TITUS
Asvaghosa, Buddhacarita
Part No. 15
Previous part

Ucchvasa: 15 
Strophe in ed. EBC: 1 
Verse: a     प्र॑त्यहमथ संबुद्धः
   
प्रति अहम् अथ संबुद्धः

Verse: b    
स्तयमानः सुरादिभिः ।
   
स्त॑यमानः सुरादिभिः

Verse: c    
प्री॑त्याहाराभिधं सप्ता
   
प्रीत्याहाराभिधम् सप्त

Verse: d    
ʽहमेवं तदलंघयत् ।। १५.१ ।।
   
अ॑हम् एवम् तत् अलण्घयत् ।। १५.१ ।।

Strophe in ed. EBC: 2 
Verse: a    
द्वै॑तीयकं च सप्ताहं
   
द्वैतीयकम् सप्ताहम्

Verse: b    
बोधिसत्त्वादिभिः सुरैः ।
   
बो॑धिसत्त्वादिभिः सुरैः

Verse: c    
अ॑भिषिच्यमानः पूर्णा
   
अभिषिच्यमानः पूर्ण

Verse: d    
ʽंबुकलशैरभ्यलंघयत् ।। १५.२ ।।
   
अं॑बुकलशैः अभ्यलण्घयत् ।। १५.२ ।।

Strophe in ed. EBC: 3 
Verse: a    
ता॑र्तीयमथ सप्ताहं
   
तार्तीयम् अथ सप्ताहम्

Verse: b    
सागरेषु चतुर्षु सः ।
   
सा॑गरेषु चतुर्षु सः

Verse: c    
स्ना॑त्वा भद्रासनासीनो
   
स्नात्वा भद्रासनासीनः

Verse: d    
ऽलंघयद्दृष्टिं बंधकृत् ।। १५.३ ।।
   
अ॑लण्घयत् दृष्टिम् बन्धकृत् ।। १५.३ ।।

Strophe in ed. EBC: 4 
Verse: a    
चा॑तुर्थिके च सप्ताहे
   
चातुर्थिके सप्ताहे

Verse: b    
ह्यनेकाकृतिमाचरन् ।
   
हि अनेकाकृतिम् आचरन्

Verse: c    
वै॑नेयसत्त्वमुद्धृत्य
   
वैनेयसत्त्वम् उद्धृत्य

Verse: d    
तस्थौ भद्रासने कृती ।। १५.४ ।।
   
त॑स्थौ भद्रासने कृती ।। १५.४ ।।

Strophe in ed. EBC: 5 
Verse: a    
स॑मंतकुसुमाभिज्ञो
   
समन्तकुसुमाभिज्ञः

Verse: b    
देवः पुष्पोपहारकः ।
   
दे॑वः पुष्पौपहारकः

Verse: c    
कृ॑तांजलिर्महाबुद्धं
   
कृताञ्जलिः महाबुद्धम्

Verse: d    
व्यजिज्ञपत्कृतासनं ।। १५.५ ।।
   
व्य॑जिज्ञपत् कृतासनम् ।। १५.५ ।।

Strophe in ed. EBC: 6 
Verse: a    
किं॑ नाम भगवन्नस्य
   
किम् नाम भगवन् अस्य

Verse: b    
समाधेर्येन साम्युतः ।
   
स॑माधेः येन साम्युतः

Verse: c    
च॑तुःसप्ताहमेवं त्वं
   
चतुःसप्ताहम् एवम् त्वम्

Verse: d    
ध्यात्वा विहरसे मुदा ।। १५.६ ।।
   
ध्या॑त्वा विहरसे मुदा ।। १५.६ ।।

Strophe in ed. EBC: 7 
Verse: a    
अ॑यं देव महाप्रीत्या
   
अयम् देव महाप्रीत्य

Verse: b    
ʽʽहरव्यूहो निगद्यते ।
   
आ॑हरव्यूहः निगद्यते

Verse: c    
य॑थाभिषिक्तो नृपतिः
   
यथा अभिषिक्तः नृपतिः

Verse: d    
शत्रुजित्स्वस्तिमानहो ।। १५.७ ।।
   
श॑त्रुजित् स्वस्तिमानहः ।। १५.७ ।।

Strophe in ed. EBC: 8 
Verse: a    
इ॑त्युक्त्वा पुनरप्याह
   
इति उक्त्वा पुनर् अपि आह

Verse: b    
दशबलः प्रमोदितः ।
   
द॑शबलः प्रमोदितः

Verse: c    
अ॑तीता अपि संबुद्धा
   
अतीताः अपि संबुद्धाः

Verse: d    
द्रुमराजं त्यजंति न ।। १५.८ ।।
   
द्रु॑मराजम् त्यजन्ति ।। १५.८ ।।

Strophe in ed. EBC: 9 
Verse: a    
इ॑ह क्लेशाश्च माराश्च
   
इह क्लेशाः माराः

Verse: b    
साविद्याः साश्रवामया ।
   
सा॑विद्याः साश्रवामया

Verse: c    
जि॑ता बोधिश्च संप्राप्ता
   
जिता बोधिः संप्राप्ता

Verse: d    
जगदुद्धरणक्षमा ।। १५.९ ।।
   
ज॑गद्ुद्धरणक्षमा ।। १५.९ ।।

Strophe in ed. EBC: 10 
Verse: a    
अ॑हमप्येव बुद्धानां
   
अहम् अपि एव बुद्धानाम्

Verse: b    
शिक्षानुचरणोदतः ।
   
शि॑क्षानुचरणोदतः

Verse: c    
च॑तुःसप्ताहमवसं
   
चतुःसप्ताहम् अवसम्

Verse: d    
त्वाभिषेकादिकार्यतः ।। १५.१० ।।
   
त्वा॑भिषेकादिकार्यतः ।। १५.१० ।।

Strophe in ed. EBC: 11 
Verse: a    
मा॑रो ऽथो ऽतिविषण्णात्मा
   
मारः अथः अतिविषन् आत्मा

Verse: b    
व्यजिज्ञपत्तथागतं ।
   
व्य॑जिज्ञपत् तथागतम्

Verse: c    
भ॑वान्निर्वातु भगवन्
   
भवान् निर्वातु भगवन्

Verse: d    
पूर्णास्तव मनोरथाः ।। १५.११ ।।
   
पू॑र्णास्तव मनोरथाः ।। १५.११ ।।

Strophe in ed. EBC: 12 
Verse: a    
बो॑धौ लोकान्प्रतिष्टाप्य
   
बोधौ लोकान् प्रतिष्टाप्य

Verse: b    
निर्वास्ये बालुकोपमान् ।
   
नि॑र्वास्ये बालुकोपमान्

Verse: c    
इ॑त्याज्णपंतं तं क्रुश्य
   
इति आज्णपन्तम् तम् क्रुश्य

Verse: d    
मारः स्वभुवनं ययौ ।। १५.१२ ।।
   
मा॑रः स्वभुवनम् ययौ ।। १५.१२ ।।

Strophe in ed. EBC: 13 
Verse: a    
अ॑थ मारात्मजास्तिस्रो
   
अथ मारात्मजाः तिस्रः

Verse: b    
रतिस्तृष्णा च आरतिः? ।
   
र॑तिः तृष्णा आरतिः ? ।

Verse: c    
भि॑न्नास्यं पितरं बोध्य
   
भिन्नास्यम् पितरम् बोध्य

Verse: d    
तथागतमुपासरन् ।। १५.१३ ।।
   
त॑थागतम् उपासरन् ।। १५.१३ ।।

Strophe in ed. EBC: 14 
Verse: a    
र॑तिस्तत्रेंदुवदना
   
रतिः तत्र इन्दुवदना

Verse: b    
मोहविद्यास्वलंकृता ।
   
मो॑हविद्यासु अलंकृता

Verse: c    
मो॑हयामास तैस्तैस्तं
   
मोहयाम् आस तैः तैः तम्

Verse: d    
गार्हस्थ्यसुखशंसनैः ।। १५.१४ ।।
   
गा॑र्हस्थ्यसुखशंसनैः ।। १५.१४ ।।

Strophe in ed. EBC: 15 
Verse: a    
च॑क्रवर्तिसुखं त्यक्त्वा
   
चक्रवर्तिसुखम् त्यक्त्वा

Verse: b    
किं दीनं सुखमाश्रये ।
   
कि॑म् दीनम् सुखम् आश्रये

Verse: c    
त्य॑क्ता संपत्कथं भोक्ष्य
   
त्यक्ता संपत्कथम् भोक्ष्य

Verse: d    
इत्यस्मान्समुपाश्रय ।। १५.१५ ।।
   
इ॑ति अस्मान् समुपाश्रय ।। १५.१५ ।।

Strophe in ed. EBC: 16 
Verse: a    
नो॑ चेत्त्वं विप्रतीसारी
   
नः चेत्त्वम् विप्रतीसारी

Verse: b    
भ्रष्टो मम स्मरिष्यसि ।
   
भ्र॑ष्टः मम स्मरिष्यसि

Verse: c    
नि॑द्रालुरिव तद्वाक्यं
   
निद्रालुः इव तत् वाक्यम्

Verse: d    
नाशृण्वद्ध्यान मीलितः ।। १५.१६ ।।
   
ना॑शृण्वत् ध्यानम् ईलितः ।। १५.१६ ।।

Strophe in ed. EBC: 17 
Verse: a    
तृ॑ष्णा तृष्णार्दितेवासौ
   
तृष्णा तृष्णार्दिता इव असौ

Verse: b    
प्रगल्भा ऽतृष्णमब्रवीत् ।
   
प्र॑गल्भा अतृष्णम् अब्रवीत्

Verse: c    
भ्र॑ष्टाचारो ऽसि रे रे त्वं
   
भ्रष्टाचारः असि रे रे त्वम्

Verse: d    
सर्वधर्मपरिच्युतः ।। १५.१७ ।।
   
स॑र्वधर्मपरिच्युतः ।। १५.१७ ।।

Strophe in ed. EBC: 18 
Verse: a    
श॑क्तिं विना न सिध्यंति
   
शक्तिम्विनाः न सिध्यन्ति

Verse: b    
तपोयज्ञव्रतानि च ।
   
त॑पोयज्ञव्रतानि

Verse: c    
ब्र॑ह्लादयः शक्तियुक्ता
   
ब्रह्लादयः शक्तियुक्ताः

Verse: d    
ऋषयो विलसंत्यपि ।। १५.१८ ।।
   
ऋ॑षयः विलसन्ति अपि ।। १५.१८ ।।

Strophe in ed. EBC: 19 
Verse: a    
तृ॑ष्णाभिधां मां विज्ञाय
   
तृष्णाभिधाम् माम् विज्ञाय

Verse: b    
शक्तिं तृष्णादरो भव ।
   
श॑क्तिम् तृष्णादरः भव

Verse: c    
नो॑ चेद्बलात्त्वामालिंग्य
   
नः चेत् बलात् त्वाम् आलिण्ग्य

Verse: d    
प्राण उत्सृज्यते मया ।। १५.१९ ।।
   
प्रा॑णे उत्सृज्यते मया ।। १५.१९ ।।

Strophe in ed. EBC: 20 
Verse: a    
नि॑ष्कंपो ऽसौ मृतप्रायो
   
निष्कंपः असौ मृतप्रायः

Verse: b    
दध्यौ बुद्धाननुस्मरन् ।
   
द॑ध्यौ बुद्धान् अनुस्मरन्

Verse: c    
आ॑रतिश्चाराधयामास
   
आरतिः आराधयाम् आस

Verse: d    
दुराराध्यं कुकर्मभि ।। १५.२० ।।
   
दु॑राराध्यम् कुकर्मभि ।। १५.२० ।।

Strophe in ed. EBC: 21 
Verse: a    
भ॑गवन्नारतिनामाहं
   
भगवन् आरतिनाम अहम्

Verse: b    
कार्यारतिविवर्धिनी ।
   
का॑र्यारतिविवर्धिनी

Verse: c    
त॑स्मान्मां भिक्षुणीशक्तिं
   
तस्मात् माम् भिक्षुणी शक्तिम्

Verse: d    
विधायारतिमावह ।। १५.२१ ।।
   
वि॑धाय आरतिम् आवह ।। १५.२१ ।।

Strophe in ed. EBC: 22 
Verse: a    
आ॑राधिते भर्त्स्यमानि
   
आराधिते भर्त्स्यमानि

Verse: b    
शापे चाशिषि तत्कृते ।
   
शा॑पे चाशिषि तत्कृते

Verse: c    
नि॑र्वृतो निर्वृत इव
   
निर्वृतः निर्वृतः इव

Verse: d    
ध्यानलीनो व्यतिष्ठत ।। १५.२२ ।।
   
ध्या॑नलीनः व्यतिष्ठत ।। १५.२२ ।।

Strophe in ed. EBC: 23 
Verse: a    
वि॑षण्णास्यास्ततस्तिस्र
   
विषण्णास्याः ततः तिस्रः

Verse: b    
एकांत आश्रिता मिथः ।
   
ए॑कअन्ते आश्रिताः मिथः

Verse: c    
कृ॑त्वा संभाषणां जग्मुस्
   
कृत्वा संभाषणाम् जग्मुः

Verse: d    
तारुण्यरूपमुद्वहन् ।। १५.२३ ।।
   
ता॑रुणी अरूपम् उद्वहन् ।। १५.२३ ।।

Strophe in ed. EBC: 24 
Verse: a    
कृ॑तांजलिपुटास्तास्तं
   
कृताञ्जलिपुटाः ताः तम्

Verse: b    
व्यजिज्ञपुस्तथागतं ।
   
व्य॑जिज्ञपुः तथागतम्

Verse: c    
प्र॑व्रज्यां देहि भगवन्
   
प्रव्रज्याम् देहि भगवन्

Verse: d    
भवच्छरणमागताः ।। १५.२४ ।।
   
भ॑वच्छरणम् आगताः ।। १५.२४ ।।

Strophe in ed. EBC: 25 
Verse: a    
वा॑र्तामाकर्ण्य भवताम्
   
वार्तामाकर्ण्य भवताम्

Verse: b    
आयाताः कांचनात्पुरात् ।
   
आ॑याताः कांचनात् पुरात्

Verse: c    
गा॑र्हस्थ्यं धर्ममुत्सृज्य
   
गार्हस्थ्यम् धर्मम् उत्सृज्य

Verse: d    
नमुचेरात्मजा वयं ।। १५.२५ ।।
   
न॑मुचेः आत्मजाः वयम् ।। १५.२५ ।।

Strophe in ed. EBC: 26 
Verse: a    
पं॑चशतानां भ्रातॄणां
   
पञ्चशतानाम् भ्रातॄणाम्

Verse: b    
शिक्षासंवरणोत्सुकाः ।
   
शि॑क्षासंवरणोत्सुकाः

Verse: c    
य॑था त्वमसि वैराग्यो
   
यथा त्वम् असि वैराग्यः

Verse: d    
वयं च भर्तृवर्जिताः ।। १५.२६ ।।
   
व॑यम् भर्तृवर्जिताः ।। १५.२६ ।।

Strophe in ed. EBC: 27 
Verse: a    
नै॑र्वाणिकाभिश्चर्याभिर्
   
नैर्वाणिकाभिः चर्याभिः

Verse: b    
बोध्यमानो मुहुर्मुहुः ।
   
बो॑ध्यमानः मुहुः मुहुः

Verse: c    
बु॑द्धानुस्मृतिमाधाय
   
बुद्धानुस्मृतिम् आधाय

Verse: d    
ध्यानलीनो न्यमीलत ।। १५.२७ ।।
   
ध्या॑नलीनः न्यमीलत ।। १५.२७ ।।

Strophe in ed. EBC: 28 
Verse: a    
पु॑नः संमतमाधाय
   
पुनर् संमतम् आधाय

Verse: b    
इंद्रजालिन्य एव ताः ।
   
इ॑न्द्रजालिन्यः एव ताः

Verse: c    
ज्या॑यांसं रूपमाधाय मोहयितुमुपाययुः ।। १५.२८ ।।
   
ज्या॑यांसम् रूपम् आधाय मोहयितुम् उपाययुः ।। १५.२८ ।।

Strophe in ed. EBC: 29 
Verse: a    
दा॑सावतारे गहने
   
दासावतारे गहने

Verse: b    
भ्रमंत्यो वयमागताः ।
   
भ्र॑मन्त्यः वयम् आगताः

Verse: c    
बु॑द्धावतारो ऽस्ति भवान्
   
बुद्धावतारः अस्ति भवान्

Verse: d    
वृद्धा बौद्धे नियोजय ।। १५.२९ ।।
   
वृ॑द्धा बौद्धे नियोजय ।। १५.२९ ।।

Strophe in ed. EBC: 30 
Verse: a    
क॑रुणायमाना ज्यायस्यो
   
करुणायमानाः ज्यायस्यः

Verse: b    
मृत्युभयविमोहिताः ।
   
मृ॑त्युभयविमोहिताः

Verse: c    
नै॑र्वाणे स्थापनीयास्तत्
   
नैर्वाणे स्थापनीयाः तत्

Verse: d    
पुनर्जन्मनि वर्तके ।। १५.३० ।।
   
पु॑नर् जन्मनि वर्तके ।। १५.३० ।।

Strophe in ed. EBC: 31 
Verse: a    
जा॑लिनीनां वचस्तेन
   
जालिनीनाम् वचः तेन

Verse: b    
श्रुतं न च प्रकोपितं ।
   
श्रु॑तम् प्रकोपितम्

Verse: c    
वृ॑द्धावस्थाधिष्ठितास्ताः
   
वृद्धावस्थाधिष्ठिताः ताः

Verse: d    
किं तु ऋद्धिप्रकाशने ।। १५.३१ ।।
   
कि॑म् तु ऋद्धिप्रकाशने ।। १५.३१ ।।

Strophe in ed. EBC: 32 
Verse: a    
सु॑मेरुवन्निष्प्रकंपं
   
सुमेरुवत् निष्प्रकंपम्

Verse: b    
ध्यानलीतुं विलोक्य ताः ।
   
ध्या॑नलीतुम् विलोक्य ताः

Verse: c    
वि॑मुखीभूय तारुण्यं
   
विमुखीभूय तारुण्यम्

Verse: d    
धारितुं नैव शेकिरे ।। १५.३२ ।।
   
धा॑रितुम् एव शेकिरे ।। १५.३२ ।।

Strophe in ed. EBC: 33 
Verse: a    
पा॑दौ नत्वाथ जीर्णांगाः
   
पादौ नत्वा अथ जीर्णांगाः

Verse: b    
पितरं तं व्यजिज्ञपुः ।
   
पि॑तरम् तम् व्यजिज्ञपुः

Verse: c    
का॑मधात्वीश्वरस्तात
   
कामधात्वीश्वरः तात

Verse: d    
आधिष्ठापय स्वरूपिकाः ।। १५.३३ ।।
   
आ॑धिष्ठापय स्वरूपिकाः ।। १५.३३ ।।

Strophe in ed. EBC: 34 
Verse: a    
प्रि॑याः पुत्र्यो न शक्तो ऽपि
   
प्रियाः पुत्र्यः शक्तः अपि

Verse: b    
बुद्धाधिष्ठानमन्यथा ।
   
बु॑द्धाधिष्ठानम् अन्यथा

Verse: c    
क॑र्तुं तत्रस्य शरणं
   
कर्तुम् तत्रस्य शरणम्

Verse: d    
गच्छतेति पिताब्रवीत् ।। १५.३४ ।।
   
ग॑च्छत इति पिता अब्रवीत् ।। १५.३४ ।।

Strophe in ed. EBC: 35 
Verse: a    
त॑तः सुचित्राः संबुद्धं
   
ततः सुचित्राः संबुद्धम्

Verse: b    
प्रार्थयामासुरानताः ।
   
प्रा॑र्थयाम् आसुः आनताः

Verse: c    
क्ष॑मापराधमस्माकं
   
क्षमापराधम् अस्माकम्

Verse: d    
यौवनोन्मत्तचेतसां ।। १५.३५ ।।
   
यौ॑वनोन्मत्तचेतसाम् ।। १५.३५ ।।

Strophe in ed. EBC: 36 
Verse: a    
मौ॑नी क्षमाकरः शास्ता
   
मौनी क्षमाकरः शास्ता

Verse: b    
प्रत्यधिष्ठापयच्च ताः ।
   
प्र॑त्यधिष्ठापयत् ताः

Verse: c    
न॑त्वा मुहुस्तं मुदिताः
   
नत्वा मुहुर् तम् मुदिताः

Verse: d    
प्रशस्य स्वालयं ययुः ।। १५.३६ ।।
   
प्र॑शस्य स्वालयम् ययुः ।। १५.३६ ।।

Strophe in ed. EBC: 37 
Verse: a    
अ॑थ मारः कामधात्वी
   
अथ मारः कामधातु

Verse: b    
ʽश्वरो ऽसौ निस्त्रपः पुनः ।
   
ई॑श्वरः असौ निस्त्रपः पुनः

Verse: c    
धृ॑त्वा कौलेश्वरं रूपं
   
धृत्वा कौलेश्वरम् रूपम्

Verse: d    
गगणस्थस्तमभ्यधात् ।। १५.३७ ।।
   
ग॑गणस्थस्तम् अभ्यधात् ।। १५.३७ ।।

Strophe in ed. EBC: 38 
Verse: a    
भ॑विष्यसीति बुद्धस्त्वं
   
भविष्यसि इति बुद्धः त्वम्

Verse: b    
पूर्वं त्वां प्रणतो ऽस्म्यहं ।
   
पू॑र्वम् त्वाम् प्रणतः अस्मि अहम्

Verse: c    
अ॑स्मदाशीर्भिरद्य त्वं बुद्धस्तथागतो ऽभवः ।। १५.३८ ।।
   
अ॑स्मदाशीर्भिः अद्य त्वम् बुद्धः तथागतः अभवः ।। १५.३८ ।।

Strophe in ed. EBC: 39 
Verse: a    
य॑थागतो ऽसि स्वाराज्यात्
   
यथागतः असि स्वाराज्यात्

Verse: b    
प्रत्यागत्य तथागतः ।
   
प्र॑त्यागत्य तथागतः

Verse: c    
य॑थार्थनामत इति
   
यथार्थनामतः इति

Verse: d    
राजतथागतो भव ।। १५.३९ ।।
   
रा॑जतथागतः भव ।। १५.३९ ।।

Strophe in ed. EBC: 40 
Verse: a    
त॑द्राज्याश्रममाश्रित्य
   
तद्राज्याश्रमम् आश्रित्य

Verse: b    
रत्नत्रयमनुस्मरन् ।
   
र॑त्नत्रयम् अनुस्मरन्

Verse: c    
मा॑तरं पितरं पुष्य
   
मातरम् पितरम् पुष्य

Verse: d    
रमयित्वा यशोधरां ।। १५.४० ।।
   
र॑मयित्वा यशोधराम् ।। १५.४० ।।

Strophe in ed. EBC: 41 
Verse: a    
स॑हस्रपुत्रसंयुक्तो
   
सहस्रपुत्रसंयुक्तः

Verse: b    
जगदुद्धरणक्षमः ।
   
ज॑गद्ुद्धरणक्षमः

Verse: c    
या॑माद्यभुवनाधीशः
   
यामाद्यभुवनाधीशः

Verse: d    
क्रमानुक्रमतो भवेः ।। १५.४१ ।।
   
क्र॑मानुक्रमतः भवेः ।। १५.४१ ।।

Strophe in ed. EBC: 42 
Verse: a    
बो॑धिसत्वाधीश्वरो ऽपि
   
बोधिसत्वाधीश्वरः अपि

Verse: b    
भूत्वा निर्वृतिमाप्स्यसि ।
   
भू॑त्वा निर्वृतिम् आप्स्यसि

Verse: c    
त॑त्पुत्रजनने धीमन्
   
तत् पुत्रजनने धीमन्

Verse: d    
कपिलाश्रममुपाश्रय ।। १५.४२ ।।
   
क॑पिलाश्रमम् उपाश्रय ।। १५.४२ ।।

Strophe in ed. EBC: 43 
Verse: a    
य॑था भवान्धर्मराजः
   
यथा भवान् धर्मराजः

Verse: b    
पुत्रा अपि तथागताः ।
   
पु॑त्राः अपि तथागताः

Verse: c    
प्र॑वृत्तिश्च निवृत्तिश्च
   
प्रवृत्तिः निवृत्तिः

Verse: d    
त्वदधीना भवेज्जिन ।। १५.४३ ।।
   
त्व॑दधीना भवेत् जिन ।। १५.४३ ।।

Strophe in ed. EBC: 44 
Verse: a    
इ॑त्युक्तवंतं तं प्राह
   
इति उक्तवन्तम् तम् प्राह

Verse: b    
सर्वज्ञः शृणु निस्त्रपि ।
   
स॑र्वज्ञः शृणु निस्त्रपि

Verse: c    
मा॑रो ऽसि त्वं नो कुलेशः
   
मारः असि त्वम् नः कुलेशः

Verse: d    
शाक्यवंशप्रवर्धनः ।। १५.४४ ।।
   
शा॑क्यवंशप्रवर्धनः ।। १५.४४ ।।

Strophe in ed. EBC: 45 
Verse: a    
त्वा॑दृशाः कोषिशो नो मां
   
त्वादृशाः कोषिशः नः माम्

Verse: b    
विहेठयितुमशक्नुवन् ।
   
वि॑हेठयितुम् अशक्नुवन्

Verse: b    
या॑स्यामि राज्यं क्रमशश्
   
यास्यामि राज्यम् क्रमशः

Verse: c    
चारयिष्यामि निर्वृतौ ।। १५.४५ ।।
   
चा॑रयिष्यामि निर्वृतौ ।। १५.४५ ।।

Strophe in ed. EBC: 46 
Verse: a    
प॑राजितो ऽसि नमुचे
   
पराजितः असि नमुचे

Verse: b    
स्वालयं प्रतिगच्छतात् ।
   
स्वा॑लयम् प्रतिगच्छतात्

Verse: c    
वा॑राणस्यामितो गंता
   
वाराणस्याम् इतः गन्ता

Verse: d    
धर्मचक्रप्रवर्तने ।। १५.४६ ।।
   
ध॑र्मचक्रप्रवर्तने ।। १५.४६ ।।

Strophe in ed. EBC: 47 
Verse: a    
आ॑दिष्टमित्यसौ श्रुत्वा
   
आदिष्टम् इति असौ श्रुत्वा

Verse: b    
हा हतो ऽस्मीति निःश्वसन् ।
   
हा हतः अस्मि इति निःश्वसन्

Verse: c    
वि॑षादितो निःसहायो
   
विषादितः निःसहायः

Verse: d    
विहायसालयं ययौ ।। १५.४७ ।।
   
वि॑हायसालयम् ययौ ।। १५.४७ ।।

Strophe in ed. EBC: 48 
Verse: a    
त॑तो ऽसौ मारजित्तस्माद्
   
ततः असौ मारजित् तस्मात्

Verse: b    
भद्रासनात्ममुत्थितः ।
   
भ॑द्रासनात्मम् उत्थितः

Verse: c    
गं॑तुं वाराणसीं पुण्याम्
   
गन्तुम् वाराणसीम् पुण्याम्

Verse: d    
एकाकी प्रस्थितो ऽचरत् ।। १५.४८ ।।
   
ए॑काकी प्रस्थितः अचरत् ।। १५.४८ ।।

Strophe in ed. EBC: 49 
Verse: a    
छा॑दितं गगणं मेघैस्
   
छादितम् गगणम् मेघैः

Verse: b    
तदा दृष्ट्वा मुनीश्वरं ।
   
त॑दा दृष्ट्वा मुनीश्वरम्

Verse: c    
मु॑चिलिंदो नागराजः
   
मुचिलिन्दः नागराजः

Verse: d    
प्रार्थयामास भक्तितः ।। १५.४९ ।।
   
प्रा॑र्थयाम् आस भक्तितः ।। १५.४९ ।।

Strophe in ed. EBC: 50 
Verse: a    
स॑र्वज्ञो भगवंस्त्वं हि
   
सर्वज्ञः भगवन् त्वम् हि

Verse: b    
सप्ताहं दुर्दितं भवेत् ।
   
स॑प्ताहम् दुर्दितम् भवेत्

Verse: c    
वा॑तवृष्टिश्चांधकारस्
   
वातवृष्टिश्चान्धकारः

Verse: d    
ततो ऽस्मदाश्रमे वस ।। १५.५० ।।
   
त॑तः अस्मत् आश्रमे वस ।। १५.५० ।।

Strophe in ed. EBC: 51 
Verse: a    
म॑हर्द्धिको ऽपि भगवान्
   
महर्द्धिकः अपि भगवान्

Verse: b    
संसारिकमनुस्मरन् ।
   
सं॑सारिकम् अनुस्मरन्

Verse: c    
त॑द्रत्नासनमासीनो
   
तद्रत्नासनम् आसीनः

Verse: d    
ध्यानलिनो व्यतिष्ठत ।। १५.५१ ।।
   
ध्या॑नलिनः व्यतिष्ठत ।। १५.५१ ।।

Strophe in ed. EBC: 52 
Verse: a    
स॑र्वरक्षाकरं बुद्धं
   
सर्वरक्षाकरम् बुद्धम्

Verse: b    
वृष्टिवातांधकारतः ।
   
वृ॑ष्टिवातान्धकारतः

Verse: c    
र॑रक्ष नागराजो ऽसौ
   
ररक्ष नागराजः असौ

Verse: d    
पणावेष्टितविग्रहं ।। १५.५२ ।।
   
प॑णावेष्टितविग्रहम् ।। १५.५२ ।।

Strophe in ed. EBC: 53 
Verse: a    
त॑तः सप्ताहनिर्याते
   
ततः सप्ताहनिर्याते

Verse: b    
नत्वा नागे विनिर्गते ।
   
न॑त्वा नागे विनिर्गते

Verse: c    
अ॑जपालवनोपांते
   
अजपालवनोपान्ते

Verse: d    
नदीतीरे ययौ जिनः ।। १५.५३ ।।
   
न॑दीतीरे ययौ जिनः ।। १५.५३ ।।

Strophe in ed. EBC: 54 
Verse: a    
त॑त्रस्थं सुगतं रात्रौ
   
तत्रस्थम् सुगतम् रात्रौ

Verse: b    
देवो न्यग्रोधनामकः ।
   
दे॑वः न्यग्रोधनामकः

Verse: c    
भा॑सयन्समुपागत्य
   
भासयन् समुपागत्य

Verse: d    
व्यजिज्ञपत्कृतांजलिः ।। १५.५४ ।।
   
व्य॑जिज्ञपत् कृताञ्जलिः ।। १५.५४ ।।

Strophe in ed. EBC: 55 
Verse: a    
नृ॑जन्मनि बुद्धनाम्ना
   
नृजन्मनि बुद्धनाम्ना

Verse: b    
न्यग्रोधो रोपितो मया ।
   
न्य॑ग्रोधः रोपितः मया

Verse: c    
पा॑पप्रमोचने यो ऽसौ
   
पापप्रमोचने यः असौ

Verse: d    
बोधिद्रुरिव वर्धितः ।। १५.५५ ।।
   
बो॑धिद्रुः इव वर्धितः ।। १५.५५ ।।

Strophe in ed. EBC: 56 
Verse: a    
त॑त्पुण्येनाहमपि
   
तत्पुण्येन अहम् अपि

Verse: b    
स्वर्गस्थो वर्धितो ऽस्म्यहं ।
   
स्व॑र्गस्थः वर्धितः अस्मि अहम्

Verse: c    
म॑दनुग्रहतो ह्यत्र
   
मदनुग्रहतः हि अत्र

Verse: d    
सप्ताहं विजयस्व भोः ।। १५.५६ ।।
   
स॑प्ताहम् विजयस्व भोः ।। १५.५६ ।।

Strophe in ed. EBC: 57 
Verse: a    
त॑थास्त्वति भक्तवांछा
   
तथास्त्वति भक्तवाञ्छ

Verse: b    
ʽकल्पद्रुर्मुनिपुंगवः ।
   
अ॑कल्पद्रुः मुनिपुंगवः

Verse: c    
न्य॑ग्रोधे ऽस्थाद्ध्यानलीनः
   
न्यग्रोधे अस्थात् ध्यानलीनः

Verse: d    
पूर्णेंदुरिव भासयन् ।। १५.५७ ।।
   
पू॑र्णैन्दुः इव भासयन् ।। १५.५७ ।।

Strophe in ed. EBC: 58 
Verse: a    
त॑त्र सप्ताहमाश्रित्य
   
तत्र सप्ताहम् आश्रित्य

Verse: b    
ततो ऽसौ क्षीरिकावने ।
   
त॑तः असौ क्षीरिकावने

Verse: c    
ता॑लमूलमुपासीनो
   
तालमूलम् उपासीनः

Verse: d    
ध्यानलीनो न्यमीलत ।। १५.५८ ।।
   
ध्या॑नलीनः न्यमीलत ।। १५.५८ ।।

Strophe in ed. EBC: 59 
Verse: a    
त॑त्र तत्र सप्तसप्त
   
तत्र तत्र सप्तसप्त

Verse: b    
दिवारात्रं महामुनिः ।
   
दि॑वारात्रम् महामुनिः

Verse: c    
ध्या॑त्वा ध्यात्वा निराहार
   
ध्यात्वा ध्यात्वा निराहारे

Verse: d    
उद्धरिष्णुः समाचरत् ।। १५.५९ ।।
   
उ॑द्धरिष्णुः समाचरत् ।। १५.५९ ।।

Strophe in ed. EBC: 60 
Verse: a    
अ॑थोत्तरोत्कलदेशीयौ
   
अथ उत्तरोत्कलदेशीयौ

Verse: b    
त्रपुषभल्लिकाभिधौ ।
   
त्र॑पुषभल्लिकाभिधौ

Verse: c    
सा॑र्थवाहौ पंचधुर
   
सार्थवाहौ पञ्चधुर

Verse: d    
शतैर्युक्तौ महाधनौ ।। १५.६० ।।
   
श॑तैः युक्तौ महाधनौ ।। १५.६० ।।

Strophe in ed. EBC: 61 
Verse: a    
प्रे॑तदोषाद्विनिर्मुक्तौ
   
प्रेतदोषाद्विनिः मुक्तौ

Verse: b    
बुद्धाय ददतुर्मुदा ।
   
बु॑द्धाय ददतुः मुदा

Verse: c    
त्रि॑मधुपायसं तस्माल्
   
त्रिमधुपायसम् तस्मात्

Verse: d    
लेभतुश्च शुभाशिषः ।। १५.६१ ।।
   
ले॑भतुः शुभाशिषः ।। १५.६१ ।।

Strophe in ed. EBC: 62 
Verse: a    
चै॑त्यार्थं नखकेशानि
   
चैत्यअर्थम् नखकेशानि

Verse: b    
प्राप्य व्याकरणं ततः ।
   
प्रा॑प्य व्याकरणम् ततः

Verse: c    
शि॑लां च प्राप्स्यथ इति
   
शिलाम् प्राप्स्यथः इति

Verse: d    
जग्मतुस्तौ ततो ऽन्यतः ।। १५.६२ ।।
   
ज॑ग्मतुः तौ ततः अन्यतः ।। १५.६२ ।।

Strophe in ed. EBC: 63 
Verse: a    
क्षी॑रिकावनवासिन्या
   
क्षीरिकावनवासिन्या

Verse: b    
देवतया समर्पितं ।
   
दे॑वतया समर्पितम्

Verse: c    
प्र॑त्यगृह्णात्पिंडपात्रम्
   
प्रत्यगृह्णात् पिण्डपात्रम्

Verse: d    
आशीर्भिस्तां व्यवर्धयं ।। १५.६३ ।।
   
आ॑शीर्भिः ताम् व्यवर्धयम् ।। १५.६३ ।।

Strophe in ed. EBC: 64 
Verse: a    
च॑तुर्महाराजदत्तं
   
चतुर्महाराजदत्तम्

Verse: b    
पात्रचतुष्टयं जिनः ।
   
पा॑त्रचतुष्टयम् जिनः

Verse: c    
ए॑कमेवमधिष्ठाय
   
एकम् एवम् अधिष्ठाय

Verse: d    
पायसं बुभुजे मुदा ।। १५.६४ ।।
   
पा॑यसम् बुभुजे मुदा ।। १५.६४ ।।

Strophe in ed. EBC: 65 
Verse: a    
अ॑थैकस्मिन्दिने तत्र
   
अथ एकस्मिन् दिने तत्र

Verse: b    
शक्रदत्तां हरीतकीं ।
   
श॑क्रदत्ताम् हरीतकीम्

Verse: c    
भु॑क्त्वा वीजं समारोप्य
   
भुक्त्वा वीजम् समारोप्य

Verse: d    
प्रारोहयत्तरुं जिनाः ।। १५.६५ ।।
   
प्रा॑रोहयत् तरुम् जिनाः ।। १५.६५ ।।

Strophe in ed. EBC: 66 
Verse: a    
दे॑वराजो देवलोकाञ्छ्रावयामास तां मुदा ।
   
दे॑वराजः देवलोकान् श्रावयाम् आस ताम् मुदा

Verse: b    
प्र॑दक्षिणीकृत्य सिषिचुर्
   
प्रदक्षिणीकृत्य सिषिचुः

Verse: c    
देवा मर्त्याश्च दानवाः ।। १५.६६ ।।
   
दे॑वाः मर्त्याः दानवाः ।। १५.६६ ।।

Strophe in ed. EBC: 67 
Verse: a    
ष्रु॑त्वाहारीतकीं वार्तां
   
ष्रुत्वाहारीतकीम् वार्ताम्

Verse: b    
स्मृत्वा पूर्वानुभौतिकां ।
   
स्मृ॑त्वा पूर्वानुभौतिकाम्

Verse: c    
गो॑पूर्विका देवकन्या
   
गोपूर्विका देवकन्या

Verse: d    
भद्रिकाख्याययौ दिवः ।। १५.६७ ।।
   
भ॑द्रिकाख्या आययौ दिवः ।। १५.६७ ।।

Strophe in ed. EBC: 68 
Verse: a    
शा॑खावलंबितं पांसु
   
शाखावलंबितम् पांसु

Verse: b    
कूलं वस्त्रं वहञ्चिनं ।
   
कू॑लम् वस्त्रम् वहञ्चिनम्

Verse: c    
वि॑ज्ञापयामास देव
   
विज्ञापयाम् आस देव

Verse: d    
कन्या सा ससखी स्मिता ।। १५.६८ ।।
   
क॑न्या सा ससखी स्मिता ।। १५.६८ ।।

Strophe in ed. EBC: 69 
Verse: a    
वि॑ज्ञापयामि किं बुद्ध
   
विज्ञापयामि किम् बुद्ध

Verse: b    
पांसुकूलं गृहाण मे ।
   
पां॑सुकूलम् गृहाण मे

Verse: c    
य॑स्यानुभावान्नाके ऽहं
   
यस्यानुभावान्नाके अहम्

Verse: d    
भद्रिका नाम कन्यका ।। १५.६९ ।।
   
भ॑द्रिका नाम कन्यका ।। १५.६९ ।।

Strophe in ed. EBC: 70 
Verse: a    
ए॑तद्धर्मविपाकेन
   
एतत् धर्मविपाकेन

Verse: b    
बोधिसत्त्वो भविष्यसि ।
   
बो॑धिसत्त्वः भविष्यसि

Verse: c    
इ॑त्याशीर्वचसा शास्ता
   
इति आशीर्वचसा शास्ता

Verse: d    
पांसुकूलमुपाददे ।। १५.७० ।।   
   
पां॑सुकूलम् उपाददे ।। १५.७० ।।

Strophe in ed. EBC: 71 
Verse: a    
जी॑र्णं दृष्ट्वा पांसुकूलं
   
जीर्णम् दृष्ट्वा पांसुकूलम्

Verse: b    
ही हीति विस्मयान्विताः ।
   
ही ही इति विस्मयान्विताः

Verse: c    
ख॑स्था देवाश्चिक्षिपुस्तं
   
खस्था देवाश्चिक्षिपुस्तम्

Verse: d    
दिव्यपट्टांबराणि ह ।। १५.७१ ।।
   
दि॑व्यपट्टांबराणि ।। १५.७१ ।।

Strophe in ed. EBC: 72 
Verse: a    
श्र॑मणार्हाणि नेमानि
   
श्रमणार्हाणि नेमानि

Verse: b    
इत्येकमपि नाग्रहीत् ।
   
इ॑ति एकम् अपि अग्रहीत्

Verse: c    
अै॑श्वर्यार्हाणि चैतानि
   
अैश्वर्यार्हाणि चैतानि

Verse: d    
गार्हस्थ्यानीति निःस्पृहः ।। १५.७२ ।।
   
गा॑र्हस्थ्यानि इति निःस्पृहः ।। १५.७२ ।।

Strophe in ed. EBC: 73 
Verse: a    
म॑लप्रक्षालनार्थं च
   
मलप्रक्षालनार्थम्

Verse: b    
चकांक्ष प्रस्तरं जलं ।
   
च॑कांक्ष प्रस्तरम् जलम्

Verse: c    
च॑खान तत्क्षणे शक्रो
   
चखान तत्क्षणे शक्रः

Verse: d    
जलप्रायां महानदीं ।। १५.७३ ।।
   
ज॑लप्रायाम् महानदीम् ।। १५.७३ ।।

Strophe in ed. EBC: 74 
Verse: a    
च॑तुर्भिश्च महाराजैर्
   
चतुर्भिः महाराजैः

Verse: b    
नीयतो तं चतुःशिलाः ।
   
नी॑यतः तम् चतुःशिलाः

Verse: c    
ए॑कस्यां स्वयमासीन
   
एकस्याम् स्वयम् आसीनः

Verse: d    
एकस्यां क्षालनं व्यधात् ।। १५.७४ ।।
   
ए॑कस्याम् क्षालनम् व्यधात् ।। १५.७४ ।।

Strophe in ed. EBC: 75 
Verse: a    
ए॑कस्यां शोषणं तस्य
   
एकस्याम् शोषणम् तस्य

Verse: b    
एकां खे चाक्षिपच्छिलां ।
   
ए॑काम् खे चाक्षिपच्छिलाम्

Verse: c    
शि॑लोज्ज्वलपुरं प्राप्ता
   
शिलोज्ज्वलपुरम् प्राप्ता

Verse: d    
लोकान्व्यस्मापयच्छिला ।। १५.७५ ।।
   
लो॑कान् व्यस्मापयच्छिला ।। १५.७५ ।।

Strophe in ed. EBC: 76 
Verse: a    
ब॑हुशो मान्य त्रपुष
   
बहुशः मान्य त्रपुष

Verse: b    
भल्लिकौ चैत्यमुत्तमं ।
   
भ॑ल्लिकौ चैत्यमुत्तमम्

Verse: c    
य॑थाविधि प्रतिष्ठाप्य
   
यथाविधि प्रतिष्ठाप्य

Verse: d    
शिलागर्भमिति व्यधात् ।। १५.७६ ।।
   
शि॑लागर्भम् इति व्यधात् ।। १५.७६ ।।

Strophe in ed. EBC: 77 
Verse: a    
शि॑लात्रयं चैत्यभूतं
   
शिलात्रयम् चैत्यभूतम्

Verse: b    
सिषेवे तत्तपोधनां ।
   
सि॑षेवे तत्तपोधनाम्

Verse: c    
पु॑ण्या नदीति विख्याता
   
पुण्या नदी इति विख्याता

Verse: d    
ववाह सरिदुत्तमाः ।। १५.७७ ।।
   
व॑वाह सरिदुत्तमाः ।। १५.७७ ।।

Strophe in ed. EBC: 78 
Verse: a    
पु॑ण्यां स्नात्वा समभ्यर्च्य
   
पुण्याम् स्नात्वा समभ्यर्च्य

Verse: b    
शिलाचैत्यं भजंति ये ।
   
शि॑लाचैत्यम् भजन्ति ये

Verse: c    
बो॑भिसत्त्वा महात्मानो
   
बोभिसत्त्वा महात्मानः

Verse: d    
निर्वृतिं प्राप्नुवंति ते ।। १५.७८ ।।
   
नि॑र्वृतिम् प्राप्नुवन्ति ते ।। १५.७८ ।।

Strophe in ed. EBC: 79 
Verse: a    
अ॑थ तालायनासिनो
   
अथ तालायनासिनः

Verse: b    
भगवान्समचिंतयत् ।
   
भ॑गवान् समचिन्तयत्

Verse: c    
म॑या संबुध्यते ज्ञानं
   
मया संबुध्यते ज्ञानम्

Verse: d    
गंभीरं दुरनुबोधकं ।। १५.७९ ।।
   
गं॑भीरम् दुरनुबोधकम् ।। १५.७९ ।।

Strophe in ed. EBC: 80 
Verse: a    
इ॑मे कषयिता लोका
   
इमे कषयिताः लोकाः

Verse: b    
न जानंतीममुत्तमं ।
   
जानन्ति इमम् उत्तमम्

Verse: c    
अ॑प्रबुद्धाश्च निंदंति
   
अप्रबुद्धाः निन्दन्ति

Verse: d    
मां च ज्ञानं प्रगल्भिताः ।। १५.८० ।।
   
मा॑म् ज्ञानम् प्रगल्भिताः ।। १५.८० ।।

Strophe in ed. EBC: 81 
Verse: a    
ध॑र्मं किमुपदेक्ष्यामि
   
धर्मम् किम् उपदेक्ष्यामि

Verse: b    
विद्यात एव जायते ।
   
वि॑द्यात एव जायते

Verse: c    
वि॑विक्त एवमाश्रित्य
   
विविक्तः एवम् आश्रित्य

Verse: d    
जगदुद्धर्तुमुत्सहे ।। १५.८१ ।।
   
ज॑गत् उद्धर्तुम् उत्सहे ।। १५.८१ ।।

Strophe in ed. EBC: 82 
Verse: a    
पू॑र्वप्रतिश्रुतं स्मृत्वा
   
पूर्वप्रतिश्रुतम् स्मृत्वा

Verse: b    
पुनरेवमचिंतयत् ।
   
पु॑नर् एवम् अचिन्तयत्

Verse: c    
व्या॑ख्यास्यामीति निश्चित्य
   
व्याख्यास्यामि इति निश्चित्य

Verse: d    
जगदुद्धरणार्थतः ।। १५.८२ ।।
   
ज॑गत् उद्धरणार्थतः ।। १५.८२ ।।

Strophe in ed. EBC: 83 
Verse: a    
ऊ॑र्णाकोशात्प्रभां रात्रौ
   
ऊर्णाकोशात् प्रभाम् रात्रौ

Verse: b    
विनिष्काश्य व्यराजत ।
   
वि॑निष्काश्य व्यराजत

Verse: c    
ज॑गत्संचोदयन्बुद्धो
   
जगत् संचोदयत् बुद्धः

Verse: d    
ध्यानलीनो मुनीश्वरः ।। १५.८३ ।।
   
ध्या॑नलीनः मुनीश्वरः ।। १५.८३ ।।

Strophe in ed. EBC: 84 
Verse: a    
ब्र॑ह्मादयः प्रभातायां
   
ब्रह्मादयः प्रभातायाम्

Verse: b    
भुवनाधिपतयो ऽपरे ।
   
भु॑वनाधिपतयः अपरे

Verse: c    
सु॑गतं प्रार्थयामासुर्
   
सुगतम् प्रार्थयाम् आसुः

Verse: d    
धर्मचक्रप्रवर्तने ।। १५.८४ ।।
   
ध॑र्मचक्रप्रवर्तने ।। १५.८४ ।।

Strophe in ed. EBC: 85 
Verse: a    
त॑थास्त्विति जिने तूष्णी
   
तथा अस्त्व् इति जिने तूष्णी

Verse: b    
भूते ते स्वालयं ययुः ।
   
भू॑ते ते स्वालयम् ययुः

Verse: c    
शा॑क्यसिंहो ऽपि तत्रैव
   
शाक्यसिंहः अपि तत्र एव

Verse: d    
ध्यानलीनो वसन्बभौ ।। १५.८५ ।।
   
ध्या॑नलीनः वसन् बभौ ।। १५.८५ ।।

Strophe in ed. EBC: 86 
Verse: a    
दे॑वता धर्मरुच्याद्याश्
   
देवताः धर्मरुच्याद्याः

Verse: b    
चतस्रस्तं व्यजिज्ञपुः ।
   
च॑तस्रः तम् व्यजिज्ञपुः

Verse: c    
क्व॑ भगवान्धर्मचक्रं
   
क्व भगवान् धर्मचक्रम्

Verse: d    
प्रवर्तयेज्जगद्गुरो ।। १५.८६ ।।
   
प्र॑वर्तयेत् जगत् गुरो ।। १५.८६ ।।

Strophe in ed. EBC: 87 
Verse: a    
मृ॑गदावे धर्मचक्रं
   
मृगदावे धर्मचक्रम्

Verse: b    
वाराणस्यां प्रवर्तये ।
   
वा॑राणस्याम् प्रवर्तये

Verse: c    
च॑तुर्थासन आसीनो
   
चतुर्थासने आसीनः

Verse: d    
देवता जगदुद्धरे ।। १५.८७ ।।
   
दे॑वता जगत् उद्धरे ।। १५.८७ ।।

Strophe in ed. EBC: 88 
Verse: a    
व्य॑चिंतयच्च तत्रासौ
   
व्यचिन्तयत् तत्र असौ

Verse: b    
भगवञ्छाक्यपुंगवः ।
   
भ॑गवन् शाक्यपुङ्गवः

Verse: c    
क॑स्मै प्रवर्तये धर्म
   
कस्मै प्रवर्तये धर्म

Verse: d    
चक्रं प्रथमतो ऽप्यहं ।। १५.८८ ।।
   
च॑क्रम् प्रथमतः अपि अहम् ।। १५.८८ ।।

Strophe in ed. EBC: 89 
Verse: a    
वि॑चार्य रुद्रकाराडौ
   
विचार्य रुद्रकाराडौ

Verse: b    
निर्वातौ श्रीघनो ऽपरान् ।
   
नि॑र्वातौ श्रीघनः अपरान्

Verse: c    
पं॑चकान्भद्रवर्गीयान्
   
पञ्चकान् भद्रवर्गीयान्

Verse: d    
काशीस्थानस्मरत्पुनः ।। १५.८९ ।।
   
का॑शीस्थान् अस्मरत् पुनः ।। १५.८९ ।।

Strophe in ed. EBC: 90 
Verse: a    
अ॑थ प्रतस्थे बुद्धो ऽसौ
   
अथ प्रतस्थे बुद्धः असौ

Verse: b    
काशीं गंतुं प्रमोदितः ।
   
का॑शीम् गन्तुम् प्रमोदितः

Verse: c    
वि॑विधां मागधीं चर्यां
   
विविधाम् मागधीम् चर्याम्

Verse: d    
प्रकाशयन्महर्धितां ।। १५.९० ।।
   
प्र॑काशयत् महर्धिताम् ।। १५.९० ।।

Strophe in ed. EBC: 91 
Verse: a    
आ॑जीवकं संप्रसाद्य
   
आजीवकम् संप्रसाद्य

Verse: b    
मार्गे धर्मप्रभावितां ।
   
मा॑र्गे धर्मप्रभाविताम्

Verse: c    
य॑यौ प्रकाश्योत्तरते
   
ययौ प्रकाश्य उत्तरते

Verse: d    
गयायाः श्रीघनो दिशं ।। १५.९१ ।।
   
ग॑यायाः श्रीघनः दिशम् ।। १५.९१ ।।

Strophe in ed. EBC: 92 
Verse: a    
सु॑दर्शनाख्यनागेश
   
सुदर्शनाख्यनागेश

Verse: b    
भवने निशि योगतः ।
   
भ॑वने निशि योगतः

Verse: c    
प्रा॑तः पंचामृताहारो
   
प्रातः पञ्चामृताहारः

Verse: d    
वर्धयन्नाशिषा ययौ ।। १५.९२ ।।
   
व॑र्धयन् आशिषा ययौ ।। १५.९२ ।।

Strophe in ed. EBC: 93 
Verse: a    
व॑णारानिकिटे चैक
   
वणारानिकिटे एक

Verse: b    
तरुच्छायामुपाश्रितः ।
   
त॑रुच्छायाम् उपाश्रितः

Verse: c    
ब्र॑ह्मणि स्थापयामास
   
ब्रह्मणि स्थापयाम् आस

Verse: d    
निंदिसंज्ञं द्विजाधनं ।। १५.९३ ।।
   
नि॑न्दिसंज्ञम् द्विजाधनम् ।। १५.९३ ।।

Strophe in ed. EBC: 94 
Verse: a    
व॑नारायां गृहपतेर्
   
वनारायाम् गृहपतेः

Verse: b    
गेहे रात्रौ निवासितः ।
   
गे॑हे रात्रौ निवासितः

Verse: c    
प्रा॑तः पायसमाहार्य
   
प्रातः पायसम् आहार्य

Verse: d    
तद्दत्ताशीस्ततो ऽगमत् ।। १५.९४ ।।
   
त॑द्दत्ताशीः ततः अगमत् ।। १५.९४ ।।

Strophe in ed. EBC: 95 
Verse: a    
वुं॑दद्वीराभिधे ग्रामे
   
वुन्दद्वीराभिधे ग्रामे

Verse: b    
वुंदाख्ययक्षसद्मनि ।
   
वु॑न्दाख्ययक्षसद्मनि

Verse: c    
व॑सन्प्रातरशन्क्षीरं
   
वसन् प्रातर् अशन् क्षीरम्

Verse: d    
ददन्नाशिषमाययौ ।। १५.९५ ।।
   
द॑दन् आशिषम् आययौ ।। १५.९५ ।।

Strophe in ed. EBC: 96 
Verse: a    
रो॑हितवस्तुकं नामो
   
रोहितवस्तुकम् नाम

Verse: b    
ʽद्यानं तत्र कमंडलुः ।
   
उ॑द्यानम् तत्र कमण्डलुः

Verse: c    
ना॑गाधिपः सपौरेयो
   
नागाधिपः सपौरेयः

Verse: d    
ऽभ्यर्चयामास तं तथा ।। १५.९६ ।।
   
अ॑भ्यर्चयाम् आस तम् तथा ।। १५.९६ ।।

Strophe in ed. EBC: 97 
Verse: a    
त॑त्र तत्र समुद्धृत्य
   
तत्र तत्र समुद्धृत्य

Verse: b    
लोकानसौ दयामयः ।
   
लो॑कान् असौ दयामयः

Verse: c    
ग॑च्छन्गंधपुरं गंध
   
गच्छत् गन्धपुरम् गन्ध

Verse: d    
यक्षुणाभ्यर्चितो मुनिः ।। १५.९७ ।।
   
य॑क्षुण अभ्यर्चितः मुनिः ।। १५.९७ ।।

Strophe in ed. EBC: 98 
Verse: a    
स॑रथिं पुरमासाद्य
   
सरथिम् पुरम् आसाद्य

Verse: b    
सारथ्यं चक्रिरे प्रजाः ।
   
सा॑रथ्यम् चक्रिरे प्रजाः

Verse: c    
त॑तो गंगां समासाद्य
   
ततः गङ्गाम् समासाद्य

Verse: d    
तर्तुम्नाविकमब्रवीत् ।। १५.९८ ।।
   
त॑र्तुम् नाविकम् अब्रवीत् ।। १५.९८ ।।

Strophe in ed. EBC: 99 
Verse: a    
सा॑धो तारय मां गंगां
   
साधो तारय माम्गङ्गाम्

Verse: b    
संतु ते सप्त वृद्धयः ।
   
स॑न्तु ते सप्त वृद्धयः

Verse: c    
त॑रपण्यं विना कंचित्
   
तरपण्यम् विना कम्चित्

Verse: d    
तारयामि न तामिति ।। १५.९९ ।।
   
ता॑रयामि ताम् इति ।। १५.९९ ।।

Strophe in ed. EBC: 100 
Verse: a    
निः॑स्वो ऽहं किमु दास्यामी
   
निःस्वः अहम् किम् दास्यामि

Verse: b    
ʽत्युक्त्वागात्खात्खगेंद्रवत् ।
   
इ॑ति उक्त्वा आगात् खात्खगेन्द्रवत्

Verse: c    
बिं॑बिसारस्तदारभ्या
   
बिंबिसारः तदा आरभ्य

Verse: d    
ʽजहात्पण्यं विरागिणां ।। १५.१०० ।।
   
अ॑जहात् पण्यम् विरागिणाम् ।। १५.१०० ।।

Strophe in ed. EBC: 101 
Verse: a    
वा॑राणसीं प्रविश्याथ
   
वाराणसीम् प्रविश्य अथ

Verse: b    
भासा संभासयन्जिनः ।
   
भा॑सा संभासयन् जिनः

Verse: c    
च॑कार काशीदेशीयान्
   
चकार काशीदेशीयान्

Verse: d    
कौतुकाक्रांतचेतसः ।। १५.१०१ ।।
   
कौ॑तुकाक्रान्तचेतसः ।। १५.१०१ ।।

Strophe in ed. EBC: 102 
Verse: a    
शं॑खमेधीय उद्याने
   
शंखमेधीये उद्याने

Verse: b    
ध्यानलीनो निशेशवत् ।
   
ध्या॑नलीनः निशेशवत्

Verse: c    
आ॑ह्लादयन्विस्मितांश्च
   
आह्लादयन् विस्मितान्

Verse: d    
क्षपां निनाय धर्मराद् ।। १५.१०२ ।।
   
क्ष॑पाम् निनाय धर्मरात् ।। १५.१०२ ।।

Strophe in ed. EBC: 103 
Verse: a    
या॑मद्वये परेद्युश्च याचित्वा पिंडमाहरन् ।
   
या॑मद्वये परेद्युः याचित्वा पिण्डम् आहरन्

Verse: b    
ह॑रिरिवाद्वितीयो ऽसौ
   
हरिर् इव अद्वितीयः असौ

Verse: c    
मृगदावमुपासरत् ।। १५.१०३ ।।
   
मृ॑गदावम् उपासरत् ।। १५.१०३ ।।

Strophe in ed. EBC: 104 
Verse: a    
पं॑चका भद्रवर्गीयास्
   
पञ्चकाः भद्रवर्गीयाः

Verse: b    
तं समीक्ष्य मिथो ऽब्रुवत् ।
   
त॑म् समीक्ष्य मिथः अब्रुवत्

Verse: c    
गौ॑तमो ऽयमिहायातः
   
गौतमः अयम् इह आयातः

Verse: d    
श्रमणे भ्रेष्टसंवरः ।। १५.१०४ ।।
   
श्र॑मणे भ्रेष्टसंवरः ।। १५.१०४ ।।

Strophe in ed. EBC: 105 
Verse: a    
बा॑हुलिको ऽविशुद्धात्मा
   
बाहुलिकः अविशुद्धात्मा

Verse: b    
शैथिल्यो ऽनिष्ठितंद्रियः ।
   
शै॑थिल्यः अनिष्ठितन्द्रियः

Verse: c    
सु॑खल्लिकानुयोगाभिर्
   
सुखल्लिकानुयोगाभिः

Verse: d    
अक्तो विहरते ऽधुना ।। १५.१०५ ।।
   
अ॑क्तः विहरते अधुना ।। १५.१०५ ।।

Strophe in ed. EBC: 106 
Verse: a    
त॑दस्य कौशलप्रश्नं
   
तत् अस्य कौशलप्रश्नम्

Verse: b    
प्रत्युत्थानं च भाषणं ।
   
प्र॑त्युत्थानम् भाषणम्

Verse: c    
आ॑मंत्रणं चासनं च
   
आमन्त्रणम् आसनम्

Verse: d    
कर्तव्यं नो प्रवेशनं ।। १५.१०६ ।।
   
क॑र्तव्यम् नः प्रवेशनम् ।। १५.१०६ ।।

Strophe in ed. EBC: 107 
Verse: a    
म॑त्वा तेषां क्रियाबंधं
   
मत्वा तेषाम् क्रियाबन्धम्

Verse: b    
स्मिताननः प्रभासयन् ।
   
स्मि॑ताननः प्रभासयन्

Verse: c    
खि॑क्खिरीपात्रधृग्बुद्धः
   
खिक्खिरीपात्रधृक् बुद्धः

Verse: d    
क्रमान्निकटमभ्यगात् ।। १५.१०७ ।।
   
क्र॑मान् निकटम् अभ्यगात् ।। १५.१०७ ।।

Strophe in ed. EBC: 108 
Verse: a    
वि॑स्मरंतः क्रियाबंधं
   
विस्मरन्तः क्रियाबन्धम्

Verse: b    
तत्प्रभावाच्च पंच ते ।
   
त॑त्प्रभावात् पञ्च ते

Verse: c    
अ॑ग्निदग्धाः पंजरस्था
   
अग्निदग्धाः पञ्जरस्थाः

Verse: d    
उत्तस्थुरिव खेचराः ।। १५.१०८ ।।
   
उ॑त्तस्थुः इव खेचराः ।। १५.१०८ ।।

Strophe in ed. EBC: 109 
Verse: a    
गृ॑ह्य पात्रं खिक्खिरीं च
   
गृह्य पात्रम् खिक्खिरीम्

Verse: b    
पाद्यार्ध्याचमनं ददुः ।
   
पा॑द्यार्ध्याचमनम् ददुः

Verse: c    
प्र॑णम्य च व्यजिज्ञपुर्
   
प्रणम्य व्यजिज्ञपुः

Verse: d    
आयुष्मन्कौषलं तव ।। १५.१०९ ।।
   
आ॑युष्मन् कौषलम् तव ।। १५.१०९ ।।

Strophe in ed. EBC: 110 
Verse: a    
कु॑शलं सर्वतो ऽस्माकं
   
कुशलम् सर्वतः अस्माकम्

Verse: b    
प्राप्ता बोधिः सुदुर्लभा ।
   
प्रा॑प्ता बोधिः सुदुर्लभा

Verse: c    
इ॑त्युक्त्वा भगवानाह
   
इति उक्त्वा भगवान् आह

Verse: d    
पंचकान्भद्रवर्गिकान् ।। १५.११० ।।
   
प॑ञ्चकान् भद्रवर्गिकान् ।। १५.११० ।।

Strophe in ed. EBC: 111 
Verse: a    
किं॑ तु मामायुष्मानिति
   
किम् तु माम् आयुष्मान् इति

Verse: b    
मा ब्रूत विद्धि मां जिनं ।
   
मा ब्रूत विद्धि माम् जिनम्

Verse: c    
यु॑ष्मभ्यं प्रथमं धर्म
   
युष्मभ्यम् प्रथमम् धर्म

Verse: d    
चक्रं दातुमिहासरम् ।
   
च॑क्रम् दातुम् इह असरम्

Verse: e    
प्र॑व्रज्यामनुगृह्णध्वं
   
प्रव्रज्याम् अनुगृह्णध्वम्

Verse: f    
निर्वाणपदमाप्स्यत ।। १५.१११ ।।
   
नि॑र्वाणपदम् आप्स्यत ।। १५.१११ ।।

Strophe in ed. EBC: 112 
Verse: a    
त॑तस्ते पंचकाः शुद्ध
   
ततः ते पञ्चकाः शुद्ध

Verse: b    
चित्तास्ते याचिरे व्रतं ।
   
चि॑त्ताः ते याचिरे व्रतम्

Verse: c    
ते॑षां शिरः स्पृशन्बुद्धः
   
तेषाम् शिरः स्पृशन् बुद्धः

Verse: d    
प्रव्रज्यायाः समग्रहीत् ।। १५.११२ ।।
   
प्र॑व्रज्यायाः समग्रहीत् ।। १५.११२ ।।

Strophe in ed. EBC: 113 
Verse: a    
वि॑ज्ञप्ते भिक्षुभिरसौ
   
विज्ञप्ते भिक्षुभिः असौ

Verse: b    
पुष्करिण्यां मुनीश्वरः ।
   
पु॑ष्करिण्याम् मुनीश्वरः

Verse: c    
स्ना॑त्वा सामृतमाहार्य
   
स्नात्वा अमृतम् आहार्य

Verse: d    
धर्मक्षेत्रमचिंतयत् ।। १५.११३ ।।
   
ध॑र्मक्षेत्रम् अचिन्तयत् ।। १५.११३ ।।

Strophe in ed. EBC: 114 
Verse: a    
मृ॑गदावं जिनक्षेत्रम्
   
मृगदावम् जिनक्षेत्रम्

Verse: b    
अत्रेति समनुस्मरन् ।
   
अ॑त्र इति समनुस्मरन्

Verse: c    
स॑ह तैर्मुदितो गच्छन्
   
सह तैः मुदितः गच्छन्

Verse: d    
भद्रासनान्यदर्शयत् ।। १५.११४ ।।
   
भ॑द्रासनानि अदर्शयत् ।। १५.११४ ।।

Strophe in ed. EBC: 115 
Verse: a    
त्री॑ण्यासनानि नत्वासौ
   
त्रीणि आसनानि नत्वा असौ

Verse: b    
चतुर्थासनऐच्छत ।
   
च॑तुर्थासनम् ऐच्छत

Verse: c    
पृ॑ष्टे च भद्रवर्गीयैर्
   
पृष्टे भद्रवर्गीयैः

Verse: d    
अकथयद्विनायकः ।। १५.११५ ।।
   
अ॑कथयत् विनायकः ।। १५.११५ ।।

Strophe in ed. EBC: 116 
Verse: a    
भ॑द्रकाल्पिकबुद्धानाम्
   
भद्रकाल्पिकबुद्धानाम्

Verse: b    
आसनानां चतुष्टयं ।
   
आ॑सनानाम् चतुष्टयम्

Verse: c    
त्र॑यो बुद्धा गता ह्यस्मिंश्
   
त्रयः बुद्धाः गताः हि अस्मिन्

Verse: d    
चतुर्थो दशबलो ऽस्मि भो ।। १५.११६ ।।
   
च॑तुर्थः दशबलः अस्मि भः ।। १५.११६ ।।


Strophe in ed. EBC: 117 
Verse: a    
इ॑त्युक्त्वा श्रीघनस्तान्मणिखचितशिलादूष्यपट्टांबराढ्यं
   
इति उक्त्वा श्रीघनः तान् मणिखचितशिलादूष्यपट्टाम्बराढ्यम्

Verse: b    
नत्वा धर्मासनं तत्कनकगिरिनिभं संघृतं राजराजैः ।
   
न॑त्वा धर्मासनम् तत् कनकगिरिनिभम् संघृतम् राजराजैः

Verse: c    
आ॑षाढस्याद्यपक्षे सुरगुरुदिवसे विष्णुतिथ्यां शुभे च
   
आषाढस्याद्यपक्षे सुरगुरुदिवसे विष्णुतिथ्याम् शुभे

Verse: d    
योगे भे चानुराघे विजयसमभिधे ऽस्थान्मुहूर्ते त्रियामे ।। १५.११७ ।।
   
यो॑गे भे अनुराघे विजयसम् अभिधे अस्थान् मुहूः ते त्रियामे ।। १५.११७ ।।

Strophe in ed. EBC: 118 
Verse: a    
व॑र्गीयाः पंचकास्ते प्रमुदितमनसस्तस्थिरे ऽग्रे कृतार्चाः
   
वर्गीयाः पञ्चकाः ते प्रमुदितमनसः तस्थिरे अग्रे कृतार्चाः

Verse: b    
ध्यानं शौद्धोदनेयः सकलभुवनसंचोदनाख्यं व्यधात्तत् ।
   
ध्या॑नम् शौद्धोदनेयः सकलभुवनसंचोदनाख्यम् व्यधात् तत्

Verse: c    
ब्र॑ह्माद्याश्चागतास्ते ऽनुचरपरिवृताश्चोदिताः स्वस्वलोकात् ।
   
ब्र॑ह्माद्याः आगताः ते अनुचरपरिवृताः चोदिताः स्वस्वलोकात्

Verse: d    
मै॑त्रीयस्तैषितेयैः सह विबुधगणैरागमद्धर्मचक्रे ।। १५.११८ ।।
   
मै॑त्रीयः तैषितेयैः सह विबुधगणैः आगमत् धर्मचक्रे ।। १५.११८ ।।

Strophe in ed. EBC: 119 
Verse: a    
ए॑वं दिग्भ्यो दशभ्यो जिनजसुरगणे संनिपाते ऽभ्यगाच्च ।
   
ए॑वम् दिग्भ्यः दशभ्यः जिनजसुरगणे संनिपाते अभ्यगात्

Verse: b    
श्री॑मान्धर्मादिचक्राभिधजिनजवरो धर्मचक्रं दधानः ।
   
श्री॑मान् धर्मादिचक्राभिधजिनजवरः धर्मचक्रम् दधानः

Verse: c    
प्रा॑चुर्यं स्वर्णरत्नैः प्रणमितशिरसा तत्पुरोधाय बुद्धं ।
   
प्रा॑चुर्यम् स्वर्णरत्नैः प्रणमितशिरसा तत्पुरोधाय बुद्धम्

Verse: d    
सं॑पूज्य प्रार्थयद्भो कुरु सुगतकृतं धर्मचक्रं मुनींद्र ।। १५.११९ ।।
   
सं॑पूज्य प्रार्थयत् भो कुरु सुगतकृतम् धर्मचक्रम् मुनीन्द्र ।। १५.११९ ।।



इ॑ति श्रीबुद्धचरिते महाकाव्ये ऽश्वघोषकृते धर्मचक्रप्रवर्तनाध्येषणं नाम पंचदशः सर्गः ।। १५ ।।



Next part



This text is part of the TITUS edition of Asvaghosa, Buddhacarita.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.