TITUS
Ramayana
Part No. 436
Previous part

Chapter: 45 
Adhyāya 45


Verse: 1 
Halfverse: a    akampanavadʰaṃ śrutvā   kruddʰo vai rākṣaseśvaraḥ
   akampana-vadʰaṃ śrutvā   kruddʰo vai rākṣasa_īśvaraḥ /
Halfverse: c    kiṃ cid dīnamukʰaś cāpi   sacivāṃs tān udaikṣata
   kiṃcid dīna-mukʰaś ca_api   sacivāṃs tān udaikṣata /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    sa tu dʰyātvā muhūrtaṃ tu   mantribʰiḥ saṃvicārya ca
   sa tu dʰyātvā muhūrtaṃ tu   mantribʰiḥ saṃvicārya ca /
Halfverse: c    purīṃ pariyayau laṅkāṃ   sarvān gulmān avekṣitum
   purīṃ pariyayau laṅkāṃ   sarvān gulmān avekṣitum /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    tāṃ rākṣasagaṇair guptāṃ   gulmair bahubʰir āvr̥tām
   tāṃ rākṣasa-gaṇair guptāṃ   gulmair bahubʰir āvr̥tām /
Halfverse: c    dadarśa nagarīṃ laṅkāṃ   patākādʰvajamālinīm
   dadarśa nagarīṃ laṅkāṃ   patākā-dʰvaja-mālinīm /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    ruddʰāṃ tu nagarīṃ dr̥ṣṭvā   rāvaṇo rākṣaseśvaraḥ
   ruddʰāṃ tu nagarīṃ dr̥ṣṭvā   rāvaṇo rākṣasa_īśvaraḥ /
Halfverse: c    uvācāmarṣitaḥ kāle   prahastaṃ yuddʰakovidam
   uvāca_amarṣitaḥ kāle   prahastaṃ yuddʰa-kovidam /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    purasyopaniviṣṭasya   sahasā pīḍitasya ca
   purasya_upaniviṣṭasya   sahasā pīḍitasya ca /
Halfverse: c    nānyaṃ yuddʰāt prapaśyāmi   mokṣaṃ yuddʰaviśārada
   na_anyaṃ yuddʰāt prapaśyāmi   mokṣaṃ yuddʰa-viśārada /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    ahaṃ vā kumbʰakarṇo vā   tvaṃ vā senāpatir mama
   ahaṃ vā kumbʰa-karṇo vā   tvaṃ vā senā-patir mama /
Halfverse: c    indrajid vā nikumbʰo vā   vaheyur bʰāram īdr̥śam
   indrajid vā nikumbʰo vā   vaheyur bʰāram īdr̥śam /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    sa tvaṃ balam itaḥ śīgʰram   ādāya parigr̥hya ca
   sa tvaṃ balam itaḥ śīgʰram   ādāya parigr̥hya ca /
Halfverse: c    vijayāyābʰiniryāhi   yatra sarve vanaukasaḥ
   vijayāya_abʰiniryāhi   yatra sarve vana_okasaḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    niryāṇād eva te nūnaṃ   capalā harivāhinī
   niryāṇād eva te nūnaṃ   capalā hari-vāhinī /
Halfverse: c    nardatāṃ rākṣasendrāṇāṃ   śrutvā nādaṃ draviṣyati
   nardatāṃ rākṣasa_indrāṇāṃ   śrutvā nādaṃ draviṣyati /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    capalā hy avinītāś ca   calacittāś ca vānarāḥ
   capalā hy avinītāś ca   cala-cittāś ca vānarāḥ /
Halfverse: c    na sahiṣyanti te nādaṃ   siṃhanādam iva dvipāḥ
   na sahiṣyanti te nādaṃ   siṃha-nādam iva dvipāḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    vidrute ca bale tasmin   rāmaḥ saumitriṇā saha
   vidrute ca bale tasmin   rāmaḥ saumitriṇā saha /
Halfverse: c    avaśaste nirālambaḥ   prahastavaśam eṣyati
   avaśaste nirālambaḥ   prahasta-vaśam eṣyati /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    āpatsaṃśayitā śreyo   nātra niḥsaṃśayīkr̥tā
   āpat-saṃśayitā śreyo   na_atra niḥsaṃśayī-kr̥tā /
Halfverse: c    pratilomānulomaṃ vā   yad vā no manyase hitam
   pratiloma_anulomaṃ vā   yad vā no manyase hitam /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    rāvaṇenaivam uktas tu   prahasto vāhinīpatiḥ
   rāvaṇena_evam uktas tu   prahasto vāhinī-patiḥ /
Halfverse: c    rākṣasendram uvācedam   asurendram ivośanā
   rākṣasa_indram uvāca_idam   asura_indram iva_uśanā /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    rājan mantritapūrvaṃ naḥ   kuśalaiḥ saha mantribʰiḥ
   rājan mantrita-pūrvaṃ naḥ   kuśalaiḥ saha mantribʰiḥ /
Halfverse: c    vivādaś cāpi no vr̥ttaḥ   samavekṣya parasparam
   vivādaś ca_api no vr̥ttaḥ   samavekṣya parasparam /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    pradānena tu sītāyāḥ   śreyo vyavasitaṃ mayā
   pradānena tu sītāyāḥ   śreyo vyavasitaṃ mayā /
Halfverse: c    apradāne punar yuddʰaṃ   dr̥ṣṭam etat tatʰaiva naḥ
   apradāne punar yuddʰaṃ   dr̥ṣṭam etat tatʰaiva naḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    so 'haṃ dānaiś ca mānaiś ca   satataṃ pūjitas tvayā
   so_ahaṃ dānaiś ca mānaiś ca   satataṃ pūjitas tvayā /15/
Halfverse: c    sāntvaiś ca vividʰaiḥ kāle   kiṃ na kuryāṃ priyaṃ tava
   sāntvaiś ca vividʰaiḥ kāle   kiṃ na kuryāṃ priyaṃ tava /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    na hi me jīvitaṃ rakṣyaṃ   putradāradʰanāni vā
   na hi me jīvitaṃ rakṣyaṃ   putra-dāra-dʰanāni vā /
Halfverse: c    tvaṃ paśya māṃ juhūṣantaṃ   tvadartʰe jīvitaṃ yudʰi
   tvaṃ paśya māṃ juhūṣantaṃ   tvad-artʰe jīvitaṃ yudʰi /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    evam uktvā tu bʰartāraṃ   rāvaṇaṃ vāhinīpatiḥ
   evam uktvā tu bʰartāraṃ   rāvaṇaṃ vāhinī-patiḥ /
Halfverse: c    samānayata me śīgʰraṃ   rākṣasānāṃ mahad balam
   samānayata me śīgʰraṃ   rākṣasānāṃ mahad balam /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    madbāṇāśanivegena   hatānāṃ tu raṇājire
   mad-bāṇa_aśani-vegena   hatānāṃ tu raṇa_ajire /
Halfverse: c    adya tr̥pyantu māṃsena   pakṣiṇaḥ kānanaukasām
   adya tr̥pyantu māṃsena   pakṣiṇaḥ kānana_okasām /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    ity uktās te prahastena   balādʰyakṣāḥ kr̥tatvarāḥ
   ity uktās te prahastena   bala_adʰyakṣāḥ kr̥ta-tvarāḥ /
Halfverse: c    balam udyojayām āsus   tasmin rākṣasamandire
   balam udyojayām āsus   tasmin rākṣasa-mandire /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    sā babʰūva muhūrtena   tigmanānāvidʰāyudʰaiḥ
   sā babʰūva muhūrtena   tigma-nānā-vidʰa_āyudʰaiḥ /
Halfverse: c    laṅkā rākṣasavīrais tair   gajair iva samākulā
   laṅkā rākṣasa-vīrais tair   gajair iva samākulā /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    hutāśanaṃ tarpayatāṃ   brāhmaṇāṃś ca namasyatām
   huta_aśanaṃ tarpayatāṃ   brāhmaṇāṃś ca namasyatām /
Halfverse: c    ājyagandʰaprativahaḥ   surabʰir māruto vavau
   ājya-gandʰa-prativahaḥ   surabʰir māruto vavau /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    srajaś ca vividʰākārā   jagr̥hus tv abʰimantritāḥ
   srajaś ca vividʰa_ākārā   jagr̥hus tv abʰimantritāḥ /
Halfverse: c    saṃgrāmasajjāḥ saṃhr̥ṣṭā   dʰārayan rākṣasās tadā
   saṃgrāma-sajjāḥ saṃhr̥ṣṭā   dʰārayan rākṣasās tadā /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    sadʰanuṣkāḥ kavacino   vegād āplutya rākṣasāḥ
   sadʰanuṣkāḥ kavacino   vegād āplutya rākṣasāḥ /
Halfverse: c    rāvaṇaṃ prekṣya rājānaṃ   prahastaṃ paryavārayan
   rāvaṇaṃ prekṣya rājānaṃ   prahastaṃ paryavārayan /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    atʰāmantrya ca rājānaṃ   bʰerīm āhatya bʰairavām
   atʰa_āmantrya ca rājānaṃ   bʰerīm āhatya bʰairavām /
Halfverse: c    āruroha ratʰaṃ divyaṃ   prahastaḥ sajjakalpitam
   āruroha ratʰaṃ divyaṃ   prahastaḥ sajja-kalpitam /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    hayair mahājavair yuktaṃ   samyak sūtasusaṃyutam
   hayair mahā-javair yuktaṃ   samyak sūta-susaṃyutam /
Halfverse: c    mahājaladanirgʰoṣaṃ   sākṣāc candrārkabʰāsvaram
   mahā-jalada-nirgʰoṣaṃ   sākṣāc candra_arka-bʰāsvaram /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    uragadʰvajadurdʰarṣaṃ   suvarūtʰaṃ svapaskaram
   uraga-dʰvaja-durdʰarṣaṃ   suvarūtʰaṃ svapaskaram /
Halfverse: c    suvarṇajālasaṃyuktaṃ   prahasantam iva śriyā
   suvarṇa-jāla-saṃyuktaṃ   prahasantam iva śriyā /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    tatas taṃ ratʰam āstʰāya   rāvaṇārpitaśāsanaḥ
   tatas taṃ ratʰam āstʰāya   rāvaṇa_arpita-śāsanaḥ /
Halfverse: c    laṅkāyā niryayau tūrṇaṃ   balena mahatā vr̥taḥ
   laṅkāyā niryayau tūrṇaṃ   balena mahatā vr̥taḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tato duṃdubʰinirgʰoṣaḥ   parjanyaninadopamaḥ
   tato duṃdubʰi-nirgʰoṣaḥ   parjanya-ninada_upamaḥ /
Halfverse: c    śuśruve śaṅkʰaśabdaś ca   prayāte vāhinīpatau
   śuśruve śaṅkʰa-śabdaś ca   prayāte vāhinī-patau /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    ninadantaḥ svarān gʰorān   rākṣasā jagmur agrataḥ
   ninadantaḥ svarān gʰorān   rākṣasā jagmur agrataḥ /
Halfverse: c    bʰīmarūpā mahākāyāḥ   prahastasya puraḥsarāḥ
   bʰīma-rūpā mahā-kāyāḥ   prahastasya puraḥ-sarāḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    vyūḍʰenaiva sugʰoreṇa   pūrvadvārāt sa niryayau
   vyūḍʰena_eva sugʰoreṇa   pūrva-dvārāt sa niryayau /
Halfverse: c    gajayūtʰanikāśena   balena mahatā vr̥taḥ
   gaja-yūtʰa-nikāśena   balena mahatā vr̥taḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    sāgarapratimaugʰena   vr̥tas tena balena saḥ
   sāgara-pratima_ogʰena   vr̥tas tena balena saḥ /
Halfverse: c    prahasto niryayau tūrṇaṃ   kruddʰaḥ kālāntakopamaḥ
   prahasto niryayau tūrṇaṃ   kruddʰaḥ kāla_antaka_upamaḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    tasya niryāṇa gʰoṣeṇa   rākṣasānāṃ ca nardatām
   tasya niryāṇa gʰoṣeṇa   rākṣasānāṃ ca nardatām /
Halfverse: c    laṅkāyāṃ sarvabʰūtāni   vinedur vikr̥taiḥ svaraiḥ
   laṅkāyāṃ sarva-bʰūtāni   vinedur vikr̥taiḥ svaraiḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    vyabʰram ākāśam āviśya   māṃsaśoṇitabʰojanāḥ
   vyabʰram ākāśam āviśya   māṃsa-śoṇita-bʰojanāḥ /
Halfverse: c    maṇḍalāny apasavyāni   kʰagāś cakrū ratʰaṃ prati
   maṇḍalāny apasavyāni   kʰagāś cakrū ratʰaṃ prati /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    vamantyaḥ pāvakajvālāḥ   śivā gʰorā vavāśire
   vamantyaḥ pāvaka-jvālāḥ   śivā gʰorā vavāśire /34/ {ab only}

Verse: 35 
Halfverse: a    antarikṣāt papātolkā   vāyuś ca paruṣo vavau
   antarikṣāt papāta_ulkā   vāyuś ca paruṣo vavau /
Halfverse: c    anyonyam abʰisaṃrabdʰā   grahāś ca na cakāśire
   anyonyam abʰisaṃrabdʰā   grahāś ca na cakāśire /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    vavarṣū rudʰiraṃ cāsya   siṣicuś ca puraḥsarān
   vavarṣū rudʰiraṃ ca_asya   siṣicuś ca puraḥ-sarān /
Halfverse: c    ketumūrdʰani gr̥dʰro 'sya   vilīno dakṣiṇāmukʰaḥ
   ketu-mūrdʰani gr̥dʰro_asya   vilīno dakṣiṇā-mukʰaḥ /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    sāratʰer bahuśaś cāsya   saṃgrāmam avagāhataḥ
   sāratʰer bahuśaś ca_asya   saṃgrāmam avagāhataḥ /
Halfverse: c    pratodo nyapatad dʰastāt   sūtasya hayasādinaḥ
   pratodo nyapatadd^hastāt   sūtasya haya-sādinaḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    niryāṇa śrīś ca yāsyāsīd   bʰāsvarā ca sudurlabʰā
   niryāṇa śrīś ca yā_asya_āsīd   bʰāsvarā ca sudurlabʰā /
Halfverse: c    sā nanāśa muhūrtena   same ca skʰalitā hayāḥ
   sā nanāśa muhūrtena   same ca skʰalitā hayāḥ /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    prahastaṃ tv abʰiniryāntaṃ   prakʰyāta balapauruṣam
   prahastaṃ tv abʰiniryāntaṃ   prakʰyāta bala-pauruṣam /
Halfverse: c    yudʰi nānāpraharaṇā   kapisenābʰyavartata
   yudʰi nānā-praharaṇā   kapi-senā_abʰyavartata /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    atʰa gʰoṣaḥ sutumulo   harīṇāṃ samajāyata
   atʰa gʰoṣaḥ sutumulo   harīṇāṃ samajāyata /
Halfverse: c    vr̥kṣān ārujatāṃ caiva   gurvīś cāgr̥hṇatāṃ śilāḥ
   vr̥kṣān ārujatāṃ caiva   gurvīś ca_agr̥hṇatāṃ śilāḥ /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    ubʰe pramudite sainye   rakṣogaṇavanaukasām
   ubʰe pramudite sainye   rakṣo-gaṇa-vana_okasām /
Halfverse: c    vegitānāṃ samartʰānām   anyonyavadʰakāṅkṣiṇām
   vegitānāṃ samartʰānām   anyonya-vadʰa-kāṅkṣiṇām /
Halfverse: e    parasparaṃ cāhvayatāṃ   ninādaḥ śrūyate mahān
   parasparaṃ ca_āhvayatāṃ   ninādaḥ śrūyate mahān /41/

Verse: 42 


Halfverse: a    tataḥ prahastaḥ kapirājavāhinīm    tataḥ prahastaḥ kapirājavāhinīm
   tataḥ prahastaḥ kapi-rāja-vāhinīm    tataḥ prahastaḥ kapi-rāja-vāhinīm / {Gem}
Halfverse: b    abʰipratastʰe vijayāya durmatiḥ    abʰipratastʰe vijayāya durmatiḥ
   abʰi-pratastʰe vijayāya durmatiḥ    abʰi-pratastʰe vijayāya durmatiḥ / {Gem}
Halfverse: c    vivr̥ddʰavegāṃ ca viveśa tāṃ camūṃ    vivr̥ddʰavegāṃ ca viveśa tāṃ camūṃ
   vivr̥ddʰa-vegāṃ ca viveśa tāṃ camūṃ    vivr̥ddʰa-vegāṃ ca viveśa tāṃ camūṃ / {Gem}
Halfverse: d    yatʰā mumūrṣuḥ śalabʰo vibʰāvasum    yatʰā mumūrṣuḥ śalabʰo vibʰāvasum
   yatʰā mumūrṣuḥ śalabʰo vibʰāvasum    yatʰā mumūrṣuḥ śalabʰo vibʰāvasum /42/ {E} {Gem}




Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.