TITUS Texts: Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana

TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 16

Previous part

Chapter: 14
Page of edition: 957
Line of edition: 1
იდ

Line of edition: 2
კარი მეათოთხმეტე      Page of alt.ed.: D_559       Page of alt.ed.: C_56

Line of edition: 3
მოსულს საქმეზედ კაცის შეუწუხებლობასა
Line of edition: 4
ზედა და რაც მოევლინოს, მოითმინოს
Line of edition: 5
და შეიწყნაროს

Line of edition: 6        რა ქუეყანისა გამგემა რაიმ სარგებლით სავსე ესე არაკე-ა357
Line of edition: 7     ბი და სწავლაები, რომელი დიდსა საუნჯესა უძვირფასე იყო
Line of edition: 8     და სიბრძნისა და მეცნიერებისა სპეკალითა სავსე სკივრი წარმოყრილი
Line of edition: 9     ნახა, და მის ბრძნისა ენითა სულითა და გულითა
Line of edition: 10     განისვენა, უთხრა:

Line of edition: 11
შაირი

Line of edition: 12        ვისცა სურიან მწყურუალთა ურწყულთა მავალთა,
Line of edition: 13        გულის ზრვისაგან წყაროთა სწავლის წყალს ჰპოებს მრავალთა,
Line of edition: 14        გულჴსნილნი გონებისაგან გვითხრობს თავსგარდასავალთა,
Line of edition: 15        და ცოდნას შეუკრებს ყოველთა, ვითა მუჯირი სრავალთა. /      Page of alt.ed.: T_280

Line of edition: 16        უთხრა:
Line of edition: 17        -- შენგან ჩემთჳს გურჯილობისა საქმენი საზღვართა გარდასცილდა
Line of edition: 18     და მრავლისა გამოკითხვისა დაჟინებითა უკაცრაობისა
Line of edition: 19     მთათა აღიწივა. აწ შემოკლებულა და ამბვისა სიგრძისა
Page of edition: 958   Line of edition: 1     თოკი გაწყუედას ლამის. რადგან ესედენ დაშვერ და მეათსამეტე
Line of edition: 2     ანდერძის თარგმანი წარმოაჩინე-მეფეთ ქცევისა, რომელი
Line of edition: 3     გუარიანთა და ბუნებაკეთილთა კაცთა უჴამსთ გადიდება და
Line of edition: 4     წყალობა, და უგუართა და ავბუნებათა და შეუგებელთა მისგუარად
Line of edition: 5     შენახვა, ესენი რა ბრძანეთ, მოვისმინეთ. აწე ამისიცა
Line of edition: 6     წყალობა, მოიღე ჩუენზედა, ბოლოსა იგი ანდერძიცა გამოგვიცხადე,
Line of edition: 7     მას რა იგავი აქუს: ჭკვიანი და მშვიდი, კეთილმეცნიერი
Line of edition: 8     და მცოდინარე ჭირთა მახეთა გაებმის და გულკოდილობითა
Line of edition: 9     შესჭირდების. და უგუნური და უმეცარი, და უცოდინარი
Line of edition: 10     და გაუსინჯავი შვებითა და მოსვენებით თჳსთა დღეთა დააღამებენ,
Line of edition: 11     და ვერცა მას პირველსა თჳსი ჭკუა და ცნობა შეეწევის.
Line of edition: 12     და ვერცარას მეორესა უჭკოობა და უგუნურობა აზიანებსო;
Line of edition: 13     და ესეცა გვიბრძანე, ჴერჴითა და ეშმაურობითა რომელიმე
Line of edition: 14     სარგებელსა შეიძენენ და ჭირისაგან მორჩებიან, რისაგან არის
Line of edition: 15     და ანუ კაცი რომლისა საწ[ა]დლის ადგილს
Line of edition: 16     მიიწევისო?
Line of edition: 17        ბარამან მოახსენა:
Line of edition: 18        -- ეჰა, მეფეო, იგინი ბედისა და ბედნიერობისა ასპარეზთა
Line of edition: 19     რბიან, და მით მიხვდებიან დიდებასა და პატივსა, მაგრამე მისის
Line of edition: 20     მოსავლისა მოსთვლება ღ(მრ)თის განგებულებასა ზედა ჰკიდიაო.
Line of edition: 21     ყოვლისა კეთილისა საქმისა მიზეზი ღ(მრ)თის / განგებულება      Page of alt.ed.: C_563
Line of edition: 22     და მისი ბრძანება არის, და სოფლისა ჟამთა ვითარებათა
Line of edition: 23     მოსავლის წესია, რომე მათ შუა მიზეზები და ესეჲი საქმენი
Line of edition: 24     გამოიჩინებიან და მით იქნებიან. მრავალნი მცოდინარენი
Line of edition: 25     ბედნიერობის შესაფერნი, ერთისა დღისა საზრდელთა ნატრული
Line of edition: 26     არიან, და მრავალთა უგუნურთა, რომელთა არა შუენისპატიოსნად
Line of edition: 27     სიმდიდრის სნატთა სხენანო. თქუა:

Line of edition: 28
შაირი

Line of edition: 29        უმეცართ მისცა დიადი, ბრძენთა ანატრა პურია,      Page of alt.ed.: D_560
Line of edition: 30        უგუანნი ზეით თავს დასხნა, ქუელთ არ მიუპყრა ყურია:
Line of edition: 31        ლომს ჭაბუკს -- ავი მეუღლე, ცუდს მისცა მოსასურია,
Line of edition: 32     და   სოფლისგან ნურა გიკვირს რა, ეს ასრე საცნაურია!

Line of edition: 33        რადგან ესრეა, მაშა, არარა არს კეთილი ღ(მრ)თის მოწყალებისა
Line of edition: 34     კიდე და მას უნდა მივენდოთ. თუცა კაცსა სრული სიბრძნე
Line of edition: 35     / ჰქონდეს, მით სიცოცხლე და სიმდიდრე არ იქნების, და      Page of alt.ed.: T_281
Line of edition: 36     მრავალსარგებლიანი ჴელოსნობა იცოდეს, მისგან სარჩოსა სამოსელი
Line of edition: 37     არ მოიქსოებისო; გინა ხატითა შუენიერი იყოს და
Line of edition: 38     ფრიად კეკლუცი, არავისი საწადელი შეიქნებისო. რაცა ღ(მრ)თისა
Page of edition: 959   Line of edition: 1     ნება არ არის, არას მოსავალს სარგებელი არა აქუსო. ერთსა
Line of edition: 2     უფლისწულსა ეს არაკი კარზე დაუწერია და სახსოვრად დარჩომილა,
Line of edition: 3     და ამა სიტყვასა ფერკეთილი არაკი და ტკბილი იგავი
Line of edition: 4     აქუსო.
Line of edition: 5        რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?

Line of edition: 6
ბარამან თქუა არაკი

Line of edition: 7
[ოთხი ამხანაგი]

Line of edition: 8 უთქუამთ, საბერძნეთს ერთი ცამდე ამაღლებული მეფე
Line of edition: 9 იყო. -- თქმულა:

Line of edition: 10
ლექსი

Line of edition: 11        მაღალი, ბრძენი, მდიდარი, უხვი და განგებიანი,
Line of edition: 12        ძალდიდი, მებრძოლთდამცემი, გონება-ნათელმზიანი.

Line of edition: 13        ორნი ძენი ესხნეს ყოვლის კეთილით შემკობილნი, ძნელთა
Line of edition: 14     საქმეთა გამარკვეველნი და/მცოდინარობით გარდამატებულნი.      Page of alt.ed.: A_358
Line of edition: 15     თქუა:

Line of edition: 16
ლექსი

Line of edition: 17        მას ერთსა გულნი კაცთანი ლხინით აევსო, შვებითა,
Line of edition: 18        მეორის სამართლისაგან არვინ კუნესოდა ვებითა!

Line of edition: 19        რა მეფე იგი ამიერ სოფლით გარდაიცუალა, უფროსმან
Line of edition: 20     ძმამან მამის საუნჯე ჴელთ დაიპყრა და სახელმწიფოს^*^* გამგეთა
Line of edition: 21     გულნი ალერსითა და ლიქნითა და ფერობით მოინადირა
Line of edition: 22     და საბოძვრის საგდებლითა შეკრა და ამ საქმით მამისა ტახტსა
Line of edition: 23     დაჯდა. თქუა:

Line of edition: 24
ლექსი

Line of edition: 25        სვემღვიძარე მხიარულად მამის ტახტსა დაემყარა,
Line of edition: 26        სპანი სრულად მოიმტკიცა, ურჩნი მისნი გაცაჰყარა.

Line of edition: 27        უმცროსმა ძმამან რა ნახა -- სამეფო ბოლოკარკაზმან ჩრდილი
Line of edition: 28     უხუცეს ძმას ტავსა დააყენა და სვეთა გამნაწილებელმან
Page of edition: 960   Line of edition: 1     ბედნიერობის ცხენის სადავე / მას ჴელთა მისცა, მას შიში      Page of alt.ed.: C_564
Line of edition: 2     რამე შეუვიდა: ნუთუ მიზეზი რამე მომიგონოსო? ამისთჳს მოშორვებისა
Line of edition: 3     ბარგი გზასა აჰკიდა და მწირობა იტვირთა. მგზავრობის
Line of edition: 4     პატიჟი აღირჩია, ტირილითა და მწუხარებითა საგზალი
Line of edition: 5     აიღო და პირი გზასა დააპყრა. / იტყოდა      Page of alt.ed.: T_282

Line of edition: 6
შაირსა

Line of edition: 7        მოგშორდი, სამკვიდრებელო, ვირჩიე მგზავრთა რიგია,
Line of edition: 8        ვეღარ დავდგები, წაცავალ, სად მივალ, ვერ გამიგია,
Line of edition: 9        ჭმუნვანი ნუზლად შემიკრავს, ურვა საგებლად მიგია,
Line of edition: 10     და   სულთქმის მახვილსა ლესულსა გლახ გული ზედ ამიგია!

Line of edition: 11        მან ყრმამან მარტომან შორსა და გრძელსა გზასა დამართა.
Line of edition: 12     ერთსა დღესა ადგილსა რასმე გარდაჴდა, / თჳსსა მარტოობასა      Page of alt.ed.: D_561
Line of edition: 13     და უცხოობასა ტიროდა, მოსთქმიდა და იტყოდა

Line of edition: 14
შაირსა

Line of edition: 15        თუალთა მდის ცრემლთა ნაკადი შიგა სისხლია რეული,
Line of edition: 16        გულთა ნავღლითა სავსე მაქუს, ურვანი ზედ მორეული;
Line of edition: 17        ძმისა შიშითა გაჭრილი, იაკობ ვით ებრეული.
Line of edition: 18     და   ბოლოდ არ ვიცი, რა მიძეს, აწე ვარ გარდარეული!

Line of edition: 19        მან ღამე იგი მარტომან გაათენა. მეორეს დღესა რა გულისა
Line of edition: 20     გამამხიარულებელმან პირშუენიერმა მზემა ცისკრისა
Line of edition: 21     შემდგომად ნათელი დისკო აჩუენა, ნინოფის ფერად სიჭრელემა
Line of edition: 22     ფარდაგსა უკანით ელვარე სახე მოთემეთა აღმოუბრწყინა.
Line of edition: 23     თქმულა:

Line of edition: 24
ლექსი

Line of edition: 25        წყალობის კარი გააღო ცამან უხვების მთოელმა,
Line of edition: 26        მისგან მიიღო შუენება მიწისა პირმა ყოველმა.

Line of edition: 27        მან ყრმამან სლვა იწყო. მგზავრ ერთსა ჭაბუკსა შეხვდა
Line of edition: 28     ახალწვერგამო, ბეწვსათსა, ტურფად შვენიერსა, დია სუფთასა,
Line of edition: 29     დიდად კეკლუცსა; მისი შეყრა და მეგობრობა დიდად გაეხარა.
Line of edition: 30     რა თუალი შეადგა, მეტად გაჰკვირდა: სილამაზითა სრული,
Line of edition: 31     რომელსა ტანადობითა შემწვანებული კვიპაროზი დაეჩაგრა,
Line of edition: 32     მისის სახისა შვენიერებისა შურისა ცეცხლსა მთუარისა
Line of edition: 33     გული დაეშანთა; მისი ახალ აშლილი წვერ-ულვაში საშროშნისა
Page of edition: 961   Line of edition: 1     ბიბინსა ჰგუანდა, მისი პირი -- ვარდისა სუნელსა ფურცელსა
Line of edition: 2     და ამბარცხებულსა ყაყაჩოსა. თქმულა:

Line of edition: 3
შაირი

Line of edition: 4        ვარდთა, ჯინჭველაშ[ე]ყრილთა, უგუანდა ღაწვთა არენი,
Line of edition: 5        შროშანზედ ამბრის მარცუალი ეყარნეს მისაჯარენი.
Line of edition: 6        რკინისა ჯაჭვთა შეპყრობით შუა შეეგდო მთვარენი,
Line of edition: 7     და   განცვიფრდის მისი მჭვრეტელი, თუ ნახის მოცინარენი! /      Page of alt.ed.: T_283

Line of edition: 8        მეფის ძემან რა გულისა გამამხიარულებელი მისი ნათლის
Line of edition: 9     მსგავსი სახე გაიცადა, -- თქმულა:

Line of edition: 10
ლექსი

Line of edition: 11        სათსა და გიშერს გაეწნა ბროლ-ლალთა მიდამონია,
Line of edition: 12        ვეცხლს გარე ხავსი მოჰკროდა თუალთათჳს საამონია.²⁵⁸^*      Page of alt.ed.: C_565

Line of edition: 13     გონებასა ეგრე თქუა: მწარისა ცეცხლისა დაგუა ამა ვაჟისა
Line of edition: 14     შეყრამა დამიშრიტაო და ამა ველისა მძაფრისა სიცხისა
Line of edition: 15     ჭრტიალი ამ საროსა ჩრდილსა ქუეშე მოიგრილებაო. თქუა:

Line of edition: 16
ტაეპი

Line of edition: 17        დიდი არის შესაწევნად, ამხანაგი პოოს ვარგი.

Line of edition: 18        მერმე ორნივე იგი ჭაბუკნი, ვითა შემწუანებელი იასამანნი
Line of edition: 19     და მრჩობლი სიცოცხლის სამოთხის ნერგნი, ერთმანერთის
Line of edition: 20     შეთჳსებითა და ალერსითა საზრუნავი იგი უდაბური სალხინო
Line of edition: 21     წალკოტად შექნეს და ეგრე ვიდოდეს. უთხრა:

Line of edition: 22
შაირი

Line of edition: 23        ჯოჯოხეთისა სიმწარე ნიადაგ მოსაგონია,
Line of edition: 24        ჴშირი ვაება ულხენი სადგურად დასაღონია,
Line of edition: 25        იქიც მოალხენს, თუ პოვა მოყუასი მოსაწონია,
Line of edition: 26     და   რადგან აქ გნახე, ეგრე ვარ, ვით ჩემი სახლი მქონია.

Line of edition: 27        მცირე რა ვლეს, მეორეს სავანემდის ერთი დიდვაჭრის
Line of edition: 28     შვილი შეემგზავრა -- მეცნიერი, თუალმახვილი, კეთილად
Line of edition: 29     მრჩეველი, ჭკუისა შორს დამნახავი, რომელი საქმისა გამრჩეველობითა
Line of edition: 30     და სიბრძნითა ღამისა თოკსა დღეს კისერთა მოაბემდის
Page of edition: 962   Line of edition: 1     და გაჭირებისაგან მორჩენისათჳს მისის / სიკისკასითა
Line of edition: 2     მეოთხეს ცათა მყოფსა მზესა სფეროსა კიდითგან ჴელსა მოჰკიდებდისო.
Line of edition: 3     თქმულა:

Line of edition: 4
ლექსი

Line of edition: 5        ამხანაგი მოუვიდა კისკასი და ენატკბილი,
Line of edition: 6        ბრძენი, ხუანჯთა გამომგები, ვით ჴელი და ვითა კბილი.

Line of edition: 7        იგიცა მათ გაჰყვა და მისი ბედნიერი თუალი მათისა ჭვრეტითა
Line of edition: 8     გაამხიარულა.
Line of edition: 9        მესამესა დღესა ერთი გლეხის შვილი, ძლიერი / მუშაკი,      Page of alt.ed.: T_284
Line of edition: 10     მჴვნელად ვარგი და გამოცდილი, და წალკოტისა ჴელი; და
Line of edition: 11     დასხმაცა დია კეთილად იცოდა, ესრე ბედნიერი, თუცა ჴმელი
Line of edition: 12     ხე მიწათა დაერგო, მენაყოფესა ნერგსავით ხილსა მოისხემდა,
Line of edition: 13     და მჴვნელობით მისი ფერჴი ესრე დაცდილი იყო, რომელსაც
Line of edition: 14     მიწათა ორნატსა გაავლებდა, დაუთესელად ნაყოფსა მოსცემდა.
Line of edition: 15     თქმულა:

Line of edition: 16
ლექსი

Line of edition: 17        ხილი დარგის და შეწვართის, გაახშირებდა ბაღებსა,
Line of edition: 18        მრავლად მოიმკის ნაყოფი საჴნველთა კუალგანაღებსა.

Line of edition: 19        იგიცა მათ შეამხანაგდა და ოთხნი საყუარელნი მოყუასნი,
Line of edition: 20     სიკეთით სრულნი, ერთმანერთისა ალერსითა სამკვიდროსა მოშორვებისა
Line of edition: 21     ზრუნვასა იქარვებდენ და გზათა და სავანეთა ფერჴითა
Line of edition: 22     ზომდენ და ერთმანეთისა ჭვრეტითა გულსა ახარებდენ.
Line of edition: 23     უთქუამთ:

Line of edition: 24
მრჩობლედი

Line of edition: 25        მოყუარეთ თანამყოფელი ზით, თუ დგას, გაუყარია,
Line of edition: 26        აბანოს საჴმილსაც იჯდეს, მისთჳს უკუსაყარია.
Line of edition: 27        მეგობრით რასაც მოსძებნი, ჰპოებ, მყარია ბუნებით;
Line of edition: 28        უმოყროდ ენა და ჴელი ცუდია, სცან, დაყმუნებით.
Line of edition: 29        გული თითოსა მოყვსისგან თითო გემოსა გაიტანს,
Line of edition: 30        სული თითოსა სიბრძნითა თითო სიხარულს აიტანს.
Line of edition: 31        თითოს ალერსით თითოსა სარგებელს რასმე მოიგებ,
Line of edition: 32        სხუადასხუა კაცთა შესწავლით შეცთომილს გზასა გაიგებ.
Line of edition: 33        ვარსკულავი თუცა ვარსკულავსა იახლა, არის მჭვრეტელი,
Line of edition: 34        მათგან სხვა რამე ნიშატი გამოჩნდეს დაუშრეტელი.

Page of edition: 963
Line of edition: 1        რა მრავალი ვლეს, ბასთურის ქალაქსა მივიდნენ მისსა
Line of edition: 2     სიახლოვესა გასასუენებლად გარდაჴდენ. ოთხთავე საგზალი
Line of edition: 3     დალეოდათ, ვეცხლისაგან ერთი დრამაღა დარჩომოდათ. ერთმა
Line of edition: 4     მათგანმა თქუა:
Line of edition: 5        -- აწ ჟამი ეს არის ჩუენისა ჴელგამამავლობისა, და ვინც
Line of edition: 6     რა ჴელოსნობა ვიცით, მისი გამოჩენა და საქმისა ცდაო, რომე
Line of edition: 7     ერთის საქმითა საზრდო და სარჩო ვიშოვნოთ, რასაც ხანს ამა
Line of edition: 8     ქალაქსა ყოფნა შევიძლოთო.
Line of edition: 9        უფლისწულმა თქუა:
Line of edition: 10        -- ქუეყნიერი საშოვარი ღ(მრ)თისაგან მოგუენიჭების, ჩუენისა
Line of edition: 11     ცდითა და მოღუაწებითა არარა შეგუეძინების რა. რომელიც
Line of edition: 12     კაცი / ჭკვისა მქონებელი<ა>, მისისა ნებისაგან კიდე      Page of alt.ed.: T_285
Line of edition: 13     არარასა მოინებებსო და ამა წარმავალისა სოფლისა ნდომისათჳს,
Line of edition: 14     რომელი სასურველსა სიცოცხლესა წამსა შინა წარიტაცებს,
Line of edition: 15     რადარ ვისმე თავსა შეაწყენსო? თქუა:

Line of edition: 16
შაირი

Line of edition: 17        ქუეყანა მძორს ჰგავს, ზედ ორბთა უანგარიშოდ მსხდარეთა,
Line of edition: 18        მას მყრალსა გლეჯენ ჩარბითა, ტკბილად გემობენ მწარეთა;
Line of edition: 19        თან ილალვიან, იბრძვიან, მიმჴდომი მიუმხვდარეთა,
Line of edition: 20     და   დაფრინდებიან, ივლტიან, მძორს დააგდებენ არეთა.

Line of edition: 21        რომელსაცა ძლიერებისა საგანგიოდამე ნაწილი მისცემია
Line of edition: 22     და როჭიკი განწესებია, მას სიხარბითა და მრავლის ნდომითა
Line of edition: 23     აღარა მოემატება რა. ანგარის კაცის საქმის მოსავალი ცოდვის
Line of edition: 24     მეტი არა არის რაო. თქუა:

Line of edition: 25
შაირი

Line of edition: 26        თუცა ანგარი ურიცხვთა შეიკრებს უნჯთა ყოველსა,
Line of edition: 27        მდღევრის მეტს ვერსა დახარჯავს, ვერც ნახავ მისა მპოველსა.
Line of edition: 28        რაცა გეყოფა, დასჯერდი, მეტი ნუ გინდა მშოველსა,
Line of edition: 29     და   შეიკრებ, ცუდად დარჩება, ღ(მერ)თს გაირისხებ ცხოველსა!

Line of edition: 30        მუნ შუენიერმა ჭაბუკმა თქუა:
Line of edition: 31        -- კეკლუცი ხატი და სილამაზე საშოვრის გზაა, და სიტურფის
Line of edition: 32     მიზეზი და სიმწყაზრე საქონლის შემძინებელია. სადაცა
Line of edition: 33     შუენიერი არის, ხუასტაგი მისი მონაა; ვინცა სახე ლამაზია,
Line of edition: 34     სიყუარული, გაწყობა, შეთჳსება და სიტკბოება მას
Line of edition: 35     შეეყრებისო. თქუა:

Page of edition: 964
Line of edition: 1
ლექსი

Line of edition: 2        სახეშუენიერს შემზერენ ყოვლნი კაცნი თუალითა,
Line of edition: 3        მისია ყოვლი სიმდიდრე, არ დამძიმდება ვალითა!

Line of edition: 4        დიდვაჭრის შვილმან ერთი უსტარი თჳსისა საქმისა პირსა
Line of edition: 5     ზედა წაიკითხა და თქუა:
Line of edition: 6        -- სილამაზესა და კეკლუცობასა სავაჭროთა შიგა ეგოდენი
Line of edition: 7     ფასი არა აცს, არცა განძად შეინახება და მცირესა ხანთა
Line of edition: 8     შინა მისი თავნი და სარგებელი განქარდების. მართალი რჩევა
Line of edition: 9     და სწორი განზრახვა საქმის მეცნიერებაა და ყოვლისა გასაგებელი/სა
Line of edition: 10     თავი. რომელმაცა სარჩოს ფერჴი სიგლახაკისა ქუასა      Page of alt.ed.: T_286
Line of edition: 11     წარსცეს, მისი შემაგრების ჴელისმპყრობელი ჭკუის მეტი არა
Line of edition: 12     არის რა. რომელსაც სარჩოსა სარგებელი არა დაუშთეს, მისი
Line of edition: 13     მომზადება სყიდვა-გასყიდვის ცოდნის მეტი არა არგებს რაო.
Line of edition: 14     თქუა:

Line of edition: 15
ფისთიკაური

Line of edition: 16        თუცა საქმისა მოქმედებასა ქუე საფუძვლად ჭკუა დაუდგა.
Line of edition: 17        გულთა სალხინო კარი გაუღო, სიგლახაკესა ფერჴი გაუდო.

Line of edition: 18        მჴვნელმან მან უთხრა:
Line of edition: 19        -- ჭკუა და რჩევა ნიადაგ ვერ ისარგებლებს და ყოველსა
Line of edition: 20     ჟამსა შესაძინელსა ვერ შესძინებს. თუცა ჭკუითა და მეცნიერებითა
Line of edition: 21     ბედნიერობა და სიმდიდრე მოიგებოდეს, და ცოდნითა
Line of edition: 22     და მეცნიერებით, რჩევითა და მიჴდომით საბედნიერო დროშა
Line of edition: 23     საჴელმწიფოსა ასპარეზთა შინა აემართათ და სვესვიანობისა /      Page of alt.ed.: D_564
Line of edition: 24     ნერგი სიცოცხლის რუს კიდესა დაენერგა, მაშა, რასათჳს მრავალნი
Line of edition: 25     ჭკვიანნი და ბრძენნი კაცნი მდღევარისა უპოვარებისა
Line of edition: 26     დილეგთა პატიმარნი არიან, რომელი ჩუენცა თუალითა
Line of edition: 27     გვინახვან, და უმეცარნი და უგულისხმონი სიხარულისა წალკოტსა
Line of edition: 28     გამდიდრებულნი რბიან და განსცხრებიან? ბრძენთ
Line of edition: 29     უთქვამს:

Line of edition: 30
ლექსი

Line of edition: 31        ცა მისცემს უცოდინარს[ა] სადავეს საწადლისასა,
Line of edition: 32        მცოდინარისათჳს ეს კმაა გმობისა გასაძლისისა.

Line of edition: 33        მაშე, რომელიცა მუშაკობითა და ოფლითა იჭირვის და მის
Line of edition: 34     ჴელოსნობითა სარგებლობს, მხიარულებისა და ლხინისა სამკაულითა
Line of edition: 35     გასრულებულიაო. თქუა:

Page of edition: 965
Line of edition: 1
შაირი

Line of edition: 2        დაშუერ, მუშაკო, უნჯს ჰპოებ, ნურად ნუ მოგწყინდებიან,
Line of edition: 3        ბრძენთა სწავლანი შენთანა გაცაცვდებიან, დნებიან.
Line of edition: 4        მეფენი ჴმელთა მპყრობელნი, ვინ მტერთა უმაგრდებიან,
Line of edition: 5     და   საზრდოს მუშაკთა შესთხოვენ საშოვრად ექენებიან.

Line of edition: 6        მათ რა თჳსი სიტყუა დაასრულეს, რიგი უფლისწულსავე
Line of edition: 7     ხვდა, და ევედრეს კულავ მის სიტყუაზედ საუბრისა წარმოთქმად
Line of edition: 8     და მის დაფარულისა აჴსნისა და გარჩევისათჳს. მერმე
Line of edition: 9     უფლისწულმა ბრძანა: /      Page of alt.ed.: T_287

Line of edition: 10
ლექსი

Line of edition: 11        მუშაკნი ქურივთა არ სძრცვიან, არცა ობოლთა არბევენ,
Line of edition: 12        მეფენი მდღევარს არ ჯერან, მათ ჭირად ცხენთა არბევენ.²⁵⁹^*

Line of edition: 13        მე მასვე სიტყუასა ზედა ვდგავარ, რომელი პირველ ცოტა
Line of edition: 14     რამე მოვიუბნე, იგი მართლობით მითქუამს. ჩემნი ესე მოყუასნი
Line of edition: 15     რომელსა აქებთ, შუენიერება ფასდაუდებელია და ჭკუა
Line of edition: 16     სათავნოსა თავია, და მუშაკობა საშოვრისა და მოსაგებლისა
Line of edition: 17     ჴელთ მომცემელი. მე ამათი წინააღმდეგი არც ერთისა ვარ,
Line of edition: 18     მაგრამე ჩე/მი სიტყუა ეს არის: თუცა ღ(მრ)თის განგებულებისა      Page of alt.ed.: A_361
Line of edition: 19     შუენიერება ფარდაგსა უკან არ გამოუბრწყინდების, მანობამდე
Line of edition: 20     სილამაზე და კეკლუცობა არ გამოჩნდება; მანამდის განგებულების
Line of edition: 21     მოსავლის დუქნის კარი არ გაიღება და ჭკ[უ]ითა და მეცნიერებით
Line of edition: 22     გარიგებული, მათგან წინ წაყვანით სავაჭროთა შინა
Line of edition: 23     არ გავა მუშაკობა, რომლითა საზრდოსა მოშოვება მოგუეცემა,
Line of edition: 24     რომელი ღ(მრ)თის ბრძანებით პირველად ჴელგამამავალთათჳს
Line of edition: 25     განწესებულა; რომლისა სარგებელი ჴვნისა და თესვისა ერთიცა
Line of edition: 26     ხვარბლისა მარცუალი თუცა ძლიერების კალოდამ ჴნულის
Line of edition: 27     ორნატთა არ დათესილა, იგი ჴუილსა ვერ დაისხამს. ღ(მრ)თისა
Line of edition: 28     უნებურად რაჲც რა მოსაგონარი გამოწვლილვით
Line of edition: 29     გონების მაგალითზედ დაისახება, ბოლოდ სრულობით მოოჴრდება.
Line of edition: 30     რომელიც მრავლისმეტყუელი ამა საქმეზედ ენამჭევრობით
Line of edition: 31     ცილებას იწყებს ანუ სხვათა წინააღმდეგთა მეტყუელებათა
Line of edition: 32     იწყებს, თავსა თჳსსა ცუდსა შრომასა შეამთხუევსო.
Line of edition: 33     უთხრა:

Line of edition: 34
ჩახრუხაული

Line of edition: 35        რაცა დავსახე, მას ვერ მივახე,²⁶⁰^* ცუდად წამიჴდა რიტორებანი,
Line of edition: 36        ჩემთა ენათა ნათლად ჩენათა მოაკლდა, დაშვრა, ვერ ქნა რებანი.

Page of edition: 966
Line of edition: 1        მაშე, გამართლდა: თუცა ღ(მერ)თ(მა)ნ მოინება, ყოელსა კაცსა
Line of edition: 2     საწადელი დაუშრომელად და უცდელად / მიეცემისო, და თუცა      Page of alt.ed.: D_565
Line of edition: 3     ღ(მრ)თის ნება მის მოსავალში არ ურევია, მრავლის ცდითა და
Line of edition: 4     მოჭირვებითა სარგებელს ვერ მიემთხვევაო. მაშე, ღ(მრ)თის
Line of edition: 5     ბრძანებასა და განგებასა კაცი უნდა მადლობდეს, და მას მიენდოს
Line of edition: 6     და მისგან წყალობას მოელოდესო. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_288

Line of edition: 7
ლექსი

Line of edition: 8        ჩუენნი ღონისა ძიება განგებას მივაბაროთა,
Line of edition: 9        იგი კმაა და გუეყოფა, არათუ მიწა ვბაროთა.

Line of edition: 10        რაგუარადაც მან მსოფლიომან მჴნველმან თჳსი საქმე ღ(მრ)თის
Line of edition: 11     წყალობაზედ მიაგდო და მცირესა ხანსა შინა საწადელსა ჴელი
Line of edition: 12     მიაწვდინა და ნავღლისა საპყრობილისაგან გამოვიდაო.
Line of edition: 13        მოყუასთა ჰკითხეს, როგორ ყოფილაო?

Line of edition: 14
უფლისწულმა თქუა არაკი

Line of edition: 15
[სამასი ფლურის თავგადასავალი]

Line of edition: 16        მოუყუანიათ, ანადოლისა ქუეყანასა ერთი მჴვნელი იყო
Line of edition: 17     ჴელგამომავალი, ჴვნისა და თერძვისა მოსავალსა მისკენ პირი
Line of edition: 18     ექნა. ერთსა ხანსა მისსა წარსაგებელსა მოსავალი გარდაემატა
Line of edition: 19     და მით სამასი ფლური მოივაჭრა, იხარებდა და / არა ხარჯევდა      Page of alt.ed.: C_569
Line of edition: 20     არცა თჳსსა თავსა და არცა ცოლ-შვილსა ზედა. ყოველდღე
Line of edition: 21     მის ჩაჴვსა გაჴსნიდის, და ფლური დათუალის და
Line of edition: 22     ეგრევე შეკრის და მის მხიარულის ზაფრანითა სამხიარულოდ
Line of edition: 23     ბაგეს აღიმებდის. უთქუამთ:

Line of edition: 24
ფისთიკაური

Line of edition: 25        თეთრი ზაფრანის მყრელი შეიქნა, ვით ხილი რამე ნაყოფიერი,
Line of edition: 26        ზაფრანასავით სიმხიარულის მომატყვებელი, საყოფიერი.

Line of edition: 27        ერთსა დღესა, წესისაებრ, ფლურები დათუალა და ერთსა
Line of edition: 28     უჩინართა ადგილთა დაფლვა ენება. ზედ მისი საყუარელი მოყუარე
Line of edition: 29     ვინმე კარს მოადგა და ჴმა უყო. მჴვნელს ზედ წასწრებისათჳს
Line of edition: 30     შეეშინა და თქუა: ამა ჩემსა შუენიერსა სძალსა ფარდას
Line of edition: 31     უკან დავფარავ, თუალი არ შეკრასო. ვეღარსად დამალა,
Line of edition: 32     აჩქარდა და სარწყულსა კოკასა შიგა ჩააგდო და მას მოყუარესთან
Page of edition: 967   Line of edition: 1     გავიდა. თურე მას საზრუნავი რამე საქმე ედვა და
Line of edition: 2     სხვაგან სოფელში თან გაიტანა. ცოლს საღამოდ მოსვლა და
Line of edition: 3     საჭმლის დამზადება უთხრა და მას მოყუარესა გაჰყუა. მისმა
Line of edition: 4     ცოლმა საჭმლის მზადებას ჴელი მიჰყო, კოკასა წყალი არ
Line of edition: 5     იდგა. გარ გამოვიდა, კაცი ვინმე ეპოვა. ერთი სოფლიერი კასაბი
Line of edition: 6     დახუდა, ზროხისა სასყიდლად იარებოდა, მას ევედრა:
Line of edition: 7     წყალი მომიტანე და გასამრჯელოს მოგცემო. მან დიაცმა
Line of edition: 8     ფლურთა კოკაში დება არა იცოდა, მას კასაბსა მის/ცა და      Page of alt.ed.: T_289
Line of edition: 9     წყლის მოღებად წავიდა. კოკაში რაკუნის ჴმა ისმოდა, წამობერტყა,
Line of edition: 10     კოკიდამ ფლურის ჩაჴვი წამოვარდა. / ჴელთა აიღო,      Page of alt.ed.: D_566
Line of edition: 11     მძიმე იყო, უბესა ჩაიდვა დიდის სიხარულითა, და თქუა:

Line of edition: 12
ლექსი

Line of edition: 13        ბედი მას ჰქვიან, რომ კართა მოადგეს დაუშრომელად,
Line of edition: 14        თვარა მრავლის ცდით ნაშოვნსა რაღა უწოდო რომელად?!

Line of edition: 15        მადლი ღ(მერ)თსა რომელმან უყუედურად და მედად ესოდენი
Line of edition: 16     წყალობა მომანიჭაო. აწე ამა ბედისა შესწრებისათჳს
Line of edition: 17     მადლობა სხვარიგად ჴამს შევსწიროო, და არ გავლაღდე და
Line of edition: 18     ჩემ/ის ჴელოსნობიდამ ჴელი არ ავიღოო. იგი ფლურები თჳსის      Page of alt.ed.: A_362
Line of edition: 19     დაჭირების დღისათჳს საგძლად შეინახა, და სიხარულითა და
Line of edition: 20     სიხარბით მას დიაცსა კოკა და წყალი ვეღარ მიუტანა, და
Line of edition: 21     დაავიწყდა. პირველ რომე ზროხის ფასი წამოეღო, მით ერთი
Line of edition: 22     მსუქანი უსხი იყიდა და თჳსის სახლისაკენ აემზადა. საგონებელსა
Line of edition: 23     ჩავარდა და იტყოდა: თუცა თან ვიქონიო, ნიადაგ შიში
Line of edition: 24     მექონების, და თუცა ქალაქთა ვისმე მივაბარო, მისის სიშორით
Line of edition: 25     გული არ გამიძლებს და ვერცა ვის ვენდობი ანაბარად
Line of edition: 26     მივაბაროო. თქუა:

Line of edition: 27
ტაეპი

Line of edition: 28        ამ ჟამს დანდობა არ არის, ნუ ეძებ, ესე გეკმარის!

Line of edition: 29        მაშე ესე უმჯობესია: ჩაჴვი ესე ამა უსხსა ჩავანთქა და რა
Line of edition: 30     შინ მივიდე, დავკლა და ფლურის ჩაჴვი უვნებელად ამოვიღოო.
Line of edition: 31     მერმე უსხი იგი დასცა და ჩახვი ჴაჴათა ჩასჩარა და
Line of edition: 32     ძალად ჩაანთქა და გაემგზავრა. წინ შვილი შემოეყარა, -- სოფელში
Line of edition: 33     რაღაცა საქმე ქნილიყო და მას კასაბსა იგი მოსამართლეს/თან
Line of edition: 34     უნდა გაეგო, შვილმან იგი უამბო. თჳთ ქალაქსა
Page of edition: 968   Line of edition: 1     გაბრუნდა და უსხი შვილსა მიაბარა. მაშინ მჴუნელი იგი
Line of edition: 2     თჳსით მოყურებიანად სოფლიდამ მოვიდოდა. აღთქმა თურე
Line of edition: 3     დაედვა ერთისა უსხისა მსხუერპლად შეწირვა. რა ის უსხი
Line of edition: 4     ნახა, შეევაჭრა, და რაცა კასაბისა შვილმა ფასი დასდვა, მან
Line of edition: 5     მაზედ მცირე რამე დაუსართა, მოიყიდა და შინ მიიყვანა;
Line of edition: 6     მსხვერპლის ქნად გაემზადა. მაშინღა თჳსი ფლურები მოაგონდა,
Line of edition: 7     კოკიდამ გამოღება მოინდომა. რაგინდ მრავლად ეძებდა,
Line of edition: 8     უფრორე მცირედსა ჰპოებდა. ცოლსა ჰკითხა: /      Page of alt.ed.: T_290
Line of edition: 9        -- ესე კოკა რად იჴმარეო? -- ცოლმა უთხრა:
Line of edition: 10        -- შენ რომ საჭმლის მომზადება მიბრძანე, მისთჳს წყალზე
Line of edition: 11     გავგზავნეო.
Line of edition: 12        რა ეს მოისმინა, სულთქმისაგან შავი კუამლი ამოედინა და
Line of edition: 13     ფლურების დაკარგვის მწუხარებითა თუალთაგან მწარე ცრემლი
Line of edition: 14     მოედინა. მისს ესეთსა საქმისა ქმნისათჳს ბრძენთა გონება,
Line of edition: 15     მისი მჭვრეტელი, იცინოდა. თქმულა:

Line of edition: 16
ლექსი

Line of edition: 17        რომელიც კაცი უნჯთათჳს ტირს, ვაებს, სულთქვამს კუნესითა,
Line of edition: 18        თავსავე თჳსსა გასცინებს, ცეცხლსა მოუდებს კუესითა!

Line of edition: 19        მჴვნელმან მან, დიდს ხანს ცნობა-მიღების ზღუათა დანთქმულმან,
Line of edition: 20     გონებათა / დამზირა და შეღონებისა ცეცხლითა იწოდა.      Page of alt.ed.: D_567
Line of edition: 21     რა ცნობას მოვიდა, მის მოსავლისა მოთმენა მოიპოვა,
Line of edition: 22     ღ(მერ)თს მადლობა შეწირა, თქუა:

Line of edition: 23
ტაეპი

Line of edition: 24        დაუთმე ღ(მერ)თსა, აცადე, მისი უხვება აცადე.²⁶¹^*

Line of edition: 25        მერმე ზროხა იგი მსხვერპლად რა დაკლა და დანით მუცელი
Line of edition: 26     გაუპო, ფლურის ჩაჴვი გამოვარდა. მას კაცსა სიხარულითა
Line of edition: 27     გული გარდუბრუნდა და დაეცა. რა მობრუნდა და ცნობას
Line of edition: 28     მოვიდა, ჩაჴვი აიღო, გაჰჴოცა და გაჴსნა, ფლურები გამოყარა,
Line of edition: 29     აღრიცხა და მალემალ აიღებდა, აკოცებდა და თუალთა
Line of edition: 30     დაიდებდა და ეტყოდა

Line of edition: 31
ტაეპთა

Line of edition: 32        ნუმცა ეწევის ავია შენს დღეთა შენაზავია.

Page of edition: 969
Line of edition: 1        გაჰკვირდა და თქუა:
Line of edition: 2        -- ამა ჟამთა ესეთი გასაოცარი საქმე არა ქნილაო, და არცა
Line of edition: 3     ესეთი უცხო თუალთა უნახავს, და არცა ესეთი გასაცვიფრებელი
Line of edition: 4     ყურსა მოსმენიაო, რომე ესე ილეკრო მე ეგრეთვე უკლებელად
Line of edition: 5     მომივიდაო. აწ ამას იქით ამისი დასამარხავი ადგილი
Line of edition: 6     ჩემისა წელისა კიდე აღარასად იპოებისო, არცა უამისოდ
Line of edition: 7     ჩემი გაძლება წამსაცა შინა აღარ იქნებისო! / თქუა:      Page of alt.ed.: T_291

Line of edition: 8
ლექსი

Line of edition: 9        შენს მოშორვებას ვერ გავსძლებ, წამსა ვერ გაგეყრებია,
Line of edition: 10        სულისა უსაწადლესო, ნახვად მალ შეგეყრებია!

Line of edition: 11        მასუკან მჴვნელი იგი ფლურთა მათ აღარ მოიშორვებდა.
Line of edition: 12     ამისთჳს ცოლი / სიტყუასა უგებდა და ეტყოდა:      Page of alt.ed.: C_571
Line of edition: 13        -- თუცა შენ მართლიად ღ(მრ)თისა მინდობილი ხარ, რასათჳს
Line of edition: 14     ღ(მრ)თისა მინდობასა არა იკმაებ და უნჯთა და ფოლთა მინდობიხარ?
Line of edition: 15     ესე სიცრუვეა. საშოვარისა იმედი მოწყალის საუნჯისაგან
Line of edition: 16     ჴამს უნდა გქონდესო, ამისთჳს რომე, რაიცა შენი განწესებულია,
Line of edition: 17     მაზედა არცარა დაგმეტდების და არცარა
Line of edition: 18     მოგაკლდებისო.
Line of edition: 19        მჴვნელმა უთხრა:
Line of edition: 20        -- ჵი, დიაცო, განწესებულისა მოცდასა სარგებელი არა
Line of edition: 21     აქუს. იგი უმჯობესია, ვისცა რამ აქვს, მისსა მოვლასა უნდა
Line of edition: 22     ეცადოსო და იგავით ღვინო მინდობის ჯამით შესვასო. უთხრა:

Line of edition: 23
ლექსი

Line of edition: 24        ღმთის მინდობა უმჯობეა ყოვლს საუნჯეს დამარხულსა,
Line of edition: 25        რომელიცა ქონება აქვს, ხამს არ ბნევა დანახულსა.

Line of edition: 26        ცოლმა აღარა უთხრა რა. მჴვნელმა ფლურის ჩაჴვი წელთ      Page of alt.ed.: A_363
Line of edition: 27     შემოიკრა და თჳსსა მუშაკობასა ჴელყო. ერთსა დღესა წყალში
Line of edition: 28     ბანება იწყო და ჩაჴვი მდინარისა კიდესა დადვა. რა ბანება
Line of edition: 29     გაასრულა, ტანს ჩაიცვა, ჩაჴვი მუნ დარჩა და თჳთ წავიდა.
Line of edition: 30     ერთსა მწყემსსა ცხუარი წყალთა სასმელად მოჰყუანდა, ჩაჴვი
Line of edition: 31     მუნ მდებარე ნახა, აიღო და მხიარული ჩქარათ თჳსისა ფარეხისაკენ
Line of edition: 32     წავიდა. რა მივიდა, დათუალა, სამასი ფლური იყო.
Line of edition: 33     ესრე განიზრახა: ვისცა ესე / სიხარულით შეუსკუნია და ამას      Page of alt.ed.: D_568
Line of edition: 34     თუცა ან ერთსა მოვაკლებ, ნასკულობისა სისრულესა მოაკლდების
Page of edition: 970   Line of edition: 1     და მერმეღა რითღა შესრულდებისო? როსცა დამეჭირების,
Line of edition: 2     მაშინღა ვიჴმარებო! მერმე შეკრა და უბეთა ჩაიდვა,
Line of edition: 3     და დადუმების მიწა ბაგეთა დაიყარა და თჳსსა მწყემსობასა
Line of edition: 4     ჴელი მიჰყო.
Line of edition: 5        რა მჴვნელსა მას ოქრო იგი მოაგონდა, გული სისხლითა
Line of edition: 6     აევსო, და ნავღლისა წვიმასა თუალთაგან ალეშხებდა, და აღბორგებული
Line of edition: 7     აქა-იქ რბოდა, ეძებდა და საწადელს ვერ შეხუდა
Line of edition: 8     და იმედგარდაწყვეტილი თჳსსა სახლსა წავიდა და ყოველივე
Line of edition: 9     ცოლსა უამბო. თავად ცოლი ამ საქმეზედ ემდუროდა. რა ეს
Line of edition: 10     ესმა, საყუედური გაუმრავლა და ეტყოდა: /      Page of alt.ed.: T_292
Line of edition: 11        -- ჱე, უბედურო, ფლურნი ძუნწებრ შეინახე და ესოდენი
Line of edition: 12     პატიჟი გამოგუარონინე, არ გუასვი, არ გუაჭამე და აწ ცუდად
Line of edition: 13     გარდაგეა̀ და თუალთა სისხლისა ცრემლისა დინება რაღა
Line of edition: 14     სარგებელიაო?
Line of edition: 15        ქმარმა უთხრა, მართალსა იტყვიო. უთხრა:

Line of edition: 16
ლექსი

Line of edition: 17        მოშორვების ჭირს გავები მართებულად და გზიანად,
Line of edition: 18        რა მქონდა, ღ(მერ)თს არ ვმადლობდი, მისთჳს ჩავარდი ზიანად.

Line of edition: 19        დავაშავე მისი შენახვა, და ცოლსა და შვილსა არ მოვაჴმარე.
Line of edition: 20     არა ჭკუისმყოფელი ამას არ იქმოდა. მე სიხარბით ეს მომივიდა.
Line of edition: 21     ოქროსა ჩაჴვსა წელზე არავინ შეირტყამს, არცა დღე
Line of edition: 22     და ღამ მიწყივ ნაღვლიანად იქნების, ამისთჳს რომე წარმავალისა
Line of edition: 23     მოსვენებისათჳს ილეკროს ზრუნვა თავს დაიდვას. ვინ
Line of edition: 24     იცის, სოფლისა ვითარებისაგან ერთი სიჭრელე მოუჴდეს, მისის
Line of edition: 25     გულის მაგალითზედ არ დასახულიყოს; ჩემებრ ესეთსა
Line of edition: 26     გასაკვირვალს მორევთა ჩაიჭრას, რომე კიდეთა გასვლისა
Line of edition: 27     ღონე ვეღარ დაიდგასო. თქუა:

Line of edition: 28
მრჩობლედი ფისთიკაური

Line of edition: 29        პატიოსანი თუალი ვისაც აქვს, კულავ ლითონისა თხრასა ცდილობენ,
Line of edition: 30        მეტი უნდათ და მეტსა შურებიან, მეტსა ნავღელსა გაიწილობენ.
Line of edition: 31        ღვინო და რძენი რადგან წინა უდგსთ, სისხლს რათაღა სმენ, მეშმაგებიან,
Line of edition: 32        რად აგროებენ გაუძღომელად, ჭირს თავს მისცემენ, მაგრა დგებიან!
Line of edition: 33        მოისვენონ და შვებას ეცადნენ, ლხინი დაიდვან ამად წინარე,
Line of edition: 34        ცოტას დასჯერდენ, ნავღელს არ სჭამდენ, ნიადაგ იყოს მოუწყინარე!

Line of edition: 35        მერმე მჴვნელმან მან დიდი სინანული იწყო, და ღ(მერ)თსა
Line of edition: 36     მადლობა შეწირა და ვეცხლისა შეუნახაობისა აღქთმა ყო:
Page of edition: 971   Line of edition: 1     და რაღაცა იშოვნოს, იგი ზომიერად წარაგოს და მინდობის
Line of edition: 2     გზასა დასჯერდეს, და თჳსი თავი ღ(მრ)თის სასოზედ დაამტკიცოს
Line of edition: 3     და სარწმუნოებისა ქადაგთა სმენა შეიწყნაროს. იტყოდა

Line of edition: 4
ტაეპსა

Line of edition: 5        დაჯეგ და თავი მიანდევ ღ(მერ)თსა ყოვლისა გამგესა.

Line of edition: 6        მუნ მწყემსი იგი ცხოვართა აძოებდა და ფლურები უბეთა
Line of edition: 7     ედვა; და ცხოვარი ძოვას მიჰყუა და ერთსა ორმოსა პირსა
Line of edition: 8     მიადგა. ნახა, შორით ცხენოსანნი ვინმე მოდიოდნენ. მწყემსი
Line of edition: 9     ფლურთა წახმისათჳს შეშინდა / და ჩაჴვი იგი ორმოსა შიგა      Page of alt.ed.: D_569
Line of edition: 10     ჩააგდო. / მზეცა დასლვასა ზედა იყო, ცხუარი ფარეხსა მიაშურა.      Page of alt.ed.: T_293
Line of edition: 11     მაშინ თურმე მჴუნელი იგი სითგანმე მოვიდოდა, ძლიერმა
Line of edition: 12     ქარმა მობერა, და ქუდი მოსტაცა და მას ორმოსა შიგა
Line of edition: 13     ჩააგდო. მჴუნელი ქუდისათჳს ორმოსა ჩავიდა, ქუდის ძებნასა
Line of edition: 14     შიგა ჴელი ჩაჴვსა მოახვედრა. ითქუა:

Line of edition: 15
ტაეპი

Line of edition: 16        კაცსა ქარვისა მძებნელსა ჴელთ შეხვდა იაგუნდია.

Line of edition: 17        ღ(მერ)თსა დიდი მადლობა შეწირა, და შინ მივიდა და ყოველივე
Line of edition: 18     ცოლსა უამბო, და რა დათუალეს, სამასი ფლური იყო.
Line of edition: 19     მჴვნელმან თქუა:
Line of edition: 20        -- დიდება მოწყალებასა ღ(მრ)თისასა! რავდენიცა დავკარგე,
Line of edition: 21     ეგოდენი ფლური მომიბოძაო. მაშე, რაჲცა აღმითქუამს, აღვასრულებო.
Line of edition: 22     რომელიმე ცოლ-შვილს მოაჴმარა და ზოგი რამ
Line of edition: 23     სამადლოდ გასცა. ასიღა ოდენ / ფლური დარჩა. მან მწყემსმა      Page of alt.ed.: A_304
Line of edition: 24     მას ღამესა ცხოვართათჳს იურვა. დილეულ მხიარულმა ორმოს
Line of edition: 25     მიმართა და თჳსი პირშვენიერი იოსებ ვეღარა ნახა. რუბენისაებრ,
Line of edition: 26     ტიროდა და თქუა: მე დღეის წაღმა რაღა სიცოცხლე
Line of edition: 27     მექნების? სასურველისა სულის დგმის სიმწარეში ჩავარდნითა
Line of edition: 28     მოსვენება ვითღა შემეძინებისო?! თქუა:

Line of edition: 29
ფისთიკაური

Line of edition: 30        მე საშოვარსა აღარ მოველი, უსასო ვიქმენ ოქრო-ვეცხლისა,
Line of edition: 31        რადგან რაც მქონდა, ისიც მიმეღო, თუალთა არ მომხვდა წვერი ვერც ხლისა.²⁶³^*

Page of edition: 972
Line of edition: 1        მრავალსა ხანსა შტერსავით ვლიდა და მერმე მოწყენილი
Line of edition: 2     ქალაქისაკენ წამოვიდა. გზამან მის მჴვნელისა კართა გამოვლო.
Line of edition: 3     მჴვნელსა მას წესად ეპყრა: ვინცა მის კართა მივიდის,
Line of edition: 4     აწვივის, საჭმელი მიართვის და მერმე ამბავი გამოჰკითხის.
Line of edition: 5     მაშინ მწყემსიცა იგი შეიწვივა და წესისაებრ სიტყუა აუბა.
Line of edition: 6     მწყემსმაცა პასუხნი მიუგო, მაგრამე მოწყენა შეეტყობოდა: საუბარშია
Line of edition: 7     ცრემლთა ნიჟი სდიოდა. მჴუნელმან მისი ცრემლაობისა
Line of edition: 8     მიზეზი ჰკითხა. მან უთხრა:
Line of edition: 9        -- რა ვქნა, რომე არა ვწუხდე, ანუ არა ვიურვოდეო?
Line of edition: 10     უთხრა:

Line of edition: 11
ლექსი

Line of edition: 12        რაცაღა მე დამემართა, თუ სოლომანს დამართოდა,
Line of edition: 13        იგიც ეზომს იტირებდა, თუალთა კილო დამართოდა. /²⁶⁴^*      Page of alt.ed.: T_294

Line of edition: 14        სამასი ფლური მაქუნდა გულისა გამაძლიერებელი და სულისა
Line of edition: 15     განმასუენებელი და თუალთა ჩინისა მომცემელი, ყოველივე
Line of edition: 16     სასიხარულო ჩემი მისგან იყო. დღესა ერთსა, უწყალოთა
Line of edition: 17     კაცთა შიშის გამო, ორმოთა ჩავაგდე, მერმეღა ვეძიე
Line of edition: 18     და კუალიცა ვერა ვპოეო. -- მჴუნელი ჩქარად ადგა, ცოლთან
Line of edition: 19     მივიდა და ეგრე უთხრა:
Line of edition: 20        -- ფლური, / რომელი ვპოე, მე უცოდველი მეგონა, რომელიმე      Page of alt.ed.: D_570
Line of edition: 21     წარვაგე; ამა სტუმრისა ყოფილა და ჩუენ უმეცრებისა
Line of edition: 22     გზითა ცოდვისა მორევთა ჩაცვინულვართო. აწ სამართალი
Line of edition: 23     ეს არის, რაღაცა მცირედი დაგურჩომია, იგი მაშინც მივსცეთო
Line of edition: 24     და ესე საქმე ხუაშიადად დავიმარხოთ, არ გამოცხადდეს,
Line of edition: 25     ამისთჳს რომე სრულობით მიცემა აღარ ძალგვიცო.
Line of edition: 26        ცოლმა დია მოუწონა და ეგრე უთხრა:
Line of edition: 27        -- ნაპოვნი ხვასტაგი პატრონისავე ჴამს მიცემა და ჩუენ
Line of edition: 28     ღ(მერ)თსა მივენდოთ, რომელი ამისა წილ სხვასა მოგუცემსო.
Line of edition: 29     თქუა:

Line of edition: 30
ლექსი

Line of edition: 31        რომელმან თჳსი სიმართლე შეაკრას სასოებასა,
Line of edition: 32        საწადლის პირი მალ ნახოს, ვიდოდეს თუცა ებასა.

Line of edition: 33        მასპინძელმა ასი იგი ოქრო მწყემსსა საჩუქარის მსგავსად
Line of edition: 34     მისცა. მწყემსმან მან აღრიცხვა, ასი ფლური იყო. გაიხარა და
Line of edition: 35     გონებით თქუა:
Page of edition: 973   Line of edition: 1        -- ესე ბედისა ნიშია! რაჲცა მაკლია, მასცა ჴელთ ვიგდებ
Line of edition: 2     და ამას დაკრძალვით შევინახაო, რომე კულავცა ესეთი საჭმუნავი
Line of edition: 3     არა მომიჴდეს რაო.
Line of edition: 4        მერმე ცხვართა შესაპყრობელი კავი, რომელი ჴელთ ეპყრა,
Line of edition: 5     იგი გამოჴვრიტა და ოქრო მაშინ ჩადვა და შეაწება.
Line of edition: 6        ერთსა დღესა მდინარისა კიდესა ვიდოდა, კავი იგი მდინარესა
Line of edition: 7     შიგა ჩაუვარდა. გამოღებას ეცადა, ვერ მიუდგა და წაიღო.
Line of edition: 8     მდინარე იგი მის ქალაქის ზღუდეთა ჩავლიდა და მჴვნელი
Line of edition: 9     იგი მას შიგა ბანობდა. იხილა წყალ/სა ერთი ჯოხი მისკენ      Page of alt.ed.: C_574
Line of edition: 10     მიჰქონდა, გამოიღო და შინ მიიტანა. მისი ცოლი გბოლილსა
Line of edition: 11     აგბობდა და შეშა მოაკლდა. მან კაცმა ჯოხი იგი გატეხა
Line of edition: 12     ცეცხლის შესართავად. ანაზდად კალთა ეთერის მსგავსის ცეცხლის
Line of edition: 13     ფერის ოქროთი აევსო. დათუალა, ასი ფლური იყო.
Line of edition: 14     ღ(მერ)თს თაყუანი სცა, და მადლობა შეწირა და აგრევე უხუების
Line of edition: 15     ჴელი გაიჴსნა. სამს დღეს უკან მწყემსი იგი აგრევე მოვიდა.
Line of edition: 16     უფრორე მოწყენილმან ჯოხის წყალში ჩავარდნა უამბო.
Line of edition: 17        მასპინძელმა ჰკითხა: /      Page of alt.ed.: T_295
Line of edition: 18        -- ესე მითხარ, პირველ რომე ფლური დაგეკარგა, რომლისა
Line of edition: 19     მიზეზითა მონაგარი იყოო?
Line of edition: 20        მან უთხრა ნიშნოვან:
Line of edition: 21        -- მას წყალზედ ცხვარს ვასმევდი, და მუნ ვპოეო და ორმოსა
Line of edition: 22     ჩავაგდევ და ძოღან რომე ასი ფლური შენ მომეც, აწ
Line of edition: 23     იგიცა მდინარესა შინა ჩამივარდაო. -- მჴვნელსა გაეცინა და
Line of edition: 24     უთხრა:
Line of edition: 25        -- კურთხეულ არს ღ(მერ)თი, რომელი თჳსსა ნაჭირვებსა საქონელსა
Line of edition: 26     / არავის დაუკარგავსო! აწ სცან, ძმაო, იგი ჩაჴვი მე      Page of alt.ed.: D_571
Line of edition: 27     დამრჩა მას წყალზედა, და ორმოდამეც მე ამოვიღე, და ორასი
Line of edition: 28     დამეხარჯა, და ასი იგი დამრჩომოდა, რომელი შენ მოგეც; და
Line of edition: 29     ჯოხიცა იგი მდინარით მე გამოვიტანე, შენთჳს რომე წყალს
Line of edition: 30     მოეტაცაო.
Line of edition: 31        მწყემსი განკვირვებამა შეიპყრა და მერმე თქუა:
Line of edition: 32        -- ესე საცნაურად გამოცხადდა, სხვისა კერძსა სხუაჲ ვერ
Line of edition: 33     შესჭამ/სო!      Page of alt.ed.: A_365

Line of edition: 34
*
Line of edition: 35
* *

Line of edition: 36        ამა არაკისა წადილი ესე არს, საყუარელნო ჩემნო ამხანაგნო,
Line of edition: 37     მინდობის სათავნო ჴელით არ გაუშუათ და ფერჴი ღ(მრ)თის
Line of edition: 38     სასოების ბაკიდამ გარეთ არ გასდგათ, და ჟამთა ვითარება,
Page of edition: 974   Line of edition: 1     რომელი განგებასა და განსაცდელსა მოიღებს, მისი უმეცარი
Line of edition: 2     არ იყოთ, და სიცოცხლის სიგრძე კეთილად დაიცევით, და
Line of edition: 3     საქონელსა და შუენიერებასა ნუ მიენდობით, ამისთჳს რომე
Line of edition: 4     ყოველი საქმის სიმართლე განგების ფარდაგს უკან დაფარულიაო.
Line of edition: 5     თქუა:

Line of edition: 6
ტაეპი

Line of edition: 7        არავინ იცის, ხუალ და ზეგ რა მოვა, რა იქნებისა!

Line of edition: 8        მას დღეს ამა სიტყვითა დააღამეს, და მეორე დილასა, რა
Line of edition: 9     ძლიერებისა ერქუანთა მპყრობელმან მზის ყანა შვენიერებისა
Line of edition: 10     თერძულთა მრავალსახედ ყვითლად აღმოაბრწყინვა და ამბრისა
Line of edition: 11     მფშუელსა ღამისა სიბინდის ნარდოვანსა და იოანსა ცის
Line of edition: 12     პირსა ფარდაგი დააფარა, უთქუამთ:

Line of edition: 13
ლექსი

Line of edition: 14        ოქროს ქვის ფერმა რა მზემა რა დააშუენა ზენანი,
Line of edition: 15        ვარსკულავთ ყვავილნი ივლტოდეს, ჩქარად დაიწყეს რბენანი.

Line of edition: 16        მათი იგი თანამოსაგრე მჴვნელის შვილი ზე ადგა და
Line of edition: 17     მოახსენა:
Line of edition: 18        -- თქუენ აქა მომისვენეთ, მე წავალ და ჩემისა მუშაკობითა
Line of edition: 19     დღეს აქა მოვიღებ რასმე, და ხუალე, რა შრომისაგან განსუენებული
Line of edition: 20     იყოთ, მაშინ თითომან შეძლებისაებრ საზრდელისათჳს
Line of edition: 21     ჴელი გაიძარითო.
Line of edition: 22        სხუანიცა მისსა რჩევასა მიემოწმნენ. მჴუნელისა შვილი
Line of edition: 23     ქალაქის კართა მიდგა და იკითხა:
Line of edition: 24        -- ამა ქალაქსა რა უფრო ძვირიაო? მათ უთხრეს:
Line of edition: 25        -- შეშასა კაი გასავალი აქუსო. -- წავიდა, ტყეთა შეშა დაკოდა,
Line of edition: 26     და ერთი ტვირთი მოიტანა და ათ დინარად გაყიდა, და
Line of edition: 27     საჭმელები რამ იყიდა და ამხანაგებთან გაეშურა. რა ქალაქისა
Line of edition: 28     კარი გამოვლო, კარზე დაწერა: "დღეს ჩემის მუშაკობის ფასი
Line of edition: 29     ათი დინარი მოვიგევ." წამოვიდა, ამხანაგებთან მოვიდა და მას
Line of edition: 30     დღეს მით ნახეს ლხინი.
Line of edition: 31        მეორე დღესა, რა ქუეყნისა დამაშვენებელმა მზის სინათლემა
Line of edition: 32     თემთა სიბნელე გაანათლა

Page of edition: 975
Line of edition: 1
ლექსი

Line of edition: 2        ახალი პირი გვიჩუენა მზემან ქუეყნისა მნათობმან,
Line of edition: 3        თავი გამოყო სარკმლითა მნათობთა ათჯერ ათობმან.

Line of edition: 4        იმ დილას მას მშუენიერს ჭაბუკს უთხრეს:
Line of edition: 5        -- აწ მასპინძლობა და ამხანაგთ-განსვენება შენია და ვნახოთ
Line of edition: 6     შენი კეკლუცობა რისა შემძინებელიაო?
Line of edition: 7        ყრმა იგი ადგა, ქუშად ქალაქისაკენ წავიდა და გონებით
Line of edition: 8     ზრახევდა და იტყოდა:
Line of edition: 9        -- მე ჴელთაგან არა ხელობა გამამივა, ჩემთა მოყუასთა
Line of edition: 10     ნება აღვასრულო, და ესეთსა ძნელსა საქმესა შევარდი... ანუ
Line of edition: 11     რას პირით შევიქცე და ანუ რომლითა საქმითა წავიდეო?
Line of edition: 12     თქუა:

Line of edition: 13
ლექსი

Line of edition: 14        კეკლუცობამ ჩემი საქმე შეკრა, ძნელად გამონასკუა,
Line of edition: 15        ენით ჩემით დაქადილი, ვით კობალი თავსა მასკუა.

Line of edition: 16        ესეთისა საგონებლითა ქალაქი შევლო და ერთსა უბანსა
Line of edition: 17     ზედა დაჯდა. ერთმან ლამაზმან და მდიდარმა ქალმა მუნ გავლო.
Line of edition: 18     რა მისი პირი გაიცადა, გული მოსტაცა, და სული წაართვა
Line of edition: 19     და ღვიძლთა ისარსავით დაესვა. მოთმენის სათავნო მისის
Line of edition: 20     ტრფიალების ქარმა გაუბნივა. თქმულა:

Line of edition: 21
შაირი

Line of edition: 22        ცეცხლი მოედვა უშრეტი თირკმელთა, ტყირპთა და გულთა,
Line of edition: 23        ზღვის ქვიშის ოდენს სულთქმიდა დანადაღარსა, დაგულთა,
Line of edition: 24        ცრემლითა რწყვიდა მინდორსა მას უმტევროსა, დაგულთა,
Line of edition: 25     და   ნატრობდა მისსა შეყრასა ბაღთა, თუ სახლთა დაგულთა!²⁶⁵^*

Line of edition: 26        თჳსსა მჴევალსა ეტყოდა:
Line of edition: 27        -- ხედავა, ამა უცხოდ შუენიერსა სახესა, რომლისა სიტუფრისათჳს
Line of edition: 28     ვარდსა ესრე შერცხომია, ბზესავით გაყვითლებულა
Line of edition: 29     და მისის ტანისა ზროსა უსულიანობითა კვიპაროზი
Line of edition: 30     უკუწბილების მწვირეთა დაფლულაო? უთხრა:

Line of edition: 31
ლექსი

Line of edition: 32        სარომან გული მიმტაცა, სულთა სათიბი გაძოა,
Line of edition: 33        ამ სარომ რუს პირს მდგარენი სარონი სულ გააძოა!²⁶⁶^*

Page of edition: 976
Line of edition: 1        თუცა მისის ბაგითა სიტყვა მოვისმინე, შაქარნარევი ლალი
Line of edition: 2     მექნების, თუცა მისის მელნის დაწერილი უსტარი წავიკითხე
Line of edition: 3     ძნელს ჭირს მოიღებს შუღლისა გამშლელსა. კურთხეული
Line of edition: 4     იყოს მისი პირი და მისი სახე! უთხრა:

Line of edition: 5
ლექსი

Line of edition: 6        ყუავილი, მწუანით შეცული, არა ვიცი რას შეუმკვია?
Line of edition: 7        ადამიანთა საწადი, ქაჯთაცა დასანუკვია!

Line of edition: 8        ჩემო მჴევალო, ესეთი ჴერჴი შემზადე, იგი ბოლოკარკაზი
Line of edition: 9     მახითა შეიპყრა, ხრიკითა რათმე უცხო იგი მოვინადიროთო!
Line of edition: 10        მჴევალმა მოუსმინა და მას ყრმასა თანა მივიდა და უთხრა:

Line of edition: 11
შაირი

Line of edition: 12        ჰე, მზეო ვინ ხარ, სით მოხუალ? ჩუენ გაგუაშმაგე ყოველი!
Line of edition: 13        ვისი ხარ ეგე ნათელი ვარდი, ცუარითა სოველი?
Line of edition: 14        ლერწამო, შაქარს ვისთვი[ს] სწვიმ, ვითა ჰაერი მთოველი,
Line of edition: 15     და   ლალის ბაგეთა დაძრვითა სიტყუასა რასმე მოველი.

Line of edition: 16        ეჰა, სატურფალო, ჩემა ბატონმა ჩემი თავი გაახლო და მოკითხვა
Line of edition: 17     მოგახსენა და ასრე შემოგითუალა: შენ ამ ქუეყანას
Line of edition: 18     უცხოსა გავხარ და სიმარტოე კაცთათჳს შესაწუხარია; მე ერთი
Line of edition: 19     სამხიარულო წალკოტი მაქუს, თუცა მობრძანდები, პატივითა
Line of edition: 20     დაგხვდები; შენისა ალერსითა მე სულსა ჩამიბრუნებ და
Line of edition: 21     შენ არა დაგაკლდება რაო.
Line of edition: 22        მან ვაჟმა უთხრა:
Line of edition: 23        -- ბრძანება მისი გათავდეს. არარა მიზეზი მიცს, უეჭველად
Line of edition: 24     გიახლებიო.
Line of edition: 25        მან დიაცმან საწვეულოდ წაიყუანა და ზარმელის დრომდე
Line of edition: 26     მუნ დაეყოვნა.

Line of edition: 27
შაირი

Line of edition: 28        ლხინი მათი რამ ენამ თქუას, ანუ შვება რით აღრაცხო?
Line of edition: 29        უმასპინძლა საკვირველად, მოუმზადა შესარაცხო;
Line of edition: 30        გული გულსა გაუყრია, სული სულსა ზედ შეაცხო,
Line of edition: 31     და   რადგან თორნე ცხელი ჰქონდა, პური ადრე გამოაცხო.

Page of edition: 977
Line of edition: 1        მან ქალმან ასი ფლური აჩუქა. მოგვიანოდ წასვლა მოუჴდა.
Line of edition: 2     ამხანაგთათჳს რაც ჴამდა, იყიდა. მანც ქალაქის კართა დაწერა:
Line of edition: 3     "ერთს დღეს ლამაზის ჭვრეტის ფასი ასი ფლურიაო."
Line of edition: 4        მესამესა დღესა ბრძენმა დიდვაჭარმა რა ატლასის ჭახრაკის
Line of edition: 5     კარი გახსნა და მზის სარასალი და შადი მაღლის ცის
Line of edition: 6     დუქანზედ ქუეყანის ბაზრის ვაჭართა გარდმოუკიდა

Line of edition: 7
ლექსი

Line of edition: 8        ცის კამარიდან ითოვა სპეკალნი ნაძვირფასევი,
Line of edition: 9        მბრუნავის სავაჭროდამე ჴმა ისმა ლხინთმოსასევი!

Line of edition: 10        დიდვაჭრის შვილს უთხრეს:
Line of edition: 11        -- დღეს შენის მეცნიერებისა და ჭკუვის სტუმარნი ვართო.
Line of edition: 12        იგი ადრე ადგა და ქალაქის კართა მივიდა, მიხედ-მოხედვით
Line of edition: 13     იარებოდა. ნახა ნავი ერთი მომავალი, მრავლისა სავაჭროთა
Line of edition: 14     დატვირთული, წყალთაგან გამოიღეს. მათ ქალაქისა
Line of edition: 15     კაცთა სყიდვა ეწადათ, ცილება შექნეს და მან ღირებული
Line of edition: 16     ფასი მისცა და მოიყიდა. მასვე დღეს ილეკროზე გაცუალა და
Line of edition: 17     ათასი ფლური სარგებელი მოიგო. მოყუასათჳს რაცა უჴამდა
Line of edition: 18     იყიდა და ქალაქის კართა დაწერა: "ერთს დღეს ჭკუამ და მეცნიერებამ
Line of edition: 19     ათასი ფლური მოიგოო".
Line of edition: 20        მეოთხეს დღესა, რა ვარსკვულავთ მეფე მეოთხის ცისა ხარისხთა
Line of edition: 21     აღჴდა²⁶⁷^* და საჴელმწიფო დროშა სფეროსა ზედა
Line of edition: 22     ამართა

Line of edition: 23
ლექსი

Line of edition: 24        ალიონმა ვეცხლის კაბა შეიმოსა, მოიბლარდნა,
Line of edition: 25        ოქროს ხვირი თავს დაიდგა, გარ სპეტაკი მოიხარდნა.

Line of edition: 26        მაშინ მათ ჴელმწიფის შვილს უთხრეს:
Line of edition: 27        -- შენ რადგან ღ(მრ)თის მინდობილი ხარ და ჭკუისა და ჴელოსნობის
Line of edition: 28     წესთა სარგებელი არად გჩანს. მაშე რადგან ეგე
Line of edition: 29     სჯობს, დღეს ჩუენად მასპინძლობად გაემზადეო.
Line of edition: 30        მათს სიტყვაზედ ადგა და დიდის სარწმუნოებითა და სასოებითა
Line of edition: 31     და ღმრთის მინდობით ქალაქისაკენ წავიდა. მაშინ თურე
Line of edition: 32     მის ქალაქისა ჴელმწიფე მომკუდარიყო და უმკვიდროდ
Line of edition: 33     დარჩომილნი მოქალაქენი მისი მგლოიარე იყუნეს. უფლისწული
Line of edition: 34     კადნიერად ჴელმწიფის კარს მიდგა და ერთსა კუთხეთა
Line of edition: 35     მდუმრიად დაჯდა. რა მეკრემა ნახა, ყოველნი მწუხარედ
Page of edition: 978   Line of edition: 1     მტირალენი და მგლოიარენი, და იგი ყმა უცრემლო და მოუწყინრად
Line of edition: 2     მჯდომელი, ესრე თქუა: ჭაბუკი იგი ნუთუ მსტოვარი
Line of edition: 3     იყოსო? წაიყუანა და ერთსა სახლსა დააპატიმრა. უფლისწულმან
Line of edition: 4     ესე ტყუეობის ცეცხლი მოთმინების წყლითა დაშრიტა და
Line of edition: 5     იტყოდა

Line of edition: 6
შაირსა

Line of edition: 7        თუ უმეცარმა საქმე ქნას, ამპარტავნული რიგია,
Line of edition: 8        ჩემგან მოთმენა წესია, გული ამაზე მიგია;
Line of edition: 9        საკიცხელს რასმე იტყოდეს, რაც არა მშუენის იგია,
Line of edition: 10     და   ყრუსავით ყურთა დავიჴშავ, ვითამცა არ გამიგია.

Line of edition: 11        რა მათ მკუდარი გაიტანეს, სასახლე ცარიელი დარჩა და
Line of edition: 12     უფლისწული მუნ ერთსა სახლთაგანსა ჯდა, გამოვიდა და სრათა
Line of edition: 13     და მიდამოთა სინჯევდა. მეკრე მოვიდა, მოარული რა ნახა
Line of edition: 14     ეჭვი გაუმრავლდა, შეიპყრა და საპყრობილესა დააბა.
Line of edition: 15        რა დაღამდა და ჴელმწიფის შვილი თჳს მეგობრებთან ვეღარ
Line of edition: 16     მივიდა, ერთმანერთს უთხრეს:
Line of edition: 17        -- საბრალო მას ყრმასა თჳსი საქმის საფუძუელი მინდობაზედ
Line of edition: 18     დაედვა და მისთჳს არას ეცადა, და თურე ვერა იშოვა რა
Line of edition: 19     და სირცხვილისაგან აღარ მოვიდაო. ნეტამცა მისთჳს არა გუეთქუა
Line of edition: 20     რა და მისი მოწყალე გული არ შეგუეწუხებინაო.
Line of edition: 21        ესეგუარად საზრახავად ენასა აუბნებდენ, და მუნ უფლისწული
Line of edition: 22     საპყრობილესა შინა ბადეთა გაბმული იყო და საგონებლითა
Line of edition: 23     ამხანაგთა მოციქულსა უგზანიდა. ეტყოდა

Line of edition: 24
ლექსსა

Line of edition: 25        ჩემი ამბავი იუწყეთ ფრინელთა კორდთა მსხდომელსა,
Line of edition: 26        თქვენებრ მსტუენელი გალიას ზის თქუენგან მიუნდომელსა.

Line of edition: 27        მეორე დღესა მის ქალაქისა დიდნი და მცირენი, გამგენი
Line of edition: 28     და დიდებულნი შეითქუნეს, და რადგან მათს ჴელმწიფეს ნათესავი
Line of edition: 29     არ დარჩომოდა, სხვის პატრონისა მოძიებასა ცდილობდენ.
Line of edition: 30     მაშინ მეკრე წადგა და მოახსენა:
Line of edition: 31        -- გუშინ მსტოვარი დავიჭირე, ჯერეთ ეგე რჩევა დაიდუმეთ
Line of edition: 32     და მისი იურვეთ, არამცა ამხანაგნი ჰყუეს და თქუენი
Line of edition: 33     რჩევა სცნან, მით დაგუაზიანონ, რამე სიფრთხილე ჴამსო.
Line of edition: 34        მათ მოყუანა უბრძანეს: ვნახოთ და ვიცნათ, რაძი კაციაო.
Line of edition: 35     წავიდა და საპყრობილით გამოიყუანა და მუნ წარმოუდგინა.      Page of alt.ed.: T_300
Page of edition: 979   Line of edition: 1     რა მათმა თუალმა მისი სახე და ასაკი ნახეს, მისი მსტოვარობა
Line of edition: 2     არ დაიჯერეს და თქუეს:
Line of edition: 3        -- ესეთი პატიოსანი და გუარიანი და აერშუენიერი ეგეთსა
Line of edition: 4     საქმესა არ იკადრებსო. -- პატივი მიაპყრეს, ჰკითხვიდეს
Line of edition: 5     ვინაობასა და სადაურობასა და მუნ მისვლის მიზეზსა და
Line of edition: 6     ეტყოდეს

Line of edition: 7
შაირსა

Line of edition: 8        ვინ ხარ, სით მოხვალ, რა გინდა, ეგზომ ტურფა და მწყაზარი?!
Line of edition: 9        მუნ გაანათლე ქალაქი, ჩუენი შუკა და ბაზარი.
Line of edition: 10        ვინცა შენ გიჭვრეტს, ელხინოს, რაც სჭირან სულთშესაზარი,
Line of edition: 11     და   დაჯეგ და გუკურნე მკურნალად, ვით სამსალასა ფაზარი!

Line of edition: 12        მან, რომელიცა ჴელმწიფური წესი იყო, ეგრეთ პასუხი
Line of edition: 13     მიუგო, თჳსი გუარი და ნათესაობა გამოუცხადა. მამის სიკუდილი
Line of edition: 14     და ძმისაგან შეშინებით წამოსვლა ყოველივე უამბო.
Line of edition: 15     თურე მუნ მის ქუეყანის დიდებულნი და მჴედარნი მამის
Line of edition: 16     მისის სამსახურად ყოფილიყუნენ და მისი ნაკეთუარი და სიკეთე
Line of edition: 17     მოაგონდათ, მისი ადგილი და გარიგება ყუალა ენახათ. რა
Line of edition: 18     მისგან ესე მოისმინეს, იცნეს და სხუათა მათ, რომელთა არა
Line of edition: 19     ენახათ, მათი საქმე და ამბავი წარმოუთხრეს. რა ყოველთა
Line of edition: 20     ესე მოისმინეს, დიდად გაიხარეს და ერთჴმად შეითქუნეს და
Line of edition: 21     თქუეს:
Line of edition: 22        -- ამა ქუეყნისა პატრონად და ჩუენად ჴელმწიფედ ღ(მერ)თსა
Line of edition: 23     ესე მოუცემია და ტახტისა და გვირგვინის საფერი ეს არისო, --
Line of edition: 24     დიდგუარი და მაღლის ტომისა; მისი საქუელე შუბლთა აჩნია
Line of edition: 25     თემთ მაშენებლობა და ქუეყნისა მპყრობელობა, სამეფოს გამგეობა
Line of edition: 26     და სიმჴნისა ქონება, გავს, არას თუალითა ესეთი არა
Line of edition: 27     ნახულაო. მოახსენეს:

Line of edition: 28
ლექსი

Line of edition: 29        სოლომან თქმულა პირველად მეფე ბრძენი და ქებული.
Line of edition: 30        ჩუენ მისი მსგავსი გიპოვეთ, მითი ვართ იმედებული.

Line of edition: 31        მასვე დღესა დალიჭთა დასვეს და გაიჴელმწიფეს, და ესეთი
Line of edition: 32     საპატრონო ესრე ადვილად ჴელთ მიეცა, ღ(მრ)თის მინდობითა
Line of edition: 33     ესეთი ბედნიერობა ზეგარდამო მოეცა. რომელიცა მინდობისა
Line of edition: 34     საქმესა ზედა ჴერჴსა დაამტკიცებს. იგი ორისავე სოფლისა
Line of edition: 35     მოსავალსა მოისთლობსო და ჴორციელსა და სულიერს
Line of edition: 36     საწადელს შეესწრებისო. თქმულა

Page of edition: 980
Line of edition: 1
შაირი

Line of edition: 2        თუ კაცმან მინდობის კლიტე ჴელთ იგდო სასოებითა,
Line of edition: 3        სვის უნჯთა კარნი გაიხვნას, სად სპეკალი ძეს დებითა,
Line of edition: 4        სიმართლის ჩოგნით სოფლისა მოედანს დაქადებითა,
Line of edition: 5     და   ბუდისა ბურთი მოსტაცოს მოყუასთა წაკიდებითა.

Line of edition: 6        მას ქალაქსა წესი იყო, რა მეფესა დასმიდენ, პირველსავე
Line of edition: 7     დღესა თეთრსა პილოთა აღსვემდენ და ქალაქთა მოიარდა.
Line of edition: 8     ამასცა ეგრე უყუეს. რა მას ადგილსა მიიწია, სადა მისი მეგობართ
Line of edition: 9     წერილი იყო წაიკითხა და მწერალსა მანცა ესე დაწერად
Line of edition: 10     უბრძანა მას კართა ზედა: "თუცა მუშაკობასა, კეკლუცობასა
Line of edition: 11     და ჭკუასა მისაცემელი ძალუცს, ღ(მრ)თის მინდობა თუცა
Line of edition: 12     ერთსა ღამესა საყუედრელად ფერჴშეკრვით საპყრობილესა
Line of edition: 13     დასვამს, ბოლოდ სამეფო პალატად ოქროსა საყდართა აღიყუანებსო".
Line of edition: 14     -- მერმე დარბაზს მიბძანდა, დალიჭთა დაჯდა და ქუეყანა
Line of edition: 15     გააგო. უთქუამთ:

Line of edition: 16
შაირი

Line of edition: 17        სვემან გავალაკს რა დასვა, წადგა და მიულოცაო.
Line of edition: 18        ჰრქუა: ქუეყნის პყრობას შენ ღირს ხარ, ეჰა თემისა მოცაო,²⁶⁸^*
Line of edition: 19        ვით სხვათ უქნია მეფეთა, შენცა ქენ ავთ აჴოცაო,
Line of edition: 20     და   აჰა, საქმობის ჟამია, სპათა გაგების დროცაო!

Line of edition: 21        თჳსი პირველი მეგობარნი მოიჴმო და დიდვაჭრის შვილი
Line of edition: 22     ვეზირის ამხანაგად შექნა; მჴუნელის შვილი სამუშაკოთა კომენტარათ
Line of edition: 23     და თჳსის მოსავლის გამგედ დაადგინა; მშვენიერსა
Line of edition: 24     და კეკლუცს ჭაბუკსა პატიოსანი სამოსელი შემოსა. და მრავალი
Line of edition: 25     უბოძა და ესრე უბრძანა:
Line of edition: 26        -- მეგობრის მოშორვება ძნელია, მაგრამ შენი ამ ქუეყანას
Line of edition: 27     დგომა ჩხუბს რასმე ასტეხს, ამისთჳს -- მრავალი დიაცნი შენსა
Line of edition: 28     შვენებასა ზედა სცთებიან და... თავის ცოდვა და მერმე
Line of edition: 29     შფოთი ადგება და სამჯობინარო არ არისო.
Line of edition: 30        მერმე დიდებულნი მოაწვივნა, ნადიმი დაიდვა და ლხინი
Line of edition: 31     გამართა და უბრძანა:
Line of edition: 32        -- მე მრავალნი კაცნი ჭკვითა, მეცნიერობითა და სიმჴნითა
Line of edition: 33     მჯობან და უკეთესი არიან, მაგრამ ქუეყანა ღ(მრ)თისა განგებითა
Line of edition: 34     იშოვების და მისის მოწყალებით მიეცემისო, ვითა ეს

Line of edition: 35
შაირი გამოაჩენსო

Line of edition: 36        ჰე, ღ(მერ)თო შენ ხარ მიმცემი ყოელთა კაცთა ბედისა,
Line of edition: 37        მეფე, მონათა, მწირისა, ბრძნისასა, თუ ვითმე ყბედისა, /      Page of alt.ed.: T_302
Page of edition: 981   Line of edition: 1        სხვა დასცი, სხვა აამაღლი, ნაშობნი ერთის დედისა,
Line of edition: 2     და   შენგან ითხოვენ წყალობას ყოველნი ზედამხედისა!

Line of edition: 3        ჩემი ამხანაგნიცა ეცადნენ, შრომითა და რუდუნებითა მცირე
Line of edition: 4     რამე სარჩო მოიშოვეს. მე არცა ჩემისა ცოდნითა, არცა
Line of edition: 5     ღონისძიებითა, არცა სხვისა იმედითა და შეწევნითა არარათი
Line of edition: 6     ვიქადი. ჩემისა საქმისა სიქადული მინდობა ღ(მრ)თისა არის
Line of edition: 7     და მაზედ დამიცს სასოება და მის მოცემულსა ვსჯერვარო, და
Line of edition: 8     ვთქვი:

Line of edition: 9
ფისტიკარუი

Line of edition: 10        დაჯერებასა თავი დაუდვა და სიმდაბლესა მივაპყრა ქედი.
Line of edition: 11        მართლმსაჯული რასაც მოაჴდენს, იგია სწორე, იგია ბედი!

Line of edition: 12        მუნ მსხდომარეთაგანი ერთი სიტყუამჭევრი ზე ადგა და მოახსენა:
Line of edition: 13        -- ცხონდი, მეფეო, უკუნისამდე! თქუენი ბრძანება ერთი
Line of edition: 14     სპეკალი არის, სიბრძნისა ადამატინითა გაჴვრეტილი და ოფაზის
Line of edition: 15     ოქროა, მეცნიერებისა კიდონტითა გამოცდილი, ქუეყნის
Line of edition: 16     მპყრობელთათჳს ჭკუისა და მეცნიერების უკეთესი რამცა
Line of edition: 17     იყოს?! ჴელმწიფეთა ჯეროვანი ბრძანება ეგეა, რომლითა ყოველთა
Line of edition: 18     მონათა მზეებრ გაუნათლა ქუეყანისა შემოქმედმან უწყის
Line of edition: 19     ვინ რომელსა ღირსა, რომელი რომელსა წყალობასა შეიფერებენო, მოახსენა:

Line of edition: 20
ლექსი

Line of edition: 21        მისის სავსების ტაბლისა წყალობა ყუელას რგებია.
Line of edition: 22        მათ შესაფერად არშივი მცირე დიდთ დარიგებია.

Line of edition: 23        ამა ქუეყნისა დიდი ბედნიერობა იყო, რომე თქუენ ამა სავანეთა
Line of edition: 24     მობძანდით და ამა ადგილისა მსახლობელთა სვესვიანობისა
Line of edition: 25     ძალი, რომელ ეგეთ ბოლოკარკაზის ჩრდილი ამა
Line of edition: 26     ფრთეშემუსვრილთა გლახა ფრინველთა თავსა ზედა დაადგაო.
Line of edition: 27     მოახსენა:

Line of edition: 28
ლექსი

Line of edition: 29        სავანედ მთვარე გარდაჴდა, ვნატრი მას ადგილს ქებითა
Line of edition: 30        მეფე სვიანი ეწვივა, ერი მორჩილობს ნებითა.

Page of edition: 982
Line of edition: 1        სხუა ადგა და სიჭაბუკე და სიმაღლე სვეტად შეგდებულის
Line of edition: 2     ცის მსგავსის საყდართა მჯდომელის მეფისა წინა ესეთისა
Line of edition: 3     ლექსის სპეკალი შეწყობით ტაბაკთა დაუსხნა და მეფისა თავსგარდასაყარად
Line of edition: 4     მოიღო, და მოახსენა:

Line of edition: 5
ჩახრუხაული

Line of edition: 6        ეჰა, მეფეო, პურ იეფეო, წადილის ჴელით, უნჯთა მძლეველად,
Line of edition: 7        საგდებლის თოკი, თემთ დასაოკი, ცად გარდაგიცვამს ქუეყნის მძლეველად,
Line of edition: 8        გასარიგებლად, დასარიდებლად ცა დაგიმშვიდდა არ ამრეველად,
Line of edition: 9     და   შენის ჩრდილოთა ბღუარით ჩრდილოთა შენი ძალი სძლევს გამასრეველად.

Line of edition: 10        თითო და თითო დიდებულნი ძალისაებრ მათისა ესეგუარსა
Line of edition: 11     სიტყუასა მოახსენებდეს. ერთი სხუა მოხუცებული ადგა პატიოსანი
Line of edition: 12     და მეცნიერი, დალოცა და ქება შეასხა და ეგრე
Line of edition: 13     მოახსენა:
Line of edition: 14        -- ეჰა, ჴელმწიფევ, მინდობისა მოსავალზედა რაცა სპეკალისა
Line of edition: 15     მყრელმან ენამა თქუენმან ბრძანა, ამა მონასა თქუენსაცა
Line of edition: 16     ერთი ეგეთი საქმე შემოემთხვიაო. ნება ჴელმწიფისა იყოს, და
Line of edition: 17     თუ მიბრძანებს, მოვახსენებო.
Line of edition: 18        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 19        -- რაჲცა მოგწევია, თქუ, როგორ ყოფილაო?

Line of edition: 20
მოხუცებულმა თქუა არაკი

Line of edition: 21
[უპოვარი და ოფოფნი]

Line of edition: 22        მე ერთსა დიდსა კაცსა ვემსახურებოდი, და რა ქუეყნისა
Line of edition: 23     უხანობა და მიუნდობელობა ვსცან და ამა არაკისა წარმოჩენა
Line of edition: 24     და მის მატყუვარისა საქმე გავსინჯე, ჩემსავე თავსა ვარქვი:
Line of edition: 25     ჰე, უგუნურო, გული ესეთისა კაცისა სამსახურსა მიანდევ
Line of edition: 26     რომელსა მფარველობისა ჴელი ასი ათასის მეფეთა თავსა ზედა
Line of edition: 27     დაედვას და უამრავთა ჴელმწიფეთა კრებულის კალო უმყოფელობისა
Line of edition: 28     და სისაწყლის ქარითა გაებნიოს-ყე. ამა აღებმიცემისა
Line of edition: 29     საქმე დაუტევე და ესეთსა ადგილსა სახლს ნუ აიშენებ,
Line of edition: 30     მუნით წამ და წუთ წასვლასა ელოდეო. უთხარ თავსა:

Line of edition: 31
შაირი

Line of edition: 32        ვინც იცნა სოფლის ღადრობა, მისი სიჭრელით ღებანი,
Line of edition: 33        მაშიგა მყოფმა არა ქნა, სამკუიდროდ სახლთა გებანი.
Page of edition: 983   Line of edition: 1        ფუნდუკსა, გინა პალატსა, ვინცა შეუმკო ზე ბანი,
Line of edition: 2     და   ბოლოდ სხვას დარჩა, წაუჴდა მაშენებელსა ნებანი.

Line of edition: 3        უგუნურობის ძილისაგან გაიფრთხევ: დრო მოწევნილა, ჟამი
Line of edition: 4     მოკლებულა, შენის შრომისა ტაიჭი დაკოჭლბულა. ამა
Line of edition: 5     მცირისა დღისაგან საგზალი რამე შეიმზადე; გრძელსა და
Line of edition: 6     შორსა გზასა მიმავალხარ და უდაბნო ვრცელი და ცხელი და
Line of edition: 7     სულის გამვლელი გასავლად გაქვსო. უთხარ თავსა:

Line of edition: 8
შაირი

Line of edition: 9        ეცადე საგზლის შეკრვასა -- მიხუალ სავანედ შორებსა,
Line of edition: 10        მუნ ვერა ნახავ მოყვასთა, ვერცა თავისა სწორებსა.
Line of edition: 11        არა მიგაქვ რა, გეტყვიან: იქით გამრიდე მორებსა,²⁶⁹^*
Line of edition: 12     და   ამზადდი, ნუზლი და ბარგი ადრე აჰკიდე ჯორებსა.

Line of edition: 13        რა ამა საგონებელსა შინა ვიყავ, ცხოელი სულიცა მომემოწმა,
Line of edition: 14     სიხარულითა და წადილითა და მართლის მინდობითა
Line of edition: 15     პირი საუკუნოსა საქმისაკენ მივიქციე და ამ სოფლის ლხინი
Line of edition: 16     და სიხარული და ქუეყნიერი სიტკბო ფერჴითა დავსთრგუნე
Line of edition: 17     წასვლა გავაპირე. ერთსა დღესა ერთი მონადირე ვინმე ვნახე
Line of edition: 18     ოფოფთა ჰყიდდა. ოფოფნი საჩივრის ენითა ერთმანეთისა გულისა
Line of edition: 19     ნავღელსა ჭამდეს, და ტყუეობის შეჭირვებითა დამჭლობილიყუნენ
Line of edition: 20     და გათავისუფლებასა ღ(მერ)თსა ევედრებოდენ.
Line of edition: 21     მე შემებრალა და მათი მოსყიდვა მოვინებე, მადლისათჳს კრულებისაგან
Line of edition: 22     გამეჴსნა და გამეშვა, რადგან მეცა პყრობილობისა
Line of edition: 23     მომლოდინე ვიყავ, ნუთუ მით რამე მლხენოდა. მან მონადირემა
Line of edition: 24     ორ ფლურად დამიფასა და მე ორის ფლურისა მეტი არ
Line of edition: 25     მეძეოდა. ჩემს გულსა მის ოფოფთ დახსნა ეწადა და ჩემი
Line of edition: 26     სვინიდისი მიშლიდა, რათამცა ორი იგი ფლური წარმეგო.
Line of edition: 27     მივენდევ ღ(მერ)თსა, ორივ ვიყიდე, ქალაქიდამ გარეთ გავასხი
Line of edition: 28     და გაუშვი. ერთს ზღუდეზე მაღლა შესხდენ და ჩემზედ ბოდიში
Line of edition: 29     მოიჴადეს და გაშუების მადლი მითხრეს, რომე აწ ჩუენგან
Line of edition: 30     ამ შენის ნაკეთვარის მუქაფა არ შეიძლების. ამჴელად ესე
Line of edition: 31     გუიძღუნია -- ამა ზღუდისა ძირსა ერთი კიდობანი ძვირფასი
Line of edition: 32     თუალმარგალიტი დაფლულია, მოთხარე, ამოიღე და იჴმარეო!
Line of edition: 33     მე გამიკვირდა მათი საუბარი და ეგრე ვარქვი:
Line of edition: 34        -- გასაოცარი ეს არის, მიწას ქუეშ სპეკალით სავსეს კიდობანს
Line of edition: 35     დაინახავთ და მიწას ზეით დაგებულს მახესა ვერა და
Line of edition: 36     შიგ გაებმით მეთქი!
Line of edition: 37        მათ მომიგეს:
Page of edition: 984   Line of edition: 1        -- რა განგება იქნების და მოსავალი მოვა, მაშინ ჭკუისა
Line of edition: 2     თუალი ვეღარ დაინახავს და საბოლოო მცოდინარობის დღე
Line of edition: 3     დაღამდებაო. ვერას საქმით განგებას კაცი ვერ წაუაო, და მაშინ
Line of edition: 4     არცა ჭკუას ცნობა შერჩების და არცა თუალს სინათლეო
Line of edition: 5     ესე მაშინ იქნების, რაჟამს ბრძანება ღ(მრ)თისა დაემტკიცოს
Line of edition: 6     ვიზემდეო!

Line of edition: 7
*
Line of edition: 8
* *

Line of edition: 9        ეს არაკიცა ჴელმწიფის ბრძანების მოწამეა, რომელი განგების
Line of edition: 10     მოსავალისათჳს ბრძანა. ბრძენთა და მეცნიერთაცა ესრე
Line of edition: 11     უბრძანებიათ, -- თქუა:

Line of edition: 12
შაირი

Line of edition: 13        თუცა კეთილი მოგიჴდეს, არ გმართებს თავგადიდება,
Line of edition: 14        ანუ ბოროტის მოსვლაზედ მისი წყენა და რიდება.
Line of edition: 15        მოითმინე და დასჯერი, ორთავ ყავ თავთა მიდება,
Line of edition: 16     და   სოფლითმოსული ავ-კარგი შენგან არ მოიზიდება.

Line of edition: 17        მერმე მის ზღუდისა ძირი ვთხარე და სპეკალისა კიდობანი
Line of edition: 18     ამოვიღევ და უკლებლად მაქუს, და თუცა ჴელმწიფე წყალობას
Line of edition: 19     მიზამს და საუნჯეთა შეიღებს, დიდწყალობა იქნებისო.
Line of edition: 20        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 21        -- შენ რადგან თესლი დაგითესია, მისი მოსავალი მოგიმკია,
Line of edition: 22     სხვისა შემოცილება და შეამხანაგება წესი არ არის. რადგან
Line of edition: 23     ეგეთი სიბრძნის სპეკალი ჩუენსა ნადიმსა შინა თქმის ძაფსა
Line of edition: 24     ზედა დააცვი, ჩუენთჳს ეგე კმააო, რომე არა მარგალიტი
Line of edition: 25     გაწყობილსა სიტყუასა არ მიედარება, ამისთჳს რომე კეთილის
Line of edition: 26     სიტყვის ქიმია რიოშსა პილენძსა ოფაზის ოქროდ შესცვლისო.
Line of edition: 27     ბრძანა:

Line of edition: 28
შაირი

Line of edition: 29        ეჰა, სიტყუაო, ვით გაქო, გონებამიუწდომელო,
Line of edition: 30        შენ აშენებ და შენ არღვევ, სიბრძნითა გაუზომელო,
Line of edition: 31        შენ მოალხენ და შენ აწყენ, რაც გინდა ვისიც მდომელო,
Line of edition: 32     და   რომელთა დამამშვიდებო, რომელთა გამაწყრომელო!

Line of edition: 33        მუნ შემოკრებულთა მისი ბრძანება დიდად მოეწონათ. ყოველთა
Line of edition: 34     პირი და გული მისს მონებასა და ერთგულობასა მიანდვეს
Page of edition: 985   Line of edition: 1     და ნების სადავე ჴელთა მიათვალეს, და მისის სიმაღლითა
Line of edition: 2     და კეთილმეცნიერებითა მათი ჟამი სიხარულით გარდავლეს,
Line of edition: 3     ვირე მათი დრო გარდაიცვლებოდაო.
Line of edition: 4        ესე არს ღ(მრ)თის მინდობის სარგებლის არაკი და მისის
Line of edition: 5     მოსავლის სარგებელთა ამბავი, მოსავლისა და განგების ცნობა.
Line of edition: 6     არას ბრძენსა დამცოდინარესა ამის ქმნისა და უქნელობისა
Line of edition: 7     შეძლება არა აქვს. ესეთი საქმე ნება მისია და ესეცა
Line of edition: 8     უნდა ვიცოდეთ, არა მისი ნაქმარი მრუდი და ტყუილი არ
Line of edition: 9     არის? ითქვა:

Line of edition: 10
ტაეპი

Line of edition: 11        სოფლისა რაცა წესია, ზენათგან განაწესია.

Line of edition: 12        რა ბარამან ამბავი ესე დაასრულა, უშანგის ანდერძთ თარგმანი
Line of edition: 13     ამა არაკებით გამოაცხადა. რაი-დაბიშლიმ რა მისი გულისნება
Line of edition: 14     აღისრულა, მას ბრძენს დიდად ემსახურა და თქუა:
Line of edition: 15        -- დიდისა ბრძნის მეცნიერებამა დაფარულთა საქმეთა
Line of edition: 16     ფარდაგი საწადლის პირთა ამიჴადაო და რომელიც სათხოვნელი
Line of edition: 17     მქონდა, საქმისა მასწავლებელი კეთილად ვრცელსა სავანესა
Line of edition: 18     მიმაწვდინაო. თქუა:

Line of edition: 19
ტაეპი

Line of edition: 20        მადლი ღ(მერ)თსა ჩუენის ცდისა ტვირთი ცუდად არ მოსცდისა.

Line of edition: 21        ამას ვეხვეწები გონებანათელს ბრძენსა: ერთი რამ მცირედი
Line of edition: 22     ძღვენი ჩემგან მიირთუას, რომელი მაგათთვის წადიერითა
Line of edition: 23     გულითა მომიღია და ნუ უკუნ აქცევსო.
Line of edition: 24        ბარამან მოახსენა:
Line of edition: 25        -- დიდო მეფეო! მე ამა სოფელს ერთსა კუთხესა და მცირესა
Line of edition: 26     საზრდელსა დაჯერებულვარ და გულისა კალთა მოსავლის
Line of edition: 27     მტვერისაგან დამიბერტყია და ეგე არას საქმით არ იქნების,
Line of edition: 28     მე ამ სოფლიური რაგინდ რა საგანძური და რაჲც რამ
Line of edition: 29     ავიღო და მოვიჴმაროო. მოახსენა:

Page of edition: 986
Line of edition: 1
ლექსი

Line of edition: 2        თუ გინდეს მოცლა უნავღლო და სულთა მოსვენებანი,
Line of edition: 3        მსოფლიო საქმეს ევლტოდე, მითა ჰქნა ღ(მრ)თისა ნებანი!

Line of edition: 4        თუცა მეფესა ჩემთვის კეთილი მოწყალება სწადს, ერთი
Line of edition: 5     სამადლობელი თოკი ქედთა მომაბას, ესე სიბრძნისა მადინებელი
Line of edition: 6     ამბავი წიგნად აღწერის ძაფთა დააცვას და ბოროტისაგან
Line of edition: 7     დაცვის გზის წინამძღვრად, ვითა ნერგი ნაყოფიერი, ახაროს,
Line of edition: 8     და ამისა მიზეზითა თქმასა ნუ დამაკლებს. ეს კმაა ჩემთვის
Line of edition: 9     საბოძვრადო.
Line of edition: 10        რაჲ^*^* დასჯერდა და ბაჰრამანს გამოესალმა და თჳსა ქუეყანად
Line of edition: 11     წამოვიდა, და რომელის სიბრძნისა სპეკალი ჴელთ იგდო,
Line of edition: 12     წიგნად აღწერა და ყოვლისა საქმისა რიგთა ამით გააგებდა
Line of edition: 13     და დიდთა და ძნელთა საქმეთა შემწეობასა ამა ანდერძებისაგან
Line of edition: 14     ითხოვდა და იტყოდა

Line of edition: 15
შაირსა

Line of edition: 16        ვინ ბრძენთ სწავლასა მისდია უკანა, დაუყოვნელად,
Line of edition: 17        ბოლოდ იგ მისწვდა ნებასა, იქნა საწადლის მპოვნელად.
Line of edition: 18        ვინც მათსა გზასა გარდასცდა, არ მიჰყვა გასაზომელად.
Line of edition: 19     და   შარა დაკარგა, გაება ბარდთ-ეკლოვანთა მ[ძ]რომელად!

Line of edition: 20        რა რომ ხაჯუსტარ-რაიმ ეს გულის დასამებელი არაკები
Line of edition: 21     თავით ბოლომდე უმაიუნფალს მოახსენა, წყლით გამაძღარს
Line of edition: 22     ვარდსავით გაშლა დაიწყო და უბრძანა:

Line of edition: 23
ლექსი

Line of edition: 24        ვინ გულს ეძებს, შენი სიტყუა მოუპოებს სულთა ლხენად,
Line of edition: 25        შენი სწორე საუბარი მტერთა შეიქს ერთ სახენად!²⁷⁰^*

Line of edition: 26        ამა არაკისა თქმითა სულთა ბაგენი დამიტკბევ და სიბრძნისა
Line of edition: 27     ნაწილისაგან ბედნიერობის თესლი გულისა ჩემისა მიწათა
Line of edition: 28     შიგა დამითესეო. დღეის იქით ყოველი ჩემის საქმისა წარმართება
Line of edition: 29     ამა სწავლისა გარდა არათი იქნების, ჩემისა მოქმედებისა
Line of edition: 30     და საგანგიოსა წესი ამა ანდერძის მსგავსად უნდა გარიგდესო.
Page of edition: 987   Line of edition: 1     ამა ამბავმან მე გამაცვიფრა და გული და გონება
Line of edition: 2     შემომიზღუდაო. შენისა ერთგულობისა სიმრავლითა და შენისა
Line of edition: 3     სიმართლის ცნობითა იქნა. თუცა სიტყუა სიმართლით თქმული
Line of edition: 4     ქებულა, მაგრამ მოამბისა გული, თუცა მსმენელსა ზედა
Line of edition: 5     სწორი არ არის, გული მისი სიმხიარულით ვერ წარმოიტყვისო,
Line of edition: 6     და სწავლა, რაგინდ პატიოსნითა სიბრძნისა სისავსისაგან
Line of edition: 7     გამოდიოდეს, თუცა მწვრთნელისა გული მანკიერებით სავსეა
Line of edition: 8     ვერას კაცს ვერ შეზღუდავსო. თქუა:

Line of edition: 9
შაირი

Line of edition: 10        თუცაღა კალთაშესვრილმან ბრძნული სიტყუანი ამბოსა,
Line of edition: 11        მის მჭევრთა სიტყუათ უცილოდ არავინ შეეხარბოსა.
Line of edition: 12        გულწფრელსა კაცსა საცხადოდ სიკეთე გარდაჭარბოსა,
Line of edition: 13     და   ყველა მოუსმენს სწავლასა გულმოსადრეკსა, სალბოსა.

Line of edition: 14        მერმე ვეზირმა მეფე დალოცა და მოახსენა:
Line of edition: 15        -- რაჲცა სიბრძნისმოყუარის მეფეთ მეფის პირისაგან წარმოითქუა,
Line of edition: 16     სამართლის თუალია და სიკეთის საუნჯეო, და
Line of edition: 17     ჴერჴიანისა და ეშმაურობის მოქმედის სიტყუა ცუდი და უსინათლოა
Line of edition: 18     -- ჩალის ცეცხლსავით ადრე დაშრტების და სიმართლე
Line of edition: 19     დილის ნიშსავით წამ და წუთ სინათლეს იმატებს და ჟამითი
Line of edition: 20     ჟამად მზის დისკოსავით განათლდებისო. თქუა:

Line of edition: 21
ლექსი

Line of edition: 22        მაჩუენებელის ნათქუამი სიტყუა არ მოსწონს სულსაო,
Line of edition: 23        სულის ნათქუამი სულსა სთნავს, ადგილსა მისცემს სრულსაო.

Line of edition: 24        უმაიუნფალ ხაჯუსტარ ვეზირსა პატივსა ზედა პატივი და
Line of edition: 25     არძანგთა ზედა არძანგი გარდამატა და მისის ბედნიერობის
Line of edition: 26     ბავრაყი მაღალსა კამარასა ზედა ამართა. ვეზირმაც მეფისა
Line of edition: 27     გულისა საწადელი რიგი, წესი და სამსახური იპყრა, მეფეთ
Line of edition: 28     მეფისა ნება აღასრულა და საჴელმწიფო ნიში და ნიშატი გააგო
Line of edition: 29     და მისი სამლოცველო საქმე გაამრავლა. მოახსენა:

Line of edition: 30
შაირი

Line of edition: 31        ეჰა, მეფეო, სვიანო, საქებო თემთა ენითა,
Line of edition: 32        სახელის მიმტაცებელო პირველი მეფეთა შენითა.
Line of edition: 33        სიბრძნე, სიმართლე, სიუხვე მოჰფინე გამოჩენითა,
Line of edition: 34     და   ნურც მოგეშლება ნუროდეს ჴმელთმპყრობელობა ზენითა!

Page of edition: 988
Line of edition: 1        ნადიმი იგი ამა სიტყვასა ზედა დაესრულა და უმაიუნფალცა
Line of edition: 2     დაბიშლიმსავით ამა არაკებისა ამბავი თჳსისა საქმისა კაბადონთა
Line of edition: 3     აღწერა და კეთილი საქმე განაწესა: გლეხნი სამართლით
Line of edition: 4     დაიფარა, და საწუთროსა დროთა და ჟამთა პირთა ზედა
Line of edition: 5     აღმატებული სახელი განფინა და მაღალი ჴმა საჴსენებელად
Line of edition: 6     დაუტევა. თქმულა:

Line of edition: 7
შაირი

Line of edition: 8        სოფელსა ორნი საქმენი მოიგებიან დიდები:
Line of edition: 9        გარიგება და სახელი, ამ ორსა ნუ მოსცილდები;
Line of edition: 10        თუ იქ, იქები ყოელგან, თუ არა, გაცასწბილდები,
Line of edition: 11     და   ორისავ სოფლის საშოვრად ეს გაუდვიათ ჴიდები.

Line of edition: 12        ესე იყო ყოველი სიტყუანი, რავდენიც საწუთროს მწერლისა
Line of edition: 13     კალმისა ენამა, რომელიც ნათელგზიანად მის თუალს
Line of edition: 14     წინაშე მოსაწონებელად ითქუა. და მეცა იმედი მაქუს მეცნიერთა
Line of edition: 15     მოწყალებისა და დიდებულთა პატიოსნებისაგან, თუცა
Line of edition: 16     უმეცრებით მესიტყოს, მაზედ არ გამგმონ, და მათგან მოუწონებელი
Line of edition: 17     თუ რამ იყოს, არ დამზრახონ და ჩემი მოსაყივარი
Line of edition: 18     მათის სიბრძნისა წინწკალითა დამიფარონ საბრალო ესე მოწყალებისა
Line of edition: 19     მოქმედებითა. უთქუამს:

Line of edition: 20
ტაეპი

Line of edition: 21 მე თქვენს წყალობას ველია, თუარა ეს საცილველია.

Line of edition: 22 შეწყნარებისა თუალითა მომხედეთ! უთქუამს:

Line of edition: 23
მრჩობლედი

Line of edition: 24        რაცა თუალები სტომაქთა უჩინრად დამეფარაო,
Line of edition: 25        თითო ენამა მოგგვარა, ვით საჴუნდართა ფარაო.
Line of edition: 26        ცუდი და პატიოსანი წინა დაგიდევ წყობითა,
Line of edition: 27        ავის დაფარვას გენუკვი ხვეწნით არ ამაყობითა.
Line of edition: 28        რადგან აქამდე მოვიდა ეს ჩემი სიტყუა კიდესა.
Line of edition: 29        სჯობს გასრულება სიტყვისა, ვირე დღე წამეკიდესა!

Line of edition: 30
[დასასრული]

Page of edition: 989
Line of edition: 1
მეფის ნაბძანები შაირი

Line of edition: 2        კვლავ მიხმეს ისევ ისპაანს, დამრჩა ეს შეუსრულები.
Line of edition: 3        მამცეს პატივი მრავალი, ვა, თუ დავაბი სულები!
Line of edition: 4        მან თავის ტოლად მადიდა, არ შემქნა უფლისწულები
Line of edition: 5     და   წარმავალია ყველაი, ჟამი მიც გარდასულები!

Line of edition: 6        არ დამცალდა სხვას ლექსთა თქმა, მიხმეს ისევ კიდევ კარად
Line of edition: 7        ხორცისათვის საპატიოდ, სხვას ბევრიგად დასაზარად.
Line of edition: 8        რა ვქნა, არვინ არ გამიჩნდა არასფერში მოსახმარად
Line of edition: 9     და   მოუძლურდა ხორცი სუსტი, რაღა მეთქვა მსმენთვის მწარად?

Line of edition: 10        არ იცოდი, არ გმართებდათ ჩემი ასე გარდაგდება!
Line of edition: 11        სამთავსა და კვერსა შუა ჭიქა როგორ გამაგრდება?
Line of edition: 12        ტალსა კვესსა რა ჩამოჰკრავ, აბედს ცეცხლი მოედება
Line of edition: 13     და   ცეცხლსა მძაფრსა ნავთს დაასხამ, მითხარ როგორ დანელდება?

Line of edition: 14        თვითვე ნანობენ უგბილნი, თუცა ბევრს ჭირსა მახესა
Line of edition: 15        ლომი დაბმული აეხსნას, ვაცსა გააბამს მახესა
Line of edition: 16        რაღასა ეძებ სახვეწრად კლდესა ტყესა და მა ხესა!
Line of edition: 17     და   რაც ერგოთ ჩემის ამ საქმით, აწყა თვითანცა ნახესა!

Line of edition: 18        ჩემნო გულისშემტკივარნო, იწუხეთ და ჩემთვის ახეთ
Line of edition: 19        ჭირნი ჩემნი სხვათა ჭირთა მიამსგავსეთ, მიასახეთ;
Line of edition: 20        სოფლის საქმეს ყური უგდეთ, ან იტირეთ, ანუ ვახეთ
Line of edition: 21     და   აბედინას შვილის ამარ დავრჩომილვარ, აწ ეს ნახეთ!

Line of edition: 22        ვით წინა ლექსი აჩენს, მე დამრჩა გაულექსავი და სულხან
Line of edition: 23     გალექსა ყაფლანის შვილმან, რომელი ბოლოდ მონოზონ
Line of edition: 24     იქმნა და ეწოდა საბა. რასაც ლექს<ს> აშიაზე მანი უზის
Line of edition: 25     მეფისა არის.

Next part

This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 30.11.2024. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.