TITUS
Ramayana
Part No. 445
Previous part

Chapter: 54 
Adhyāya 54


Verse: 1 
Halfverse: a    sa nanāda mahānādaṃ   samudram abʰinādayan
   sa nanāda mahā-nādaṃ   samudram abʰinādayan /
Halfverse: c    janayann iva nirgʰātān   vidʰamann iva parvatān
   janayann iva nirgʰātān   vidʰamann iva parvatān /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    tam avadʰyaṃ magʰavatā   yamena varuṇena ca
   tam avadʰyaṃ magʰavatā   yamena varuṇena ca /
Halfverse: c    prekṣya bʰīmākṣam āyāntaṃ   vānarā vipradudruvuḥ
   prekṣya bʰīma_akṣam āyāntaṃ   vānarā vipradudruvuḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    tāṃs tu vidravato dr̥ṣṭvā   vāliputro 'ṅgado 'bravīt
   tāṃs tu vidravato dr̥ṣṭvā   vāli-putro_aṅgado_abravīt /
Halfverse: c    nalaṃ nīlaṃ gavākṣaṃ ca   kumudaṃ ca mahābalam
   nalaṃ nīlaṃ gava_akṣaṃ ca   kumudaṃ ca mahā-balam /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    ātmānam atra vismr̥tya   vīryāṇy abʰijanāni ca
   ātmānam atra vismr̥tya   vīryāṇy abʰijanāni ca /
Halfverse: c    kva gaccʰata bʰayatrastāḥ   prākr̥tā harayo yatʰā
   kva gaccʰata bʰaya-trastāḥ   prākr̥tā harayo yatʰā /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    sādʰu saumyā nivartadʰvaṃ   kiṃ prāṇān parirakṣatʰa
   sādʰu saumyā nivartadʰvaṃ   kiṃ prāṇān parirakṣatʰa /
Halfverse: c    nālaṃ yuddʰāya vai rakṣo   mahatīyaṃ vibʰīṣikāḥ
   na_alaṃ yuddʰāya vai rakṣo   mahatī_iyaṃ vibʰīṣikāḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    mahatīm uttʰitām enāṃ   rākṣasānāṃ vibʰīṣikām
   mahatīm uttʰitām enāṃ   rākṣasānāṃ vibʰīṣikām /
Halfverse: c    vikramād vidʰamiṣyāmo   nivartadʰvaṃ plavaṃgamāḥ
   vikramād vidʰamiṣyāmo   nivartadʰvaṃ plavaṃ-gamāḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    kr̥ccʰreṇa tu samāśvāsya   saṃgamya ca tatas tataḥ
   kr̥ccʰreṇa tu samāśvāsya   saṃgamya ca tatas tataḥ /
Halfverse: c    vr̥kṣādrihastā harayaḥ   saṃpratastʰū raṇājiram
   vr̥kṣa_adri-hastā harayaḥ   saṃpratastʰū raṇa_ajiram /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    te nivr̥tya tu saṃkruddʰāḥ   kumbʰakarṇaṃ vanaukasaḥ
   te nivr̥tya tu saṃkruddʰāḥ   kumbʰa-karṇaṃ vana_okasaḥ /
Halfverse: c    nijagʰnuḥ paramakruddʰāḥ   samadā iva kuñjarāḥ
   nijagʰnuḥ parama-kruddʰāḥ   samadā iva kuñjarāḥ /
Halfverse: e    prāṃśubʰir giriśr̥ṅgaiś ca   śilābʰiś ca mahābalāḥ
   prāṃśubʰir giri-śr̥ṅgaiś ca   śilābʰiś ca mahā-balāḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    pādapaiḥ puṣpitāgraiś ca   hanyamāno na kampate
   pādapaiḥ puṣpita_agraiś ca   hanyamāno na kampate /
Halfverse: c    tasya gātreṣu patitā   bʰidyante śataśaḥ śilāḥ
   tasya gātreṣu patitā   bʰidyante śataśaḥ śilāḥ /
Halfverse: e    pādapāḥ puṣpitāgrāś ca   bʰagnāḥ petur mahītale
   pādapāḥ puṣpita_agrāś ca   bʰagnāḥ petur mahī-tale /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    so 'pi sainyāni saṃkruddʰo   vānarāṇāṃ mahaujasām
   so_api sainyāni saṃkruddʰo   vānarāṇāṃ mahā_ojasām /
Halfverse: c    mamantʰa paramāyatto   vanāny agnir ivottʰitaḥ
   mamantʰa parama_āyatto   vanāny agnir iva_uttʰitaḥ /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    lohitārdrās tu bahavaḥ   śerate vānararṣabʰāḥ
   lohita_ārdrās tu bahavaḥ   śerate vānara-r̥ṣabʰāḥ /
Halfverse: c    nirastāḥ patitā bʰūmau   tāmrapuṣpā iva drumāḥ
   nirastāḥ patitā bʰūmau   tāmra-puṣpā iva drumāḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    laṅgʰayantaḥ pradʰāvanto   vānarā nāvalokayan
   laṅgʰayantaḥ pradʰāvanto   vānarā na_avalokayan /
Halfverse: c    ke cit samudre patitāḥ   ke cid gaganam āśritāḥ
   kecit samudre patitāḥ   kecid gaganam āśritāḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    vadʰyamānās tu te vīrā   rākṣasena balīyasā
   vadʰyamānās tu te vīrā   rākṣasena balīyasā /
Halfverse: c    sāgaraṃ yena te tīrṇāḥ   patʰā tenaiva dudruvuḥ
   sāgaraṃ yena te tīrṇāḥ   patʰā tena_eva dudruvuḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    te stʰalāni tatʰā nimnaṃ   viṣaṇṇavadanā bʰayāt
   te stʰalāni tatʰā nimnaṃ   viṣaṇṇa-vadanā bʰayāt /14/
Halfverse: c    r̥kṣā vr̥kṣān samārūḍʰāḥ   ke cit parvatam āśritāḥ
   r̥kṣā vr̥kṣān samārūḍʰāḥ   kecit parvatam āśritāḥ /14/ {!}

Verse: 15 
Halfverse: a    mamajjur arṇave ke cid   guhāḥ ke cit samāśritāḥ
   mamajjur arṇave kecid   guhāḥ kecit samāśritāḥ /
Halfverse: c    niṣeduḥ plavagāḥ ke cit   ke cin naivāvatastʰire
   niṣeduḥ plavagāḥ kecit   kecin na_eva_avatastʰire /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tān samīkṣyāṅgado bʰaṅgān   vānarān idam abravīt
   tān samīkṣya_aṅgado bʰaṅgān   vānarān idam abravīt /
Halfverse: c    avatiṣṭʰata yudʰyāmo   nivartadʰvaṃ plavaṃgamāḥ
   avatiṣṭʰata yudʰyāmo   nivartadʰvaṃ plavaṃ-gamāḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    bʰagnānāṃ vo na paśyāmi   parigamya mahīm imām
   bʰagnānāṃ vo na paśyāmi   parigamya mahīm imām /
Halfverse: c    stʰānaṃ sarve nivartadʰvaṃ   kiṃ prāṇān parirakṣatʰa
   stʰānaṃ sarve nivartadʰvaṃ   kiṃ prāṇān parirakṣatʰa /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    nirāyudʰānāṃ dravatām   asaṃgagatipauruṣāḥ
   nirāyudʰānāṃ dravatām   asaṃga-gati-pauruṣāḥ /
Halfverse: c    dārā hy apahasiṣyanti   sa vai gʰātas tu jīvitām
   dārā hy apahasiṣyanti   sa vai gʰātas tu jīvitām /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    kuleṣu jātāḥ sarve sma   vistīrṇeṣu mahatsu ca
   kuleṣu jātāḥ sarve sma   vistīrṇeṣu mahatsu ca /
Halfverse: c    anāryāḥ kʰalu yad bʰītās   tyaktvā vīryaṃ pradʰāvata
   anāryāḥ kʰalu yad bʰītās   tyaktvā vīryaṃ pradʰāvata /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    vikattʰanāni vo yāni   yadā vai janasaṃsadi
   vikattʰanāni vo yāni   yadā vai jana-saṃsadi /
Halfverse: c    tāni vaḥ kva ca yatāni   sodagrāṇi mahānti ca
   tāni vaḥ kva ca yatāni   sa_udagrāṇi mahānti ca /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    bʰīrupravādāḥ śrūyante   yas tu jīvati dʰikkr̥taḥ
   bʰīru-pravādāḥ śrūyante   yas tu jīvati dʰik-kr̥taḥ /
Halfverse: c    mārgaḥ satpuruṣair juṣṭaḥ   sevyatāṃ tyajyatāṃ bʰayam
   mārgaḥ sat-puruṣair juṣṭaḥ   sevyatāṃ tyajyatāṃ bʰayam /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    śayāmahe vā nihatāḥ   pr̥tʰivyām alpajīvitāḥ
   śayāmahe vā nihatāḥ   pr̥tʰivyām alpa-jīvitāḥ /
Halfverse: c    duṣprāpaṃ brahmalokaṃ vā   prāpnumo yudʰi sūditāḥ
   duṣprāpaṃ brahma-lokaṃ vā   prāpnumo yudʰi sūditāḥ /
Halfverse: e    saṃprāpnuyāmaḥ kīrtiṃ vā   nihatya śatrum āhave
   saṃprāpnuyāmaḥ kīrtiṃ vā   nihatya śatrum āhave /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    na kumbʰakarṇaḥ kākutstʰaṃ   dr̥ṣṭvā jīvan gamiṣyati
   na kumbʰa-karṇaḥ kākutstʰaṃ   dr̥ṣṭvā jīvan gamiṣyati /
Halfverse: c    dīpyamānam ivāsādya   pataṃgo jvalanaṃ yatʰā
   dīpyamānam iva_āsādya   pataṃgo jvalanaṃ yatʰā /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    palāyanena coddiṣṭāḥ   prāṇān rakṣāmahe vayam
   palāyanena ca_uddiṣṭāḥ   prāṇān rakṣāmahe vayam /
Halfverse: c    ekena bahavo bʰagnā   yaśo nāśaṃ gamiṣyati
   ekena bahavo bʰagnā   yaśo nāśaṃ gamiṣyati /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    evaṃ bruvāṇaṃ taṃ śūram   aṅgadaṃ kanakāṅgadam
   evaṃ bruvāṇaṃ taṃ śūram   aṅgadaṃ kanaka_aṅgadam /
Halfverse: c    dravamāṇās tato vākyam   ūcuḥ śūravigarhitam
   dravamāṇās tato vākyam   ūcuḥ śūra-vigarhitam /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    kr̥taṃ naḥ kadanaṃ gʰoraṃ   kumbʰakarṇena rakṣasā
   kr̥taṃ naḥ kadanaṃ gʰoraṃ   kumbʰa-karṇena rakṣasā /
Halfverse: c    na stʰānakālo gaccʰāmo   dayitaṃ jīvitaṃ hi naḥ
   na stʰāna-kālo gaccʰāmo   dayitaṃ jīvitaṃ hi naḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    etāvad uktvā vacanaṃ   sarve te bʰejire diśaḥ
   etāvad uktvā vacanaṃ   sarve te bʰejire diśaḥ /
Halfverse: c    bʰīmaṃ bʰīmākṣam āyāntaṃ   dr̥ṣṭvā vānarayūtʰapāḥ
   bʰīmaṃ bʰīma_akṣam āyāntaṃ   dr̥ṣṭvā vānara-yūtʰapāḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    dravamāṇās tu te vīrā   aṅgadena valīmukʰāḥ
   dravamāṇās tu te vīrā   aṅgadena valī-mukʰāḥ /
Halfverse: c    sāntvaiś ca bahumānaiś ca   tataḥ sarve nivartitāḥ
   sāntvaiś ca bahu-mānaiś ca   tataḥ sarve nivartitāḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    r̥ṣabʰaśarabʰamaindadʰūmranīlāḥ   kumudasuṣeṇagavākṣarambʰatārāḥ
   r̥ṣabʰa-śarabʰa-mainda-dʰūmra-nīlāḥ   kumuda-suṣeṇa-gava_akṣa-rambʰa-tārāḥ /
Halfverse: c    dvividapanasavāyuputramukʰyās   tvaritatarābʰimukʰaṃ raṇaṃ prayātāḥ
   dvivida-panasa-vāyu-putra-mukʰyās   tvaritatara_abʰimukʰaṃ raṇaṃ prayātāḥ /29/ {E}



Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.