TITUS
Shvidi Mtiebi
Part No. 19
Previous part

Chapter: XVIII  
მეექვსე იყლიმის ხელმწიფის ქალისას სანდლის-ფერს დარბაზში ბარამ ხელმწიფის ქორწილი.



Strophe: 1143  



Verse: a        მანი ჰკადრა ჴელმწიფესა   სასმენელი ერთობ ტკბილი;
Verse: b     Page of Ms. C: 68     მან მიუგდო ბრძენსა ყური,   მოისვენა, დასტკბა ძილი.
Verse: g        როს გათენდა, კარს მიუდგნენ   დიდებულნი ანუ წვრილი,
Verse: d     და   მეფე ნახეს, ვითა მთვარე,   მოვანებით არ თუ წბილი.



Verse: n.g     როს _ კვლა ABD.



Strophe: 1144  



Verse: a        ბერძენთა მეფის ასულსა   სალხინოს ამბავს სთვლიდიან,
Verse: b        სანდლისა ფერსა დარბაზსა   შიგან ფარდაგსა შლიდიან;
Verse: g        იყო მუნ ტახტთა სიმრავლე,   მნახველნი ვერ დასთვლიდიან,
Verse: d     და   მუნ სტავრა-ნახლი ეფინა,   ჯარი მას ზედან ვლიდიან.



Verse: n.a     ბერძენთა _ ბრძენთა B. სალხინოდ A.
Verse: n.b     ფარდაგსა _ ფარდასა BC.
Verse: n.d     ეფინნეს ABCD.



Strophe: 1145  



Verse: a        ესმნეს ურუმთა მდიდართა   ბრძანება შარიერისა,
Verse: b     Page of Ms. A: 151     მოკაზმნეს სრა და სასხდომნი   მუნ ორთა, ქება ვთქვა რისა?
Verse: g     Page of Ms. B: 30     შიგან ტურფისა სტავრითა   სასხდომნი მორთეს ჯარისა,
Verse: d     და   ნათობდა სახლთა არენი,   ვით ღამე შუქი მთვარისა.


Strophe: 1146  



Verse: a        მზე, მაღრიბელთა მნათობი,   არვისგან დაიწუნების,
Verse: b        შუქით დაფარნის მთიებნი,   ოდესმცა მოიგუნების;
Verse: g        წაუხვნის მჭვრეტთა გონება,   მხლებელთა გული მუნ ების,
Verse: d     და   ტურფა არს მუშკი საყნოსლად,   ამბართან არ ისუნების.



Verse: n.b     დააფარნეს BC; მოიგვანების BC.



Strophe: 1147  



Verse: a        სანდლისა ფერნი ჯუბანი   ლერწმისა ტანსა ემოსნეს;
Verse: b        "მაღრიბთ მზე ნათობს დღეს ჩვენთვის",   ამბავი გაათემოსნეს.
Verse: g        სასხდომთა შიგან-გარენი   სტავრა-ნახლითა შენოსნეს,
Verse: d     და   კვლა ლხინთა მზმელთა აწვევდეს,   მათ ლხინი გაუგემოსნეს.



Verse: n.b     მაღრიბს BCD.
Verse: n.d     მზმელთა _ ნაცვლად BC.



Strophe: 1148  



Verse: a        მივიდა და გაანათლა   მისმან შუქმან სრა-საჯდომი;
Verse: b        თქვეს მჭვრეტელთა: "თვალთა მისებრ   ენახოსმცა კაცთა ტომი?"
Verse: g        გარ-ეხვივნეს ქალთა ჯარი,   მნახველთათვის მოსანდომი,
Verse: d     და   მისგან ჰქონდა მათ ნათელი,   მთვარეს მზისა აქვს რაზომი.


Strophe: 1149  



Verse: a        ტანად ალვა და პირად მზე   მიჯნურთ იჴმობდა მონებით;
Verse: b        მასთან მზესა და მთვარესა   თავი აქვს არ მოწონებით,
Verse: g        უყვითლობს ფერი სნეულთებრ,   თუ ვით გასრულან გონებით;
Verse: d     და   მკურნალთ მძებნელნი სნეულნი   გზას ვლიან აწ დაღონებით.


Strophe: 1150  



Verse: a        მისმან შუქმან და ციმციმმან   მას დღეს დაბინდა მზე ცისა,
Verse: b        მიხედ-მოხედვა მის მზისა   მსწრაფლად მკვლელია კაცისა;
Verse: g        ღაწვთა სხივნი და ელვარე   მჭვრეტთ გულსა საკლად ეცისა,
Verse: d     და   აქვს შესაპყრობლად გულთათვის   ქამანდი მრავალ-კეცისა.


Strophe: 1151  



Verse: a        მისსა მჭვრეტსა მისგან კიდე   ქვეყნად სხვა მზე არ ეგონა,
Verse: b        მას იჴმობდეს ქვეყნის მნათად,   სხვა მზე ვითცა მოეწონა?
Verse: g        მასთან შეკრბა მზე და მთვარე,   ორნი ერთად დაემონა,
Verse: d     და   მათ ივასხეს შუქი მისგან,   ჴერჴი რამცა მოეგონა.


Strophe: 1152  



Verse: a        თვალნი ვითმცა მოაშორვის,   იგი პირ-მზე ვინ რომ ნახის?
Verse: b     Page of Ms. C: 70     გულს ნათელი ჩაესახის   მისთა მჭვრეტთა მისის სახის;
Verse: g        მას მოშორდის ოდეს მჭვრეტი,   ცხელის ცრემლით ტირს და ახის,
Verse: d     და   მაშინ მისსა ვერა-მჭვრეტსა   მან ლახვარი გულსა ახის.


Strophe: 1153  



Verse: a        ესრეთ, რომ გკადრე, სალხინოდ   ბერძენთა მეფის ასული,
Verse: b     Page of Ms. A: 152     მზობა მას ჰფერობს ქვეყნისა,   ამად არს ცად მზე ასული;
Verse: g        ქება ვერ დასთმო ენამან,   გულო, რაზომცა ასული?
Verse: d     და   გული ვავაჭრო ეშყზედან,   გონება მივსცე და სული.



Verse: n.d     ვავაჭრე ABD.



Strophe: 1154  



Verse: a        მეფეს ეცვნეს მას დღეს, რაცა   იყო, ყველა სანდლის ფერი,
Verse: b     Page of Ms. D: 184    მან შემოსნა მისის ფერის   სამოსლითა სრულად ერი;
Verse: g        თქვეს: "გარიგდეს სრა სალხინოდ,   ჴამს, მობრძანდეს შარიერი,
Verse: d     და   იხარებდეს მას დღეს ლხინსა   მისის ხლებით ყრმა და ბერი."



Verse: n.b     ფერის _ ფერით ABCD.
Verse: n.g     მობრძანდეს _ მობრუნდეს BC.



Strophe: 1155  



Verse: a        ყმას ესწრაფოდა მის მზისა   ხლება, ვით მზისა მთვარესა,
Verse: b     Page of Ms. B: 31     კვლა შეჯდა ცხენსა ზერდაგსა,   მიჰმართა მზისა არესა;
Verse: g        ყმა ეტლზედ მჯდომი მჭვრეტელთა   კაცს არვის დაადარესა,
Verse: d     და   არს ანგელოზი ზეცისა,   კაცთა ნაშობი არ ესა.



Verse: n.a     ყმას ესწრაფოდა _ ყმასა ეწადეს A. ვით _ მის BC.



Strophe: 1156  



Verse: a        წინ მიუძღოდეს მდიდარნი,   გამზრდელ-გაზრდილნი მეფისა,
Verse: b        მუნ მრავლად ახლდეს სარჰანგნი,   მსახურნი ხასთა სეფისა;
Verse: g        წინ მოაგებეს კეკლუცთა   ღვინო, მიმცემი ქეფისა,
Verse: d     და   მათ ახლდეს ჯარი მგოსანთა,   მუტრიბთა, კვლა მედაფისა.



Verse: n.g     მოეგებნეს BC.
Verse: n.d     მუთრიბნი BC. მდაფისა A.



Strophe: 1157  



Verse: a        დგეს მნათობთა ჯარი მრავლად   სავარდესა კარსა, მზე ვით,
Verse: b        ჴელთ ეჭირნეს მათ სურნელნი,   მოეგებნეს მეფეს კმევით,
Verse: g        ფერჴთ უფენდეს სარასარსა   ლალ-გოართა თავსა ფრქვევით,
Verse: d     და   შეეყარნეს ესრეთ ყმასა,   ქება მათი ვთქვაცა მე ვით?



Verse: n.a     მზევით ACD.
Verse: n.g     გოარსა C.



Strophe: 1158  



Verse: a        ყმა გარდაჴდა ბაღის კარსა,   მოეგებნეს ოდეს ქალნი,
Verse: b     Page of Ms. A: 153     კვლაცა მათგან უამესსა   რას ნახევდა კაცთა თვალნი?
Verse: g        ცად მთიებთა ჰგვანდეს სახით,   მთვარეს გვერდით მიმავალნი,
Verse: d     და   მათ ღაწვთაგან ელვა ჰკრთების,   ვით ნაგზებსა ცეცხლსა ალნი.



Verse: n.b     რას _ ვერ A; კაცთა _ მჭურეტთა CD.



Strophe: 1159  



Verse: a        კვლაცა სხვანი მოეგებნეს,   მზესა ახლოს მიდგეს ოდეს,
Verse: b        მათ სიტურფე უმეტესი   ჰქონდა, ენით რაც ითქმოდეს;
Verse: g        შეეყარნეს ერთმანერთსა,   მას დღეს ლხინად მათთვის კმოდეს,
Verse: d     და   ჴმა გაჴშირდა ჩანგ-ბარბითთა,   ყურთა სხვა ჴმა არ ისმოდეს.



Verse: n.a     კულა A.



Strophe: 1160  



Verse: a        ტახტზედ დასხდეს ორნი ერთად,   ღმერთს წინ შეყრის მოაჯენი,
Verse: b        მათ ორთავე ერთად მჭვრეტთა   მოემატა თვალთა ჩენი,
Verse: g        მჯობნი სახით ანგელოზთა,   მჭვრეტელთათვის გულ-სალხენი;
Verse: d     და   თქვეს: "სხვა ვისმცა განეცადნეს   ამ სახისა კაცთა ძენი?"



Verse: n.g     მჭვრეტელთათვის _ მჭურეტთა მათთა. A



Strophe: 1161  



Verse: a        მზე არა ჩნდა მათად სწორად,   მთვარე ვითმცა დაედაროს?
Verse: b        თქვეს მას ჟამსა: "მზე არ ნათობს,   ვეჭვთ, არ მზობდეს და ედაროს,
Verse: g        ახლოს გვახლავს შუქი მზისა,   მზემან ცანი დაე დაროს!
Verse: d     და   საყმოდ სწუნობს მზე მთიებთა,   მათებრ ვისმცა დაედაროს?


Strophe: 1162  



Verse: a        მას იჴმობენ მზობით მჭვრეტნი,   აწ იქნების, ვთქვა, მო ის რა!
Verse: b     Page of Ms. C: 71     მთვარეს პირი მოებადრა,   მიეახლა მზეს, მოისრა,
Verse: g        სული უძღვნა პირველ ნახვით,   გული წყლული აწ მოისრა,
Verse: d     და   მას წაეხვნეს სული, გული,   გვამი კრული აწ მოისრა.



Verse: n.b     მოებადრნეს... მიეახლნეს ABCD.



Strophe: 1163  



Verse: a        მათ ჰშვენოდა თაჯ-გვირგვინი,   ტახტზედ სხდომა ამო სრასა,
Verse: b        ქება ვით ვთქვა, ანუ თვალნი   მათებრს ნახვენ ამოს რასა?
Verse: g        მან წაუხვნა სული, გული,   ეშყმან მისმან ამოსრასა,
Verse: d     და   მიჯნურს თავი არ ეწყალვის   მისთვის საკლად, ამოს რასა.


Strophe: 1164  



Verse: a        ვაზირთა და დიდებულთა   მუნ სალხინოდ მოაწვევდეს,
Verse: b        ახლოს წადგეს, მიულოცეს,   ლალ-გოარსა თავს აფრქვევდეს;
Verse: g        მუნ სასხდომთა მათთა დასხდეს,   მათ სურნელთა სულს უკმევდეს,
Verse: d     და   კვლა ქალ-ყმანი მათსა მჭვრეტსა   მათთვის ძვირსა არ ათქმევდეს.


Strophe: 1165  



Verse: a        გარიგდეს ჯარი სალხინოდ,   მხლებელნი მზე-და-მთვარისა,
Verse: b     Page of Ms. B: 32     მათ სატურფალთა სიახლე   მათთვის სალხინოდ კმარისა;
Verse: g        მიღება ბრძანა მეფემან   ჭამადთა, იყვნეს მზა რისა,
Verse: d     და   ხონებით მრავლად ჭამადნი   მუზაფართა და მწვარისა.


Strophe: 1166  



Verse: a        მიიღეს, კვლაცა ღვინისა   მსმეველნი იდგეს ასები,
Verse: b     Page of Ms. A: 154     პირ-მთვარე, ალვა-ტანადნი   მათ ეცვნეს ტანს ატლასები,
Verse: g        ჴელთ ჰქონდა ოქროს სურები,   ტურფად ნაჭედი თასები,
Verse: d     და   უსმელნი არვინ დააგდეს,   მდიდარნი არცა ნასები.


Strophe: 1167  



Verse: a        მუტრიბთა მორთეს საკრავნი,   ტურფად სასმენი ყურისა:
Verse: b        ჩანგი, უდი და ქამანჩა,   შუთურყე, ჴმა სანთურისა,
Verse: g        ჩოგური, მუღნი, ჩართარი,   მისყალი, ნაი მსურისა,
Verse: d     და   ყანუნი, სურნა, ბალაბან,   დაფთა ჴმა, სპილენძ-ჭურისა.



Verse: n.b     შუთურყე _ შეთრუყე BC.



Strophe: 1168  



Verse: a        ჰკრევდეს ტკბილთა სასმენელთა,   სრა-საჯდომი სცემდა ჴმასა,
Verse: b        მათ მიუგდეს ყურნი, კვლაცა   აპირებდეს ლხინთა ზმასა;
Verse: g        დაატკბობდა ჴმა მუტრიბთა,   ძალი მისცეს ღვინის სმასა,
Verse: d     და   მუნ ესრეთი ლხინი ნახეს,   რომ ელხინეს კვლა არ სხვასა.



Verse: n.a     სცემდეს ABCD.
Verse: n.g     დაატკბობდეს A.
Verse: n.g-d     ტაეპები ერთი-მეორის ალაგასაა A-ში.



Strophe: 1169  



Verse: a        ბრძანა, გახვნეს კვლა სალარო   მისრული და დიმიშყური,
Verse: b        უძღვნეს ლარნი დიდებულთა   მათ, თვითოსა კალთით ფლური;
Verse: g        მუნ აავსეს საბოძვრითა,   ვინ არს კაცი, ლალთა მსური,
Verse: d     და   მისცეს ლარი მუნა მყოფთა,   ვინ გინდ იყვნეს სადაური.



Verse: n.a     მისრულნი ABCD. ლალთა _ ლართა ACD.
Verse: n.d     ლარნი BCD.



Strophe: 1170  



Verse: a        ლხინი ნახეს ეგზომ ტურფა,   რომ არ ითქმის კაცთა ენით,
Verse: b        თუ ითქმოდეს ქება ლხინთა,   განცვიფრდების ყურნი სმენით;
Verse: g        მადლს იჴდიდეს მათს წინაშე,   მიდიოდეს არ მოწყენით:
Verse: d     და   "ვაშად ლხინი აწ მოვიმკეთ,   საბოძვრითა ავივსენით."



Verse: n.d     მოვიმკოთ ABC, მოვიმკით D.



Strophe: 1171  



Verse: a        ლხინი გათავდა ოდესცა,   სადგომსა შეჰჴდეს სუბანი,
Verse: b        მათ ერთად ლხინი კვლავ ნახეს,   დგეს სად სანდლისა კუბანი;
Verse: g        მათ აიჴადნეს საამოდ   ლერწმისა ტანსა ჯუბანი,
Verse: d     და   აღარა ახლდეს მუტრიბნი,   არცაღა ჩანგი, ნუბანი.


Strophe: 1172  



Verse: a        ძვირად გაჴლიჩნის ბაგენი   ვარდმან მის ყმისა რიდითა,
Verse: b     Page of Ms. C: 72     ახლად შეყრილნი მიჯნურნი   იყვნეს კრძალვითა დიდითა;
Verse: g        ყმა ახლოს მიჯდის, იგი მზე   პირს იფარვიდის რიდითა,
Verse: d     და   მუნ ერთმანერთსა უჭვრეტდეს,   იყვნეს ქცევითა მშვიდითა.



Verse: n.b     კრძალმითა A.
Verse: n.g     მიჯდის-მიდგის A.



Strophe: 1173  



Verse: a        კვლა გათავდა ლხინი ოდეს,   ორნი დაწვნეს, ჰგვანდეს ერთსა,
Verse: b        უწყით _ იყვნეს მისი მქნელნი,   რომ ებრძანა მათთვის ღმერთსა;
Verse: g        რაცა მათ ქნეს, ვამსგავსომცა   ლხინსა, მათთვის დასაჯერთსა,
Verse: d     და   ასმოდესმცა ვისმცა _ ღამე   ახლდა მთვარე მზესა გვერთსა?


Strophe: 1174  



Verse: a        მათ ორთავე ერთად შეყრით   გაადვილდა საქმე ძნელი,
Verse: b     Page of Ms. A: 155     მიჰხვდეს მათსა საწადელსა,   კვლა მოძებნეს ამბის მთქმელი;
Verse: g        მანი ბრძენსა მოაწვევდეს,   ბრძანებისა იყო მქნელი,
Verse: d     და   თქვა: "ადიდოს ღმერთმან მეფე,   ქვეყნის მპყრობი, ჯართა ქველი."



Verse: n.d     ადიდნეს ABCD.



Next part


This text is part of the TITUS edition of Shvidi Mtiebi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.