TITUS
Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew
Part No. 60
Previous part

Chapter: 59  
Line: 8  თავი ნთ


Part: T  
Line: 9       სიტყუაჲ ესე: "ვაჲ, სოფელსა საცთურთა მათგან, რამეთუ
Line: 10    
უნებლიადცა მომავალ არიან საცთურნი; ხოლო ვაჲ მის კაცისა, რომლის\აგან
Line: 11    
მოვიდენ საცთურნი" (18,7 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Line: 12       
თქუას ვინმე წინააღმდგომთაგანმან, ვითარმედ: უკუეთუ უნებლიადცა
Line: 13    
მომავალ არიან საცთურნი, რაჲსათჳს აბრალებს სოფელსა და ვაებასა
Line: 14    
მისცემს? ჯერ-იყო შეწევნაჲ და ჴელის-აპყრობაჲ, ესე არს საქმე მკურნა\ლისა
Line: 15    
სახიერისაჲ და ჴელისამპყრობელისა ძლიერისაჲ. ხოლო ბრალობაჲ
Line: 16    
ოდენ ყოველსავე ძალ-უც.

Line: 17       
რაჲ-მე უკუე ვთქუათ ესევითართა მათ ურცხჳნოთა ენათა მიმართ? რასა
Line: 18    
ეძიებ, კაცო უგულისჴმოო, ამისა უმეტესსა კურნებასა და შეწევნასა?
Line: 19    
ღმერთი კაც იქმნა ჩუენთჳს, ხატი მონებისაჲ მიიღო, ჯუარცუმაჲ და სიკუდილი
Line: 20    
თავს-იდვა, და არარაჲ დააკლო, რაჲცა მისგან ჯერ-იყო ქმნად. ხოლო
Line: 21    
ვინაჲთგან ყოველივე იგი ქმნა, და უგულისჴმოთა და უმადლოთა არა ინებეს
Line: 22    
სარგებელი, ამისთჳს ვაებასა მისცემს მათ, რამეთუ ესოდენსა მას და ესე\ვითარსა
Line: 23    
კურნებასა ზედა დაადგრეს იგინი სენსა მას შინა ბოროტსა,
Line: 24    
ვითარცა-იგი უკუეთუ ვინმე მკურნალმან ჴელოანმან ჴელ-ყვის კურნებად
Line: 25    
უძლურისა ვისმე და მან არა ინების მორჩილებად მცნებათა მისთა, არამედ
Line: 26    
თჳსსა მას სენსა შინა დაადგრის. და იტყოდამცა ვინმე ესევითარისა მისთჳს,
Line: 27    
ვითარმედ: ვაჲ კაცსა მას სენისა მისგან, რომელი თჳსითა დაჴსნილობითა
Line: 28    
და ვერაგობითა აღაორძინა თავსა ზედა თჳსსა. გარნა ჴორციელსა მას
Line: 29    
სნეულებასა ზედა ბრალობაჲ იგი არად სარგებელ არს, ხოლო აქა ბრალობაჲცა
Line: 30    
ესე სახე არს კურნებისაჲ, თქუმაჲ წინაჲწარ მომავალისაჲ და ყუედრებაჲ
Line: 31    
უდებებისაჲ.

Line: 32       
რამეთუ მრავალთა სწავლისაგან არა ერგო მრავალგზის, ხოლო ბრალო\ბისა
Page: III-141   Line: 1    
და ყუედრებისაგან შეიგონეს და გულისჴმის-ყოფად მოვიდეს. ამის\თჳსცა
Line: 2    
ვაებაჲ მისცა, რაჲთა შეაშინნეს იგინი და განაღჳძნეს ძილისა მისგან
Line: 3    
უდებებისა.

Line: 4       
და სახიერებასაცა თჳსსა განაცხადებს და უჩუენებს, თუ ვითარ წინააღმ\დგომთა
Line: 5    
მათ თჳსთათჳს ზრუნავს, და ისწრაფის ყუედრებითა მით და მგლოა\რითა
Line: 6    
სიტყჳთა და მომავალთა საქმეთა უწყებითა მოქცევად მათდა უკე\თურებისა
Line: 7    
გზათაგან.

Line: 8       
კუალად უკუე ცუდადმეტყუელი იგი იტყჳს, ვითარი არსო სიტყუაჲ ესე,
Line: 9    
უკუეთუ უნებლიეთცა მომავალ არიან საცთურნი, ვითარ შესაძლებელ არს
Line: 10    
მათგან განრომაჲ? ისმინე, უგუნურო, ამისიცა განმარტებაჲ ჭეშმარიტი.

Line: 11       
საცთურნი იგი უნებლიეთცა მომავალ არიან, ხოლო წარწყმედაჲ საცთურთა
Line: 12    
მათ შინა არავის ზედა არს უნებლიეთ. ვითარცა-იგი მკურნალმან ვინმე
Line: 13    
თქუამცა, თუ: ესე რაჲმე სენი ამას წელიწადსა ყოფად არს უნებლიეთცა,
Line: 14    
ხოლო რომელნიცა ესრეთ რაჲმე განეკრძალნენ მათ ზედა, არა ჴელეწი\ფების
Line: 15    
სენსა მას უნებლიეთ მოწევნად. რამეთუ ქრისტემან ესე წინაჲსწარ
Line: 16    
მიუთხრა მოწაფეთა, რაჲთა არა ჰგონებდენ თუ ადვილთა და უჭირველთა
Line: 17    
საქმეთა მიმართ მიივლინებიან. ამისთჳს აუწყებს, ვითარმედ: მრავალნი აღუდგე\ბიან
Line: 18    
მბრძოლნი და წინააღმდგომნი, ვითარცა სხუასა ადგილსა იტყჳს,
Line: 19    
ვითარმედ: "მტერ იყვნენ კაცისა სახლეულნი თჳსნი"1; და მოციქული ღაღა\დებს:
Line: 20    
"ჭირნი მდინარეთანი, ჭირნი ავაზაკთანი, ჭირნი ნათესავთაგან, ჭირნი
Line: 21    
წარმართთაგან, ჭირნი ქალაქთა შინა, ჭირნი უდაბნოთა ზედა, ჭირნი ზღუა\თა
Line: 22    
შინა, ჭირნი ძმათა მტყუართაგან"2; და მელიტონს შინა ეტყოდა ხუცეს\თა
Line: 23    
ეფესოჲსათა, ვითარმედ: "მოვიდენ თქუენდა შემდგომად განსლვისა ჩემი\სა
Line: 24    
მგელნი ბოროტნი, რომელნი არა ერიდებოდინ სამწყსოსა; და თქუენგან\ნი
Line: 25    
აღდგენ კაცნი, რომელნი იტყოდიან გულარძნილსა"3.

Line: 26       
ამას ესევითარსა ყოველსა წინაჲსწარ აუწყებდა უფალი სიტყუათა ამათ
Line: 27    
მიერ. ხოლო ოდეს გესმეს, თუ: "უნებლიადცა მომავალ არიან საცთურნი",
Line: 28    
ნუ ჰგონებ თუ დაჴსნასა მოასწავებს თჳთმფლობელობისასა, არცა აზნაურე\ბასა
Line: 29    
მას განაქარვებს გონებისასა, არცა იძულებით მორჩილებასა ჩუენსა
Line: 30    
საცთურთა მიმართ გამოაჩინებს, ნუ იყოფინ! არამედ უეჭუელად ყოფადსა
Line: 31    
მას წინაჲსწარ გუაუწყებს, ვითარმცა იტყოდა, ვითარმედ: თჳნიერ ყოვლისა
Line: 32    
ცილობისა მომავალ არიან საცთურნი; რომელ-იგი ლუკა სხჳთა სიტყჳთა
Line: 33    
აღწერა: "შეუგვანებელ არსო საცთურისა არა მოსლვაჲ"4.

Line: 34       
ხოლო რომელნი არიან საცთურნი იგი, რომელთა იტყჳს მოსლვად?
Line: 35    
ყოველნივე წინააღმდგომნი და დამაყენებელნი მართლისა მის გზისანი. ხოლო
Line: 36    
არა თუ წინაჲსწარ თქუმაჲ მისი მოიყვანებს საცთურთა, ნუ იყოფინ! არცა
Page: III-142   Line: 1    
მისისა მის წინაჲსწარ თქუმისათჳს მოვლენ, არამედ რომელ-იგი უეჭუელად
Line: 2    
მომავალ იყვნეს საცთურნი, ამისთჳს თავადმან წინაჲსწარ თქუა. ხოლო
Line: 3    
უკუეთუმცა არა ენება მომღებელთა მათ საცთურისათა უკეთურებაჲ, არამცა
Line: 4    
მოვიდეს საცთურნი, და უკუეთუმცა არა ეგულებოდა მოსლვაჲ, არცამცა
Line: 5    
უფალსა წინაჲსწარ ეთქუა. ვინაჲთგან უკუე მომყვანებელნი იგი საცთურთა\ნი
Line: 6    
უკურნებელითა სენითა შეპყრობილ იქმნეს და ბოროტი შეიყუარეს,
Line: 7    
მომავალ იყვნეს მათ მიერ საცთურნი იგი, ამისთჳსცა წინაჲსწარ იყტჳს
Line: 8    
უფალი ყოფადსა მას.

Line: 9       
უკუეთუმცა ეგულებოდა უკეთურთა მათ მოქცევაჲ და საცთურთა არა
Line: 10    
შემოღებაჲ, არცამცა ეთქუა ესე უფალსა, თუ: "უნებლიედცა მომავალ არიან
Line: 11    
საცთურნი"; არამედ იცოდა უკურნებელი უკეთურებაჲ მათი, ამისთჳს თქუა,
Line: 12    
თუ: "მომავალ არიან".

Line: 13       
ხოლო საცნაურ არს საცთურისა შემომღებელთა მათ საქმეცა და სახელები\ცა
Line: 14    
მრავალთაჲ, რომელნი-იგი ქადაგებასა მოციქულთასა და მართალსა მას
Line: 15    
და უბიწოსა სარწმუნოებასა წინააღუდგეს და ბოროტნი სწავლანი და
Line: 16    
სულისა წარმწყმედელნი სოფლად შემოიხუნეს.

Line: 17       
და კუალად ამას ზედა მეტყჳან ზემოთქუმულნი იგი უგუნურნი, ვი\თარმედ:
Line: 18    
ესევითართა საცთურთა შემომღებელნი რად არა მოსწყჳდნა ღმერთმან,
Line: 19    
რაჲთამცა ვერ ჴელ-ეწიფა მოპოვნებად საცთურთა და ვნებად სულთა მრა\ვალთა?
Line: 20    
ხოლო მე ვიტყჳ, ვითარმედ: რად უჴმდა მათ მოწყუედაჲ? არა თუ
Line: 21    
ჴელ-ეწიფებოდა უნებლიად ვისამე გონებისა გარდაქცევად, არამედ რომელთაცა
Line: 22    
ევნო, თჳსისა დაჴსნილებისაგან ევნო. და ამას გამოაჩინებენ ღმრთისმო\ყუარენი,
Line: 23    
რომელთა არარაჲ ევნო საცთურთაგან, არამედ უფროჲსად დიდად
Line: 24    
სარგებელ-ეყო. იხილე იობ, იხილე იოსებ, იხილენ ყოველნი მართალნი,
Line: 25    
იხილენ წმიდანი მოციქულნი და მოწამენი, ვითარ მოწევნულთა მათ საც\თურთაგან
Line: 26    
დიდი სარგებელი შეიძინეს. საცნაურ არს უკუე, ვითარმედ,
Line: 27    
რომელნიცა წარწყმდეს, თჳსისა უდებებისა და დაჴსნილობისაგან
Line: 28    
წარ\წყმდეს.

Line: 29       
ხოლო უკუეთუმცა საცთურთაგან იყო წარწყმედაჲ და არა უდებებისაგან,
Line: 30    
ყოველნიმცა წარწყმედილ იყვნეს. ვინაჲთგან უკუე მრავალნი არა ხოლო
Line: 31    
თუ განერნეს საცთურთაგან, არამედ დიდადცა სარგებელ ეყო, წარწყმე\დილნი
Line: 32    
იგი თავთა თჳსთა აბრალებენმცა და ნუ სხუასა რას.

Line: 33       
რამეთუ საცთურნი, ვითარცა ვთქუ, მოსწრაფეთა და ღმრთისმოყუარეთა
Line: 34    
უფროჲსღა განაფრთხობენ და გონებათა მათთა აღჰლესვენ კრძალულებად,
Line: 35    
და რომელთაცა გუენებოს დიდი სარგებელი ვპოოთ ბრძოლათაგან და
Line: 36    
გან\საცდელთა.

Page: III-143  
Line: 1       
გულისჴმა-ყავთ უკუე და იხილეთ: უკუეთუ აწ ვხედავთ, ვითარმედ
Line: 2    
ბრძოლანი განწყობილ არიან ჩუენ ზედა ეშმაკისაგან და ესოდენნი გან\საცდელნი
Line: 3    
გარემოდგომილ არიან, და ეგრეთცა უდებებასა შინა ვართ და
Line: 4    
ძილსა და შუებასა, უკუეთუმცა ყოვლადვე არა იყვნეს ბრძოლანი და
Line: 5    
განსაცდელნი, ვითარმცა ვიქცეოდეთ, რაბამითა უწესოებითა.

Line: 6       
და გნებავს თუ, პირველი კაცი გულისჴმა-ყავთ, ვითარ მცირედი ჟამი
Line: 7    
დაყო სამოთხესა შინა საშუებლისასა და ესოდენსა უწესოებასა მიიწია,
Line: 8    
ვიდრეღა სწორ-ყოფად ღმრთისა ეუცნებოდა ზრახვასა შინა გულისა თჳსი\სასა
Line: 9    
და ერთი მცნებაჲ ვერ დაიცვა. უკუეთუმცა უმრავლესირე ჟამი დაეყო
Line: 10    
შუებასა მას შინა, რაჲმცა არა ექმნა?

Line: 11       
გარნა ამას რაჲ ვიტყოდით, კუალად სხუასა სიტყუასა წინამიყოფენ
Line: 12    
უგულისჴმონი: რაჲსათჳს ღმერთმან ესევითარი შექმნაო კაცი იგი? ხოლო
Line: 13    
მე ვიტყჳ, ვითარმედ: არა თუ ღმერთმან ესევითარი შექმნა იგი, ნუ იყოფინ!
Line: 14    
არამედ უფროჲსღა ყოვლითა კეთილითა შეამკო. უკუეთუმცა მას ესევითარი
Line: 15    
შეექმნა იგი, არამცა დაესაჯა. რამეთუ ჩუენცა, რომლისა რაჲმე საქმისა
Line: 16    
მიზეზ ვიყვნეთ, მას ზედა მონათა ჩუენთა არა ვაბრალებთ. რავდენ უფროჲსად
Line: 17    
ღმერთმანცა ყო ესე. გარნა კაცი იგი თჳსისა უდებებისა და დაჴსნილები\საგან
Line: 18    
იქმნა ესრეთ.

Line: 19       
რამეთუ ყოველი ბოროტისმოქმედი თავით თჳსით არს ბოროტისმოქმედ,
Line: 20    
წესითა მით თჳთმფლობელობისაჲთა, რომელი მისცა პირველითგან ღმერთ\მან
Line: 21    
კაცსა, რაჲთა თჳთმფლობელად და ნეფსით გამოირჩიოს კეთილი და არა
Line: 22    
იძულებით, რაჲთა აქუნდეს სასყიდელი მასცა, ნეფსით თჳსით გამორჩევი\სათჳს
Line: 23    
კეთილთაჲსა.

Line: 24       
მიიღო მან ნიჭი იგი თჳთმფლობელობისაჲ და არა კეთილსა ზედა იჴმა\რა,
Line: 25    
არამედ ბოროტსა, და იგი გამოირჩია ნეფსით.

Line: 26       
ხოლო ვინაჲთგან ნიჭნი ღმრთისანი შეუნანებელ და დაუჴსნელ არიან,
Line: 27    
შეუგვანებელ იყო, რომელი-იგი ერთგზის თჳთმფლობელად დაჰბადა, რაჲთამცა
Line: 28    
მისისა მის ვერაგობისათჳს თჳსი იგი ნიჭი დაჰჴსნა. ვინაჲთგან უკუე ესე
Line: 29    
არა ჯერ-იყო, ამისთჳს განაწესა, რაჲთა თჳთმფლობელობისა წესითა მიქცეული
Line: 30    
იგი ბოროტისა მიმართ, თჳთმფლობელობისავე წესითა ნეფსით მოიქცეს
Line: 31    
ცხორებად.

Line: 32       
ამისთჳს შჯული მოსცა და წინაჲსწარმეტყუელნი მოავლინნა. უკუანაჲ\სკნელ
Line: 33    
ჯერ-იჩინა წყალობითა მით გამოუთქუმელითა განკაცებაჲ, რაჲთა
Line: 34    
წარწყმედულნი ესე მომიძინეს, და ყოვლით კერძო გუასწავა და გჳჩუენა
Line: 35    
გზაჲ ცხორებისაჲ. რომელნიცა უკუე შეუდგენ ბრძანებათა მისთა, ღირს
Line: 36    
იქმნებიან ნეტარებასა მას საუკუნოსა.

Page: III-144  
Line: 1       
ხოლო რომელნი ნეფსით მოყუარე ბოროტისა იქმნენ, იგინი თავით თჳ\სით
Line: 2    
არიან ბოროტ, და არავისი არს ბრალი მათისა მის უკეთურებისათჳს
Line: 3    
და მათისა წარწყმედისა. და ამასცა სოფელსა შინა ჩანს, ვითარმედ უკე\თურნი
Line: 4    
თავით თჳსით არიან უკეთურ. რამეთუ უკუეთუ არა ესრეთ არს,
Line: 5    
რაჲსათჳს შენ, კაცო, მონასა ანუ ძესა შენსა ჰრისხავ, რაჟამს ბოროტი
Line: 6    
რაჲმე ქმნას? უკუეთუ არა ნეფსით იქმს ბოროტსა მას, უფროჲსად თანა\მზრუნველობაჲ
Line: 7    
ჯერ-არს და არა შერისხვაჲ. და ეგრეთცა არიან საქმენი.
Line: 8    
ამისთჳს, ოდეს სნეულებაჲ შეემთხჳის მონასა და ვერშემძლებელ არნ მსახუ\რებისა
Line: 9    
თჳსისა აღსრულებად, არა ჰრისხავ, არამედ უფროჲსად სწყალობ;
Line: 10    
ხოლო ოდეს მრთელად იყოს და ნეფსით ლირბობდეს და მცონარ იყოს,
Line: 11    
ჰრისხავ და ჰგუემ. აწ უკუე შენ მებრ მოწამე ხარ, რამეთუ ერთი იგი
Line: 12    
მისგან არს და ერთი იგი უნებლიად სჭირს. ეგრეთვე პირველსა მას კაცსა
Line: 13    
ზედა გულისჴმა-ყავ. უკუეთუმცა აგებულებაჲ ბუნებისა მისისაჲ ბოროტ
Line: 14    
იყო, არამცა საბრალობელ იყო ცთომისა მისთჳს და გარდასლვისა მცნები\საგან.
Line: 15    
ვინაჲთგან უკუე კეთილად დაიბადა კეთილთა მომნიჭებელისა მის
Line: 16    
მეუფისაგან და ყოველი სათნოებაჲ მიეცა მას, ხოლო მან თჳთმფლობელად
Line: 17    
ბოროტი გამოირჩია, მისისა მის ნებისა იყო ცთომაჲ, ამისთჳს სამართლად
Line: 18    
საბრალობელ იქმნა.

Line: 19       
და კუალად ესეცა გულისჴმა-ყავ, რად არა სადა ვინ აბრალა მონასა
Line: 20    
თჳსსა, თუ რად არა გმირთა სწორი არს ძალითა, თუ რად არა მფრინველ\თა
Line: 21    
უმალეს არს სრბად? ამისთჳს, რამეთუ ბუნებითნი არიან საქმენი ესე და
Line: 22    
არავინ ეძიებს ბუნებისა უმეტესსა. ხოლო რომელი ნებისაჲ იყოს ცთომაჲ
Line: 23    
და არა ბუნებისაჲ, მას ზედა აბრალებს უფალი მონასა და მამაჲ შვილსა და
Line: 24    
მეგობარი მეგობარსა. ეგრეთვე ღმერთი არა გუაბრალებს ჩუენ თუ რად
Line: 25    
მოკუდავნი ვართ, რამეთუ ერთგზის დაესაჯა ესე ბუნებასა ჩუენსა ცთომით\გან
Line: 26    
ადამისით, და არა გუაბრალებს აწ ამისთჳს, არცა გუაბრალებს, თუ
Line: 27    
რად უძლურებისა შემწყნარებელ არიან ჴორცნი ჩუენნი, არცა თუ რად არა
Line: 28    
ავმაღლდებით ჴორცითა ზეცად, არცა სხუასა რას ზედა ბუნებითსა ნაკ\ლულევანებასა
Line: 29    
განგჳრისხნების; არამედ ოდეს ნეფსით და თჳთმფლობელად
Line: 30    
ვიქმოდით ბოროტსა რასმე და შევიწყნარებდეთ ვნებათა, რომელთა არა\შეწყნარებად
Line: 31    
ჴელ-გუეწიფების, მაშინ საბრალობელ ვართ და ღირს
Line: 32    
ტან\ჯვისა.

Line: 33       
აწ უკუე, კაცო, ნუ შემოიღებ გულისსიტყუათა ცუდთა, ნუცა მოიპოებ
Line: 34    
სიტყჳსგებათა უუძლურესთა ქსელისა დედაზარდლისასა, არამედ მარტივი
Line: 35    
სიტყუაჲ მომიგე, რომელსა გკითხავ.

Line: 36       
არა ყოველნივე კაცნი ღმერთმან დაჰბადნაა? ჰე, ჭეშმარიტად, ყოველნი
Page: III-145   Line: 1    
ღმრთისა დაბადებულნი არიან. ვითარ უკუე ყოველნი არა სწორ არიან
Line: 2    
სათნოებითა, გინა უკეთურებითა? ვინაჲ არიან რომელნიმე სახიერ და კეთილ
Line: 3    
და რომელნიმე უსახურ და უკეთურ? უკუეთუმცა არა თჳთმფლობელისა
Line: 4    
ნებისაგან იყო ესევითარი ესე, არამედ ბუნებისაგან, ვითარ რომელნიმე
Line: 5    
ესრეთ არიან და რომელნიმე ეგრეთ? რამეთუ უკუეთუ ბუნებაჲ იქმს ყოველ\თა
Line: 6    
და ნებაჲ არა არს, ანუმცა ყოველნი კეთილ იყვნეს, ანუმცა ყოველნი
Line: 7    
ბოროტ, რამეთუ ბუნებაჲ კაცთაჲ ერთ არს და შეუცვალებელმცა იყო
Line: 8    
ბუნებითი იგი საქმე.

Line: 9       
ხოლო აწ ვხედავთ, რომელ არა თუ ოდენ რომელნიმე კეთილ არიან და
Line: 10    
რომელნიმე ბოროტ, არამედ მრავალნი კეთილ იყვნეს და უკეთურებად
Line: 11    
მიიქცეს უდებებითა თჳსითა. სხუანი ბოროტ იყვნეს და მოიქცეს სიკეთედ,
Line: 12    
მოსწრაფებითა თჳსითა.

Line: 13       
საცნაურ არს უკუე ამის ყოვლისაგან, ვითარმედ არცა ბოროტი დაბადე\ბულ
Line: 14    
არს რაჲ ბუნებასა შინა ჩუენსა, არცა კეთილნი იძულებით მოცემულ
Line: 15    
არიან, ვითარმცა შეცვალებაჲ არა ეგებოდა; არამედ მოცემულ არს ჩუენდა
Line: 16    
ყოველივე კეთილი, გარნა ნეფსითითა მით თჳთმფლობელობითა მოსაგებე\ლად
Line: 17    
განწესებულ არს. ვინაჲთგან უკუე ნეფსით გამოვირჩიეთ ბოროტი,
Line: 18    
ვითარცა წერილ არს, ვითარმედ: "განმრავლდეს უკეთურებანი კაცთანი
Line: 19    
ქუეყანასა ზედა, და ყოველი განიზრახავს ბოროტსა განკრძალულად ყო\ველსა
Line: 20    
დღესა"1, და უშრომელად მოცემული იგი სიკეთე წარვწყმიდეთ,
Line: 21    
მიერითგან რომელთაცა ენებოს კეთილისა მოგებაჲ, შრომაჲ უჴმს მათ და
Line: 22    
მოსწრაფებაჲ.

Line: 23       
იტყჳს კუალად წინააღმდგომი იგი: უკუეთუ ბოროტი არარაჲ დაბადე\ბულ
Line: 24    
არს ბუნებასა შინა, ვინაჲ არს სიმრავლე ესე ბოროტთაჲ? კუალად,
Line: 25    
კაცო, მაგასვე იტყჳა? აწ უკუე მე გამოვაჩინებ, ვითარმედ არა ღმრთისაგან
Line: 26    
არიან, არცა ბუნებისა ჩუენისაგან, არცა თავით თჳსით, სიტყჳსაებრ უღმრ\თოთა
Line: 27    
მანიქეველთაჲსა.

Line: 28       
ვინაჲ უკუე არიანო ბოროტნი საქმენი? ეშმაკისაგან და ჩუენთა ამათ
Line: 29    
ნებათაგან. ხოლო ნებაჲ იგი ვინაჲ არსო? ჩუენგანვე.

Line: 30       
რამეთუ შენ აწ, კაცო, ესევითარსა საქმესა იქმ, ვითარმცა მკითხევდ, თუ:
Line: 31    
ვინაჲ იქმნების ხედვაჲ და არახედვაჲ? და გარქუმცა, ვითარმედ: აღხილვი\თა
Line: 32    
თუალთაჲთა იქმნების ხედვაჲ, და დაწუხვითა თუალთაჲთა იქმნების
Line: 33    
არახედვაჲ. და კუალადმცა მკითხე, თუ: დაწუხვაჲ თუალთაჲ და აღხილვაჲ
Line: 34    
ვინაჲ იქმნების? და გარქუმცა, თუ: ნებისა ჩუენისაგან. და კუალადმცა
Line: 35    
ამისცა სიტყჳსა სხუასა მიზეზსა მკითხევდ ცუდადმეტყუელებით. ეგრეთვე
Line: 36    
წინამდებარე ესე საქმე არს.

Page: III-146  
Line: 1       
აწ უკუე გულისჴმა-ყავ, ვითარმედ სხუაჲ არარაჲ არს ბოროტი, გარნა
Line: 2    
ურჩებაჲ ღმრთისაჲ. ხოლო ესე ვინაჲ მოიპოა კაცმან? თჳსისა უდებებისა\გან.
Line: 3    
რამეთუ უფალ იყო მორჩილებისა და ურჩებისა, ხოლო იგი ურჩებასა
Line: 4    
მიდრკა. და უკუეთუმცა ჯერეთ ვერ გულისჴმა-ჰყოფ, უმეტესადცა
Line: 5    
განგი\მარტო.

Line: 6       
რამეთუ განწირულთა მათ და სასოწარკუეთილთა და მარადის ცოდვასა
Line: 7    
შინა მყოფთა, რომელთა არასადა ჰნებავს მოქცევაჲ, მათ არცა ვეტყჳ
Line: 8    
სიტყუათა ამათ სიბრძნისათა, ხოლო მოსურნეთა ღმრთისმეცნიერებისათა
Line: 9    
ვეტყჳ: შთავრდომილ ხარა, კაცო, ცოდვასა და კუალად გიძლევიეს ცოდვი\სა?
Line: 10    
რამეთუ ესე მრავალგზის შეგემთხუევის კაცად-კაცადსა: ოდესმე დაითრვი
Line: 11    
და ოდესმე მძლე ექმნი მთრვალობასა; ოდესმე განჰრისხნი და ოდესმე არა
Line: 12    
განჰრისხნი; ოდესმე შეურაცხ-ჰყვი გლახაკი და ოდესმე არა შეურაცხ-ჰყვი;
Line: 13    
ოდესმე ისიძვი და ოდესმე სიწმიდე შეიკრძალი. ვინაჲ უკუე იქმნების
Line: 14    
ესევითარი? -- ოდესმე ინები კეთილი და შეიმოსი მოსწრაფებაჲ და ისმინი
Line: 15    
მცნებაჲ უფლისაჲ; ოდესმე კუალად აღირჩიი ბოროტი, დაიჴსნი და ურჩ
Line: 16    
ექმნი მცნებასა უფლისასა და შთაჰვარდი ცოდვასა. ვინაჲ არს ესე შეცვა\ლებაჲ?
Line: 17    
არა თჳთმფლობელისა მის ნებისა და განზრახვისა შენისაგან არსა?
Line: 18    
ჰე, ჭეშმარიტად ესრეთ არს და არა არს ამას შინა ცილობაჲ, ვერცა ვის
Line: 19    
ძალ-უც წინააღდგომად.

Line: 20       
აწ უკუე გევედრები, საყუარელო, შეიკრძალე სათნოებაჲ, თჳსი იგი შენი
Line: 21    
და ბუნებითი საქმე, და ნუ ეძიებ, თუ ვინაჲ არიან ბოროტნი საქმენი,
Line: 22    
არამედ უწყოდე, ვითარმედ დაჴსნილებისა ჩუენისაგან და ბოროტისა მის
Line: 23    
ნებისაგან იქმნებიან. ამის გამო ცან, რამეთუ ჴელმწიფებაჲ გაქუს, უკუეთუ
Line: 24    
გენებოს, სივლტოლად ბოროტისაგან. ამისთჳსცა, რომელი არა ივლტოდის,
Line: 25    
საბრალობელ არს ღმრთისაგან და კაცთაგან ღმრთისმოყუარეთა და ბორო\ტისმოძულეთა.
Line: 26    
რამეთუ კუალადცა და მრავალგზის მასვე ვიტყჳ: ბოროტნი
Line: 27    
საქმენი უდებებისაგან ჩუენისა არიან და ბოროტისა მის ნებისა და კე\თილისაგან
Line: 28    
მოცალებისა და კაცთა თანა ბოროტთა ქცევისა და უგულებელ\სყოფისაგან
Line: 29    
სათნოებათაჲსა. რამეთუ უდებ ვიყვნეთ რაჲ და მოცალე კე\თილისაგან,
Line: 30    
მაშინ ეშმაკი დასთესავს ჩუენ შორის ღუარძლსა ბოროტთა
Line: 31    
მისთასა, მერმე ნებითა მით ჩუენითა ბოროტითა შევიწყნარებთ თესლსა
Line: 32    
მისსა და აღვაორძინებთ, უგულებელს-ვჰყოფთ სათნოებასა, ვიქცევით კაც\თა
Line: 33    
თანა ბოროტთა და ვიქმნებით ჩუენცა უკეთურ. და ესე მებრ ძიებაჲ, თუ
Line: 34    
ვინაჲ არიან ჩუენ შორის ბოროტნი, საქმე არს კაცთა უკეთურთაჲ, ხოლო
Line: 35    
მოქმედთაგანი სათნოებისათა არავინ გამოეძიებს, არამედ იციან, ვითარმედ
Line: 36    
ბოროტნი საქმენი ეშმაკისაგან არიან და ჩუენთა ნებათაგან. გარნა მოქმედთა
Page: III-147   Line: 1    
ბოროტისათა ჰნებავს, რაჲთამცა ცუდი რაჲმე და უსარგებლოჲ ნუგეშინის-\ცემაჲ
Line: 2    
მოიგეს, ამისთჳს შესწმასნიან სიტყუათა ამაოთა და მავნებელთა
Line: 3    
მათისაცა სულისა და რომელთა ესმოდის. ხოლო ჩუენ მათ მიერ თხზნილნი
Line: 4    
იგი და მოქსოილნი დედაზარდლისა ქსელნი არა ხოლო თუ სიტყჳთ,
Line: 5    
არამედ საქმითცა დავჰჴსნეთ და გულსავსე-ვყვნეთ თავნიცა ჩუენნი და
Line: 6    
სხუანი ყოველნივე, ვითარმედ არავინ არს იძულებით უკეთურ, არამედ --
Line: 7    
ნეფსით თჳსით. უკუეთუმცა იძულებით იყო და უნებლიად, არამცა თქუა
Line: 8    
უფალმან: "ვაჲ კაცისა მის, რომლისაგან მოვიდენ საცთურნი". რამეთუ მათ
Line: 9    
მისცემს ვაებასა, რომელნი ნებსით თჳსით იყვნენ უკეთურ და საცთურთა
Line: 10    
მომპოვნებელ, დასაბრკოლებელად გზასა ცხორებად მიმავალთასა. და რაჲ\თა
Line: 11    
სცნა, ვითარმედ არა იძულებით არს სიბოროტე უკეთურთაჲ, ისმინე
Line: 12    
შემდგომიცა სიტყუაჲ, რამეთუ, ვინაჲთგან მისცა ვაებაჲ მომპოვნებელთა
Line: 13    
მათ საცთურისათა, მეყსეულად თქუა:

Part: s  
Line: 14       
სახარებაჲ: "უკუეთუ ჴელი შენი ანუ ფერჴი შენი გაცთუნებდეს
Line: 15    
შენ, მოიკუეთე იგი და განაგდე შენგან: უმჯობეს არს შენდა შესლვად
Line: 16    
ცხორებასა მკელობელისაჲ გინა უჴელოჲსაჲ, ვიდრე ორნი ჴელნი და
Line: 17    
ორნი ფერჴნი თუ გესხნენ და შთაჰვარდე ცეცხლსა მას საუკუნესა. და
Line: 18    
უკუეთუ თუალი შენი გაცთუნებდეს შენ, აღმოიღე იგი და განაგდე შენგან:
Line: 19    
უმჯობეს არს შენდა ერთ-თუალისა შესლვად ცხორებასა, ვიდრე ორთა
Line: 20    
თუალთა სხმასა და შესლვად გეჰენიასა ცეცხლისასა" (18,8-9 Link to adisntLink to cinantLink to giornt Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 21       
თარგმანი: არა თუ ასოთათჳს იტყჳს სიტყუათა ამათ, ნუ იყოფინ!
Line: 22    
არამედ თჳსთათჳს და მეგობართა, რომელნი ასოთა ჩუენთა სწორად სა\ყუარელ
Line: 23    
და საჴმარ იყვნენ ჩუენდა, ვითარცა სხუასაცა ადგილსა ზემო
Line: 24    
თქუა და აწცა მასვე იტყჳს. რამეთუ არარაჲ ესრეთ სავნებელ არს, ვითარ
Line: 25    
შეერთებაჲ უკეთურთა თანა; რამეთუ მრავალგზის რომელი ჭირმან და
Line: 26    
იძულებამან ვერ ქმნის, მეგობრობამან და სიყუარულმან ქმნის, გინა თუ
Line: 27    
სავნებელი, გინა თუ სარგებელი. ამისთჳს დიდითა სიმტკიცითა და
Line: 28    
გარდაკუეთილითა განჩინებითა გჳბრძანებს განშორებად კაცთაგან მავნებელ\თა
Line: 29    
სულისათა, გინა თუ თჳსნი იყვნენ, გინა თუ მეგობარნი, საყუარელნი და
Line: 30    
საჴმარნი, ვითარცა თუალი მარჯუენე, გინა თუ ჴელი; და ესენი მოასწავნა
Line: 31    
მომყვანებელად საცთურთა.

Line: 32       
იხილეა, ვითარ საცთურთაგან ყოფადი ვნებაჲ წინაჲთვე დააყენა? გუა\უწყა
Line: 33    
ყოფადი იგი, რაჲთა განკრძალულ ვიყვნეთ; გჳჩუენა ბოროტთა მათ
Line: 34    
სიდიდე, რაჟამს თქუა: "ვაჲ სოფელსა საცთურთაგან"; კუალად მისცა
Line: 35    
ვაებაჲ მომპოვნებელსა საცთურთასა, რაჲთა გამოაჩინოს, რაოდენისა სას\ჯელისა
Line: 36    
ღირს არს; კუალად შეძინებითა მით იგავისაჲთა აღაორძინა შიში
Page: III-148   Line: 1    
იგი, და არა კმა ეყო ესე, არამედ გჳჩუენა გზაჲცა, რომლითა იქმნების
Line: 2    
საცთურთაგან განრომაჲ. ესე არს გზაჲ იგი, რამეთუ ბრძანებს, ვითარმედ:
Line: 3    
კაცნი უკეთურნი და მავნებელნი სულისა შენისანი, დაღაცათუ დიდად
Line: 4    
საყუარელ იყვნენ და საჴმარ შენდა, მოიკუეთენ შენგან, რამეთუ, დაადგრე
Line: 5    
თუ მათ თანა, ვერცა რაჲ მათ არგო და სულიცა შენი წარიწყმიდო; ხოლო
Line: 6    
მო-თუ-იკუეთნე შენგან, სულისა შენისა ცხორებაჲ მოიგო. ამისთჳს, სა\ყუარელო,
Line: 7    
ბრძანებაჲ უფლისაჲ ისმინე და, უკუეთუ ვინმე საყუარელ იყოს
Line: 8    
შენდა და სიყუარული მისი სულსა შენსა ავნებდეს, მოიკუეთე იგი შენგან.
Line: 9    
რამეთუ ასოთა შინა ჩუენთა უკუეთუ ვიხილით რომელიმე უკურნებელად
Line: 10    
დამპალი და ყოველივე გუამი მისგან წარწყმდებინ, არა ვჰრიდით მოკუეთად
Line: 11    
იგი, რავდენ უმეტესად მეგობართა ზედა ჯერ-არს ესრეთ ყოფად?

Line: 12       
ამის ყოვლისაგან საცნაურ არს, ვითარმედ არა ბუნებით არიან ბოროტნი
Line: 13    
საქმენი ჩუენ თანა, არცა იძულებით. უკუეთუმცა იძულებითა ბუნებითითა
Line: 14    
იყვნეს, ნამეტნავმცა იყო სიტყუათა ამათმიერი განკრძალვაჲ. ვინაჲთგან
Line: 15    
უკუე უწყით, ვითარმედ სწავლანი ესე ჭეშმარიტ არიან და სამართალ,
Line: 16    
ცხად არს, ვითარმედ ნებათა ჩუენთაგან და განზრახვათა მოვლენ ბოროტნი
Line: 17    
საქმენი ჩუენ ზედა.

Part: s  
Line: 18       
სახარებაჲ: "ეკრძალენით, ნუუკუე ვინმე შეურაცხ-ჰყოთ ერთი
Line: 19    
მცირეთა ამათგანი. გეტყჳ თქუენ, რამეთუ ანგელოზნი მათნი ცათა შინა
Line: 20    
მარადის ხედვენ პირსა მამისა ჩემისასა, რომელ არს ცათა შინა" (18,10 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 21       
თარგმანი: მცირედ არა ჭეშმარიტად მცირეთა სახელ-სდებს,
Line: 22    
არამედ რომელნი ესრეთ შერაცხილ იყვნენ კაცთა მიერ: გლახანი და
Line: 23    
შეურაცხნი და მრავალთაგან უცნაურნი, რომელნი-იგი სიტყჳთა მით
Line: 24    
ჭეშმარიტებისაჲთა დიდ არიან და პატიოსან, გარნა კაცთა წინაშე მცირედ
Line: 25    
შერაცხილ არიან. ვითარ უკუე მცირე არს, რომლისა სოფელი ღირს არა
Line: 26    
არს? ვითარ მცირე არს, რომელი მეგობარ ღმრთისა წოდებად ღირსქმნულ
Line: 27    
არს? გარნა იჭჳსათჳს და გულისსიტყჳსა მრავალთაჲსა ესრეთ სახელ-სდვა
Line: 28    
და იტყჳს: კაცსა ღმრთისმოშიშსა და მუშაკსა სათნოებისასა ნუ შეურაცხ-\ჰყოფთ,
Line: 29    
დაღაცათუ გლახაკ იყოს ჴორციელად და დაწუნებულ კაცთაგან და
Line: 30    
შეურაცხ; არამედ პატივ-ეცით და შეიტკბეთ ესევითარი იგი, რამეთუ, ვი\თარცა
Line: 31    
სივლტოლაჲ უკეთურთაგან კეთილ არს, ეგრეთვე პატივცემაჲ
Line: 32    
ღმრთისმოყუარეთაჲ და მათ თანა შეერთებაჲ დიდისა სარგებელისა მომა\ტყუებელ
Line: 33    
არს. ამისთჳს ორივე ესე ბრძანა უფალმან, რაჲთა ორკერძო იყოს
Line: 34    
უცთომელობაჲ: ერთად, მოკუეთითა და განშორებითა მავნებელთა კაცთაჲთა
Line: 35    
და, მეორედ, პატივითა და ერთობითა ღმრთისმოშიშთაჲთა. იხილეთ უკუე,
Line: 36    
რაბამსა პატივსა იტყჳს მათსა: "რამეთუ ანგელოზნი მათნი ცათა შინა
Page: III-149   Line: 1    
მარადის ხედვენ პირსა მამისა ჩემისასა, რომელ არს ცათა შინა". ამათ
Line: 2    
სიტყუათაგან საცნაურ არს, ვითარმედ ანგელოზნი არიან თითოეულისა
Line: 3    
წმიდათაგანისათჳს განწესებულ, და უფროჲსღა ყოველთათჳს მორწმუნეთა.
Line: 4    
რამეთუ მოციქული იტყჳს დედაკაცისათჳს: "ჯერ-არსო დედაკაცისა, რაჲთა
Line: 5    
ფლობაჲ აქუნდეს თავსა ზედა ანგელოზთათჳს"1; და მოსე იტყჳს: "დაამ\ტკიცნა
Line: 6    
საზღვარნი თესლებისანი, მსგავსად რიცხუთა მათ ანგელოზთა
Line: 7    
ღმრთისათა"2. ხოლო აქა არა ანგელოზთა ოდენ იტყჳს, არამედ ანგელოზთა
Line: 8    
დიდთა; რამეთუ ოდეს თქუას, თუ: "ხედვენ პირსა მამისა ჩემისასა", არა თუ
Line: 9    
სხუასა რასმე მოასწავებს ამით სიტყჳთა, არამედ უმეტესსა კადნიერებასა
Line: 10    
და ფრიადსა პატივსა მათ ანგელოზთასა.

Part: s  
Line: 11       
სახარებაჲ: "რამეთუ მოვიდა ძე კაცისაჲ მოძიებად წარ\წყმედულისა"
Line: 12    
(18,11 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 13       
თარგმანი: კუალად სხუასა პირსა შემოიღებს გამოჩინებად და
Line: 14    
სწავლად, ვითარმედ არავისი ჯერ-არს უგულებელსყოფაჲ. რამეთუ ზემო
Line: 15    
თქუა: "ეკრძალენით, ნუუკუე ვინმე შეურაცხ-ყოს ერთი მცირეთა ამათგანი.
Line: 16    
გეტყჳ თქუენ, რამეთუ ანგელოზნი მათნი მარადის ხედვენ პირსა მამისა
Line: 17    
ჩემისასა, რომელ არს ცათა შინა". ამით სიტყჳთა გამოაჩინა, თუ რაოდენი
Line: 18    
თანა-გუაც პატივი და არზანიგი მოშიშთა ღმრთისათაჲ, ხოლო აწ კუალად
Line: 19    
ამას გამოაჩინებს, ვითარმცა იტყოდა, ვითარმედ: რად ვიტყჳ წმიდათა და
Line: 20    
ღმრთისმოყუარეთა კაცთათჳს? არცა თუ ვინმე უდებებასა შინა რასმე იხი\ლო,
Line: 21    
გიჴმს შეურაცხებაჲ, რამეთუ მე, შემოქმედი ესე ყოველთაჲ, მოვედ
Line: 22    
ნებითა მამისაჲთა მოძიებად წარწყმედულთა. აწ უკუე რომლისა მე ძიებად
Line: 23    
მოვედ, შენ, კაცო, ვითარ შეურაცხ-ჰყოფ? ოდეს თქუას, თუ: "მოვიდა ძე
Line: 24    
კაცისაჲ მოძიებად წარწყმედულისა", ჯუარცუმასა თჳსსა იტყჳს და სხუასა
Line: 25    
ყოველსავე, რომელი ჩუენთჳს თავს-იდვა, ვითარცა პავლე მოციქული ამისვე
Line: 26    
სიტყჳსა ძალსა მოასწავებს და იტყჳს, ვითარმედ: "ეკრძალე, რაჲთა არა
Line: 27    
წარწყმდეს ძმაჲ იგი უძლური შენითა მით მეცნიერებითა, რომლისათჳს
Line: 28    
ქრისტე მოკუდა"3. ამის უკუე სიტყჳსა დასამტკიცებელად იგავსაცა შემოი\ღებს
Line: 29    
უფალი და იტყჳს:

Part: s  
Line: 30       
სახარებაჲ: "ვითარ ჰგონებთ თქუენ: კაცსა თუ ვისმე ედგას ასი
Line: 31    
ცხოარი და შესცთეს ერთი მათგანი, არა-მე დაუტევნესა ოთხმეოც და
Line: 32    
ათცხრამეტნი იგი მთათა გარე და წარვიდეს და მოიძიოს შეცთომილი
Line: 33    
იგი? და რაჟამს პოოს იგი, ამენ გეტყჳ თქუენ, უფროჲს უხაროდის მის
Line: 34    
ზედა, ვიდრე ოთხმეოც და ათცხრამეტთა მათ, რომელნი არა შეცთომილ
Line: 35    
იყვნეს. ესრეთ არა არს ნებაჲ მამისა ჩემისა ზეცათაჲსაჲ, რაჲთა წარწყმ\დეს
Line: 36    
ერთი მცირეთა ამათგანი" (18,12-14 Link to adisntLink to cinantLink to giornt Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Page: III-150  
Line: 1       
თარგმანი: ჰხედავა, რავდენითა სახითა ესწრაფის მოყვანებად
Line: 2    
ჩუენდა სიყუარულად და მოღუაწებად უდარესთა ძმათასა? აწ უკუე ნუ
Line: 3    
იტყჳ, საყუარელო, ესე ვინმე უნდოჲ არს, და იგი ვინმე გლახაკ არს და
Line: 4    
შეურაცხ, და უგულებელს-ჰყოფ ძმათა შენთა. რამეთუ უფალმან ჩუენმან და
Line: 5    
მეუფემან გჳბრძანა ყოვლით კერძო ზუაობისა განდევნაჲ. ამისთჳს ყრმაჲ
Line: 6    
წარმოადგინა და თქუა: "რომელი არა იქმნას, ვითარცა ყრმაჲ, ვერ შევიდეს
Line: 7    
სასუფეველსა"1; და კუალად თქუა: "რომელმან შეიწყნაროს ყრმაჲ ესევი\თარი
Line: 8    
სახელითა ჩემითა, მე შემიწყნაროს. და რომელმან დააბრკოლოს
Line: 9    
ერთი მცირეთა ამათგანი, დიდად დაისაჯოს"2. და არა კმა-ყო იგავი იგი
Line: 10    
წისქჳლისაჲ, არამედ ვაებაჲცა მისცა ესევითართა მათ ამპარტავანთა და
Line: 11    
დამაბრკოლებელთა, რამეთუ იგინი არიან მომპოვნებელნი საცთურთანი და
Line: 12    
მათი ბრძანა მოკუეთაჲ, დაღაცათუ მეგობარ ჩუენდა იყვნენ. ხოლო აწ
Line: 13    
კუალად თჳსი იგი ვნებაჲ აჴსენა და წარწყმედულთა ძიებისათჳს სიკუდი\ლი,
Line: 14    
და იგავი ესე წარმოგჳთხრა -- მწყემსისა მის კეთილისაჲ, რომელმან
Line: 15    
დაუტევის ოთხმეოც და ათცხრამეტი და ძიებად შეცთომილისა განვიდის;
Line: 16    
და მამაჲცა თჳსი აჴსენა, ვითარმედ: "ესრეთ არა არს ნებაჲ მამისა ჩემისაჲ
Line: 17    
წარწყმედად ერთი მცირეთა ამათგანი". ხოლო ვინაჲთგან ღმერთი ესრეთ
Line: 18    
მხიარულ არს ცხორებასა ერთისა სულისასა, ვითარ ვინ იკადროს შეუ\რაცხყოფად,
Line: 19    
და არა უფროჲსად დადებად ესწრაფოს სულისა ცხორები\სათჳს
Line: 20    
ძმისა თჳსისა? უფალმან ოთხმეოცდაათცხრამეტნი დაუტევნა და
Line: 21    
მოვიდა წარწყმედულისა, და ვერ უძლო მრავალთა ცხორებამან დაფარვად
Line: 22    
წარწყმედასა ერთისასა, არამედ ისწრაფა პოვნად იგი, და პოა რაჲ, აღიღო
Line: 23    
მჴართა ზედა, და სიხარული დიდი ყო პოვნისა მისისათჳს, და ბრძანებს,
Line: 24    
ვითარმედ: "გეტყჳ თქუენ: ესრეთ იყოს სიხარული ცათა შინა ერთისათჳს
Line: 25    
ცოდვილისა, რომელმან შეინანოს, ვიდრეღა არა ოთხმეოცდაათცხრამეტთა
Line: 26    
მათ მართალთა"3. ნუმცა უკუე უგულებელს-ვჰყოფთ ესევითართა მათ სულ\თა,
Line: 27    
რამეთუ ამისთჳს თქუმულ არს ესე ყოველი სასწავლელად ჩუენდა,
Line: 28    
რაჲთა ჩუენცა განვაგდოთ ყოველივე ამპარტავანებაჲ და შევიმოსოთ სიმ\დაბლე
Line: 29    
და სიყუარული, და გულისჴმა-ვყოთ, რაოდენი სასჯელი განაწესა
Line: 30    
დამაბრკოლებელთათჳს ძმათაჲსა და რაბამნი კეთილნი აღუთქუნა, რომელნი
Line: 31    
სწყალობდენ და იღუწიდენ მათდა. სახედ მოიღო საქმისა ამის თავი თჳსი
Line: 32    
და ნებაჲ იგი მამისაჲ, რომელსა არავისი ჰნებავს წარწყმედაჲ, არამედ
Line: 33    
ყოველთავე ცხორებაჲ.


Page: III-151  
Part: S  
Line: 1  სწავლაჲ ნთ

Line: 2 
ვითარმედ ჯერ-არს ფრიადი მოღუაწებაჲ ცხორებისათჳს ძმათაჲსა


Line: 3       
და ჩუენცა უკუე, საყუარელნო, ვჰბაძვიდეთ სახიერებასა მას უფლისასა
Line: 4    
და ნუმცა რაჲ თავ-გუედიდების ქმნად ძმათა ჩუენთათჳს, დაღაცათუ საქმე
Line: 5    
იგი შეურაცხ და ძნელ იყოს, დაღაცათუ ძმაჲ იგი მცირე და უნდოჲ იყოს,
Line: 6    
ნუმცა რაჲ უღირს გჳჩნ ქმნად ცხორებისათჳს მისისა, რამეთუ ესოდენ
Line: 7    
საწადელ არს ღმრთისა ცხორებაჲ სულისაჲ, ვიდრეღა ძე თჳსი მოავლინა
Line: 8    
მოძიებად წარწყმედულთა. ამისთჳს გევედრები, ვიღუაწოთ ყოვლითა ძალი\თა
Line: 9    
ჴსნად ძმისა, რომელიცა ვიხილოთ ჭირვეული და ღელვა-გუემული. არა
Line: 10    
ვიტყჳ ჴორციელსა ამას ჭირსა და ღელვა-გუემულობასა, რამეთუ კეთილ
Line: 11    
არს ჴორციელთაცა ჭირთა შინა და განსაცდელთა შეწევნაჲ და ჴელის-\აპყრობაჲ
Line: 12    
ძმათაჲ, და ფრიად კეთილ არს, და თანანადები არს თანაწარუვა\ლი,
Line: 13    
ხოლო ფრიად უაღრეს არს და უმაღლეს სულიერთა ღელვათა შინა და
Line: 14    
ეშმაკისა მიერ მოწევნულთა განსაცდელთა შეწევნაჲ ძმისაჲ და ყოვლითა
Line: 15    
ძალითა ჴელის-აპყრობაჲ. რამეთუ ვაჭარი აღორძინებად საფასისა თჳსისა
Line: 16    
ზღუათა წიაღვალს და მთათა გარდაჰჴდების, და მუშაკი ეგრეთვე შემატე\ბად
Line: 17    
ნაშრომისა თჳსისა ფრიადსა ოფლსა თავს-იდებს და აურაცხელსა
Line: 18    
ჭირსა. აწ უკუე ჩუენცა ნუ თავისა ხოლო თჳსისა ცხორებასა ვიღუწით,
Line: 19    
არამედ ძმათა ჩუენთაცა, რაჲთა ესრეთ უბრწყინვალეს იყოს სულთაცა
Line: 20    
ჩუენთა ცხორებაჲ. რამეთუ განწყობასა შინა ბრძოლათასა უკუეთუ მჴედარი
Line: 21    
თჳსსა ოდენ განრინებასა ისწრაფდეს და ამისთჳს სხუანი უგულებელს-\ყვნეს
Line: 22    
და სივლტოლად ჴელ-ყოს, მრავალგზის სხუათაცა ავნის და თავიცა
Line: 23    
თჳსი წარწყმიდის; ხოლო რომელმან ახოვნებით დადვის სული თჳსი სხუ\ათა
Line: 24    
მათ თანა მოყუასთა თჳსთა, მათცა სარგებელ ეყვის და თავიცა თჳსი
Line: 25    
მათ თანა აცხოვნის. ვინაჲთგან უკუე ჩუენ ზედაცა ბრძოლაჲ არს, და
Line: 26    
ბრძოლაჲ ყოველთა ბრძოლათა უფიცხლესი, და წყობაჲ არს ძლიერი,
Line: 27    
ესრეთმცა შევალთ წყობასა მას შინა, ვითარცა მეუფემან ჩუენმან გჳბრძანა.
Line: 28    
განვემზადნეთ სისხლთა დათხევად და სიკუდილადცა სახელისა მისისათჳს,
Line: 29    
და საჭურველი იგი სიყუარულისაჲ მტკიცედ შევიმოსოთ, ვიღუაწოთ ერთ\მანერთისა
Line: 30    
ცხორებაჲ, მდგომარენი განვაძლიერნეთ, დაცემულნი აღვადგინ\ნეთ;
Line: 31    
რამეთუ მრავალნი ძმათა ჩუენთაგანნი მდებარე არიან წყობასა ამას
Line: 32    
შინა წყლულნი და სისხლითა შებღალულნი და მოღუაწე ანუ მკურნალი
Line: 33    
არავინ არს: არცა მღდელნი, არცა ერისაგანნი, არცა მოწესენი, არცა ძმანი
Line: 34    
და მეგობარნი, არამედ კაცად-კაცადი თავისა თჳსისასა ვხედავთ. ამისთჳს
Page: III-152   Line: 1    
თავთაცა ჩუენთა ვავნებთ, რამეთუ დიდი წარმატებაჲ და სისრულე ესე არს,
Line: 2    
რაჲთა კაცი არა თავისა ხოლო თჳსისა ეძიებდეს, არამედ ძმისასაცა; ხოლო
Line: 3    
ჩუენ ვინაჲთგან მცნებაჲ ესე შეურაცხ-გჳყოფიეს, ამისთჳს უძლურ ვართ და
Line: 4    
ადვილად საძლეველ ბრძოლათა შინა ეშმაკისათა, რამეთუ არა შევეწევით
Line: 5    
ურთიერთას, არცა შეჭურვილ ვართ სიყუარულითა სულიერითა, არამედ
Line: 6    
სხჳსა სახისა მეგობრობისა სიყუარულსა მოვიგებთ, რომელნიმე ჴორციელისა
Line: 7    
თჳსებისასა, რომელნიმე სხჳსა და სხჳსა, ცუდისა და წარმავალისა მიზე\ზისათჳს
Line: 8    
და მავნებელისა. ჯერ-იყო უფროჲსად სულიერითა წესითა შე\ყუარებად
Line: 9    
ურთიერთას, ხოლო აწ წინააღმდგომსა ვიქმთ: უკუეთუ ვინმე
Line: 10    
ძმამან მცირედ დაგუაბრკოლოს, მოვიძულებთ და მოვიძაგებთ; უკუეთუ
Line: 11    
ვიხილოთ მცირესა ცთომასა შინა, გარემივიქცევით მისგან და შეურაცხ-\ვჰყოფთ.
Line: 12    
უფროჲსად მაშინ ჯერ-იყო მოღუაწებაჲ და შეწევნაჲ, რაჲთა
Line: 13    
მოვაქციოთ სათნოებად ცთომილი იგი. და მოვიღებთ მიზეზთა ცუდთა და
Line: 14    
უსარგებლოთა, -- მრავალგზის ვასწავეო და არა მისმინა. რასა იტყჳ,
Line: 15    
კაცო? არა ჰხედავა, რავდენნი სწავლანი გუასწავლნა ღმერთმან და გუას\წავებს
Line: 16    
წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ და მოციქულთა და მახარებელთა? რაჲ
Line: 17    
არს უკუე, ვისმინეთ სწავლანი იგი? ნუ იყოფინ! გარნა იგი არავე დასცხრე\ბის
Line: 18    
სწავლად ჩუენდა და წყალობად. არა დღითი-დღე გუეტყჳსა: "ვერ ჴელ-\გუეწიფების
Line: 19    
მონებად ღმრთისა და მამონაჲსა?"1 -- ჩუენ შორის უმეტესად
Line: 20    
აღორძნდების მძლავრებაჲ ვეცხლისმოყუარებისაჲ; არა ჴმამაღლად გჳბრძანებსა:
Line: 21    
"მიუტევეთ და მოგეტევნენ?"2 -- და უფროჲსად მჴეცთა უმრისხანეს ვართ;
Line: 22    
არა მარადის გუამცნებსა, რაჲთა განვიშორნეთ ბოროტნი გულისთქუმანი?
Line: 23    
-- და მრავალნი უძჳრეს ღორთასა იმწუბებიან მწჳრესა შინა ცოდვისასა.

Line: 24       
და ამას ყოველსა ზედა სახიერი იგი არა დასცხრების სწავლად ჩუენდა
Line: 25    
და წყალობად. რაჲსათჳს უკუე არა ვიგონებთ ამას და ეგრეთვე ჩუენცა
Line: 26    
ვიპოებით ძმათა მიმართ სახიერ და სულგრძელ, ვითარცა ღმერთი ჩუენ
Line: 27    
ზედა? არა უწყითა, რამეთუ არა ხოლო თუ თავთა თჳსთა ცხორებისა
Line: 28    
მოღუაწებად თანამდებ ვართ, არამედ ძმათაცა ჩუენთა? ხოლო აწ ჩუენ
Line: 29    
მრავლისა მისგან უდებებისა და დაჴსნილებისა ჩუენისა სულთაცა თჳსთა
Line: 30    
და ძმათაცა ცხორებაჲ შეურაცხ-გჳყოფიეს, და ყოველივე ზრუნვაჲ ჩუენი
Line: 31    
და მოსწრაფებაჲ ჴორციელთა და წარმავალთა საქმეთათჳს არს, და სული
Line: 32    
ჩუენი შეურაცხ-გჳყოფიეს, შეურვებული და შეიწრებული ბევრეულთა ვნებათა\გან,
Line: 33    
გულისთქუმათაგან ბილწთა, გულისწყრომისაგან ბოროტისა, ძჳრისჴსენე\ბისაგან
Line: 34    
და ზუაობისა, საჴმართმოყუარებისაგან და ანგაჰრებისა, უდებებისა\გან
Line: 35    
და დაჴსნილობისა და სხუათა მათ ურიცხუთა ბოროტთაგან, რომელნი,
Line: 36    
ვითარცა მჴეცნი მძჳნვარენი, დაჰბძარვენ მას და მიმოუთრევიეს. ხოლო
Page: III-153   Line: 1    
ჩუენ უგულებელს-გჳყოფიეს იგი და არა ვზრუნავთ, ვითარმცა განვიოტენით
Line: 2    
ვნებანი იგი, არამედ ვიურვით, თუ ვითარ აღვიშენნეთ ტაძარნი განგლესილ\ნი
Line: 3    
და მოვიგნეთ სიმრავლენი მონათანი და მონაგებნი ფრიადნი სოფელსა
Line: 4    
ამას შინა, და საქმესა ვიქმთ ესევითარსა, ვითარმცა აქუნდა ვის სახლი
Line: 5    
დაძუელებული და დარღუევად მიახლებული და კედელნი მისნი მიდრეკილ\ნი
Line: 6    
დაცემად, და არარაჲმცა იღუაწა განახლებად ანუ განმტკიცებად მათა,
Line: 7    
არამედ ეზოებსამცა ჰმზადებდა გარემო და სახლისა დარღუევასა არა ჰგონებდა.
Line: 8    
ანუ ვითარცა-რაჲ გუამიმცა ვის აქუნდა ყოვლითა სენითა სავსე და არამცა
Line: 9    
იღუწიდა ყოვლადვე კურნებასა მისსა, არამედ სამოსელთამცა ოდენ შუენი\ერთა
Line: 10    
იკერვიდა. ეგრეთვე ჩუენ ვართ. სული ჩუენი სენითა ბოროტითა
Line: 11    
შეპყრობილ არს და ყოვლადვე არა ვიღუწით კურნებად, არამედ ჴორცთა
Line: 12    
ხოლო ვფუფუნებთ. მჴეცთა ხილულთა არავინ მიუშუებს შესლვად ადგილ\სა
Line: 13    
პატიოსანსა, ხოლო ჩუენ მჴეცთა მათ უჴილავთა, რომელ არიან ვნებანი,
Line: 14    
დაუყენებელად გზა-ვსცემთ შესლვად სულსა ჩუენსა და აღსლვად გონებასა,
Line: 15    
რომელ-იგი ჩუენ შორის ყოვლისავე უპატიოსნეს არს. ამის ესევითარისა
Line: 16    
ვერაგობისა და ამაოებისათჳს ყოველივე საქმე ჩუენი განირყუნა და ყოველ\სავე
Line: 17    
შფოთსა და ბოროტსა შინა ვართ. და მსგავს არს კაცად-კაცადი ჩუენი
Line: 18    
ქალაქსა, გარეშეცვულსა მტერთა მიერ უწყალოთა და გამოღებად მიახლე\ბულსა,
Line: 19    
და მას შინა მყოფნი ტყებასა შინა დიდსა იყვნიან; ანუ ვითარცა-\რაჲ
Line: 20    
ვეშაპი მოუჴდის ბუდესა მფრინველისასა და მართუენი მისნი მი\მოეკუეთებიედ,
Line: 21    
სავსენი შიშითა და ძრწოლითა და არა არნ დასასრულ
Line: 22    
ჭირისა მათისა. ამისთჳს გევედრები, საყუარელნო, მოვკლათ ვეშაპი იგი
Line: 23    
და ბოროტნი ნაშობნი მისნი მოვსწყჳდნეთ მახჳლითა სულისაჲთა. ნაშობნი
Line: 24    
ვეშაპისანი არიან არაწმიდანი გულისსიტყუანი. რაჲთა არა ჩუენთჳსცა თქუას
Line: 25    
წინაჲსწარმეტყუელმან, ვითარცა ჰურიასტანისათჳს, ვითარმედ: "ვირ-დევნი
Line: 26    
იმღერდენ მუნ და გრძღაბნი და ვეშაპნი"1. რამეთუ არიან ნანდჳლვე კაცნიცა
Line: 27    
უძჳრეს ვირ-დევთასა; და უფროჲსღა ვთქუა, თუ: ჩუენ შორის ჭაბუკნი
Line: 28    
ჰასაკითა, უმრავლესნი, ესევითარნი არიან, აღჳრაღუსხმელ გულისთქუმათა
Line: 29    
მიმართ ბოროტთა. ხოლო ესევითარისა მის ვერაგობისა მიზეზ მშობელნი
Line: 30    
მათნი არიან, რომელნი არა იღუწიან ცხორებასა სულთა მათთასა, არცა
Line: 31    
სწურთიან სათნოებისა სწავლად, არამედ ჴორციელად ხოლო ჰფუფუნებენ
Line: 32    
და უმწყსთაებრ ცხენთა მიუშუებენ სიცბილად და სიძვათა შინა და ყოველ\თა
Line: 33    
ბილწებათა ქცევად. , განსაცდელი ესევითარი! მძლავრებამან ცოდვისა\მან
Line: 34    
ყოველნი დაგჳმონნა და არავინ იღუწის არცა თჳსსა სულსა, არცა
Line: 35    
მეორისასა. ჩუენ სიტყჳთ შევასმენთ და განვაქიქებთ ცოდვასა, ხოლო იგი
Line: 36    
საქმით გუმძლავრობს და ტყუე-გჳქმს. გარნა ჩუენ არავე დავსცხრეთ სიტ\ყუათაგან
Page: III-154   Line: 1    
სწავლისათა. უკუეთუ იქმნას რაჲ სარგებელი, კეთილ იყოს ჩემ\დაცა
Line: 2    
და თქუენდაცა, ხოლო უკუეთუ მასვე ზედა ეგნეთ, მე თანანადები ჩემი
Line: 3    
სრულ-მექმნას, ხოლო ღმერთმან თქუენცა გიჴსენინ მონებისაგან ვნებათაჲსა
Line: 4    
და მე მომეცინ თქუენდა სიქადული, რამეთუ მისი არს დიდებაჲ და სიმტ\კიცე
Line: 5    
აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Line: 6       
ლოცვა-ყავთ სანატრელისა მამისა იოვანესთჳს და ნეტარისა მამისა ეფთჳმესთჳს, რომელთა
Line: 7    
მიერ ითარგმანა წმიდაჲ ესე სახარებაჲ.


Next part



This text is part of the TITUS edition of Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.