TITUS
Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew
Part No. 66
Previous part

Chapter: 65  
Line: 13  თავი ჲე


Part: T  
Line: 14       სიტყუაჲესე: "და ვითარცა აღვიდოდა იერუსალჱმდ,
Line: 15    წარიყვანნა ათორმეტნი იგი მოწაფენი თჳსაგან და მგზავრ ეტყოდა მათ:
Line: 16    აჰა, ესერა, აღვალ იერუსალჱმდ და ძე კაცისაჲ მიეცეს მღდელთმოძღუ\ართა
Line: 17    და მწიგნობართა, და დასაჯონ იგი სიკუდილდ. და მისცენ იგი
Line: 18    წარმართთა კიცხევად და ჯუარცუმად, და მესამესა დღესა აღდგეს"
Line: 19    (20,17-19).

Line: 20       მოვიდა რაჲ გალილეაჲთ, არა მეყსეულად აღვიდა იერუსალჱმდ, არამედ
Line: 21    პირველად ქმნნა სასწაულნი და ასწავა მოწაფეთა უპოვარებისათჳს და
Line: 22    ქალწულებისათჳს და სიმდაბლისათჳს და მისაგებელისათჳს მათისა, რომელთა
Line: 23    სახელისა მისისათჳს ყოველივე დაუტეონ და ცხორებაჲ საუკუნოჲ მოიყი\დონ,
Line: 24    და ამისა შემდგომად წარემართა იერუსალჱმდ. და აღვიდოდა რაჲ,
Line: 25    იწყო სიტყუად მოწაფეთა მიმართ ვნებისა თჳსისათჳს, რამეთუ ზედაჲსზედა
Line: 26    აღუჴსენებდა სიტყუასა ამას, რაჲთა მწუხარებაჲ მათი განუქარვოს და
Line: 27    რაჲთა დააჩჳოს გონებაჲ მათი წურთად საქმესა მას და არა მოულოდებე\ლად
Line: 28    მოწევნამან მისმან უმეტესად შეაშფოთნეს იგინი. ხოლო თჳსაგან
Line: 29    წარიყვანნა იგინი და იწყო სიტყუასა მას, რამეთუ არა ჯერ-იყო ერისა
Line: 30    მიმართ ჯერეთ ვნებისა მისისათჳს სიტყუად. მიუთხრა ერსაცა ამის ჯერი\სათჳს,
Line: 31    არამედ მიფარულადრე, ვითარ-იგი თქუა: "დაჰჴსენით ტაძარი ესე,
Line: 32    და მესამესა დღესა აღვადგინო იგი"1. და კუალად: "სასწაულსა ეძიებსო
Line: 33    ნათესავი ესე, და სასწაული არა მიეცეს მას, გარნა სასწაული იონა
Page: III-201   Line: 1    წინაჲსწარმეტყუელისაჲ"1. და ესევითართა სიტყუათა ეტყოდა იგავით და
Line: 2    დაფარულად, ხოლო მოწაფეთა, ვითარცა სხუასა ყოველსა გამოუცხადებ\და,
Line: 3    ეგრეთვე ვნებისა თჳსისათჳს ცხადად ეტყოდა. ხოლო რაჲსათჳს ეტყოდა
Line: 4    ერსა, ვინაჲთგან ვერ გულისჴმა-ჰყოფდეს? ამისთჳს, რაჲთა უკუანაჲსკნელ,
Line: 5    ოდეს გულისჴმა-ყონ, ცნან, ვითარმედ წინაჲთვე იცოდა ყოველივე და ნეფ\სით
Line: 6    მივიდოდა ვნებად, არა თუ იძულებით, ანუ უმეცრებით. ხოლო მოწა\ფეთა
Line: 7    პირველითგან სიკუდილსა ოდენ აუწყებდა, და რაჟამს ფრიად აუწყა
Line: 8    სიტყუაჲ იგი და დააჩჳნა გონებანი მათნი, მერმე სხუაჲცა ყოველი მიუთხრა,
Line: 9    ვითარმედ: "მისცენ იგი წარმართთა კიცხევად და ტანჯვად". ხოლო ესე
Line: 10    პირველითგან არა უთხრა, რაჲთა არა შეაშფოთნეს, არამედ იხილეს რაჲ
Line: 11    ძლიერებანი და დიდებულებანი მისნი და მისცნა მათ აღთქუმანი საუკუნოჲ\სა
Line: 12    ცხორებისანი, მერმეღა სიტყუაჲ ესე ვნებისა თჳსისაჲ მიუთხრა, შეთხ\ზული
Line: 13    სხუათა მათ მოძღურებათა და სასწაულთა თანა და წინაჲსწარმეტ\ყუელნიცა
Line: 14    მოწამედ მოიყვანნა, ვითარცა იტყჳს მახარებელი ლუკა და ამას\ცა
Line: 15    გუასწავებს, ვითარმედ მათ არა გულისჴმა-ყვეს ესე, არამედ იყო სიტ\ყუაჲ
Line: 16    იგი დაფარულ მათგან და არა იცოდეს თქუმული იგი. უკუეთუ არა
Line: 17    იცოდეს თქუმული იგი, რაჲ სარგებელ ეყოფოდა, ანუ ვითარ დაეჩუეოდეს
Line: 18    გონებანი მათნი, ვითარცა ზემო ვთქუ, ანუ ვითარ შეწუხნებოდეს, უკუეთუ
Line: 19    არაჲ იცოდეს? რამეთუ წერილ არს, ვითარმედ: "შეწუხნეს ფრიად"2; და
Line: 20    პეტრე ვითარ ეტყოდა: "შენდობა იყავნ შენდა, უფალო, არა იყოს ესე?"3

Line: 21       რაჲ-მე უკუე ვთქუათ ამის ყოვლისათჳს? მე ამას ვიტყჳ, ვითარმედ ესე
Line: 22    იცოდეს, თუ სიკუდილი ეგულების, დაღაცათუ სრულიად არა უწყოდეს
Line: 23    საიდუმლოჲ იგი განგებულებისაჲ მის, ხოლო აღდგომაჲ და დაჴსნაჲ სიკუდი\ლისაჲ
Line: 24    და შემუსრვაჲ ჯოჯოხეთისაჲ და აღმაღლებაჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ
Line: 25    და სხუანი იგი დიდებულებანი, რომელნი ქმნნა უფალმან ვნებითა და
Line: 26    სიკუდილითა თჳსითა, არა უწყოდეს კეთილად და ესე იყო მათგან და\ფარულ
Line: 27    და ამისთჳს მწუხარე იყვნეს. რამეთუ ესე ასმიოდა, ვითარმედ
Line: 28    მკუდარნი აღადგინნეს ელია და ელისე და უფლისაგანცა ეხილვა, ხოლო
Line: 29    ესე არასადა ასმიოდა, არცა ეხილვა, თუ თავი თჳსი ვინ მკუდრეთით
Line: 30    აღადგინა აღდგომითა ესევითარითა, რომელ არღარამცა მოკუდა. ესე იყო
Line: 31    დაფარულ მათგან და ვერ გულისჴმა-ჰყოფდეს, ამისთჳსცა განკჳრვებულნი
Line: 32    შეუდგეს, და არა ზემოთქუმულთა ამათთჳს ხოლო განკჳრვებულ იყვნეს,
Line: 33    არამედ ვნებისათჳსცა მისისა, ესმოდა რაჲ, ვითარმედ მიეცემის ჴელთა
Line: 34    წარმართთასა და ეკიცხევდენ მას და იგინოს და ჰნერწყუვიდენ და ტანჯონ
Line: 35    და მოკლან იგი; რამეთუ მიხედნიან ურიცხუთა მათ სასწაულთა, რომელთა
Page: III-202   Line: 1    იქმოდა, და მერმე ესმოდა რაჲ-იგი ეგულებოდა შემთხუევად მისდა და
Line: 2    განცჳბრდებოდეს, უკუეთუ ნანდჳლვე ესევითართა დიდებულებათა მოქმედსა
Line: 3    ესევითარნი ვნებანი შეემთხჳნენ უშჯულოთა მიერ. ამისთჳს იტყჳს: "და\ფარულ
Line: 4    იყო მათგან სიტყუაჲ იგი და ვერ გულისჴმა-ჰყოფდეს"1. რამეთუ
Line: 5    ესოდენ ვერ გულისჴმა-ჰყოფდეს, ვიდრეღა ძენი ზებედესნი მოუჴდეს და
Line: 6    ზემოჯდომისათჳს ეტყოდეს: "მომეც ჩუენ, რაჲთა დავსხდეთ ერთი მარ\ჯუენით
Line: 7    შენსა და ერთი მარცხენით, დღესა მას დიდებისასა"2. ხოლო
Line: 8    ვითარ აწ მათე მახარებელი იტყჳს, ვითარმედ: დედაჲ მათი მოუჴდა და
Line: 9    ითხოვდა ამას? -- რამეთუ ორივე იქმნა. ვედრებაჲ ესე მათი იყო, გარნა
Line: 10    მიიყვანეს დედაჲცა მათ თანა მეხჳშნედ, რაჲთა უმეტესად დაარწმუნონ
Line: 11    ქრისტესა მიცემად მათა თხოაჲ იგი. და რაჲთა სცნათ, ვითარმედ ჭეშმარიტ
Line: 12    არს სიტყუაჲ ესე და მათი იყო უფროჲსღა თხოაჲ იგი, არამედ რიდობისა\გან
Line: 13    და სირცხჳლისა წარმოადგინეს დედაჲ თჳსი ვედრებად, იხილეთ, ვითარ
Line: 14    მათა მიმართ ყო უფალმან სიტყუაჲ თჳსი და არა დედისა მიმართ.

Line: 15       ვისწაოთ უკუე პირველად, თუ რასა ითხოენ და ვინაჲ მოვიდეს თხოასა
Line: 16    ამას. ჰხედვიდეს თავთა თჳსთა უფროჲს სხუათასა პატივცემულად და
Line: 17    ამისთჳს ჰგონებდეს მიმთხუევად სათხოელსა მას.

Line: 18       ხოლო რაჲ არს ესე, რომელსა ითხოენ? ისმინე ლუკა მახარებელისაჲ,
Line: 19    რომელი განცხადებულად გამოაჩინებს ამას და იტყჳს, ვითარმედ მოახლე\ბულ
Line: 20    იყო იერუსალჱმს იესო და ჰგონებდეს, ვითარმედ მეყსეულად გამოჩ\ნდეს
Line: 21    სასუფეველი ღმრთისაჲ. ამისთჳს უკუე ითხოვდეს თხოასა ამას, რამე\თუ
Line: 22    ჰგონებდეს, ვითარმედ სასუფეველი იგი მაშინ გამოჩინებად იყო ხილუ\ლად
Line: 23    და განცხადებულად, და უკუეთუ მიანიჭოს მათ თხოაჲ იგი, არღარაჲ
Line: 24    სადა შეემთხჳოს მათ ძჳრი, არცა რაჲ იხილონ ძნელოვანი. და ნუვის
Line: 25    უკჳრს, ნუცა შეშფოთნების ამისთჳს, თუ ვითარ მოციქულნი ესრეთ უმეცარ
Line: 26    იყვნეს; რამეთუ არღა აღსრულებულ იყო ჯუარცუმაჲ უფლისაჲ, არღა
Line: 27    მოცემულ იყო მათდა მადლი სულისა წმიდისაჲ, არამედ ჯერეთ ჩჩჳლ
Line: 28    იყვნეს სრულისა მის გულისჴმისყოფისა მიმართ. ხოლო გნებავს თუ სათ\ნოებისა
Line: 29    და გულისჴმისყოფისა მათისა ჴილვაჲ, ამისა შემდგომად იხილენ,
Line: 30    ვითარ აღმაღლდეს ყოვლისავე კაცობრივისა გულისსიტყჳსაგან მადლითა
Line: 31    მით სულისა წმიდისაჲთა, ხოლო აწ ჯერეთ არა მიწევნულ იყვნეს საზომსა
Line: 32    მას სრულებისასა. ამისთჳს ჰგონებდეს, თუ აღვიდენ რაჲ იერუსალჱმდ,
Line: 33    გამოჩნდების სასუფეველი იგი ცათაჲ ხილულითა წესითა და ქრისტე მეუფედ
Line: 34    დაჯდების იერუსალჱმს და იგი არს ჟამი დიდებისა მისისაჲ.

Line: 35       მოუჴდეს უფალსა და ეტყოდეს: "მოძღუარ, გუნებავს, რაჲთა რომელი
Page: III-203   Line: 1    გთხოოთ, მეყოს ჩუენ. ხოლო თავადმან ჰრქუა მათ: რაჲ გნებავს?"1 არა თუ
Line: 2    უმეცარ იყო, რაჲ-იგი ეგულებოდა მათ თხოად, არამედ ჰკითხა, რაჲთა მათ
Line: 3    თჳთ გამოუცხადონ უძლურებაჲ თჳსი და ესრეთ მისცეს მათ წამალი
Line: 4    გულისჴმისყოფისაჲ. რამეთუ ვინაჲთგან ესმოდა მათ, ვითარმედ "დასხდეთო
Line: 5    ათორმეტთა საყდართა"2, ენება, რაჲთა უმეტეს ყოველთა პატივცემულ
Line: 6    იქმნენ. ამისთჳს ჰრქუეს მას:

Part: s  
Line: 7       სახარებაჲ: "თქუ, რაჲთა დავსხდეთ ერთი მარჯუენით შენსა და
Line: 8    ერთი მარცხენით" (20,21 ; mk. 10,37 Link to adisntLink to cinantLink to giornt; Mk. 10,37 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 9       თარგმანი: უმეცარ იყვნეს, რასა-იგი ითხოვდეს, რამეთუ
Line: 10    უკუეთუმცა იცოდეს, ვერმცა იკადრეს ესე თხოად. ამისთჳს ეტყჳს უფალი:
Line: 11    "არა იცით, რასა ითხოვთ". ორსა საქმესა მოასწავებს სიტყჳთა ამით, თუ:
Line: 12    "არა იცით, რასა ითხოვთ": ერთად, რომელ მეუფებისათჳს იტყოდეს და
Line: 13    დიდებისა ხილულისა, რომლისათჳს არცა ერთი სიტყუაჲ ეთქუა მათდა
Line: 14    ქრისტესა, არცა რად შეერაცხა, არცა მეუფებისათჳს სოფლიოჲსა აღეთქუა
Line: 15    მათდა; და ეტყჳს: "არა იცით, რასა ითხოვთ", რამეთუ არა მითქუამს
Line: 16    თქუენდა ამას საწუთროსა სუფევაჲ ხილული და ვითარ ეძიებთ აქა?

Line: 17       ხოლო მეორედ, უკუეთუ ჭეშმარიტსა მას სასუფეველსა დიდებისა ჩემისასა
Line: 18    ითხოვთ მარჯუენით და მარცხენით დაჯდომასა, არავე იცით, ვითარ დიდ
Line: 19    არს საქმე ეგე, ვითარ საკჳრველ, ვითარ უზეშთაეს არს საზომსაცა ზეცისა
Line: 20    ძალთასა.

Part: s  
Line: 21       სახარებაჲ: "მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: არა იცით, რასა
Line: 22    ითხოვთ. ძალ-გიცა შესუმად სასუმელი, რომელი ჩემდა შესუმად არს, ანუ
Line: 23    ნათლის-ღებაჲ, რომელი მე ნათელ-ვიღო, ნათლის-ღებად?" (20,22 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 24       თარგმანი: ჰხედავა, ვითარ მეყსეულად იჭჳ მათი განაქარვა და
Line: 25    წინააღმდგომი თხოისა მათისაჲ მიუგო და ჰრქუა: არა იცით, რასა იტყჳთ,
Line: 26    ჯერეთ არა დამაშურალ ხართ, არცა შესრულ ხართ ღუაწლსა, ჯერეთ
Line: 27    სოფელი არა მოქცეულ არს ღმრთისმსახურებად, ჯერეთ უშჯულოებაჲ
Line: 28    უფლებს და კაცნი წარწყმედასა შინაღა არიან. ჯერეთ ასპარეზსა მას არა
Line: 29    შესრულ ხართ და აწვე გჳრგჳნთა ეძიებთა? ხოლო მე ღუაწლთაღა და
Line: 30    ოფლთაღა წინაგიყოფ, რამეთუ არა ესე არს ჟამი სასყიდლის მიცემისაჲ,
Line: 31    არცა აწ გამოჩნდების საუკუნოჲ იგი დიდებაჲ ჩემი. არამედ აწ ჟამი ესე
Line: 32    ბრძოლისაჲ არს და სისხლთა დათხევისაჲ. და იხილე ყოვლადბრძენი იგი
Line: 33    კითხვაჲ მისი. არა ჰრქუა, თუ: ძალ-გიცა თავს-დებაჲ სიკუდილისაჲ? ძალ-\გიცა
Line: 34    სისხლთა თქუენთა დათხევაჲ? არამედ ესრეთ ჰრქუა: "ძალ-გიცა
Line: 35    შესუმად სასუმელი, რომელი ჩემდა შესუმად არს, ანუ ნათლის-ღებაჲ,
Page: III-204   Line: 1    რომელი მე ნათელ-ვიღო, ნათლის-ღებად?" რაჲთა მის თანა ზიარებისათჳს
Line: 2    გულსმოდგინე იქმნენ. ამისთჳს თავი თჳსი სახედ მისცა. სასუმლად და
Line: 3    ნათლის-ღებად ამას ადგილსა უწოდა ჯუარცუმასა და სიკუდილსა თჳსსა.
Line: 4    სასუმლად -- ამისთჳს, რამეთუ ნეფსით და წადიერებით მიიღო იგი ცხორე\ბისათჳს
Line: 5    ჩუენისა, ვითარცა ვინ წყურიელმან ნეფსით და წადიერებით მი\იღის
Line: 6    სასუმელი. ხოლო ნათლის-ღებად -- ამისთჳს, რამეთუ მისითა მით
Line: 7    ჯუარცუმითა და სიკუდილითა განათლდა და განწმდა ბუნებაჲ კაცთაჲ,
Line: 8    დაბნელებული იგი და ცოდვათაგან მრავალთა შებღალული.

Part: s  
Line: 9       სახარებაჲ: "ხოლო მათ ჰრქუეს: ძალ-გჳც" (20,22 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 10       თარგმანი: დაღაცათუ ესეცა ესრეთ განცხადებულად ვერ
Line: 11    გულისჴმა-ყვეს, არამედ ფრიადითა მით გულსმოდგინებითა და მორჩილებითა
Line: 12    მათითა მეყსეულად აღუთქუეს, რაჲთა თავს-იდვან ყოველივე, რაჲცა უბრძანოს,
Line: 13    და ჰგონებდეს, თუ ესმას უფლისაგან, ვითარმედ: მიგანიჭო მეცა თხოაჲ ეგე
Line: 14    თქუენი; ხოლო მან ჰრქუა მათ:

Part: s  
Line: 15       სახარებაჲ: "სასუმელი სამე ჩემი შესუათ და ნათლის-ღებაჲ,
Line: 16    რომელი ნათელ-ვიღო, ნათელ-იღოთ, ხოლო დაჯდომაჲ მარჯუენით ჩემსა
Line: 17    და მარცხენით არა არს ჩემი მიცემად, არამედ ვიეთა განმზადებულ არს
Line: 18    მამისა მიერ ჩემისა" (20,23 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 19       თარგმანი: დიდნი კეთილნი აღუთქუნა მათ და უწინაჲსწარმეტყ\უელა,
Line: 20    ვითარმედ ღირს იქმნეთო ჩემთჳს წამებასა და ზიარ ჩემდა იქმნეთ.
Line: 21    ღუაწლთა თავს-დებითა დამემსგავსნეთ მე, დათხევითა სისხლთა თქუენთაჲ\თა,
Line: 22    "ხოლო დაჯდომადო მარჯუენით ჩემსა და მარცხენით არა არს ჩემი
Line: 23    მიცემად, არამედ ვიეთა განმზადებულ არს მამისა მიერ ჩემისა". პირველად
Line: 24    აღამაღლნა სულნი მათნი და ახარა მათ მსგავსებაჲ და ზიარ-ყოფაჲ ვნებათა
Line: 25    მისთაჲ და მერმე განჰმართებს თხოასა მათსა. ხოლო რაჲ არს სიტყუაჲ
Line: 26    ესე, ანუ ვითარ გულისჴმა-ვყოთ? რამეთუ წინამდებარისა ამისთჳს სიტყჳსა
Line: 27    ორი საძიებელი არს მრავალთაგან: ერთად, უკუეთუ ნანდჳლვე ესე ესრეთ
Line: 28    არს და არს ვიეთდამე გამზადებულ დაჯდომაჲ მარჯუენით მისა; მეორედ,
Line: 29    უკუეთუ უფალსა მას და მეუფესა ყოველთასა არა ჴელ-ეწიფების მიცემად
Line: 30    მათდა, რომელთადა განმზადებულ არს. რაჲ არს უკუე სიტყუაჲ ესე?
Line: 31    უკუეთუ პირველი იგი განვჰმარტოთ, მერმე მეორეცა ესე მეძიებელთათჳს
Line: 32    ცხად იყოს. რაჲ არს უკუე განმარტებაჲ პირველისაჲ მის? არავინ არს,
Line: 33    რომელიმცა დაჯდომად იყო მარჯუენით მისა, გინა მარცხენით, რამეთუ
Line: 34    უვალ არს და მიუახლებელ ყოველთაგან საყდარი იგი, არა ხოლო თუ
Line: 35    კაცთაგან წმიდათა და მოციქულთა, არამედ ანგელოზთაგანცა და მთავარ\ანგელოზთა
Line: 36    და ყოველთავე ზეცისა ძალთა. ამისთჳსცა ვითარცა განთჳსებუ\ლი
Page: III-205   Line: 1    საქმე მხოლოდშობილისა ძისა ღმრთისაჲ გამოაჩინა იგი პავლე და
Line: 2    თქუა: "ოდეს სადა ანგელოზთაგანსა ჰრქუა ვის: დაჯედ მარჯუენით ჩემსა,
Line: 3    ვიდრემდის დავსხნე მტერნი შენნი ქუეშე ფერჴთა შენთა? და ანგელოზ\თათჳს
Line: 4    იტყჳსო: რომელმან შექმნა ანგელოზნი მისნი სულად და მსახურნი
Line: 5    მისნი ალად ცეცხლისად. ხოლო ძისათჳს იტყჳს: საყდარი შენი, ღმერთო,
Line: 6    უკუნითი უკუნისამდე"1.

Line: 7       ვინაჲთგან უკუე ესე ესრეთ არს, ვითარ იტყჳს აწ უფალი, ვითარმედ:
Line: 8    "დაჯდომაჲ მარჯუენით ჩემსა და მარცხენით არა არს ჩემი მიცემად?"
Line: 9    -- ამას მოასწავებს: არა თუ არიან ვინმე დასხდომადნი მარჯუენით მისა და
Line: 10    მარცხენით, ნუ იყოფინ! არა ამას მოასწავებს, არამედ იჭჳსა მათისა მიმართ
Line: 11    მიუგო თანამიყოლით უძლურებასა გონებისა მათისასა, რამეთუ არა იცოდეს
Line: 12    მათ ჯერეთ საყდარი იგი მაღალი და მარჯუენით მამისა დაჯდომაჲ, უფროჲსად
Line: 13    ამისაცა ფრიად უმდაბლესთა საქმეთა ჯერეთ უმეცარ იყვნეს. და ვითარცა
Line: 14    ვთქუ, ასმიოდა რაჲ, ვითარმედ: "დასხდეთ თქუენ ათორმეტთა საყდართა"2,
Line: 15    უმეცარ იყვნეს ძალსა მის სიტყჳსასა და ჰგონებდეს, თუ ხილულთა საყ\დართა
Line: 16    ზედა ეგულების მათ დაჯდომაჲ; ამისთჳს სწადოდა, რაჲთა იგინი
Line: 17    იქმნენ ყოველთა ზემო მჯდომარე, მახლობელად უფლისა. ამისთჳს უფალ\მან
Line: 18    გულისსიტყჳსა მათისაებრ მისცა პასუხი და სახელ-სდვა მარჯუენით
Line: 19    და მარცხენით დაჯდომად პირმშოებასა მას პატივისასა. ხოლო სიტყუაჲ
Line: 20    მისი ესრეთ გულისჴმა-იყოფების, ვითარმცა ეტყოდა მათ: ამას გაუწყებ
Line: 21    თქუენ და გახარებ, ვითარმედ ვნებისა ჩემისა მობაძავ იქმნეთ და სისხლნი
Line: 22    თქუენნი ჩემთჳს დასთხინეთ და ზიარ ჩემდა ამით ჯერითა გამოსჩნდეთ.
Line: 23    გარნა არა კმა არს ესე, რაჲთამცა გყვნა თქუენ ყოველთა უპირატესისა და
Line: 24    უმეტესისა პატივისა მიღებად, რამეთუ ესევითარი იგი საზომი სათნოებისაჲ
Line: 25    მიუწდომელ არს კაცთაგან. და უკუეთუ ვინ მოვიდეს უმეტეს თქუენსა
Line: 26    შემოსილი სამკაულითა სათნოებისაჲთა წამებისა თანა, ნუ ჰგონებთ, რომელ-\ესე
Line: 27    საყუარელ ჩემდა ხართ თქუენ და უმეტეს სხუათასა პატივცემულ,
Line: 28    თუმცა უგულებელს-ვყავ იგი, რომელსა აქუნდეს საქმეთაგან სამართალი და
Line: 29    თქუენმცა მოგეც უპირატესობაჲ; არამედ გინა თუ თქუენ იპოვნეთ უმეტესი\სა
Line: 30    სათნოებისა აღმასრულებელ, გინა თუ სხუაჲ ვინ რომელიცა იპოოს,
Line: 31    იგიცა უმეტესად პატივ-იცეს, რამეთუ საქმეთაებრ მივსცემ გჳრგჳნსა და
Line: 32    შრომათაებრ -- პატივსა. და ესე არს ჩემ მიერ კეთილი და სამართალი
Line: 33    განწესებულებაჲ, შემსგავსებულად ღუაწლისა მინიჭებად სასყიდელთა, სას\წორითა
Line: 34    სიმართლისაჲთა.

Line: 35       ესე არს პირი სიტყჳსა მის, გარნა ესრეთ განცხადებულად არა ჰრქუა
Line: 36    მათ, რაჲთა არა შეაწუხნეს, არამედ იგავით ეტყჳს სიტყუასა ამას, ვი\თარმედ:
Page: III-206   Line: 1    "სასუმელი სამე ჩემი შესუათ და ნათლის-ღებაჲ, რომელი მე
Line: 2    ნათელ-ვიღო, ნათელ-იღოთ, ხოლო დაჯდომაჲ მარჯუენით ჩემსა და მარცხენით,
Line: 3    არა არს ჩემი მიცემაჲ, არამედ ვიეთა განმზადებულ არს მამისა მიერ
Line: 4    ჩემისა".

Line: 5       ხოლო "ვიეთა განმზადებულ არს", ვინ-მე არიან ნეტარნი იგი და სამ\გზის
Line: 6    სანატრელნი? ესე იგინი არიან, რომელნი კეთილთა საქმეთა მიერ
Line: 7    უბრწყინვალეს ყოველთასა გამოჩნდენ. მათცა მიიღონ უაღრესი დიდებაჲ და
Line: 8    პატივი, რომელსაცა მარჯუენით და მარცხენით ჯდომად სახელ-სდვა
Line: 9    სიტყჳსა მისებრ მათისა.

Line: 10       ამისთჳსცა არა ესრეთ თქუა, თუ: არა არს ჩემი მიცემაჲ, არამედ მამისა
Line: 11    ჩემისაჲ, რაჲთა ვერვინ თქუას, თუ: მხოლოდშობილსა მას არა ჴელ-ეწიფე\ბის
Line: 12    მიცემად; არამედ ისმინე, ვითარ თქუა: "არა არს ჩემი მიცემაჲ, არამედ
Line: 13    მათი, რომელთადა განმზადებულ არს". ხოლო რაჲთა უმეტესად გამოცხად\ნეს
Line: 14    სიტყუაჲ ესე, რომელსა ვიტყჳ, სახისმეტყუელებით გამოვიძიოთ ესე.
Line: 15    ვთქუათ, ვითარმცა იყო ვინმე მეუფე და მიავლენდამცა მჴედართა ვიეთმე
Line: 16    ახოვანთა ბრძოლად. მერმე მოუჴდესმცა ორნი ვინმე მჴედარნი ახოვანნი და
Line: 17    მისდა საყუარელნი, და მინდობითა სიყუარულსა მას, რომელი აქუნ მეუფე\სა
Line: 18    მათდა მიმართ, ეტყოდესმცა, ვითარმედ: მომეც ჩუენ გჳრგჳნი ძლევისაჲ
Line: 19    და ქადაგე ჩუენი უფროჲს ყოველთასა უაღრესობაჲ. ხოლო მან მიუგომცა
Line: 20    და ჰრქუა მათ: არა ჩემი არს ამის საქმისა მიცემაჲ, არამედ მათდა განმზა\დებულ
Line: 21    არს, რომელთა უმეტეს სხუათასა აჩუენონ ღუაწლი და ახოვნებაჲ
Line: 22    და თავს-იდვან ჭირი და ოფლთა სიმრავლე.

Line: 23       რაჲ-მე უკუე ვთქუათ ესევითარისა მისთჳს მეუფისა? უძლურებაჲ დავ\სწამოთა?
Line: 24    ნუ იყოფინ! არამედ უფროჲსად ვადიდოთ მართლმსაჯულობაჲ
Line: 25    მისი და თუალუხუაობაჲ; რამეთუ არა თუ ვერ ძალ-ედვა გჳრგჳნისა მიცე\მაჲ,
Line: 26    არამედ არა სათნო იყო შჯულსა მას მართლმსაჯულობისასა განრყუ\ნად.
Line: 27    ეგრეთ უკუე ამას წესსა ზედა გულისჴმა-ყავ სიტყუაჲ ქრისტესი,
Line: 28    რამეთუ ყოვლით კერძო ამას მოასწავებს, ვითარმედ მადლსა თანა ღმრთი\სასა
Line: 29    საქმეთა კეთილთა საზომი კაცად-კაცადისაჲ აღაორძინებს პატივსაცა
Line: 30    მისსა. ამისთჳს თქუა, "ვიეთა განმზადებულ არსო".

Line: 31       ვითარმცა ეტყოდა, ვითარმედ: აწ ითხოვთ თქუენ უპირატესობასა პატივი\სასა,
Line: 32    რაჲ-მე უკუე ყოფად არს, უკუეთუ მაშინ იპოვნენ სხუანი უმეტეს
Line: 33    თქუენსა დამაშურალნი და უმეტესთა სათნოებათა აღმასრულებელნი? რამე\თუ
Line: 34    უკუეთუ თქუენ თჳთ არა გამოაჩინნეთ თავნი თქუენნი ღირსად უფროჲს
Line: 35    ყოველთა პატივცემისასა, ნუ ჰგონებთ, თუ მოწაფეობისა ჩემისათჳს ხოლო
Line: 36    მიემთხჳნეთ მას.
Page: III-207  

Line: 1       რამეთუ ვინაჲთგან უფროჲს ყოველთა საყუარელ და პატივცემულ იყვნეს
Line: 2    ორნი იგი ძმანი პეტრეს თანა და ჰგონებდეს, თუ მიიღონ აღთქუმაჲ, რაჲთა
Line: 3    დიდებასა მისსა უმეტეს ყოველთა პატივ-იცნენ, რაჲთა არა ამით გულისსი\ტყჳთა
Line: 4    უდებ იქმნენ, ამისთჳს განაშორებს უფალი იჭჳსა ამისგან და ეტყჳს:
Line: 5    არა ჩემი არს მიცემაჲ, არამედ თქუენი, უკუეთუ ინებოთ მიღებად უმეტესი\სა
Line: 6    შრომისა და ღუაწლისა და სათნოებისა ჩუენებითა. ამას ესევითარსა
Line: 7    ძალსა მოასწავებს სიტყუაჲ უფლისაჲ, და ამისთჳს ესრეთ განცხადებულად
Line: 8    არა თქუა, რაჲთა შეუწუხებელ-ყოს სიტყუაჲ თჳსი.

Line: 9       ხოლო ესე ვინმცა არა უწყოდა, ვითარმედ იგი არს მეუფე და უფალი და
Line: 10    ჴელმწიფე მიცემად ვიეთცა ენებოს პატივისა და დიდებისა და მას აქუს
Line: 11    ჴელმწიფებაჲ განკითხვად ცხოელთა და მკუდართა, და მან ჰრქუა პეტრეს:
Line: 12    "მიგცნე შენ კლიტენი სასუფეველისანი"1, და პავლე მასვე მოასწავებს და
Line: 13    იტყჳს: "ამიერითგან მიმელის მე სიმართლისა იგი გჳრგჳნი, რომელ მომცეს
Line: 14    მე უფალმან მას დღესა შინა, მართალმან მსაჯულმან; არა ხოლო თუ მე,
Line: 15    არამედ ყოველთა, რომელთა შეიყუარეს გამოჩინებაჲ მისი"2. და იგი განარ\ჩევს
Line: 16    მარჯუენეთა და მარცხენეთა და მიაგებს კაცად-კაცადსა საქმეთა მათ\თაებრ.
Line: 17    და "ყოველივე მის მიერ იქმნა, და თჳნიერ მისა არცა ერთი რაჲ
Line: 18    იქმნა, რაოდენი-რაჲ იქმნა"3. გარნა აწ ესრეთ განაწესა სიტყუაჲ თჳსი,
Line: 19    რაჲთა არცა შეაწუხნეს კეთილნი იგი ძმანი, არცა დაუტევნეს უმეცრებით
Line: 20    ცთომასა შინა, არამედ აუწყა, ვითარმედ არა აწ არს გამოჩინებაჲ სასუფე\ველისა
Line: 21    ცათაჲსაჲ და ვითარმედ შემსგავსებულად საქმეთა მიიღებს კაცად-\კაცადი
Line: 22    სასყიდელსა მას დღეს შინა.

Part: s  
Line: 23       სახარებაჲ: "ვითარცა ესმა ესე ათთა მათ, განრისხნეს ორთა
Line: 24    მათ ძმათათჳს" (20,24 Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 25       თარგმანი: ვიდრემდის ქრისტე პატივ-სცემდა მათ უფროჲს
Line: 26    ყოველთა, დაღაცათუ გონებით უმძიმდა სხუათა მათ, არამედ დუმნეს და
Line: 27    არას იტყოდეს, რამეთუ ეშინოდა უფლისაგან და ჰრცხუენოდა, და პეტრეს\ცა
Line: 28    მიმართ კაცობრივი რაჲმე შეემხთჳა მათ, ოდეს-იგი ხარკისა მიცემაჲ
Line: 29    უბრძანა, გარნა არა განრისხნეს, არამედ ჰკითხეს ხოლო, "ვინ-მე უფროჲს
Line: 30    იყოსო"4; ხოლო აწ თხოასა ამას ზედა ორთა მათ ძმათასა განრისხნეს, და
Line: 31    არცა აწ იკადრეს გულისსიტყჳსა მის გამოჩინებად ვიდრემდე ქრისტემან
Line: 32    ამხილა, ვითარმედ: არა ეგების სხუაებრ პატივისა მის უზეშთაესისა მიმთხუე\ვად,
Line: 33    გარნა ჩუენებითა უმეტესისა მოღუაწებისაჲთა. მაშინ ათთა მათცა
Line: 34    გამოაჩინეს გულისსიტყუაჲ მისი.

Line: 35       ჰხედავა, ვითარ ჯერეთ არა მიწთომილ იყვნეს სრულებისა საზომსა,
Page: III-208   Line: 1    არამედ ორნი იგი უჴდებიან ათთა მათ და იგინი ეშურებიან ორთა მათ?
Line: 2    გარნა, ვითარცა ვთქუ, ამისა შემდგომად მიხედენ მათ, ვითარ ამაღლდეს
Line: 3    ყოველთაგან კაცობრივთა ვნებათა და გულისსიტყუათა. რამეთუ იხილო
Line: 4    იოვანე, რომელი აწ ესრეთ ითხოვდა, ვითარ ყოველსა ადგილსა უხუცესო\ბასა
Line: 5    პეტრეს მისცემდა -- სწავლათაცა შინა და სასწაულთაცა, ვითარცა
Line: 6    საქმე მოციქულთაჲ გუასწავებს. და თჳსსაცა სახარებასა შინა ქადაგებს
Line: 7    სათნოებათა მისთა და სიმჴნესა და აღსაარებასა და საფლავად შესლვასა,
Line: 8    და თავისა თჳსისა უმეტესად მას პატივ-სცემს.

Line: 9       რამეთუ ვინაჲთგან ორნივე იგი არა განეშორნეს უფალსა ჟამსა მას
Line: 10    ვნებისასა, რაჲთამცა თჳსისა ახოვნებისა და ერთგულებისა ქებაჲ დააკნინა
Line: 11    მახარებელმან და ღმრთისმეტყუელმან, ამისთჳს იტყჳს, ვითარმედ: "მისდევ\და
Line: 12    იესუს პეტრე და სხუაჲ იგი მოწაფე. ხოლო მოწაფე იგი მეცნიერ იყო
Line: 13    მღდელთმოძღურისა"1. და კუალად აღდგომასა რაჲ აღსწერდა, თქუა, ვი\თარმედ:
Line: 14    პეტრე პირველ შევიდა საფლავად. ესრეთ ყოვლით კერძო პატივ-\სცემდა
Line: 15    მას.

Line: 16       ხოლო იაკობ მრავალი ჟამი არა დაყო სოფელსა შინა, არამედ პირ\ველითგანვე,
Line: 17    მო-რაჲ-იღო მადლი სულისაჲ, ესოდენ განჴურდა გული მისი,
Line: 18    და ყოველივე კაცობრივი დაუტევა და სიმაღლედ გამოუთქუმელად აღვიდა,
Line: 19    და ფრიადითა ახოვნებითა ცეცხლებრ ეკუეთა ერსა მას ჰურიათასა, ვიდ\რეღა
Line: 20    ენება რაჲ ჰეროდეს მომადლებაჲ ჰურიათაჲ, მოკლა იგი მახჳლითა,
Line: 21    და ვითარცა დიდი რაჲმე მადლი დაჰმადლა ჰურიათა; და აღესრულა მის
Line: 22    ზედა ბრძანებაჲ უფლისაჲ, ვითარმედ: "სასუმელი ჩემი შესუათ და ნათლის-\ღებაჲ
Line: 23    ჩემი ნათელ-იღოთ".

Line: 24       ხოლო იოვანეცა მრავალთა სიკუდილთა მისცა თავი თჳსი ქრისტესთჳს
Line: 25    და მრავალგზის დასთხია მისთჳს სისხლი თჳსი და დიდნი შრომანი და
Line: 26    ღუაწლნი თავს-ისხნა, და აღასრულა საქმით რაჲ-იგი აღუთქუა უფალსა,
Line: 27    რაჟამს ჰკითხა მან: "ძალ-გიცა შესუმად სასუმელი, რომელი ჩემდა შესუ\მად
Line: 28    არს, ანუ ნათლის-ღებაჲ, რომელი მე ნათელ-ვიღო, ნათლის-ღებად?
Line: 29    ხოლო მათ ჰრქუეს: ძალ-გჳც". და სხუათა მათ საქმეთა მისთა და დიდე\ბულებათა
Line: 30    უკუეთუ ვიწყო აღწერად, დამაკლდეს მე ჟამი მითხრობად და
Line: 31    მოუძლურდეს ენაჲ სიტყუად. ესრეთ დიდ იქმნა და ბრწყინვალე საყუარელი
Line: 32    იგი მოწაფე ქრისტესი. ეგრეთვე სხუანიცა მოციქულნი საზომსა მას სრულე\ბისასა
Line: 33    მიიწინეს. ხოლო მაშინ ჯერეთ ჩჩჳლღა იყვნეს გონებითა. ამისთჳს
Line: 34    წერილ არს, ვითარმედ: "განრისხნეს ორთა მათთჳს ძმათა". არამედ ვისმი\ნოთ
Line: 35    უფლისაჲ, რაჲ-იგი ჰრქუა მათ, ვითარცა ესერა გუასწავებს მახარებე\ლი
Line: 36    და იტყჳს:
Page: III-209  

Part: s  
Line: 1       სახარებაჲ: "ხოლო იესუ მოუწოდა მათ და ჰრქუა: უწყითა,
Line: 2    რამეთუ მთავარნი წარმართთანი უფლებენ მათ ზედა, და დიდ-დიდნი
Line: 3    ჴელმწიფებენ მათ შორის? ხოლო თქუენდა არა ეგრე იყოს, არამედ
Line: 4    რომელსა უნდეს თქუენ შორის დიდ ყოფაჲ, იყოს თქუენდა მსახურ; და
Line: 5    რომელსა უნდეს თქუენგანსა წინა ყოფაჲ, იყოს თქუენდა მონა. ვითარცა
Line: 6    ძე კაცისაჲ არა მოვიდა, ვითარმცა ჰმსახურა ვინმე, არამედ მსახურებად
Line: 7    და მიცემად სული თჳსი საჴსრად მრავალთა" (20,25-28 Link to adisntLink to cinantLink to giornt Link to adisntLink to cinantLink to giornt).

Part: t  
Line: 8       თარგმანი: ამისა პირველად ამისვე პირისათჳს წარმოიღო რაჲ
Line: 9    სიტყუაჲ, ოდეს-იგი ჰკითხეს მათ, თუ: "ვინ-მე უფროჲს იყოს სასუფეველსა
Line: 10    ცათასა"1, ყრმაჲ მოიყვანა სახედ და უბრძანებს ბაძვად სიმშჳდესა მას და
Line: 11    სიმდაბლესა და უმანკოებასა ჩჩჳლთა ყრმათასა. ხოლო აწ უფიცხესად-რე
Line: 12    ამხილებს და შერჩულავს და ეტყჳს, ვითარმედ: საქმე ესე, უხუცესობისა
Line: 13    ძიებაჲ, საწარმართოჲ არს და არა შემსგავსებული ჩემთა მოწაფეთაჲ.

Line: 14       იცოდა უფალმან, ვითარმედ დიდი მძლავრებაჲ აქუს ამას ვნებასა და
Line: 15    დიდთაცა კაცთა აჭირვობს. ამისთჳს ძლიერად ჴელ-ჰყოფს აღმოფხურად
Line: 16    მისა გულთაგან მოწაფეთაჲსა და ეტყჳს: უხუცესობაჲ უდარესთა ზედა და
Line: 17    წუნობაჲ უმცირესთაჲ, ესე საქმე არს და ჩუეულებაჲ წარმართთაჲ, ხოლო
Line: 18    თქუენ შორის, მეგობარნო ჩემნო, ესემცა წესი ნუ იპოების, უკუეთუ გნებავს
Line: 19    მოწაფე ჩემდა ყოფად. რამეთუ იხილნა რაჲ, ვითარმედ განრისხნეს ორთა
Line: 20    მათთჳს, ჯეროანსა ჟამსა შემოიღო სწავლაჲ ამის პირისაჲ.

Line: 21       უწყითა, რამეთუ მთავარნი წარმართთანი უფლებენ და ჴელმწიფებენ
Line: 22    უდარესთა ზედა? ხოლო მე ესრეთ განმიწესებიეს, რაჲთა რომელმან ყოს
Line: 23    თავი თჳსი უდარეს და უმცირეს ყოველთასა და ყოველთა მონა და მსახურ,
Line: 24    იგი იყოს დიდ უფროჲს ყოველთა. და რაჲთა სცნათ, ვითარმედ არა ცუდად
Line: 25    ვიტყჳ, თავისა ჩემისაგან მიიღეთ სახე ესე. რამეთუ მე, მეუფემან ზეცისა
Line: 26    მჴედრობათამან და შემოქმედმან ყოველთა დაბადებულთამან, თავს-ვიდევ
Line: 27    განკაცებაჲ და შეურაცხ ვიქმენ კაცთაგან, მონათა ჩემთა, და სიკუდილად
Line: 28    მივეცემი, რაჲთა მივსცე სული ჩემი საჴსრად მრავალთა, რაჲთა მტერ-\ქმნილნი
Line: 29    იგი და განდგომილნი და წარწყმედილნი წყალობით მოვიძინე და
Line: 30    ჩემდავე მოვაქცინე.

Line: 31       ესრეთ უჩუენა სახიერმან მან და ასწავა, ვითარმედ სიმდაბლე და ყოველ\თა
Line: 32    უდარესობაჲ მოატყუებს კაცსა ჭეშმარიტსა მას ზეცისა დიდებასა; და
Line: 33    მარადის სიმდაბლისათჳს დიდთა წარმოიტყჳს უფალი ქებათა, რაჲთა ყოვე\ლივე
Line: 34    ზუაობისა გულისსიტყუაჲ სრულიად აღმოჰფხურას გონებისაგან
Line: 35    კაცთაჲსა.

Page: III-210  
Line: 1       სახარებაჲ: "და ვითარცა გამოვიდოდეს იერიქოჲთ, მისდევდა
Line: 2    მას ერი მრავალი.

Line: 3       და აჰა, ესერა, ორნი ბრმანი სხდეს გზასა ზედა. და ვითარცა ესმა,
Line: 4    რამეთუ იესუ წარმოვალს, ჴმობდეს ჴმითა დიდითა: შემიწყალენ ჩუენ,
Line: 5    იესუ, ძეო დავითისო!

Line: 6       ხოლო ერი იგი ჰრისხვიდა მათ, რაჲთა დადუმნენ. ხოლო იგინი უფროჲს
Line: 7    ღაღადებდეს: შემიწყალენ ჩუენ, უფალო, ძეო დავითისო!

Line: 8       დადგა იესუ, მოუწოდა მათ და ჰრქუა: რაჲ გნებავს, და გიყო თქუენ?

Line: 9       ჰრქუეს მას: უფალო, რაჲთა აღვიხილნეთ თუალნი ჩუენნი.

Line: 10       შეეწყალნეს იგინი იესუს და შეახო თუალთა მათთა, და მეყსეულად
Line: 11    აღიხილნეს და შეუდგეს მას" (20,29-34).

Part: t  
Line: 12       თარგმანი: დაღაცათუ თუალნი მათნი ბრმა იყვნეს, არამედ
Line: 13    მრავალთა კეთილად მხედველთა უმჯობეს იყვნეს, რამეთუ არცა ეხილვა
Line: 14    იესუ, არცა წინამძღუარი ჰყვა, და თუალითა გონებისაჲთა განიცდიდეს მას,
Line: 15    და ჴმითა მაღლითა სახელსა მისსა ხადოდეს; დაღაცათუ ერი იგი ჰრისხ\ვიდა
Line: 16    მათ, რაჲთა დუმნენ. ხოლო იგინი უფროჲს ღაღადებდეს, და წყალობა\სა
Line: 17    უფლისასა ითხოვდეს. ხოლო უფალი შეუნდობდა შერისხვად მათდა,
Line: 18    რაჲთა უმეტესად გამოჩნდეს გულსმოდგინებაჲ მათი და საცნაურ იქმნას,
Line: 19    ვითარმედ ღირსებით მისცა მათ ნათელი. ამისგან ვისწავოთ, საყუარელნო,
Line: 20    ვითარმედ დაღაცათუ ფრიად უნდონი ვიყვნეთ და შეურაცხნი, უკუეთუ
Line: 21    მჴურვალითა ლმობიერებითა შეუვრდეთ უფალსა და მოუწყინებელად ვევე\დრებოდით,
Line: 22    ვჰპოებთ მის მიერ წყალობასა.

Line: 23       იხილეთ უკუე, ვითარ მათ ბრმათა არავინ მოციქულთაგანი ჰყვა მეხჳ\შნედ,
Line: 24    და არცა რაჲ საქმეთა თჳსთაგან წამებაჲ, არამედ გულსმოდგინებაჲ
Line: 25    მათი და ლმობიერად და სიმდაბლით ვედრებაჲ კმა ეყო მოწყალე-ყოფად
Line: 26    უფლისა მათ ზედა. ეგრეთვე ჩუენ ვიქმოდით, ძმანო, დაუცადებელად ამას
Line: 27    ჴმასა ვღაღადებდეთ: შემიწყალენ ჩუენ, იესუ ქრისტე, ძეო ღმრთისაო.
Line: 28    ნუმცა რაჲ შემძლებელ არს დაბრკოლებად ჩუენდა ამის ვედრებისაგან,
Line: 29    ვითარცა იგინი ვერარამან დააყენნა, ვერცა სიგლახაკემან, ვერცა სიბრმემან,
Line: 30    ვერცა შერისხვამან ერისამან, რამეთუ ესევითარი არს სული მჴურვალე და
Line: 31    ჭირვეული; ამისთჳსცა ღირს იქმნეს იგინი წყალობასა. რამეთუ მოუწოდა
Line: 32    მათ უფალმან და ჰრქუა: "რაჲ გნებავსო და გიყო თქუენ?" ამისთჳს მოუწო\და
Line: 33    და ჰკითხა, რაჲთა ყოველთა მიერ საცნაურ იქმნას სათნოებაჲ მათი,
Line: 34    ვითარცა მრავალგზის ქმნა ესე. ერთად, რაჲთა სხუანი ბაძვად სათნოებისა
Line: 35    აღადგინნეს; მეორედ, რაჲთა უჩუენოს, ვითარმედ ღირსებით მიიღებენ ესე\ვითარნი
Line: 36    იგი თხოათა თჳსთა. ესრეთ ყო ქანანეველისა მისთჳს, და ასის\თავისა,
Page: III-211   Line: 1    და წიდოვნისა, რამეთუ სათნო-უჩს მარადის განცხადებად სათნოე\ბასა
Line: 2    მვედრებელთა მისთასა, ვითარცა ამათ ზედაცა ქმნა. ხოლო ჰკითხა
Line: 3    რაჲ, თუ: "რაჲ გნებავს?" და მათ მიუთხრეს თხოაჲ მათი, "შეეწყალნეს
Line: 4    იგინი იესუს და შეახო თუალთა მათთა, და მეყსეულად აღიხილნეს და
Line: 5    შეუდგეს მას".

Line: 6       შეეწყალნესო იგინი და განკურნნა. ნანდჳლვე ესე არს მიზეზი მათისაცა
Line: 7    კურნებისაჲ და სხუათა ყოველთაჲ -- აურაცხელი იგი წყალობაჲ მისი.
Line: 8    ამისთჳს ზეცით ქუეყანად გარდამოჴდა, ამისთჳს ყოველივე თავს-იდვა, რამეთუ
Line: 9    შეეწყალა წარწყმედული იგი ბუნებაჲ კაცთაჲ. გარნა დაღაცათუ ყოველსავე
Line: 10    მადლითა და წყალობითა თჳსითა იქმს, არამედ ეგრეთცა ღირსთა წყალო\ბისათა
Line: 11    ეძიებს, რაჲთა იგინი შეიწყალნეს, ვითარცა აწ ესერა გამოჩნდეს
Line: 12    ბრმანი იგი. ხოლო საცნაურ არს, ვითარმედ ღირსნი იყვნეს. ამისთჳსცა
Line: 13    პირველად აჩუენეს ლმობიერი ვედრებაჲ და ჴმამაღლად ხადოდეს სახელსა
Line: 14    მისსა, და მიიღეს რაჲ კურნებაჲ, კუალად აჩუენეს ჯეროანი მადლობაჲ,
Line: 15    რამეთუ არა განეშორნეს მას, არამედ შეუდგეს ქველისმოქმედსა უფალსა.


Part: S  
Line: 16  სწავლაჲ ჲე

Line: 17  სიმდაბლისათჳს და ამპარტავანებისა


Line: 18       და აწ, მორწმუნენო, ჩუენცა ვაჩუენოთ გონებაჲ კეთილი, ვევედრებოდით
Line: 19    უფალსა ლმობიერად და ვითხოვდეთ წყალობასა, რაჲთა ჩუენნიცა თუალნი
Line: 20    გონებისანი ვნებათაგან დაბრმობილნი აღგჳხილნეს სახიერმან მან. შევიმო\სოთ
Line: 21    სიმდაბლე, რაჲთა ლოცვაჲ ჩუენი ფრთოვან იყოს; გულისჴმა-ვყოთ
Line: 22    ზემოწერილი იგი ბრძანებაჲ უფლისაჲ, ვითარ იტყჳს: "რომელსა უნდეს
Line: 23    დიდ ყოფაჲ, იყოს ყოველთა მსახურ და ყოველთა მონა, რაჲთა დიდ იქმნას".
Line: 24    ესე რაჲ გესმოდის, საყუარელო, ყოვლითა ძალითა შენითა ისწრაფე მოგე\ბად
Line: 25    სიმდაბლისა; ნუ გეშინინ, თუმცა პატივსა შენსა რაჲმე ევნო სიმდაბ\ლისაგან,
Line: 26    რამეთუ რაოდენცა დაჰმდაბლდე, ვერ ძალ-გიც ესოდენ დამდა\ბლებად,
Line: 27    ვითარ იგი მეუფე ჩუენი დამდაბლდა. გარნა გარდამოსლვაჲ იგი
Line: 28    მისი ჩუენ ყოველთა აღსლვა გუექმნა, და მისიცა დიდებაჲ გამოაბრწყინვა
Line: 29    კაცთა შორის. რამეთუ პირველ განკაცებისა ანგელოზთა მიერ ხოლო საც\ნაურ
Line: 30    იყო და კაცთა მცირედთა -- წმიდათა მათ წინაჲსწარმეტყუელთა და
Line: 31    მამათმთავართა, ხოლო განკაცნა რაჲ და ჯუარს-ეცუა, ყოველმან სოფელმან
Line: 32    იცნა იგი, და არარაჲ დააკლდა დიდებასა მისსა, არამედ უფროჲსად შეიძინა
Line: 33    ცხორებაჲ კაცთაჲ. ხოლო შენ, კაცო, რაჲსათჳს გეშინის და ჰგონებ, თუ
Page: III-212   Line: 1    სიმდაბლისაგან პატივსა შენსა ევნოს? არამედ უფროჲსღა უწყოდე, ვი\თარმედ
Line: 2    რაოდენცა დაიმდაბლო თავი შენი, უფროჲსად ამაღლდების დიდე\ბაჲ
Line: 3    შენი.

Line: 4       ესე არს კარი სასუფეველისაჲ. უკუეთუ გუნებავს მუნ შესლვაჲ, ესე
Line: 5    გზაჲ ვიპყრათ სიმდაბლისაჲ, რამეთუ ვინებოთ თუ გზასა მას ამპარტავანებისასა
Line: 6    სლვად, შორს ვიპოვნეთ სასუფეველისაგან და ვიქმნეთ უფროჲს ყოველთა
Line: 7    შეურაცხ და წარწყმედულ.

Line: 8       და ვითარცა სხუასა ადგილსა ვიტყოდეთ, ვითარმედ: რაჲსათჳს აჩუენებ
Line: 9    კაცთა ქველისსაქმესა შენსა? რაჲთა იდიდოა და საქებელ იქმნა? აწ უკუე
Line: 10    ნუ ესრეთ იქმ და მაშინ ჰპოო ჭეშმარიტი დიდებაჲ და ქებაჲ. კუალად
Line: 11    ვიტყოდეთ, ვითარმედ: რაჲსათჳს იუნჯებ, კაცო, რაჲთა სიმდიდრე გაქუნდეს?
Line: 12    აწ უკუე ნუ იუნჯებ და მაშინ ჰპოო ჭეშმარიტი სიმდიდრე.

Line: 13       ეგრეთვე აქა ვიტყჳ: რაჲსათჳს გიყუარს დიდებაჲ და ზუაობაჲ? რაჲთა
Line: 14    პირველ სხუათასა და უდიდეს იყოა? აწ უკუე შეიმოსე სიმდაბლე და იყავ
Line: 15    ყოველთა უდარეს და მერმე იქმნა ჭეშმარიტად დიდ და ყოველთა პირველ.
Line: 16    ხოლო იყო თუ აქა ზუავ და ამპარტავან, იპოო ყოველთა უმცირეს და
Line: 17    ნარჩევ და შეურაცხ. ესე სიტყუაჲ არა ჩემი არს, არამედ ქრისტესი.
Line: 18    ამისთჳსცა წარმართნი შორის მოიყვანნა, რაჲთა გჳჩუენოს, თუ რაჲზომ
Line: 19    საძაგელ არს ამპარტავანებაჲ, ვითარ ცუდ და ამაო ეწოდების დიდებასა მას
Line: 20    სოფლისასა, რამეთუ იძულებითი არს და მძლავრებისა შიშისაგან; ხოლო
Line: 21    დიდებაჲ იგი სიმდაბლისაგან მომავალი ჭეშმარიტი არს და უტყუელი და
Line: 22    ჭეშმარიტად საღმრთოჲ და მტკიცე. ამისთჳს საკჳრველ არიან წმიდანი,
Line: 23    რამეთუ ყოველთა უდიდეს იყვნეს და უფროჲს ყოველთა დაამდაბლებდეს
Line: 24    თავთა თჳსთა; ამისთჳს სამარადისოდ ჰგიეს დიდებაჲ მათი და ვერცა თუ
Line: 25    სიკუდილმან უძლო მათისა მის სიმაღლისა დამდაბლებად. ჭეშმარიტად
Line: 26    არარაჲ არს უმაღლეს სიმდაბლისა და არარაჲ არს უდარეს ამპარტავანე\ბისა.
Line: 27    და ესე ესრეთ გულისჴმა-ყავ: ამპარტავანსა ჰნებავს ყოველთა უზეშ\თაეს-ყოფად
Line: 28    და იტყჳს, თუ არავინ არს ღირს მისსა, არამედ ყოველნივე
Line: 29    შეურაცხად ჰქონან; და მერმე რომელნი-იგი შეურაცხად და არარად შეუ\რაცხიან,
Line: 30    მათ მიერსა ეძიებს პატივსა და დიდებასა. რაჲმცა იყო ამისა
Line: 31    უუგუნურეს? ჰხედავა, ვითარ ამპარტავანი ყოველთა უმდაბლეს არს?

Line: 32       ჵ, კაცო, რომელი-ეგე ჰგონებ ყოველთა უდარეს შენსა, რაჲსათჳს უნდო\თა
Line: 33    მათ და უდარესთა მოქენე ხარ? რაჲთამცა გაქებდეს და გადიდებდეს?
Line: 34    იხილეა ფრიადი ესე დამდაბლებაჲ?

Line: 35       იხილე აწ მდაბლისაცა სიმაღლე: იცის მდაბალმან, ვითარ დიდ არს კაცი
Line: 36    და პატიოსან, და ყოველნი დიდად და პატიოსნად შეურაცხიან, ხოლო თავი
Page: III-213   Line: 1    თჳსი აქუს ყოველთა უმცირეს. ამისთჳსცა მცირედი თუ ვისგანმე მიიღოს
Line: 2    პატივი, დიდად შეურაცხიეს იგი, რამეთუ სასჯელსა თჳსსა არა შესცვა\ლებს.
Line: 3    ესე იგი არს, რომელნი-იგი განსაჯნა, ვითარმედ დიდ არიან, მათ
Line: 4    მიერი პატივი დაღაცათუ მცირე იყოს, დიდად შეურაცხია და უმეტეს
Line: 5    ღირსებისა თჳსისა, ხოლო ამპარტავანსა პატივმცემელნი იგი მისნი არად
Line: 6    შეურაცხიან, და მათ მიერნი იგი პატივნი საწადელ მისა არიან.

Line: 7       კუალად მდაბალი არა რომლისა ვნებისაგან იძლევის, რამეთუ ვერცა
Line: 8    რისხვაჲ ერევის მას, ვერცა დიდებისმოყუარებაჲ, ვერცა შური და ჴდომაჲ.
Line: 9    და რაჲმცა იყო უსანატრელეს სულისა ამის, ამათ ვნებათაგან განწმედილი\სა?
Line: 10    რაჲმცა იყო უმაღლეს მისა? ხოლო ამპარტავანი ყოველთა ვნებათაგან
Line: 11    ძლეულ არს და, ვითარცა მატლი მწჳრესა შინა, ესრეთ დაფლულ არს
Line: 12    ნივთსა მას შინა ვნებათასა.

Line: 13       ვინ არს უკუე ჭეშმარიტად დიდ და მაღალ, განთავისუფლებული იგი
Line: 14    ვნებათაგან, ანუ მონად მათდა განსყიდული და შეკრული მისგან ჴელ\ბორკილითა
Line: 15    მწარითა? ესე არს ყოველივე ზუავი და ამპარტავანი.

Line: 16       სხუაჲცა სახე მოგცე ამპარტავანებისა და სიმდაბლისაჲ: იხილეთ ეშმაკი,
Line: 17    ძირი იგი და წყაროჲ ამპარტავანებისაჲ. რაჟამს ამპარტავან იქმნა, მაშინ
Line: 18    გარდამოვარდა პატივისა მისგან ზეცათაჲსა და შთავარდა ქუესკნელთა
Line: 19    ჯოჯოხეთისათა; ხოლო კაცნი მდაბალნი ზეცად ამაღლდეს და მიეცა მათ
Line: 20    ამპარტავანი იგი მტერი დასათრგუნველად, ვითარცა ბრძანა უფალმან,
Line: 21    ვითარმედ: მიმიცემიეს თქუენდა ჴელმწიფებაჲ დათრგუნვად გუელთა და
Line: 22    ღრიაკალთა და ყოველსა ძალსა მტერისასა1. ხოლო კაცთაგანცა თუ ეძიებთ
Line: 23    სახესა ამპარტავანებისასა, გულისჴმა-ყავთ მცირედ პირველ ამის ჟამისა
Line: 24    ყოფილი იგი ზუავი და საეშმაკოჲსა მის ამპარტავანებისა მობაძავი ივ\ლიანე,
Line: 25    რომელსა ეგონა თავი თჳსი უბრძნეს ყოველთასა და იყო იგი
Line: 26    უგუნურთა და ცოფთა უცოფეს, რომელმან არცა თუ რაჲ-იგი ყოველთა
Line: 27    მიერ საცნაურ არს, შეუძლო ცნობად, რაჲთამცა გულისჴმა-ეყო თუ ქვანი
Line: 28    ქვა არიან და ძელნი ძელ, და კერპნი კერპ, არამედ ესე ყოველნი ღმრთად
Line: 29    შეჰრაცხნა და ჭეშმარიტი იგი ღმერთი უარ-ყო. დიდი იგი სიცოფე მისი.
Line: 30    იხილეთ უკუე რაოდენი მჴედრობაჲ შეკრიბა, და ვითარითა ზუაობითა
Line: 31    წარემართა სპარსეთს, და ვითარ იქმნა საქმე მისი უდარეს და უუგუნურეს
Line: 32    ცოფთა და ნავღლიანთასა. ამისთჳსცა ბოროტი იგი ბოროტად წარწყმდა და
Line: 33    საკიცხელ და ფერჴის-საცემელ ყოველთა იქმნა, თავჴედი იგი და ზუავი და
Line: 34    ამპარტავანი, რომელსა ეგონა თავი თჳსი ზეშთა უმაღლეს და იყო იგი
Line: 35    უსულოთა მათ კერპთა თჳსთა უდარეს. ხოლო ღმრთისმსახურნი იგი და
Line: 36    მორწმუნენი, რომელნი მის მიერ შეურაცხ-იყვნეს, უმეტეს მზისა ბრწყინ\ვენ,
Page: III-214   Line: 1    რომელნი მან ვითარცა უნდონი მოსწყჳდნა, კამარათა ცისათა უმაღლეს
Line: 2    არიან და ანგელოზთა თანა წინაშე საყდარსა მას დიდებისასა დგანან.
Line: 3    ამისთჳს იტყოდა უფალი: "ყოველმან რომელმან აღიმაღლოს თავი თჳსი,
Line: 4    დამდაბლდეს; და რომელმან დაიმდაბლოს თავი თჳსი, იგი ამაღლდეს"1.

Line: 5       ისმინეთ სხუაჲცა სახე ამის პირისაჲ: ვინ არს მდაბალ და უნდო და
Line: 6    შეურაცხ, რომელსა შეეწეოდის ღმერთი ანუ რომელსა ჰბრძოდის? საც\ნაურ
Line: 7    არს, ვითარმედ რომელსა ჰბრძოდის ღმერთი, იგი არს უდარეს და
Line: 8    უსაწყალობელეს ყოველთა კაცთა. ისმინე უკუე წერილისაჲ, რასა იტყჳს:
Line: 9    "უფალი ამპარტავანთა წინააღუდგების და მდაბალთა მისცემს მადლსა"2.
Line: 10    და კუალად ესეცა გკითხო: ვინ უმაღლეს არს, რომელი შესწირვიდეს
Line: 11    დღითი-დღე ღმრთისა შესაწირავთა სათნოთა, ანუ რომელი შორს განვრ\დომილ
Line: 12    იყოს მისგან? ისმინე უკუე, ვითარ მდაბალი, ვითარცა მღდელი,
Line: 13    მარადის მსხუერპლსა ქებისასა შესწირავს ღმრთისა, "მსხუერპლ ღმრთისა
Line: 14    არსო სული მდაბალი, გული წმიდაჲ და სული მდაბალი ღმერთმან არა
Line: 15    შეურაცხ-ყოს"3. იხილეა ამისი სიწმიდე? მიხედენ აწ სიხენეშესა ამპარტა\ვანისასა,
Line: 16    "საძაგელ არსო წინაშე ღმრთისა ყოველი მაღალი გულითა"4.
Line: 17    რამეთუ მდაბალსა ზედა ღმერთი განისუენებს, ვითარცა იტყჳს, "ვის მივხ\ედნეო,
Line: 18    გარნა მშჳდსა და მდაბალსა, რომელი ძრწინ სიტყუათაგან ჩემთა"5,
Line: 19    ხოლო ამპარტავანი ეშმაკისა მიერ წარტყუენულ არს, ვითარცა იტყჳს
Line: 20    პავლე: "ნუუკუე აღმაღლდესო და სასჯელსა ეშმაკისასა შთავარდეს"6.
Line: 21    რაჲმცა უკუე იყო უძჳრეს ამპარტავანებისა, რამეთუ ესე არს თავი და
Line: 22    აღსასრული ყოველთა ბოროტთაჲ; ანუ რაჲმცა იყო უსაწადელეს და უსა\ნატრელეს
Line: 23    სიმდაბლისა, რომელი-იგი საკუთარ და საყუარელ ღმრთისა
Line: 24    ჰყოფს მუშაკთა მისთა, და საწადელ და სანატრელ ყოველთა კაცთა, რამე\თუ
Line: 25    მუშაკსა მას სიმდაბლისასა ყოველნი ვითარცა მამასა პატივ-სცემენ და
Line: 26    ვითარცა ძმაჲ უყუარს და ვითარცა ასოთა თჳსთათჳს ელმის მისთჳს.

Line: 27       ვიქმნეთ უკუე მდაბალ, საყუარელნო, რაჲთა ავმაღლდეთ, რამეთუ ნანდჳ\ლვე
Line: 28    აღამაღლებს იგი კაცსა სიმაღლითა მით საღმრთოჲთა, ხოლო ამპარ\ტავანებაჲ
Line: 29    ესოდენ დაამდაბლებს, ვიდრეღა ქუესკნელთა ჯოჯოხეთისათა
Line: 30    შთაჰჴდის. ამან დაამდაბლა ფარაო და ცხენებითურთ და მჴედრებით ზღუა\სა
Line: 31    დაანთქა, რამეთუ ამპარტავანებით წინააღუდგებოდა ბრძანებათა ღმრთი\სათა;
Line: 32    ხოლო აბრაჰამ, რამეთუ უწესდა თავსა თჳსსა "მიწა და ნაცარ"7,
Line: 33    ამისთჳს ამაღლდა და მრავალთა ერთა მძლე ექმნა და ოთხნი მეფენი
Line: 34    ერითურთ მათით იოტნა, და მიერითგან აქამომდე იქადაგების და იდიდების
Line: 35    ყოველთა მიერ. ხოლო ზუავი იგი ფარაო იქმნა ჭეშმარიტად მიწა და
Page: III-215   Line: 1    ნაცარ, რამეთუ არარაჲ ესრეთ სძაგს უფალსა, ვითარ ამპარტავანებაჲ და
Line: 2    სიმაღლე გულისაჲ.

Line: 3       რამეთუ ვინაჲთგან პირველიცა იგი კაცი ამის ვნებისაგან სცთა და
Line: 4    სწორებაჲ ღმრთისაჲ ეუცნა და მის გამო წარწყმიდა ყოველი, რაჲცა
Line: 5    აქუნდა, ამისთჳს ღმერთმან ყოვლით კერძო განაგო აღმოფხურაჲ ჩუენგან
Line: 6    ამის ვნებისაჲ. ამისთჳს მოკუდავ ვიქმნენით და მწუხარებით და სულთქუმით
Line: 7    განეწესა შობაჲ ჩუენი, და ყოველივე ცხორებაჲ ჩუენი შრომითა და ოფლი\თა
Line: 8    და უბადრუკებითა არს, რაჲთა ვხედვიდეთ უძლურებასა მას ბუნებისა
Line: 9    ჩუენისასა და დავმდაბლდებოდით. რამეთუ მარადის ესრეთ არს ბუნებაჲ
Line: 10    ამპარტავანებისაჲ, არა თუ არარას ვის მოატყუებს სარგებელსა, არამედ
Line: 11    რომელიცა რაჲ ვის აქუნდეს კეთილი, მასცა წარსწყმედს. ხოლო სიმდაბლე
Line: 12    არა თუ ოდენ რაოდენიცა კეთილი აქუნდეს მოყუარეთა მისთა, შეუხებელად
Line: 13    სცავს, არამედ რომელი არა აქუნდეს, მასცა მიანიჭებს. აწ უკუე, ძმანო,
Line: 14    სიმდაბლე შევიტკბოთ, იგი შევიყუაროთ, იგი მოვიგოთ, რაჲთა აქაცა კეთი\ლი
Line: 15    გუეყოს და წარუვალსა მას ზეცისა დიდებასა მივემთხჳნეთ, მადლითა
Line: 16    და კაცთმოყუარებითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა, რომლისა თანა
Line: 17    მამასა შუენის დიდებაჲ, სიმტკიცე, პატივი და თაყუანისცემაჲ, ყოვლად\წმიდით,
Line: 18    სახიერით და ცხოელსმყოფელით სულითურთ აწ და მარადის და
Line: 19    უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Line: 20       ქრისტე, შეიწყალე იოვანე ოქროპირი.

Line: 21       წმიდანო ღმრთისანო, რომელნიცა ამას წმიდასა წიგნსა აღმოიკითხვიდეთ, ლოცვა-ყავთ
Line: 22    მამისა ჩემისა იოვანესთჳს და მეცა ცოდვილი ეფთჳმე ლოცვასა მომიჴსენეთ, რომელმან
Line: 23    ბრძანებითა და ხარკებითა მათითა ესე წმიდაჲ წიგნი ბერძულისაგან ქართულსა ენასა გამოვ\თარგმნე.
Line: 24    შრომისათჳს ლოცვა-ყავთ და ზომად წერისათჳს შემინდვეთ.

Line: 25       დიდებაჲ წმიდასა სამებასა უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.


Next part


This text is part of the TITUS edition of Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.