño rāgʰavaḥ kāle   saṃyugāya_abʰyacodayat /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tataḥ kāle mahābāhur   balena mahatā vr̥taḥ
   tataḥ kāle mahā-bāhur   balena mahatā vr̥taḥ /
Halfverse: c    prastʰitaḥ purato dʰanvī   laṅkām abʰimukʰaḥ purīm
   prastʰitaḥ purato dʰanvī   laṅkām abʰimukʰaḥ purīm /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    taṃ vibʰīṣaṇa sugrīvau   hanūmāñ jāmbavān nalaḥ
   taṃ vibʰīṣaṇa sugrīvau   hanūmān jāmbavān nalaḥ /
Halfverse: c    r̥kṣarājas tatʰā nīlo   lakṣmaṇaś cānyayus tadā
   r̥kṣa-rājas tatʰā nīlo   lakṣmaṇaś ca_anyayus tadā /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tataḥ paścāt sumahatī   pr̥tanarkṣavanaukasām
   tataḥ paścāt sumahatī   pr̥tanā-r̥kṣa-vana_okasām /
Halfverse: c    praccʰādya mahatīṃ bʰūmim   anuyāti sma rāgʰavam
   praccʰādya mahatīṃ bʰūmim   anuyāti sma rāgʰavam /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    śailaśr̥ṅgāṇi śataśaḥ   pravr̥ddʰāṃś ca mahīruhām
   śaila-śr̥ṅgāṇi śataśaḥ   pravr̥ddʰāṃś ca mahī-ruhām /
Halfverse: c    jagr̥huḥ kuñjaraprakʰyā   vānarāḥ paravāraṇāḥ
   jagr̥huḥ kuñjara-prakʰyā   vānarāḥ para-vāraṇāḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    tau tv adīrgʰeṇa kālena   bʰrātarau rāmalakṣmaṇau
   tau tv adīrgʰeṇa kālena   bʰrātarau rāma-lakṣmaṇau /20/
Halfverse: c    rāvaṇasya purīṃ laṅkām   āsedatur ariṃdamau
   rāvaṇasya purīṃ laṅkām   āsedatur ariṃ-damau /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    patākāmālinīṃ ramyām   udyānavanaśobʰitām
   patākā-mālinīṃ ramyām   udyāna-vana-śobʰitām /
Halfverse: c    citravaprāṃ suduṣprāpām   uccaprākāratoraṇām
   citra-vaprāṃ suduṣprāpām   ucca-prākāra-toraṇām /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    tāṃ surair api durdʰarṣāṃ   rāmavākyapracoditāḥ
   tāṃ surair api durdʰarṣāṃ   rāma-vākya-pracoditāḥ /
Halfverse: c    yatʰānideśaṃ saṃpīḍya   nyaviśanta vanaukasaḥ
   yatʰā-nideśaṃ saṃpīḍya   nyaviśanta vana_okasaḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    laṅkāyās tūttaradvāraṃ   śailaśr̥ṅgam ivonnatam
   laṅkāyās tu_uttara-dvāraṃ   śaila-śr̥ṅgam iva_unnatam /
Halfverse: c    rāmaḥ sahānujo dʰanvī   jugopa ca rurodʰa ca
   rāmaḥ saha_anujo dʰanvī   jugopa ca rurodʰa ca /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    laṅkām upaniviṣṭaś ca   rāmo daśaratʰātmajaḥ
   laṅkām upaniviṣṭaś ca   rāmo daśaratʰa_ātmajaḥ /
Halfverse: c    lakṣmaṇānucaro vīraḥ   purīṃ rāvaṇapālitām
   lakṣmaṇa_anucaro vīraḥ   purīṃ rāvaṇa-pālitām /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    uttaradvāram āsādya   yatra tiṣṭʰati rāvaṇaḥ
   uttara-dvāram āsādya   yatra tiṣṭʰati rāvaṇaḥ /
Halfverse: c    nānyo rāmād dʰi tad dvāraṃ   samartʰaḥ parirakṣitum
   na_anyo rāmādd^hi tad dvāraṃ   samartʰaḥ parirakṣitum /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    rāvaṇādʰiṣṭʰitaṃ bʰīmaṃ   varuṇeneva sāgaram
   rāvaṇa_adʰiṣṭʰitaṃ bʰīmaṃ   varuṇena_iva sāgaram /
Halfverse: c    sāyudʰau rākṣasair bʰīmair   abʰiguptaṃ samantataḥ
   sāyudʰau rākṣasair bʰīmair   abʰiguptaṃ samantataḥ /
Halfverse: e    lagʰūnāṃ trāsajananaṃ   pātālam iva dānavaiḥ
   lagʰūnāṃ trāsa-jananaṃ   pātālam iva dānavaiḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    vinyastāni ca yodʰānāṃ   bahūni vividʰāni ca
   vinyastāni ca yodʰānāṃ   bahūni vividʰāni ca /
Halfverse: c    dadarśāyudʰajālāni   tatʰaiva kavacāni ca
   dadarśa_āyudʰa-jālāni   tatʰaiva kavacāni ca /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    pūrvaṃ tu dvāram āsādya   nīlo haricamūpatiḥ
   pūrvaṃ tu dvāram āsādya   nīlo hari-camū-patiḥ /
Halfverse: c    atiṣṭʰat saha maindena   dvividena ca vīryavān
   atiṣṭʰat saha maindena   dvividena ca vīryavān /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    aṅgado dakṣiṇadvāraṃ   jagrāha sumahābalaḥ
   aṅgado dakṣiṇa-dvāraṃ   jagrāha sumahā-balaḥ /
Halfverse: c    r̥ṣabʰeṇa gavākṣeṇa   gajena gavayena ca
   r̥ṣabʰeṇa gava_akṣeṇa   gajena gavayena ca /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    hanūmān paścimadvāraṃ   rarakṣa balavān kapiḥ
   hanūmān paścima-dvāraṃ   rarakṣa balavān kapiḥ /
Halfverse: c    pramātʰi pragʰasābʰyāṃ ca   vīrair anyaiś ca saṃgataḥ
   pramātʰi pragʰasābʰyāṃ ca   vīrair anyaiś ca saṃgataḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    madʰyame ca svayaṃ gulme   sugrīvaḥ samatiṣṭʰata
   madʰyame ca svayaṃ gulme   sugrīvaḥ samatiṣṭʰata /
Halfverse: c    saha sarvair hariśreṣṭʰaiḥ   suparṇaśvasanopamaiḥ
   saha sarvair hari-śreṣṭʰaiḥ   suparṇa-śvasana_upamaiḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    vānarāṇāṃ tu ṣaṭtriṃśat   koṭyaḥ prakʰyātayūtʰapāḥ
   vānarāṇāṃ tu ṣaṭ-triṃśat   koṭyaḥ prakʰyāta-yūtʰapāḥ /
Halfverse: c    nipīḍyopaniviṣṭāś ca   sugrīvo yatra vānaraḥ
   nipīḍya_upaniviṣṭāś ca   sugrīvo yatra vānaraḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    śāsanena tu rāmasya   lakṣmaṇaḥ savibʰīṣaṇaḥ
   śāsanena tu rāmasya   lakṣmaṇaḥ savibʰīṣaṇaḥ /
Halfverse: c    dvāre dvāre harīṇāṃ tu   koṭiṃ koṭiṃ nyaveśayat
   dvāre dvāre harīṇāṃ tu   koṭiṃ koṭiṃ nyaveśayat /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    paścimena tu rāmasya   sugrīvaḥ saha jāmbavān
   paścimena tu rāmasya   sugrīvaḥ saha jāmbavān /
Halfverse: c    adūrān madʰyame gulme   tastʰau bahubalānugaḥ
   adūrān madʰyame gulme   tastʰau bahu-bala_anugaḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    te tu vānaraśārdūlāḥ   śārdūlā iva daṃṣṭriṇaḥ
   te tu vānara-śārdūlāḥ   śārdūlā iva daṃṣṭriṇaḥ /
Halfverse: c    gr̥hītvā drumaśailāgrān   hr̥ṣṭā yuddʰāya tastʰire
   gr̥hītvā druma-śaila_agrān   hr̥ṣṭā yuddʰāya tastʰire /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    sarve vikr̥talāṅgūlāḥ   sarve daṃṣṭrānakʰāyudʰāḥ
   sarve vikr̥ta-lāṅgūlāḥ   sarve daṃṣṭrā-nakʰa_āyudʰāḥ /
Halfverse: c    sarve vikr̥tacitrāṅgāḥ   sarve ca vikr̥tānanāḥ
   sarve vikr̥ta-citra_aṅgāḥ   sarve ca vikr̥ta_ānanāḥ /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    daśanāgabalāḥ ke cit   ke cid daśaguṇottarāḥ
   daśa-nāga-balāḥ kecit   kecid daśa-guṇa_uttarāḥ /
Halfverse: c    ke cin nāgasahasrasya   babʰūvus tulyavikramāḥ
   kecin nāga-sahasrasya   babʰūvus tulya-vikramāḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    santi caugʰā balāḥ ke cit   ke cic cʰataguṇottarāḥ
   santi ca_ogʰā balāḥ kecit   kecit śata-guṇa_uttarāḥ /
Halfverse: c    aprameyabalāś cānye   tatrāsan hariyūtʰapāḥ
   aprameya-balāś ca_anye   tatra_āsan hari-yūtʰapāḥ /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    adbʰutaś ca vicitraś ca   teṣām āsīt samāgamaḥ
   adbʰutaś ca vicitraś ca   teṣām āsīt samāgamaḥ /
Halfverse: c    tatra vānarasainyānāṃ   śalabʰānām ivodgamaḥ
   tatra vānara-sainyānāṃ   śalabʰānām iva_udgamaḥ /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    paripūrṇam ivākāśaṃ   saṃcʰanneva ca medinī
   paripūrṇam iva_ākāśaṃ   saṃcʰannā_iva ca medinī /
Halfverse: c    laṅkām upaniviṣṭaiś ca   saṃpatadbʰiś ca vānaraiḥ
   laṅkām upaniviṣṭaiś ca   saṃpatadbʰiś ca vānaraiḥ /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    śataṃ śatasahasrāṇāṃ   pr̥tʰag r̥kṣavanaukasām
   śataṃ śata-sahasrāṇāṃ   pr̥tʰag r̥kṣa-vana_okasām /
Halfverse: c    laṅkā dvārāṇy upājagmur   anye yoddʰuṃ samantataḥ
   laṅkā dvārāṇy upājagmur   anye yoddʰuṃ samantataḥ /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    āvr̥taḥ sa giriḥ sarvais   taiḥ samantāt plavaṃgamaiḥ
   āvr̥taḥ sa giriḥ sarvais   taiḥ samantāt plavaṃ-gamaiḥ /
Halfverse: c    ayutānāṃ sahasraṃ ca   purīṃ tām abʰyavartata
   ayutānāṃ sahasraṃ ca   purīṃ tām abʰyavartata /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    vānarair balavadbʰiś ca   babʰūva drumapāṇibʰiḥ
   vānarair balavadbʰiś ca   babʰūva druma-pāṇibʰiḥ /
Halfverse: c    sarvataḥ saṃvr̥tā laṅkā   duṣpraveśāpi vāyunā
   sarvataḥ saṃvr̥tā laṅkā   duṣpraveśā_api vāyunā /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    rākṣasā vismayaṃ jagmuḥ   sahasābʰinipīḍitāḥ
   rākṣasā vismayaṃ jagmuḥ   sahasā_abʰinipīḍitāḥ /
Halfverse: c    vānarair megʰasaṃkāśaiḥ   śakratulyaparākramaiḥ
   vānarair megʰa-saṃkāśaiḥ   śakra-tulya-parākramaiḥ /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    mahāñ śabdo 'bʰavat tatra   balaugʰasyābʰivartataḥ
   mahān śabdo_abʰavat tatra   bala_ogʰasya_abʰivartataḥ /
Halfverse: c    sāgarasyeva bʰinnasya   yatʰā syāt salilasvanaḥ
   sāgarasya_iva bʰinnasya   yatʰā syāt salila-svanaḥ /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    tena śabdena mahatā   saprākārā satoraṇā
   tena śabdena mahatā   saprākārā satoraṇā /
Halfverse: c    laṅkā pracalitā sarvā   saśailavanakānanā
   laṅkā pracalitā sarvā   saśaila-vana-kānanā /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    rāmalakṣmaṇaguptā sā   sugrīveṇa ca vāhinī
   rāma-lakṣmaṇa-guptā sā   sugrīveṇa ca vāhinī /
Halfverse: c    babʰūva durdʰarṣatarā   sarvair api surāsuraiḥ
   babʰūva durdʰarṣatarā   sarvair api sura_asuraiḥ /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    rāgʰavaḥ saṃniveśyaivaṃ   sainyaṃ svaṃ rakṣasāṃ vadʰe
   rāgʰavaḥ saṃniveśya_evaṃ   sainyaṃ svaṃ rakṣasāṃ vadʰe /
Halfverse: c    saṃmantrya mantribʰiḥ sārdʰaṃ   niścitya ca punaḥ punaḥ
   saṃmantrya mantribʰiḥ sārdʰaṃ   niścitya ca punaḥ punaḥ /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    ānantaryam abʰiprepsuḥ   kramayogārtʰatattvavit
   ānantaryam abʰiprepsuḥ   krama-yoga_artʰa-tattvavit /
Halfverse: c    vibʰīṣaṇasyānumate   rājadʰarmam anusmaran
   vibʰīṣaṇasya_anumate   rāja-dʰarmam anusmaran /
Halfverse: e    aṅgadaṃ vālitanayaṃ   samāhūyedam abravīt
   aṅgadaṃ vāli-tanayaṃ   samāhūya_idam abravīt /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    gatvā saumya daśagrīvaṃ   brūhi madvacanāt kape
   gatvā saumya daśagrīvaṃ   brūhi mad-vacanāt kape /
Halfverse: c    laṅgʰayitvā purīṃ laṅkāṃ   bʰayaṃ tyaktvā gatavyatʰaḥ
   laṅgʰayitvā purīṃ laṅkāṃ   bʰayaṃ tyaktvā gata-vyatʰaḥ /50/

Verse: 51 
Halfverse: a    bʰraṣṭaśrīkagataiśvaryamumūrṣo   naṣṭacetanaḥ
   bʰraṣṭa-śrīka-gata_aiśvarya-mumūrṣo   naṣṭa-cetanaḥ / {Pāda}
Halfverse: c    r̥ṣīṇāṃ devatānāṃ ca   gandʰarvāpsarasāṃ tatʰā
   r̥ṣīṇāṃ devatānāṃ ca   gandʰarva_apsarasāṃ tatʰā /51/

Verse: 52 
Halfverse: a    nāgānām atʰa yakṣāṇāṃ   rājñāṃ ca rajanīcara
   nāgānām atʰa yakṣāṇāṃ   rājñāṃ ca rajanī-cara /
Halfverse: c    yac ca pāpaṃ kr̥taṃ mohād   avaliptena rākṣasa
   yac ca pāpaṃ kr̥taṃ mohād   avaliptena rākṣasa /52/

Verse: 53 
Halfverse: a    nūnam adya gato darpaḥ   svayambʰū varadānajaḥ
   nūnam adya gato darpaḥ   svayambʰū vara-dānajaḥ /
Halfverse: c    yasya daṇḍadʰaras te 'haṃ   dārāharaṇakarśitaḥ
   yasya daṇḍa-dʰaras te_ahaṃ   dāra_āharaṇa-karśitaḥ /
Halfverse: e    daṇḍaṃ dʰārayamāṇas tu   laṅkādvare vyavastʰitaḥ
   daṇḍaṃ dʰārayamāṇas tu   laṅkā-dvare vyavastʰitaḥ /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    padavīṃ devatānāṃ ca   maharṣīṇāṃ ca rākṣasa
   padavīṃ devatānāṃ ca   maharṣīṇāṃ ca rākṣasa /
Halfverse: c    rājarṣīṇāṃ ca sarveṇāṃ   gamiṣyasi mayā hataḥ
   rājarṣīṇāṃ ca sarveṇāṃ   gamiṣyasi mayā hataḥ /54/

Verse: 55 
Halfverse: a    balena yena vai sītāṃ   māyayā rākṣasādʰama
   balena yena vai sītāṃ   māyayā rākṣasa_adʰama /
Halfverse: c    mām atikrāmayitvā tvaṃ   hr̥tavāṃs tad vidarśaya
   mām atikrāmayitvā tvaṃ   hr̥tavāṃs tad vidarśaya /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    arākṣasam imaṃ lokaṃ   kartāsmi niśitaiḥ śaraiḥ
   arākṣasam imaṃ lokaṃ   kartā_asmi niśitaiḥ śaraiḥ /
Halfverse: c    na cec cʰaraṇam abʰyeṣi   mām upādāya maitʰilīm
   na cet śaraṇam abʰyeṣi   mām upādāya maitʰilīm /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    dʰarmātmā rakṣasāṃ śreṣṭʰaḥ   saṃprāpto 'yaṃ vibʰīṣaṇaḥ
   dʰarma_ātmā rakṣasāṃ śreṣṭʰaḥ   saṃprāpto_ayaṃ vibʰīṣaṇaḥ /
Halfverse: c    laṅkaiśvaryaṃ dʰruvaṃ śrīmān   ayaṃ prāpnoty akaṇṭakam
   laṅkā_aiśvaryaṃ dʰruvaṃ śrīmān   ayaṃ prāpnoty akaṇṭakam /57/

Verse: 58 
Halfverse: a    na hi rājyam adʰarmeṇa   bʰoktuṃ kṣaṇam api tvayā
   na hi rājyam adʰarmeṇa   bʰoktuṃ kṣaṇam api tvayā /
Halfverse: c    śakyaṃ mūrkʰasahāyena   pāpenāvijitātmanā
   śakyaṃ mūrkʰa-sahāyena   pāpena_avijita_ātmanā /58/

Verse: 59 
Halfverse: a    yudʰyasva vā dʰr̥tiṃ kr̥tvā   śauryam ālambya rākṣasa
   yudʰyasva vā dʰr̥tiṃ kr̥tvā   śauryam ālambya rākṣasa /
Halfverse: c    maccʰarais tvaṃ raṇe śāntas   tataḥ pūto bʰaviṣyasi
   mat-śarais tvaṃ raṇe śāntas   tataḥ pūto bʰaviṣyasi /59/

Verse: 60 
Halfverse: a    yady āviśasi lokāṃs trīn   pakṣibʰūto manojavaḥ
   yady āviśasi lokāṃs trīn   pakṣi-bʰūto mano-javaḥ /
Halfverse: c    mama cakṣuṣpatʰaṃ prāpya   na jīvan pratiyāsyasi
   mama cakṣuṣ-patʰaṃ prāpya   na jīvan pratiyāsyasi /60/

Verse: 61 
Halfverse: a    bravīmi tvāṃ hitaṃ vākyaṃ   kriyatām aurdʰvadekikam
   bravīmi tvāṃ hitaṃ vākyaṃ   kriyatām aurdʰvadekikam /
Halfverse: c    sudr̥ṣṭā kriyatāṃ laṅkā   jīvitaṃ te mayi stʰitam
   sudr̥ṣṭā kriyatāṃ laṅkā   jīvitaṃ te mayi stʰitam /61/

Verse: 62 
Halfverse: a    ity uktaḥ sa tu tāreyo   rāmeṇākliṣṭakarmaṇā
   ity uktaḥ sa tu tāreyo   rāmeṇa_akliṣṭa-karmaṇā /
Halfverse: c    jagāmākāśam āviśya   mūrtimān iva havyavāṭ
   jagāma_ākāśam āviśya   mūrtimān iva havya-vāṭ /62/

Verse: 63 
Halfverse: a    so 'tipatya muhūrtena   śrīmān rāvaṇamandiram
   so_atipatya muhūrtena   śrīmān rāvaṇa-mandiram /
Halfverse: c    dadarśāsīnam avyagraṃ   rāvaṇaṃ sacivaiḥ saha
   dadarśa_āsīnam avyagraṃ   rāvaṇaṃ sacivaiḥ saha /63/

Verse: 64 
Halfverse: a    tatas tasyāvidūreṇa   nipatya haripuṃgavaḥ
   tatas tasya_avidūreṇa   nipatya hari-puṃgavaḥ /
Halfverse: c    dīptāgnisadr̥śas tastʰāv   aṅgadaḥ kanakāṅgadaḥ
   dīpta_agni-sadr̥śas tastʰāv   aṅgadaḥ kanaka_aṅgadaḥ /64/ {Pāda}

Verse: 65 
Halfverse: a    tad rāmavacanaṃ sarvam   anyūnādʰikam uttamam
   tad rāma-vacanaṃ sarvam   anyūna_adʰikam uttamam /
Halfverse: c    sāmātyaṃ śrāvayām āsa   nivedyātmānam ātmanā
   sāmātyaṃ śrāvayām āsa   nivedya_ātmānam ātmanā /65/

Verse: 66 
Halfverse: a    dūto 'haṃ kosalendrasya   rāmasyākliṣṭakarmaṇaḥ
   dūto_ahaṃ kosala_indrasya   rāmasya_akliṣṭa-karmaṇaḥ /
Halfverse: c    vāliputro 'ṅgado nāma   yadi te śrotram āgataḥ
   vāli-putro_aṅgado nāma   yadi te śrotram āgataḥ /66/

Verse: 67 
Halfverse: a    āha tvāṃ rāgʰavo rāmaḥ   kausalyānandavardʰanaḥ
   āha tvāṃ rāgʰavo rāmaḥ   kausalya_ānanda-vardʰanaḥ /
Halfverse: c    niṣpatya pratiyudʰyasva   nr̥śaṃsaṃ puruṣādʰama
   niṣpatya pratiyudʰyasva   nr̥śaṃsaṃ puruṣa_adʰama /67/

Verse: 68 
Halfverse: a    hantāsmi tvāṃ sahāmātyaṃ   saputrajñātibāndʰavam
   hantā_asmi tvāṃ saha_amātyaṃ   saputra-jñāti-bāndʰavam /
Halfverse: c    nirudvignās trayo lokā   bʰaviṣyanti hate tvayi
   nirudvignās trayo lokā   bʰaviṣyanti hate tvayi /68/

Verse: 69 
Halfverse: a    devadānavayakṣāṇāṃ   gandʰarvoragarakṣasām
   deva-dānava-yakṣāṇāṃ   gandʰarva_uraga-rakṣasām /
Halfverse: c    śatrum adyoddʰariṣyāmi   tvām r̥ṣīṇāṃ ca kaṇṭakam
   śatrum adya_uddʰariṣyāmi   tvām r̥ṣīṇāṃ ca kaṇṭakam /69/

Verse: 70 
Halfverse: a    vibʰīṣaṇasya caiśvaryaṃ   bʰaviṣyati hate tvayi
   vibʰīṣaṇasya ca_aiśvaryaṃ   bʰaviṣyati hate tvayi /
Halfverse: c    na cet satkr̥tya vaidehīṃ   praṇipatya pradāsyasi
   na cet satkr̥tya vaidehīṃ   praṇipatya pradāsyasi /70/

Verse: 71 
Halfverse: a    ity evaṃ paruṣaṃ vākyaṃ   bruvāṇe haripuṃgave
   ity evaṃ paruṣaṃ vākyaṃ   bruvāṇe hari-puṃgave /
Halfverse: c    amarṣavaśam āpanno   niśācaragaṇeśvaraḥ
   amarṣa-vaśam āpanno   niśā-cara-gaṇa_īśvaraḥ /71/

Verse: 72 
Halfverse: a    tataḥ sa roṣatāmrākṣaḥ   śaśāsa sacivāṃs tadā
   tataḥ sa roṣa-tāmra_akṣaḥ   śaśāsa sacivāṃs tadā /
Halfverse: c    gr̥hyatām eṣa durmedʰā   vadʰyatām iti cāsakr̥t
   gr̥hyatām eṣa durmedʰā   vadʰyatām iti ca_asakr̥t /72/

Verse: 73 
Halfverse: a    rāvaṇasya vacaḥ śrutvā   dīptāgnisamatejasaḥ
   rāvaṇasya vacaḥ śrutvā   dīpta_agni-sama-tejasaḥ /
Halfverse: c    jagr̥hus taṃ tato gʰorāś   catvāro rajanīcarāḥ
   jagr̥hus taṃ tato gʰorāś   catvāro rajanī-carāḥ /73/

Verse: 74 
Halfverse: a    grāhayām āsa tāreyaḥ   svayam ātmānam ātmanā
   grāhayām āsa tāreyaḥ   svayam ātmānam ātmanā /
Halfverse: c    balaṃ darśayituṃ vīro   yātudʰānagaṇe tadā
   balaṃ darśayituṃ vīro   yātu-dʰāna-gaṇe tadā /74/

Verse: 75 
Halfverse: a    sa tān bāhudvaye saktān   ādāya patagān iva
   sa tān bāhu-dvaye saktān   ādāya patagān iva /
Halfverse: c    prāsādaṃ śailasaṃkāśam   utpāpātāṅgadas tadā
   prāsādaṃ śaila-saṃkāśam   utpāpāta_aṅgadas tadā /75/

Verse: 76 
Halfverse: a    te 'ntarikṣād vinirdʰūtās   tasya vegena rākṣasāḥ
   te_antarikṣād vinirdʰūtās   tasya vegena rākṣasāḥ /
Halfverse: c    bʰumau nipatitāḥ sarve   rākṣasendrasya paśyataḥ
   bʰumau nipatitāḥ sarve   rākṣasa_indrasya paśyataḥ /76/

Verse: 77 
Halfverse: a    tataḥ prāsādaśikʰaraṃ   śailaśr̥ṅgam ivonnatam
   tataḥ prāsāda-śikʰaraṃ   śaila-śr̥ṅgam iva_unnatam /
Halfverse: c    tat papʰāla tadākrāntaṃ   daśagrīvasya paśyataḥ
   tat papʰāla tadā_ākrāntaṃ   daśagrīvasya paśyataḥ /77/

Verse: 78 
Halfverse: a    bʰaṅktvā prāsādaśikʰaraṃ   nāma viśrāvya cātmanaḥ
   bʰaṅktvā prāsāda-śikʰaraṃ   nāma viśrāvya ca_ātmanaḥ /
Halfverse: c    vinadya sumahānādam   utpapāta vihāyasā
   vinadya sumahā-nādam   utpapāta vihāyasā /78/

Verse: 79 
Halfverse: a    rāvaṇas tu paraṃ cakre   krodʰaṃ prāsādadʰarṣaṇāt
   rāvaṇas tu paraṃ cakre   krodʰaṃ prāsāda-dʰarṣaṇāt /
Halfverse: c    vināśaṃ cātmanaḥ paśyan   niḥśvāsaparamo 'bʰavat
   vināśaṃ ca_ātmanaḥ paśyan   niḥśvāsa-paramo_abʰavat /79/

Verse: 80 
Halfverse: a    rāmas tu bahubʰir hr̥ṣṭair   ninadadbʰiḥ plavaṃgamaiḥ
   rāmas tu bahubʰir hr̥ṣṭair   ninadadbʰiḥ plavaṃ-gamaiḥ /
Halfverse: c    vr̥to ripuvadʰākāṅkṣī   yuddʰāyaivābʰyavartata
   vr̥to ripu-vadʰa_ākāṅkṣī   yuddʰāya_eva_abʰyavartata /80/

Verse: 81 
Halfverse: a    suṣeṇas tu mahāvīryo   girikūṭopamo hariḥ
   suṣeṇas tu mahā-vīryo   giri-kūṭa_upamo hariḥ /
Halfverse: c    bahubʰiḥ saṃvr̥tas tatra   vānaraiḥ kāmarūpibʰiḥ
   bahubʰiḥ saṃvr̥tas tatra   vānaraiḥ kāma-rūpibʰiḥ /81/

Verse: 82 
Halfverse: a    caturdvārāṇi sarvāṇi   sugrīvavacanāt kapiḥ
   catur-dvārāṇi sarvāṇi   sugrīva-vacanāt kapiḥ /
Halfverse: c    paryākramata durdʰarṣo   nakṣatrāṇīva candramāḥ
   paryākramata durdʰarṣo   nakṣatrāṇi_iva candramāḥ /82/

Verse: 83 
Halfverse: a    teṣām akṣauhiṇiśataṃ   samavekṣya vanaukasām
   teṣām akṣauhiṇi-śataṃ   samavekṣya vana_okasām /
Halfverse: c    laṅkām upaniviṣṭānāṃ   sāgaraṃ cātivartatām
   laṅkām upaniviṣṭānāṃ   sāgaraṃ ca_ativartatām /83/

Verse: 84 
Halfverse: a    rākṣasā vismayaṃ jagmus   trāsaṃ jagmus tatʰāpare
   rākṣasā vismayaṃ jagmus   trāsaṃ jagmus tatʰā_apare /
Halfverse: c    apare samaroddʰarṣād   dʰarṣam evopapedire
   apare samara_uddʰarṣādd   harṣam eva_upapedire /84/

Verse: 85 
Halfverse: a    kr̥tsnaṃ hi kapibʰir vyāptaṃ   prākāraparikʰāntaram
   kr̥tsnaṃ hi kapibʰir vyāptaṃ   prākāra-parikʰa_antaram /
Halfverse: c    dadr̥śū rākṣasā dīnāḥ   prākāraṃ vānarīkr̥tam
   dadr̥śū rākṣasā dīnāḥ   prākāraṃ vānarī-kr̥tam /85/

Verse: 86 


Halfverse: a    tasmin mahābʰīṣaṇake pravr̥tte    tasmin mahābʰīṣaṇake pravr̥tte
   tasmin mahā-bʰīṣaṇake pravr̥tte    tasmin mahā-bʰīṣaṇake pravr̥tte / {Gem}
Halfverse: b    kolāhale rākṣasarājadʰānyām    kolāhale rākṣasarājadʰānyām
   kolāhale rākṣasa-rājadʰānyām    kolāhale rākṣasa-rājadʰānyām / {Gem}
Halfverse: c    pragr̥hya rakṣāṃsi mahāyudʰāni    pragr̥hya rakṣāṃsi mahāyudʰāni
   pragr̥hya rakṣāṃsi mahā_āyudʰāni    pragr̥hya rakṣāṃsi mahā_āyudʰāni / {Gem}
Halfverse: d    yugāntavātā iva saṃviceruḥ    yugāntavātā iva saṃviceruḥ
   yuga_anta-vātā iva saṃviceruḥ    yuga_anta-vātā iva saṃviceruḥ /86/ {E} {Gem}




Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.