TITUS
Atharva-Veda: Gopatha-Brahmana
Part No. 2
Bhaga: 1
Prapathaka: 1
Khanda: 1
Sentence: a
oṃ
brahma
ha
vā
idam
agra
āsīt
svayaṃbʰv
ekam
eva
Sentence: b
tadaikṣata
Sentence: c
mahad
vai
yakṣam
yad
ekam
evāsmi
Sentence: d
hantāhaṃ
mad
eva
manmātraṃ
dvitīyaṃ
devaṃ
nirmimā
iti
Sentence: f
tad
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: g
tasya
śrāntasya
taptasya
saṃtaptasya
lalāṭe
sneho
yad
ārdram
ājāyata
Sentence: h
tenānandat
Sentence: i
tad
abravīt
_
Sentence: j
mahad
vai
yakṣaṃ
suvedam
avidam
aham
iti
Sentence: k
tad
yad
abravīt
_
Sentence: l
mahad
vai
yakṣaṃ
suvedam
avidam
aham
iti
Sentence: m
tasmāt
suvedo
'bʰavat
Sentence: n
taṃ
vā
etaṃ
suvedaṃ
santaṃ
sveda
ity
ācakṣate
parokṣeṇa
Sentence: o
parokṣapriyā
iva
hi
devā
bʰavanti
pratyakṣadviṣaḥ
\\ 1 \\
Khanda: 2
Sentence: a
sa
bʰūyo
'śrāmyad
bʰūyo
'tapyad
bʰūya
ātmānaṃ
samatapat
Sentence: b
tasya
śrāntasya
taptasya
saṃtaptasya
sarvebʰyo
romagartebʰyaḥ
pr̥tʰaksvedadʰārāḥ
prāsyandanta
Sentence: c
tābʰir
anandat
Sentence: d
tad
abravīt
_
Sentence: f
ābʰir
vā
aham
idaṃ
sarvaṃ
dʰārayiṣyāmi
yad
idaṃ
kiṃ
ca
_
Sentence: g
ābʰir
vā
aham
idaṃ
sarvaṃ
janayiṣyāmi
yad
idaṃ
kiṃ
ca
_
Sentence: h
ābʰir
vā
aham
idaṃ
sarvaṃ
āpsyāmi
yad
idaṃ
kiṃ
ceti
Sentence: i
tad
yad
abravīt
_
Sentence: j
ābʰir
vā
aham
idaṃ
sarvaṃ
dʰārayiṣyāmi
yad
idaṃ
kiṃ
ceti
Sentence: k
tasmād
dʰārā
abʰavan
_
Sentence: l
tad
dʰārāṇāṃ
dʰārātvaṃ
yac
cāsu
dʰriyate
Sentence: m
tad
yad
abravīt
_
Sentence: n
ābʰir
vā
aham
idaṃ
sarvaṃ
janayiṣyāmi
yad
idaṃ
kiṃ
ceti
Sentence: o
tasmāj
jāyā
abʰavan
_
Sentence: p
taj
jāyānāṃ
jāyātvaṃ
yac
cāsu
puruṣo
jāyate
yac
ca
putraḥ
[ed
.:
yāc]
Sentence: q
pun
nāma
narakam
anekaśatatāram
_
Sentence: r
tasmāt
trātīti
putras
Sentence: s
tat
putrasya
putratvam
_
Sentence: t
tad
yad
abravīt
_
Sentence: u
ābʰir
vā
aham
idaṃ
sarvaṃ
āpsyāmi
yad
idaṃ
kiṃ
ceti
Sentence: v
tasmād
āpo
'bʰavan
_
Sentence: w
tad
apām
aptvam
Sentence: x
āpnoti
vai
sa
sarvān
kāmān
yān
kāmayate
\\ 2 \\
Khanda: 3
Sentence: a
tā
apaḥ
sr̥ṣṭvānvaikṣata
Sentence: b
tāsu
svāṃ
chāyām
apaśyat
Sentence: c
tām
asyekṣamāṇasya
svayaṃ
reto
'skandat
Sentence: d
tad
apsu
pratyatiṣṭʰat
Sentence: f
tās
tatraivābʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: g
tāḥ
śrāntās
taptāḥ
saṃtaptāḥ
sārdʰam
eva
retasā
dvaidʰam
abʰavan
_
Sentence: h
tāsām
anyatarā
atilavaṇā
apeyā
asvādvyas
Sentence: i
tā
aśāntā
retaḥ
samudraṃ
vr̥tvātiṣṭʰan
_
Sentence: j
atʰetarāḥ
peyāḥ
svādvyaḥ
śāntās
Sentence: k
tās
tatraivābʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: l
tābʰyaḥ
śrāntābʰyas
taptābʰyaḥ
saṃtaptābʰyo
yad
reta
āsīt
tad
abʰr̥jjyata
[ed
.:
asīt]
Sentence: m
tasmād
bʰr̥guḥ
samabʰavat
Sentence: n
tad
bʰr̥gor
bʰr̥gutvam
_
Sentence: o
bʰr̥gur
iva
vai
sa
sarveṣu
lokeṣu
bʰāti
ya
evaṃ
veda
\\ 3 \\
Khanda: 4
Sentence: a
sa
bʰr̥guṃ
sr̥ṣṭvāntaradʰīyata
Sentence: b
sa
bʰr̥guḥ
sr̥ṣṭaḥ
prāṅ
aijata
Sentence: c
taṃ
vāg
anvavadat
_
Sentence: d
vāyo
vāya
iti
Sentence: f
sa
nyavartata
sa
dakṣiṇāṃ
diśam
aijata
Sentence: g
taṃ
vāg
anvavadat
_
Sentence: h
mātariśvan
mātariśvann
iti
Sentence: i
sa
nyavartata
sa
pratīcīṃ
diśam
aijata
Sentence: j
taṃ
vāg
anvavadat
_
Sentence: k
pavamāna
pavamāneti
Sentence: l
sa
nyavartata
sa
udīcīṃ
diśam
aijata
Sentence: m
taṃ
vāg
anvavadat
_
Sentence: n
vāta
vāteti
Sentence: o
tam
abravīt
_
Sentence: p
na
nv
avidam
aham
iti
Sentence: q
na
hīti
_
Sentence: r
atʰārvāṅ
enam
etāsv
evāpsv
anviccheti
Sentence: s
tad
yad
abravīd
atʰārvāṅ
enam
etāsv
evāpsv
anviccheti
tad
atʰarvābʰavat
Sentence: t
tad
atʰarvaṇo
'tʰarvatvam
_
Sentence: u
tasya
ha
vā
etasya
bʰagavato
'tʰarvaṇa
r̥ṣer
yatʰaiva
brahmaṇo
lomāni
yatʰāṅgāni
yatʰā
prāṇa
evam
evāsya
sarva
ātmā
samabʰavat
Sentence: v
tam
atʰarvāṇaṃ
brahmābravīt
prajāpateḥ
prajāḥ
sr̥ṣṭvā
pālayasveti
Sentence: w
tad
yad
abravīt
prajāpateḥ
prajāḥ
sr̥ṣṭvā
pālayasveti
tasmāt
prajāpatir
abʰavat
Sentence: x
tat
prajāpateḥ
prajāpatitvam
Sentence: y
atʰarvā
vai
prajāpatiḥ
Sentence: z
prajāpatir
iva
vai
sa
sarveṣu
lokeṣu
bʰāti
ya
evaṃ
veda
\\ 4 \\
Khanda: 5
Sentence: a
tam
atʰarvāṇam
r̥ṣim
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: b
tasmāc
chrāntāt
taptāt
saṃtaptād
daśatayān
atʰarvaṇa
r̥ṣīn
niramimataikarcān
dvyr̥cāṃs
tr̥cāṃs
caturr̥cān
pañcarcānt
ṣaḍarcānt
saptarcān
aṣṭarcān
navarcān
daśarcān
iti
[ed
.:
ṣaḍarcāṃt]
Sentence: c
tān
atʰarvaṇa
r̥ṣīn
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: d
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyo
daśatayān
ātʰarvaṇān
ārṣeyān
niramimataikādaśān
dvādaśāṃs
trayodaśāṃś
caturdaśān
pañcadaśān
ṣoḍaśānt
saptadaśān
aṣṭādaśān
navadaśān
viṃśān
iti
[ed
.:
ṣoḍaśāṃt
,
note
also
pañcarcānt
above]
Sentence: f
tān
atʰarvaṇa
r̥ṣīn
ātʰarvaṇāṃś
cārṣeyān
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: g
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyo
yān
mantrān
apaśyat
sa
ātʰarvaṇo
vedo
'bʰavat
Sentence: h
tam
ātʰarvaṇaṃ
vedam
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: i
tasmāc
chrāntāt
taptāt
saṃtaptād
om
iti
mana
evordʰvam
akṣaram
udakrāmat
Sentence: j
sa
ya
icchet
sarvair
etair
atʰarvabʰiś
cātʰarvaṇaiś
ca
kurvīyety
etayaiva
tan
mahāvyāhr̥tyā
kurvīta
Sentence: k
sarvair
ha
vā
asyaitair
atʰarvabʰiś
cātʰarvaṇaiś
ca
kr̥taṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etayā
mahāvyāhr̥tyā
kurute
\\ 5 \\
Khanda: 6
Sentence: a
sa
bʰūyo
'śrāmyad
bʰūyo
'tapyad
bʰūya
ātmānaṃ
samatapat
Sentence: b
sa
ātamata
eva
trīṃl
lokān
niramimīta
pr̥tʰivīm
antarikṣaṃ
divam
iti
Sentence: c
sa
kʰalu
pādābʰyām
eva
pr̥tʰivīṃ
nirmamimīta
_
Sentence: d
udarād
antarikṣaṃ
mūrdʰno
divam
_
Sentence: f
sa
tāṃs
trīṃl
lokān
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: g
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyas
trīn
devān
niramimīta
_
Sentence: h
agniṃ
vāyum
ādityam
iti
Sentence: i
sa
kʰalu
pr̥tʰivyā
evāgniṃ
niramimītāntarikṣād
vāyuṃ
diva
ādityam
_
Sentence: j
sa
tāṃs
trīn
devān
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: k
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyas
trīn
vedān
niramimīta
r̥gvedaṃ
yajurvedaṃ
sāmavedam
iti
_
Sentence: l
agner
r̥gvedaṃ
vāyor
yajurvedaṃ
ādityāt
sāmavedam
Sentence: m
sa
tāṃs
trīn
vedān
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: n
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyas
tisro
mahāvyāhr̥tīr
niramimīta
bʰūr
bʰuvaḥ
svar
iti
Sentence: o
bʰūr
ity
r̥gvedād
bʰuva
iti
yajurvedāt
svar
iti
sāmavedāt
Sentence: p
sa
ya
icchet
sarvair
etais
tribʰir
vedaiḥ
kurvīyety
etābʰir
eva
tan
mahāvyāhr̥tibʰiḥ
kurvīta
Sentence: q
sarvair
ha
vā
asyaitais
tribʰir
vedaiḥ
kr̥taṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etābʰir
mahāvyāhr̥tibʰiḥ
kurute
\\ 6 \\
Khanda: 7
Sentence: a
tā
yā
amū
retaḥ
samudraṃ
vr̥tvātiṣṭʰaṃs
tāḥ
prācyo
dakṣiṇācyaḥ
pratīcya
udīcyaḥ
samavadravanta
Sentence: b
tad
yat
samavadravanta
tasmāt
samudra
ucyate
Sentence: c
tā
bʰītā
abruvan
Sentence: d
bʰagavantam
eva
vayaṃ
rājānaṃ
vr̥ṇīmaha
iti
Sentence: f
yac
ca
vr̥tvātiṣṭʰaṃs
tad
varaṇo
'bʰavat
Sentence: g
taṃ
vā
etaṃ
varaṇaṃ
santaṃ
varuṇa
ity
ācakṣate
parokṣeṇa
Sentence: h
parokṣapriyā
iva
hi
devā
bʰavanti
pratyakṣadviṣaḥ
Sentence: i
sa
samudrād
amucyata
Sentence: j
sa
mucyur
abʰavat
Sentence: k
taṃ
vā
etaṃ
mucyuṃ
santaṃ
mr̥tyur
ity
ācakṣate
parokṣeṇa
Sentence: l
parokṣapriyā
iva
hi
devā
bʰavanti
pratyakṣadviṣas
Sentence: m
taṃ
varuṇaṃ
mr̥tyum
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: n
tasya
śrāntasya
taptasya
saṃtaptasya
sarvebʰyo
'ṅgebʰyo
raso
'kṣarat
Sentence: o
so
'ṅgaraso
'bʰavat
Sentence: p
taṃ
vā
etaṃ
aṅgarasaṃ
santam
aṅgirā
ity
ācakṣate
parokṣeṇa
Sentence: q
parokṣapriyā
iva
hi
devā
bʰavanti
pratyakṣadviṣaḥ
\\ 7 \\
Khanda: 8
Sentence: a
tam
aṅgirasam
r̥ṣim
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: b
tasmāc
chrāntāt
taptāt
saṃtaptād
viṃśino
'ṅgirasa
r̥ṣīn
niramimīta
Sentence: c
tān
viṃśino
'ṅgirasa
r̥ṣīn
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: d
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyo
daśatayān
āṅgirasān
ārṣeyān
niramimīta
ṣoḍaśino
'ṣṭādaśino
dvādaśina
ekarcān
dvyr̥cāṃs
tr̥cāṃś
caturr̥cān
pañcarcān
ṣaḍarcān
saptarcān
iti
Sentence: f
tān
aṅgirasa
r̥ṣīn
āṅgirasāṃś
cārṣeyān
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: g
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyo
yān
mantrān
apaśyat
sa
āṅgiraso
vedo
'bʰavat
Sentence: h
tām
āṅgirasaṃ
vedam
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: i
tasmāc
chrāntāt
taptāt
saṃtaptāj
janad
iti
dvaitam
akṣaraṃ
vyabʰavat
Sentence: j
sa
ya
icchet
sarvair
etair
aṅgirobʰiś
cāṅgirasaiś
ca
kurvīyety
etayaiva
tan
mahāvyāhr̥tyā
kurvīta
Sentence: k
sarvair
ha
vā
asyaitair
aṅgirobʰiś
cāṅgirasaiś
ca
kr̥taṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etayā
mahāvyāhr̥tyā
kurute
\\ 8 \\
Khanda: 9
Sentence: a
sa
ūrdʰvo
'tiṣṭʰat
Sentence: b
sa
imāṃl
lokān
vyaṣṭabʰnāt
Sentence: c
tasmād
aṅgiraso
'dʰīyāna
ūrdʰvas
tiṣṭʰati
Sentence: d
tad
vrataṃ
sa
manasā
dʰyāyed
yad
vā
ahaṃ
kiṃ
ca
manasā
dʰyāsyāmi
tatʰaiva
tad
bʰaviṣyati
[ed
.:
yed]
Sentence: f
tad
dʰa
sma
tatʰaiva
bʰavati
Sentence: g
tad
apy
etad
r̥coktam
_
Sentence: h
śreṣṭʰo
ha
vedas
tapaso
'dʰi
jāto
brahmajyānāṃ
kṣitaye
saṃbabʰūva
\
Sentence: i
r̥jyad
bʰūtaṃ
yad
asr̥jyatedaṃ
niveśanam
anr̥ṇaṃ
dūram
asyeti
[ed
.:
r̥cy
r̥gbʰūtaṃ
-
see
note
Patyal]
Sentence: j
tā
vā
etā
aṅgirasāṃ
jāmayo
yan
menayaḥ
Sentence: k
karoti
menibʰir
vīryaṃ
ya
evaṃ
veda
\\ 9 \\
Khanda: 10
Sentence: a
sa
diśo
'nvaikṣata
prācīṃ
dakṣiṇāṃ
pratīcīm
udīcīṃ
dʰruvām
ūrdʰvām
iti
Sentence: b
tās
tatraivābʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: c
tābʰyaḥ
śrāntābʰyas
taptābʰyaḥ
saṃtaptābʰyaḥ
pañca
vedān
niramimīta
Sentence: d
sarpavedaṃ
piśācavedam
asuravedam
itihāsavedaṃ
purāṇavedam
iti
Sentence: f
sa
kʰalu
prācyā
eva
diśaḥ
sarpavedaṃ
niramimīta
Sentence: g
dakṣiṇasyāḥ
piśācavedam
_
Sentence: h
pratīcyā
asuravedam
Sentence: i
udīcyā
itihāsavedam
_
Sentence: j
dʰruvāyāś
cordʰvāyāś
ca
purāṇavedam
Sentence: k
sa
tān
pañca
vedān
abʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: l
tebʰyaḥ
śrāntebʰyas
taptebʰyaḥ
saṃtaptebʰyaḥ
pañca
mahāvyāhr̥tīr
niramimīta
Sentence: m
vr̥dʰat
karad
ruhan
mahat
tad
iti
Sentence: n
vr̥dʰad
iti
sarpavedāt
Sentence: o
karad
iti
piśācavedāt
_
Sentence: p
ruhad
ity
asuravedāt
_
Sentence: q
mahad
itītihāsavedāt
Sentence: r
tad
iti
purāṇavedāt
Sentence: s
sa
ya
icchet
sarvair
etaiḥ
pañcabʰir
vedaiḥ
kurvīyety
etābʰir
eva
tan
mahāvyāhr̥tibʰiḥ
kurvīta
Sentence: t
sarvair
ha
vā
asyaitaiḥ
pañcabʰir
vedaiḥ
kr̥taṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etābʰir
mahāvyāhr̥tibʰiḥ
kurute
\\ 10 \\
Khanda: 11
Sentence: a
sa
āvataś
ca
parāvataś
cānvaikṣata
Sentence: b
tās
tatraivābʰyaśrāmyad
abʰyatapat
samatapat
Sentence: c
tābʰyaḥ
śrāntābʰyas
taptābʰyaḥ
saṃtaptābʰyaḥ
śam
ity
ūrdʰvam
akṣaram
udakrāmat
Sentence: d
sa
ya
icchet
sarvābʰir
etābʰir
āvadbʰiś
ca
parāvadbʰiś
ca
kurvīyety
etayaivā
tan
mahāvyāhr̥tyā
kurvīta
Sentence: f
sarvābʰir
ha
vā
asyaitābʰir
āvadbʰiś
ca
parāvadbʰiś
ca
kr̥taṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etayā
mahāvyāhr̥tyā
kurute
\\ 11 \\
Khanda: 12
Sentence: a
sa
bʰūyo
'śrāmyad
bʰūyo
'tapyad
bʰūya
ātmānaṃ
samatapat
Sentence: b
sa
manasa
eva
candramasaṃ
niramimīta
Sentence: c
nakʰebʰyo
nakṣatrāṇi
Sentence: d
lomabʰya
oṣadʰivanaspatīn
_
Sentence: f
kṣudrebʰyaḥ
prāṇebʰyo
'nyān
bahūn
devān
_
Sentence: g
sa
bʰūyo
'śrāmyad
bʰūyo
'tapyad
bʰūya
ātmānaṃ
samatapat
Sentence: h
sa
etaṃ
trivr̥taṃ
saptatantum
ekaviṃśatisaṃstʰaṃ
yajñam
apaśyat
[ed
.
ekaviśatisaṃstʰaṃ]
Sentence: i
tad
apy
etad
r̥coktam
Sentence: j
<agnir
yajñaṃ
trivr̥taṃ
saptatantum
[
PS
5.28.1c]>
iti
_
Sentence: k
atʰāpy
eṣa
prākrīḍitaḥ
ślokaḥ
pratyabʰivadati
Sentence: l
sapta
sutyāḥ
sapta
ca
pākayajñā
iti
\\ 12 \\
Khanda: 13
Sentence: a
tam
āharat
Sentence: b
tenāyajata
Sentence: c
tasyāgnir
hotāsīt
_
Sentence: d
vāyur
adʰvaryuḥ
Sentence: f
sūrya
udgātā
Sentence: g
candramā
brahmā
Sentence: h
parjanyaḥ
sadasyaḥ
_
Sentence: i
oṣadʰivanaspatayaś
camasādʰvaryavaḥ
_
Sentence: j
viśve
devā
hotrakāḥ
_
Sentence: k
atʰarvāṅgiraso
goptāras
Sentence: l
taṃ
ha
smaitam
evaṃvidvāṃsaḥ
pūrve
śrotriyā
yajñaṃ
tataṃ
sāvasāya
ha
smāhety
abʰivrajanti
Sentence: m
mā
no
'yaṃ
gʰarma
udyataḥ
pramattānām
amr̥tāḥ
prajāḥ
pradʰākṣīd
iti
Sentence: n
tān
vā
etān
parirakṣakānt
sadaḥprasarpakān
ity
ācakṣate
dakṣiṇāsamr̥ddʰān
_
Sentence: o
tad
u
ha
smāha
prajāpatiḥ
_
Sentence: p
yad
vai
yajñe
'kuśalā
r̥tvijo
bʰavanty
acaritino
brahmacaryam
aparāgyā
vā
Sentence: q
tad
vai
yajñasya
viriṣṭam
ity
ācakṣate
Sentence: r
yajñasya
viriṣṭam
anu
yajamāno
viriṣyate
Sentence: s
yajamānasya
viriṣṭam
anv
r̥tvijo
viriṣyante
_
Sentence: t
r̥tvijāṃ
viriṣṭam
anu
dakṣiṇā
viriṣyante
Sentence: u
dakṣiṇānāṃ
viriṣṭam
anu
yajamānaḥ
putrapaśubʰir
viriṣyate
Sentence: v
putrapaśūnāṃ
viriṣṭam
anu
yajamānaḥ
svargeṇa
lokena
viriṣyate
Sentence: w
svargasya
lokasya
viriṣṭam
anu
tasyārdʰasya
yogakṣemo
viris.yate
yasminn
ardʰe
yajanta
iti
brāhmaṇam
\\ 13 \\
Khanda: 14
Sentence: a
taṃ
ha
smaitam
evaṃvidvāṃsaṃ
brahmāṇaṃ
yajñaviriṣṭī
vā
yajñaviriṣṭino
vety
upādʰāveran
Sentence: b
namas
te
astu
bʰagavan
Sentence: c
yajñasya
no
viriṣṭaṃ
sandʰehīti
Sentence: d
tad
yatraiva
viriṣṭaṃ
syāt
tatrāgnīn
upasamādʰāya
śāntyudakaṃ
kr̥tvā
pr̥tʰivyai
śrotrāyeti
trir
evāgnīnt
samprokṣati
triḥ
paryukṣati
Sentence: e
triḥ
kārayamānam
ācāmayati
ca
saṃprokṣati
ca
Sentence: f
yajñavāstu
va
samprokṣati
_
Sentence: g
atʰāpi
vedānāṃ
rasena
yajñasya
viriṣṭaṃ
sandʰīyate
Sentence: h
tad
yatʰā
lavaṇena
suvarṇaṃ
saṃdadʰyāt
suvarṇena
rajataṃ
rajatena
lohaṃ
lohena
sīsaṃ
sīsena
trapv
evam
evāsya
yajñasya
viriṣṭaṃ
saṃdʰīyate
Sentence: i
yajñasya
saṃdʰitim
anu
yajamānaḥ
saṃdʰīyate
[ed
.
saṃgʰīyate]
Sentence: j
yajamānasya
saṃdʰitim
anv
r̥tvijaḥ
saṃdʰīyante
_
Sentence: k
r̥tvijāṃ
saṃdʰitim
anu
dakṣiṇāḥ
saṃdʰīyante
Sentence: l
dakṣiṇānāṃ
saṃdʰitim
anu
yajamānaḥ
putrapaśubʰiḥ
saṃdʰīyate
Sentence: m
putrapaśūnāṃ
saṃdʰitim
anu
yajamānaḥ
svargeṇa
lokena
saṃdʰīyate
Sentence: n
svargasya
lokasya
saṃdʰitim
anu
tasyārdʰasya
yogakṣemaḥ
saṃdʰīyate
yasminn
ardʰe
yajanta
iti
brāhmaṇam
\\ 14 \\
Khanda: 15
Sentence: a
tad
u
ha
smāhātʰarvā
devo
vijānan
yajñaviriṣṭānandānīty
upaśamayeran
yajñe
prāyaścittiḥ
kriyate
'pi
ca
yad
u
bahv
iva
yajñe
vilomaṃ
kriyate
na
caivāsya
kā
canārtir
bʰavati
na
ca
yajñaviṣkandʰam
upayāty
apahanti
punarmr̥tyum
apātyeti
punārājātiṃ
kāmacāro
'sya
sarveṣu
lokeṣu
bʰāti
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
brahmā
bʰavati
yasya
caivaṃvidvān
brahmā
dakṣiṇataḥ
sado
'dʰyāste
yasya
caivaṃvidvān
brahmā
dakṣiṇata
udaṅmukʰa
āsīno
yajña
ājyāhutīr
juhotīti
brāhmaṇam
\\ 15 \\
Khanda: 16
Sentence: a
brahma
ha
vai
brahmāṇaṃ
puṣkare
sasr̥je
Sentence: b
sa
kʰalu
brahmā
sr̥ṣṭaś
cintām
āpede
Sentence: c
kenāham
ekenākṣareṇa
sarvāṃś
ca
kāmānt
sarvāṃś
ca
lokānt
sarvāṃś
ca
devānt
sarvāṃś
ca
vedānt
sarvāṃś
ca
yajñānt
sarvāṃś
ca
śabdānt
sarvāś
ca
vyuṣṭīḥ
sarvāṇi
ca
bʰūtāni
stʰāvarajaṅgamāny
anubʰaveyam
iti
Sentence: d
sa
brahmacaryam
acarat
Sentence: f
sa
om
ity
etad
akṣaram
apaśyad
dvivarṇaṃ
caturmātraṃ
sarvavyāpi
sarvavibʰvayātayāmabrahma
brāhmīṃ
vyāhr̥tiṃ
brahmadaivatām
_
Sentence: g
tayā
sarvāṃś
ca
kāmānt
sarvāṃś
ca
lokānt
sarvāṃś
ca
devānt
sarvāṃś
ca
vedānt
sarvāṃś
ca
yajñānt
sarvāṃś
ca
śabdānt
sarvāś
ca
vyuṣṭīḥ
sarvāṇi
ca
bʰūtāni
stʰāvarajaṅgamāny
anvabʰavat
Sentence: h
tasya
pratʰamena
varṇenāpaḥ
snehaṃ
cānvabʰavat
Sentence: i
tasya
dvitīyena
varṇena
tejo
jyotīṃṣy
anvabʰavat
\\ 16 \\
Khanda: 17
Sentence: a
tasya
pratʰamayā
svaramātrayā
pr̥tʰivīm
agnim
oṣadʰivanaspatīn
r̥gvedaṃ
bʰūr
iti
vyāhr̥tiṃ
gāyatraṃ
chandas
trivr̥taṃ
stomaṃ
prācīṃ
diśaṃ
vasantam
r̥tuṃ
vācam
adʰyātmaṃ
jihvāṃ
rasam
itīndriyāṇy
anvabʰavat
\\ 17 \\
Khanda: 18
Sentence: a
tasya
dvitīyayā
svaramātrayāntarikṣaṃ
vāyuṃ
yajurvedaṃ
bʰuva
iti
vyāhr̥tiṃ
traiṣṭubʰaṃ
chandaḥ
pañcadaśaṃ
stomaṃ
pratīcīṃ
diśaṃ
grīṣmam
r̥tuṃ
prāṇam
adʰyātmaṃ
nāsike
gandʰagʰrāṇam
itīndriyāṇy
anvabʰavat
\\ 18 \\
Khanda: 19
Sentence: a
tasya
tr̥tīyayā
svaramātrayā
divam
ādityaṃ
sāmavedaṃ
svar
iti
vyāhr̥tiṃ
jāgataṃ
chandaḥ
saptadaśaṃ
stomam
udīcīṃ
diśaṃ
varṣā
r̥tuṃ
jyotir
adʰyātmaṃ
cakṣuṣī
darśanam
itīndriyāny
anvabʰavat
\\ 19 \\
Khanda: 20
Sentence: a
tasya
vakāramātrayāpaś
candramasam
atʰarvavedaṃ
nakṣatrāṇy
om
iti
svam
ātmānaṃ
janad
ity
aṅgirasām
ānuṣṭubʰaṃ
chanda
ekaviṃśaṃ
stomaṃ
dakṣiṇāṃ
diśaṃ
śaradam
r̥tuṃ
mano
'dʰyātmaṃ
jñānaṃ
jñeyam
itīndriyāṇy
anvabʰavat
\\ 20 \\
Khanda: 21
Sentence: b
tasya
makāraśrutyetihāsapurāṇaṃ
vākovākyaṃ
gātʰā
nārāśaṃsīr
upaniṣado
'nuśāsanānīti
vr̥dʰat
karad
ruhan
mahat
tac
cham
om
iti
vyāhr̥tīḥ
svaraśamyanānātantrīḥ
svaranr̥tyagītavāditrāṇy
anvabʰavac
caitraratʰaṃ
daivataṃ
vaidyutaṃ
jyotir
bārhataṃ
chandas
triṇavatrayastriṃśau
stomau
dʰruvām
ūrdʰvāṃ
diśaṃ
hemantaśiśirāv
r̥tū
śrotram
adʰyātmaṃ
śabdaśravaṇam
itīndriyāṇy
anvabʰavat
\\ 21 \\
Khanda: 22
Sentence: a
saiṣaikākṣararg
brahmaṇas
tapaso
'gre
prādurbabʰūva
brahmavedasyātʰarvaṇaṃ
śukram
Sentence: b
ata
eva
mantrāḥ
prādurbabʰūvuḥ
Sentence: c
sa
tu
kʰalu
mantrāṇām
atapasāsuśrūṣānadʰyāyādʰyayanena
yad
ūnaṃ
ca
viriṣṭaṃ
ca
yātayāmaṃ
ca
karoti
tad
atʰarvaṇāṃ
tejasā
pratyāpyāyayet
_
Sentence: d
mantrāś
ca
mām
abʰimukʰībʰaveyur
garbʰā
iva
mātaram
abʰijigʰāṃsuḥ
Sentence: e
purastād
oṃkāraṃ
prayuṅkte
_
Sentence: f
etayaiva
tad
r̥cā
pratyāpyāyet
_
Sentence: g
eṣaiva
yajñasya
purastād
yujyate
_
Sentence: h
eṣā
paścāt
Sentence: i
sarvata
etayā
yajñas
tāyate
Sentence: j
tad
apy
etadr̥coktam
_
Sentence: k
yā
purastād
yujyata
r̥co
akṣare
parame
vyomann
iti
Sentence: l
tad
etad
akṣaraṃ
brāhmaṇo
yaṃ
kāmam
icchet
trirātropoṣitaḥ
prāṅmukʰo
vāgyato
barhiṣy
upaviśya
sahasrakr̥tva
āvartayet
Sentence: m
sidʰyanty
asyārtʰāḥ
sarvakarmāṇi
ceti
brāhmaṇam
\\ 22 \\
Khanda: 23
Sentence: a
vasor
dʰārāṇām
aindraṃ
nagaram
_
Sentence: b
tad
asurāḥ
paryavārayanta
Sentence: c
te
devā
bʰītā
āsan
Sentence: d
ka
imān
asurān
apahaniṣyatīti
[ed
.
īmān]
Sentence: e
ta
oṃkāraṃ
brahmaṇaḥ
putraṃ
jyeṣṭʰaṃ
dadr̥śrus
Sentence: f
te
tam
abruvan
Sentence: g
bʰavatā
mukʰenemān
asurāñ
jayemeti
Sentence: h
sa
hovāca
Sentence: i
kiṃ
me
pratīvāho
bʰaviṣyatīti
Sentence: j
varaṃ
vr̥ṇīṣveti
Sentence: k
vr̥ṇā
iti
Sentence: l
sa
varam
avr̥ṇīta
Sentence: m
na
mām
anīrayitvā
brāhmaṇā
brahma
vadeyuḥ
_
Sentence: n
yadi
vadeyur
abrahma
tat
syād
iti
Sentence: o
tatʰeti
Sentence: p
te
devā
devayajanasyottarārdʰe
'suraiḥ
saṃyattā
āsan
_
Sentence: q
tān
oṃkāreṇāgnīdʰrīyād
devā
asurān
parābʰāvayanta
Sentence: r
tad
yat
parābʰāvayanta
tasmād
oṃkāraḥ
pūrvam
ucyate
Sentence: s
yo
ha
vā
etam
oṃkāraṃ
na
vedāvaśī
syād
ity
atʰa
ya
evaṃ
veda
brahmavaśī
syād
iti
Sentence: t
tasmād
oṃkāra
r̥cy
r̥g
bʰavati
Sentence: u
yajuṣi
yajuḥ
Sentence: v
sāmni
sāma
Sentence: w
sūtre
sūtram
_
Sentence: x
brāhmaṇe
brāhmaṇam
_
Sentence: y
śloke
ślokaḥ
Sentence: z
praṇave
praṇava
iti
brāhmaṇam
\\ 23 \\
Khanda: 24
Sentence: a
oṃkāraṃ
pr̥cchāmaḥ
Sentence: b
ko
dʰātuḥ
Sentence: c
kiṃ
prātipadikam
_
Sentence: d
kiṃ
nāmākʰyātam
_
Sentence: e
kiṃ
liṅgam
_
Sentence: f
kiṃ
vacanam
_
Sentence: g
kā
vibʰaktiḥ
Sentence: h
kaḥ
pratyayaḥ
Sentence: i
kaḥ
svara
upasargo
nipātaḥ
Sentence: j
kiṃ
vai
vyākaraṇam
_
Sentence: k
ko
vikāraḥ
Sentence: l
ko
vikārī
Sentence: m
katimātraḥ
Sentence: n
kativarṇaḥ
Sentence: o
katyakṣaraḥ
Sentence: p
katipadaḥ
Sentence: q
kaḥ
saṃyogaḥ
Sentence: r
kiṃ
stʰānānupradānakaraṇaṃ
śikṣukāḥ
kim
uccārayanti
Sentence: s
kiṃ
chandaḥ
Sentence: t
ko
varṇa
iti
pūrve
praśrāḥ
_
Sentence: u
atʰottare
Sentence: v
mantraḥ
kalpo
brāhmaṇam
r̥g
yajuḥ
sāma
Sentence: w
kasmād
brahmavādina
oṃkāram
āditaḥ
kurvanti
Sentence: x
kiṃ
daivatam
_
Sentence: y
kiṃ
jyotiṣam
_
Sentence: z
kiṃ
niruktam
_
Sentence: aa
kiṃ
stʰānam
_
Sentence: bb
kā
prakr̥tiḥ
Sentence: cc
kimadʰyātmam
iti
Sentence: dd
ṣaṭtriṃśat
praśrnāḥ
Sentence: ee
pūrvottarāṇāṃ
trayo
vargā
dvādaśakāḥ
_
Sentence: ff
etair
oṃkāraṃ
vyākʰyāsyāmaḥ
\\ 24 \\
Khanda: 25
Sentence: a
indraḥ
prajāpatim
apr̥cchat
_
Sentence: b
bʰagavann
abʰiṣṭūya
pr̥cchāmīti
Sentence: c
pr̥ccha
vatsety
abravīt
Sentence: d
kim
ayam
oṃkāraḥ
Sentence: e
kasyaḥ
putraḥ
Sentence: f
kiṃ
caitac
chandaḥ
Sentence: g
kiṃ
caitad
varṇaḥ
Sentence: h
kiṃ
caitad
brahmā
brahma
sampadyate
Sentence: i
tasmād
vai
tad
bʰadram
oṃkāraṃ
pūrvam
ālebʰe
Sentence: j
svaritodātta
ekākṣara
oṃkāra
r̥gvede
Sentence: k
traisvaryodāta
ekākṣara
oṃkāro
yajurvede
Sentence: l
dīrgʰaplutodātta
ekākṣara
oṃkāraḥ
sāmavede
Sentence: m
hrasvodātta
ekākṣara
oṃkāro
'tʰarvavede
_
Sentence: n
udāttodāta
dvipada
a
u
ity
ardʰacatasro
mātrā
makāre
vyañjanam
ity
āhuḥ
_
Sentence: o
yā
sā
pratʰamā
mātrā
brahmadevatyā
raktā
varṇena
Sentence: p
yas
tāṃ
dʰyāyate
nityaṃ
sa
gacched
brāhmaṃ
padam
_
Sentence: q
yā
sā
dvitīyā
mātrā
viṣṇudevatyā
kr̥ṣṇā
varṇena
Sentence: r
yas
tāṃ
dʰyāyate
nityaṃ
sa
gacched
vaiṣṇavaṃ
padam
_
Sentence: s
yā
sā
tr̥tīyā
mātraiśānadevatyā
kapilā
varṇena
Sentence: t
yas
tāṃ
dʰyāyate
nityaṃ
sa
gacched
aiśānaṃ
padam
_
Sentence: u
yā
sārdʰacaturtʰī
mātrā
sarvadevatyā
vyaktībʰūtā
kʰaṃ
vicarati
śuddʰaspʰaṭikasannibʰā
varṇena
Sentence: v
yas
tāṃ
dʰyāyate
nityaṃ
sa
gacchet
padam
anāmakam
Sentence: w
oṃkārasya
cotpattiḥ
_
Sentence: x
vipro
yo
na
jānāti
tatpunarupanayanam
_
Sentence: y
tasmād
brāhmāṇavacanam
ādartavyaṃ
yatʰā
lātavyo
gotro
brahmaṇaḥ
putraḥ
_
Sentence: z
gāyatraṃ
cchandaḥ
Sentence: aa
śuklo
varṇaḥ
Sentence: bb
puṃso
vatsaḥ
Sentence: cc
rudro
devatā
Sentence: dd
oṃkāro
vedānām
\\ 25 \\
Khanda: 26
Sentence: a
ko
dʰātur
iti
_
Sentence: b
āpr̥dʰātuḥ
_
Sentence: c
avatim
apy
eke
Sentence: d
rūpasāmānyād
artʰasāmānyaṃ
nedīyas
Sentence: e
tasmād
āper
oṃkāraḥ
sarvam
āpnotīty
artʰaḥ
kr̥dantam
artʰavat
Sentence: f
prātipadikam
adarśanam
_
Sentence: g
pratyayasya
nāma
saṃpadyate
nipāteṣu
cainaṃ
vaiyākaraṇā
udāttaṃ
samāmananti
tad
avyayībʰūtam
Sentence: h
anvartʰavācī
śabdo
na
vyeti
kadā
caneti
Sentence: i
sadr̥śaṃ
triṣu
liṅgeṣu
sarvāsu
va
vibʰaktiṣu
vacaneṣu
ca
sarveṣu
yan
na
vyeti
tad
avyayam
_
Sentence: j
ko
vikārī
cyavate
Sentence: k
prasāraṇam
Sentence: l
āpnoter
ākarapakārau
vikāryau
_
Sentence: m
ādita
oṃkāro
vikriyate
Sentence: n
dvitīyo
makāraḥ
_
Sentence: o
eva
dvivarṇa
ekākṣara
om
ity
oṃkāro
nirvr̥ttaḥ
\\ 26 \\
Khanda: 27
Sentence: a
katimātra
iti
_
Sentence: b
ādes
tisro
mātrāḥ
_
Sentence: c
abʰyādāne
hi
plavate
Sentence: d
makāraś
caturtʰīm
_
Sentence: e
kiṃ
stʰānam
iti
_
Sentence: f
ubʰāv
oṣṭʰau
stʰānam
_
Sentence: g
nādānupradānakaraṇau
ca
dvistʰānam
_
[ed
.
nādāna
-,
cf
.
Patyal
p
. 28]
Sentence: h
saṃdʰyakṣaram
avarṇaleśaḥ
kaṇṭʰyo
yatʰoktaśeṣaḥ
Sentence: i
pūrvo
vivr̥takaraṇastʰitaś
ca
Sentence: j
dvitīyaspr̥ṣṭakaraṇastʰitaś
ca
Sentence: k
na
saṃyogo
vidyate
_
Sentence: l
ākʰyātopasargānudāttasvaritaliṅgavibʰaktivacanāni
ca
saṃstʰānādʰyāyina
ācāryāḥ
pūrve
babʰūvuḥ
Sentence: m
śravaṇād
eva
pratipadyante
na
kāraṇaṃ
pr̥cchanti
_
Sentence: n
atʰāparapakṣīyāṇāṃ
kaviḥ
pañcālacaṇḍaḥ
paripr̥cchako
babʰūvāṃbu
pr̥tʰagudgītʰadoṣān
bʰavanto
bruvantv
iti
Sentence: o
tad
vācy
upalakṣayed
varṇākṣarapadāṅkaśaḥ
_
Sentence: p
vibʰaktyām
r̥ṣiniṣevitām
iti
vācaṃ
stuvanti
Sentence: q
tasmāt
kāraṇaṃ
brūmaḥ
_
Sentence: r
varṇānām
ayam
idaṃ
bʰaviṣyatīti
Sentence: s
ṣaḍaṅgavidas
tat
tatʰādʰīmahe
Sentence: t
kiṃ
chanda
iti
Sentence: u
gāyatraṃ
hi
chandaḥ
_
Sentence: v
gāyatrī
vai
devānām
ekākṣarā
śvetavarṇā
ca
vyākʰyātā
Sentence: w
dvau
dvādaśakau
vargau
_
Sentence: x
etad
vai
vyākaraṇaṃ
dʰātvartʰavacanaṃ
śaikṣyaṃ
chandovacanaṃ
ca
_
Sentence: y
atʰottarau
dvau
dvādaśakau
vargau
vedarahasikī
vyākʰyātā
Sentence: z
mantraḥ
kalpo
brāhamaṇam
r̥g
yajuḥ
sāmātʰarvāṇi
_
Sentence: aa
eṣā
vyāhr̥tiś
caturṇāṃ
vedānām
ānupūrveṇoṃ
bʰūr
bʰuvaḥ
svar
iti
vyāhr̥tayaḥ
\\ 27 \\
Khanda: 28
Sentence: a
asamīkṣyapravalhitāni
śrūyante
Sentence: b
dvāparādāv
r̥ṣīṇām
ekadeśo
doṣapatir
iha
cintām
āpede
tribʰiḥ
somaḥ
pātavyaḥ
samāptam
iva
bʰavati
Sentence: c
tasmād
r̥gyajuḥsāmāny
apakrāntatejāṃsy
āsan
_
Sentence: d
tantra
maharṣayaḥ
paridevayāṃ
cakrire
Sentence: e
mahac
chokabʰayaṃ
prāptāḥ
smaḥ
_
Sentence: f
na
caitat
sarvaiḥ
samabʰihitam
_
Sentence: g
te
vayaṃ
bʰagavantam
evopadʰāvāma
Sentence: h
sarveṣām
eva
śarma
bʰavānīti
Sentence: i
te
tatʰety
uktvā
tūṣṇīm
atiṣṭʰan
Sentence: j
nānupasannebʰya
iti
_
Sentence: k
upopasīdāmīti
nīcair
babʰūvuḥ
Sentence: l
sa
ebʰya
upanīya
provāca
Sentence: m
māmikām
eva
vyāhr̥tim
ādita
āditaḥ
kr̥ṇudʰvam
iti
_
Sentence: n
evaṃ
māmakā
ādʰīyante
narte
bʰr̥gvaṅgirovidbʰyaḥ
somaḥ
pātavyaḥ
_
Sentence: o
r̥tvijaḥ
parābʰavanti
Sentence: p
yajamāno
rajasāpadʰvasyati
Sentence: q
śrutiś
cāpadʰvastā
tiṣṭʰatīti
_
Sentence: r
evam
evottarottarād
yogāt
tokaṃ
tokaṃ
praśādʰvam
iti
_
Sentence: s
evaṃ
pratāpo
na
parābʰaviṣyatīti
Sentence: t
tatʰā
ha
tatʰā
ha
bʰagavann
iti
pratipedira
āpyāyayan
_
Sentence: u
te
tatʰā
vītaśokabʰayā
babʰūvus
Sentence: v
tasmād
brahmavādina
oṃkāram
āditaḥ
kurvanti
\\ 28 \\
Khanda: 29
Sentence: a
kiṃ
devatam
iti
_
Sentence: b
r̥cām
agnir
devatam
_
Sentence: c
tad
eva
jyotiḥ
_
Sentence: d
gāyatraṃ
chandaḥ
Sentence: e
pr̥tʰivī
stʰānam
Sentence: f
<agnim
īl̥e
purohitaṃ
yajñasya
devam
r̥tvijaṃ
hotāraṃ
ratnadʰātamam
[
R̥V
1.1.1]>
ity
evam
ādiṃ
kr̥tvā
r̥gvedam
adʰīyate
Sentence: g
yajuṣāṃ
vāyur
devatam
_
Sentence: h
tad
eva
jyotis
Sentence: i
traiṣṭubʰaṃ
chandaḥ
_
Sentence: j
antarikṣaṃ
stʰānam
Sentence: k
<iṣe
tvorje
tvā
vāyava
stʰa
devo
vaḥ
savitā
prārpayatu
śreṣṭʰatamāya
karmaṇe
[
VS
1.1]>
_ity
evam
ādiṃ
kr̥tvā
yajurvedam
adʰīyate
Sentence: l
sāmnām
ādityo
devatam
_
Sentence: m
tad
eva
jyotiḥ
_
Sentence: n
jāgataṃ
chandaḥ
_
Sentence: o
dyauḥ
stʰānam
Sentence: p
<agna
ā
yāhi
vītaye
gr̥ṇāno
havyadātaye
ni
hotā
satsi
barhiṣi
[
SV
1.1]>
_ity
evam
ādiṃ
kr̥tvā
samāvedam
adʰīyate
_
Sentence: q
atʰarvaṇāṃ
candramā
devatam
_
Sentence: r
tad
eva
jyotiḥ
Sentence: s
sarvāṇi
chandāṃsi
_
Sentence: t
āpaḥ
stʰānam
_
Sentence: u
<śaṃ
no
devīr
abʰiṣṭaya
[
PS
1.1.1]>
ity
evam
ādiṃ
kr̥tvātʰarvavedam
adʰīyate
_
Sentence: v
adbʰyaḥ
stʰāvarajaṅgamo
bʰūtagrāmaḥ
saṃbʰavati
Sentence: w
tasmāt
sarvam
āpomayaṃ
bʰūtaṃ
sarvaṃ
bʰr̥gvaṅgiromayam
Sentence: x
antaraite
trayo
vedā
bʰr̥gūn
aṅgirasaḥ
śritā
ity
ab
iti
prakr̥tir
apām
oṃkāreṇa
ca
_
Sentence: y
etasmād
vyāsaḥ
purovāca
Sentence: z
bʰr̥gvaṅgirovidā
saṃskr̥to
'nyān
vedān
adʰīyīta
Sentence: aa
nānyatra
saṃskr̥to
bʰr̥gṅgiraso
'dʰīyīta
Sentence: bb
sāmavede
'tʰa
kʰilaśrutir
brahmacaryeṇa
caitasmād
atʰarvāṅgiraso
ha
yo
veda
sa
veda
sarvam
iti
brāhmaṇam
\\ 29 \\
Khanda: 30
Sentence: a
adʰyātmam
ātmabʰaiṣajyam
ātmakaivalyam
oṃkāraḥ
_
Sentence: b
ātmānaṃ
nirudʰya
saṅgamamātrīṃ
bʰūtārtʰacintāṃ
cintayet
_
Sentence: c
atikramya
vedebʰyaḥ
sarvaparam
adʰyātmapʰalaṃ
prāpnotītyartʰaḥ
Sentence: d
savitarkaṃ
jñānamayam
ity
etaiḥ
praśnaiḥ
prativacanaiś
ca
yatʰārtʰaṃ
padam
anuvicintya
prakaraṇajño
hi
prabalo
viṣayī
syāt
sarvasmin
vākovākya
iti
brāhmaṇam
\\ 30 \\
Khanda: 31
Sentence: a
etad
dʰa
smaitad
vidvāṃsam
ekādaśākṣaṃ
maudgalyaṃ
glāvo
maitreyo
'bʰyājagāma
Sentence: b
sa
tasmin
brahmacaryaṃ
vasato
vijñāyovāca
kiṃ
svin
maryā
ayaṃ
tan
maudgalyo
'dʰyeti
yad
asmin
brahmacaryaṃ
vasatīti
Sentence: c
tad
dʰi
maudgalyasyāntevāsī
śuśrāva
Sentence: d
sa
ācāryāyāvrajyācacaṣṭe
Sentence: e
duradʰīyānaṃ
vā
ayaṃ
bʰavantam
avocad
yo
'yam
adyātitʰir
bʰavati
Sentence: f
kiṃ
saumya
vidvān
iti
Sentence: g
trīn
vedān
brūte
bʰo
iti
Sentence: h
tasya
saumya
vipaṣṭo
vijigīṣo
'ntevāsī
taṃ
me
hvayeti
Sentence: i
tam
ājuhāva
Sentence: j
tam
abʰyuvācāsāv
iti
Sentence: k
bʰo
iti
Sentence: l
kiṃ
saumya
ta
ācāryo
'dʰyetīti
Sentence: m
trīn
vedān
brūte
Sentence: n
bʰo
iti
Sentence: o
yan
nu
kʰalu
saumyāsmābʰiḥ
sarve
vedā
mukʰato
gr̥hītāḥ
katʰaṃ
ta
evam
ācāryo
bʰāṣate
Sentence: p
katʰaṃ
nu
śiṣṭāḥ
śiṣṭebʰya
evaṃ
bʰāṣeran
Sentence: q
yaṃ
hy
enam
ahaṃ
praśnaṃ
pr̥cchāmi
na
taṃ
vivakṣyati
Sentence: r
na
hy
enam
adʰyetīti
Sentence: s
sa
ha
maudgalyaḥ
svam
antevāsinam
uvāca
parehi
saumya
glāvaṃ
maitreyam
upasīda
_
Sentence: t
adʰīhi
bʰoḥ
sāvitrīṃ
gāyatrīṃ
caturviṃśatiyoniṃ
dvādaśamitʰunām
_
Sentence: u
yasyā
bʰr̥gvaṅgirasaś
cakṣuḥ
_
Sentence: v
yasyāṃ
sarvam
idaṃ
śritaṃ
tāṃ
bʰavān
prabravītv
iti
Sentence: w
sa
cet
saumya
duradʰīyāno
bʰaviṣyaty
ācāryovāca
brahmacārī
brahmācāriṇo
sāvitrīṃ
prāheti
vakṣyati
tat
tvaṃ
brūyād
duradʰīyānaṃ
taṃ
vai
bʰavān
maudgalyam
avocat
Sentence: x
sa
tvā
yaṃ
praśnam
aprākṣīn
na
taṃ
vyavocaḥ
Sentence: y
purā
saṃvatsarād
ārtim
āriṣyasīti
\\ 31 \\
Khanda: 32
Sentence: a
sa
tatrājagāma
yatretaro
babʰūva
Sentence: b
taṃ
ha
papraccha
Sentence: c
sa
ha
na
pratipede
Sentence: d
taṃ
hovāca
duradʰīyānaṃ
taṃ
vai
bʰavān
maudgalyam
avocat
Sentence: e
sa
tvā
yaṃ
praśnam
aprākṣīn
na
taṃ
vyavocaḥ
Sentence: f
purā
saṃvatsarād
ārtim
āriṣyasīti
Sentence: g
sa
ha
maitreyaḥ
svān
antevāsita
uvāca
yatʰārtʰaṃ
bʰavanto
yatʰāgr̥haṃ
yatʰāmano
viprasr̥jyantām
_
Sentence: h
duradʰīyānaṃ
vā
ahaṃ
maudgalyam
avocam
_
Sentence: i
sa
mā
yaṃ
praśnam
aprākṣīn
na
taṃ
vyavocam
_
Sentence: j
tam
upaiṣyāmi
Sentence: k
śāntiṃ
kariṣyāmīti
Sentence: l
sa
ha
maitreyaḥ
prātaḥ
samitpāṇir
maudgalyam
upasasādāsau
vā
ahaṃ
bʰo
maitreyaḥ
Sentence: m
kimartʰam
iti
Sentence: n
duradʰīyānaṃ
vā
ahaṃ
bʰavantam
avocam
_
Sentence: o
tvaṃ
mā
yaṃ
praśnam
aprākṣīr
na
taṃ
vyavocam
_
Sentence: p
tvām
upaiṣyāmi
Sentence: q
śāntiṃ
kariṣyāmīti
Sentence: r
sa
hovācātra
vā
upetaṃ
ca
sarvaṃ
ca
kr̥taṃ
pāpakena
tvā
yānena
carantam
āhuḥ
_
Sentence: s
atʰo
'yaṃ
mama
kalyāṇas
[Patyal's
transl
.
implies
the
emendation
āhū
ratʰo]
Sentence: t
taṃ
te
dadāmi
Sentence: u
tena
yāhīti
Sentence: v
sa
hovācaitad
evātrātviṣaṃ
cānr̥śaṃsyaṃ
ca
yatʰā
bʰavān
āha
_
Sentence: w
upāyāmi
tveva
bʰavantam
iti
Sentence: x
taṃ
hopeyāya
Sentence: y
taṃ
hopetya
papraccha
kiṃ
svid
āhur
bʰoḥ
savitur
vareṇyaṃ
bʰargo
devasya
kavayaḥ
kim
āhur
dʰiyo
vicakṣva
yadi
tāḥ
pravettʰa
Sentence: z
pracodayāt
savitā
yābʰir
etīti
[ed
.
pracodayānt
,
corr
.
Patyal]
Sentence: aa
tasmā
etat
provāca
vedāṃś
chandāṃsi
savitur
vareṇyam
Sentence: bb
bʰargo
devasya
kavayo
'nnam
āhuḥ
karmāṇi
dʰiyas
Sentence: cc
tad
u
te
prabravīmi
pracodayāt
savitā
yābʰir
etīti
[ed
.
pracodayānt]
Sentence: dd
tam
upasaṃgr̥hya
papracchādʰīhi
bʰoḥ
kaḥ
savitā
kā
sāvitrī
\\ 32 \\
Khanda: 33
Sentence: a
mana
eva
savitā
vāk
sāvitrī
Sentence: b
yatra
hy
eva
manas
tad
vāg
yatra
vai
vāk
tan
mana
iti
_
Sentence: c
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
Sentence: d
agnir
eva
savitā
pr̥tʰivī
sāvitrī
Sentence: e
yatra
hy
evāgnis
tat
pr̥tʰivī
yatra
vai
pr̥tʰivī
tad
agnir
iti
_
Sentence: f
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
_
Sentence: g
vāyur
eva
savitāntarikṣaṃ
sāvitrī
Sentence: h
yatra
hy
eva
vāyus
tad
antarikṣaṃ
yatra
vā
antarikṣaṃ
tad
vāyur
iti
_
Sentence: i
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
Sentence: j
āditya
eva
savitā
dyauḥ
sāvitrī
Sentence: k
yatra
hy
evādityas
tad
dyaur
yatra
vai
dyaus
tad
āditya
iti
_
Sentence: l
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
_
Sentence: m
candramā
eva
savitā
nakṣatrāṇi
sāvitrī
Sentence: n
yatra
hy
eva
candramās
tan
nakṣatrāṇi
yatra
vai
nakṣatrāṇi
tac
candramā
iti
_
Sentence: o
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
Sentence: p
ahar
eva
savitā
rātriḥ
sāvitrī
Sentence: q
yatra
hy
evāhas
tad
rātrir
yatra
vai
rātris
tad
ahar
iti
_
Sentence: r
ete
dve
yonī
eka
mitʰunam
Sentence: s
uṣṇam
eva
savitā
śītaṃ
sāvitrī
Sentence: t
yatra
hy
evoṣṇaṃ
tac
chītaṃ
yatra
vai
śītaṃ
tad
uṣṇam
iti
_
Sentence: u
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
Sentence: v
abʰram
eva
savitā
varṣaṃ
sāvitrī
Sentence: w
yatra
hy
evābʰraṃ
tad
varṣaṃ
yatra
vai
varṣaṃ
tad
abʰram
iti
_
Sentence: x
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
_
Sentence: y
vidyud
eva
savitā
stanayitnuḥ
sāvitrī
Sentence: z
yatra
hy
eva
vidyut
tat
stanayitnur
yatra
vai
stanayitnus
tad
vidyud
iti
_
Sentence: aa
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
_
Sentence: bb
prāṇa
eva
savitānnaṃ
sāvitrī
Sentence: cc
yatra
hy
eva
prāṇas
tad
annaṃ
yatra
vā
annaṃ
tat
prāṇa
iti
_
Sentence: dd
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
_
Sentence: ee
vedā
eva
savitā
chandāṃsi
sāvitrī
_
[ed
.
omits
sentence
end
marker]
Sentence: ff
yatra
hy
eva
vedās
tac
chandāṃsi
yatra
vai
chandāṃsi
tad
vedā
iti
_
Sentence: gg
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
_
Sentence: hh
yajña
eka
savitā
dakṣiṇāḥ
sāvitrī
Sentence: ii
yatra
hy
eva
yajñas
tad
dakṣiṇā
yatra
vai
dakṣiṇās
tad
yajña
iti
_
Sentence: jj
ete
dve
yonī
ekaṃ
mitʰunam
Sentence: kk
etad
dʰa
smaitad
vidvāṃsam
opākārim
āsastur
brahmacārī
te
saṃstʰita
ity
atʰaita
āsastur
ācita
iva
cito
babʰūva
_
Sentence: ll
atʰottʰāya
prāvrājīd
ity
etad
vā
ahaṃ
veda
naitāsu
yoniṣv
ita
etebʰyo
vā
mitʰunebʰyaḥ
saṃbʰūto
brahmacārī
mama
purāyuṣaḥ
preyād
iti
\\ 33 \\
Khanda: 34
Sentence: a
brahma
hedaṃ
śriyaṃ
pratiṣṭʰām
āyatanam
aikṣata
Sentence: b
tat
tapasva
Sentence: c
yadi
tad
vrate
dʰriyeta
tat
satye
pratyatiṣṭʰat
Sentence: d
sa
savitā
sāvitryā
brāhmaṇaṃ
sr̥ṣṭvā
tat
savitrīṃ
paryadadʰāt
Sentence: e
tat
savitur
vareṇyam
iti
sāvitryāḥ
pratʰamaḥ
pādaḥ
[ed
.
savitryāḥ]
Sentence: f
pr̥tʰivy
arcaṃ
samadadʰāt
_
Sentence: g
r̥cāgnim
Sentence: h
agninā
śriyam
_
Sentence: i
śriyā
striyam
_
Sentence: j
striyā
mitʰunam
_
Sentence: k
mitʰunena
prajām
_
Sentence: l
prajayā
karma
Sentence: m
karmaṇā
tapas
[ed
.
kamaṇā]
Sentence: n
tapasā
satyam
_
Sentence: o
satyena
brahma
Sentence: p
brahmaṇā
brāhmaṇam
_
Sentence: q
brāhmaṇena
vratam
_
Sentence: r
vratena
vai
brāhmaṇaḥ
saṃśito
bʰavati
_
Sentence: s
aśūnyo
bʰavaty
avichinno
bʰavaty
avichinno
'sya
tantur
avichinnaṃ
jīvanaṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etaṃ
sāvitryāḥ
pratʰamaṃ
pādaṃ
vyācaṣṭe
\\ 34 \\
Khanda: 35
Sentence: a
bʰargo
devasya
dʰīmahīti
sāvitryā
dvitīyaḥ
pādaḥ
_
Sentence: b
antarikṣeṇa
yajuḥ
samadadʰāt
_
Sentence: c
yajuṣā
vāyum
_
Sentence: d
vāyunābʰram
Sentence: e
abʰreṇa
varṣam
_
Sentence: f
varṣeṇauṣadʰivanaspatīn
Sentence: g
oṣadʰivanaspatibʰiḥ
paśūn
Sentence: h
paśubʰiḥ
karma
Sentence: i
karmaṇā
tapas
Sentence: j
tapasā
satyam
_
Sentence: k
satyena
brahma
Sentence: l
brahmaṇā
brāhmaṇam
_
Sentence: m
brāhmaṇena
vratam
_
Sentence: n
vratena
vai
brāhmaṇaḥ
saṃśito
bʰavati
_
Sentence: o
aśūnyo
bʰavaty
avichinno
bʰavaty
avichinno
'sya
tantur
avichinnaṃ
jīvanaṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etaṃ
sāvitryā
dvitīyaṃ
pādaṃ
vyācaṣṭe
\\ 35 \\
Khanda: 36
Sentence: a
dʰiyo
yo
naḥ
pracodayād
iti
sāvitryās
tr̥tīyaḥ
pādaḥ
_
Sentence: b
divā
sāma
samadadʰāt
Sentence: c
sāmnādityam
Sentence: d
ādityena
raśmīn
[ed
.
raśmi+īn]
Sentence: e
raśmibʰir
varṣam
_
Sentence: f
varṣeṇauṣadʰivanaspatīn
Sentence: g
oṣadʰivanaspatibʰiḥ
paśūn
Sentence: h
paśubʰiḥ
karma
Sentence: i
karmaṇā
tapas
Sentence: j
tapasā
satyam
_
Sentence: k
satyena
brahma
Sentence: l
brahmaṇā
brāhmaṇam
_
Sentence: m
brāhmaṇena
vratam
_
Sentence: n
vratena
vai
brāhmaṇaḥ
saṃśito
bʰavati
_
Sentence: o
aśūnyo
bʰavaty
avichinno
bʰavaty
avichinno
'sya
tantur
avichinnaṃ
jīvanaṃ
bʰavati
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etaṃ
sāvitryās
tr̥tīyaṃ
pādaṃ
vyācaṣṭe
\\ 36 \\
Khanda: 37
Sentence: a
tena
ha
vā
evaṃviduṣā
brāhmaṇena
brahmābʰipannaṃ
grasitaṃ
parāmr̥ṣṭam
_
Sentence: b
brahmaṇākāśam
abʰipannaṃ
grasitaṃ
parāmr̥ṣṭam
Sentence: c
ākāśena
vāyur
abʰipanno
grasitaḥ
parāmr̥ṣṭaḥ
_
Sentence: d
vāyunā
jyotir
abʰipannaṃ
grasitaṃ
parāmr̥ṣṭam
_
Sentence: e
jyotiṣāpo
'bʰipannā
grasitāḥ
parāmr̥ṣṭāḥ
_
Sentence: f
adbʰir
bʰūmir
abʰipannā
grasitā
parāmr̥ṣṭā
Sentence: g
bʰūmyānnam
abʰipannaṃ
grasitaṃ
parāmr̥ṣṭam
Sentence: h
annena
prāṇo
'bʰipanno
grasitaḥ
parāmr̥ṣṭaḥ
Sentence: i
prāṇena
mano
'bʰipannaṃ
grasitaṃ
parāmr̥ṣṭam
_
Sentence: j
manasā
vāg
abʰipannā
grasitā
parāmr̥ṣṭā
Sentence: k
vācā
vedā
abʰipannā
grasitāḥ
parāmr̥ṣṭāḥ
_
Sentence: l
vedair
yajño
'bʰipanno
grasitaḥ
parāmr̥ṣṭas
[ed
.
parimr̥ṣṭas]
Sentence: m
tāni
ha
vā
etāni
dvādaśamahābʰūtāny
evaṃvidi
pratiṣṭʰitāni
Sentence: n
teṣāṃ
yajña
eva
parārdʰyaḥ
\\ 37 \\
Khanda: 38
Sentence: a
taṃ
ha
smaitam
evāṃvidvāṃso
manyante
vidmainam
iti
yātʰātatʰyam
avidvāṃsaḥ
_
Sentence: b
ayaṃ
yajño
vedeṣu
pratiṣṭʰitaḥ
_
Sentence: c
vedā
vāci
pratiṣṭʰitāḥ
_
Sentence: d
vāṅ
manasi
pratiṣṭʰitā
Sentence: e
manaḥ
prāṇe
pratiṣṭʰitam
_
Sentence: f
prāṇo
'nne
pratiṣṭʰitaḥ
_
Sentence: g
annaṃ
bʰūmau
pratiṣṭʰitam
_
Sentence: h
bʰūmir
apsu
pratiṣṭʰitā
_
Sentence: i
āpo
jyotiṣi
pratiṣṭʰitāḥ
_
Sentence: j
jyotir
vāyau
pratiṣṭʰitam
_
Sentence: k
vāyur
ākāśe
pratiṣṭʰitaḥ
_
Sentence: l
ākāśaṃ
brahmaṇi
pratiṣṭʰitam
_
Sentence: m
brahma
brāhmaṇe
brahmavidi
pratiṣṭʰitam
_
Sentence: n
yo
ha
vā
evaṃvit
sa
brahmavit
Sentence: o
puṇyāṃ
ca
kīrtiṃ
labʰate
surabʰīṃś
ca
gandʰān
_
Sentence: p
so
'pahatapāpmā
_
Sentence: q
anantāṃ
śriyam
aśnute
ya
evaṃ
veda
yaś
caivaṃvidvān
evam
etāṃ
vedānāṃ
mātaraṃ
sāvitrīṃ
saṃpadam
upaniṣadam
upāsta
iti
brāhmaṇam
\\ 38 \\
Khanda: 39
Sentence: a
<āpo
garbʰaṃ
janayantīr
[
PS
4.1.8]>
iti
_
Sentence: b
apāṃ
garbʰaḥ
puruṣaḥ
Sentence: c
sa
yajñaḥ
_
Sentence: d
adbʰir
yajñaḥ
praṇīyamānaḥ
prāṅ
tāyate
Sentence: e
tasmād
ācamanīyaṃ
pūrvam
āhārayati
Sentence: f
sa
yad
ācāmati
trir
ācāmati
Sentence: g
dviḥ
pariśumbʰati
_
Sentence: h
āyur
avaruhya
pāpmānaṃ
nirṇudati
_
Sentence: i
upasādya
yajuṣoddʰr̥tya
mantrān
prayujyāvasāya
prācīḥ
śākʰāḥ
saṃdʰāya
niraṅguṣṭʰe
pāṇāv
amr̥tam
asy
amr̥topastaraṇam
asy
amr̥tāya
tvopastr̥ṇāmīti
pāṇāv
udakam
ānīya
<jīvā
stʰa
[
PS
19.55.12-15,
ŚS
19.69.1-4]>
_iti
sūktena
trir
ācāmati
Sentence: j
sa
yat
pūrvam
ācāmati
sapta
prāṇāṃs
tān
etenāsminn
āpyāyayati
Sentence: k
yā
hy
emā
bāhyāḥ
śarīrān
mātrās
tad
yatʰaitad
agniṃ
vāyum
ādityaṃ
candramasam
apaḥ
paśūn
anyāṃś
ca
prajās
tān
etenāsminn
āpyāyayati
_
Sentence: l
āpo
'mr̥tam
_
Sentence: m
sa
yad
dvitīyam
ācāmati
saptāpānāṃs
tān
etenāsminn
āpyāyayati
Sentence: n
yā
hy
emā
bāhyāḥ
śarīrān
mātrās
tad
yatʰaitat
paurṇamāsīm
aṣṭakām
amāvāsyāṃ
śraddʰāṃ
dīkṣāṃ
yajñaṃ
dakṣiṇās
tān
etenāsminn
āpyāyayati
_
Sentence: o
āpo
'mr̥tam
_
Sentence: p
sa
yat
tr̥tīyam
ācāmati
sapta
vyānāṃs
tān
etenāsminn
āpyāyayati
Sentence: q
yā
hy
emā
bāhyāḥ
śarīrān
mātrās
tad
yatʰaitat
pr̥tʰivīm
antarikṣaṃ
divam
_
Sentence: r
nakṣatrāṇy
r̥tūn
ārtavān
saṃvatsarāṃs
tān
etenāsminn
āpyāyayati
_
Sentence: s
āpo
'mr̥tam
_
Sentence: t
puruṣo
brahma
_
Sentence: u
atʰāpriyanigamo
bʰavati
tasmād
vai
vidvān
puruṣam
idaṃ
puṇḍarīkam
iti
[ed
.
atʰāprīṃgnigamo
,
but
see
Patyal
p
. 44]
Sentence: v
prāṇa
eṣa
sa
puri
śete
saṃpuri
śeta
iti
Sentence: w
puriśayaṃ
santaṃ
prāṇaṃ
puruṣa
ity
ācakṣate
parokṣeṇa
Sentence: x
parokṣapriyā
iva
hi
devā
bʰavanti
pratyakṣadviṣaḥ
Sentence: y
sa
yat
pūrvam
ācāmati
purastāddʰomāṃs
tenāsminn
avarunddʰe
Sentence: z
sa
yad
dvitīyam
ācāmaty
ājyabʰāgau
tenāsminn
avarunddʰe
Sentence: aa
sa
yat
tr̥tīyam
ācāmati
saṃstʰitahomāṃs
tenāsminn
avarunddʰe
Sentence: bb
sa
yad
dviḥ
pariśumbʰati
tat
samitsaṃbarhiḥ
[ed
.
saṃmit
,
cf
.
Patyal
p
. 45]
Sentence: cc
sa
yat
sarvāṇi
kʰāni
sarvaṃ
deham
āpyāyayati
yac
cānyadātāraṃ
mantrakāryaṃ
yajñe
skandati
sarvaṃ
tenāsminnavarunddʰe
Sentence: dd
sa
yad
oṃpūrvān
mantrān
prayuṅkta
ā
sarvamedʰād
ete
kratava
eta
evāsya
sarveṣu
lokeṣu
sarveṣu
deveṣu
sarveṣu
vedeṣu
sarveṣu
bʰūteṣu
sarveṣu
sattveṣu
kāmacāraḥ
kāmavimocanaṃ
bʰavaty
ardʰe
ca
na
pramīyate
ya
evaṃ
veda
Sentence: ee
tad
apy
etad
r̥coktam
āpo
bʰr̥gvaṅgiro
rūpam
āpo
bʰr̥gvaṅgiromayaṃ
sarvam
āpomayaṃ
bʰūtaṃ
sarvaṃ
bʰr̥gvaṅgiromayam
antaraite
trayo
vedā
bʰr̥gūn
aṅgiraso
'nugāḥ
\\
Sentence: ff
apāṃ
puṣpaṃ
mūrtir
ākāśaṃ
pavitram
uttamam
iti
_
Sentence: gg
ācamyābʰyukṣyātmānam
anumantrayata
<indra
jīva
[
PS
20.43.1,
ŚS
19.70.1]>
_iti
brāhmaṇaṃ
\\ 39 \\
Sentence: col
ity
atʰarvavede
gopatʰabrāhmaṇapūrvabʰāge
pratʰamaḥ
prapāṭʰakaḥ
\\
This text is part of the
TITUS
edition of
Atharva-Veda: Gopatha-Brahmana
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 3.6.2016. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.