TITUS
Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew
Part No. 18
Previous part

Chapter: 17  
Part: T  
Line: 15       სიტყუაჲ ესე: "გასმიეს, რამეთუ ითქუა პირველთა მათ მი\მართ:
Line: 16    
არა იმრუშო, ხოლო მე გეტყჳ თქუენ: ყოველი, რომელი ბედ\ვიდეს
Line: 17    
დედაკაცსა გულისთქუმად მას, მუნვე იმრუშა მის თინა გულსა
Line: 18    
თჳსსა" (5,27-28 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt).

Line: 19       
აღასრულა პირველი იგი მცნებაჲ და სრულისა მის საზომისა წეს\სა
Line: 20    
აღიყვანა, და აწ ჯეროვნად მეორე იგი შორის შემოიღო წესისა
Line: 21    
მისებრ შჯულისა. გარნა ესე საძიებელ არს, თუ რად არა პირველად
Line: 22    
ღმრთისმსახურებისათჳს ყო სიტყუაჲ ვითარცა მუნ იწყო მოსე ბრძა\ნებითა
Line: 23    
ღმრთისაჲთა და იგი დააწესა მცნებად პირველად და თქუა:
Line: 24    
"უფალი ღმერთი შენი უფალი ერთ არს" და შემდგომი ამისი. ესე
Line: 25    
ამისთჳს, რამეთუ უკუეთუმცა ღმრთისმსახურებისათჳს ეწყო სიტყუად,
Line: 26    
თავისაცა თჳსისა უჴმდა თქუმად და მითხრობად მათდა ღმრთეებისა
Line: 27    
თჳსისათჳს, ხოლო არა იყო წუთღა ჟამი თქუმად ესევითარისა ამის\თჳს;
Line: 28    
დრო სცა აწ სწავლად სარწმუნოებისათჳს, და კეთილად მოქალა\ქობისათჳს
Line: 29    
იწყო, რაჲთა ვინაჲთგან უმრავლესნი აღასრულნეს სასწა\ულნი,
Line: 30    
მაშინ აუწყოს უმაღლესიცა სიტყუაჲ. ხოლო აწ უკუეთუმცა
Line: 31    
დაწყებაჲ სიტყჳსა თჳსისაჲ ესრეთ ექმნა, ვითარმედ: გასმიეს, რამეთუ
Page: I-297   Line: 1    
ითქუა პირველთა მათ მიმართ: "მე ვარ უფალი ღმერთი შენი და გა\რეშე
Line: 2    
ჩემსა სხუაჲ არა არს", ხოლო მე გეტყჳ თქუენ: თანაარსი ვარ და
Line: 3    
განუყოფელი მისგან. და ჩემიცა ეგრეთვე თანაგაც თაყუანისცემაჲ,
Line: 4    
რამეთუ ძე ვარ ღმრთისაჲ და ღმერთი ჭეშმარიტი, ვერ ეძლო ერსა
Line: 5    
მას შეწყნარებაჲ სიტყჳსა ამის, არამედ თქუესმცა, თუ უწესოთა სი\ტყუათა
Line: 6    
იტყჳს ესე. უკუეთუ შემდგომად ესოდენთა სწავლათა და
Line: 7    
ესოდენთა სასწაულთა არავე ჰრქუა განცხადებულად, არამედ მცირედ
Line: 8    
აუწყა სარწმუნოებისათჳს, გმობად აღუდგეს და სდევნიდეს, უკუე\თუმცა
Line: 9    
აწ დაწყებასავე სიტყჳსასა ეთქუა ესე, ფრიად უძჳრესსამცა
Line: 10    
შთაცჳვეს. ამისათჳს ჟამსა ამას თანაწარჰჴდა სარწმუნოებისათჳს თქუ\მად
Line: 11    
და დაჰმარხა იგი ჟამსა ჯეროანსა, რაჲთა პირველად სიმრავლითა
Line: 12    
სასწაულთაჲთა გულისჴმაუყოს და მერმე სტყჳთცა აუწყოს ღმრთე\ებაჲ
Line: 13    
თჳსი. ხოლო აწ სათნოჲსა მოქალაქობისათჳს ჰყოფს მოძღურე\ბასა,
Line: 14    
და ესეცა სიტყუანი სასწაულითა მიერ სარწმუნო ყვნა, და იწყო
Line: 15    
ორთა მათ ვნებათა აღმოფხურად და აღვირსხმად, რომელნი-იგი მშო\ბელნი
Line: 16    
არიან სხუათა ვნებათანი -- გულისწყრომასა ვიტყჳ და გულის\თქუმასა.
Line: 17    
და ჴელმწიფებით იყო სიტყუაჲ მისი, ვითარცა შეჰგავს ჭეშ\მარიტსა
Line: 18    
რჩულისმდებელსა. ამისთჳსცა ყოვლითურთ ვნებათა მათ სი\ბოროტესა
Line: 19    
განიოტებს სულთაგან ჩუენთა, ვითარცა-იგი ზემო ყოვე\ლივე
Line: 20    
გულისწყრომისა დასაბამი და აღსასრული ექსორია-ყო. და აწ
Line: 21    
კუალად გულისთქუმისათჳს მისცემს განჩინებასა, ვითარცა მეუფე
Line: 22    
ყოველთაჲ და იტყჳს: "რომელი ხედვიდეს დედაკაცისა გულისთქუმად
Line: 23    
მას, მუნვე იმრუშა მის თანა გულსა თჳსსა". ესე იგი არს, რომელმან
Line: 24    
მიხედნეს პირსა და შეამსჭუალოს თუალი შუენიერებასა მისსა, და
Line: 25    
გულისთქუმაჲ მის თანა ცოდვისაჲ აღძრას გულსა შენა თჳსსა გემო\ჲთა
Line: 26    
მით გულისთქუმისაჲთა. აღასრულა ცოდვაჲ იგი გულსა შინა
Line: 27    
თჳსსა; რომელი-იგი გემოთმოყუარებისა თჳსისათჳს მოსწრაფე იყოს
Line: 28    
განცდად პირთა მავნებელთა და ხილვითა მათითა საქმისა მას ცოდ\ვისასა
Line: 29    
გულსა შინა თჳსსა აღასრულებს. რამეთუ არა ჴორცთა ხოლო
Line: 30    
მოვიდა უფალი განთავისუფლებად ბოროტთა საქმეთაგან, არამედ
Line: 31    
პირველად სულისაცა, რამეთუ მადლსა მას სულისა წმიდისასა გულთა
Line: 32    
შინა ჩუენთა შევიწყნარებთ, ამისთჳს გულისაჲ ბრძანა პირველად გან\წმედაჲ.
Line: 33    
ხოლო თქუას თუ ვინმე, ვითარ შესაძლებელ არს სრულიად
Line: 34    
განყენებაჲ გულისთქუმისაგან და განთავისუფლებაჲ ბრძოლისაგან
Line: 35    
ვნებათაჲსა? უწყოდენ ესევითარისა მეტყუელმან მან, ვითარმედ უკუ\ეთუ
Page: I-298   Line: 1    
გუენებოს, შესაძლებელ არს ესეცა, ვითარცა მრავალთა მოღუა\წეთა
Line: 2    
სრულიად მოაკუდინნეს გულისთქუმანი და განიოტეს სულთაგან
Line: 3    
თჳსთა. ხოლო აწ ქრისტემან არა ესე ბრძანა, რაჲთა სრულიად მოვს\პეთ
Line: 4    
გულისთქუმაჲ ჩუენგან, არამედ მას გულისთქუმასა იოტებს, რო\მელი
Line: 5       
მიხედვითა იქმნების გულსა შინა. რამეთუ რომელი მოსწრაფე
Line: 6    
იყოს პირთა მავნებელთა განცდად, იგი ნეფსით თჳსით აღატყინებს
Line: 7    
საჴუმილსა მას ვნებისასა გულსა შინა თჳსსა და სულსა თჳსსა ტყუე\ობად
Line: 8    
განსცემს, და ესევითარი იგი საქმედცა ცოდვისა მის ადრე მი\ვიდეს.
Line: 9    
ამისთჳსცა არა თქუა უფალმან: რომელსა გულმან უთქუას
Line: 10    
სიძვად, მან იმრუშა, არამედ "რომელი ხედვიდესო დედაკაცსა გულის\თქუმად
Line: 11    
მას", და რისხჳსათჳს თქუა, "რომელი განურისხდესო ცუ\დად",
Line: 12    
ხოლო აქ არა ესრეთ, არამედ ყოვლითურთ ბოროტთა გულის\თქუმათაგან
Line: 13    
გუაყენებს, რამეთუ ორნივე ესე ვნებანი ბუნებითნი არი\ან
Line: 14    
და ორნივე კეთილად მოცემულ არიან ჩუენდა: გულისწყრომაჲ და
Line: 15    
გულისთქუმაჲ, რაჲთა ერთი იგი ეშმაკთა მიმართ ვიჴმაროთ და ბო\როტთა
Line: 16    
გულისსიტყუათა და წინააღდგომად ურჩულოთა ბოროტის\მოქმედთა
Line: 17    
და მოქცევად უწესოთა, და მეორე ესე, რაჲთა სასუფევე\ლისათჳს
Line: 18    
ცათაჲსა გუწადოდის და მცნებათა ღმრთისათა აღსრულებად;
Line: 19    
და მერმე, შემდგომად სამოთხით გამოსლვისა, რაჲთა იყოს გულის\თქუმაჲ
Line: 20    
იგი ბუნებითი შვილიერებისათჳს ოდენ. ხოლო უჯერონი გუ\ლისთქუმანი
Line: 21    
სრულიად დაყენებულ არიან ბრძანებათა შინა მისთა. და
Line: 22    
არა თქუა: რომელსაცა გულმან უთქუას, რამეთუ გლისთქუმაჲ მო\უჴდების
Line: 23    
მთათა და უდაბნოთა შინა დამკჳდრებულთაცა, არამედ
Line: 24    
რომელი ხედვიდესო გულისთქუმად, ესე იგი არს, რომელი ნეფსით
Line: 25    
გულისთქუმათა შეჰკრებდეს გულსა შინა თჳსსა და მჴეცსა მას განაძჳ\ნებდეს
Line: 26    
თავსა ზედა თჳსსა. რამეთუ ესე არა ბუნებისაგან იქმნების,
Line: 27    
არამედ დაჴსნილებისა და გემოთმოყუარებისა ჩუენისაგან. ამას ძუ\ელიცა
Line: 28    
რჩული განაყენებს ჩუენგან და იტყჳს: "ნუ განიცდი შუენი\ერებასა
Line: 29    
პირისასა". და არაჲ არსო, იტყჳან ვინმე, უკუეთუ განვიცა\დო
Line: 30    
და არა ვიძლიო ცოდვად. დასასჯელ-ჰყოფს განცდასაცა, , კაცო,
Line: 31    
რაჲთა არა ჩუეულებითა ამით შთაჰვარდე საქმესაცა ცოდვისასა. კუ\ალად
Line: 32    
იტყჳან: ხოლო ვიხილო თუ და გულმან მითქუას და არაჲ ვქმნე
Line: 33    
ბოროტი, რაჲ სთქუა ამისთჳს? რაჲ ვთქუა სხუაჲ; უგუნურო, გარნა,
Line: 34    
ვითარმედ: იმრუშე გულსა შინა. ესრეთ ბრძანა უფალმან, უტყუელ\მან
Line: 35    
მან შჯულისმდებელმან და სხვასა რასაღა გამოეძიებ ცუდად და
Page: I-299   Line: 1    
ამაოდ? და ნუ იტყჳ, თუ: განვიცადო და გულმან მითქუას და არა ვიცო\დო.
Line: 2    
გულისთქუმით მიხედვასა მებრ მრუშებად უწოდა, გარნა ესე\ცა,
Line: 3    
რომელსა იქადი, უკუეთუ იწყო გულისთქუმით მიხედვად, ადრე
Line: 4    
აღასრულო საქმითცა; ჰე, თუ სადმე შეუძლო ორგზის და სამგზის
Line: 5    
მიხედვად და არა ქმნად; ხოლო უკუეთუ ზედაჲსზედა იქმოდი ამას და
Line: 6    
საჴუმილსა მას აღატყინებდე, მოიწიოს დღე, ოდეს დაიწუაცა. უკუ\ეთუ
Line: 7    
უადვილესი ესე ვერ მოითმინე -- არა ხედვად გულოსთქუმით, ვი\ნაჲთგან
Line: 8    
ბრძოლათა ცეცხლი აღეტყინოს და ძნელ იქმნას დაშრეტაჲ
Line: 9    
მისი, არამცა შთაჰვარდია განსაცდელსა მას საქმისასა? ვითარცა რაჲ
Line: 10    
ვიხილით თუ ყრმაჲ მცირე, ვითარმედ მახჳლი უპყრიეს ხელშა, გამო\უღით
Line: 11    
იგი, რანთა არა მოიწყლას თავი თჳსი, ოგრეოვო ღმერთიმან
Line: 12    
მიხედვნთაცა შეგინებაჲ გულისაჲ გარეწარქცევად გჳბრძანა, რაჲთა
Line: 13    
არა საქმითაცა შევაგინნეთ ჴორცნი. და პირველ ჴორცთა შეგინები\საცა
Line: 14    
შეიგინებინ სული გულისსიტყუათა ბოროტთა წურთითა, რო\მელნი-იგი
Line: 15    
ხილვასა მას ბილწსა შთაეთესის გულსა შინა, რომელთაცა
Line: 16    
აღმოფხურის ქრისტე და უჩინოჰყოფს ძალითა მცნებისა მისისაჲთა.
Line: 17    
რაჲმე თქუან ამას ზედა, რომელთა ჰყვანან დედანი თანამყოფად და
Line: 18    
იტყჳან ქალწულებასა ვიმარხავთო? რამეთუ ესევითარნი, იგი ბრძანე\ბისა
Line: 19    
ამისებრ უფლისა ბევრეულთა მრუშებათა თანამდებ არიან, რამეთუ
Line: 20    
მარადღე გულისთქუმით ხედვენ მათ. ამისთჳს ნეტარი იობ ესე\ვითარსა
Line: 21    
ამას რჩულისდებასა პირველვე იმარხვიდა და მავნებელთა
Line: 22    
მათ ხედვათაგან თავსა თჳსსა შორს ჰყოფდა, რამეთუ ბოროტ არს და
Line: 23    
ძნელ ბრძოლისა მის წინააღდგომაჲ, ვინაჲთგან კარნი სულესანი გაო\ვახუნეთ
Line: 24    
და მბრძოლი იგი შინაგან შევიყვანოთ და გონებასა შინა
Line: 25    
ჩუენსა სავანე უყოთ მას. ამისთჳს ნუ იმრუშებ თუალითა, რაჲთა არა
Line: 26    
იმრუშო გონებითა და მერმე იმრუშო სადმე ჴორცითაცა. ხოლო არს
Line: 27    
მიხედვაჲ დედაკაცისაჲ უვნებელადცა, ვითარცა ღმრთისმოშიშნი მი\ხედვენ
Line: 28    
საქმისა რაჲსათჳსმე სათანადოჲსა უვნებელად, და მას არა
Line: 29    
ეწოდების ცოდვა. რამეთუ არა ესრეთ თქუა: რომელმანცა მიხედნეს
Line: 30    
დედაკაცსა, იმრუშა, არამედ "რომელი ხედვიდესო გულისთქუმად
Line: 31    
მას", რომელი ხედვიდეს თუალითა შეგინებულთა და გულითა მწი\კულევანითა,
Line: 32    
რომელ-ესე უჯერო არს სრულიად. არათუ ამისთჳს მოგ\ცნა
Line: 33    
ღმერთმან თუალნი, რაჲთა მრუშებაჲ შეიღო გულად შენდა, არა\მედ
Line: 34    
რაჲთა ხედვიდე დაბადებულთა და გიკჳრდეს სიბრძნე იგი და ძა\ლი
Line: 35    
დამბადებელისანჲ აწ უკუე საცნაურ არს, რამეთუ ვეთარცა არა
Line: 36    
ცუდი განრისხებაჲ, ეგრეთვე არს ცუდი მიხედვაჲ, ოდეს გულისთქუ\მისათჳს
Line: 37    
იქმოდი და ურჩულოდ შეეხებოდი, დაღაცათუ არა ჴელითა,
Page: I-300   Line: 1    
არამედ ხედვითა. რამეთუ არს თუალთამიერიცა შეხებაჲ, რომელი
Line: 2    
იქმნების შეხედვითა, რომელსაცა მრუშება ეწოდა, დამტანჯველ არს
Line: 3    
სულისა პირველ საუკუნოჲსა მის სატანჯველისა, ოდეს შფოთითა და
Line: 4    
ამბოხებითა ბრძოლისაჲთა აღავსოს იგი და ვითარცა ტყუე, შეკრული
Line: 5    
ეთრიოს, ვიდრეცა ენების ვნებასა მას; და ისარი იგი ცოდვისაჲ გეს\ლიანი
Line: 6    
განუწონოს სულსა მას უბადრუკსა, რომელ არს ჴსენებაჲ პი\რისა
Line: 7    
მის ხილულისაჲ. და უფროჲსღა უკუეთუ ხილულიცა იგი პირი
Line: 8    
სატრფიალოდ შემკობილ არნ სამკაულითა მით წარწყმედისაჲთა, რომ\ლითა
Line: 9    
შეიმკვებიან დედანი წარსაწყმედელად თავთა თჳსთა და საც\თურად
Line: 10    
სულთა მათ, რომელნი ხედვიდენ მათ. რომელთაც შემკუ\ლებსა
Line: 11    
მისთჳს დიდი ვაებაჲ მისცა წინაწარმეტყუელმან ესაია და
Line: 12    
განაქიქა წესი იგი უწესოებისა მათისაჲ; რამეთუ იგინიცა სიტყჳსა\ებრ
Line: 13    
უფლისა მემრუშე არიან. რომელნი არა ხოლო თუ ვნებულად
Line: 14    
მიხედვენ პირებსა მამათასა, არამედ თავთაცა თჳსთა უჩუენებენ მათ
Line: 15    
გულისსათქუმელად და სასჯელსა მრუშებისასა შთააგდებენ. დაღაცა\თუ
Line: 16    
სიტყუაჲ მამაკაცისა მიმართ ყო ბრძანებამან ამან სახარებისამან,
Line: 17    
ვითარცა უმთავრესისა კერძისა მიმართ, არამედ ყოველივე ბუნებაჲ
Line: 18    
კაცობრივი შემოკრიბა მცნებასა შინა თჳსსა, რამეთუ დამარხვად მცნე\ბათა
Line: 19    
ქრისტესთა არა არს განწვალებაჲ შოვრის მამათა და დედათა,
Line: 20    
არამედ ყოველთავე ზოგად თანააც, ვითარცა-იგი ზოგად აქუს კაცობ\რივი
Line: 21    
ბუნებაჲ. ყურად იღეთ, მორწმუნენო, სიტყუაჲ უფლისა და მა\ცხოვრისა
Line: 22    
ჩუენსაჲ და კაცადკაცადი ეკრძალებოდენ ურიდად ხედვად
Line: 23    
და განცდად პირებსა მავნებელსა, რაჲთა არა საცთურსა ეშმაკისასა
Line: 24    
შთაჰვარდეთ. რამეთუ მრავალნი ეშმაკმან მცირედისაგან უფსკრულად
Line: 25    
წარწყმედისა შთაჰჴადნა. პირველად დაარწმუნის მიხედვად, მერმე
Line: 26    
ხედვითა მით სტყორცის ისარი გულისთქუმისაჲ, მოწყლის სული იგი,
Line: 27    
შეუქმნის სიყუარული ხილულისა მის პირისაჲ, შეკრნის ურთიერთას,
Line: 28    
ვითარცა საკრველითა რკინისა, გინა რვალისაჲთა და ვითარცა მონათა
Line: 29    
სყიდულთა უბრძანებნ სირბილად წინაშე მისსა ქუესკნელად ჯოჯო\ხეთისა.
Line: 30    
ამისთჳს უწყოდა უფალმან ესევითარი ესე მრავალღონეობაჲ
Line: 31    
მტერისაჲ და ბრძანა ყოვლადვე არა მიხედვად გულისთქუმით. და
Line: 32    
კუალად იცოდა, ვითარმედ, რომელნი-იგი შეპყრობილ იყვნენ ვნები\თა,
Line: 33    
მძიმედ აღუჩნდების სიტყუაჲ ესე, რომლისათჳსცა ფრიადითა
Line: 34    
სიბრძნითა სრულიადი განრისბებაჲ გუამცნო ესევითართა მათ დამა\ბრკოლებელთა
Line: 35    
პირთა მიმართ და თქუა:

Part: s  
Line: 36       
სახარებაჲ: "უკუეთუ თუალი შენი მარჯუენე გაცთუნებდეს
Line: 37    
შენ, აღმოიღე იგი და განაგდე შენგან, რამეთუ უმჯობეს არს შენდა,
Page: I-301   Line: 1    
რაჲთა წარწყმდეს ერთი ასოთა შენთაგანი, ვიდრე არა ყოველი გუამი
Line: 2    
შენი შთავრდომად გეჰენიასა. და უკუეთუ მარჯუენე ჴელი შენი გაც\თუნებდეს
Line: 3    
შენ, მოიკუეთე იგი და განაგდე შენგან, რამეთუ უმჯობეს
Line: 4    
არს შენდა, რაჲთა წარწყმდეს ერთი ასოთა შენთაგანი, და არა ყოვე\ლი
Line: 5    
გუამი შენი შთავარდეს გეჰენიასა" (5,29-30 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt).

Part: t  
Line: 6       
თარგმანი: არათუ ასოთათჳს იტყჳს. ნუ იყოფინ! რამეთუ არა\სადა
Line: 7    
იტყჳს ბრალსა ასოთასა, არამედ მარადის ბრალობაჲ ბორნტისა
Line: 8    
მის გონებისაჲ არს; არათუ თუალი ხედავს ვნებულად, არამედ გუ\ლისსიტყუაჲ
Line: 9    
მიახედვიებს. და უკუეთუმცა ასოთათჳს იტყოდა, არამ\ცა
Line: 10    
ერთი თუალი აჴსენა ხოლო, არცა მარჯუენესამცა ოდენ სახელს\დვა,
Line: 11    
რამეთუ უკუეთუ ვის მარჯუენე თვალი ავნებდეს, მარცხენეცა
Line: 12    
ავნებს მას. რაჲსათჳს უკუე მარჯუენე თვალი თქუა და მარჯუენე ჴე\ლი
Line: 13    
დაურთო? რაჲთა სცნა, ვითარმედ, არა ასოსათჳს არს სიტყუაჲ
Line: 14    
მისი, არამედ რომელნი-იგი თჳსებითა ბუნებითითა. გინა სიყუარუ\ლისა
Line: 15    
მჴურვალებითა საკუთარ და საყუარელ იყვნენ ჩუენდა; რაჲთა
Line: 16    
არა იტყოდი, ესე ვინმე თჳს მეყვის, ანუ იგი ვინმე საყუარელ არს
Line: 17    
ჩემდა და ფრიად საჴმარ, ამისთჳს ესრეთ ბრძანა, ვითარმედ დაღაცა\თუ
Line: 18    
ვინ ესოდენ გიყუარდეს, რომელ უაღრეს იყოს შენდა და უსაწა\დელეს
Line: 19    
მარჯუენისა თუალისა, გინათუ ესოდენ საჴმარ და თანაშემწე
Line: 20    
გიჩნდეს იგი საქმეთა შინა შენთა, ვითარცა მარჯუენე ჴელი შენი, და
Line: 21    
იხილო, ვითარმედ ავნებს სულსა შენსა, მოიკუეთე იგი შენგან. და
Line: 22    
იხილე ძალი სიტყჳსა მისი! არა თქუა, თუ: განეშორე, არამედ გამოჩი\ნებად
Line: 23    
სრულიადისა მის და მკუეთრ მოწყუედისა თქუა: "აღმოიღე
Line: 24    
იგი და განაგდე შენგან", და "მოიკუეთე და განაგდე შენგან". და სარ\გებელსაცა
Line: 25    
გჳჩუენებს ესევითარსა მის სასტიკად განყოფისასა ორ\კერძოვე,
Line: 26    
კეთილისაგანცა და ბოროტისა, სიტყჳთა მითვე იგავისაჲთა:
Line: 27    
"უმჯობეს არსო შენდა, რაჲთა წარწყმდეს ერთი ასოთა შენთაგანი,
Line: 28    
ვიდრე არა ყოველი გუამი შენი შთავრდომად გეჰენიასა". რამეთუ
Line: 29    
ოდეს ასოჲ იგი ვერცა თავსა თჳსსა აცხოვნებდეს და შენცა თანა
Line: 30    
წარგწყმედდეს, რად საჴმარ არს ორთაჲვე წარწყმედაჲ? არა სჯობსა
Line: 31    
განშორებაჲ ურთიერთას, რაჲთა ერთი ვინმე თქუენგანი ცხონდეს
Line: 32    
ამას ზედა სტყუა-მიგებენ ვიეთნიმე და მეტყჳან: ვითარ პავლე იტყ\ჳსო,
Line: 33    
ვითარმედ: "ვილოცევდ შეჩუენებულ ყოფად თავსა ჩემსა ქრის\ტესგან
Line: 34    
ძმათათჳს და ნათესავთა ჩემთა?". გარნა რომელნი ამას იტყ\ჳან,
Line: 35    
უგულისჴმოებითა სცთებიან და არა გულისჴმაჰყოფენ, ვითარმედ
Page: I-302   Line: 1    
სრულისა მისთჳს საზომისა და სიყუარულისა, რომელი აქუნდა
Line: 2    
ღმერთშემოსილსა მას ქრისტეს მიმართცა და კაცთთა მიმართაცა, ეგ\რეთ
Line: 3    
თქუა, ვითარმედ: მინდა რაჲთამცა ყოველთა მიერ იდიდებოდა
Line: 4    
სახელი ქრისტესი, რაჲთამცა მისითა მით დიდებითა მადიდებელნიცა
Line: 5    
იგი ცხონდეს. და ესოდენ მნებავს ესე, რომელ ვილოცევდ, ვითარმედ,
Line: 6    
უფალო, მოაქციენ ყოველნი შენდა და ადიდე სახელი შენი ყოველსა
Line: 7    
შორის, რამეთუ მწადის ესე უფროჲს ყოვლსა კეთილისა. რად ვიტყჳ
Line: 8    
სხუათა კეთილთა, მებრ შენისა ხილვისაცა და შენ თანა ყოფისა, (რომ\ლისათჳს
Line: 9    
გამოუთქუმელი სურვილი მაქუს), უმეტესად მაქუს ესე,
Line: 10    
რაჲთამცა სახელი შენი ყოველთა შორის იდიდებოდა: ვითარცა მოსე\ცა
Line: 11    
მსგავსად ამისა ჰრქუა უფალსა: "უკუეთუ მიუტეობ, მიუტევე მათ
Line: 12    
ცოდვაჲ იგი, უკუეთუ არა, აღმჴოცე მეცა წიგნისა მის შენისაგან,
Line: 13    
რომელსა დამწერე". ამას ესევითარსა იტყოდეს წმიდანი სრულისა
Line: 14    
მისგან სიყუარულისა, რაჲთამცა სხუანი იგი აცხოვნნეს. ხოლო უკუ\ეთუ
Line: 15    
ვინ სიყუარულითა სხჳსაჲთა სულსაცა თჳსსა წარსწყმედდეს და
Line: 16    
მასცა, რომელი უყუარდეს, არაჲ აქუს სიტყუასა მას მოციქულისასა
Line: 17    
მის თანა ზიარებაჲ. წმიდათა მათ ესევითარითა გულისსიტყჳთა უაღ\რესადღა
Line: 18    
აცხოვნნეს სულნი თჳსნი და სხუანი მრავალნი. ხოლო შენ,
Line: 19    
კაცო, უკუეთუ პირველად სული შენი წარიწყმიდო და მეორესაცა მი\ზეზ
Line: 20    
ჯოჯოხეთისა ექმნე, დიდი უგუნურებაჲ არს შენდა. ამისთჳს იტყჳს
Line: 21    
უფალი: "აღმოიღე იგი და განაგდე შენგან, რაჲთა არა მის თანავე
Line: 22    
გეჰენიასა შთაჰვარდე". ვითარცა სხჳთაცა სახითა გულისჴმავყოთ
Line: 23    
ესე: უკუეთუმცა ვინ გრქუა, ვითარმედ: ანუ აღმოიღე თუალი შენი, ანუ
Line: 24    
უეჭუელად შთაგაგდებ მღჳმესა რასმე ქუესკნელსა სრულიად წარწყ\მედად,
Line: 25    
არამცა აღმოღებაჲ თუალისაჲ ირჩიეა? ჰე, ჭეშმარიტად. არა\თუ
Line: 26    
თუალი იგი გძულნ, არამედ ყოველსავე გუამსა უმეტეს პატივსცი
Line: 27    
და ცხორებასა შენსა, ვიდრეღა ერთსა მას თუალსა, რამეთუ შთავრ\დომასა
Line: 28    
მას მღჳმედ თუალიცა იგი სხუასა თანა გუამსა წარწყმედად
Line: 29    
იყო. ეგრეთვე გულისჴმაყავ, უკუეთუ ვინმე იყოს საყუარელი შენი
Line: 30    
დედაკაცი, გინა მამაკაცი და ჰხედვიდე მისგან სულისა შენისა ვნება\სა
Line: 31    
და ვერ გეძლოს განკურნებად, მოიკუეთე იგი და განაგდე შენგან
Line: 32    
მკუეთრ, ყოლადვე ნუ ჰრიდებ, რაჲთა არა ორნივე შთაჰვარდეთ გეჰე\ნიასა,
Line: 33    
არამედ განშორებითა მით განერეთ წარწყმედისაგან. იხილეა
Line: 34    
სახიერებაჲ და სიბრძნე ტკბილისა მის რჩულისმდებელისაჲ? ვითარ
Line: 35    
რომელ-ესე ვიეთგანმე ფიცხლად შერაცხილ არს სიტყუაჲ, ყოელითა
Page: I-303   Line: 1    
წყალობითა სავსე არს, რამეთუ რომელმან სიყუარულისათჳს ფრიად\ნი
Line: 2    
სწავლანი წარმოგჳთხრნა, აწ განგჳმარტებს, ვითარ ყოველივე ცხო\რებისა
Line: 3    
ჩუენისათჳს გუამცნო. ამისთჳს გუამცნებს, ვითარმედ დაღა\ცათუ
Line: 4    
სიყუარული საქმე არს სათნოჲ და მაღალი, არამედ უკუთუ
Line: 5    
იხილო, ვითარმედ სავნებელად სულისა შენისა იქმნების, მოიკუეთე
Line: 6    
სრულიად საყუარელი იგი და განაგდე შენგან, რამეთუ არა მნებავს მე
Line: 7    
ესევითარი სიყუარული, რამეთუ ოდეს სიყუარული იგი სავნებელ
Line: 8    
იყოს და წარსაწყმედელ სულისა, მაშინ უმჯობეს არს და უპატიოს\ნეს
Line: 9    
სიძულვილი. ისმინეთ ესე, უკრძალველნო, რომელნი მიხუალთ სა\ხილველთა
Line: 10    
მავნებელთა და მარადღე ხილვითა მით ვნებულითა მემრუშე
Line: 11    
ჰყოფთ თავთა თქუენთა; უკუეთუ საყუარელისა მიერ იქნებოდის ვნებაჲ,
Line: 12    
უბრძანებიეს ქრისტესა განგდებაჲ, ვითარ თქუენ უცხოთა სახეთა და
Line: 13    
შეუსწავლელთა პირთა განცდითა ესოდენსა ვნებასა შემოიღებთ სულ\თა
Line: 14    
ზედა თქუენთა და არა გელმის? გულისჴმაყავთ და განიგულეთ
Line: 15    
ცხორებაჲ თქუენი, რაჲთა არა მიზეზ წარწყმედისა ექმნეთ სულითა
Line: 16    
თქუენთა.

Part: s  
Line: 17       
სახარებაჲ: "თქუმულ არს, რომელმან განუტეოს ცოლი თჳსი,
Line: 18    
მიეცინ მას განსატევებელი. ხოლო მე გეტყჳ თქუენ, რამეთუ ყოველ\მან,
Line: 19    
რომელმან განუტეოს ცოლო თჳსი თჳნიერ სიტჳსა სიძვისა, მან
Line: 20    
ამრუშა იგი; და რომელმან განტევებული შეირთოს, მანცა იმრუშა"
Line: 21    
(5,31-32 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt).

Part: t  
Line: 22       
თარგმანი: ვინაჲთგან ზემოთქუმული იგი ყოველივე კეთილად
Line: 23    
განაწესა და შუენიერად, აწ ესერა სხუაჲ სახე გჳჩუენა მრუშებისაჲ.
Line: 24    
წეს იყო ძუელსა მას შჯულსა შინა, რაჟამს, მოიძულის ვინ ცოლი თჳსი,
Line: 25    
რომლითაცა სახითა, ჴელეწიფებოდა განშორებად მისა და სხჳსა შერ\თვად,
Line: 26    
გარნა არა წეს იყო ესრეთ განტევებად, არამედ მიეცინო წიგ\ნი
Line: 27    
განსატევებელი, რაჲთა არღარა ჴელეწიფებოდის შერთვად მისა.
Line: 28    
რამეთუ უკუეთუმცა არა ესრეთ ეთქუა, არამედ მიეცამცა ჴელმწიფე\ბაჲ
Line: 29    
განტევებულისა მის კუალად შერთვად, ფრიადიმცა იყო შფოთი
Line: 30    
და უწესოებაჲ და განცხადებული მრუშებაჲ. ამისთჳს განაწესა წიგნი
Line: 31    
იგი განსატევებელი დაწერად, რაჲთა არღარა ჴელეწიფებოდის შერთ\ვად
Line: 32    
განტევებულისა მის. ხოლო ესევითარი ესე რჩულისდებაჲ ფრია\დისა
Line: 33    
მის უკეთურებისათჳს ჰურიათაჲსა განეწესა, რამეთუ უკუეთუმ\ცა
Line: 34    
აიძულა მოძულებულისა მის დამჭირვად, მოკლამცა მოძულემან მან
Line: 35    
ქმარმან ცოლი თჳსი. რამეთუ ესრეთ უკეთურ იყვნეს ჰურიანი, რო\მელნი-იგი
Line: 36    
შვილთა თჳსთა დაჰკლვიდეს და წინაწარმეტყუელნი მოს\წყჳდნეს
Line: 37    
და ყოვლითურთ მოსისხლე და ურჩულო იყვნეს, ოდესმცა
Page: I-304   Line: 1    
ჰრიდეს ცოლთა თჳსთა მოკლვად. ამისთჳს შეუნდო უმცირესისა ამის
Line: 2    
უწესოებისა ყოფად, რაჲთა არა უძჳრესი იგი აღასრულონ. და
Line: 3    
რაჲთა სცნა. ვითარმედ ამის ესევითარისა უკეთურებისა მათისა\თჳს
Line: 4    
მიუშუა წესისა მის მიღებად, ისმინე, რასა იტყჳს უფალი სხუასა
Line: 5    
ადგილსა, ვითარმედ: "მოსე გულფიცხელობისა თქუენისათჳს გიბრ\ძანა
Line: 6    
განტევებაჲ ცოლთა თქუენთაჲ", რაჲთა არა მახჳლითა მოსწყ\ჳდნეთ
Line: 7    
იგინი. ხოლო ვინაჲთგან ახალი ესე და მაღალი რჩულისდებაჲ
Line: 8    
შორის მოიღო მაცხოვარმან და განრისხებაჲცა განაშორა ბრძანებითა
Line: 9    
თჳსითა, არა თუ კაცისკვლაჲ ოდენ, და გუამცნო ყოლადვე არა მონე\ბად
Line: 10    
გულისწყრომასა, ანუ გულისთქუმასა. ამისთჳს აწ ჯეროვნად ესე.
Line: 11    
ცა შჯულად დადვა, რაჲთა არავის ჴელეწიფებოდის განტევებად ცო\ლისა
Line: 12    
თჳსისა და სხჳსა შერთვად. რამეთუ განტევებულსა მას ამრუ\შებს
Line: 13    
და რომელმან განტევებული შეირთოს, იმრუშა; რაჲთა ესმას
Line: 14    
დედათა, ვითარმედ სხჳსა ქმრისა ცოლყოფაჲ მრუშება არს, არამედ
Line: 15    
თანააც, ანუ პირველსავე ქმრისა მისლვად, ანუ უქორწინებელად ყო\ფაჲ
Line: 16    
რაჲთა ესრეთ თჳსისავე მეუღლისა მიიქცეს, ანუ უქორწინებე\ლად
Line: 17    
ეგოს, რამეთუ სხჳსა ქმრისა შერთვად არა ჴელეწიფების. ხო\ლო
Line: 18    
ესე ნუ გიკჳრს, რომელ არა ყო ყოლადვე სიტყუაჲ დედათა მი\მართ,
Line: 19    
რამეთუ ყოველივე, რომელიცა მამათა ამცნო, დედათაცა და\უდვა
Line: 20    
მცნებად. ხოლო კეთილად თქუა "თჳნიერ სიტყჳსა სიძვისა", რა\მეთუ
Line: 21    
ესევითარსა მას არა აყენებს განტევებად, და უფროჲსღა მეძ\ვისა
Line: 22    
დაჭირვაჲ ცოდვისა ბრალსა და მრუშებასა შთააგდებს კაცსა.
Line: 23    
ხოლო თჳნიერ ამისა, სხჳთა არცა ერთითა სახითა ჴელეწიფების ვის
Line: 24    
განტევებაჲ ცოლისაჲ და სხჳსა შერთვაჲ, რაჲთა არა მრუშებად შთა\აგდოს
Line: 25    
იგი და მოატყუას ბრალი თავსა თჳსსა.

Part: s  
Line: 26       
სახარებაჲ: "კუალად გასმიეს, რამეთუ ითქუა პირველთა მი\მართ:
Line: 27    
არა ცილი ჰფუცო, არამედ მიეც უფალსა ფიცი შენი. ხოლო მე
Line: 28    
გეტყჳ თქუენ: არა ფუცად ყოლად, ნუცა ცასა, რამეთუ საყდარი არს
Line: 29    
ღმრთისაჲ; ნუცა ქუეყანასა, რამეთუ კუარცხლბეკი ფერჴთა მისთაჲ
Line: 30    
არს; ნუცა იერუსალჱმსა, რამეთუ ქალაქი არს მეუფისა დიდისაჲ.
Line: 31    
ნუცა თავსა შენსა ჰფუცავ, რამეთუ ვერ ძალგიც ერთისა, თმისა განს\პეტაკებად
Line: 32    
გინა დაშავებად. არამედ იყავნ თქუენი ჰე ჰე და არა არა.
Line: 33    
ხოლო უმეტესი ამათსა უკეთურისაგანი არს" (5,33-37 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt).

Part: t  
Line: 34       
თარგმანი: ვინაჲთგან ყოველთავე შჯულისა მცნებათა აჴსე\ნებს
Line: 35    
და ყოველთავე უაღრესისა მიმართ აღაორძინებს, რად არა, ვი\თარცა
Page: I-305   Line: 1    
მუნ წერილ არს, აჴსენა პარვისათჳსცა? რამეთუ იტყჳს შჯული:
Line: 2    
"არა კაც ჰკლა, არა იმრუშო, არა იპარო, არა ცილი ჰფუცო". ვითარ
Line: 3    
უკუე აქა თანა-წარჴდა პარვასა? რამეთუ რომელი იპარვიდეს. იგი
Line: 4    
ფუცავსცა, ხოლო რომელი არცა ფუცვიდეს, არცა ტყუოდის, მან
Line: 5    
ოდესმცა თავს იდვა პარვაჲ? ამისთჳს დაყენებითა მით ფიცისაჲთა
Line: 6    
პარვაჲცა სრულიად უჩინოყო, რამეთუ სადა ფიცი და ტყუილი არა
Line: 7    
იყოს, მუნ პარვაჲ ყოლადვე არა იპოების. ხოლო რაჲ არს ესე, თუ
Line: 8    
"მისცე უფალსა ფიცი შენი" ესე იგი არს ჭეშმარიტი და უტყუელი
Line: 9    
ჰფუცო; არამედ ქრისტემან ესეცა დააყენა და თქუა: "ხოლო მე გე\ტყჳ
Line: 10    
თქუენ არა ფუცად ყოლად", და შემდგომი ამისი ყოვოლი, რავ\დენიცა
Line: 11    
აქუნდა ჰურიათა ჩუეულებაჲ ფუცად -- ცასა და ქუეყანასა და
Line: 12    
იერუსალჱმსა -- ყოველივე განაყენა, რაჲთა უჩუენოს, ვითარმედ არა\რას
Line: 13    
გარეგან შჯულისა და წინაწარმეტყუელთა იტყოდა. და იხილე,
Line: 14    
ვითარსა სიტყუასა შემოიღებს დაბადებულთათჳს: არა თქუა, თუ ნუ\ცა
Line: 15    
ცასა ჰფუცავ, რამეთუ დიდ არს და შუენიერ; ნუცა -- ქუეყანასა,
Line: 16    
რამეთუ ფრიად არს საჴმარებაჲ მისი კაცთა შორის; არარაჲ თქუა ესე\ვითარი,
Line: 17    
რაჲთა არა გამოაჩინნეს ნივთნი იგი სოფლისანი თავით თჳსით
Line: 18    
პატივსაცემელ. რამეთუ ფრიად იყო მძლავრებაჲ კერპთმსახურები\საჲ
Line: 19    
და ამისთჳს არარაჲ ესევითარი თქუა, არამედ მონებისა მისთჳს.
Line: 20    
რომელ აქუს ღმრთისა მიმართ, პატიოსნად სახელსდვა მათ. და იგი\ცა
Line: 21    
უძლურებისათჳს მსმენელთაჲსა თქუა ესრეთ, ვითარმედ: "ნუ
Line: 22    
ჰფუცავთ ცასა, რამეთუ საყდარი არს ღმრთისაჲ. ნუცა ქუეყანასა,
Line: 23    
რამეთუ კუარცხლბეკი არს ფერჴთა მისთაჲ", რაჲთა ყოვლით კერძო
Line: 24    
გულისჴმისყოფად ღმრთისა მოიყვანნეს იგინი; "ნუცა იერუსალჱმსაო,
Line: 25    
რამეთუ ქალაქი არს ღმრთისაჲ", და იგიცა სახელისათჳს ღმრთისა პა\ტიოსან
Line: 26    
ყო; "ნუცა თავსა შენსაო", რამეთუ არა ხარ უფალ თავისა
Line: 27    
შენისა, არამედ სხუაჲ არს დამბადებელი და უფალი შენი. ხოლო შენ
Line: 28    
არცათუ ყოვლისა უდარესისა საქმისა ძალგიც ქმნად, რაჲთა ერთი
Line: 29    
ოდენ თმაჲ. არა თუმცა აღმოაცენე, არამედ აღმოცენებული იგი ანუმ\ცა
Line: 30    
განასპეტაკე, ანუმცა დააშავე. იტყჳან ვიეთნიმე, ვითარმედ: რაჲ
Line: 31    
ვყოთ, ოდეს ვინ ფიცსა მოგუჴდიდეს და გუაჭირვებდეს? ხოლო მე
Line: 32    
ვიტყჳ: იყავნ შიში ღმრთისაჲ უმტკიცეს კაცთამიერისა ჭირისა და
Line: 33    
იძულებისა. უკუეთუ კუალად მიზეზთა გენებოს წინაყოფად, არცა
Line: 34    
ერთი მცნებათაგანი დაიმარხო, რამეთუ ყოველსავე ზედა უკუეთუ
Line: 35    
ეძიებდე გარდასლვისა მიზეზსა, გეპოოს შენ. სთქუა სადმე, ვითარ\მედ:
Page: I-306   Line: 1    
სადა ძალმიც თუალისა მარჯუენისა აღმოღებაჲ ანუ ჴელისა და\კუეთაჲ,
Line: 2    
ანუ ამისთჳსმცა განვმართლდია? და არა მიხედვისათჳს გუ\ლისთქუმით
Line: 3    
სთქუა: ვითარ შეუძლო არა ხედვად? და განრისხებისათჳს
Line: 4    
სთქუა: რაჲ ვყო უკუეთუ ფიცხელ ვიყო და ვერ დამჭირველ ენისა? და
Line: 5    
ამით სახითა ყოველნივე იგი მცნებანი უგულებელსჰყვნე; არამედ არა
Line: 6    
ჯერ არს ესრეთ ყოფად, რამეთუ უკუეთუ მეფემან ქუეყანისამან წესი
Line: 7    
რაჲმე განაწესოს, იკადროა თქუმად, თუ წესსა ამას ვერ ვიმარხავ? ნუ
Line: 8    
იყოფინ! ვითარ უკუე ბრძანებათათჳს ქრისტესთა იკადრებ მიზეზთა
Line: 9    
მოპოვნებად?! ნუ ესრეთ, ძმანო, ნუ ესრეთ! ნუ ვმიზეზობთ მიზეზთა
Line: 10    
ცოდვისათა, რამეთუ ღმერთი არა შეურაცხიქმნების; დაღაცათუ შრო\მაჲ
Line: 11    
რაჲმე შეგუემთხჳოს მცნებათათჳს ქრისტესთა, გულისჴმავყვნეთ
Line: 12    
ზემოწერილნი იგი ნეტარებანი, რომელნი განაწესნა მოშიშთა მისთა\თჳს
Line: 13    
და ნუ დავშთებით გარეგან მათსა, რამეთუ უშრომელად არარაჲ
Line: 14    
იქმნების კეთილი. დაღაცათუ ვინ გუაიძულებდეს ფუცად, უკუეთუ
Line: 15    
სიტყუაჲ უფლისაჲ მოვიჴსენოთ და შიშსა მისსა პატივვსცეთ, არარად
Line: 16    
შევჰრაცხოთ იძულებაჲ იგი და ჭირი; რამეთუ გესმის, რასა იტყჳს: "ნუ
Line: 17    
ჰფიცავ ნუცა ცასა, რამეთუ საყდარი არს ღმრთისაჲ; ნუცა ქუეყანასა,
Line: 18    
რამეთუ კუარცხლბეკი არს ფერჴთა მისთაჲ; ნუცა იერუსალჱმსა, ნუცა
Line: 19    
თავსა შენსა, ნუცა სხუასა რას დიდსა, გინა მცირესა ფიცსა, არამედ
Line: 20    
იყავნ თქუენი ჰე ჰე და არაჲ არა. ხოლო უმეტესი ამათსა უკეთურისა\განი
Line: 21    
არს". რაჲ არს უმეტესი ჰეჲსა და არარაჲსა? ფიცი ჭეშმარიტი,
Line: 22    
არა ცრუდ ფიცებაჲ; რამეთუ იგი ცხადად საცნაურ არს, ვითარმედ
Line: 23    
უკეთურისაგან არს და არაჲ არს მისთჳს იჭჳ , და არა უმეტესი არს,
Line: 24    
არამედ სრულიად წინააღმდგომი; ხოლო უმეტესი არს, რომელი-იგი
Line: 25    
უფროჲს განწესებულისა მის იყოს, რომელ არს ფიცი უმეტეს წესი\საჲ;
Line: 26    
რომელი არს წესი? ჰე და არარაჲ. უკუეთუ სთქუა, ვითარ უკუე
Line: 27    
შჯული იტყოდა: "მიეც უფალსა ფიცი შენი", ვინაჲთგან უკეთურისა
Line: 28    
მიერ არს ფიცი? ხოლო შენ ესრეთვე სადმე სთქუა დედაკაცისათჳსცა,
Line: 29    
ვითარ მრუშება არს განტევებაჲ და სხჳსა შერთვაჲ, ვინაჲთგან შჯულ\სა
Line: 30    
უწესებიეს ესე? რაჲმე უკუე ვთქუათ ამისთჳს, გარნა ესე, ვი\თარმედ
Line: 31    
უძლურებისათჳს მაშინდელთა მათ ჰურიათა, რომელთა ეტ\ყოდა
Line: 32    
მოსე, განაწესა ესევითარნი სიტყუანი. უკუეთუ არა, მსხუერპ\ლებისა
Line: 33    
და მრგულიად დასაწუველებისა შეწირვად ღმრთისა, საცხო\ვართა
Line: 34    
და მფრინველთაჲ, ვითარმცა სათნო იყო ღმრთისა? გარნა მა\თისა
Line: 35    
მის ვერაგობისათჳს უწესა ესეცა, რაჲთა ოდენ კერპთაგან და
Line: 36    
ეშმაკთა ზორვისაგან კაცნი მოაქცინეს, რაჲთა ღმრთისა შესწირვი\დენ
Line: 37    
შესაწირავთა და არა ეშმაკისა. და მერმე, ჟამსა მარჯუესა, მსხუ\ერპლებისა
Page: I-307   Line: 1    
მის და მრგულიად დასაწუველებისა შეწირვაჲ სრულიად
Line: 2    
დააცხრვოს, ვითარცა ესერა ქმნა ცხოელსმყოფელითა მით მოსლვი\თა
Line: 3    
მისითა და განგჳწესა წმიდაჲ ესე და უსისხლოჲ შესაწირავი წმი\დათა
Line: 4    
საიდუმლოთა მისთაჲ; ეგრეთვე სხუანიცა იგი წესნი მათისა მის
Line: 5    
უძლურებისათჳს დასხმულნი, აწ ვინაჲთგან მოსლვითა თჳსითა უაღ\რესისა
Line: 6    
მოქალაქობისა გზაჲ განგჳღო უფალმან, დააცხრვნა და უმ\ჯობესისა
Line: 7    
წესიერებისა მიმართ აღიყვანნა ყოველნივე წესნი მორ\წმუნეთა
Line: 8    
მისთანი. ამისთჳს განტევებაჲცა ცოლისაჲ და სხჳსა შერთვაჲ
Line: 9    
მრუშებად შეირაცხა აწ, და ფიცი უკეთურისაგან არს. რამეთუ აღორ\ძნდა
Line: 10    
სათნოებაჲ ძალითა ქრისტესითა და არღარა ძუელისა შჯული\საებრ
Line: 11    
უძლურებით ჯერ არს მოქალაქობაჲ, არამედ ძალითა საღმრ\თოჲთა
Line: 12    
და სრულებითა სულიერისა მის ჰასაკისაჲთა. კეთილ იყო უკუე
Line: 13    
შჯული იგი ჟამსა თჳსსა, რამეთუ გზაჲ განაღო ახლისა ამის წესისაჲ
Line: 14    
და ყოვლითურთ ამას მოასწავებდა და კაცნი კერპთაგან ღმრთისა
Line: 15    
მოაქცინა. ხოლო აწ, ვინაჲთგან ჟამი და საქმე მისი აღესრულა, ნუღა\რა
Line: 16    
ეძებ წესთა მისთა, არამედ იცოდე, ვითარმედ მას ჟამსა იყო
Line: 17    
საქმე მისი და კეთილ იყო, ვითარცა იტყჳს მოციქული, ვითარმედ:
Line: 18    
"შჯული იგი მზარდულ მექმნა ჩუენ ქრისტეს მიმართ, რაჲთა სარ\წმუნოებისაგან
Line: 19    
ღმრთისა განვმართლდეთ". და კეთილად გამომზარ\დნა
Line: 20    
და სრულისა ამის საზრდელისა შემწყნარებელ გუყვნა, ვითარცა
Line: 21    
იგი ძუძუჲ დედისაჲ ზრდინ ჩჩჳლსა სძითა და მიაწიის იგი საზომსა
Line: 22    
სრულისა მის საზრდელისასა კეთილად და ფრიადითა სიტკბოებითა,
Line: 23    
ხოლო მო-რაჲ-ვიდის სიორძილე ჰასაკისაჲ და სრულისა მის საზრ\დელისა
Line: 24    
ჟამი, უჴმარ ქმნის იგი; და მშობელნიცა, რომელნი ჟამსა მას
Line: 25    
სიჩჩოჲსა ჩუენისასა აქებდიან მას, მერმე ისწრაფდიან მოწყუედად
Line: 26    
ჩუენდა მისისა მის ძიებისაგან და სძაგებდიან, ვიდრეღა ვიეთმე მწა\რეცა
Line: 27    
რაჲმე სცხიან, რაჲთა იხილოს ყრმამან გემოჲ მისი და მოსძულ\დეს
Line: 28    
ძუძუჲ და მოსწყდეს ძიებისა მისისაგან. ეგრეთვე ქრისტემან,
Line: 29    
ვიდრეღა იგი უძლურებაჲ იგი ფრიადი იყო კაცთა შოვრის, მოსცა
Line: 30    
შჯულიცა უძლურებისა ამის შემსგავსებული, ხოლო მო-რაჲ-ვიდა
Line: 31    
თავადი და სულიერი იგი სრულებაჲ მოიღო, უაღრესიცა მოქალაქო\ბაჲ
Line: 32    
განაწესა. ხოლო თქუა, ვითარმედ ფიცი უკეთურისაგან არს, არა\თუ
Line: 33    
ამისთჳს თქუა, რაჲთა გულისჴმავყოთ, თუ ძუელი იგი შჯული
Line: 34    
უკეთურისაგან იყო. ნუ იყოფინ! არამედ რაჲთა ვცნათ, ვითარმედ აწ
Line: 35    
არღარა ჯერ არს მათ წესთა მორჩილებაჲ, არამედ ახლისა ამის წესისა
Page: I-308   Line: 1    
აღსრულებაჲ; და რომელთაცა ჰრწმენა მოძღურებაჲ მისი, დაუტევეს
Line: 2    
საზრდელი იგი უძლური და ჩჩჳლთათჳს განწესებული და მიიღეს
Line: 3    
სრული იგი და ძლიერი და ჭეშმარიტი. ხოლო ვინაჲთგან უგუნურთა
Line: 4    
მათ და მედგართა ჰურიათა არა ისმინეს მისი, არცა ინებეს საზრდე\ლისა
Line: 5    
მისგან უძლურისა მოწყუედად, საჴმარ იყო მწარისა წამლისა
Line: 6    
ცხებაჲ ძუძუსა მას ზედა. და ეგრეთცა იქმნა: მოვიდეს ჰრომნი და
Line: 7    
ქალაქი იგი დაარღჳეს, და ტაძარი და ყოველივე ძუელისა მის წესი\საჲ
Line: 8    
უჩინო ყვეს და არა დაუტევეს ქვაჲ ქვასა ზედა. ხოლო იგინი,
Line: 9    
რომელთა არა ინებეს მეუფებაჲ ქრისტესი მათ ზედა, მოსწყჳდნეს
Line: 10    
მახჳლითა, და შვილნი მათნი მისცნეს ტყუეობასა საუკუნესა, და იქმნა
Line: 11    
ჭეშმარიტად მწარე საცხებელი ძუძუჲსა მის, ვინაჲთგან ტკბილი იგი
Line: 12    
მოძღურებაჲ არა შეიწყნარეს. რამეთუ ყოველივე ძუელი შჯული კე\თილ
Line: 13    
იყო და საღმრთო, ვიდრე ქრისტეს მოსლვადმდე, და დიდ იყო
Line: 14    
სიკეთე მისი და საქმე მისი სულიერ. ხოლო ვინაჲთგან ქრისტე მოვი\და
Line: 15    
ცხორებად ჩუენდა და სრული ესე მოქალაქობაჲ გუასწავა, წესნი
Line: 16    
იგი უძლურებისანი დასცხრეს. ამისთჳს ფიციცა მაშინ კეთილ იყო,
Line: 17    
რამეთუ მოსწყჳდნა კაცნი ფუცვად სახელსა ეშმაკთა და კერპ\თასა
Line: 18    
და ასწავა ფუცვად სახელსა ღმრთისასა და ტაძრისა
Line: 19    
მისნსასა. ხოლო აწ, ესოდენისა ამის ღმრთისმსახურებისა დასრუ\ლებისა
Line: 20    
შემდგომად, არღარა კეთილ არს, არამედ უკეთურისაგან. და
Line: 21    
ვითარ შესაძლებელ არსო, იტყჳან კუალად, რაჲთამცა ერთი საქმე
Line: 22    
ოდესმე კეთილმცა იყო და ოდესმე ბოროტ? ჰე, გეტყჳ თქუენ, შესაძ\ლებელ
Line: 23    
არს, რომელ ერთი იგი საქმე ოდესმე საჴმარ არნ და ოდესმე
Line: 24    
უჴმარ, და ამას ყოველნივე საქმენი ამის სოფლისანი ღაღადებენ. და
Line: 25    
ჴელოვნებანი და ნაყოფნი და ყოველივე საქმე. ამისთჳსცა ჩჩჳლ რაჲ
Line: 26    
ვიყვნით, ვითარცა ვთქუ, სძითა ვიზარდებოდით, და მერმე ჭამადსა გან\ცოხნილსა
Line: 27    
გუცემდიან; ხოლო აღვიზარდნით რაჲ, რომელი პირველ
Line: 28    
კეთილ არნ ჩუენდა და საჴმარ, მერმე საძაგელად გჳჩნ და უჴმარ. აჰა,
Line: 29    
ესერა, ერთი და იგივე საქმე ჟამმან სხუად შეცვალა. და სამოსელიცა
Line: 30    
ჩჩჳჯლისაჲ ჟამსა მას სიჩჩოჲსასა კეთილ არნ და აღვიზარდენით რაჲ.
Line: 31    
უჯერო არნ და უშუერ. და კუალად სრულისა მამაკაცისა სამოსელი,
Line: 32    
უკუეთუ მცირესა ყრმასა შეჰმოსო, საკიცხელ იყოს და საცთურ
Line: 33    
მისდა. ეგრეთვე, საქმენი მამაკაცისანი არწმუნენ ყრმასა მცირესა:
Line: 34    
ჴნვაჲ და ლეწვაჲ, და ვაჭრობაჲ, ანუ ჰომად შესლვაჲ, და იყოს საქმე
Line: 35    
უჯეროჲ და უწესოჲ. და რად ამას ვიტყჳ: იხილე კაცის კლვაჲ, რომელ
Line: 36    
განცხადებულად ეშმაკისა მოპოვნებაჲ არს და დიდითა ბოროტებითა
Line: 37    
სავსე, არამედ იგიცა ჟამსა თჳსსა კეთილ იქმნა და ფინეზს შეერაცხა
Line: 38    
სიმართლედ თესლითი თესლადმდე და მიუკუნისამდე, და მღდელობაჲ
Page: I-309   Line: 1    
სამარადისოჲ მისცა მას. და რაჲთა სცნა, ვითარმედ კაცის კლვაჲ
Line: 2    
ეშმაკისაგან არს, ისმინე, რასა ეტყჳს უფალი ჰურიათა: "თქუენ მამი\სა
Line: 3    
თქუენისა ეშმაკისაგან ხართ და გულისთქუმაჲ მამისა თქუენისაჲ
Line: 4    
გნებავს ყოფად. იგი კაცისმკლველი არს დასაბამითგან". გარნა ფი\ნეზ
Line: 5    
კაცისმკლველ იქმნა და შეერაცხა მას სიმართლედ; და კუალად
Line: 6    
აბრაჰამ შვილისა თჳსისა დაკლვად ჴელი მიყო და შეერაცხა სიმართ\ლედ,
Line: 7    
და პეტრე მოციქულმან ანანია და სამფირა მოკლნა და იქმნა
Line: 8    
საქმე იგი კეთილ და სულიერ.


Part: S  
Line: 9  სწავლაჲ იჱ

Line: 10 
ფიცისათვის


Line: 11       
ამისთჳს გეტყჳ, რაჲთა არა ესრეთ უმეცრებით გულისჴმავჰყოფდეთ
Line: 12    
საქმეთა, არამედ ჟამსა და მიზეზსა და განყოფილებასა პირთასა და
Line: 13    
სხუასა ესევითარსა ყოველსავე გამოვეძიებდეთ, რაჲთა ესრეთ მივე\წინეთ
Line: 14    
ცნობად ჭეშიმარიტებისა და ვისწრაფოთ გარდამატებად საქმე\თა
Line: 15    
მათ ძუელისა შჯულისათა, უკუეთუ გსურის მიმთხუევად სასუფე\ველისა
Line: 16    
ცათასა, ვითარცა ბრძანებს უფალი, ვითარმედ: "უკუეთუ არა
Line: 17    
გარდაემატოს სიმართლე თქუენი უფროჲს მწიგნობართა და ფარი\სეველთასა,
Line: 18    
ვერ შეხჳდეთ სასუფეველსა ცათასა". ხოლო აწ არიან
Line: 19    
ჩუენ შორის მრავალნი, რომელნი არათუ გარდამატებულსა ოდენ არა
Line: 20    
იქმან, არამედ ნაკლულევანცა არიან ძუელისა მის წესისაგან, რამეთუ
Line: 21    
არა ხოლო თუ ფიცისაგან არა ივლტიან, არამედ ცილფუცებასაცა
Line: 22    
შთავარდებიან; არათუ ხოლო ვნებულად მიხედვისაგან არა ეკრძალე\ბიან,
Line: 23    
არამედ საქმესა მასცა ბოროტსა ცოდვისასა წარმდებებით იქ\მან
Line: 24    
და სხუასა ყოველსავე აღასრულებენ ურიდად, რომლისა მოგონე\ბადცა
Line: 25    
დაყენებულ ვართ. და არა მოვლენ სინანულად, არამედ დღესა
Line: 26    
მას უკუანაჲსკნელსა მოელიან, ოდეს-იგი სასჯელი მიეჴადოს მათ
Line: 27    
ესევითართა საქმეთაჲ, რამეთუ წარუკუეთიეს ვიდრემე სასოებაჲ და
Line: 28    
სატანჯველსა ოდენ მოელიან, და არა ჰნებავს, ვიდრეღა აქა არიან,
Line: 29    
ვიდრეღა სავაჭროჲ ესე ჰგიეს, განღჳძებად ძილისა მისგან უდებებისა
Line: 30    
და მოსლვად სინანულსა, ბრძოლად და ძლევად ეშმაკისა და მიღე\ბად
Line: 31    
გჳრგჳნისა.

Line: 32       
ისმინე ჩემი, კაცო, და ნუ დაიჴსნები, ნუცა განსცემ თავსა შენსა
Line: 33    
ეშმაკსა, არამედ განიფრთხვე, მოიქეც ბოროტისაგან და ქმენ კეთილი.
Page: I-310   Line: 1    
არა ძნელ არიან მცნებანი უფლისანი, არცა შეუძლებელ. რაჲ შეუძ\ლებელ
Line: 2    
არს არაფიცი, მითხარღა? არა აქუს შრომაჲ, არცა უჴმს წარ\საგებელი.
Line: 3    
ნებაჲ ოდენ საჴმარ არს და ყოველივე სრულ იქმნას. უკუ\ეთუ
Line: 4    
ჩუეულებასა წინამიყოფ მიზეზად სიძნელისა, ამაო არს მიზეზი
Line: 5    
ეგე. ვინ ქმნა ჩვულებაჲ საქმისა მის შენ თანა? დაჴსნილობამან
Line: 6    
შენმან. აწ უკუე მცირედ იღუაწე და გექმნას ჩუეულებაჲ კეთილისაჲ
Line: 7    
ვითარცა-იგი მოიგე ჩუეულებაჲ ბოროტისაჲ. იხილენ ფილაფოზნი იგი
Line: 8    
წარმართნი, ვითარ მრავალთა ჩუეულებანი ბუნებითნი კაცთა ქებისა\თჳს
Line: 9    
განჰმართნეს. რომელიმე ენაბრგუნვილ იყო და ესოდენ იღუაწა
Line: 10    
წურთად ასოთა მათ, რომელთა თქუმად ვერ ეძლო, ვიდრეღა სრუ\ლიად
Line: 11    
წარჰმართა ენაჲ თჳსი კეთილად მეტყუელებად. სხუასა ჩუეუ\ლება
Line: 12    
აქუნდა მჴართა თჳსთა უწესოდ ძრვად და დაადგინა მონაჲ
Line: 13    
თჳსი მახჳლითა წუდილითა და ჰრქუა მას: უკუეთუ შევძრნე მჴარნი
Line: 14    
ჩემნი და არა მომათხჳო ჴრმლითა მაგით, მასვე ჟამსა წარგკუეთო შენ
Line: 15    
თავი; და ესრეთ შიშითა მით მახჳლისაჲთა მოიწყჳდა ჩუეულებაჲ იგი.
Line: 16    
ვინაჲთგან რჩულისა მისგან ბუნებითისა და სწავლისაგან წერილთაჲსა
Line: 17    
არა მოხუალ გულისჴმისყოფად, ამისთჳს მაიძულებ წარმართთა მო\ღებად
Line: 18    
სახედ, ვითარცა-იგი ოდესმე ყო ღმერთმან ჰურიათა მიმართ
Line: 19    
წინაწარმეტყუელსა მიერ, რამეთუ იტყჳს: "წარვედით ჭალაკთა ქე\ტემისათა
Line: 20    
და კედარს მიავლინეთ და ცანთ, უკუეთუ ცვალნიან წარ\მართთა
Line: 21    
ღმერთნი მათნი, და იგინი არა ღმერთ არიან". და კუალად
Line: 22    
პირუტყუთა და იძრვისთა მოართუამს სახედ უგულისჴმოთა მრავალ\გზის:
Line: 23    
ჯინჭველსა და ფუტკარსა და ესევითართა მრავალთა, "იქმენო,
Line: 24    
ვითჯრცა ჯინჭველი, , მცონარო, -- იტყჳს სოლომონ, -- და ჰბაძევდ
Line: 25    
გზათა მისთა. ანუ მივედ ფუტკრისა და ისწავე, ვითარ-იგი მოქმედ
Line: 26    
არს". ეგრეთვე აწ მეცა გეტყჳ, მიხედენ წარმართთა და შეიკდიმე
Line: 27    
შენ, მორწმუნეო, და ნუ იტყჳ, თუ ჩუეულებასა ვერ მოვიწყუედ. იგი\ნი
Line: 28    
კაცთათჳს ესრეთ მოსწრაფე იყვნეს, რაჲთა სათნო ეყვნენ მათ და
Line: 29    
შენ ღმრთისათჳს არა იღუაწოა მცირედ, რაჲთა სათნო ეყოს მას?
Line: 30    
უკუეთუ იტყჳ, თუ ძნელ არს ჩუეულებაჲ, ჰე, უწყი ესე მეცა. ამის\თჳს
Line: 31    
გეტყჳ, ნუ მოხუალ ჩუეულებასა ბოროტსა, უკუეთუ მოსრულ
Line: 32    
ხარ, იღუაწე მცირედ და კუალად დაიჴსნას ჩუეულებაჲ იგი. ძნელ
Line: 33    
არს ჩუეულებისა მოწყუედაჲ, გარნა არა შეუძლებელ არს, მოღუა\წებაჲ
Line: 34    
უჴმს მცირედი და ყოველივე კეთილად აღესრულოს. მცირედ
Line: 35    
ჟამ თუ დაითმინო, მერმე უჭირველად იყოს საქმე იგი. ხოლო იწყო
Page: I-311   Line: 1    
რაჲ ჩუეულებისა მოწყუედად, დაღაცათუ ერთგზის და ორგზის შეგე\მთხჳოს
Line: 2    
ჩვეულებაჲ იგი, დაღაცათუ ათგზის და ოცგზის, ნუ წარი\კუეთ
Line: 3    
სასოებასა, არამედ კუალად აღდეგ და პირველითგანვე იწყე.
Line: 4    
კუალად ჴელყავ კეთილისა საქმესა და ესრეთ მადლითა და შეწევნი\თა
Line: 5    
უფლისაჲთა მძლე ექმნე ვნებასა მას და წესი კეთილი შეიმოსო.
Line: 6    
ხოლო ერთი ბოროტთა ჩუეულებათაგანი არს ფიცი, რომელ-იგი ჭეშ\მარიტსაცა
Line: 7    
ზედა უკეთურისაგან სახელდებულ არს, რავდენ უფრო\ჲსად
Line: 8    
უკუეთუ ცილის ფუცებაჲ იყოს, არა საუკუნოჲსა მის სატანჯვე\ლისა
Line: 9    
თანამდებ გუყვნესა? ამისთჳს მრავალგზის მითქუამს ზოგადცა
Line: 10    
ყოველთა მიმართ და თჳსგანცა კაცადკაცადისა, და თქუმულთა მათ
Line: 11    
აქებთ, ხოლო ჩუეულებათა მათ ბოროტთა მცირედნი მოიწყუედთ;
Line: 12    
და არად საჴმარ არს ჩემდა თქუენმიერი ქებაჲ, არამედ ესე არს ჩემდა
Line: 13    
საძიებელ და საწადელ, რაჲთა მცნებათა ქრისტესთა იქმოდით. უკუ\ეთუ
Line: 14    
არა და უწესოებასავე შინა იქცეოდით, ჩუენცა ფრიადი მწუხა\რებაჲ
Line: 15    
შეგუამთხჳოთ და თავთა თქუენთა მომატყუებელ სასჯელისა
Line: 16    
საუკუნოჲსა ექმნეთ. ამისთჳს პავლეცა მწუხარე იყო, ოდეს იხილნის
Line: 17    
მოწაფენი მისნი შემდგომად მრავლისა სწავლისა უდებებასავე შინა
Line: 18    
და ეტყოდა: "რამეთუ ღირდა თქუენდა, რაჲთამცა იყვენით მოძღუარ
Line: 19    
ჟამისა ამისგან; მერმე კუალად გიჴმსვე მოძღურებაჲ თქუენ, თუ რაჲ
Line: 20    
არს დასაბამი სწავლისა სიტყუათა ღმრთისათა". ეგრეთვე, მეცა მწუ\ხარე
Line: 21    
ვარ, რომელ ვერარას კეთილსა შინა ვხედავ წარმატებასა თქუ\ენსა
Line: 22    
და უკუეთუ ამიერითგანცა არავე იწყოთ კეთილსა და არა მო\იწყჳდოთ
Line: 23    
ურიდად ფიცი, მაიძულოთ მე დაჴშვად თქუენდა კარი წმი\დისა
Line: 24    
ეკლესიისა, ვითარცა მეძავთა და მემრუშეთა და კაცისმკლველ\თა,
Line: 25    
რამეთუ უმჯობეს არს ორთა თანა ანუ სამთა, რომელნი იმარხვი\დენ
Line: 26    
შჯულსა ქრისტეს მცნებათასა, შეწირვად განწესებულთა მათ
Line: 27    
ლოცვათა, ვიდრეღა შეყვანებად ჩუენ თანა სიმრავლე ერისა გარდა\მავალისაჲ
Line: 28    
ბრძანებათა უფლისა ჩემისათა. ნუვინ მდიდარი, ნუვინ
Line: 29    
ძლიერი, ნუვინ განლაღებული დიდებითა მით წარმავალითა, ზუავი და
Line: 30    
ანპარტავანი იყავნ ჩემ თანა, რამეთუ ესე ყოველი ზღაპრად შემირა\ცხიეს
Line: 31    
და აჩრდილად და სიზმრად, ვინაჲთგან მეცნიერ ვარ, ვითარმედ
Line: 32    
არავინ დიდებულთაგანი სოფლისათა შემწე მეყოს მე, ოდეს-იგი
Line: 33    
დღესა მას საშინელსა მომჴდიდენ ბრალსა და მეტყოდინ: რად არა ჯე\როვნითა
Line: 34    
მით სიფიცხითა შური იძიე დაჴსნისათჳს მცნებათა ღმრთი\სათა.
Line: 35    
ამან საქმემან ელიცა, საკჳრველი იგი მღდელი, წარწყმიდა, და\ღაცათუ,
Page: I-312   Line: 1    
მოქალაქობაჲ აქუნდა სათნოჲ, არამედ გარდასლვისათჳს
Line: 2    
შჯულისა არა შურ-იგო. ამისთჳს იტანჯა შვილითურთ. უკუეთუ სადა-იგი
Line: 3    
ესოდენი მძლავრობაჲ იყო ბუნებითისა სიყუარულისაჲ და არა
Line: 4    
ჯეროვნად შეჰრისხნა და ტანჯნა ძენი თჳსნი, ესევითარი ძნელი სასჯე\ლი
Line: 5    
შეემთხჳა, რაჲმე ვყოთ ჩუენ, რომელნი ყოველსავე უდებებით.
Line: 6    
თანაწარვჰჴდებით და ვერარას ვაჩუენებთ მხილებასა და შურისგება\სა?
Line: 7    
ამსთჳს გლოცავ, , ძმანო, და გევედრები, განიგულეთ მლევანი
Line: 8    
ესე საქმე, რაჲთა არცა თქუენ წარწყმედად მიეცნეთ, არცა მე სასჯე\ლი
Line: 9    
საუკუნოჲ მომატყუათ, და მოიწყჳდეთ ყოველივე ჩუეულებაჲ ბო\როტი
Line: 10    
და უფროჲსღა ფიცისაჲ, რამეთუ მოწყუედაჲცა მისი ადვილ
Line: 11    
არს და სასჯელი ფრიად. ესე თუ მოიწყჳდოთ მცირედ-მცირედ სხუა\საცა
Line: 12    
სათნოებასა მიიწინეთ და საუკუნეთა მათ კეთილთა ღირს იქმნეთ
Line: 13    
მიმთხუევად მადლითა და კაცთმოყუარებითა უფლისა ჩუენისა იესუ
Line: 14    
ქრისტესითა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ და სიმტკიცე თანა მამით და სუ\ლით
Line: 15    
წმიდითურთ აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.


Next part



This text is part of the TITUS edition of Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.