TITUS
Rusudaniani
Part No. 34
Previous part

Paragraph: 29  
Line of edition: 10    აქა ანდერძი ხელმწიფის ზავისა. ნახეთ სიმუხანათე * სოფლისა!


Line of edition: 11       შვილო საყვარელო და ყოველთა მეფეთა უმჯობესო და უშვენიერესო, *
Line of edition: 12    სიყრმისა ჩემისა ნორჩო და გულისა ჩემისა სიხარულო,
Line of edition: 13    სიბერისა ჩემისა კვერთხო და ნათელო თვალთა ჩემთაო,
Line of edition: 14    აწ დამმარხველო უნდოსა ამის და დაძველებულისა ცოდვისაგან
Line of edition: 15    დამძიმებულისა გვამისა ჩემისაო! მიპყარ ყური და ისმინე
Line of edition: 16    სიტყვათა ჩემთა!

Line of edition: 17       მე ვაჟობისა ჟამსა ცქაფად მქცეველი ვიყავ * და მრავალსა
Line of edition: 18    ვაწყენდი მშობელთა ჩემთა, ამად რომე * სივაჟისა ქარითა თავი
Line of edition: 19    სავსე მქონდა და იგინი ჩემსა წყენასა უფრთხილდებოდენ, არა
Line of edition: 20    მწვრთიდიან. მაგრამ დამბადებელისა შეწევნითა როდესაც ჭკუას
Line of edition: 21    მოვეგე, * მანამდისი ვსაჯე თავი ჩემი, სანამდისი ეს უცხონი
Line of edition: 22    ხელმწიფენი მოყვრად მოვიგე და მრავალი სხვა დიდება მოვიმატე
Line of edition: 23    და ჩემთაცა მშობელთა ეს ვათქმევინე: ჩვენი საკადრისი
Line of edition: 24    შვილიაო. სანამდი ცოცხალი მყვანდენ, ბევრი ვაამე და, როსაც
Line of edition: 25    სოფლისა ბეგარა გარდიხადეს, მათად საფერად დავიურვე.
Line of edition: 26    აწ, შვილო სასურველო, * არც მე დამინდო სოფელმან და მოვიდა
Line of edition: 27    დღე სიკვდილისა ჩემისა. * ამის მეტად ვერცა შენთანა ყოფითა
Line of edition: 28    გავიხარებ, ვერცა ამა * ჩემთა სასურველთა ძმათა და მოყვარეთა
Line of edition: 29    თანა ლხინსა ვნახავ, ვერცა ამა ჩემთა დიდებულთა
Line of edition: 30    და ჯართა რასმე შევმატებ, ვერცა რას გაწყენ და ვერცა რას
Line of edition: 31    გაამებ. მე შენთვის არა ჩემთა მშობელთაებრ მიქნია, რომეარა
Line of edition: 32    მეწყენინებინოს რა. ბევრრიგად მიწვრთნიხარ და მრავალფერად
Line of edition: 33    მიმსახურებიხარ: ყმაწვილურად * გააზიზებდი და ბრძნულად
Line of edition: 34    გკითხევდი, შვილურად მიყვარდი და მტრულად გაწყენდი, თავადურად
Line of edition: 35    გიალერსებდი და ხელმწიფურად გაგაცემინებდი,
Page of edition: 144   Line of edition: 1    აზნაურშვილურად გასაქმებდი და უფლისწულსავით გაქცევდი.
Line of edition: 2    მონურად გიმსახურებდი და გლეხურად გამუშავებდი, ვაჟკაცურად
Line of edition: 3    გათამაშებდი და ბერკაცულად საფილასოფოში დაგსვემდი,
Line of edition: 4    გმირულად გაბრძოლებდი და უსუსურსავით მოგასვენებდი.
Line of edition: 5    რაც ვიცოდი და ანუ მენახა, უკლებლად გასწავლე. რაც მე არ
Line of edition: 6    მენახა * და ანუ მე არ ვიცოდი, რასაც ქვეყანასა ბრძენი და
Line of edition: 7    ანუ ფილასოფოსნი, ანუ რასაც ზნისა * მცოდნელი იყო, მოვასხი
Line of edition: 8    დიდის ქრთამითა და იმათგან გასწავლე. შენვე იცი, თუ რასაც
Line of edition: 9    ფერისთანა, რაც კაცისაგან საქნელად და სასწავლოდ ვარგა
Line of edition: 10    ანუ ანბად სმენილა და ანუ წიგნში აღმოკითხულა, რასაც ქვეყნისა
Line of edition: 11    და რასაც რჯულისა წესი და ანუ საქციელი, ანუ ზნეობა,
Line of edition: 12    საღმთო და საკაცო _ ყველა არ იცოდე, გაკლდეს რამე. მოყვარენი
Line of edition: 13    და ნათესავნი ამას ჰქვიან, ჯარი და დარბაისელი, * სახელმწიფო
Line of edition: 14    და ციხე-ქალაქნი, საჭურჭლე და ხაზინა უანგარიშო.
Line of edition: 15    ამდენი ჭირნახულობა შენთვინ მიქნია. ეს ყველა შენთვინ დამიგდია, *
Line of edition: 16    თვარამ მე არა წამყვება რა ამ სოფლისა დიდებისაგან. *
Line of edition: 17    ბევრი გაწყინე და ბევრჯელაც გაგაჯავრე, * მაგრამ ყველა
Line of edition: 18    შენთვის გამოსადეგად. აწ შენ იცი და შენმა სიკეთემა, რასაც
Line of edition: 19    იქ: * ანუ მტერს არ დაუმდაბლდები, ანუ მოყვარეს არ აუმაღლდები,
Line of edition: 20    დიდებას არ აუზვავდები და სოფელს არ აუჩქარდები.
Line of edition: 21    სოფლის მიუყოლელი იყავ და ღმთისა სათნოს მყოფელი, მოყვრისათვის *
Line of edition: 22    უშურველი და ნებისად მყოფელი, ამხანაგთათვის
Line of edition: 23    მდაბლად მოალერსე. ყმათათვის ზომიერ, საქმისა ოდესმე მრისხანე
Line of edition: 24    და მძლავრ, მეფე ოდესმე ტკბილი და მდაბალი. საქონლისათვის
Line of edition: 25    გული ნუ გაკლებს. შენ უხვად გასცემდი და ღმერთი
Line of edition: 26    უმრავლესს * მოგცემს და გლახაკთა მოწყალებასა ნუ მოიწყინებ.
Line of edition: 27    უსჯიდე * ობოლსა და განამართლებდი ქვრივსა, უღვწიდი დავრდომილსა,
Line of edition: 28    გამოზდიდი უძლურსა. ნუ ბაძავ უწყალოთა, არამედ
Line of edition: 29    მიემგზავსე მეფეთა მართლმსაჯულთა. ნურცა განსაცდელსა შეუწუხდები,
Line of edition: 30    ამად რომე ზოგჯერ ღმერთი გამოსცდის * კაცთა და
Line of edition: 31    ოდესმე ეშმაკსა მოუვლენს ცთუნებისათვის. წვრთნისათვის ნუ
Line of edition: 32    მოგძულდები და ჩემსა სულსა ნუ დაივიწყებ. როგორცა მე
Line of edition: 33    უფროსი * შემემატებინოს, * ყოვლისფერით ისრევე შენ. * რაცა ჩემგან
Line of edition: 34    გენახოს ჩემთა მშობელთა სულისა დაურვება, ისევე შენ
Line of edition: 35    უკეთ დამიურვე. მე ამის მეტს არას გეტყვი, რომე * ჩემსა ქარხანასა
Line of edition: 36    ნუ მოშლი: რაც ჩემსა სიცოცხლეშია ჩემთვის მზადებულა,
Line of edition: 37    ყოველ დღეთ ისრე დაამზადებინე, ასრე რომე ხუთი ათასი
Line of edition: 38    გლახა გაძღებოდეს და ყოველსა ორშაბათსა გლახასა მოაგროვებდე
Line of edition: 39    და თვითოს გლახასა თვითოს დრაჰკანსა მისცემდი. *

Page of edition: 145  
Line of edition: 1       აწ გაუბრუნდა ძმადფიცთა და მოყვარეთა, * ვითა: ძმანო და
Line of edition: 2    მოყვარენო, ჩემნო ზურგნო და სიმაგრენო, ჩემთა მტერთა
Line of edition: 3    ცეცხლურებ დამწველნო და ერთგულთა დიდად პატივისმცემელნო! *
Line of edition: 4    როგორადაც უტყუვრად ძმობა * აქამდის გვქონია, ისევ
Line of edition: 5    სიკვდილს უკან ნუ დამივიწყებთ, ჩემის სულისათვის იღვწიდეთ
Line of edition: 6    და ჩემსა სულსა ნუ დაივიწყებთ * და შვილსა ჩემსა უწინამძღვრეთ.
Line of edition: 7    თუ რასმე სივაჟითა ვერ მიხვდებოდეს, თქვენ * ასწავლიდეთ.
Line of edition: 8    ვითა მე მომიდექით და ჩემთვის თავგაწირული იყვენით,
Line of edition: 9    ისრევე ჩემს მანუჩარს მიუდექით. ამას ნუ ათქმევთ მტერსა,
Line of edition: 10    თუ: ზავ მოკვდა და მისი სიყვარული აღარა აქვსთო, არც არას
Line of edition: 11    მისის შვილისათვის ნაღვლობენო. *

Line of edition: 12       გაუბრუნდა ყმათა და აგრე უბძანა: დიდებულნო ჩემნო და
Line of edition: 13    გინა მცირებულნო, დამზრდელნო ჩემნო * და ზოგნო დაზრდილნო,
Line of edition: 14    ერთგულნო და მისანდონო, ჩემისა ტახტისა სიმაგრენო და ჩემისა
Line of edition: 15    საწადლისა აღმასრულებელნო! თქვენ იცით და თქვენმა
Line of edition: 16    და ჩემმა პატრონყმობამა, რასაც ჩემსა ანდერძსა მოუდგებით
Line of edition: 17    და არ გასტეხთ, ჩემთა შვილთა სიტკბოებითა მსახურებთ, რომე
Line of edition: 18    ნებამყოფელი პატრონყმობა უამესია ყველასა სიყვარულობასა
Line of edition: 19    მანუჩარ აგრე უწვრთნელი არ არი და არც შეუგვანი, რომე
Line of edition: 20    სიკეთისათვის ზომისაგან * მეტი წყალობა არ შეეძლოს და
Line of edition: 21    უამებლობისათვის და ურჩობისათვის _ რისხვა. ნურცა თქვენ
Line of edition: 22    ურჩ ექმნებით და ნურცა ამას გააუწყალოებთ. შიში და სირცხვილი
Line of edition: 23    ზეცას ღმთისა გქონდესთ და ქვეყნად ამისი სიყვარული
Line of edition: 24    შვილური და ამხანაგობა ძმური. ნურცა თქვენ დაზოგავთ თავსა
Line of edition: 25    ამისთვის სასიკვდილოდ, არცა ეს დაიწყალობებს საქონელსა
Line of edition: 26    და არცა მამულსა და დიდებასა თქვენთვის. რომელი უჯობდეს, *
Line of edition: 27    შეაგონებდეთ და, რომელი ჰხდებოდეს, * გამოურჩევდეთ.
Line of edition: 28    ნურც ჩემს სულს დაივიწყებთ, შენდობით მოიხსენებდეთ.

Line of edition: 29       რა ანდერძი დაასრულა, აწ მეჭურჭლეთა უბძანა და მოაღებინა
Line of edition: 30    ურიცხვი. მათ მეფეთა მოართვა თვითო ხელი ანუ რაც
Line of edition: 31    ნადიმობაში, * ანუ * ნადირობაში, ანუ ლაშქრობაში, ანუ ბურთობაში,
Line of edition: 32    ანუ ასპარეზობაში მოუნდებოდა. * ეგრე მოახსენა: ჩემეულად
Line of edition: 33    ეს გქონდესთო, რომე, რასაც საქმესა და ანუ მოწიფულობაში
Line of edition: 34    შეხვიდოდეთო, * ამაზე მომიგონებდეთო, რომე თვითოს
Line of edition: 35    ჩემს ნაქონს იარაღს ნუ გაიყრითო. მერმე გასცა დიდებულთა
Line of edition: 36    ზედა უანგარიშო ციხე, მამული და ქონება, რომე ერთის ხელმწიფის
Line of edition: 37    ქონებად კმაროდა, და მერმე აგრე ბრძანა: ლხინს ნუვინ
Line of edition: 38    აკლებთო. ვისაც ჩემთან ლხინი * გიყვარდაო, დღეს ასეთი
Line of edition: 39    ლხინი ნახეთო, რომე სამიდღეშიოდ * სახსენებელი იყოსო. კიდევ
Page of edition: 146   Line of edition: 1    შვილს ასრე უბძანა: ეს სახლი ამისთვის გავაკეთებინეო, რომ
Line of edition: 2    ჩემი ჭირი და ლხინი, კარგნაქნარი და გინა ავნაქნარი ყმაწვილობისა *
Line of edition: 3    და ბერობისა _ ყველა ამაში გამომიყვანია. ეს * ამისთვის
Line of edition: 4    ვქენიო, რომე ჩემი სახელი არ დაიკარგოსო და ჩემი ჭირნახული
Line of edition: 5    არ წახდესო და შენც მოგეხმაროსო. თუ განსაცდელი რამ მოვიდეს
Line of edition: 6    შენზედა, ნახე ეს ჩემი ჭირნახული და ასე თქვი: რა საკურველია-თქო,
Line of edition: 7    მამაჩემს ამდენი ჭირი უნახავს-თქო და ლხინსავ
Line of edition: 8    დაუძლევია-თქო. თუ ღმთისაგან * უფროსი დიდება და მოსვენება
Line of edition: 9    იშოვო და ლხინი გაგიმრავლდეს, ეგრეთვე სიკვდილის
Line of edition: 10    დღე მოიგონე და ნახე ჩემი დიდება, ლხინი და ნადიმობა. ასე
Line of edition: 11    თქვი: თუ ამას არ გაუთავა სოფელმან პირობა, * მეც ამას მოველი-თქო.
Line of edition: 12    თუ კეთილად გახმაროს ღმერთმან საწუთრო ესე
Line of edition: 13    და ზომიერად, ნურც მაშინ დამივიწყებ, რომე წელიწადში ერთხელ
Line of edition: 14    მაშინც * ასე არ ნახო ლხინი და ჩემი სახსენებელი წესი
Line of edition: 15    არ აღასრულო. და თუ ვინმე უცხოს ქვეყანისა ნახო, რომ ვერ
Line of edition: 16    მიცნობდეს და არც ჩემი ანბავი სმენოდეს, მასაც აჩვენებდე
Line of edition: 17    და ანბავსაც უანბობდე. * ეს არის სოფლის საქმე: არც დიდს
Line of edition: 18    დაინდობს და არც მცირესა და არც ჭაბუკი ეწყალვის და
Line of edition: 19    არც ბერი სძაგს და არც მძლავრთაგან ეშინიან და არც ღარიბისა
Line of edition: 20    ერიდების. დღესითგან გარდახდა ჩემი * დღენი * და აღარაოდეს
Line of edition: 21    ვძრახავ თქვენთანა და დავწვები ლოგინსა უცვალებელსა, *
Line of edition: 22    აღარ ავდგები დღემდი განკითხვისა.

Line of edition: 23       გათავდა ლხინი და ნადიმი ყოველთა * უმეტესი და წავედით
Line of edition: 24    თავ-თავისთვის.

Line of edition: n.143/10    სიმუხანათე ] სიმუხთლე C. ^
Line of edition: n.143/11    უშვენიერესო ] უზეშთაესო C. ^
Line of edition: n.143/17    ვიყა C. ^
Line of edition: n.143/18    რომე ] + მე C. ^
Line of edition: n.143/21    მოვეგე ] მოველ B. ^
Line of edition: n.143/26    სასურველო ] საყვარელო B. ^
Line of edition: n.143/27    ჩემისა სიკვდილისა C. ^
Line of edition: n.143/28    ამა ] _ AB. ^
Line of edition: n.143/33    ყმაწვილურად ] ხელმწიფურად A. ^
Line of edition: n.144/6    ანუ მე ] _ B. ^
Line of edition: n.144/7    ზნისა ] _ AB. ^
Line of edition: n.144/13    დარბაისელი ] დარბაზისერნი B. ^
Line of edition: n.144/15    შენთვინ დამიგდია ] დამიგდია A. ^
Line of edition: n.144/16    სოფლისა დიდებისაგან ] სოფლისაგან B. ^
Line of edition: n.144/17    გაგაჯავრე ] გაგსაჯე C. ^
Line of edition: n.144/19    იქ ] _ B. ^
Line of edition: n.144/21    მოყვარეთათვის C. ^
Line of edition: n.144/26    უმრავლესს ] მრავალსა C. ^
Line of edition: n.144/27    უსჯიდე ] სჯიდე AB. ^
Line of edition: n.144/30    გამოსცდის ] გამოზრდის B. ^
Line of edition: n.144/33    უმფროსი B. ^
Line of edition: n.144/33    შამომემატოს C, + შენთვის BC. ^
Line of edition: n.144/33    შენ ] _ B. ^
Line of edition: n.144/35    რომე ] _ B. ^
Line of edition: n.144/39    მისცემდი ] გასცემდე C. ^

Line of edition: n.145/1    მოყვარეთა ] _ A. ^
Line of edition: n.145/3    და ერთგულთა დიდად პატივისმცემელნო ] _ C. ^
Line of edition: n.145/4    ძმობა ] + უამხანაგო მოყვრობა C. ^
Line of edition: n.145/6    და ჩემსა სულსა ნუ დაივიწყებთ ] _ BC. ^
Line of edition: n.145/7    თქვენ ] _ A. ^
Line of edition: n.145/11    ნაღვლულობენო B. ^
Line of edition: n.145/13    ჩემნო ] _ B. ^
Line of edition: n.145/20    ზომისაგან ] _ A. ^
Line of edition: n.145/26    უჯობდეს ] + ის ქენით და B. ^
Line of edition: n.145/27    ჰხდებოდეს ] ხვდებოდეს B. ^
Line of edition: n.145/31    ნადიმობაში ანუ ] _ B. ^
Line of edition: n.145/31    ნადიმობაში ] + მოუნდებოდათ C. ^
Line of edition: n.145/32    მოუნდებოდენ B. ^
Line of edition: n.145/34    შეხვიდოდეთო ] შეხვდეთო B. ^
Line of edition: n.145/38    ლხინი ] _ C. ^
Line of edition: n.145/39    სამიდღეჩიოდ B. ^
Line of edition: n.146/2    ყმარწვილობისა B. ^
Line of edition: n.146/3    ეს ] ის AB. ^
Line of edition: n.146/8    თუ ღმთისაგან ] ამისგან AB. ^
Line of edition: n.146/11    პირობა ] _ B. ^
Line of edition: n.146/14    მაშინც ] _ C. ^
Line of edition: n.146/17    უანბობდე ] აცნობებდე B. ^
Line of edition: n.146/20    ჩემი ] _ C. ^
Line of edition: n.146/20    დღენი ] _ AC. ^
Line of edition: n.146/21    უცვალებელსა ] უცვეთელსა C. ^
Line of edition: n.146/23    ყოველთა ] ყოველი AB. ^


Next part


This text is part of the TITUS edition of Rusudaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 13.5.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.